Hipoksja - niedobór tlenu w tkankach, powstający w przebiegu hipoksemii (tzw. hipoksja hipoksemiczna - bez względu na przyczynę w wyniku zmiejszonej dyfuzji tlenu z płuc) lub zaburzenia transportu tlenu przez krew. Hipoksja może być:

- anoksemiczna (hipoksemiczna) - zmniejszenie dyfuzji tlenu w płucach

- anemiczna - powstaje w wyniku zmniejszenia pojemności tkankowej krwi, np. po krwotoku, lub zatruciu tlenkiem węgla

- krążeniowa

- histotoksyczna

W stanie hipoksji osobnik traci 25% całej swojej pamięci.

Podczas wzrostu komórek w tkankach hipoksja jest jednym z czynników indukujących angiogenezę.

Hiperkapnia - u człowieka jest to stan podwyższonego ciśnienia parcjalnego dwutlenku węgla (pCO2) we krwi powyżej 45 mm Hg (6,0 kPa). Najczęstszymi przyczynami hiperkapnii są:

-utrudniona wymiana gazowa

-bezdech

-obturacja dróg oddechowych

-blok pęcherzykowo-włośniczkowy

-niewydolność krążenia

-zwiększone stężenie CO2 we wdychanym powietrzu

Bradykardia (łac. bradycardia), stan charakteryzujący się wolną czynnością (pracą) serca, czyli zwolnienie częstości uderzeń serca poniżej normy.

Z definicji uznaje się za bradykardię stan kiedy częstość akcji serca wynosi poniżej 60 razy na minutę. Obecnie uznaje się za bradykardię akcję serca poniżej 50/min. Leczenia wymaga tylko bradykardia objawowa, tzn. powodująca np. omdlenia, utraty przytomności itp. Bradykardia może prowadzić do asystolii.

Bradykardia może występować fizjologicznie:

u sportowców

u osób z wagotonią (nadmierna aktywność nerwu błędnego)

oraz patologicznie :

bradykardia zatokowa - zaburzenia powstawania bodźca w układzie bodźcotwórczym

bloki przewodzenia - zaburzenia przewodnictwa

działanie leków

W blokach przewodzenia akcja serca jest zazwyczaj niemiarowa. Bradykardia może towarzyszyc również migotaniu przedsionków. Bradykardia nie jest chorobą, tylko jednym z objawów choroby serca.

Wśród stanów patologicznych powodujących bradykardię można wymienić:

zmiany zwyrodnieniowe w układzie bodźcoprzewodzącym

choroba niedokrwienna serca

niedoczynność tarczycy

przedawkowanie beta-adrenolityków, glikozydów

hiperkaliemia - nadmierne stężenie potasu we krwi

Tachykardia inaczej częstoskurcz (łac. tachycardia) - to przyspieszenie akcji serca powyżej 120 uderzeń na minutę. Tachykardia nie zawsze jest objawem choroby. Najczęściej akcja serca przyspiesza wskutek zdenerwowania lub wysiłku fizycznego (sinus tachykardia). Typy tachykardii: sinus tachykardia, częstoskurcz nadkomorowy (suprawentrikularna tachykardia, SVT), częstoskurcz komorowy (wentrikularna tachykardia, VT)

Inne przyczyny tachykardii to między innymi:

gorączka;

działanie kofeiny, alkoholu albo nikotyny;

zażywanie narkotyków, np.: amfetaminy;

nadczynność tarczycy;

zawał lub inne postaci choroby niedokrwiennej serca;

niewydolność oddechowa;

różne choroby serca;

niewydolność serca;

niedokrwistości pokrwotoczne.

Przyspieszona akcja serca występuje również w wielu arytmiach. Tachykardia, której towarzyszy niemiarowa akcja serca, nosi nazwę tachyarytmii.

Hipertensja - Nadciśnienie tętnicze, wzrost ciśnienia krwi powyżej 20/12 kPa (150/90 mm Hg). Występuje znamiennie w chorobie nadciśnieniowej, a także w innych typach nadciśnienia.

W etiologii choroby nadciśnieniowej bierze się pod uwagę wpływy neuropsychogenne, które angażując ośrodkowy i autonomiczny układ nerwowy, pośrednio powodują wydzielanie przez nich adrenaliny i noradrenaliny podwyższających ciśnienie tętnicze.

Hipotensja - Niedociśnienie, hypotonia, podciśnienie, konstytucjonalnie lub patologicznie uwarunkowany stan stale obniżonego ciśnienia skurczowego (nie przekraczającego wysokości ok. 90-100-110 mm Hg) i ciśnienia rozkurczowego (poniżej 60 mmHg). Są to wartości dla osób do 40 roku życia, potem ulegają one podwyższeniu.

Tachypnoё - to medyczny termin służący do określenia przyspieszenia szybkości oddychania.

Szybkość oddychania zależy od wielu czynników, takich wiek, wysiłek fizyczny, obecność współistniejących chorób, zwłaszcza przebiegających z gorączką. W warunkach prawidłowych liczba oddechów u osoby dorosłej wynosi 16 - 20/minuta, natomiast u noworodka dopiero liczba powyżej 40 oddechów na minutę pozwala na rozpoznanie tachypnoe.

W niektórych sytuacjach chorobowych, oprócz przyspieszenia szybkości oddychania, może dochodzić także do zmian rytmu oddychania doprowadzając do powstania patologicznego toru oddechowego jak oddech Biota, oddech Kussmaula, oddech Cheyne'a-Stokesa

Kapnometria - to termin medyczny oznaczający pomiar stężenia lub ciśnienia parcjalnego dwutlenku węgla we krwi lub powietrzu wydechowym z użyciem technik pomiaru kolorymetrycznego lub spektrofotometrycznego.

Odmianą badania jest kapnografia, gdy dodatkowo rejestrowana jest krzywa zmian wartości dwutlenku węgla w czasie oddychania. Wykres tych zmian jest nazywany kapnogramem.

Techniki kapnografii i kapnometrii wykorzystywane są w trakcie prowadzenia znieczulenia ogólnego oraz leczenia niewydolności oddechowej.

Oxymetria - tlenoterapia

Aspiracja, zachłyśnięcie,

1) pobranie z wdechem a) treści płynnej, np. wody podczas tonięcia lub wód płodowych przez noworodka podczas porodu, b) kęsu pokarmowego lub ciała obcego, które podczas połykania lub w sposób przypadkowy dostaną się do krtani, tchawicy lub oskrzeli. Prowadzi do groźnych objawów ostrej niedrożności oddechowej.

2) usunięcie płynu lub gazu za pomocą odessania z jakiegokolwiek przewodu lub z jam ciała, np. z jamy ustno-nosowej i gardła, z tchawicy i oskrzeli, odessanie treści z przewodu pokarmowego, dwunastniczego, odessanie za pomocą drenów założonych do rany operacyjnej wydzieliny przyrannej, odessanie treści płynnej (ropa, krew, płyn przesiękowy) z jamy otrzewnej (otrzewna) lub aspiracja krwi - manewr wsteczny tłokiem strzykawki umożliwiający upewnienie się przy wstrzyknięciu dożylnym, że igła znajduje się wewnątrz żyły.

Hipertermia - stan podwyższonej temperatury ciała (powyżej 41 stopni Celsujsza), który wymaga podjęcia kroków ochładzających organizm, w przeciwnym wypadku grozi uszkodzeniem mózgu lub nawet śmiercią.

Objawy hipertermii:

osłabienie organizmu

bóle i zawroty głowy

mdłości

zaburzenia widzenia

Anafilaksja (reakcja anafilaktyczna) to rodzaj ogólnoustrojowej reakcji alergicznej typu natychmiastowego, która ma miejsce po ekspozycji na alergen. Jest ona spowodowana przez szybkie i zależne od przeciwciał IgE uwolnienie mediatorów reakcji anafilaktycznej z komórek tucznych i bazofili krwi obwodowej, które działają przede wszystkim na układ krążenia, lecz także na inne układy. Doprowadza to do głębokich zaburzeń - niewydolności krążenia i oddychania (wstrząs anafilaktyczny), co w skrajnych przypadkach może prowadzić do śmierci.

Hipotermia jest dolegliwością medyczną, w wyniku której temperatura ciała spada poniżej 35°C. Jest ona najczęściej skutkiem działania zimnego powietrza lub wody na organizm ludzki. Gdy temperatura ciała spada poniżej 25°C, istnieje ryzyko zgonu.

Hipotermia to stan organizmu, w którym temperatura ciała jest niższa od bezwzględnego minimum normy fizjologicznej (36°C), spowodowany zbyt szybkim ochładzaniem organizmu w stosunku do jego zdolności wytwarzania ciepła. Przyczyną hipotermii może być długotrwałe oddziaływanie niskiej temperatury otoczenia (powietrza, wody) na organizm lub też zahamowanie procesów przemiany materii. W stanie hipotermii wszystkie procesy życiowe ulegają zwolnieniu (np. zmniejsza się zużycie tlenu w procesach biochemicznych, a tym samym maleje zapotrzebowanie na tlen) i następuje obniżenie efektywności działania, co znacznie zwiększa ryzyko wypadku. W ekstremalnym przypadku hipotermii może nastąpić śmierć w następstwie zbyt niskiej temperatury mózgu i serca.

Transfuzja krwi, przetoczenie krwi - zabieg polegający na przetaczaniu pewnej ilości krwi lub składników krwi. Ma na celu substytucję utraconych składników.

W przypadku transfuzji niezbędne jest stosowanie krwi zgodnej grupowo. Oprócz zgodności głównej (układ AB0) należy także wziąć pod uwagę zgodność czynnika Rh.

Osoba z grupą krwi 0 jest uniwersalnym dawcą (obecność przeciwciał anty-A i anty-B).

Osoba z grupą krwi AB jest uniwersalnym biorcą (brak przeciwciał).

Grupa A posiada antygeny A i przeciwciała anty-B

Grupa B posiada antygeny B i przeciwciała anty-A

Jeśli w krwi biorcy znajdują się przeciwciała przeciwko antygenom dawcy to następują powikłania potransfuzyjne. Krwinki dawcy zostają zniszczone w organizmie biorcy.

---