Największy wplyw na koleje historii miala IV wyprawa
Odbicie Jerozolimy przez muzulmanów (Saracenów) napędzalo kolejne wyprawy
Krzyżowcy, na weneckich okrętach, zdobyli Konstantynopol; wyprawa ta nie miala już charakteru religijnego; zakończyla się ustanowieniem Cesarstwa Łacińskiego
Schizma 1054 r. (trwająca do dziś); wielkim wydarzeniem, w czasach, w których wszystko było tlumaczone na podstawie teologii; wydarzenie okazalo się korzystne dla Papiestwa - na gruzach Imperium Bizantyjskiego powstaje Cesarstwo Łacińskie uznające zwierzchność papiestwa
Krzyżowcy niszczyli kościoly greckie, traktując je jako nie-katolickie; lupili i mordowali (Cesarstwo Łacińskie przetrwalo do 1261 roku); papież rzucil klątwe na krzyżowców IV wyprawy
IV wyprawa była bezpośrednim zetknięciem wysokiej kultury greckiej i zacofanego zachodu; mimo swojej potworności to ta wyprawa zaowocowala kontaktami miedzykulturowymi: zrabowane zostaly dziela sztuki i literatury (np. prawa Teodozjusza czy Konstantyna); doszlo do podniesienia kultury życia codziennego na zachodzie: na wschodzie dbano o higienę (lazienki - na zachodzie do XIII wieku nie było osobnego pomieszczenia; mydlo migdalowe); środki odurzające (derwisze wprowadzający się w trans); haszysz
Ubiór: na zachodzie zgrzebne szaty, welna, bawelna, tkaniny konopne - nie znano jedwabiu, aksamitu, weluru czy brokatu (wytlaczanego aksamitu; przewlekany zlotymi nicmi i ozdobiony szlachetnymi kamienimi - zlotoglowie); dostrzeżenie kobiet
w Antiochii, Edessie, Jerozolimie pozostawali orientalizowani krzyżowcy
powstanie zakonu minorytów - braci mniejszych (franciszkanów) i dominikanów; zwolywanie synodów (najniższe zgromadzenia) skutkiem XIII wiecznej demoralizacji duchownych
w XIII wieku po raz pierwszy mówi się o modzie (tendenci w ubiorze)
sekcja zwlok dopiero w renesansie - wcześniej kościól jej zabranial (stąd wyższy poziom medycyny na wschodzie, gdzie była dozwolona)
wzrost dobrobytu na zachodzie, a więc i liczby ludności