Fryderyk Chopin
Autor: Senlo
Spis treści
Życiorys
Miejsca związane z Chopinem
Galeria obrazów przedstawiających Chopina, jego twórczość i osoby z nim związane
Międzynarodowy Konkurs Chopinowski
Fryderyk Chopin - życiorys
Fryderyk Franciszek Chopin - kompozytor i pianista polski, urodzony 1 marca 1810 (według oświadczeń samego artysty i jego rodziny) lub 22 lutego (według metryki chrztu, sporządzonej kilka tygodni po urodzeniu) we wsi Żelazowa Wola koło Sochaczewa, na Mazowszu, w ówczesnym Księstwie Warszawskim. Dwór w Żelazowej Woli stanowił posiadłość hrabiów Skarbków. Ojciec kompozytora Mikołaj (Nicolas) Chopin,spolonizowany Francuz, był tam zatrudniony jako nauczyciel i wychowawca dzieci. Urodzony w 1771 roku w Marainville (Lotaryngia, Francja) już w dzieciństwie związał się z polskimi rodzinami: hrabiego Michała Paca i administratora jego majątku Jana Adama Weydlicha. W wieku 16 lat przyjechał z nimi do Polski i osiadł tu na stałe. Do Francji już nie powrócił i żadnych kontaktów ze swoją rodziną francuską nie utrzymywał. Swoje dzieci wychował na Polaków.
W 1806 roku Mikołaj Chopin poślubił Teklę Justynę Krzyżanowską, zarządzającą gospodarstwem Skarbków w Żelazowej Woli. Mieli oni czworo dzieci: córki Ludwikę, Izabelę, Emilię i syna Fryderyka, który był drugim z kolei dzieckiem. Kilka miesięcy po narodzinach Fryderyka cała rodzina przeniosła się do Warszawy, gdzie Mikołaj Chopin otrzymał posadę wykładowcy języka i literatury francuskiej w Liceum Warszawskim. Prócz tego prowadził pensjonat dla synów ziemiańskich spoza Warszawy.
Muzyczny talent Fryderyka objawił się niezwykle wcześnie, porównywano go z dziecięcym geniuszem Mozarta. Mając 7 lat był już autorem dwóch polonezów (g-moll i B-dur). Pierwszy z nich wydano od razu drukiem w sztycharni nut księdza Cybulskiego. O cudownym dziecku pisały warszawskie gazety, "mały Chopinek" był ozdobą i atrakcją przyjęć w arystokratycznych salonach stolicy. Wcześnie też zaczął występować publicznie na koncertach dobroczynnych. Pierwszych profesjonalnych lekcji gry na fortepianie udzielał mu Wojciech Żywny (ur. 1756 w Czechach). Lekcje te trwały od 1816 do 1822 roku, do momentu, w którym Żywny nie był już w stanie niczego więcej nauczyć bieglejszego od siebie ucznia. Dalej nad rozwojem talentu Fryderyka czuwał być może Wilhem Wacław Würfel (ur. 1791 w Czechach), pierwszorzędny pianista i profesor konserwatorium, który miał udzielać mu cennych choć nieregularnych porad w zakresie gry na fortepianie i organach.
W latach 1823-26 Fryderyk pobierał naukę w Liceum Warszawskim, gdzie jego ojciec był profesorem. Letnie wakacje spędzał na wsi w majątkach kolegów szkolnych w różnych rejonach kraju, m. in. dwukrotnie w Szafarni na Kujawach, gdzie zdradził szczególne zainteresowanie folklorem (muzyką i obrzędami). Słuchał, notował teksty piosenek ludowych, uczestniczył w obrzędach (weselach, dożynkach), tańczył i grał na basetli z muzykantami wiejskimi, z czego zdawał szczegółowe relacje w listach. Polski (nizinny) folklor muzyczny, w jego autentycznej, surowej postaci, z jego specyficzną tonalnością, bogactwem rytmów, tanecznym wigorem, poznał doskonale i czerpał z niego - pisząc w 1825 roku swoje pierwsze mazurki, a później następne. Nie zapomniał go do końca życia.
Jesienią 1826 roku został studentem wydziału "teorii muzyki, jenerałbasu i kompozycji" warszawskiej Szkoły Głównej Muzyki (stanowiącej część Konserwatorium, a równocześnie związanej z Uniwersytetem Warszawskim), kierowanej przez Józefa Elsnera (ur. 1769 na Śląsku). W klasie fortepianu nie studiował. Elsner, zdając sobie sprawę z wyjątkowego talentu Chopina, pozwolił mu zgodnie z jego naturą i temperamentem koncentrować się na muzyce fortepianowej, był jednak nieugięty w sprawach dotyczących przedmiotów teoretycznych, zwłaszcza kontrapunktu. Chopin, obdarzony z natury wspaniałą inwencją melodyczną, łatwością swobodnego improwizowania, skłonnością do błyskotliwych efektów i pięknie brzmiących harmonii, wyrobił sobie w szkole Elsnera solidny warsztat, dyscyplinę i precyzję konstrukcji, odpowiedzialność za sens i logikę każdej nuty. W czasie studiów powstały pierwsze szeroko rozbudowane dzieła: Sonata c-moll, Wariacje op. 2 na temat z Don Juana Mozarta, Rondo a la Krakowiak, Fantazja op. 13 na tematy polskie (trzy ostatnie na fortepian z orkiestrą) oraz Trio g-moll na skrzypce, wiolonczelę i fortepian. Naukę w Szkole Głównej Muzyki Chopin ukończył w 1829 roku, a Elsner w raporcie po trzecim roku nauki zapisał: "Trzecioletni Szopen Fryderyk - szczególna zdatność, geniusz muzyczny".
Po zakończeniu nauki Fryderyk planował dłuższy pobyt za granicą dla poznania życia muzycznego Europy i zdobycia sławy. Dotąd nie opuszczał Polski z wyjątkiem dwóch krótkich wyjazdów do Prus. W 1826 roku spędził wakacje w Bad Reinertz (dzisiejsze Duszniki-Zdrój) na Dolnym Śląsku, a w dwa lata później towarzyszył prof. Feliksowi Jarockiemu, przyjacielowi ojca, zaproszonemu na zjazd przyrodników, w podróży do Berlina, gdzie - nikomu nie znany - poprzestał tylko na prywatnej obserwacji życia muzycznego. Teraz miał śmielsze zamiary. Natychmiast po ukończeniu studiów, w lipcu 1829 roku udał się w towarzystwie znajomych na krótką wycieczkę do Wiednia. Dzięki Würflowi, który wprowadził go w towarzystwo muzyków, Chopin wystąpił dwukrotnie w Kärtnerthortheater, grając z orkiestrą Wariacje op. 2 na temat Mozarta i Rondo a la Krakowiak op. 14. Odniósł fenomenalny sukces u publiczności. Krytyka, jakkolwiek ganiła jego grę za małą siłę dźwięku, kompozycje również oceniła bardzo wysoko. W ślad za tym wydawca wiedeński Tobias Haslinger opublikował Wariacje na temat Mozarta (1830). Było to pierwsze wydanie utworu Chopina za granicą (dotąd publikował swoje utwory w Warszawie).
Po powrocie do Warszawy Chopin, wolny już od szkolnych obowiązków, z tym większą pasją zajął się komponowaniem, pisząc m. in. dwa koncerty fortepianowe z orkiestrą: f-moll i e-moll. W inspiracji Koncertu f-moll niemałą rolę odegrało uczucie kompozytora do Konstancji Gładkowskiej - studentki Konserwatorium w klasie śpiewu. W okresie tym powstały także pierwszy nokturn i pierwsze etiudy, walce, mazurki, pieśni do słów Stefana Witwickiego. W ostatnich miesiącach przed planowanym dłuższym wyjazdem Chopin dał szereg publicznych występów, głównie w Teatrze Narodowym, gdzie odbyły się prawykonania obu koncertów. Celem wyjazdu miał być początkowo Berlin, dokąd zapraszał artystę książę Antoni Radziwiłł (namiestnik króla pruskiego, zarządzający Wielkim Księstwem Poznańskim), który zachwycał się talentem Fryderyka od dawna, a jesienią 1829 gościł go u siebie w Antoninie. Jednak Chopin wybrał w końcu Wiedeń, by potwierdzić odniesiony tam sukces i utrwalić swą pozycję. 11 października 1830 roku odbył się w Teatrze Narodowym uroczysty pożegnalny koncert, na którym Chopin wykonał Koncert e-moll, śpiewała również Konstancja Gładkowska. 2 listopada Fryderyk wraz z przyjacielem Tytusem Woyciechowskim wyjechali do Austrii, z zamiarem udania się później do Włoch.
Niewiele dni po ich przybyciu do Wiednia przyszła wiadomość, że w Warszawie wybuchło powstanie (tzw. listopadowe) przeciwko zależności Królestwa Polskiego od Rosji i obecności na tronie polskim cara. Rozpoczęła się wielomiesięczna wojna polsko-rosyjska. Woyciechowski powrócił do Warszawy, by wstąpić do wojska, Fryderyk zaś uległ perswazjom przyjaciela i pozostał w Wiedniu. W złym stanie ducha, niespokojny o los kraju i najbliższych, przestał myśleć o rozwoju swojej kariery. Tłumaczył to w liście Elsnerowi: "Malfatti na próżno stara się mnie przekonać, że każdy artysta jest kosmopolitą. Choćby i tak było, to jako artysta jestem jeszcze w kolebce, a jako Polak trzeci krzyżyk zacząłem; więc mam nadzieję, że znając mnie za złe mi Pan nie weźmiesz, żem dotychczas o układzie koncertu nie myślał." Do występu doszło dopiero 11 czerwca 1831 w Kärtnerthortheater, gdzie wykonał Koncert e-moll. W Wiedniu spędził Chopin osiem miesięcy. Czasu nie zmarnował. Silne, dramatyczne doświadczenia w sferze uczuć zapłodniły wyobraźnię twórczą kompozytora, przyspieszając - być może - formowanie się nowego, indywidualnego stylu, innego od wczesnego stylu brillant. Powstają dzieła ujawniające nieznaną dotąd siłę i pasję, jak szkic Scherza h-moll, a przede wszystkim potężne, przełomowe w środkach etiudy z opusu 10.
Zrezygnowawszy z wyjazdu do Włoch ze względu na toczące się tam walki (przeciw Austrii), Chopin postanowił udać się do Paryża. Po drodze zatrzymał się najpierw w Monachium, gdzie dał koncert (28 VIII), a potem, w Stuttgarcie. Tam doszła go tragiczna wiadomość o klęsce powstania i zdobyciu Warszawy przez Rosjan. Zareagował na nią gorączką i rozstrojem nerwów. Ślady ówczesnych przeżyć znajdujemy w jego zapiskach (tzw. dziennik stuttgarcki): "Wróg w domu [...] o boże, jesteś ty! - Jesteś i nie mścisz się! - Czy jeszcze ci nie dość zbrodni moskiewskich - albo - alboś sam Moskal! [...] a ja tu bezczynny - a ja tu z gołymi rękami - czasem tylko stękam, boleję na fortepianie - rozpaczam."
Jesienią 1831 roku Chopin pojechał do Paryża, gdzie spotkał wielu rodaków. Po narodowej klęsce tysiące uchodźców (uczestnicy walk, politycy, ludzie kultury, m. in. pisarz Julian Ursyn Niemcewicz, poeci romantyczni Adam Mickiewicz, Juliusz Słowacki, warszawscy przyjaciele Fryderyka - poeci Stefan Witwicki, Bohdan Zaleski) szukało schronienia przed rosyjskimi okupantami w najbardziej przyjaznym im kraju i mieście. Chopin związał się blisko z tzw. Wielką Emigracją, przyjaźnił się z jej przywódcą, księciem Adamem Czartoryskim, został członkiem Towarzystwa Literackiego Polskiego, wspierał je finansowo, brał udział w emigracyjnych zebraniach, grał na imprezach dobroczynnych dla ubogich emigrantów, sam je organizował. Jego pozycja jako artysty urosła w Paryżu bardzo szybko. Dzięki listom polecającym, które przywiózł z Wiednia, trafił od razu do środowiska muzycznego, które przyjęło go bardzo życzliwie. Zawarł liczne przyjaźnie z młodymi muzykami: Lisztem, Hillerem, Berliozem, Franchommem. Później, w roku 1835 w Lipsku poznał również Schumanna, który bardzo wysoko cenił jego dzieła. Wielki pianista Friedrich Kalkbrenner, nazywany królem fortepianu, usłyszawszy grę nieznanego przybysza z Warszawy, zorganizował mu koncert. Odbył się on 26 lutego 1832 roku w sali Pleyela. Chopin odniósł olbrzymi sukces, z dnia na dzień stał się sławnym muzykiem Paryża. Za sukcesem estradowym przyszło zainteresowanie wydawców. Już w lecie 1832 Chopin podpisał kontrakt z czołową paryską firmą wydawniczą Schlesingera. Równocześnie jego utwory ukazywały się w Lipsku (Probst, potem Breitkopf) i w Londynie (Wessel).
Jednak najważniejszym źródłem dochodów Chopina w Paryżu były lekcje. Stał się wziętym nauczycielem fortepianu wśród polskiej i francuskiej arystokracji. Paryskie salony były też ulubionym miejscem jego występów. Chopin, jako pianista stawiany obok największych artystów swojej epoki, jak Kalkbrenner, Liszt, Thalberg, Herz, w przeciwieństwie do nich nie lubił grać na publicznych estradach. Występował rzadko i niechętnie. Za to w prywatnym, przyjaznym gronie ujawniał największy artyzm, pełnię swych możliwości pianistycznych i ekspresyjnych.
Osiadłszy w Paryżu, Chopin świadomie wybrał status emigranta. Mimo prośby ojca, nie podporządkował się rozporządzeniu cara (formalnie króla zniewolonej Polski) i nie zgłosił się do ambasady rosyjskiej w celu przedłużenia paszportu. Tym samym, zaliczony w poczet politycznych uchodźców, odciął sobie możliwość legalnego przyjazdu do kraju. Bardzo jednak tęsknił za bliskimi. Broniąc się przed samotnością, zamieszkał razem z rodakiem emigrantem, doktorem Aleksandrem Hoffmanem, a po jego wyjeździe z Paryża - ze swoim dawnym warszawskim przyjacielem, również powstańcem i lekarzem, Janem Matuszyńskim. Z rodzicami mógł się spotkać tylko poza Polską. Gdy w sierpniu 1835 roku rodzice Chopina udali się do Karlsbadu na leczenie, pojechał tam również Fryderyk. Wkrótce potem, będąc w pobliskim Dreźnie, odnowił znajomość z rodziną Wodzińskich. Trzej młodzi Wodzińscy wychowywali się przed laty w pensjonacie Mikołaja Chopina. Ich młodsza siostra Maria była teraz dorastającą panienką, utalentowaną muzycznie i plastycznie. Fryderyk zakochał się w niej, zapragnął ją poślubić i stworzyć na obczyźnie własny dom. Rok później podczas wakacji spędzanych wspólnie z Marią i jej matką w Marienbadzie (obecnie Márianské Lázni w Czechach), potem w Dreźnie oświadczył się o rękę siedemnastoletniej Marii i został przyjęty pod warunkiem, że będzie dbał o swoje zdrowie. Narzeczeństwo było nieoficjalne. Do małżeństwa nie doszło. Rodzice Marii, zaniepokojeni złym stanem zdrowia Fryderyka (w zimie poważnie chorował), a zwłaszcza jego niezdrowym (nieregularnym) trybem życia, uznali go po roku "próby" za nieodpowiedniego partnera dla córki. Chopin bardzo przeżył zerwanie. Listy od Wodzińskich, związane w mały pakiet opatrzył napisem "Moje biéda".
By oderwać się od przykrych wspomnień, wyjechał w lipcu 1837 roku z Camille Pleyelem do Londynu. Niedługo potem Chopin związał się ze sławną pisarką francuską George Sand. Starsza od niego o sześć lat autorka śmiałych powieści obyczajowych, rozwódka z dwojgiem dzieci, ofiarowała samotnemu artyście to, czego mu od czasu opuszczenia Warszawy najbardziej brakowało: nadzwyczajną czułość, ciepło, wręcz macierzyńską troskliwość. Zimę 1838/39 kochankowie spędzili na hiszpańskiej wyspie Majorce, w górach, mieszkając w dawnym klasztorze w Valdemosie. Tam wskutek złej pogody Chopin rozchorował się ciężko. Były to symptomy gruźlicy. Przez wiele tygodni był tak słaby, że nie mógł wychodzić z domu, mimo to intensywnie pracował; skomponował tam szereg arcydzieł: cykl 24 preludiów, Poloneza c-moll, Balladę F-dur, Scherzo cis-moll. Po powrocie z Majorki wiosną 1839, po rekonwalescencji w Marsylii, jeszcze w stanie wielkiego osłabienia Chopin zamieszkał w posiadłości George Sand w Nohant, w środkowej Francji. Odtąd do roku 1846 (z wyjątkiem 1840) będzie tu spędzał długie wakacje, tylko na zimę wracając do Paryża. Był to najszczęśliwszy okres w jego życiu od czasu opuszczenia rodzinnego domu, a w jego twórczości - najbardziej płodny. W Nohant powstała większość najwybitniejszych i najgłębszych dzieł Chopina. W Paryżu traktowano kompozytora i pisarkę jak małżeństwo, choć nim nie byli. Mieli wspólnych przyjaciół w kręgach artystycznych (m. in. malarz Delacroix, śpiewaczka Viardot), także wśród polskiej emigracji (m. in. Mickiewicz, Grzymała). Przez lata żywili do siebie miłość i przyjaźń, jednak wroga wobec Chopina postawa dorastającego syna George Sand, wywierającego na nią silny wpływ, powodowały coraz poważniejsze konflikty. Definitywne zerwanie nastąpiło w lipcu 1847 roku.
Ciężkie przeżycia osobiste, a także utrata Nohant (tak ważnego dla jego życia i twórczości) mocno odbiły się na stanie psychicznym i fizycznym Chopina. Niemal przestał komponować: do końca życia napisze już tylko parę miniatur. W kwietniu 1848 roku Fryderyk pod wpływem namów swej uczennicy, Szkotki Jane Stirling wyjechał do Anglii i Szkocji. Miss Stirling wraz z siostrą organizowały mu tam koncerty oraz odwiedziny w coraz to innych miejscowościach i zamkach szkockiej arystokracji. Wyjątkowo intensywny tryb życia, nadmierne eksploatowanie sił przez ustawiczne wędrówki i liczne występy, a przy tym niekorzystny dla jego płuc klimat - pogorszyły znacznie jego stan zdrowia. 16 listopada 1848 roku, pomimo słabości i gorączki, dał swój ostatni w życiu koncert, grając na rzecz polskich emigrantów w sali Guildhall w Londynie. Kilka dni później powrócił do Paryża.
Szybko postępująca choroba uniemożliwiła mu udzielanie lekcji. W lecie przyjechała z Warszawy najstarsza siostra Chopina - Ludwika Jędrzejewiczowa, aby zaopiekować się chorym bratem. 17 października 1849 roku Fryderyk Chopin zmarł na gruźlicę płuc w swoim ostatnim paryskim mieszkaniu przy placu Vendôme. Został pochowany na cmentarzu Pere-Lachaise w Paryżu. Zgodnie z ostatnią wolą wyjęte po śmierci serce Chopina siostra jego przywiozła do Warszawy, gdzie zostało w urnie wmurowane w filar kościoła Św. Krzyża na Krakowskim Przedmieściu.
Miejsca związane z Chopinem
Oto miejsca, z którymi związany był Fryderyk Chopin. Miejsca, w których bywał, uczył się, grał, które pokochał i gdzie zostawił cząstkę siebie.
■ Kościół Św. Krzyża na Krakowskim Przedmieściu
Usytuowany jest w bezpośrednim sąsiedztwie Pałacu Krasińskich, w którym mieszkali Chopinowie. Znajduje się tutaj urna z sercem Fryderyka Chopina, które zgodnie z życzeniem kompozytora zostało przywiezione do Polski przez jego najstarszą siostrę Ludwikę, o czym przypomina tablica z napisem: „17. X. 1945 serce F. Chopina powróciło do Warszawy”. Kościół w czasie wojny został zniszczony, ale urnę z sercem kompozytora i dziewiętnastowieczną tablicę zdołano wcześniej ukryć. Tablica wraz z urną z sercem kompozytora w kościele św. Krzyża umiejscowiona została w drugim filarze kościoła, po lewej stronie nawy głównej.
■ Krakowskie Przedmieście 26/28
Rodzina Chopinów przez dziesięć lat zajmowała obszerne mieszkanie na drugim piętrze oficyny Pałacu Kazimierzowskiego przy Krakowskim Przedmieściu 26/28. Dziś Gmach Porektorski, w którym mieszkali Chopinowie, należy do Uniwersytetu Warszawskiego. Mieszczą się w nim Instytut Orientalistyczny i Instytut Historii Sztuki.
■ Łazienki Królewskie - Pomnik Chopina
W tym zespole pałacowo-ogrodowym stoi pomnik Fryderyka Chopina, który należy do najpiękniejszych i najbardziej znanych pomników kompozytora. Usytuowany został w pobliżu głównej bramy Parku Łazienkowskiego przy Alejach Ujazdowskich. Monument dłuta Wacława Szymanowskiego odsłonięty w 1926 r. W 1940 r., jako jeden z pierwszych w Warszawie został wysadzony w powietrze przez hitlerowców. Dziś na cokole czytamy: „Posąg Fryderyka Chopina zburzony i zagrabiony przez Niemców w dniu 31 maja 1940 roku odbuduje Naród. 17-X-1946 r.” W 1958 r. pomnik wiernie zrekonstruowano i ustawiono na poprzednim miejscu. Od 1959 r. do dziś przy pomniku odbywają się niedzielne koncerty chopinowskie, których organizatorem jest Towarzystwo im. Fryderyka Chopina w Warszawie. Sezon koncertowy trwa od początku maja do końca września.
■ Muzeum Chopina w Zamku Ostrogskich
Muzeum, mieszczące się w siedzibie Towarzystwa im. Fryderyka Chopina, posiada działy: Zbiory Specjalne i Fototeka oraz oddziały: Salonik Chopinów w Warszawie (przy ul. Krakowskie Przedmieście 5) oraz Dom Urodzenia Fryderyka Chopina w Żelazowej Woli. Są tutaj autografy Fryderyka Chopina i osób z jego kręgu, a także różnego rodzaju dokumenty i pamiątki bezpośrednio lub pośrednio związane z osobą i twórczością kompozytora: portrety, plakaty i przedmioty użytkowe.
■ Pałac Krasińskich
Po śmierci Emilki, najmłodszej siostry Fryderyka, w 1827 roku Chopinowie przeprowadzili się do mieszkania wynajętego w lewym skrzydle Pałacu Krasińskich przy Krakowskim Przedmieściu. Mieszkanie Chopinów było miejscem wyjątkowym. Podczas słynnych czwartków gromadzili się tutaj licznie artyści, uczeni i młodzież. Pałac Wincentego Krasińskiego był ostatnim warszawskim mieszkaniem Fryderyka Chopina. Kompozytor opuścił Warszawę 2 listopada 1830 roku.
■ Żelazowa Wola
Dom Urodzenia Fryderyka Chopina. W dworku mieszkali i prawdopodobnie poznali się rodzice Chopina - Justyna z Krzyżanowskich, krewna gospodarzy zajmująca się zarządzaniem domem oraz francuski guwerner, Mikołaj Chopin. Tam w 1810 r. urodził się Fryderyk Chopin. Tego samego roku rodzina Chopinów przeniosła się na stałe do Warszawy. Fryderyk kilkakrotnie odwiedzał potem dom hrabiostwa Skarbków w Żelazowej Woli podczas świąt oraz letnich wakacji. Latem fortepian wynoszono do ogrodu, gdzie pod świerkiem lub lipami Fryderyk dawał koncerty. W dworku stoi warszawski fortepian firmy Leszczyński z I poł. XIX w., pionowy klawikord firmy Fried, Külbors z Wrocławia z XIX w., a także dziewiętnastowieczne meble w stylu biedermeier oraz portrety Fryderyka Chopina i jego rodziny. Na terenie pięknego parku, przez który przepływa rzeka Utrata, postawiono cztery pomniki Fryderyka Chopina.
Co roku od 1954, od pierwszej niedzieli maja do ostatniej niedzieli września, w Żelazowej Woli trwa sezon koncertów chopinowskich. Od 11 lat w lipcu i sierpniu organizowane są także koncerty sobotnie pod nazwą „Estrada Młodych”. Wśród wykonawców usłyszeć można najwybitniejszych pianistów polskich i zagranicznych, w tym laureatów Międzynarodowych Konkursów Pianistycznych im. F. Chopina w Warszawie.
Galeria obrazów przedstawiających Chopina, jego twórczość i osoby z nim związane
1. Portret Mikołaja Chopina (1771-1844), ojca Fryderyka
Jan Zamoyski, rekonstrukcja portretu olejnego Ambrożego Mieroszewskiego z 1829, olej, 1969
- zbiory Muzeum Fryderyka Chopina w Warszawie, nr inw. M/1179
2. Portret Justyny Chopin (1782-1861), matki Fryderyka
Jan Zamoyski, rekonstrukcja portretu olejnego Ambrożego Mieroszewskiego z 1829, olej, 1969
- zbiory Muzeum Fryderyka Chopina w Warszawie, nr inw. M/1180
3. Portret Ludwiki Chopin (1807-1855), starszej siostry Fryderyka
Jan Zamoyski, rekonstrukcja portretu olejnego Ambrożego Mieroszewskiego z 1829, olej, 1969
- zbiory Muzeum Fryderyka Chopina w Warszawie, nr inw. M/1181
4. Żelazowa Wola - zabudowania dworu Skarbków
Ignacy Chełmicki wg Bolesława Jaworskiego, drzeworyt [1870]
- zbiory Muzeum Fryderyka Chopina w Warszawie, nr inw. M/688
5. Żelazowa Wola - Dom Urodzenia Fryderyka Chopina
Romuald Pieńkowski, fotografia, 1993
- zbiory Muzeum Fryderyka Chopina w Warszawie, nr inw. F. 8740
6. Portret Fryderyka Chopina (1810-1849)
Anna Chamiec wg portretu olejnego Ambrożego Mieroszewskiego z 1829,
miniatura; akwarela i gwasz na kości, 1968
- zbiory Muzeum Fryderyka Chopina w Warszawie, nr inw. M/1104
7. Portret Izabeli Chopin (1811-1881), młodszej siostry Fryderyka
Jan Zamoyski, rekonstrukcja portretu olejnego
Ambrożego Mieroszewskiego z 1829, olej, 1969
- zbiory Muzeum Fryderyka Chopina w Warszawie, nr inw. M/1182
8. Portret Emilii Chopin (1812-1827), najmłodszej siostry Fryderyka
Artysta nieznany, miniatura; akwarela i gwasz [1826-1827]
- zbiory Muzeum Fryderyka Chopina w Warszawie, nr inw. M/34
9. Portret Wojciecha Żywnego (1756-1842),
jedynego nauczyciela gry na fortepianie Fryderyka Chopina
Jadwiga Kunicka-Bogacka, rekonstrukcja portretu olejnego
Ambrożego Mieroszewskiego z 1829, olej, 1969
- zbiory Muzeum Fryderyka Chopina w Warszawie, nr inw. M/1144
10. Portret Józefa Elsnera (1769-1854), nauczyciela Fryderyka Chopina
w zakresie teorii muzyki i kompozycji
Artysta nieznany, olej, 1803-1805
- zbiory Muzeum Fryderyka Chopina w Warszawie, nr inw. M/227
11. Fryderyk Chopin - Wariacje B-dur op. 2 na temat La ci darem la mano z opery
Don Giovanni W. A. Mozarta dedykowane Tytusowi Woyciechowskiemu, 1827
Autograf fragmentaryczny: Wariacja V: fortepian I solo, takty 1-14
- zbiory Muzeum Fryderyka Chopina w Warszawie, nr inw. M/2290
12. Fryderyk Chopin - Trio g-moll op. 8 na fortepian, skrzypce
i wiolonczelę dedykowane Księciu Antoniemu Radziwiłłowi, 1828-1829
Autograf, część I Allegro con fuoco, s. 11
- zbiory Muzeum Fryderyka Chopina w Warszawie, nr inw. M/1
13. Fryderyk Chopin - Koncert f-moll op. 21
na fortepian i orkiestrę dedykowany Delfinie Potockiej, 1829
Autograf, część II Larghetto, s. 11
14. Fryderyk Chopin - Mazurek f-moll op. 7 nr 3, 1831
Autograf sztambuchowy dla Adolfa Friedricha Hessego (?), s. l
- zbiory Muzeum Fryderyka Chopina w Warszawie, nr inw. M/2160215
15. Portret Fryderyka Chopina
Gottfried Engelmann wg Pierre-Roche Vignerona, litografia, 1833
- zbiory Muzeum Fryderyka Chopina w Warszawie, nr inw. M/936
16. Portret George Sand (1804-1876), francuskiej powieściopisarki,
w latach 1838-1847 towarzyszki życia Fryderyka Chopina
Narcisse-E.-J. Desmadryl wg Auguste Charpentiera z 1838, mezzotinta, 1839
- zbiory Muzeum Fryderyka Chopina w Warszawie, nr inw. M/2094
17. Portret Fryderyka Chopina
Ludwik Wawrynkiewicz, kopia portretu pędzla
Eugene Delacroix z 1838, olej [Paryż 1972]
- zbiory Muzeum Fryderyka Chopina w Warszawie, nr inw. M/1336
Międzynarodowy Konkurs
Chopinowski
Dotychczasowe konkursy chopinowskie i ich laureaci
I Konkurs, 23-30 stycznia 1927: 1. Lew Oborin (ZSRR) 2. Stanisław Szpinalski (Polska) 3. Róża Etkin-Moszkowska (Polska) 4. Grigori Ginzburg (ZSRR)
II Konkurs, 6-23 marca 1932: 1. Alexandre Uninsky (bezpaństwowiec) 2. Imre Ungar (Węgry) 3. Bolesław Kon (Polska) 4. Abram Lufer (ZSRR) 5. Lajos (Louis) Kentner (Węgry) 6. Leonid Sagałow (ZSRR)
III Konkurs, 21 lutego - 12 marca 1937: 1. Jakow Zak (ZSRR) 2. Roza Tamarkina (ZSRR) 3. Witold Małcużyński (Polska) 4. Lance Dossor (W. Brytania) 5. Agi Jambor (Węgry) 6. Edith Axenfeld (Niemcy)
IV Konkurs, 15 września - 15 października 1949: 1. ex aequo: Halina Czerny-Stefańska (Polska) i Bella Dawidowicz (ZSRR) 2. Barbara Hesse-Bukowska (Polska) 3. Waldemar Maciszewski (Polska) 4. Georgi Murawłow (ZSRR) 5. Władysław Kędra (Polska) 6. Ryszard Bakst (Polska)
V Konkurs, 22 lutego - 21 marca 1955: 1. Adam Harasiewicz (Polska) - juror XIV Konkursu Chopinowskiego 2. Władimir Aszkenazy (ZSRR) 3. Fou Ts'Ong (ChRL) 4. Bernard Ringeissen (Francja) - juror XIV Konkursu Chopinowskiego 5. Naum Sztarkman (ZSRR) 6. Dmitri Papyerno (ZSRR)
VI Konkurs, 22 lutego - 13 marca 1960: 1. Maurizio Pollini (Włochy) 2. Irina Zaritskaja (ZSRR) 3. Tania Achot-Haroutounian (Iran) 4. Li Min-Chan (ChRL) 5. Zinaida Ignatiewa (ZSRR) 6. Waleri Kastelski (ZSRR)
VII Konkurs, 22 lutego - 13 marca 1965: 1. Martha Argerich (Argentyna) 2. Arthur
Moreira-Lima (Brazylia) 3. Marta Sosińska (Polska) 4. Hiroko Nakamura (Japonia) 5. Edward Auer (USA) 6. Elżbieta Głąbówna (Polska)
VIII Konkurs, 7-25 października 1970: 1. Garrick Ohlsson (USA) 2. Mitsuko Uchida (Japonia) 3. Piotr Paleczny (Polska) 4. Eugene Indjic (USA) 5. Natalia Gawriłowa (ZSRR) 6. Janusz Olejniczak (Polska)
IX Konkurs, 7-28 października 1975: 1. Krystian Zimerman (Polska) 2. Dina Joffe (ZSRR) 3. Tatiana Fedkina (ZSRR) 4. Paweł Gililow (ZSRR) 5. Dean Kramer (USA) 6. Diana Kacso (Brazylia)
X Konkurs, 2-19 października 1980: 1. Dang Thai Son (Wietnam) 2. Tatiana Szebanowa (ZSRR) 3. Arutiun Papazian (ZSRR) 4. nie przyznano 5. ex aequo: Akiko Ebi (Japonia) i Ewa Pobłocka (Polska) 6. ex aequo: Eric Berchot (Francja) i Irina Petrowa (ZSRR)
XI Konkurs, 1-20 października 1985: 1. Stanisław Bunin (ZSRR) 2. Marc Laforet (Francja) 3. Krzysztof Jabłoński (Polska) 4. Michie Koyama (Japonia) 5. Jean-Marc Luisada (Francja) 6. Tatiana Pikaizen (ZSRR)
XII Konkurs, 1-21 października 1990: 1. nie przyznano 2. Kevin Kenner (USA) 3. Yukio Yokoyama (Japonia) 4. ex aequo: Corrado Rollero (Włochy) i Margarita Szewczenko (Rosja) 5. ex aequo: Anna Malikowa (Rosja) i Takako Takahashi (Japonia) 6. Caroline Sageman (Francja)
XIII Konkurs, 1-22 października 1995: 1. nie przyznano 2. ex aequo: Philippe Giusiano (Francja) i Aleksiej Sułtanow (Rosja) 3. Gabriela Montero (USA) 4. Rem Urasin (Rosja) 5. Rika Miyatani (Japonia) 6. Magdalena Lisak (Polska)
XIV Konkurs, 2000 r. Pierwszą nagrodę otrzymał Yound Li z Chin. Drugą nagrodę otrzymała Ingrid Fliter z Argentyny.
XV Konkurs, 2-24 paździenika 2005r. Zwycięzcą został Rafał Blechacz (Polska), który otrzymał trzy nagrody specjalne za wykonanie mazurków, poloneza i koncertu z orkiestrą. Drugiej nagrody nie przyznano.
Laureaci:
I nagroda 25 000 USD i złoty medal - Rafał Blechacz (Polska)
II nagroda - nie przyznano
III nagroda 15 000 USD i brązowy medal - Dong Hyek Lim (Korea Płd.)
III nagroda 15 000 USD i brązowy medal - Dong Min Lim (Korea Płd.)
IV nagroda 11 000 USD - Shohei Sekimoto (Japonia)
IV nagroda 11 000 USD - Takashi Yamamoto (Japonia)
V nagroda - nie przyznano
VI nagroda 6000 USD - Ka Ling Colleen Lee (Chiny-Hongkong) </UL
Wyróżnienia po 2000 USD każde:
Jacek Kortus (Polska)
Rachel Naomi Kudo (USA)
Rieko Nezu (Japonia)
Yuma Osaki (Japonia)
Yeol Eum Son (Korea Płd.)
Andrey Yaroshinskiy (Rosja)