Rola witamin i składników mineralnych

u dzieci

Dane tu przedstawione mają jedynie wartość informacyjną i nie mogą zastąpić profesjonalnej porady lekarskiej.

Witaminy i składniki mineralne są niezbędne do prawidłowego rozwoju organizmu dziecka. Najlepszym ich źródłem jest prawidłowo zbilansowana dieta, składająca się z produktów zawierających te związki. Jednak nie zawsze jest ona możliwa do realizacji. Jeśli więc dieta Twojego dziecka nie jest odpowiednio urozmaicona lub jeśli lekarz pediatra zasugeruje Ci dodatkową suplementację witaminowo-mineralną, możesz kupić te leki bez recepty i podawać je dziecku. Pamiętaj jednak, że witaminy i składniki mineralne zawarte w produktach farmaceutycznych powinny stanowić jedynie uzupełnienie (suplement) składników przyjmowanych z dietą i nie mogą być traktowane jako jedyne źródło składników odżywczych.

Kiedy przyjmować preparaty witaminowo-mineralne?

Skonsultuj się z lekarzem:

• W stanach niedoborów tych składników

• W okresie intensywnego wzrostu dziecka

• W sezonie jesienno-zimowym, gdy brak jest świeżych warzyw i owoców

• W okresie rekonwalescencji po przebytych chorobach, antybiotykoterapii, itp.

• Gdy dziecko nie ma apetytu

• W zmniejszonej odporności organizmu

• W okresach intensywnego wysiłku umysłowego i fizycznego

• W diecie wegetariańskiej (tj. nie zawierającej mięsa, mleka, jaj), w której brak jest żelaza i witaminy B₁₂.

Działanie

Narządy i funkcje organizmu, w których prawidłowym funkcjonowaniu udział witamin jest niezbędny:

• Zęby i dziąsła: witaminy A, C i D

• Mózg i układ nerwowy: kwas foliowy, kwas pantotenowy, witaminy B₁, B₆, B₁₂, C

• Oczy: witamina A, witamina B₂

• Naczynia krwionośne: witamina E, witamina C

• Płuca: witamina A i witamina E

• Serce: witamina B₁ i witamina E

• Hormony nadnerczy: kwas pantotenowy, witamina B₂ i witamina C

• Trawienie: kwas pantotenowy, witamina B₆

• Płodność: kwas foliowy, witamina A i witamina E

• Kości: witaminy A, C i D

• Skóra: niacyna, witaminy B₂, B₆, A i E, biotyna

• Mięśnie: witaminy B₁, B₆ i E

• Tkanka łączna: witamina C.

Witaminy i składniki mineralne:

Witamina A
Witamina A jest niezbędna do normalnego wzrostu oraz budowy mocnych kości i zębów u dzieci. Jest konieczna do prawidłowego widzenia. Pomaga utrzymać w zdrowiu skórę oraz chroni wyściółkę jamy ustnej, nosa, gardła, płuc i dróg moczowych i przewodu pokarmowego przed infekcjami (patrz niedobór witaminy A).

Witamina B₁ (tiamina)
Tiamina jest niezbędna do prawidłowego wykorzystania węglowodanów. Wpływa na zdrowy układ nerwowy, mięśnie i prawidłową czynność serca (patrz niedobór witamin z grupy B).

Witamina B₂ (ryboflawina)
Ryboflawina bierze udział w wykorzystaniu węglowodanów, tłuszczów i białek oraz w produkcji energii w komórkach zużywających tlen (patrz niedobór witamin z grupy B).

Witamina PP (niacyna)
Niacyna odgrywa rolę w wytwarzaniu energii z glukozy oraz w otrzymywaniu tłuszczów. Jest niezbędna do prawidłowego funkcjonowania układu nerwowego i trawiennego oraz do wytwarzania hormonów płciowych.

Witamina B₆ (pirydoksyna)
Pirydoksyna jest niezbędna do prawidłowego wykorzystania białek, węglowodanów i tłuszczów z pożywienia, do uwalniania węglowodanów magazynowanych w wątrobie i mięśniach na potrzeby produkcji energii i do wytwarzania niacyny. Bierze udział w powstawaniu czerwonych krwinek i przeciwciał, wpływa na zdrową skórę i prawidłowe trawienie.

Witamina B₁₂ (kobalamina)
Cyjanokobalamina bierze udział w wytwarzaniu materiału genetycznego komórek, a więc wpływa na wzrost i rozwój organizmu. Szczególnie uzależniona od tej witaminy jest synteza czerwonych krwinek w szpiku kostnym. Bierze ona również udział w wykorzystaniu kwasu foliowego i węglowodanów dostarczanych z dietą i jest konieczna do utrzymania zdrowego układu nerwowego (patrz niedobór witaminy B₁₂).

Kwas foliowy
Kwas foliowy bierze udział w syntezie kwasów nukleinowych - materiału genetycznego komórek - i dlatego jest niezbędny do procesu wzrostu i rozmnażania. Jego obecność jest konieczna do powstawania w szpiku czerwonych krwinek, a także do rozwoju i prawidłowego funkcjonowania układu nerwowego (patrz niedobór kwasu foliowego).

Witamina C (kwas askorbinowy)
Witamina C wpływa na wzrost i utrzymanie zdrowych kości, zębów, dziąseł, więzadeł i naczyń krwionośnych, dzięki czemu jest ważnym składnikiem wszystkich narządów ciała. Bierze także udział w syntezie niektórych przekaźników nerwowych (neurotransmiterów) i hormonów nadnerczy. Jest potrzebna do prawidłowego wykorzystania kwasu foliowego i przyswajania żelaza. Witamina C uczestniczy również w odpowiedzi immunologicznej organizmu na infekcje oraz przyspiesza gojenie ran (patrz niedobór witaminy C).

Witamina D
Witamina D wraz z hormonem przytarczyc pomaga utrzymywać równowagę wapnia i fosforu w organizmie. Wspomaga przyswajanie wapnia z przewodu pokarmowego i jest niezbędna dla powstania mocnych kości i zębów (patrz niedobór witaminy D).

Witamina E
Witamina E jest niezbędna dla prawidłowej budowy komórek, osłabienia skutków procesu ich starzenia oraz dla utrzymania aktywności niektórych enzymów. Witamina E chroni płuca i inne tkanki (w tym czerwone krwinki) przed uszkodzeniem przez potencjalnie rakotwórcze wolne rodniki tlenowe. Pomaga również w wytwarzaniu czerwonych krwinek i bierze udział w produkcji energii w sercu i mięśniach (patrz niedobór witaminy E).

Witamina K
Witamina K jest konieczna do wytwarzania w wątrobie związków, które przyczyniają się do prawidłowego krzepnięcia krwi (czynniki krzepnięcia krwi), włącznie z protrombiną (czynnik krzepnięcia II) - patrz niedobór witaminy K.

Wapń
Jest składnikiem mineralnym, występującym w organizmie w największych ilościach, gdyż stanowi ponad 90% masy kości i zębów. Jest niezbędny do tworzenia i utrzymania silnych kości i zdrowych zębów, przenoszenia impulsów nerwowych i pracy mięśni, a także bierze udział w procesie krzepnięcia krwi (patrz niedobór wapnia).

Magnez
Niezbędny do budowy kości, zębów oraz pracy serca i mięśni (patrz niedobór magnezu).

Fluor
Fluor pomaga zapobiegać próchnicy zębów i przyczynia się do wzmocnienia kości. Wzmacnia skład mineralny szkliwa zębów, czyniąc je bardziej odpornym na atak kwasów w jamie ustnej.

Jod
Jod jest niezbędny do wytwarzania hormonów tarczycy, które regulują produkcję energii w organizmie, wspomagają wzrost i rozwój oraz pomagają spalać nadmiar tłuszczu.

Żelazo
Żelazo odgrywa ważną rolę w powstawaniu czerwonych krwinek i jest istotnym składnikiem barwnika przenoszącego tlen, hemoglobiny. Bierze także udział w wytwarzaniu mioglobiny, barwnika, który magazynuje w mięśniach tlen potrzebny do ich pracy. Jest ważnym składnikiem kilku enzymów i uczestniczy w pobieraniu tlenu przez komórki oraz przemianie glukozy w energię (patrz niedobór żelaza).

Potas i sód
Sód współdziała z potasem w kontrolowaniu równowagi wodnej w organizmie, przewodnictwie impulsów nerwowych, kurczeniu mięśni i utrzymaniu prawidłowego rytmu serca (patrz niedobór potasu i sodu).

Cynk i selen
Patrz niedobór pozostałych składników mineralnych.

---