09 ZAJĘCIA IX TEORIA STRATEGII SEKSUALNYCH D M BUSSA


TORIA STRATEGII I PREFERENCJI SEKSUALNYCH D. M. BUSSA

Według Freuda i Junga wybór partnera życiowego jest zdeterminowany poszukiwaniem osób spełniających warunek podobieństwa do naszego rodzica płci przeciwnej. Z kolei Winch proponował, aby ludzkie kojarzenie się w pary spostrzegać w kategoriach komplementarności, a więc poszukiwania u potencjalnego partnera tych cech, których nam samym brakuje. Jeszcze inni autorzy zwracali uwagę, iż wybór partnera wiąże się z zasadą poszukiwania podobieństwa do nas samych. Jednak, analiza wielu najważniejszych badań tego problemu, skłoniła Wojciszke (2001) do stwierdzenia, że „komplementarność cech ani nie decyduje o wyborze partnera, ani nie podwyższa szansy na trwały, udany związek”, natomiast znaczenie podobieństwa ogranicza się do „dość nielicznych i prostych cech, takich jak wiek, wykształcenie, pochodzenie społeczne i fizyczna atrakcyjność partnerów” (s. 95).

Z kolei teorie, wyjaśniające kształtowanie się pozytywnych relacji z innymi przez odwoływanie się do bilansu kar i nagród (Byrne, 1971) czy wymiany i równowagi społecznej (Homans, 1961) każą przypuszczać, że ludzie chętniej wybierają na partnera tych, z którymi mogą dokonać wymiany określonych zasobów, przy czym wymiana ta będzie w przybliżeniu równoważna. Jednak zdaniem Buss'a i Schmitt'a (1993) teorie te są wielce ogólnikowe i nie udzielają one odpowiedzi na szereg ważnych pytań. Dlaczego ludzie preferują podobieństwa i komplementarność czy równowagę i sprawiedliwość w wymianie społecznej? Jakim funkcjom te mechanizmy służą? Opierając się na ich przesłankach można odnieść wrażenie, że ludzie kojarzą się w pary z tymi, z którymi akurat, przypadkiem wchodzą w kontakt. A jednym z najlepszych predyktorów tego, kto poślubia kogo jest częstość kontaktów lub odległość dzieląca miejsca zamieszkania potencjalnych partnerów.

Według Bussa kojarzenie się ludzi w pary jest wrodzoną strategią, ukształtowaną w wyniku działania doboru płciowego. Wyborem partnera nie rządzi przypadek. Ludzie starają się przyciągnąć uwagę tylko niektórych osób, a pozyskanie partnera „sterowane jest strategiami podporządkowanymi jednemu celowi - skutecznemu pozyskaniu odpowiedniej osoby” (s. 17).

Termin strategie należy rozumieć jako bezpośrednie i naturalne środki osiągania celów, jako metody rozwiązywania określonych problemów. W perspektywie ewolucyjnej każdy organizm jest wyposażony w szereg mechanizmów i strategii, które stanowią ewolucyjnie ukształtowane rozwiązania konkretnych problemów, stojących na drodze do przetrwania i reprodukcji. Ludzki organizm wykształcił gruczoły potowe i dreszcze, aby rozwiązać problem przystosowania do zmieniających się temperatur. Lęk, strach i gniew pojawiły się jako emocje motywujące nas do ucieczki lub walki z drapieżnikami czy agresywnymi rywalami. Walka z drobnoustrojami i pasożytami jest możliwa dzięki wykształceniu skomplikowanego układu odpornościowego. W tym znaczeniu pojęcie strategii nabiera charakteru cech adaptacyjnych, wspierających organizm w konfrontacji z nieprzyjaznymi siłami natury. Te osobniki, które ich nie wykształciły, nie miały szans na przetrwanie i przekazania swych genów następnym pokoleniom. Również ludzkie mechanizmy psychologiczne, odpowiedzialne za poszukiwanie partnera stanowią rozwiązania specyficznych problemów adaptacyjnych, z którymi stykali się nasi przodkowie w odległej przeszłości ewolucyjnej. Dlatego teorię kojarzenia się ludzi w pary Buss nazwał teorią strategii seksualnych.

Rozpoznanie i wybór odpowiedniego partnera, czy pokonanie rywali w walce o jego przyciągnięcie i utrzymanie to problemy adaptacyjne, z których każdy wymagał odmiennych sposobów rozwiązania.

Teoria strategii seksualnych zakłada, że wybór partnera jest uzależniony zarówno od kontekstu sytuacyjnego, jak i długość trwania związku (związki trwałe vs. związki przelotne). Jednocześnie uwzględnia fakt, że w czasie trwania historii ewolucyjnej naszego gatunku, mężczyźni i kobiety, byli konfrontowani z odmiennymi problemami adaptacyjnymi związanymi z wyborem partnera. Dlatego też należy oczekiwać, że prawidłowości rządzące doborem partnera w przypadku kobiet i mężczyzn będą odmienne.

Preferencje wobec partnera seksualnego oraz decyzje o jego wyborze, podobnie jak upodobania żywieniowe, należy traktować jako wytwory presji selekcyjnej, działającej w środowisku naszych przodków. Innymi słowy preferencje wobec określonych właściwości potencjalnego partnera są ukształtowanymi w toku ewolucji mechanizmami psychologicznymi, które rozwiązują specyficzne problemy adaptacyjne związane z reprodukcją. Można przypuszczać, że w odległej przeszłości ewolucyjnej mężczyźni łączyli się z kobietami w pary nie kierując się jakimś konkretnym kryterium. W konsekwencji ci mężczyźni, którzy przypadkiem wybierali na swą partnerkę kobietę płodną odnosili reprodukcyjny sukces, i przekazywali swoje geny następnym pokoleniom. Natomiast mężczyźni, którzy związali się z kobietą niepłodną nie pozostawili po sobie potomstwa, a tym samym ich geny przepadły wraz nimi. W ten sposób przez tysiące generacji ewoluowały w mężczyznach upodobania do kobiet, które były bardziej płodne i bardziej wierne. Upodobania te wyrażają się dziś w postaci preferencji wobec tego, co w oczach mężczyzn czyni kobiety bardziej atrakcyjnymi, gdyż właściwości te są wysoko skorelowane z płodnością.

Z reguły ludzie nie uświadamiają sobie swych preferencji wobec potencjalnych partnerów jako sposobów rozwiązywania problemów adaptacyjnych. Ich działanie przejawia się raczej w specyficznych odczuciach, pozytywnych emocjach, pożądaniu i pragnieniach, które skłaniają ku jednej osobie, a odrzucają od innej (Buss, Schmitt, 1993, s. 209).

Mając to wszystko na uwadze można stwierdzić, że mężczyźni stosujący strategię związków trwałych musieli rozwiązać szereg specyficznych problemów adaptacyjnych, takich jak: a) problemem identyfikacji kobiet o wysokiej wartości reprodukcyjnej, b) problemem zapewnienia pewności ojcostwa, c) problemem identyfikacji kobiet o dużych zdolnościach rodzicielskich i d) problemem identyfikacji kobiet posiadających wolę i gotowość do wzajemności i angażowania się w trwały związek. Z kolei sukces reprodukcyjny kobiet zmuszał je do poszukiwania mężczyzn, posiadających dostęp do dużej ilości wartościowych zasobów, którymi chcieliby się dzielić z partnerką i potomstwem. Być może na drugim planie znajdowała się tendencja kobiet do poszukiwania mężczyzn ze względu na ich jakość genetyczną. W związku z tym, efektywność kobiecych strategii związków trwałych była uzależniona od uporania się z: a) problemem identyfikacji mężczyzny, posiadającego możliwość inwestowania zasobów w nią i jej potomstwo, b) problemem identyfikacji mężczyzny, wykazującego skłonność do inwestowania w nią i jej potomstwo, c) problemem rozpoznania mężczyzny o dużych zdolnościach rodzicielskich, d) problemem rozpoznania mężczyzny skłonnego i gotowego do wzajemności i zaangażowania się w trwały związek (Buss, Schmitt, 1993, s. 205-206).



Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
IX Teoria popytu (i konsumenta)
OGÓLNA TEORIA STRATEGII, semestr II, Strategia Bezpieczeństwa Narodowego, Materiały od wykładowcy
09 TOM IX v 1 1 kompatybilnosc elektromagnetycznaid 8016
IX, Studia strategiczne
09 Przypowieści IX
Ekologiczne Systemy Chowu i Żywienia Zwierząt - Wykład 09, WYKŁAD IX- EKOLOGICZNE SYSTEMY CHOWU I ZY
Teoria zmiany społecznej(9) 09.01.2008, Teoria zmiany społecznej (9)
ALS - 004-000 - Zajęcia - Listy - teoria, Informatyka - uczelnia, WWSI i WAT, wwsi, SEM II, Algorytm
materiały egzamin, CIT 09 zajęcia kom
09 Ekklesiastes IX rtf
09 Jozue IX rtf
08 ZAJĘCIA PREFERENCJE WOBEC PARTNERA SEKSUALNEGO
09 Tobiasz IX rtf
09 Psalmy IX rtf
09 Sędziowie IX rtf

więcej podobnych podstron