N

azywam się Ludwig van Beethoven. Wraz ze zbliżającym się końcem chciałbym opisać wam moje życie.

P

ochodzę z rodziny o korzeniach częściowo flamandzkich. Najstarszym znanym moim przodkiem był Jan van Beethoven (ur. ~1485). Był on moim dziadek. Do Bonn przybyłem w 1733 roku, w 1761 otrzymałem posadę kapelmistrza. Mój ojciec (Johann van Beethoven) nie przejawiał już ani talentu, ani ambicji. Udało mu się jedynie wspiąć na stanowisko tenora w kapeli dworskiej. Ożenił się z Marią Magdaleną Keverich; małżeństwo to miało siedmioro dzieci, z których tylko troje doczekało dorosłości: najstarszy z nich to właśnie Ludwig, młodsi - Nikolaus Johann i Kaspar Karl. Bracia kompozytora nie byli utalentowani muzycznie.

Pierwszym moim nauczycielem muzyki był mój własny ojciec. Pod jego kierunkiem rozpocząłem karierę pianisty w wieku 8 lat (pierwszy koncert dałem w Kolonii). Jednak z powodu ograniczonej wiedzy i talentu Johann zmuszony był wynajmować mi nauczycieli. Najważniejszym z nich był niewątpliwie Christian Gottlob Neefe, który zaznajomił i rozkochał mnie w muzyce Jana Sebastiana Bacha. Bachowski cykl preludiów i fug "Das Wohltemperierte Klavier" Beethoven znam na pamięć.

W wieku siedemnastu lat (1787 rok) skorzystałem z okazji wyjazdu do Wiednia, stolicy muzyki i muzyków. Właśnie tam spotkałem się z samym Mozartem, który (wg anegdoty) zobaczył we mnie "chłopca, który zadziwi niebawem cały świat". Niestety, choroba matki już po dwóch tygodniach zmusiła młodego kompozytora do powrotu.

Wiek dojrzały

Od 1792 roku mieszkałem już we Wiedniu na stałe, gdzie początkowo pobierałem nauki u J.Haydna, J.Schenka, J.Albrechtsbergera, A. Salieriego, jednak z żadnego nauczyciela nie byłem zadowolony. Miałem grono bogatych mecenasów i wielbicieli talentu, do których zaliczali się m.in.: ks. Lichnowsky, ks. Lobkowitz, ks. Razumowski, ks. Esterházy, hr. Waldstein. W latach 1796-1798 wystąpiły u mnie pierwsze objawy głuchoty. Postępująca choroba doprowadziła mnie niemal do samobójstwa, świadectwem tego jest testament heiligenstadzki (1802 rok). Po kilku latach zmagań, musiałem w końcu całkowicie zaprzestać publicznych występów. Poświęcił się wyłącznie pracy kompozytorskiej. Miałem problemy materialne (nie zarabiałem mało, ale bardzo nieregularnie) oraz kłopoty z wychowywaniem bratanka Karla, o opiekę nad którym zabiegałem po śmierci swego brata Kaspara Karla (uważaemł, że wdowa po nim jest zbyt rozwiązła, by opiekować się synem). Mimo wielkiej miłości do bratanka, byłem zupełnie nieprzygotowany do wychowania dziecka. Jeszcze przed rokiem 1819, z powodu całkowitej głuchoty, zmuszony byłem porozumiewać się z otoczeniem wyłącznie za pomocą zeszytów konwersacyjnych (Konversationshefte). Ostatnie lata przyniosły dowody uznania: zostałem członkiem szwedzkiej Akademii Nauk, od Ludwika XVIII otrzymałem złoty medal za Mszę uroczystą (Missa Solemnis D-dur op.123).

Twórczość

Jestem twórcą nowego myślenia muzycznego, które odcisnęło się piętnem. Rozluźniłem klasyczne podejście do formy, harmonii, orkiestracji, wzbogaciłem technikę instrumentalną i kolorystykę, w nowoczesny sposób potraktowałem fortepian. Byłem przede wszystkim wielkim symfonikiem; w swoich symfoniach do perfekcji doprowadził formę sonatową, byłem niedościgłym mistrzem w pracy przetworzeniowej. Byłem twórcą rewolucyjnym: zwiększyłem liczbę części w cyklu sonatowym, poszerzyłem skład orkiestry, w niespotykany sposób łączyłem ze sobą instrumenty, wprowadziłem do symfonii formy wokalne, stosowałem środki ilustracyjne, obce sztywnym kanonom symfonicznej tradycji szkoły mannheimskiej, z której wyrosłem.

W drobnych utworach: miniaturach fortepianowych i pieśniach, zwłaszcza z cyklu do dalekiej ukochanej jest nadejście schubertowskiej pieśni romantycznej.

Jestem również twórcą trzydziestu dwóch sonat fortepianowych (m.in. tzw. sonata Księżycowa).

Skomponowałem:

* 9 symfonii

* 5 koncertów fortepianowych:

o C-dur op.15,

o B-dur op.19,

o c-moll op.37,

o G-dur op. 58,

o Es-dur op.73 ("Cesarski");

* Koncert skrzypcowy D-dur op.61,

Koncert potrójny na skrzypce,

wiolonczelę i fortepian op. 56

* 11 uwertur; uwertury koncertowe:

Egmont op.84, Koriolan op.62, Leonora III op.72a, Poświęcenie domu (Die Weihe des Hauses) op.124, Imieninowa (Namensfeier) op. 115,

* opera Fidelio op. 72 (3 wersje: 1805, 1806, 1814)

* kantaty i dzieła sakralne, w tym:

o Missa solemnis (Msza uroczysta) D-dur op.123,

o Msza C-dur op. 86,

o oratorium Chrystus na Górze Oliwnej (Christus am Ölberge) op.85

* utwory fortepianowe: 32 sonaty, w tym:

o zwana Księżycową cis-moll op.27/2,

o Patetyczna c-moll op.13,

o Waldsteinowska C-dur op.53,

o Appassionata f-moll op.57,

o Das Lebewohl/Les Adieux (Pożegnanie) Es-dur op.81a (jedyna

programowa sonata Beethovena);

o Grosse Sonate für das Hammerklavier B-dur op.106

o oprócz sonat liczne bagatele, w tym słynna Dla Elizy WoO 59;

* utwory kameralne:

o 10 sonat na skrzypce i fortepian (Wiosenna F-dur op.24),

o 5 sonat na wiolonczelę i fortepian,

o 16 kwartetów smyczkowych (Razumowski F-dur op. 59/1, Harfowy

(Harfenquartett)Es-dur op.74, Quartetto serioso f-moll op.95, Ciężka

decyzja F-dur' op.135 (ostatni ukończony utwór kompozytora); Wielka

Fuga B-dur na kwartet smyczkowy op.133

o 7 triów fortepianowych (Geistertrio D-dur op.71, Arcyksiążęce B-dur

op. 97),

o tria smyczkowe i utwory na inne zespoły kameralne (kwintet, sekstet

itd.)

Symfonie

Skomponowałem 9 symfonii. Symfonie te w większości podążają za schematem:

• I część - w formie allegra sonatowego (I, II, IV, VII także z wolnym wstępem)

• II część - wolna

• III część - menuet (I, VIII), scherzo (pozostałe)

• IV część - szybka, w formie allegra sonatowego.

Standardowa instrumentacja to: dwa flety, dwa oboje, dwa klarnety, dwa fagoty, dwie waltornie, dwie trąbki, kotły oraz smyczki: I skrzypce, II skrzypce, altówki, wiolonczele, kontrabasy. W tabeli podano tylko różnice względem wymienionego składu.

---