MAGDALENA SAMOZWANIEC

SZCZYPTA SOLI, SZCZYPTA BLIŹNICH

MYŚLI SREBRNE I POSREBRZANE

Żenimy się po to, aby mieć koło siebie audytorium. Niestety to audytorium

zamiast nas oklaskiwać — gwiżdże.

Życie człowieka do pewnego wieku składa się z własnych trosk i własnych

przyjemności, zaś na starość — z własnych trosk i cudzych przyjemności.

Śmiech i kpiny — to niejednokrotnie płacz mędrca.

Naprawdę starym jest się dopiero wówczas, kiedy się to powie o sobie w

towarzystwie, a nikt się nie śmieje i nie zaprzecza…

Jedynym wytłumaczeniem na niedobrane małżeństwa jest to, że „działali w

afekcie”.

Nie zdajemy sobie sprawy, że człowiek stary to ten sam osobnik co za młodu,

tylko zaszyty w zniszczoną i pomarszczoną skórę.

Na starość należy być tak miłym i interesującym, aby nie być tym gościem, który

za długo u kogoś siedzi i którego wszyscy mają dosyć…

Starość posiada te same apetyty co młodość, tylko nie te same zęby.

Pijak jest jak zły kierowca: nie zważa na znaki drogowe ani ostrzegawcze, jeździ

nieprawidłową stroną i w końcu stacza się do rowu.

Z pięknym słowiczym głosem idzie często w parze „ptasi mózg”.

Z dwojga złego lepiej jest liczyć się ze słowami niż z pieniędzmi.

W małżeństwie ważne jest dobrać się nie tylko zaletami, ale i wadami.

Gdyby „milczenie było złotem” — handlarze i kobiety nie mówiliby tyle…

Mężczyzna rozmawiając z piękną kobietą zwykle nie słyszy, co ona mówi, ale

patrzy, czym mówi.

Dużo ludzi nie wie, co z czasem robić — czas nie ma z ludźmi tego kłopotu…!

Gra miłosna jest z gier ruchowych stosunkowo najłatwiejsza…

Małżeństwo nie jest —stanem — jest umiejętnością.

Niedyskrecją męską wybrukowane jest piekło.

Pierwszym objawem starzenia się jest miłość do życia.

Tak zwane „wiosenne uczucia” przypominają częstokroć prawdziwą wiosnę z błotem i

deszczem…

Grube ryby najlepiej hoduje się w mętnej wodzie…

Mężczyźni potrafią nagle któregoś ranka rzucić palenie tak samo jak przestają

nagle kochać żonę lub kochankę. Kobiety nie są do tego zdolne.

Przeważnie tylko ludzie niezamożni bywają rozrzutni, aby mieć złudzenie, iż są

bogaczami.

Skąpiec to człowiek, który każdy pieniążek ceni jak numizmat.

W późniejszym wieku lata biegną coraz szybciej jak pocisk, który zbliżając się

do Ziemi nabiera szybkości.

Samobójcy to ludzie, którym nie obrzydło życie jako takie — tylko ich własne

życie.

Mówimy nieraz, że życie jest dobre i piękne — a przecież nie mamy żadnej skali

porównawczej.

Dobra książka to rodzaj alkoholu — też idzie do głowy.

Kłamstwo jest płodne jak królik — rodzi mnóstwo małych kłamstw.

Grafomani chętnie stroją się w cudze piórka.

Nie należy pieniędzy pożyczać od przyjaciół — bo wówczas oni przestają być

naszymi przyjaciółmi, a my ich.

Pieniądze bez zdrowia i zdrowie bez pieniędzy — to zezowate szczęście.

Ubogiego ludzie często mylą z głupim.

Ciekawość — pierwszy stopień do zdrady.

Każdy pisarz przegląda się z upodobaniem „w swoich dziełach jak Narcyz pochylony

nad tafli jeziora.

Katar wodzi człowieka za — nos.

Nic nam tak łatwo przez usta nie przechodzi jak obmowa.

Najgorsze mezalianse popełnia się z rozsądku.

Porównując kobietę do kwiatu nie dostrzega się, że pod kwiatem często ukrywa się

rzepa.

Ukochana kobieta to taka, przy której zapomina się o wszystkich babskich wadach.

Kobieta piękna przypomina władcę — nie posiada przyjaciół, za to — moc

pochlebców.

Kobiety przypominają krawcowe: „szyją grubymi nićmi”, „haftują”, a czasem robią

„z igły — widły”.

Każda kobieta musi mieć mężczyznę nad głową jak dach.

Przyjaźń po wygaśnięciu miłości to jak dym po pożarze.

Gorzkie prawdy z trudem się połyka — ale za to później korzystnie się odbijają.

Równym złem jest mówić o innych źle, jak o sobie dobrze.

Kobiety tak lubią mówić o sobie, że wolą najgorsze rzeczy na siebie wygadywać

niż milczeć na swój temat.

Kobiety całują się na przywitanie, bo się nie mogą ugryźć.

Między kobietą a mężczyzną jest tylko to podobieństwo, że przez całe życie

potrafią kochać jednego mężczyznę — to znaczy, że ona kocha jego, a on siebie.

Miłość to krótki okres, w którym jakiś bliźni odmiennej płci jest o nas tego

samego mniemania co my.

Kobiety zwierzają się przyjaciółkom ze swoich najintymniejszych małżeńskich

kłopotów po to, aby od nich wyciągnąć podobne zwierzenia.

Słowa są nieraz plotkarkami naszych myśli.

Natura dała człowiekowi dwoje uszu, a tylko jedne usta, wskazując, że powinien

więcej słuchać niż gadać.

Być kopniętym przez konia nie przynosi człowiekowi ujmy…

„Módl się i prasuj!” — rzekł pewien mąż nudziarz do żony.

Twierdzimy słusznie, że pieniądz nie jest celem życia, lecz środkiem — jest to

jednak złoty środek.

Zazwyczaj obgaduje się tylko przyjaciół, ponieważ innych ludzi tak dobrze się

nie zna.

Błędem, który wciąż powtarzamy, jest spodziewanie się od ludzi wierności uczuć —

przecież od tego Bóg dał ludziom psa.

Kobiety najbardziej zazdroszczą innym kobietom młodego męża, mężczyźni

mężczyznom — nowego samochodu.

Pycha to czasem samoobrona ludzi, których nikt nie pochwali.

Mężczyźni pożerają młode dziewczęta jak owoce, a serca ich wypluwają jak pestki.

Mówi się że „natura nie znosi próżni” — a próżne kobiety?

Nie jest naszym przyjacielem ten, kto nam mówi pochlebstwa, ale również i nie

ten, kto nam nigdy nie powie komplementu.

Moda awangardowych poezji przejdzie tak jak moda sukien—worków. I znów nastaną

wiersze „do figury”.

Człowiek na starość przypomina emerytowanego, aktora, który siedzi na widowni i

smętnie spogląda, jak jego ulubione role gra kto inny.

FRASZKI

STARY MĄŻ

Pewien pan, co z natury miał dość słabą głowę

Rozmyślał nad słowami „miesiące miodowe”

„Z tego właśnie miodu — rzekła magnifika

Mam na stare lata własnego piernika”,

NOC POŚLUBNA ROBACZKÓW ŚWIĘTOJAŃSKICH

By razem ciągnąć tego życia taczki,

Świętojańskie pobrały się robaczki.

„Zgaś światło, miły” — oto były słowa

Które w noc poślubną rzekła robaczkowa.

KOTKA

Koło pustego spodka

Siedziała gruba kotka.

Mówiono, że kotka kotna,

Ale kotka była tylko markotna.

Zaś morał, dzieci lube:

Nie wszystko pełne, co grube.

CZŁOWIEK I PIES

Czy pies nie bywa szczerszy od człowieka?

Kiedy gość wchodzi, on na niego szczeka,

Człowiek zaś, by gościa obszczekiwać, czeka,

aż ten wyjdzie i nic już nie słyszy z daleka.

ODDANIE

W ramionach miłośnie mu zwisa

Szepcząc: „Chcę mieć z tobą… lisa”.

MAKABRA

Rzekła babka do dziadka,

Co gryzł wciąż pazurki

Nie bacząc, iż brzydzi tym zięciów i córki:

— Gdy nie przestaniesz, dziadku, obgryzać paznokci,

To schowam twoje ząbki i nie dam przez rok ci.

DWIE STARSZE DAMY NA DANSINGU

Rzekła jedna do drugiej: — Spójrz no, moja miła.

Jak się ta młodzież męska szalenie zmieniła.

Przed laty nas ściskali w tangach oraz rumbach,

A dziś siedzimy same jak trup w katakumbach.

O PEWNEJ STARSZEJ UMALOWANEJ DAMIE

„Malownicze ruiny — rzekł ktoś o tej pani —

Ale zamieszkać w nich nie chciałbym za nic”.

EMERYT NA KRAKOWSKICH PLANTACH

Z westchnieniem wspomina przedwojenny byt.

Winien dostać order ,,pour 1'emerite”.

ŻEBY PRZYJACIÓŁKI PĘKŁY

Dla kobiet kobiety stroją się, aliści

Ich pochwały dźwięk pusty, poszum zwiędłych liści…

KŁAMCA

„Nie piję, nie palę, nie dotknę się kart”.

Odparła: „Mężczyzna cóż bez wad jest wart?”

Z uśmiechem spojrzał wówczas w oczy damie —

„Posiadam — odrzekł — jedną wadę: kłamię”.

ZWYKŁA SPRAWA

Wysadził go z siodła — sam na konia wsiadł,

A że jeździć nie umiał, przez koński zleciał zad.

DO STARSZEJ DYSTYNGOWANEJ DAMY

Weteranko, złóż broń,

Siwiejąca masz skroń,

Zrezygnuj — radzę ci szczerze.

Ale po cóż te łzy,

Przecież wiesz, że ci

„Dystynkcji” nikt nie odbierze…

GĘSI PĘD

Nosi „mini”, choć nie jest ni zgrabną, ni młodą.

„Gęsi za MODĄ, kaczki za MODĄ…”

KRAKOWIACZEK CI JA…

Wszystkiego bał się ów typek:

Znajomych, bo mogą mieć grypę,

Taksówek i rowerzysty,

I wypić kieliszek „czystej”.

Ściskając teczkę pod pachą

Do kościoła chodził ze strachu.

Bał się chłopców grających w palanta.

Od hulajnogi zginął na Plantach…

SAMOTNOŚĆ

Samotność ludzi lękiem napawa,

Samotnym nikt nie zazdrości.

A przecież jest to sucha zaprawa

Do… wieczności.

SYJAMSKIE KOTY

Pewnej pani jej wielbiciel

Przyrzekł przynieść syjamskie kicie,

Gdy te kotki otrzymała,

Wstała, z gniewu płonąc cała.

,,Co! Kocięta nie zrośnięte?

Ładnie syjamskie! Won z prezentem!”

DO PEWNEGO SATYRYKA

Szanowny panie autorze,

WAZELINA — plama na humorze.

SNOBIZMY ISTOT MAŁYCH

Pewien przechodzień idąc leśną drogą

Grzyba niechcący lekko trącił nogą.

Przeprosił. — A grzyb na to: „Gapo i matole,

Czy wiesz, że dziadek mój był PARASOLEM?”

NAJWAŻNIEJSZE W ŻYCIU TO SZYBKI REFLEKS

Wróbelkowi, co miewał stosunki ze stajnią,

Rzucono w jeden kąt nawóz, a zaś w drugi łajno.

Wróbel w rozterce tylko główką kręci,

Bo i to mu pachnie — również tamto nęci.

Gdy wciąż się wahał, rozmyślał uparcie,

Wszedł nagle stajenny i sprzątnął mu żarcie.

Zmartwił się wróbelek i westchnął: „Żyć trudno,

Mogłem mieć śniadanie — a teraz mam g…”

PRZESADYZM

W miesiącu czystości mąż żony szantrapy

Wszedł na rękach, by nie walać umytej podłogi.

Spojrzała nań krytycznie i rzekła: „Mój drogi,

Czy śladów nie zostawisz, czy masz czyste łapy?”

DWIE BOGDANKI

FORTUNA jest kobietą piękną i kapryśną,

Wziąłeś ją w ramiona — nagle sen twój prysnął,

Bo zraniłeś ją słowem albo jakimś gestem

I wnet odeszła mówiąc: „Już twoją nie jestem!”

A ludzie dla niej życie, rozum tracą —

Miast uwielbiać inną, zwaną PRACĄ.

PRZEWIDUJĄCE DZIECKO

„Abecadła uczyć się nie będę, nie!

Bo kto powie „A”, musi rzec i ,,Be”.

PRZEDWOJENNE ZARĘCZYNY

„Narzeczeństwo przypomina mi całkiem święcone —

Rzekł raz narzeczony swojej przyszłej żonie —

I choćbym ze starszymi skruszył ze sto kopii,

Niczego tknąć nie dadzą, nim ksiądz nie pokropi”.

„PO OWOCACH ICH ROZPOZNACIE JE”

Pomarańcza miała romans z cytryną,

A potem siedziała struta,

Z okropnie skrzywioną miną.

Z tego związku mamy GREJPFRUTA…

KOMU TAK DOBRZE?…

Krowa ma z życia w sumie dość wiele:

Paszę, byka i cielę.

MODA MA SWOJE CELE

Chłopcy jak dziewczęta — dziewczęta jak chłopcy,

Wkrótce wszelki erotyzm stanie się im obcy.

I w ten sposób ludzkość pomału wygaśnie.

A może w owej modzie o to chodzi właśnie?

FOTOAMATOR

— Ratunku! — krzyczał facet tonąc w wód odmęcie.

— Chwileczkę — rzekł fotograf — tylko zrobię zdjęcie.

MŁODOŚĆ NIE RADOŚĆ

Wtuleni ramię w ramię

Nocą całują się w bramie —

Papieros i pocałunek

Jedyny ich poczęstunek —

Drżący, zmarznięci do kości

Proletariusze miłości.

GRY LICZBOWE

„Toto-Lotki”, „Syrenki” to przykład, rodacy,

Że się nie da pieniędzy zdobywać bez pracy.

ANGLIK

Znałam „Anglika” rodem z Wołomina,

Który picie wódki od „tchin, tchin!” zaczynał.

Na Wermuth mówił „Wermaus”, a do własnej żony

Rzekł: „Noś cieńsze pończochy” — stajlony”.

Staropolski klozet zwał „Dabeljusi”

I nie mówił Pe-De-Te, tylko „Pi-Di-Ti”.

STARSZA SAMOTNA NA PLAŻY

Wyciągnęła saszetkę starsza już dziewica:

„Nie czas różu żałować, gdy nie płoną lica”.

RAK!

Spytał synek: „Gdzie raki zimują — mów, tato?”

„W konserwach, synku” odparł ojciec na to.

DO KOLACJI

Na świeżą pościel wskazując rzekła pchła wesoło:

„Spójrz, mężu, jak nam ładnie nakryto… do stołu”.

W PRZENOŚNI

Małżeństwo wówczas dobre i węzeł nie kruchy,

Gdy żona ślepa, a zaś mąż jest głuchy.

W STARYM ZAMKU

Rzekł lord do lokaja: „Wierny sługo Dżonie,

Do księżniczki Glorii moje serce płonie —

Żem do pracy nie nawykł, ty na brzozie białej

Wyryj scyzorykiem nasze inicjały!”

OGRODOWE

W OCZEKIWANIU NA AMORA

Rzekła róża: „Motyli tyle fruwa w krąg,

A jam wciąż samotna…” Zapylił ją bąk.

SŁOŃCE TRZEBA NOSIĆ W SOBIE

„Chociaż pod ziemią żyjesz, czemuś jest czerwona?”

Zapytał kret rzodkiewki. — Na to rzekła ona:

„Bo słońce noszę w sobie, zrozum, ciemna maso,

I to jest moim szczęściem, moją wieczną krasą…”

RÓŻNICA W SPOJRZENIU NA ŻYCIE

(według Andersena)

Groch w strączku zielonym twierdził

Iż życie bezsprzecznie jest zielone.

Groch w żółtym strączku się rozsierdził:

„Jest żółte” — rzekł stanowczym tonem.

KRET

Do Kretówny rzekł raz Kret:

Chce być z tobą w t?te-?-t?te.

Mam tu blisko pied-?-terre

Komfortowy, choć bez ZER.

A na to odparła Kretówna: ,,Z ochotą

Będę się zajmować podziemną robotą…”

ŁATWO SIĘ ZAPOMINA O SWYM POCHODZENIU

Z przykrej woni cebuli szydziła

Lilia pachnąca, wyniosła.

Rzekła tamta: „Moja miła,

Tyś też z cebulki wyrosła”.

WYZNANIA SPECJALISTÓW

MATEMATYK

NIEOBLICZALNA — chcesz opinię szczerą

Twych uczuć? Oto ona: w sumie istne zero,

Lub jak wolisz: moich uczuć setna część,

A wyznania twoje ni w dziewięć — ni w pięć.

LEKARZ

Jestem jak krętki blade,

Miłości zżera mnie bakcyl

I lek nie pomoże mi żaden,

Ni Elenium, ni Largactil.

ZEGARMISTRZ

Tyś życia mego DOXĄ I OMEGĄ,

Wskazówką losu — i troską,

Lecz miłość moja wisi na „włosku”,

Nie igraj ze mną — ostrzegam!

SPEKULANT

Me DEWIZY życiowe to dolar i funt,

Lecz raptem usunął mi się spod nóg grunt.

Tęsknoty mej ku tobie puszczam luźno wodze

Czując się dzisiaj jak ten grosz przy drodze.

WĘDKARZ

Mam „kiełbie we łbie” z miłości,

W nurt uczuć „dam szczupaka!”

I złowię cię, rybko bez ości,

A ty zaś „spieczesz raka!”.

LITERAT

Choć głowa z myślenia mi zwisa,

Maszyny czcionki wzrok ranią,

Chciałbym się dobrze s p i s ać

Przed tobą, „panno na wydaniu”.

KUCHARZ

Obie smaczne, „przy kości” i chociaż to zdrożne

Dwie pieczenie upiekę dziś na jednym rożnie.

TEATRALNE

POPIOŁY WEDŁUG WAJDY

W POPIOŁACH graniczą ze sobą o łokieć

Lwi pazur i lakierowany, czerwony paznokieć

WESELE W INSCENIZACJI ADAMA HANUSZKIEWICZA

POGRZEBEM nazwać się ośmielę

W telewizji Wyspiańskiego WESELE.

W TEATRZE NA NOWOCZESNEJ SZTUCE

Nuda ze sceny jak woda kapie.

„Zbudzisz całą salę — rzekł do żony. — CHRAPIESZ!”

DO PEWNEGO RECENZENTA

Zarzucasz mojej sztuce brak point, recenzencie,

A ja odpowiem na to, że mam ciebie w POINCIE.

WOJCIECH SIEMION W WESELU

Wszystkie role zagram sam,

Tęgo gram, tęgo gram.

PORTRECIKI PIÓRKIEM

JULIAN PRZYBOŚ

Nawet wrogów horda

Przyzna,

Że ma w sobie coś

Z Małego Lorda.

J. NACHT-PRUTKOWSKI

Kopalni humoru w sobie nie docenia,

W czystej poezji szuka wciąż NACHT-nienia.

SŁAWOMIR MROZEK

Pisze, rysuje, nie brak mu twórczości.

Można by go nazwać MROZKIEM OBFITOŚCI.

JERZY BROSZKIEWICZ

Na chwilę go nie można pozostawić samym,

Zęby wnet nie napisał trzyaktowej dramy.

KAZIMIERZ I MARIAN BRANDYSOWIE

Niepodobni z rysów.

Było „Trzech Budrysów”, jest dwóch Brandysów.

Jeszcze coś pokażą, pracuje ich głowa

I każdy „pod burką” coś wielkiego chowa.

DLA GRY SŁÓW

SZERSZEŃ

Szerszeń szukał żony, badał trawy, kłosy…

,,Szerszeń la femme!” — zabrzęczały osy.

POETYCZNY KAT

Ścinał głowy, a w chwilach wolnych

Twórczości się oddawał mozolnej,

I leżąc wzdłuż własnej sofy

Pilnie komponował kata-strofy.

DWIE OKOLICZNOŚCI

Dwie okoliczności

Spotkały się na moście.

,,Z kim mam okoliczność — padło zapytanie,

,,Z okolicznością, moja dobra pani”.

A ludzie określili to najprościej,

Mówiąc: to dziwny zbieg okoliczności…

KOCIAK NA PLAŻY

„Chodź się kąpać!” (była piękna

niby Wenus kopia)

„Boję się — odparła — morze to utopia”.

SOPOCKIE MOLO

Chodzą po nim starcy parami i solo

To molo można by dziś nazwać ramolo.

ZASADNICZA RÓŻNICA

„Kobieto, puchu marny — tak mężczyzna wzdycha.

„Jam puch — odparła — a tyś marna pycha!”

NASTĘPNY DO RAJU

Rozwodnik byłą żonę zastawszy z amantem,

Rzekł: „Dziś się nie martwię, co zrobić z tym fantem

Podoba mi się facet,

Masz babo placet!”

GŁODNY I SYTY

Głodnemu opowiadał syty

Jak był na przyjęciu upity,

Jakie były kotlety, krokiety

I co w końcu dali na wety.

— A jakie krążyły kawały! —

Dodał wśród słów pochwały.

Czego kawały, proszę? —

Wtrącił głodomór trzy grosze…

KALAMBURZYSTA

Swego pieska zwał „Psi-psiną”,

A małżonkę „Małżowiną”.

„To nie dowcip — rzekłam mu ja,

Gdy raz „Pfujkiem” przezwał wuja.

I pękając śmiechem gromkim

Syna Tomka — zwał „Po-Tomkiem”.

Jadąc autem po Zachodzie

Spłonął w swoim samochodzie.

Umierając szepnął: „A fe,

Zginąć w własnym auto da fé!”

POTRZEBA CZYICHŚ PLECÓW

Nie opala się pleców, panie dyrektorze?”

„Będą innym potrzebne, więc się o nie trwożę…”

PODCZAS SZTORMU

Na mostku kapitańskim stał,

Choć wiatr nim miotał i deszcz lał.

I wówczas mi przyszła ochota

Nazwać go „chłopcem na szkwał”.

ZAGADKA BYTU

„Czy myślałeś kiedy, chłopcze, nad zagadką bytu?

„Nad zagadką — odparł zdziwiony — big beatu?”

HOMER NA PLAŻY

„Mam ze sobą Homera” — rzekł chłopiec uczony.

„Homer w puszce?” — spytała go zdziwionym tonem.

CYNIK

Żona mnie namawia, żebym

Na znajomych szedł pogrzeby.

Nie chcę, niech mnie bogi strzegą

Od tych zabaw „w chowanego”.

PAPIER MASZYNOWY

Nowych umów w głowie niosąc ciężki kierat

Próżno papieru szukał literat.

Więc pomyślał (sytuacji trafna analiza)

Że papier ktoś widać mocno trzyma w ryzach.

MŁODE SŁAWY

Wciąż ich drukują, ciągle o nich słyszę,

Ci trzej przystojni nouveau-pisze.

KROPKA

Przed Kropką stanął Przecinek

I pięknie się kłania:

„Czemuś smutna, Kropko, i kwaśną masz minę?

„Bo żyję — odparła — pod znakiem zapytania”.

DLA TYCH, KTÓRZY NICZEGO NIE DOKONALI

Prochuś nie wymyślił, twą pociechą za to,

Ze się w proch obrócisz jak Homer i Platon.

ZABAWA, JAKIEJ NIE BYŁO!

Pojechali potańczyć na dansing do Gdańska.

Zabawa była wprost szympańska!

PARODIE

„STAROŚĆ MUSI SIĘ WYSZUMIEĆ”

parodia recenzji współczesnej z nie napisanej książki

Humor Magdaleny Samozwaniec, pokrewny humorowi Evelyn Waugt, posiada jakieś

płynne granice, jakieś stany pośrednie między czymś, co można by nazwać

spojrzeniem satyrowym, a prawdą, a co autorce przeszkadza w odwarstwowywaniu

prawdy i fikcji. Przez cały ów tom satyr przewija się nurt refleksyjny, który

nas co chwila zahacza kapitalnym meldunkiem stwierdzeń i wydaje się być

początkiem lub częścią jakiegoś intelektualnego porządku. Szukanie w tej

warstwie tworzywa głębi wydaje się bezowocne i do niczego nas nie doprowadzi. W

tym nurcie, w którym odczuwa się frustrację autorki w zetknięciu z

rzeczywistością, jest cała gradacja, od chwytów parodystycznych do ukazania

całej bezradności wobec skonstatowanych faktów. Wielki ciąg niemocy stopiony

jest u Samozwaniec integralnie z procesem powlekania psychiki ludzkiej

kpiarstwem jak również osadzeniem się jej własnych doznań w kategoriach

humorowych. A jednak każdy jej utwór mówi za siebie, zapowiada czy implikuje

następne. Jest więc w sumie jakąś strukturą, wynikiem i wirtualnością. Jest

uwypukleniem wniosku przez jego brak. Empirycznie reasumując interpretacje

ludzkich śmiesznostek, autorka jak gdyby unicestwia swoją osobowość i sterując

śmiało imputuje czytelnikowi realność zjawisk o takiej samej konsystencji

elementów, którą uwypukla nie przez starcie poglądów, ale przez ironizującą

pretensję urojonych postaci i sytuacji.

W zbiorku pod tytułem „Starość musi się wyszumieć mamy do czynienia z

bezpretensjonalnością właściwą autorce „Na ustach grzechu” i adekwatnie do

wszystkich poprzednich jej utworów mamy okazję przeprowadzenia dialogu z kimś,

kto nie udaje, że jest kim innym, nim jest w rzeczywistości. Nie cenność może,

ale nie sfałszowany smak tej okazji rośnie dla kogoś, kto nie wie, kim jest, ale

jedynie pragnie przewarstwować siebie na jakiś inny, wyższy plan. Samozwaniec

mimo pewnej frustracji zintegrowana jest silnie ze współczesnością i choć czasem

deformuje cały swój kontekst myślowy, jest w polskiej satyrze zjawiskiem

dodatnim.

MAŁA PARODIA „PRZEKROJU”

LUDWIK JERZY KERN

Przebudzenie

Kto rano wstaje,

temu żona daje

śniadanie,

a nie to,

co wam się zdaje.

Temu pies liże twarz,

aż

musisz wstać,

psiamać!

Słońce po kątach się szwenda,

W uszach brzmi stara komenda

lewa, lewa, lewa, lewa!

Więc wstajesz lewą nogą

I piszesz lewą nogą

a potem, ech,

cały dzień pech!

DEMOKRATYCZNY SAVOIR-VIVRE

Byłam z sympatią na prywatce, zabawa przeciągnęła się do późnej nocy. Mieszkam

pod Warszawą, więc bałam się wracać do domu. Sympatia zaproponował mi, abym u

niego przenocowała. Zgodziłam się chętnie. Zrobił mi legowisko, a sam

powiedział, że idzie spać do kolegi. Czy tak się postępuje z przyzwoitą

dziewczyną? I co na to DSV?

Gdy wychodziłam z sympatią z nocnego lokalu, kelner uśmiechnął się do mnie i

życzył dobrej nocy. Czy powinnam była pozostać z kelnerem (jest bardzo

przystojny), czy wyjść z sympatią? Doprawdy znalazłam się w kropce!

Pracuję w uspołecznionym handlu; aby nie być nieuprzejmą, nie odpowiadam wcale

na pytania klientów. Chyba postępuję właściwie?

KUPIĆ NIE KUPIĆ

Nóż sprężynowy zagraniczny z importu można nabyć w komisach z przyrządami

technicznymi. Cena około 500 zł.

Kastety na rękę można otrzymać w „Eldomie” lub w każdym prywatnym sklepie z

żelazem.

Gruby sznur konopny do wieszania się kupić można w sklepie ze sznurami przy ul.

Mokotowskiej w Warszawie. Cena około 30 zł metr.

MODA

Dla pań w nadchodzącym karnawale modne będą suknie z odkrytymi piersiami i żadna

szanująca się osoba nie pokaże się na zabawie z zakrytym biustem. A gdy któraś

będzie miała piersi dalekobieżne albo długodystansowe, to je zakryje tancerzem

albo blatem od stolika.

Dla panów dalej włosy do ramion. Nie myć, bo stracą naturalny połysk.

MYŚLI LUDZI WIELKICH, ŚREDNICH ORAZ PSA FAFIKA

Daj mężczyźnie grzędę, a on: „niżej siędę”.

(Krecia Pataczkówna)

Do trójkąta małżeńskiego koniecznie potrzebny jest czwarty — tak jak do bridża.

(Salami Kożerski)

Nie zawsze można polegać na tym, z kim się człowiek położył.

(Lordowa Galluxowa)

Młodzi małżonkowie winni jak najczęściej ruszać antykonceptem.

(Z Ksiąg Wschodu)

Ciało lubi, aby je męczyć — i na tym polega urok miłości.

(Krecia Pataczkówna)

Pies wyje do księżyca, człowiek do mikrofonu.

(pies Fafik)

Kobieta, która dużo ryczy, mało szczęścia daje.

(Z Ksiąg Wschodu)

Pocałunek wymyślili mężczyźni, aby kobiecie nareszcie usta zaniknąć.

(Salami Kożerski)

Czego się Jaś uczy, to i Małgosia potrafi.

(Z Ksiąg Wschodu)

Mężczyzna nazwał kobietę „puchem marnym”, jak gdyby to mogło coś pomóc — i tak

jej z siebie nie zdmuchniesz!

(Salami Kożerski)

JAN IZYDOR SZTAUNDYNGER

„Oprawić cię w ramki” — rzekł raz pewnej damie.

Odparła: — „Niechaj ramą będzie twoje ramię”.

*

„Wiosna mnie rozbiera!” — a więc prima vista

Chłopak z tego skorzystał.

*

Rzekła: „A to cham!

Obłapił, nie rzekł: „kocham”.

*

Koledzy pragną spocząć na laurach,

A ja w wiosennej aurze

Wolałbym spocząć na Laurze…

WIERSZE SATYRYCZNE

MENAŻERIA

W świeżych futerkach

Z wydrą wyderka

Z tygrysie braku

Garstka kociaków,

A na pięterku — wysoko w górze,

Roje skrzeczących, barwnych papużek.

Wśród rzadkich gości zaznaczyć warto

Obecność paru starych lampartów;

Krajowych gąsek widzimy kilka

I w owczej skórze chytrego wilka.

Pod oknem siadły starszawe klempy,

Bliźnich w obmowie targając w strzępy.

„Węża w kieszeni” zręcznie omija

Śliska, przewrotna, lecz gładka żmija,

Grupa „bażantów” nie spuszcza z oka

Miejsca, gdzie duma głupawa foka,

Niebieski ptaszek czmychnąwszy z klatki

Żeruje, łatwej szukając gratki;

Krowa niechcący tutaj spotyka

Wołu, którego miała za byka.

W asyście łani poważnie wkracza

Ogólnie znana postać rogacza…

Coraz tu ciaśniej, coraz tu gwarniej…

W tej menażerii? — Nie, w tej KAWIARNI!

POETA I JEGO KOLEDZY

Słowik w zaroślach kląska

I piękne śpiewa trele —

Wzruszyła skrzydłem gąska:

„Znowu te trele—morele!”

Płoną korale Indyka,

Nastroszył się, słysząc go, Paw,

I stado Kaczek pomyka

Słowika sądzić, przez staw.

Sfrunąwszy gdzieś z oddal

Sowa zmarszczyła brew

I rzekła: „To formalizm,

Nie wydźwiękowy śpiew!”

„Estetyzm, raczej powiem —

Tu Kogut zabrał głos —

Odnurtny — rzeknie — bowiem

Własnych w nim doznań stos”.

„I aspołeczny — dodał —

Ton jest wplątany w nurt

Tych dźwięków, z których woda

Kapie wśród wzniosłych nut”.

Wtrąciła Kura czarna:

„Nadwrażeniowy śpiew…”

Lecz wtem ujrzała ziarno,

Więc jej przeminął gniew…

„Ze „słowikizmem” trzeba

Walczyć — zakrakał Kruk —

On nie dostrzega gleby,

Pracy i nowych dróg,

W swej treści niezawiłą

Pieśnią chce uczcić las,

I propaguje miłość,

To nie jest pieśń dla mas!”

I tak Słowika grzebali

Mówiąc uczenie i wiele,

A Słowik śpiewał dalej

Swoje najczystsze trele.

Zaś morał zawarty ten tu

Z tej bajki sam się wymyka;

By gdy się nie ma talentu,

Raczej nie sądzić Słowika.

KONIEC BON VIVEURA

Był mały, rumiany, dość pokaźnej tuszy,

Pod dewizką nosił okrąglutki brzuszek.

Lubił często odwiedzać lokaliki nocne

I pić z babkami alkohole mocne;

„Zawiozę panią — szeptał — do mej garsoniery.

Ujrzy pani śliczne pokoiki cztery,

Pokaże jej sztychy, niezwykłe albumy…

Ciepłą atmosferę stworzyć to ja umiem…”

W sklerotycznym leżał Mecenas ataku

I przyszła śmierć do niego, jak kelner we fraku;

„Oto rachuneczek, panie mecenasie,

Trzy tysiące koniaków, zapisanych w kasie,

Tysiąc flaszek wina i milionik „czystych”

Zapłacić trzeba będzie pańskim snem wieczystym,

Pięćset fordanserek, lokalowych panien —

Pan mecenas rozumie, że nie były tanie…”

Mecenas był honorny, westchnął tylko skrycie,

I bez sprzeciwu życiem przypłacił to życie.

GRAFO-MAMA

Na maszynie puka żwawo

I w natchnieniu wzniosłym trwa —

Będzie z tego sukces, brawa,

A więc, dzieci, cicho, sza!

Mama dla teatru pisze,

Czuje w duszy twórczy wiew.

Kto zaś pisze, chce mieć ciszę.

Spójrzcie, jak zmarszczyła brew!

Jej mąż sprząta i zamiata,

Dzieciom sam usmażył blin.

Dobry mąż, wzorowy tata,

Literacki ceni czyn.

Utwór gotów. Wtem kur zapiał

I zabłysła myśl jak świt:

Teatr mój oceni zapał.

Zagra sztukę. Marzeń szczyt!

„Orang jestem, dyrektorze,

To nazwisko znane już…

Błędów nie ma w tym utworze,

Tytuł: »Miłość pośród róż«…

Kiedy przyjść mam, proszę pana?”

„Za dni pięć, a może sześć”.

„Czy już będzie przeczytana?”

„Będzie!” „Zatem żegnam”. „Cześć!”

Przyszła, pyta: „Pan przeczytał.

Czy jest w sztuce jakiś błąd?

Akcja zwarta, jednolita, ;

Pragnę poznać pański sąd”.

Pan dyrektor „Nowej Sceny”

W palcach niedopałka mnie:

„Pragnie pani mej oceny”

Spytał i zamyślił się.

„Nie chcę tutaj być obłudnym —

Rzekł — zaś prawda to nie grzech

Lecz chcę wiedzieć, czy to trudno

Sztuk nie pisać w aktach trzech?”

SŁOWIK I KOT

Raz głodny Kot spotyka

Słowika.

Więc mówi: „Deo gratia

Kolacja…”

A Słowik w strach,

„Ach!

Nim zjesz mnie na pierwsze danie

Słowika posłuchaj, panie,

Piosenka moja rozmarza

Nawet zbrodniarza…”

Kot do skoku się skurczył:

„Gdy z głodu w brzuchu burczy

Nie trafia do duszy muzyka”.

I połknął Słowika!

SZCZUR I SER

Węchem czując smaczny żer

Ujrzał szczur w spiżarni ser,

Krągły ser jak ziemska sfera

Więc się szybko wgryzł do sera.

I pomyślał: Choć bez „Zer”

Domkiem mym się stanie ser.

Wdrążę się weń jak najszczelniej

I żyć będę jak pustelnik.

Gdy dożyję już lat starczych,

Zawsze żarcia mi wystarczy,

Będę sytym pustelnikiem,

Co swych dóbr nie dzieli z nikim!

Lecz gdy w ser się głębiej wśliznął

Trafił pyskiem na truciznę!

Gospodyni, mówiąc krótko,

Ser zatruła szczurzą trutką.

Morał: każdy egoista

Z ziemskich dóbr chce sam korzystać.

Ale czasem wśród swych włości

umrze nagle w samotności…

SZCZUR, SŁOŃ I KOT

Raz Szczur ujrzał Słonia w ZOO

I tak doń przemówił: „O, o

Pysznisz się tu prawem jakim?

Jesteś jak Szczur, tylko ssakiem,

Ogonek masz żywcem szczurzy,

Choć jak na Słonia nieduży,

I zęby jak Szczura ostre,

I kolor sierści podobny,

Tyle, że może mnie wzrostem

Przewyższasz i w tuszęś zasobny.

To samo Szczur i Słoń,

Więc, Słoniu, podaj mi dłoń!”

Wtem Kot, jak grzmot, błyskawica

Wypadł: „O, stworzenie głupie,

Poczujesz, jaka różnica,

Gdy ciebie — nie Słonia — schrupię!'

KSIĄŻKA I MYSZ

Myszka tę radę z ust swej matki słyszy:

„Jedz książki, a będziesz najmądrzejszą z myszy”

Więc do biblioteki pewnej się zakradła,

Mniszkównę i Wallace'a po kolei zjadła,

Napoczęła jeszcze jakąś książkę grubsza,

I była coraz głupszą…

Zaś morał prosty z tej bajki wynika,

Że zależy, JAKIE książki się połyka.

FELIETONY

BASJUNIA

List z Zakopanego

Kochany Zygmuncie!

Dziś przyjechała, do naszego pensjonatu Grażyna.

Wiesz, ta wysoka blondynka z niebieskimi oczami bez brwi. Pamiętasz, jak nam się

podobała? Gdy wysiadała z sanek, jeden z jej licznych tobołków zaczął ryczeć.

Domyśliłem się, co zawiera.

— Widzę, że wyszłaś za maż — rzekłem bez entuzjazmu wskazując na wrzeszczący

pakunek.

— Ach — westchnęła biorąc tobołek na race — jakżeż szybko sypialnia, małżeńska

zamienia się na pokoik dziecinny! — Odsunęła trochę pledy i pokazała twarzyczką

czteroletniej dziewczynki, której szeroko otwarte wrzeszczane usta zajmowały

połowę, twarzy.

Okrągłe jak u ptaszka oczka spojrzały na mnie ze złością.

— Ciem cianki, dera cianki! — ryczała dziewczynka.

Wówczas Grażyna zaczęła prowadzić z nią dialog w języku pieluszkowo-

nocniczkowym, nieznanym tym, którzy dzieci nie posiadają.

— Cianki be, cianki niu niu, potem cienki, telaz obiadek.

— Ona tak lubi jeździć sankami — wytłumaczyła mi po polsku

Przy obiedzie zaczęły się komedie z zupą. Zdawało się, że, zjedzenie przez małą

jednej przynajmniej łyżki zupy będzie szczytem szczęścia dla jej matki.

— Zostaw ją — rzekłem, zniecierpliwiony — niech nie je.

— To będzie głodna — jęknęła Grażyna,

— A co cię to obchodzi? Niech się przegłodzi trochę.

Spojrzała na mnie z wyrzutem: — Jak możesz tak mówić…

Tym razem ja spojrzałem na nią z rozczarowaniem. Ta Grażyna, taka inteligentna

dziewczyna… taka zdolna. Co się stało? Instynkt macierzyński czy schemat,

któremu się poddała bez żadnych buntów i sprzeciwów?

— Dynki — zaczęła wrzeszczeć dziewczynka. — Ciem dynki! Nie ciem upy!

— „Dynki” to znaczy „sardynki” — wytłumaczyła mi Grażyna z uśmiechem pełnym,

pobłażania. — Ona lubi tylko pomarańcze i sardynki.

— Kosztowne cacko.

— O tak — westchnęła — pół mojej miesięcznej pensji idzie dla niej na owoce i

sardynki.

— A kawioru nie łaska?

— Spróbuję jej dawać, może akurat będzie Basiuni smakował.

— Źle pani dziecko wychowuje — wtrąciły się zgryźliwie pensjonatowe paniusie. —

Dziewczynka w jej wieku powinna jeść wszystko.

— A skoro nie chce? Mam patrzeć, jak moje dziecko umiera z głodu?

Od czasu przyjazdu Grażyny z „Basiunią” odpoczynek w naszym pensjonacie skończył

się. Dziecko ryczało po nocach, jakby je mordowano. Kilka nerwowych osób

wyniosło się. Inne chodziły niewyspane, z nienawiścią spoglądając na matkę Basi,

która z każdym dniem była bledsza i miała bardziej podkrążone oczy. Nieznośny

skrzat wrzeszczał po nocach, beczał w dzień i nic nie jadał, tylko ciastka i

pomarańcze.

— A nie może pani jej karcić, dawać klapsy? — pytały się Grażyny inne matki.

— A któż by dziecko bił! — oburzyła się mamusia.

Nie śpiąc po nocach wymyślałem dla Basiuni wyszukane tortury. Najchętniej

widziałem ją w moich marzeniach z buzią zakneblowaną i twarzą przewiązaną

chustką. — Niech spróbuje wówczas krzyczeć! Lubiłem również wyobrażać ją sobie

siedzącą samą na śniegu w mroźną noc i wyjącą do księżyca. Ja, który, jak wiesz,

nie lubię zabijać komara, stałem się wyrafinowanie okrutny. Któregoś popołudnia

wszedłem do pokoju Grażyny. Spała leżąc na wznak z otwartymi jak u trupa ustami,

a twarz jej miała cierpiący, gorzki wyraz. Dziecko, ten mały wampir, wyssało z

jej twarzy ślady młodości i urody. Cerę miała żółtą, zmarszczki pod oczami.

Basia siedziała na ziemi wycinając nożyczkami z bakelitu wszystkie asy z kart do

bridża swojej matki. Postanowiłem wyprowadzić ją z pokoju, aby nieszczęsna

Grażyna mogła się spokojnie wyspać. Wziąłem dziewczynkę za rączkę. Nawet ktoś,

kto nie lubi dzieci tak jak ja, nie może oprzeć się urokowi dotknięcia

dziecinnej rączki. Wilgotne ciepło kurczęcia i uchwyt jak gdyby małpiej łapki.

Ubrałem ją w płaszczyk, nałożyłem na głowę kapturek, zawiązałem pod szyję szalik

i bez sprzeciwu z jej strony wyprowadziłem z pokoju. Podczas gdy ją ubierałem,

Grażyna stęknęła boleśnie, jak ktoś przed chwilą jeszcze torturowany i

przewróciła się na drugi bok. Wziąłem sanki i długo jeździliśmy dookoła

Zakopanego. Basia była anielsko grzeczna i spokojna. Raz tylko ugryzła mnie w

rękę, gdy jej chciałem poprawić szalik. Dałem jej pedagogicznego klapsa. Ku

mojemu zdziwieniu nie rozkrzyczała się, tylko jak gdyby z uznaniem spojrzała na

mnie okrągłymi brązowymi oczami, które trzepocząć rzęsami przypomniały mi

chrabąszcze w maju przebierające nóżkami.

— Basia caca — rzekłem wbrew mojemu przekonaniu.

Dziewczynka uśmiechnęła się uśmiechem niebianek.

Potem kazałem góralowi zawieźć nas do kawiarni. Głodornorek zjadł ochoczo porcję

kremu i cztery ciastka.

— Cóż za śliczna dziewczyneczka — mówiły siedzące przy stolikach panie — i jaka

grzeczna!

Z ojcowską duma, pogłaskałem ją po główce i zaproponowałem piąte ciastko.

— Nie — odparła — bo będę zigać!

Siedzące obok nas towarzystwo roześmiało się na to głośno, a jedna z pań rzekła

zwracając się do mnie: „Jaką pan ma mądrą i dowcipną córeczkę”.

Gdy około siódmej wieczór wróciliśmy do pensjonatu, zastaliśmy w hallu grono

paniuś otaczające spłakaną Grażynę, która przypuszczana, że jej ,,skarb” porwali

miejscowi „kidnaperzy” i sprzedali na serdelki z norkow. Gdy uszczęśliwiona z

powrotu dziecka porwała małą w ramiona i zaczęła obsypywać pocałunkami, Basia

rozwrzeszczała się po swojemu.

— ——————

I powiedz mi, mój drogi, jakie mam wyciągnąć z tego wnioski? Bo dzieci

nieznośnych dla rodziców, a przyjemnych dla obcych jest obecnie tak dużo, że to

coś znaczy. Matka z dzieckiem stalą się dzisiaj postrachem tramwajów i pociągów,

plagą pensjonatów wczasowych, istota, od której wszyscy stronią : której maja,

za złe, że „nie umie dziecka wychowywać”. Matki straciły u dziad wszelki

autorytet, dzieci wyprawiają z nimi, co chcą. Matek nie boją się, a przecież na

pobożnym laku oparty jest wszelki szacunek. Moim zdaniem jest na to tylko jedna

rada — obalić w Polsce KULT DZIECKA! Nie robić z nich wszechwładnych bożków. W

tramwajach niech BOŻEK stoi, nie musi koniecznie wypychać z miejsca dla matek z

dziećmi starszej osoby. Jeśli nie chce jeść tego, co wszyscy — niech głoduje.

Jeśli będąc zdrowy, drze się, zamknąć go do łazienki i czekać, aż się wykrzyczy.

Nie postępować z dzieckiem jak z syjamskim kotem, który wiadomo, w jaki sposób

zamęcza otoczenie — tylko jak ze zwyczajnym. Dziecko jest zupełnie normalnym

objawem postępowania „w afekcie” dwojga młodych łudzi płci odmiennej, nie żadnym

cudem przyrody — i tylko w ten sposób należy do niego podchodzić. Inaczej…

inaczej, o matki, będziecie zamączone i moralnie wyssane przez wszechwładnego

BOŻKA, nie będziecie mieć już własnego życia i mając dwadzieścia osiem lat,

będziecie tak jak biedna Grażyna wyglądać na znękana babkę własnego dziecka.

Prawda, mój drogi, że to niepodobne do mnie, abym pisał o matkach i dzieciach,

ale męka nieszczęsnej Grażyny i moje nieprzespane przez ryki Basi noce —

doprowadziły mnie do tego.

Twój M. As.

Pisane zimą w Zakopanem

SEANS SPIRYTYSTYCZNY

My, literaci, otrzymujemy wciąż szereg listów, na które trudno odpowiadać, bo

wówczas przestałoby się być pisarzem, a stałby się człowiek korespondentem

prywatnym. Jeden z nich jednak jako najbardziej interesujący i nawet można rzec

— rewelacyjny, pozwalam sobie przesłać na ręce Pana Redaktora. Oto ów list:

Wielce szanowna Pani Artystko!

Moje nazwisko niewiele pani powie, za to mój list powie Pani dużo! Czy

przypomina sobie Pani naszą morską wycieczką z Gdyni na Hel? Jakże byłyśmy

wówczas młode i pełne wiary w życie i mężczyzn! — Ale przystąpmy do rzeczy. Otóż

rozmawiając wówczas z Sz. Panią poruszyłyśmy temat spirytyzmu, który Panią

równie jak mnie interesował. „Pozagrobówka” była zawsze drogą memu sercu i mojej

subtelnej duszy. Niestety wyszła ona dzisiaj z obiegu, co można przypisać

ogólnemu zmaterializowaniu naszego społeczeństwa. Czy pamięta Pani ankietę w

dodatku Metampsychicznym śp. Krak. Kurjera Illustrowanego pt. „Czy pan(i)

widział(a) ducha(y)?” Byłam od maleńkości świetnym medium i ze zjawiskami byłam

na „ty”. Pamiętam te seanse u nas na wsi („Duchu, jeśli jesteś, puknij raz —

jeśli cię nie ma, puknij dwa razy!”) Ach, jakież to było pasjonujące! Już jako

mała dziewczynka zdradzałam niezwykłe zdolności mediumistyczne. Pamiętam, jak

nieraz w nocy zrywałam się nagle na posłaniu i wołałam: „Mamo, mamo, tam, coś

białego stoi pod łóżkiem!” W naszym starym dworze zjawy błąkały się po

korytarzach nocą, brząkając kluczami. Pamiętam, jak kiedyś ujrzałam, zjawę w

białej astralnej szacie — wśliznęła się do pokoju naszego korepetytora. Straszne

to na mnie zrobiło wrażenie, ale nie powiedziałam o tym nikomu — i tak by mi nie

uwierzyli! Ale przystąpmy do niesłychanie ciekawego faktu seansów

spirytystycznych, które w czasie wojny urządzaliśmy w ścisłym i dobranym kółku.

Były to seanse z ekierką, czyli ze spodkiem, na którym wymalowana była czarna

strzałka. Pod astralnym fluidem wydobywającym się spod naszych splecionych

palców, spodek biegał jak pies wokoło klombu po dużym arkuszu papieru, na

którym, wyrysowane były wszystkie litery alfabetu i zatrzymywał się na

niektórych. Z tych poszczególnych liter układały się całe zdania o rewelacyjnej

nieraz treści (na przykład o mnie: „Dobra i mądra niebywałe, tylko wy jej nie

doceniacie”). Na jednym z owych seansów — a było to przed samym zakończeniem

wojny — duch zaczął, jak nam się wydawało, bredzić bez związku. Na szczęście

miałam zwyczaj notować przebieg każdego seansu. Och, jakżeż mogłam kiedykolwiek

wątpić w mądrość i zdolności przeczuwania przyszłości moich kochanych zjaw!

Poszczególne litery, które zanotowałam, a które wówczas jeszcze nic nie

znaczyły, już w pierwszych latach powojennych nabrały głębokiego sensu. Aby i

Sz. Panią zapoznać z niesłychanie dla nas dzisiaj logicznymi i zrozumiałymi

odpowiedziami zaświatowego gościa, podaję Pani dokładny przebieg owego seansu:

Ja Kto się mną po wojnie zainteresuje?

Duch UB.

Ja Co mi będzie groziło?

Duch PKS.

Ja Czy pojadę gdzieś na świeże powietrze?

Duch FWP.

Ja Czy poznam tam jakiegoś wysoce kulturalnego pana?

Duch KO.

Ja Czy będę. się lepiej odżywiać niż obecnie?

Duch WZG.

Ja Czy znajdę gdzieś pracę?

Duch PDT.

Ja Czy wyjdę za mąż?

Duch OPR.

Tylko znaczenia tych ostatnich liter dotychczas nie mogę zrozumieć.

Może szanowna pani Autorka znaczenie tych liter mi wytłumaczy. Poza tym

znaczenie wszystkich innych liter było prorocze. Nawet jadąc PKS-em uległam

drobnemu wypadkowi. Pracę znalazłam w PDT jako ekspedientka. Dotychczas jednak

za mąż nie wyszłam. Łączą wiele serdecznych życzeń dalszej owocnej pracy na

niwie. Szczerze oddana —

Anna Bezmęska. Bzdychów. Ulica Pasów 13, m. 13,

CHCEMY BYĆ MŁODZI!

Dwóch pięćdziesięciolatków, rencistów-inwalidów… Mikołaj S. i Józef R., często

wzdychało za utraconą młodością.

— Bo trzeba naśladować tych młodzików i zacząć żyć tak, jak oni — rzekł Józio. —

Przestaną nas wtedy tak lekceważyć i nazywać staruchami.

— Przecież długich włosów sobie nie zapuszczę, bo i z czego — zaśmiał się

Mikołaj. — Brody również nie da rady, bo wyrosłaby siwa.

— Ale trzeba się nauczyć ich wyrażonek i sposobu bycia. Wiesz, pójdziemy dzisiaj

po południu do „Pospolitej”. Tam są co dzień podwieczorki taneczne. Przyjrzymy

się, jak się ta młodzież bawi, może się czegoś nauczymy.

Poszli, zapłacili za wstęp i znaleźli wolny stolik. Młodzież spoglądała na nich

z ironią i wręcz z pogardą.

— Wiesz, nazwałbym ten ich stosunek do nas „dyskryminacja wiekową” — westchnął

Józef.

— Mówiłem, że trzeba zacząć żyć i zachowywać się tak, jak oni — odparł Mikołaj.

Przy stoliku obok nich siedziała samotnie piękna dziewczyna.

— Popatrz, jaka ładna cizia — rzekł Józio — może by ją tak uwieść?

— Nie mówi się „cizia”, tylko „kot”, i nie „uwieść” tylko „poderwać” — pouczył

go Mikołaj — naucz się wreszcie tej ich gwary, bądź młody…

Dziewczyna widocznie czekała na kogoś, bo wszystkim chłopcom odmawiała tańców.

Jakiś długowłosy rozeźlił się.

— Skoro nie chcesz tańczyć, to po co tu przyszłaś?

— Czekam na mojego chłopca.

— Ale nim przyjdzie, możesz potańczyć z innymi.

— Nie chcę. Odwal się.

— Hrabini, cholera. Jak nie chcesz tańczyć, to wynoś się i nie zabieraj innym

miejsca. Kapujesz?

Dziewczyna nic nie odpowiedziała, tylko zasłoniła twarz filiżanką kawy.

— Słyszałeś — mruknął Józef do kolegi. Tak się z kobietkami dzisiaj postępuje.

Trzeba brać z nich przykład. Nóżki na parkiet albo wynocha!

— Tylko nie mów „kobietki”, ale „babki”. Chcesz być młody, a wyrażasz się jak

stary.

— Wiesz — rzekł w pewnym momencie Mikołaj — tam siedzi taki ładny kociak.

Poproszę ją do twista.

— A umiesz?

— Poruszam nogami, pomacham rękami i jakoś pójdzie. Już raz tańczyłem twista po

pijanemu i otrzymałem nawet brawa.

— Czy mogę panią poprosić do tańca — zapytał skłoniwszy się przed dziewczyną.

— To pan jeszcze tańczy? — zdziwiła się.

— Co to znaczy „jeszcze”, dopiero się uczę.

— To klawo — zaśmiała się — dobra, spróbujemy.

— Chciałbym pani ukraść całusa — mruknął wyrkręcając kolana i wymachując przed

nią ramionami.

Zaśmiała się. — Co za mowa! — Sprzed stu lat! A ma pan samochód i chatę?

— Przepraszam, ale ja nie jestem z chaty, urodziłem się w Warszawie. A co do

samochodu to miałem, ale sprzedałem. Czekam na nowy przydział — skłamał.

— No to niech mnie pan odprowadzi do stolika.

Usiadł wycierając chustką pot z czoła. — Wiesz, stary, udałoby się tę małą

uwieść… chciałem powiedzieć poderwać, ale na to potrzeba dużo forsy.

— No właśnie — zasmucił się Józio — skąd ją wziąć?

— A te młodziaki zawsze mają pieniądze. Biorą od rodziny czy… od samotnych

przechodniów…

— Jasne. Co dzień możesz przeczytać w prasie, że młodociani chuligani napadli na

jakiegoś samotnego przechodnia i obrabowali go.

— A okraść kogoś byś umiał? — zapytał z zainteresowaniem Józef.

— Trzeba mieć na to odwagę, to nie takie proste — zamyślił się Mikołaj — ale

skoro chcemy we wszystkim naśladować tych młodych…

— No i poza tym na poderwanie jakiegoś kociaka trzeba forsy…

— ——————

W jakiś czas później wszyscy mogli przeczytać w „Expressie” następującą notatkę:

,,U zbiegu ulic Polskiej i Bartyckiej Janusz D. został znienacka napadnięty w

godzinach wieczornych przez dwóch napastników, którzy powalili go na ziemię,

pobili i obrabowali z posiadanych pieniędzy. W wyniku natychmiastowego pościgu

patrolu MO obaj rabusie zostali ujęci. Są nimi… renciści Mikołaj S. i Józef R.”

KROK ROZPACZY

Archibald Bezimienny jest znanym scenarzystą. Jest zdolny, ma mnóstwo pomysłów,

ale nie może ich zrealizować. Czy z braku czasu? Nie, „czas to pieniądz”,

zawsze, gdy trzeba, to się znajdzie. A więc?… Z powodu hałasów. Jest wrażliwy,

nerwowy i nie może pracować, gdy wokoło niego hałasują. Nie ożenił się dlatego.

— Żony hałasują — rzekł kiedyś.

— Jak to? Nie rozumiem…

— Gadają i co gorsza zadają wciąż mężom pytania zmuszając ich również do hałasu,

jakim jest głos ludzki.

— Jesteś przewrażliwiony, powinieneś się leczyć…

— Jestem trochę przewrażliwiony, ale mani przed sobą poważne zadanie, chcę

stworzyć taki polski film fabularny, jakiego jeszcze nie było. Mam fantastyczny

pomysł, ale aby napisać scenariusz, potrzebuj ciszy i spokoju.

Właśnie gdy to wymówił, jakiś malec na podwórzu głośno strzelił z petardy.

Archibald cały się zatrząsł: — Słyszałeś?

— Słyszałem… jak to dzieci. U mnie pod oknem to samo…

— A matki nic… wzruszają ramionami i powiadają ironicznie: „Och, jaki pan

nerwowy!” A jedna to mi powiedziała: „Widocznie panu nie udało się mieć własnego

dziecka, kiedy panu cudze przeszkadzają!” Taka cholera!

Z podwórza rozległy się seryjne wystrzały z korkowca i głośne wrzaski.

Scenarzysta zbladł i z trzaskiem zaniknął drzwi od balkonu.

— Powinieneś pisywać wieczorami albo w nocy.

— Taak… A radio u sąsiadów puszczone na pełny głos? Biorę silny środek nasenny i

śpię do rana, aby znów słyszeć te piekielne wrzaski. Powiedz mi, mój drogi, skąd

w Warszawie tyle tych dzieci? Bo rozumiem, że w naszych miejscowościach

nadmorskich… Jesienią i zimą bywają silne sztormy, rybacy nie wyjeżdżają nocą na

połowy… więc przyzwyczajeni do bezsenności… z braku zajęcia… To w Słupsku, gdzie

jest wprost nadprzyrodzony przyrost ludności, nazywają się „dzieci sztormowe”,

ale dlaczego w takiej Warszawie? — Zapalił papierosa i westchnął z głębi

wzburzonej wątroby.

— Cóż chcesz, mój drogi, śmiertelność wśród niemowląt zmniejszyła się obecnie do

minimum… Chwała Bogu.

— Tak, chwała Bogu — powtórzył z westchnieniem scenarzysta — ale to, że te

dzieci są tak wrzaskliwe i rozbestwione, to już tylko wina ich mamuś. Gdy

prosiłem ze łzami w oczach pewną matkę z naszego bloku, aby takiego

strzelającego chłopaka zabrała z podwórza do domu — to wiesz, co mi

odpowiedziała; „Dobre sobie, to pan chce, aby mi w domu hałasował?” — I co ty na

to?

— Wiesz — rzekł jego przyjaciel — dam ci dobrą radę: Jedź do Domu Pracy Twórczej

ZLP w Oborach, pod Warszawą. Tam nie wolno teraz przywozić ze sobą ani dzieci,

ani psów, idealne warunki do pracy.

— ——————

Archibald posłuchał przyjaciela i pojechał do Obór. Był piękny letni dzień.

Drzewa kapały ptaszkami i szumiały listkami. — Tu wreszcie napiszę scenariusz do

mojego nowego filmu — pomyślał scenarzysta, otworzył maszynę do pisania, założył

papier, zapalił papierosa… Wtem nagle za oknami rozległy się wrzaski, piania i

porykiwania. Przerażony wyjrzał przez okno. Na trawniku pasło się stado

mniejszych i większych dzieci z pobliskiego PGR-u, wydając te infernalne

odgłosy.

— Nie możecie bawić się gdzie indziej! — ryknął z góry nieszczęsny Archibald. —

Nie wiecie, że pisarze muszą mieć spokój do pracy!

— Eee, jaka tam praca… g…. nie praca! — odkrzyknął najstarszy z chłopców.

Nagle kilka okien otwarło się i ukazały się w nich zagniewane twarze.

— Mógłby pan tak nie krzyczeć! — zawołała jedna z twarzy — my chcemy spokojnie

pracować, a pan drze się, jakby pana zarzynano!

— ——————

W jakiś czas później zdarzył się sensacyjny wypadek, który poruszył do głębi

artystyczny światek Warszawy. Otóż znany scenarzysta Archibald Bezimienny

sprowokował bójkę i poważnie zranił jakiegoś spokojnego przechodnia. Sam bez

sprzeciwu oddał się w ręce milicji. Na rozprawie wcale nie tłumaczył się ze

swojego postępku. Gdy sędzia ze względu na jego zasługi w dziedzinie filmu i ze

względu na to, iż dotychczas nie był karany, chciał go skazać na trzy miesiące

aresztu z zawieszeniem, Bezimienny sprzeciwił się kategorycznie:

— Pragnę odsiedzieć moją karę i to od zaraz — oświadczył. — Poproszę tylko

Wysokiego Sądu, abym mógł przebywać w areszcie sam i aby mi wolno było—zabrać ze

sobą papier do pisania.

— I cóżeś ty narozrabiał! — rzekł jego przyjaciel, gdy otrzymał zezwolenie na

widzenie się z aresztowanym. — Napadać na ulicy na spokojnego przechodnia.

Pijany byłeś, czy co?

— Nie piłem tego wieczoru ani kropli alkoholu — rzekł ze spokojem scenarzysta. —

Chciałem mieć tylko nareszcie zupełny spokój do pracy. Żebyś ty wiedział, jaka

tu bajeczna cisza! A gdy stąd wyjdę, to poślę poszkodowanemu kosz kwiatów i list

z przeprosinami. Podobno na szczęście to nic groźnego. Prawdopodobnie wyjdziemy

razem… on ze szpitala, a ja z tego… miejsca odosobnienia. Cześć, stary, i nie

martw się o mnie. Mam już połowę scenariusza napisaną…

„MŁODOŚCI, TY NAD POZIOMY WYLATUJ…”

Stał, można powiedzieć, wsłuchany całym ciałem w big-beatowe płyty nadawane

każdego przedpołudnia w sopockiej kawiarni nad morzem. Grupa chłopców, wśród

których stał, nie różniła się niczym od niego. Przy zbliżeniu okazało się, że

niektórzy chłopcy byli dziewczynami z tą tylko różnicą, że miały włosy krótko

ostrzyżone, czyli że uczesane były na „witaj, smutku” i żegnaj piękna fryzuro!

Chłopak był tak wsłuchany w hałaśliwy bełkot big-beatowego solisty, że nie

zauważył, gdy dziewczyna wsunęła mu pod ramię ciemną ostrzyżoną główkę. Chłopcu

od czasu do czasu drgnęła nerwowo noga do taktu muzyki, a w pewnej chwili ręka,

gdy nagle klepnął dziewczynę w tylną część ciała.

Spojrzała na niego z wdzięcznością i oddaniem, nie spodziewając się widocznie

tak SILNYCH dowodów uczucia.

Do owej pary podszedł wysportowanym krokiem mężczyzna w sile wieku.

— Chodź, Marek. Pogoda się zrobiła, popływamy trochę…

— Idź sam. Może gdy będę w twoim wieku, to mnie to będzie bawiło…

— Wybieramy się jutro z mamą na Hel. Może pojedziesz z nami. Jeszcze nigdy nie

widziałeś Półwyspu.

— Półwysep mi wisi, zresztą jutro mam partyjkę bridża.

— A co robisz dziś wieczorem? Moglibyśmy pójść do teatru.

— Dziś idę z moją dziewczyną do NON-STOPU.

— I znowu się będziesz wygłupiał w tych „samoobsługowych” tańcach?

— To ty się wygłupiasz, tata. Cały świat dzisiaj tańczy tylko te modne tańce. W

Anglii młodzież nic innego nie robi.

— A z czego żyją? — zapytał rzeczowo ojciec.

— Z przyzwyczajenia — trening.

— No dobrze, ale dlaczego wy to robicie tak na smutno, w jakimś zapamiętałym

przygnębieniu?

— Spróbuj, mój stary, tak twistować przez trzy kwadranse bez przerwy, a

zobaczysz, czy ci będzie do śmichu.

— A wy musicie?

— Noo — przytaknął chłopiec — musimy, taki styl.

— ——————

Tego dnia ujrzałam jeszcze raz chłopaka, gdy wieczorem wracał ze swoją

dziewczyną z dansingu. Szedł wysoki, zgarbiony, na długich, niemuskularnych

nogach uginających się w kolanach, objąwszy dziewczynę za szyję.

— Marku — rzekła — mamy na dziś wieczór chatę. Starzy wyjechali do Gdańska,

wrócą dopiero jutro.

— Nie chcę. Jestem taki skonany, że nóg nie czuję…

— A ja tak samo bez przerwy tańczyłam jak ty i wcale nie jestem zmęczona.

— A bo wy, babki — rzekł DZIADEK — to macie takie cholerskie zdrowie… Zresztą

pojutrze jest w Kinie Letnim występ ANIMALSÓW, trzeba będzie gwizdać, ryczeć,

marynarki podrzucać nad głową, tupać, gwizdać… może nawet deski z ławek

powyrywać, a na to potrzeba sił! Cześć, stara, do jutra!

PRZEDWOJENNE ZASADY

Pan Leon Mniamnik, księgowy, dobiegał pięćdziesiątki, a wciąż jeszcze był

kawalerem. W tym roku jednak postanowił się ożenić. Bardzo trafił mu do

przekonania aforyzm, który gdzieś przeczytał, a mianowicie: „W każdym wieku

należy się żenić. W młodości żona jest kochanką, potem towarzyszką, a na starość

niańką”. Drugie powiedzonko też go dobrze nastawiło do małżeństwa: „Bardzo

często oświadczasz się aniołowi — a żenisz się z kucharką”.

Z kucharką? To świetnie — ucieszył się Mniamnik. — Lubię dobrze zjeść i

chciałbym, aby moja żona umiała gotować.

Zaczął się więc rozglądać za odpowiednią dla siebie żoną.

Niestety, koleżanki w instytucji, w której pracował, nie przypadały mu do gustu.

— Jak na głowie, tak w głowie — myślał spoglądając niechętnie na ich napuszone

głowy. — Moja żona musi być skromniutko uczesana, ma być cicha, skromna i

gospodarna.

Zatykał uszy słysząc zawiesiste anegdotki, które opowiadały kolegom owe młode

istoty; występujące w nich nieskromne części ciała wymawiane były przez nie z

takim spokojem i swobodą, jak „noga”, „ręka”, „czoło”.

Nie, żadna z nich nie może zostać Mniamnikową — rozmyślał przegryzając

paznokciem.

— A gdybyś dał ogłoszenie do KURIERA — poradził mu ze śmiechem jeden z kolegów —

że poszukujesz „matrymonialnie” panienki cichej, skromnej, gospodarnej”.

Ta myśl bardzo przypadła do smaku Mniamnikowi. W starych szpargałach odnalazł

numer Ilustrowanego Kuriera Krakowskiego, a w nim rubryki „Matrymonialne” i

„Różne”. Uwagę jego zwróciło ogłoszenie: „Cichy z klatki dla samotnej”.

Sądząc, że to nie chodzi o pokój, ale o męża, zaczął się zastanawiać. „Cichy”

pasowałoby do mnie — pomyślał. — „Z klatki” również, bo przecież siedziałem w

obozie, ale teraz należy wyszukać zalety, które ja pragnę znaleźć u mojej

przyszłej.

Wzdrygnął się z obrzydzenia, wyczytawszy następujące wezwanie: „Józiu, Mięciu,

Lolku, Pawełku, Dudusiu, Leszku i ty, Andrzeju — opuściliście mnie, a teraz co?

Po odbiór dziecka zgłosić się: ul. Równa 13, m. 50 w sieni”.

— Fe! — zarumienił się wewnętrznie Mniamnik. — Cóż za potworne zepsucie z

sanacyjnych czasów!

Czytając dalej, natrafił wreszcie na to, o co mu chodziło: „Poszukuję na żonę

panny skromnej, gospodarnej, o przedwojennych zasadach. Posag niewykluczony.

Zgłoszenia z fotką posyłać do redakcji IKC, Wielopole 1 pod: „Mówią, że

przystojny”.

— O, to właśnie doskonały wzór na moje ogłoszenie matrymonialne — pomyślał p.

Leon z zadowoleniem. — Ale ponieważ zdjęcia kłamią więc podam mój adres i

godziny przyjęć.

Napisał więc na maszynie następujące ogłoszenie: „Kawaler na stanowisku, bez

nałogów, poślubi cichą, gospodarną, o przedwojennych zasadach, mówią, że

przystojną. Posag niewykluczony. Przyjmuję, codziennie między 17 a 19, Pasiasta

4 m. 15”.

Ogłoszenie ukazało się „w druku w rubryce „Matrymonialne” i p. Leon czekał

codziennie wieczorem z biciem serca i bębnieniem palców o blat stołu. Któregoś

dnia ktoś zadzwonił. Poszedł szybko otworzyć — do pokoju weszła osoba płci

żeńskiej. Gdy jednak zapalił światło, serce mu prawie bić przestało. Osoba,

która weszła, była starszą damą o utlenionych loczkach i czarnych oczkach,

wyglądających jak pajączki w sieci — zmarszczek.

— Jestem skromną, cichą, gospodarną wdową o przedwojennych zasadach — rzekła bez

wstępów. — Sądzę, że moja osoba w zupełności wypełnia podane przez pana warunki.

— Ależ szanowna pani! — jęknął Mniamnik — przecież pani mogłaby być moją… moją…

ciocią!

Dama spojrzała na niego z oburzeniem.

— Trzeba wiedzieć, czego się chce, mój panie. Wyraźnie pan napisał w swoim

ogłoszeniu, że pan poszukuje żony o „przedwojennych zasadach”. Przyznaję, że

urodziłam się przed pierwszą wojną światową, ale właśnie dlatego hołduję

„przedwojennym zasadom”.

Z trudem wyperswadował Mniamnik leciwej damie, że mu nie odpowiada, i cierpliwie

oczekiwał dalszych wizyt.

Jako następna kandydatka zjawiła się u niego przystojna pani w wieku lat około

czterdziestu, gładko uczesana, z dużymi kolczykami w uszach w kształcie

margerytek.

Te kolczyki zdejmę jej po ślubie i schowam — pomyślał chytrze Mniamnik. Poprosił

ją uprzejmie, aby usiadła i zaczął wypytywać.

— Jakie są pani zamiłowania? Dom, gospodarstwo, dzieci?

— Jeśli mam być szczera, to powiem, że co to za dom i co za gospodarstwo

dzisiaj. Lepiej chodzić do jakiejś dobrej restauracji. Czuję, że będę kochać

pracę… męża, a sama siedzieć sobie przy radiu lub telewizorze, jak myszka.

Wieczorem zaś od czasu do czasu lubię gdzieś pójść do teatru… lub na dansing…

— O, moja pani — wybuchnął Mniamnik — to nie są odpowiednie zamiłowania jeśli

chodzi o małżonkę dla mnie!

— Dlaczego? — zdziwiła się młoda dama. — Przecież pan wyraźnie zaznaczył w swoim

ogłoszeniu, że pragnie poślubić osobę o „przedwojennych zasadach”, a przecież

przed rokiem trzydziestym dziewiątym kobiety inaczej nie żyły!

— ——————

Od tego czasu upłynął już rok i Leon Mniamnik jest wciąż kawalerem. Ostatnio

zwierzył mi się, że pragnie znów dać ogłoszenie do rubryki „Matrymonialne”, ale

tym razem zredagowane następująco: „Kawaler… etc… etc… pragnie tą drogą poślubić

dzielną, pracowitą, gospodarną, umiejącą dać utrzymanie sobie i mężowi, o

powojennych zasadach”.

KTO CHCE, NIECH WIERZY…

opowiastka surrealistyczna

Młody narciarz w jasnej wiatrówce i granatowych spodniach, z nartami na ramieniu

i dumną miną nieomal Kościuszkowskiego kosyniera, wsiadł do rannego pociągu,

który z Krakowa jedzie do Zakopanego. W przedziale II klasy znalazł wolne

miejsce, ułożył narty i rozsiadł się wygodnie. Naprzeciwko niego, pod oknem,

siedział otulony szczelnie w kraciasty pled jakiś mężczyzna o twarzy szarej, jak

popielniczka, w okularach. Czytał pilnie gazetę. Pasażerowie, jadący z Warszawy

do Zakopanego, drzemali, kiwając się w tył i w przód jak szmaciane kukły.

Mężczyzna okryty pledem zdjął okulary, ukazał wyblakłe, jak gdyby wyplute oczy o

smutnym wyrazie, pochylił się do siedzącego naprzeciw niego narciarza i zapytał:

— I cóż tam, proszę pana, słychać nowego na świecie? Bo ja życie znam już tylko

z gazet…

Narciarz trochę się zdziwił, ale nie zanadto.

— No cóż, proszę pana. Zimę mamy nareszcie! Śnieżek, że narty smarować. Nowy

polski film wyświetlają.

— A czy to dobry film?

— Nie był pan jeszcze? Nasza produkcja filmowa bardzo się po wojnie poprawiła… A

pan szanowny pewnie do Zakopanego, na wczasiki?

— Jaaa? Nie wiem jeszcze… Pewnie zaraz następnym pociągiem wrócę do Krakowa…

— To po co pan tam jedzie? — zdziwił się narciarz.

— Muszę! — odparł pan w pledzie.

— Lubi pan jazdę pociągami — zaśmiał się narciarz.

— Lubię, szalenie lubię — mruknął pasażer z rozpaczą w głosie — żeby diabli

wzięli takie lubienie!

— Jakiś wariat! — pomyślał pogodnie narciarz i z plecaka wyciągnął kilka kanapek

z kiełbasa, które mu mama na drogę przygotowała. Czarowny zapach czosnku

rozpłynął się po całym przedziale. Pan w pledzie wyciągnął długą, chudą szyję i

poruszył nozdrzami.

— Czy mógłby mi pan dać choć jedną taką kanapkę? — rzekł błagalnym głosem. — Od

trzech tygodni żyję przeważnie herbatą, kupowaną na stacjach, preclami i

papierosami. Czasem kupuje sobie od chłopców z gazetami dropsy. A do wagonów

restauracyjnych przejść nie mogę…

Narciarz podsunął mu całą paczkę:

— Proszę, niech pan zdrowo wcina, mam jeszcze herbatę w termosie. Ale, mój panie

— rzekł, gdy pasażer chciwie pożerał kanapki — co to wszystko znaczy? Dlaczego

pan w tym ogrzewanym przedziale siedzi otulony pledem? Czemu pan żyje tylko

preclami i herbatą? I czemu pan wciąż tak jeździ?

— Czemu jeżdżę? Czemu tak żyję? Czemu jestem taki dziwny? Niech pan spojrzy.

Zerknął na resztę pasażerów, wszyscy spali mocno. Szybkim ruchem zrzucił z

siebie kraciasty pled.

Pod pledem miał tylko krótkie majteczki i szare, gołe kolana…

Nie ma człowieka normalnego, który by na ten widok nie parsknął śmiechem. To

samo uczynił i narciarz.

— Niech pan się nie śmieje! — mruknął pasażer. — To jest właśnie cała moja

tragedia!

— Ukradli panu spodnie?

— Gorzej! A propos, czy nie ma pan drugiej pary spodni, którą by mi pan mógł

pożyczyć? Odeślę je panu, pod słowem honoru!

— Mam tylko te narciarskie, w których pojechałem…

— Naturalnie. Pan jest taki jak wszyscy! Gdyby pasażerowie byli bardziej

uczynni, mógłbym nareszcie powrócić do domu. Niech pan słucha, jaka straszna

historia mi się przydarzyła. Jechałem do Karpacza na wczasy. We Wrocławiu miałem

się spotkać z moją narzeczoną. Po drodze wsiadła do mojego przedziału jakaś dama

z pieskiem. W pewnym momencie wstała i poprosiła, żebym jej psiaka potrzymał na

chwilę. To bydlę zalało mi całe spodnie. Rzuciłem na ziemię łobuza i pobiegłem

do toalety. Przeprałem spodnie, ile się dało, ale ponieważ ociekały wodą tak, że

ich włożyć nie było sposobu, więc otwarłem okienko i zacząłem je suszyć. Pech

chciał, że zaczepiły o zwisające nad torem gałęzie drzew i tam zostały. Od tego

czasu wciąż jeżdżę… — W tym miejscu głos mu się załamał. — Narzeczona była na

dworcu we Wrocławiu — ciągnął dalej. — Dziwiła się, dlaczego nie wysiadam.

Opowiedziałem jej, że nie mam na sobie spodni — otworzyła usta i oczy szeroko!

Nie uwierzyła w pieska i w jego niecny postępek.

— Ach, ty świnio! — zasyczała i… odeszła raz na zawsze.

— A kto panu kupuje bilety na dalszą jazdę? — zapytał rzeczowo narciarz.

— Kupuję u konduktora — już mnie znają i uważają za nieszkodliwego wariata.

Jeśli się jakiś pasażer nie zlituje i nie pożyczy mi lub nie sprzeda jakich

spodni, będę tak jeździł do końca mych dni lub też wyskoczę w biegu z pociągu. —

Schował twarz w ręce, spod palców pociekły mu szare łzy.

Narciarz przymknął oczy i po chwili zasnął smacznie. Gdy się obudził, pasażera w

pledzie nie było w przedziale. Zdziwiony, zapytał konduktora co się z nim stało?

— Musiał wysiąść na jakiejś mniejszej stacji — odparł wzruszając ramionami. — To

zupełnie kopnięty człowiek. Tak przepadał za jazdą pociągiem, że w ogóle nie

wysiadał i potrafił jeździć na tej linii tam i z powrotem, ale poza tym miły,

kulturalny facet.

„ŻYCIE MOJE JEST W RĘKACH BYLE ŁAJDAKA”

Te słowa powiedział słynny lekarz, dr Hunter, który żył w osiemnastym wieku w

Anglii i był chory na serce. Dokładniejsze wiadomości o nim znaleźć można w

znakomitej książce Wiek XX i twoje serce dra Spedby Szpidbauma.

Dr Hunter, któremu wciąż groził następny zawał, skonstatował, że nawet

najsilniejsze, ale przyjemne wrażenia sercu nie szkodzą, natomiast byle irytacja

może spowodować katastrofę. Co prawda poza jednym wypadkiem, który miał miejsce

w Krakowie, gdy pewien przedwojenny kupiec dowiedziawszy się, że wygrał milion,

zawołał: „Oj, wygrałem, wygrałem!” i padł martwy — nie słyszało się, aby kogoś

ze szczęścia szlag trafił. Ze zmartwienia natomiast i irytacji mnóstwo ludzi

przeniosło się na tamten świat, o którym powiedział nawet Eklezjasta: — „…nie

masz pracy, ani myśli, ani umiejętności w grobie, do którego idziesz…”, czyli,

że nie ma się do czego spieszyć.

— My się nigdy nie spieszymy — popędzają nas do tego nasi bliźni i to już od

rana.

Dzwoni listonosz. „Mam dla pani liściki…” — mówi milutko. (…Przebaczcie im,

albowiem nie wiedzą, co czynią, a w tym wypadku — co mówią).

„Liściki” to np. rachunek za psa, który urósł już do osiemdziesięciu złotych na

skutek niezapłacenia w terminie, to propozycja (bynajmniej nie utrzymana w

uprzejmym tonie), żeby „natychmiast” odesłać dowód radiofoniczny; to anonim

zaczynający się od słów… Ech, wszyscy wiedzą od jakich!… ;Jest jeszcze wśród tej

korespondencji zaproszenie, powiedzmy… z Ligi Przyjaciół Kobiet na wieczór

autorski, oczywiście gratisowy.

Po przeczytaniu anonimu do końca zwykle zażywa się jakiś silny środek nasercowy

i podarłszy list w drobne kawałki kładzie się człowiek na tapczanie. Niedługo

jednak można utrzymać serce w spokoju, ponieważ dzwoni telefon.

— Poproszę dyrektora Chudzika do telefonu w ważnej sprawie.

— Pomyłka — mówisz mdlejącym głosem.

— Jaka tam pomyłka, poproszę w takim razie kierownika Zawadzkiego.

— To nie ten numer, proszę się wyłączyć.

— Pani jest nieuprzejma, ordynarna i ja doniosę o tym dyrektorowi Chudzikowi.

Odkładasz słuchawkę i zażywasz „Cardenosinum”.

Następny telefon jest gorszy: dzwoni twoja najzacieklejsza przyjaciółka, która

właśnie wróciła z Paryża.

— Musisz do mnie przyjść, nie masz pojęcia, ile pięknych rzeczy sobie

przywiozłam.

— Skąd miałaś pieniądze? — pada grobowym głosem pytanie (a serduszko bije

gwałtownie).

— Po prostu nic nie jadłam. Kto nie je, ten ma. Płaszczyk też sobie kupiłam.

Żebyś widziała, jak leży! Ale tobie też coś przywiozłam…

— Naprawdę! (serce bije normalnie: od dobrych niespodzianek się nie umiera).

— Tak. Menu z kolacji w „Ambassadeur”, gdzie byliśmy całą paką. Uśmiejesz się,

tyle wspaniałych potraw!

Materiał na dusznicę lub zawał zażywa po takim telefonie nitroglicerynę.

Dalszy ciąg przyprawiania nas o atak serca odbywa się w trolejbusie warszawskim.

— Ale ja jestem chora na serce, nie mogę stać!

— Tak, teraz każda to albo stara, albo w ciąży, albo chora na serce. Proszę

ustąpić miejsca dziecku! — wariatka!

Jedna moja znajoma, będąca kilka miesięcy po zawale, po takiej właśnie awanturze

w trolejbusie dostała ponownego ataku.

„Życie moje jest w rękach byle łajdaka”. — Myślmy o tym i ze swojej strony

starajmy się nie skracać życia naszym bliźnim.

KTO NA CIEBIE KAMIENIEM…

KTO? Mały czteroletni chłopak na trasie Kraków — Zakopane.

Przebieg wydarzenia następujący: Jedzie sobie niebieska „Skoda-Octavia” po

świątecznym urlopie. Wóz jest własnością znanej literatki siedzącej koło męża-

kierowcy. Wewnątrz wozu wśród niezliczonych walizek i płaszczy rozparła się

wygodnie pewna ich przystojna znajoma. Pan N. prowadzi w tempie umiarkowanym,

ponieważ jedna z pań jest nerwowa. Pogoda piękna, szosa równa. Humory pasażerek

wspaniałe, Niebo mruga na nie filuternie złotymi rzęsami promieni słonecznych,

co ma oznaczać: jeszcze was nie potrzebuję, możecie jechać dalej spokojnie.

Gdy „Octavia” w przepisowym tempie przejeżdża przez małe miasteczko, nagle

straszliwy huk. Wystrzał! Kierowca i jego żona zostają obrzuceni odpryskami

szkła z szyby przedniej, w którą rzucił kamieniem mały chłopiec. Kierowca traci

na moment widoczność i o mało nie przejeżdża idących bokiem szosy dwóch kobiet,

po czym zatrzymuje wóz i zielony z wrażenia i wściekłości biegnie za małym

chuliganem. On jednak, zdając sobie sprawę z tego co zrobił, susami zająca

ucieka i chroni się do jednej z kamieniczek.

Kierowca idzie na miejscowy posterunek milicji, gdzie urząd przy niedzieli

sprawuje jeden plutonowy. Bierze on sobie do serca całą sprawę, opuszcza swój

posterunek i idzie na miejsce wypadku. Przed domem, do którego schronił się

„młodociany przestępca”, stoją sąsiadki i rajcują:

— Przecież to dziecko, pani kochana — dużo wie, co robi?

— Ot, bawiło się kamykiem — dodaje druga — a że nieszczęście chciało, że akurat

trafiło kamykiem w szybę, nie jego wina.

Milicjant, uprzejmy i kulturalny, opowiada kierowcy, jak to milicja poszukuje

tego rodzaju chuliganów, którzy grasują w tej okolicy, rzucają kamieniami w

przejeżdżające samochody i w okna jadących pociągów. Kary na nich są surowe, ale

w tym wypadku jak tu ukarać czteroletnie dziecko? Mimo to spisuje protokół na

wyraźne żądanie kierowcy.

Czy rodzice odpowiadają za tego rodzaju zbrodnicze wyczyny swoich dzieci?

Odpowiadają (ale niegrzecznie). Bo czyż matka pracująca w domu, zaharowana,

„zagotowana” — może dopilnować, aby dzieciak nie wybiegł na szosę? Wymknie się

przecież jak kot — nie wiadomo kiedy.

Jedna z pasażerek „Octavii”, szczęśliwa, iż uniknęła okaleczenia, dowcipkuje, że

„kamień wlazł w Skodę”. Ale „Skoda” jest duża i o taką panoramiczną szybę jest

bardzo trudno w Warszawie. Poza tym będą musieli jechać jeszcze dwieście

kilkadziesiąt kilometrów bez szyby w lodowatą pogodę!

Oczywiście, że mogło być gorzej, zręcznie wycelowany kamień mógł ugodzić

kierowcę w twarz i wówczas… lakoniczna wzmianka w codziennej prasie następującej

treści:

„Dziewiątego kwietnia około godziny trzynastej zdarzył się na szosie krakowskiej

wstrząsający wypadek samochodowy. Ob. Z. N., mąż znanej pisarki M. S.,

prowadzący wóz „Octavia Super”, został ugodzony w głowę rzuconym kamieniem,

stracił panowanie nad kierownicą, runął wraz z wozem do rowu. Obie pasażerki

poniosły śmierć na miejscu. Kierowca walczy ze śmiercią w szpitalu. Oto jeszcze

jeden przykład szybkiej i nieostrożnej jazdy”…

Oczywiście jak zwykle kierowca winien.

Można rzec „od kamyczka do… rzemyczka'” — najpierw kamień, celnie rzucony z taką

siłą, że prysła w kawałki szyba „Skody”. A później? Zręcznie rzucone lasso na

niewinnego przechodnia albo paseczek zaciśnięty mocno na szyi babuni…

Wsiadając do okaleczonego wozu pasażerowie usłyszeli, jak koledzy małego

chuligana podziwiali jego wyczyn:

— Ale sobie fajno przyuważył — noo!

— W sam środek szyby wycelował, cholera — dodał ze znawstwem drugi.

— Wiecie — rzekł najstarszy z nich — z tego Mirka to jeszcze będą ludzie…

CZY KUPUJEMY KOTA W WORKU?

Do Domu Mody „MEWA” wszedł mężczyzna w wieku przeciętnym. Jego okulary rzucały

złowrogie błyski.

— Gdzie jest kierowniczka? — zapytał gromkim głosem.

Dystyngowana starsza dama ubrana elegancko, ale ze skromnym umiarem, wysunęła

się zza kotary. Obrzuciła mężczyznę wzrokiem łaskawej królowej i zapytała, czego

sobie życzy!

— A czemu to szanowna pani nie ma na sobie, zamiast sukni, haleczki sięgającej

do połowy uda, w uszach murzyńskich kolczyków z plastyku, a na nogach

dziecinnych pantofelków z kokardką?

— Pan się pomylił w adresie — odpowiedziała dama ironicznym tonem — to nie jest

Przychodnia Neurologiczna, tylko Dom Mody „MEWA”.

— To pani jest typem patologicznym stwarzając te wariackie modele. Byliśmy z

żoną na pani ostatnim pokazie i od tego czasu nie ma już u nas normalnego obiadu

ani kolacji!

— A cóż mnie, mój panie, może obchodzić pański obiad lub kolacja?

— Właśnie o to chodzi, że panią mężczyźni nie obchodzą. Ich gusty i potrzeby.

Moja żona, aby się wcisnąć w te wąskie sukienczyny, MNIE głodzi!

— Proszę pana, dość już tego. Przeszkadza nam pan w pracy!

— Oo, nie tak szybko, moja pani!

— Będę zmuszona poprosić milicjanta, aby pana stąd wyprowadził!

— Każdy sierżant czy kapitan milicji, jeśli był z żoną na pani pokazie mody,

przyzna mi rację. Pani jest jak ta Baba Jaga z bajki o Jasiu i Małgosi, która

złapane przez siebie dzieci tuczyła, aby były smaczniejsze do schrupania — tylko

że pani czyni to przeciwnie i głodzi swoje modelki, aby były coraz chudsze. To

przecież już nie są kobiety, ale wieszaki na suknie!

— A cóż pana obchodzą moje modelki! Co za bezczelny typ! O co panu właściwie

chodzi?

— Chodzi mi o to, że pani propaguje tę ohydną zagraniczną modę u nas w Polsce,

gdzie przeważnie kobiety nie mają do tych pani modeli odpowiednich kształtów.

„Mini-jupes na maxi-dupes” zarechotał szyderczo.

Kierowniczki Domu Mody nie miewają zazwyczaj poczucia humoru, więc pani MEWA,

zamiast się roześmiać, zmarszczyła jeszcze bardziej czoło.

— Pan jest wręcz ordynarny i wulgarny. Paryż nie może się stosować do kształtów

pańskiej małżonki — zemściła się.

— Ale my nie jesteśmy w Paryżu, tylko w Polsce.

— Zresztą nasze modele są przeznaczone wyłącznie dla młodych i szczupłych.

— Wiem… dla tych „wąskotorsowych piosenkarek i aktorek, które wyjeżdżają na

Zachód”.

— Żeby pan wiedział… Nie możemy dopuścić, aby w Paryżu lub Londynie czy też

Stanach wyśmiewano się z ubrania polskich kobiet. Zresztą pan nie jest znowu

taki młody i chyba pamięta ze swoich studenckich czasów kobiecą modę po

pierwszej wojnie światowej. Nastała moda na małą dziewczynkę, taką „Lolitkę” (to

słowo wymówiła z pewnym rozczuleniem). Spódniczki ponad kolana, białe pończochy,

dziecinne pantofelki z kokardką i krótko ostrzyżona czuprynka. Prawie to samo co

teraz. Nikt się tej modzie nie dziwił, nikt nie wygrymaszał i nawet dojrzałe

panie przyjęły ją bez zastrzeżeń.

— Wiem. Mam zdjęcie mojej matki z tych czasów. Wygląda wręcz karykaturalnie. Ale

widzi pani (mówił już łagodniej i mniej agresywnie), Francja, która tę dziecinną

modę lansowała, była po tamtej wojnie mocno wyludniona. Mężczyźni zaś, ci,

którzy pozostali przy życiu — wyczerpani i wyzbyci sił żywotnych. Chodziło o to,

aby ich czymś podniecić, a cóż może mężczyznę bardziej podniecić niż widok

młodej dziewczynki… Więc jak pani widzi, owa moda miała swój cel i podłoże

społeczne. Ale dlaczego dzisiaj, kiedy przyrost ludności na całym świecie, a już

w Polsce w szczególności, podniósł się znacznie, dlaczego dzisiaj wracamy do tej

groteskowej mody?

Dama uśmiechnęła się tajemniczo i rzekła zapalając papierosa:

— Sam pan powiedział, że przyrost ludności w naszym kraju jest nadmierny…

— Owszem — ale do czego pani zmierza?

— Do czego zmierzam? — Polskim mężczyznom na ogół ta moda się nie podoba.

Powiadają, że pokazywanie przeważnie niezgrabnych kolan naszych rodaczek nie

tylko, że nie działa na nich podniecająco, ale przeciwnie… ostudza wszelkie

erotyczne zapały. Suknie-woreczki, tak przez nas lansowane, które zamazują

kobiece kształty, przyznaję, nie działają mężczyznom na zmysły. Czyli… nasza

obecna moda ma również podłoże społeczne. Za wiele jest dzieci — w stosunku do

ilości mieszkań. Teraz już pan zrozumiał?… Moda zawsze wie, co robi, nigdy nie

bywa bezmyślna…

U CIOCI NA IMIENINACH

Mama wymogła na Bogusiu, aby przed pójściem na imieniny do cioci ostrzygł się.

— I każ fryzjerowi umyć porządnie włosy.

— O, co to, to nie — zaoponował stanowczo.

— I zmień buty. Jak ty w nich wyglądasz? Zadzierają nosa do góry, no i te

wysokie obcasy!

— Butów innych nie włożę. Te są najmodniejsze. Mama westchnęła, ale krótko i

tylko raz, bo musiała sobie umalować usta.

Ciocia Jańcia była osobą wpływową, ponieważ jej sklepik galanteryjny dawał duże

wpływy. Jej imieniny obchodzono co roku bardzo wspaniale. Wszyscy goście,

`którzy się na nich zjawiali, mieli tytuły takie, jak .,pan mecenas”, „pan

profesor”, „pan dyrektor”, a ich samiczki to były same panie profesorowe,

dyrektorowe i mecenasowe. Z młodszego pokolenia byli panowie doktorzy,

magistrowie i inżynierowie, słowem elita, a kożuszek tej śmietanki stanowiła

sama pani domu, osoba w leciech, biuściech, prawdziwa dama, pełna

najgościnniejszych uśmiechów, hołdująca staroświeckim zasadom. Każdego gościa

witała na progu swojego salonu w ten sposób, jakby on był właśnie tym

najbardziej oczekiwanym, którego przybycie ogromnie ją ucieszyło. W jej

powitaniach była jak gdyby nutka radosnego zdziwienia:

— Ach, jest i pani mecenasował Jakże się cieszę!

— No, wiecie! Pan dyrektor, mimo że taki zajęty, co za radość dla mnie!…

Długi stół wyglądał jak kolorowe reklamy wyszukanych potraw w jakimś francuskim

ilustrowanym tygodniku — „Paris Match” lub „Elle”.

Wprost żal było atakować łakomie te przepyszne, artystycznie ułożone galarety z

ryb, majonezy, piersiątka indycze, wyszukane sałatki. Pani domu starała się

potrawy, które z wdzięcznym uśmiechem podsuwała gościom, traktować też na równi

i z taką samą ciepłą intonacją w głosie, jak każdego ze swoich gości:

— Proszę, może szyneczki? A może indyka w galarecie? Panie mecenasie, radzę

wpierw śledzika. Tu jest sałatka jarzynowa, a tutaj szparagi w majonezie. A może

cielęcinki na zimno? Kto chce koniaku, a kto czysta wyborową?

Po tej wspaniałej libacji goście przeszli do gabinetu pani domu na czarną kawę i

torty.

— Teraz panna Małgosia coś nam zaśpiewa. Małgosia, dziewczę smukłe i długonogie,

czarnookie i wyskubanobrewe, stanęła przy fortepianie i zaśpiewała

melodeklamacyjinie jakąś nowoczesną piosenkę z gatunku „literackich” (ponieważ

nawet literaci ich zrozumieć nie mogą). Otrzymała przyjazne oklaski.

— A teraz — rzekła ciocia Jańcia — Boguś nam coś zadeklamuje.

— Nie chcę — mruknął chłopak wpatrzony w zadarte kwadratowe nosy swoich modnych

półbutów.

— Nie daj się prosić, kochaneczku. Wiemy, że łatwo uczysz się wierszy na pamięć.

Słyszałam kiedyś, jak pięknie recytowałeś Gałczyńskiego.

— Ech… to było dawno; teraz uczę się innych wierszy, bardziej nowoczesnych.

— No to prosimy.

— To będzie wiersz z 2 numeru miesięcznika „POEZJA” — rzekł Boguś i stanął przy

fortepianie. Włożył obie ręce do kieszeni od spodni i zaczął recytować:

NIE POWIEDZIAŁA: KANOLDY

Były fordanser wrócił z Ameryki

Ameryka go wyrzuciła czepił się

Murzyna siedział pod teatrem na

Plantach, mówił, że bywał u Zapolskiej

paliła fajki, były u niej panie

rozmawiały:

a ona od razu:

— Pani się pierdzieć zachciewa

w towarzystwie? Czy się pani wściekła?

Gdy to ostatnie słowo przebrzmiało, rozległ się nagle jakiś hałas. To ciocia

Jańcia spadła z kanapy zemdlona. Wszyscy przerażeni pobiegli ją cucić, tylko

mama Bogusia, czerwona ze wstydu, porwała synka za rękę i wybiegła z nim do

przedpokoju.

— Idioto — zasyczała — taką wpływową ciotkę tak zaszokować! Ubieraj się —

wracamy do domu!

MĄŻ W SKLEPIE

Chodząc po mieście i obserwując kobiety, które wyszły na wycieczkę eksploracyjną

po sklepach, nie mogę się nadziwić, dlaczego taszczą one ze sobą męża? Czy

potrzebują jego bezcennej rady? Przecież przeciętnie polski mąż zna się na

damskich fatałaszkach tyle co pies lub koń. Pieniądze i tak już dał swojej babie

na owe stroiki, odżałował i przebolał już ów ciężko nieraz zapracowany grosz,

więc po cóż, ach po cóż?

Czy jest to tak właściwy kobietom sadyzm?

A może boją się pozostawić męża samego w domu?

Mąż pozostawiony samotnie w mieszkaniu może widocznie nabroić tak samo jak małe

dziecko. Będzie się bawił nożem i nagle utnie kawał przygotowanej na niedzielę

kiełbasy. Potrafi także bawić się zapałkami, wypali naraz dziesięć papierosów i

dziurę w serwecie. Otworzy okno i będzie się w niebezpieczny sposób przechylał,

ażeby zobaczyć mieszkankę z przeciwka. Stanowczo, niebezpiecznie jest zostawiać

męża samego w mieszkaniu.

— Pójdziesz ze mną po sprawunki! — oto konkluzja owych refleksji.

— Stoją więc już przeszło kwadrans przed wystawą z damskimi materiałami i biedne

chłopisko musi zadecydować, czy urocza postać własnej magnifiki będzie lepiej

wyglądała ukwiecona czy „opasana”.

— Więc co wolisz? Kwiatki czy paski?

— Co ty chcesz ode mnie? Ja się na tym nie znam.

— Taak, a potem będziesz grymasił.

Chłopisko czuje się upokorzone własną ignorancją.

— Kwiatki na lato, owszem, ale z drugiej strony paski może praktyczniejsze… W

każdym razie coś, co by figury zanadto nie uwydatniało…

— Głupiś, ruszaj za mną do sklepu! Kupujemy materiał w kwiatki…

*

Kupuję w sklepie z bucikami letnie pantofle, koło mnie spoczywa tęga damula,

która przymierza już dziewiątą parę z rzędu. Obok niej siedzi znękany mąż

mrugając czerwonymi oczkami. Zmęczonym, tępym wzrokiem spogląda na dobrze mu

znaną, szeroką stopę żony nie przedstawiającą szczególnej atrakcji, ginącą co

chwila w innym buciku. Wszystko mu jedno, jakie baba buciki wybierze, byleby się

już raz ta piła skończyła.

— Trochę cisną w palcach — mówi żona.

— Teraz cisną, bo masz spuchnięte nogi… Pójdziesz raz i drugi do zimnej kąpieli

i będą w sam raz…

— Może łaskawa pani przymierzy większy numerek — proponuje subiekt.

— O wiele za duże! — skarży się dama.

Mąż nieznacznie wzdycha.

— Nogi ci w lecie spuchną i wówczas będą w sam raz. Lepiej mieć na lato większy

bucik…

— A te znowu o cały numer za małe!

— Teraz za małe, a jak je rozchodzisz, to będą zupełnie dobre. Weź te i chodźmy

już…

— A może pan ma pośredni numer między tym a tym? — „Szerokopalca” znów wielką

stopą merda w powietrzu.

— Niestety, pani dobrodziejko, mamy tylko albo duże numerki, albo małe,

pośrednich panie, nie żądają. Nie nosi się takowych. Paryżanki noszą obecnie

zupełnie małe buciki albo bardzo duże, średnich numerków wcale nie sprowadzamy…

— No widzisz. Jak niemodne, to nie ma się nad czym zastanawiać… Bierzemy te i

chodźmy!…

STRACH MA WIELKI BRZUCH

— Przyjdź dziś do mnie na obiad — rzekła Florentyna. — Taki skromny domowy

obiadek: rosołek z makaronem — lubisz?

— Bardzo — odparłam.

— Ja ciebie też szalenie. No to o drugiej. Florentyna w fartuszku malowanym w

imbryki, ze swoją twarzą okrągłą, białą, z uszami jak filiżanka do rosołu,

wyglądała apetycznie i gościnnie. Rosołek z makaronem był wspaniały.

Flora była jednocześnie kucharką, kelnerką i panią domu. Westchnęłam, że nie

jestem mężczyzną — oto ideał żony. Makaron z pomidorami, który podała na drugie,

był pikantny i tak delikatny, że pomyślałam o różowych gołych dżdżownicach,

które widywałam w rozkopanej ziemi.

— Dobry makaronik — zagadała pani domu. — Jeszcze ci nałożę. Jedz, jedz,

kochana, jest tego pod dostatkiem…

Gdy na deser podała z tajemniczą minką gastronomicznej figlarki rondel, który

zawierał makaron zapiekany z jabłkami, zdziwiłam się nieco.

— Te nitki, czyli cieniutki makaron, najlepsze właśnie na deser. Prawda? Żebyś

wiedziała, jaka jesteś milutka i młoda — jak się tak gimnastykujesz z tym

makaronikiem, tobyś nigdy nic innego nie chciała jeść. Pokraj sobie nożem, to ci

tak nie będzie leciał z widelca.

— Już nie mogę. Ale gdzie jest twój mąż?

— Poszedł do restauracji na obiad. Od tygodnia już w domu nie jada. Czy

pozwolisz, że ci jeszcze nałożę? Mnie to szalenie smakuje.

— Mnie też. A on co? Nie lubi makaronu?

— Tak, wyobraź sobie. A przecież nas nie stać na to, aby nie jeść makaronu,

skoro go w domu jest tak dużo. Poza tym przyznam ci się, że ja wydałam na te

zapasy tyle pieniędzy, że już nie mogę sobie pozwolić na inne obiady. Ale czy te

chłopy cokolwiek rozumieją!

— Banda kretynów — dorzuciłam.

— Wojnę to bydło potrafi robić — rzekła Florentyna na pożegnanie — ale pomyśleć

o tym, co ludność cywilna będzie jadła wówczas, kiedy te wielkie pieczarki w

sosie nuklearnym wybuchną w powietrzu, nie potrafią.

* * *

Od tego czasu, gdy któraś z moich znajomych zaprosi mnie na obiadek lub

kolacyjkę — informuję się z głupia frant, jakie zrobiła zapasy: Jeśli powie, że

trzy tygodnie temu kupiła kilkadziesiąt kilo makaronu, mąki, tyleż owsianki i

stopiła kilka kilo smalcu — mówię, że niestety jestem na diecie i przyjść nie

mogę. Jeśli natomiast powie, że zakupiła kilka butelek koniaku, sto puszek

sardynek i kilkadziesiąt raczków rosyjskich — czekam na zaproszenie. Ale rzecz

dziwna. Te osoby jakoś nigdy nie zapraszają i nawet twierdzą głupio, że puszki i

butelki mogą stać i nie psują się.

Przypomniałam sobie właśnie, że Joanna pochwaliła się, iż wykupiła w mieście

cały zapas macy. Poszłam do przezornej Joasi, ponieważ szalenie lubię macę.

— Masz tyle paczek macy — rzekłam — odstąp mi kilka, przynajmniej dwie…

— Nie mogę — odparła — dopóki sytuacja polityczna się zupełnie nie wyklaruje.

Gdy nareszcie nastąpi ogólne rozbrojenie, dostaniesz ode mnie w prezencie całą

paczką. Na razie mogę ci odstąpić po cenie kosztu kilkanaście par sznurowadeł,

wkładki do pantofli, nasiona do kwiatów, krochmal…

— A papieru higienicznego nie masz? Chętnie kupię.

— Niestety, ten papier wykupili od razu ci, co się najwięcej bali… Znam takich.

Twierdzili, że pralnie chemiczne mogą być wtedy nieczynne.

NIE POŻYCZAJ — ZŁY OBYCZAJ

Tak brzmi stare przysłowie, ale nie wiadomo, czy nie pożyczaj od kogoś, czy też

nie pożyczaj komuś? Zaraz po wojnie, gdy o zarobki było trudno, pożyczanie

pieniędzy od przyjaciół i znajomych nie było żadnym wstydem. Oczywiście nie

należało to nigdy do przyjemności. I ów pokorno-swobodny ton, jaki się

przybierało prosząc o tego rodzaju przysługę. I te nieraz nieprawdziwe

zapewnienia: „Oddam ci za trzy dni — otrzymuję grubszą zaliczkę” itp. Pewien

znany satyryk miał inny system, który można by nazwać „za cenę strachu”.

— Pożycz mi natychmiast sto złotych!

— Przysięgam ci, że jestem bez grosza!

— Chcesz dostać w mordę?!

Zaskoczony taką groźbą kolega poszedł do swojego kumpla, pożyczył od niego

żądaną kwotę i wręczył tamtemu. Gdy ów satyryk później dorobił się, a jakiś

kolega chciał od niego pożyczyć skromnie pięćdziesiąt złotych, odparł z dowcipną

fanforonadą: „Niżej stu złotych nie pożyczam!” Dzisiaj kiedy literatom

przeważnie nieźle się powodzi, mają własne mieszkania, samochody, a niektórzy

nawet nie wsiądą niżej „Opla” lub „Fiata”, pożyczanie pieniędzy od kolegów stało

się sprawą wstydliwą i urabiającą złą opinię. „Wiesz — opowiada później ten,

który pożyczył — ona jest w nędzy, pożyczyła ode mnie trzysta złotych!” Stopień

niedostatku oblicza się też na sumę, jaką się pragnie pożyczyć: niżej pięciuset

bezwarunkowo nie należy się upokarzać. A wpierw powinno się odważnie poprosić o

pożyczenie „patyka”. Gdy ofiara zacznie się wzbraniać przed tak dużą sumą,

należy cokolwiek łaskawie opuścić. W takiej właśnie „podbramkowej” sytuacji

znalazł się popularny powieściopisarz, Jan Polikarp Węgrzynek. Był właśnie w

trakcie pisania „tasiemca”, co jak wiadomo jest dla pisarza sprawą deficytową

(bo kiedy się połknie pierwszą zaliczkę, to co potem?), i w domowej kasie

pozostał tylko jeden różowy plasterek, czyli setka. Popularnie zwany „Karp”

postanowił więc pożyczyć od któregoś z dobrze zarabiających kolegów.

— Jak to — zdziwił się tamten — ty, który tak fantastycznie zarabiasz, zostałeś

bez forsy?

— Mam na książeczce samochodowej — skłaniał Karp — ale nie chcę wyciągać, pożycz

mi na tydzień patyka.

— Ja tak samo — zaśmiał się kolega. — Mam kilka książeczek PKO, ale nie mogę nic

wyciągnąć, bo mi —przepadnie wygrana samochodu albo wysoki procent. Do

pierwszego musimy z żoną oszczędzać. Wybacz, ale doprawdy nie jestem w stanie…

Inny uboższy kolega wybuchnął nieutulonym śmiechem. — A to paradne! — rzekł. —

Właśnie wybierałem się do ciebie, abyś mi pożyczył 500 zł. Znalazłem się w

głupiej sytuacji… Ale za tydzień otrzymam grubszą forsę za mój scenariusz.

Żona, dowiedziawszy się o jego kłopotach, nie załamała się, tylko postanowiła

wybrać się do starej ciotki emerytki, która dostawała paczki z zagranicy i

zawsze miała jakieś zaskórniaki.

— Cóż to się stało — zawołała ciotuchna na widok siostrzenicy — żeś sobie nagle

przypomniała o starej ciotce. Siadaj, kochanie, zaraz ci zaparzę dobrej

angielskiej herbaty.

— Ciociu — zaczęła po zjedzeniu kilku kawałków domowego placka swoją wstydliwą

prośbę — chciałam ciotuchnę prosić o małą pożyczkę…

Ciocia była trochę głucha. — Porzeczek nie mam, moje drogie dziecko, ale mam za

to znakomite truskawki własnego smażenia. Zaraz przyniosę.

Czy można było w takiej sytuacji wyznać, po co tu właściwie przyszła? Zjadłszy

pełen talerzyk konfitur, z ciastem w żołądku, ale z cierniem w sercu,

odsiedziała jeszcze chwilę, po czym pożegnała się i wyszła. Idąc do przystanku

trolejbusowego przypomniała sobie, że jedna jej znajoma, Krysia, pożyczyła od

niej dwa lata temu dwieście złotych. Wstyd było upominać się o tak drobną sumkę,

ale skoro nie było innego wyjścia.

— Słuchaj, Krysieńko, pamiętasz, dwa lata temu pożyczyłam ci 200 zł. Nie

upominałam się, bo to taki drobiazg, ale dzisiaj właśnie zostałam bez grosza.

Czy możesz mi je oddać?

— Jak to? — zdziwiła się tamta — przecież ja ci już dawno oddałam.

— Może komu innemu, ale nie mnie.

— Możliwe, nie przysięgnę, takiej drobnej sumki to się nie pamięta, ale wiesz,

jestem zdumiona, ty, żona tak dobrze zarabiającego pisarza? Nie wstyd ci

upominać się o taką bagatelę. Zresztą, cóż łatwiejszego, pożycz od męża.

— Nie mogę — skłamała tamta — pokłóciliśmy się, nie rozmawiam z nim.

Pożegnały się chłodno i pani Polikarpowa wyszła oklapnięta jak pięciodniowy

goździk.

— No i co? — zapytał gorączkowo mąż. — Pożyczyłaś od ciotki?

— Gdzie tam. ciotka jest bez grosza.

— I co będzie?

— Zacierka na mleku.

— ——————

W takich sytuacjach kobieta jest zaradniejsza od mężczyzny, Polikarpowa

postanowiła pójść na ciuchy i sprzedać swojego starego misia. Pech chciał, że

był to dzień, w którym wiele jej znajomych poszło na bazar.

— Pokaż, coś kupiła? — zainteresowała się jedna z nich. — Ech, takiego starego

misia. A ile zapłaciłaś?

— Pięćset — skłamała — ale jak chcesz, to ci go sprzedam za czterysta.

— A kto by kupował takiego starego grata. Tylko wieś nosi misie. Szukam białego

anilinowego sweterka.

Załamana, z misiem pod pachą, wracała pani Polikarpowa do domu. W windzie

spotkała sąsiadkę, bardzo zamożną panią, której znany pisarz ogromnie imponował.

Zamieniły jak Angielki kilka uwag o pogodzie i sąsiadka zaproponowała, aby do

niej na chwilę wpadła. Bóg mi ją zesłał — pomyślała bohaterska żona — poproszę

ją o pożyczkę tysiąca złotych, będzie zaszczycona takim dowodem zaufania.

W mieszkaniu sąsiadki pełno było dymu i gości. Wszyscy obskoczyli żonę sławnego

pisarza i zaczęli wychwalać powieści jej męża. Jeden z panów nalał jej kieliszek

koniaku, drugi podsunął pudełko „Cameli”, pani domu cała w uśmiechach nałożyła

jej na talerzyk kilka kanapek z kawiorem.

— Mam nadzieję, że teraz państwo wpadną kiedyś do nas — rzekła swobodnie

Polikarpowa żegnając się z uprzejmą panią domu. Prosić o pożyczkę w takiej

sytuacji byłoby nietaktem i wprost nieprzyzwoitością.

— No i co — dopytywał się mąż — zdobyłaś forsę?

— Niby skąd miałam zdobyć? Dlaczego ty się nie postarałeś?

— Do jasnej cholery! — zaklął małżonek. — Ja mam z tobą życie!

— A ja z tobą — odcięła się — wszyscy myślą, że tak świetnie zarabiasz, a w domu

nędza!

— A o co właściwie chodzi? — zapytał ich synek Iruś, rysujący coś przy jadalnym

stole.

— A co cię to obchodzi? — odburknął ojciec.

— Po co bujasz, tata, wiem, że nie macie forsy. Ale ja mógłbym ewentualnie coś

na to poradzić.

— A cóż ty nam możesz poradzić, biedaku — pociągając nosem odparła mama.

— Tylko bez „biedaku”. Ile wam potrzeba: pięćset, sześćset? Ma się te

zaskórniaki — dodał z pogardliwą wyższością. — Ja nie szastam tak jak wy na

głupie bridże, teatry, kawiarnie.

— Naprawdę nam pożyczysz, syneczku? Tylko na tydzień…

— Dobra, dobra, może być i na dwa. Ale za to jutro nie pójdę do szkoły. No i

procencik oczywiście.

POPIOŁY NIE POSZŁY W LAS

Żuk ukończył piętnasty rok. Jego brat Miś miał czternaście. Nie byli jeszcze

chuliganami, ale zwykłymi urwisami. Mieli zawsze podarte spodnie, podrapane

ręce, podbite jedno oko i brudne uszy.

— Uszy są do słuchania, a nie do mycia — twierdził stanowczo Żuk.

— Od mycia uszu głuchnie się — mówił Miś — i dlatego psy mają taki dobry słuch,

bo im nikt uszu nie szoruje.

Akurat wyświetlano w tym czasie film Popioły i kto żyw starał się o bilety na

ten film-gigant.

— Weźmiemy chłopców na Popioły — postanowił ojciec Misia i Żuka.

— Czyś ty oszalał — zaoponowała ich matka. — Przecież Popioły Żeromskiego

stanowią lekturę szkolną w dziewiątej czy nawet dziesiątej klasie.

— No, skoro jest na afiszach, że dozwolony od lat czternastu, to widocznie te

drastyczne momenty, które są w powieści, zostały pominięte.

— My i tak pójdziemy — odezwał się ponurym głosem Miś — ma się te znajomości i

chody…

Tato „przez znajomości” postarał się o cztery bilety i cała rodzina wybrała się

o godzinie 18 do sali Kongresowej, gdzie wyświetlano obie serie naraz.

— Ale fajne trupy, nie — mruknął w pewnym momencie Żuk.

— Nooo — przytaknął z aprobatą Miś.

— Oj, jak ten facet dynda! Księżulo przyszedł go pobłogosławić na dalszą drogę

życia… pozagrobowego!

— Nic mu to nie pomoże. Kojfnie lada chwila. Patrz Misiek, jęzor wyciągnął —

hihihi!

— Cicho, chłopcy! — ofuknął ich ojciec — przeszkadzacie innym…

— A przedtem też było fajnie — zaszeptał Miś — jak temu chłopu głowę w deseczkę

włożyli. W dechę zabawa, niee?

— Noo — przytaknął głośno Miś.

— Cicho, chłopcy, bo was wyprowadzę!

— Spróbuj, tata. Idealny film — na medal!

W kilka dni później, gdy rodzice wrócili pod wieczór do domu, usłyszeli wrzask,

jazgot i z kuchni wypadła na nich czereda przebierańców. Byli to koledzy i

koleżanki Misia i Żuka. Jedno miało na głowie rondel, a na nim kapelusz pani

domu, drugie nałożyło na twarz jakąś przeraźliwą maskę, inne z dzieci okryło się

całe kocem i schowaną pod nim miotłą podnosiło go wysoko do góry.

— Czyście powariowali?! — wykrzyknęła na ten widok matka Misia i Żuka.

— Jasne! My som wariaty z Saragossy! Uuuuu!

Po chwili dziewczynki ulotniły się i za chwilę wróciły owinięte w białe

prześcieradła. Chłopcy kwicząc z uciechy zaczęli je gonić po pokoju, obejmować i

przyciskać do ściany.

— A to co znowu! — jęknęła mama.

— Nie pamiętasz, mama, z filmu Popioły gwałcenie zakonniczek! Ty, Jolka, ciapa z

ciebie. Nie umiesz się bronić przed gwałtami żołdaków. Ale fajna zabawa, niee!

— Matko Boska! A mówiłam ojcu, żeby ich nie brać na ten film! Ale ty zawsze

przeciwko mnie:— zwróciła się do męża.

Gorszy był jednak numer, kiedy nazajutrz Miś z Żukiem namówili kolegę z tej

samej klasy, aby się dał powiesić.

— Jak już będziesz dyndał na drzewku, to my cię odwiążemy. Nie bój się!

Postawili go pod drzewkiem na podwórzu, zarzucili mu pętlę ze sznura na szyję i

kazali mu stanąć na kopcu z kamieni.

— Na: raz, dwa, trzy — wysuniemy mu kopiec spod nóg i zadynda!

— Ja nie chcę! Puśćcie! — zaryczała ofiara. Usłyszały wrzask chłopca mieszkanki

kamienicy i przybiegły mu na ratunek.

— Gdzie rodzice? Gdzie matka tych chuliganów, młodocianych przestępców! —

krzyczały jedna przez drugą mamusie, prowadząc za rękę zapłakanego i zielonego z

przerażenia chłopczyka.

— My nie żadni młodociani przestępcy, proszę pani — tłumaczył się Żuk. — Myśmy

tylko chcieli odegrać scenę z filmu Popioły. — Jemu by się nic nie stało,

przecież aktorzy, którzy w tym filmie grali, też byli wieszani, bici i

mordowani, a przecież wszyscy żyją. Najpierw trzeba zobaczyć ten film, a potem

szurać. Zabawa i tyle!

Sprowadzeni „na miejsce zbrodni” rodzice Misia i Żuka zaczęli im robić porządne

lanie.

— Vive l'empereur! — wykrzyknął bity przez ojca Żuk.

— Niech żyje cesarz! — zawtórował mu bohatersko Miś, któremu mama sprała

porządnie tyłek. — Niech żyje!

Wtedy to matki podały do jednego z warszawskich czasopism prośbę, aby zmienić

granicę wieku dzieci, które by mogły oglądać Popioły z lat czternastu na

szesnaście, na co się agencje filmowe łaskawie zgodziły.

„ZAPOZNAM MATRYMONIALNIE”

Tak sformułowane zdanie mogło być dawniej użyte tylko w formie żartobliwej.

Dzisiaj czytamy je wydrukowane czarno na białym w rubrykach czasopism

stołecznych pod: „Matrymonialne”.

Ów przysłówek najwidoczniej powszechnie przyjęty i uznany — otwiera szerokie

możliwości w sprawach… że tak powiem męsko-damskich. A więc — zamiast

„matrymonialnie” piszemy zupełnie szczerze na przykład: „Poznam zarobkowo

dyrektora objazdowych rewiowych teatrzyków” albo „Poznam wczasowo młodą,

przystojną, niebiedną” albo „Chciałabym poznać motocyklowe pana do

pięćdziesiątki ze średnim wykształceniem”.

Przysłówek „matrymonialnie” ma w sobie coś niepewnego i zakłamanego, a jeśli

ogłaszającym jest młody mężczyzna, który poszukuje: „dobrze sytuowanej” i w

dodatku „domatorki”, to „strzeż się dziewczę, strzeż!” W osiemdziesięciu

przypadkach na sto pożyczy od domatorki (dobrze sytuowanej) kilka tysięcy pilnie

jej przykazując, aby nie wychodziła z domu, kupi sobie w Pawilonach „kompleksowe

ubranko”, „ciastka na wynos” i z ładną dziewczyną pod pachą pójdzie na Warszawę.

Do domatorki, która wciąż na niego we łzach czeka, powróci raz jeszcze, aby znów

od niej pożyczyć grubszą forsę, po czym więcej się nie pokaże.

Mężczyznom odradzałabym te, które ogłaszają się jako „zaradne wdowy”, „samotne z

własnym mieszkaniem”.

Hm… zaradna wdowa. A jak ta „zaradna” doszła do tego, aby być wdową? Czy aby

legalnie? A może już poprzednio poradziła sobie z kilkoma mężami?

Lepiej z daleka od „zaradnej” z własnym mieszkaniem.

Mam kuzynkę, we własnym mniemaniu „młodą, przystojną, samotną”, z których to

przymiotników tylko ostatni zgadza się z prawdą. Z braku znajomości chce znaleźć

męża z drobnych ogłoszeń, które starannie czyta.

— Słuchaj — rzekła kiedyś do mnie rozpromieniona, trzymając w ręce gazetę.

Znalazłam to, czego właśnie szukam: „Starszy, samotny, kulturalny (wyższe

wykształcenie) — zapozna matrymonialnie pannę o podobnych walorach”. Widzisz!

wykrzyknęła triumfująco „o podobnych walorach”, czyli że kandydatka może być

osobą starszą.

— Nie pozwolę ci wyjść za mąż za półinteligenta — wybuchnęłam.

— Jak to, ty go znasz?

— Wystarczy, moja droga — odparłam — przeczytać dokładnie to ogłoszenie, aby

faceta przejrzeć na wylot. Już fakt, że napisał „zapozna” — zamiast ,,pozna” —

świadczy o niskim poziomie kulturalnym, a to, że użył przymiotnika

„matrymonialnie” — kładzie go kompletnie i wykazuje, że z wykształceniem gorzej

niż kiepsko.

— A jak powinien był to prawidłowo sformułować?

— Tak, jak ongiś pisano: „taki i taki” pozna „taką i taką”, małżeństwo

niewykluczone.

PAN ZABIJA PANIĄ

Wzór można wziąć ze znanej ballady Lilie… „Zbrodnia to niesłychana, pani zabija

pana, zabiwszy grzebie w gaju na łączce przy ruczaju…”

Hej, co to były za dobre czasy! Żona zaciągała męża do lasu. Ciach w główkę

jakimś ostrym narzędziem raz, drugi raz, potem łopatkę do rączki, dołek zrobiony

i… ,,Lilie rosną wysoko, jak pan leży głęboko…” I z gachem do alkowy.

A dzisiaj? Oto przeciętne dzisiejsze małżeństwo: ona nauczycielka, on monter,

albo on — pan profesor, ona — prosta żona przy mężu. Zresztą, stopień

wykształcenia i środowiska, z którego pochodzą, nie ma znaczenia. A zaczyna się

zwykle od tego, że pan X. wraca któregoś dnia do domu na bani i gdy żona ośmieli

się zwrócić mu uwagę, że jest zalany, zaczyna ją lać, gdzie popadnie. Żona

zamiast mu rozbić głowę pustą butelką, zaczyna chlipać i wzywać wszystkich

świętych na pomoc. Pan X. nie ma nic z Napoleona, który nie znosił łez swojej

żony Józefiny i godził się na wszystko, byle tylko przestała płakać, leje więc

dalej. Żona krzyczy: „Luudzie, ratunkuu!” Za co otrzymuje nową porcję.

Powtarza się to później coraz częściej.

Rodzina ich sąsiadów siedzi przy wieczornym posiłku. Stół jak stół, półlitrówka

jest, kiełbasa też i dwoje dzieci.

„Ludzie, ratuunku!” — słychać przez ścianę, po czym wiszące lustro zaczyna się

niepokojąco chwiać. — „On mnie zamorduje! Na pomoc! Jezus Maria!”

— Ale leje fest! — konstatuje z aprobatą mąż-sąsiad. Jego żona zrywa się od

stołu. — Pobiegnę jej na ratunek, jak mnie zobaczy, to może przestanie ją lać!

— Siedź! — rozkazuje srogim głosem mąż. — Nie wtrącaj się do cudzych spraw.

Ponieważ jednak żonka nie chce go posłuchać i biegnie do drzwi, więc ją dogania

i bęc w twarz!

— Teraz już nie pójdziesz, cooo? — syczy jak rozzłoszczony gęsior.

— Niee — chlipie żona. — Na… na… na… lej mi wódki, proszę.

— Masz. I pamiętaj na drugi raz nie sprzeciwiać się mężowi.

Sąsiadkę, ofiarę mężowskich rękoczynów, spotykają nazajutrz mieszkańcy tej samej

kamienicy z ciemnymi sińcami pod oczyma, z rozciętą wargą i obandażowaną ręka.

— Cóż to się pani stało? — pytają. — Czyżby jakiś niedoszły dżentelmen jezdni na

panią najechał?

— Spadłam po ciemku ze schodów — odpowiada z bladym uśmiechem. — Głupstwo, już

mnie nie boli…

Po tygodniu karetka pogotowia zabiera ją ciężko przez męża pobitą do szpitala.

Sprawa idzie do prokuratora.

Sąsiadki zeznają, że ją już od dawna katował, koledzy z pracy bronią go. Nie

mają wprost słów, aby określić, jaki to z niego dobry chłop i kumpel.

— A czy dużo pił?

— Eee nie, tyle co wszyscy. To ona jędza szantrapa doprowadzała do awantur.

O tego rodzaju wypadkach wciąż czytamy w codziennej prasie i nikt się już temu

nie dziwi. Zdumiewający jest fakt, że żony dopuszczają do tego, aby je mąż prał.

I to dzisiejsze Polki, które nie są żadne ułomki i żadne ,,ja jestem taka mała”,

tylko baby na schwał, nieraz tęgie i muskularne. I te dzielne pracujące kobiety

pozwalają, aby je mąż lał!

Coś tutaj jest nie w porządku.

W każdym razie proponuję, aby do przysięgi ślubnej dodać dla męża formułkę

brzmiącą: „a iż cię nie zabiję — aż do śmierci. AMEN”.

Z ŻYCIA WARSZAWY

— O, jak to się pcha, pierwsza pani czy co! — zawołała gruba niewiasta, łokciem

trąciwszy panią o miłym wyglądzie i białych klipsach w uszach.

— Bardzo panią przepraszam, ale chciałam się trochę naprzód poruszyć.

— Myśli, że jak nałożyła białe kolczyki, to jej już wszystko wolno. Wariatka!

— Jeśli to panią razi, to mogę je natychmiast zdjąć.

— Może je pani zatrzymać, ale starsza kobita powinna swoje uszy więcej szanować

— niee!

— Oho — rzekł jeden pasażer do drugiego — zanosi się na grubszą awanturę,

niedługo obie wezmą się za łby!

Spotkał ich jednak zawód, ponieważ pani w klipsach wyszukała sobie siedzące

miejsce i nie odezwała się do tamtej ani słowem.

Konduktor nagle gwałtownie zahamował, co jest obecnie ostatnim krzykiem mody

tramwajarzy, i jakaś osoba nadepnęła pani w kolczykach na nogę, zostawiając na

białym pantofelku ciemny ślad.

— Przepraszam — mruknęła — ale to pani wina! Nogi, moja pani, chowa się pod

ławkę, a nie wysuwa się naprzód. Oo, taksówką powinna pani jeździć, a nie

tramwajem.

— Prawdopodobnie to moja wina — odparła łagodnie tamta.

Naprzeciwko niej siedział jakiś mężczyzna, który ją od pewnej chwili bacznie

obserwował.

Jakaś pani o kobiecych kształtach doprowadzonych do absurdu, bojąc się, że nie

zdoła wysiąść na swoim przystanku, wszystkich się gorączkowo pytała: „Czy pan

wysiada? Czy pani wysiada? Czy państwo teraz wysiadają?” Nie darowała nawet

siedzącym, popychając wszystkich wielkim biustem jak motorówka fale.

Pasażerowie albo nie odpowiadali jej wcale, albo coś mruczeli niewyraźnie. Jakaś

osoba zdenerwowała się i obrzuciła ją epitetem „cholera”. — Siedzę sobie

spokojnie, na drodze jej nie staję — a ta cholera się pyta, czy ja wysiadam, czy

nie? Wysiądę, kiedy mi się będzie podobało, oo, widzicie ją!”

Pani w klipsach, zamiast się obruszyć, odpowiedziała uprzejmie, że wysiądzie na

drugim przystanku, po czym zaczęła spokojnie czytać gazetę.

Gdy wysiadła, mężczyzna, który ją tak pilnie obserwował dogonił ją i przeprosił,

że ją na ulicy zaczepia.

— Jestem, proszę pani, lekarzem psychiatrą i pani przypadek bardzo mnie

zainteresował!

— Przypadek?

— Tak, rodzaj pani schorzenia umysłowego!

— Ależ, proszę pana, przecież ja jestem zdrowa jak ryba.

— Miałem też takiego pacjenta. Twierdził, że jest zdrów jak ryba, a potem

prosił, aby go wpuścić do akwarium, hehehe!

— Aż czego pan wnioskuje, że ja mam jakieś zaburzenia umysłowe?

— Jak to z czego? A ta pani uprzejmość obecnie nie spotykana i wręcz rażąca? Czy

pani to uważa za objaw normalny? Proszę, tu jest adres Kliniki Psychiatrycznej,

w której pracuję — i radzę tego schorzenia nie lekceważyć!

I TAK ŹLE, I TAK NIEDOBRZE

— Nie wiesz, co się dzieje z Filipem? — zapytał przyjaciel przyjaciela.

— Nie mów mi o Filipie, to skończony łajdak!

— Co ty mówisz! Cóż on takiego zrobił?

— Coo? Pożyczył ode mnie dwa lata temu dwieście złotych i dotychczas mi ich nie

oddał. A obiecywał, gałgan, że mi te pieniądze odda za tydzień.

— Ale przecież spotykałeś go od tego czasu niejednokrotnie, mogłeś mu

przypomnieć.

— Ja mu będę przypominał? To jego rzecz pamiętać i oddać, tym bardziej, że mu

się wcale nieźle powodzi. Kanalia i tyle!

— Z tym „kanalijstwem” to może przesada… Po prostu zapomniał…

— Wcale nie zapomniał, tylko sobie przypomniał, że inni też tak robią i nie chce

oddać. Grandziarz i kawalarz! No, ale ja już mu zrobiłem odpowiednią opinijkę…

— To znowu nieładnie…

— A ładnie nie oddawać człowiekowi, który mu w pełni zaufał i któremu w dodatku

wcale się nie przelewa?

*

W kilka dni po owej rozmowie obaj przyjaciele spotkali się w jednej warszawskiej

kawiarni.

— Popatrz — rzekł wierzyciel Filipa. — Tam siedzi ta marna figura i udaje, że

nas nie widzi. Dłużnik zawsze miewa pretensje do wierzyciela, jeśli nie ma

zamiaru oddać długu, jest na niego mocno obrażony i w końcu przestaje mu się

kłaniać!

W tym momencie mężczyzna, którego przed chwilą nazwano „marną figurą”, spojrzał

w ich stronę, uśmiechnął się przyjaźnie i podniósł się z krzesła.

— Bezczelny typek. Ma czoło stanąć przede mną, jak gdyby nigdy nic!

Po przywitaniu Filip zajął miejsce przy stoliku obu przyjaciół, po czym

wyciągnął z kieszeni portfel.

— Strasznie się wstydzę — rzekł — że ci dotychczas jeszcze nie oddałem tych

dwustu złotych, które ci byłem winien… ale tak jakoś schodziło… Cieszę się, że

cię nareszcie spotkałem i że mogę teraz, na poczekaniu, oddać z podziękowaniem…

Proszę cię, przelicz…

— Taki drobiazg — skłamał wierzyciel. — Ja już zupełnie o tym zapomniałem…

— Ale ja nie i naprawdę strasznie cię przepraszam, że to tak długo trwało… Mam

nadzieję, że nie masz o to do mnie żalu?

— Jaa? Skądże znowu, śmieszny jesteś, powiedz lepiej, co u ciebie słychać?

*

Gdy Filip odszedł, jego były wierzyciel z pasją stuknął papierośnicą o marmurowy

stolik.

— Co za świnia! — rzekł z goryczą w głosie. — Oddawać mi teraz, kiedy mu już

wyrobiłem odpowiednią opinię i kiedy sobie ustaliłem zdanie co do jego osoby.

Nie, tego się doprawdy nie spodziewałem! Czy uwierzysz, że byłbym wolał tysiąc

razy, żeby mi już w ogóle tych pieniędzy nie zwracał.

LADY — ZZA LADY

Zdawałoby się, że tak zwane dawniej ironicznie „damy” zginęły bezpowrotnie. Jak

wiadomo, były one chłodne i wyniosłe i z góry traktowały każdą osobę stojącą

niżej od nich na szczeblu społecznym. Przed wojną odwiedzały magazyny z damską

konfekcją, przymierzały wszystko po kolei i wychodziły nic nie zakupiwszy,

obrzucając sprzedawczynię lekceważącym spojrzeniem. Dla tych właśnie „dam”

widniały w sklepach napisy: „Załatw sprawę i nie zabieraj czasu pracującym”. Ale

że w naturze nic nie ginie, więc „damy” istnieją nadal, tylko że nie przed ladą,

ale za ladą i są tak samo wyniosłe i lodowate jak tamte. Lady zza lady spotkać

można najczęściej w Galluxie albo w Komisach, tam gdzie można nabyć towary

zagraniczne. Ich wyniosłe, pełne lekceważenia tony w stosunku do klientek

wypływają może z szacunku dla owych zagranicznych ciuchów, którymi dysponują.

Panny służące dawnych hrabin też miewały takie tony, a słowa „nie ma pani

hrabiny” cedziły takim tonem jak dzisiejsze ekspedientki „nie ma zagranicznych

rajstop”.

— A kiedy będą?

Lady nie odpowiada, bo teraz jest w naszym handlu uspołecznionym taki zwyczaj,

że aby nie być nieuprzejmą, nie odpowiada się wcale.

Nowe damy bardzo są niezadowolone, gdy się nakłania je, aby jednak pokazały

jakieś atrakcyjne szmatki, i wówczas starają się wbić w serce i ambicję klientki

szpileczki w rodzaju: „To nie na pani figurę”, albo „Ten fason to dla o wiele

młodszej pani” itp. Kto pamięta sprzedawczynie sprzed wojny, wzdycha żałośnie,

jak to one umiały przemawiać i zachęcić do kupna klientki.

— Słodko pani wygląda w tym sweterku, jak własna córka!

— Co też ta Erna wygaduje — wtrąca się właściciel magazynu. — Przecież taka

młoda pani nie może mieć dorosłej córki, a na trzyletnią córeczkę taki sweter by

nie pasował!

— Proszę mi jednak pokazać ten biały golf — żądam kategorycznie w Galluxie.

— Już pani raz mówiłam, że to nie na pani figurę.

— Przymierzę.

Ekspedientka wydyma usteczka pociągnięte białą pomadką.

— Co za upór, ale niech pani przymierzy, tylko proszę złożyć w kasie kaucję.

— A po co? — dziwię się — przecież gdybym w nim wyszła, tobyście widziały.

— Czy pani słyszała? — Ton lady jest już wręcz arogancki.

Sweter jest rzeczywiście za ciasny, triumf w oczach ekspedientki i złośliwy

uśmieszek. — Klientki nigdy nam nie wierzą — powiada.

— Może pani mi pokaże ten niebieski.

Ale teraz lady jest zajęta rozmową ze swoją koleżanką i udaje, że wcale nie

słyszy. Powtarzam moją prośbę.

— Przecież pani widzi, że jestem zajęta. To nie pani rozmiar.

— Ale może pani mi jednak pokaże coś na mnie odpowiedniego — proszę złamanym

głosem.

Lady wzrusza ramionami i wyciąga spod stosu swetrów pulower koloru różanej

konfitury. — To jest pani rozmiar.

— Ale co za kolor!

— Najmodniejszy. Zapakować?

Zgnębiona, upokorzona, każę zapakować, płacę i wracam do domu.

— A cóżeś ty sobie kupiła za brzydactwo! — mówi mąż. — Jak ty w tym wyglądasz!

Idź i zamień natychmiast! Z tyłu ci robi jak gdyby biust, a z przodu garb. No i

ten kolorek!

I tu następuje drugi akt codziennej tragedii ubraniowej każdej warszawianki.

— Nie mogła się pani zawczasu zastanowić — słyszę od lady nauczkę moralną. — Aby

tylko zabierać czas innym. To pani nie wiedziała, co kupuje? Czy to nasza wina,

że pani sobie w tym wieku dobrała taki młodzieżowy odcień.

— Proszę mi jednak zamienić, przecież tyle swetrów leży na półce…

— Bez paragonu nie zamienię.

— Jest paragonik i metka. Bardzo panią proszę…

— Nie mam na co zamienić, na pani figurę nic nie posiadamy. Jakie te ludzie

teraz uparte.

Osoby stojące za mną w kolejce zaczynają się denerwować (należy zaznaczyć, że

kobiety zawsze biorą stronę ekspedientki, a nie klientki, pewnie aby się „damie”

przypodchlebić).

— Sama nie wie, czego chce — mruczą. — W rękach jej był do twarzy, a na figurze

nie do twarzy — wariatka! Aby tylko drugim czas zabierać.

— Proszę w takim razie o zwrot pieniędzy — żądam stanowczo.

— Towar jest w jednym miejscu zaczepiony. Za uszkodzony towar nie zwracamy

pieniędzy. Która pani następna?

Obrzucona pogardliwymi i lekceważącymi spojrzeniami klientek i ekspedientek

biorę z powrotem konfiturę różaną i wychodzę ze sklepu.

Wyrzuciłam sześćset złotych i daję mojemu ciału astralnemu w pysk. Ale po chwili

promyk radości. Przecież zbliżają się imieniny mojej najdroższej przyjaciółki.

Mam dla niej prezent jak znalazł! Jak jej dopiero będzie brzydko w tym fasonie i

w tym kolorze!

MODYSTKA KRÓLOWEJ

Kapelusze wyszły z mody, niestety… Na ulicach naszych miast same główki uczesane

na „Przeminęło z wiatrem”. Przede mną leży wspaniała książka francuskiego

pisarza Lenotre zatytułowana Wersal za czasów królów. Właśnie przeczytałam z

niej jeden felieton pod tytułem „Modystka królowej”. Której? Oczywiście tej,

która podczas swojego panowania miała zamiast zwojów mózgowych — zwoje barwnych

wstążek w swojej pustej główce — Marii Antoniny. Nieszczęsna późniejsza „Wdowa

Capet” namiętnie lubiła kapelusze, z czego korzystała jej nadworna modystka

Mamselle Rose Bertin. Kto wie, kto wie? Może gdyby królowa Francji była się

mniej zagłębiała w stosy wstążek i sztucznych kwiatów, które jej przynosiła

usłużna panna Różyczka, a więcej myślała o głodnym ludzie paryskim, jej

podstawka na kapelusze i kunsztowne fryzury, czyli główka, nie byłaby się

potoczyła u stóp gilotyny…

Posłuchajmy, na jakie ceny opiewały rachuneczki, które sprytna Bertin

przedstawiała Madame Royale: „Czepeczek z batystu obszyty koronką Chantilly i do

tego odpowiednia chusteczka na szyję — 280 livrów”. „Puf, otoczony girlandą z

róż i wstążką z gazy w białoniebieskie pasy oraz białym strusim piórem 190

livrów” — itd.

Sprytna Francuzeczka (widzę ją, oczka ma jak dwie błyszczące monety, małe

zaciśnięte usteczka wygadane jak słuchawka telefoniczna, przez którą mówi nasza

dobra znajoma) chwyta każdą nowinkę polityczną, każde aktualne ,,bon-mot”, aby

stworzyć z tego nazwę dla jakiejś swojej nowej kreacji.

Beaumarchais wydaje memoriał w sprawie pewnego dziennikarza z prowincji, pana

Marin. — Ques aco — Marin? — zapytuje słynny komediopisarz i cały Paryż powtarza

za nim te słowa. Momentalnie nasza Różyczka lansuje model kapelusza „Ques-aco?”

i żadna szanująca się dama nie pokaże się w swojej karocy nie mając na głowie

modelu tej nazwy. W królewskich dokach skonstruowano wspaniałą fregatę i już

panna Bertin lansuje nakrycie głowy „A la fregate”: na upudrowanych lokach

elegantek sterczy mały trójmasztowiec z żaglami, wśród wstążek i piór. Królowa

oczywiście sprawia sobie ten bardzo kosztowny model i portretuje się w nim.

Panna Bertin myśli już jednak o nowej kreacji i ogłasza, że najmodniejsze będą w

tym sezonie „pufy na głowę”. W skład owych pufów wchodzą: owoce, kwiaty, pióra,

wypchane ptaszki, nawet małe laleczki, niemowlęta z wosku w kołyseczkach lub

małe wiatraczki. Łatwo sobie wyobrazić, ile taka budowla musiała kosztować, no i

ważyć! — Uff — mówiły prawdopodobnie paryskie elegantki, zdejmując na noc taki

puf. Ale w jednym pufie nie można wciąż się pokazywać, trzeba mieć ich kilka na

zmianę. Sprytna panna Róża wymyśla im fascynujące nazwy: „A la Ifigenia”, „A la

sułtanka”, „A la karmelitanka”, „A la skarb królewski” (ten ostatni musiał

zapewne kosztować najwięcej, chociaż ten skarb wygląda coraz mizerniej). Królowa

zaciąga długi, aby mieć na swoje kosztowne stroje. A biedny zahukany król? Król

notuje w swoim dzienniczku takie oto zdanie: „Dziś udało mi się zastrzelić

jelenia”, a w kilka dni później: „Fatalny dzionek, nic nie zdołałem ustrzelić”.

Zaś ludność Paryża wygraża pięściami przejeżdżającej w złoconej karecie

królowej, krzycząc: „Chleba, dajcie nam chleba!” I słynne powiedzenie Marii

Antoniny:

„Nie mają chleba — to niech jedzą ciastka!”

A w kilka dni przed fatalnymi dla niej wypadkami, które miały nastąpić, królowa

ma proroczy sen: śni jej się, że panna Bertin przynosi jej całe zwoje czarnych

wstążek…

Wystrojone w pufy i „Ques-aco?” główki francuskich arystokratek potoczyły się do

wspólnej fosy. Ale panna Bertin przeżyła Rewolucję i żyje dalej w osobie swoich

paryskich następczyń, które tylko czekają na to, aby bezkapeluszowa moda

wreszcie minęła i aby znów tworzyć modele „A la Vietnam”, „A la Cosaque”, „A la

Pape”, „Bonnet Israel” i „Turban Arabe”.

ZAGORZALI CZYTELNICY

— Moja najdroższa, pożycz mi Przed cenzurą Szperkowskiego!

— Nie mogę, to jest wypożyczony egzemplarz, tej książki już nigdzie nie

dostaniesz. Zresztą obiecałam ją Pafnucemu, a ty wiesz, że Pafnucy to moje

wszystko!

— Wiem. Przysięgam na mój honor, a raczej na moje honorarium w Redakcji, że

pożyczę tylko na jeden dzień. Jutro ci ją sama odniosę.

— Jak mi jej jutro nie oddasz, to… koniec z przyjaźnią. Pamiętaj!

— Gdzie ta książka, którą mi obiecałaś?

— Ach, Pafnucy, pożyczyłam ją na jeden dzień Jadźce, miała mi oddać na drugi

dzień i cztery dni minęły, a ona się nie pokazuje. Gdy mnie ujrzała na ulicy, to

szybko wskoczyła do autobusu. Podła świnia!

— Ale ty też jesteś dziwna, twierdzisz do znudzenia, że mnie kochasz, a książkę,

na której mi tak zależało, pożyczyłaś komu innemu… Nie cierpię nielojalności

nawet w uczuciach miłosnych. Ostatnio jakoś przytyłaś…

— „Otyli żyją krócej” — umrę i znajdziesz sobie inną…

— Nie staraj się mnie wzruszać. Jeśli ty nie potrafisz dla mnie zrobić byle

głupstwa, to… bądź zdrowa… na długo!

— Pafnucy!!

— Pafnucy, Pafnucy — słowa. A gdzie słowność?

* * *

— Czy pani nie ma przypadkiem książki Antoniego Szperkowskiego Przed cenzurą?

— Pani się pyta?

— Zapytać się wolno. A czy nie będzie szybko drugiego wydania?

— Nie, proszę pani. Wydawnictwo orzekło, że to nie jest książka pierwszej

potrzeby. — Ale dlaczego pani płacze? Jacy ludzie teraz nerwowi…

— Dlaczego płaczę? Bo przez brak tej książki straciłam mojego Pafnucego — moje

wszystko! Przyjaciółkę też straciłam, bo ta łajdaczka pożyczyła tę książkę ode

mnie na jeden dzień i nie myśli oddać.

— Ale dlaczego pani straciła Pafnucego? Czy to piesek?

— Pani żartuje, narzeczony. Miałam mu tę książkę pożyczyć, tak mu strasznie na

niej zależało, no i teraz wszystko między nami skończone, powiedział mi to

między jednym ziewnięciem a drugim. No i co jeszcze? Poszłam z nim wczoraj na

spacer. — Mówię do niego: Widzisz, zrobiłam się dla ciebie na bóstwo, a on na

to: „Chyba na ubóstwo”. — Gdy narzeczony tak mówi, to już… koniec.

— Bardzo mi przykro, ale nic na to nie poradzę. U nas w czytelni ta książka jest

już zamówiona przez stałych czytelników na trzy miesiące z góry. Do widzenia

pani.

— Panie redaktorze, mam dla pana coś… no, niech pan zgadnie co?

— Proszę pokazać, i szybko, bo pani wie, panno Jadziu, mam ważne zebranie.

— No to proszę. To, na czym panu tak bardzo zależało, Przed cenzurą

Szperkowskiego.

— Pani jest najfajniejszą z babek! Przecież ja po całym mieście rozbijałem się

za tą książką i nigdzie nie mogłem dostać. Nie zapomnę pani tego.

— Myślę. Od oczu ją sobie odjęłam, aby panu ofiarować. Moja najlepsza

przyjaciółka zerwała ze mną, bo tej książki już nie oddam, a z nią znów zerwał

jej narzeczony, bo mu obiecała tę książkę i nie dała, moja mamusia ze mną nie

rozmawia, bo jej zabrałam w trakcie czytania; czego się nie robi dla takiego

faceta, jak pan…

— W tym miesiącu rozdajemy naszym najlepszym pracownikom nagrody pieniężne. Nie

zapomnę o pani, panno Jadziu. A co pani robi dziś wieczorem?

— Nic. Będę czekała na pański telefon.

CZWOROBOK MAŁŻEŃSKI

Skecz

Osoby:

Mąż

Przyjaciółka męża

Żona

Pies

OBRAZ I

Żona (mówi przez telefon) Czy to sympatia mojego męża? Po co się wypierać, i tak

wiem wszystko. Ależ, droga pani, o żadnej krzywdzie nie ma mowy, sprawa bez

większego znaczenia. Że co? Że pani na moim mężu tak bardzo nie zależy? Że pani

takich jak on może mieć na pęczki? Ale dziwne, że z tego pęczka wybrała sobie

pani właśnie faceta z samochodem. Mniejsza z tym… Chodzi mi o to, aby pani

podczas mojej nieobecności zamieszkała u nas. Wyjeżdżam na miesiąc do

Jugosławii. Czy z wycieczką? Oo, to mnie pani nie zna — indywidualnie! Pies,

tak, czarny pudel nie może w domu pozostawać sam. Bardzo rasowy, matka księżna

Ramolino, babka de Brabantes. Musi się nim ktoś opiekować, podczas gdy mąż jest

w pracy. Co powiedzą nasi sąsiedzi? Nic, zapowiem, że przyjedzie do nas moja

starsza siostra… Dlaczego starsza? Bo znam gust mojego męża. Kuba jada tylko

surową cielęcinę. Gdzie pani znajdzie? Na bazarze. No trudno, skoro się pani

zgodziła do mojego męża… Często rano wymiotuje. Ach, nie mąż, tylko pies, zawsze

.ja zmywam podłogę… Pani się brzydzi? No, droga pani, gdy się raz powie „A”,

trzeba czasem powiedzieć i „fe”… No to zgadza się pani? Doskonale, więc będę

mogła spokojnie wyjechać. Że może pani na mnie polegać, oo, pani daruje, ale to

już rola mojego męża. No to życzę pani miłego pobytu w naszym domu. Aha, jeszcze

jedno: pies zwykle sypia z nami w łóżku, ale gdyby wam bardzo przeszkadzał, to

można psa albo męża zamknąć w kuchni… No to cześć!

OBRAZ II

Mąż No, ślubna wyjechała, nareszcie jesteśmy sami!

Pies Wrrrr! Hau, hau, hau!

Mąż Słyszysz, jest zazdrosny. Broni cię przede mną. Chyba zamkniemy go do

kuchni.

Przyjaciółka Nie mogę go do siebie zrażać, musi się do mnie przyzwyczaić. Ty idź

spać do kuchni, najdroższy.

Mąż Oszalałaś! Naszą pierwszą noc miałbym spędzić z dala od ciebie. Położę sobie

materac gumowy na ziemi, a gdy pies mocno zaśnie, przyjdę do ciebie na tapczan.

Chwila pauzy.

Pies Wrrr, hau, hau hau!

Mąż Co tu robić, ledwie cicho podszedłem do ciebie, a to bydlę już się obudziło

i warczy groźnie. Kuba spokój! Bo dostaniesz lanie!

Pies Wrrr.. hau hau hau!

Przyjaciółka Obudzi sąsiadów!

Mąż Nie ma innej rady, tylko oboje przejdziemy do kuchni.

Przyjaciółka (szeptem) Dobrze, tylko weź materac i pościel.

Mąż Nie mogę, boby się zorientował i zacząłby się gwałtownie dobijać. Wejdziemy

cichuteńko do kuchni i usiądziemy na lodówce.

OBRAZ III

Mąż (wraca z pracy) Czy masz co do żarcia — jestem głodny jak pies!

Przyjaciółka To zależy jaki. Kuba nie chce tknąć nawet swojej cielęcinki.

Mąż Tęskni za swoją panią…

Przyjaciółka Ależ skąd znowu! Był ze mną na spacerze, zrobił kupkę.

Mąż (poważnie) Jak zrobił kupkę, to może nabierze apetytu. A dla mnie jest co do

zjedzenia?

Przyjaciółka Jakiś ty dziwny, przecież całe rano biegałam szukając dla pieska

cielęciny. Musisz iść do restauracji.

Mąż A ty?

Przyjaciółka Ja zostanę z Kubusiem. Obiecałam twojej żonie opiekować się

pieskiem i słowa dotrzymam. Och, jakiś ty rasowy, jaki męski!

Mąż (wypinając pierś) Prawda? Wszystkie mi to mówiły.

Przyjaciółka Ale przecież nie ty — tylko pies. I te oczy hiszpańskiej tancerki.

Już się do mnie przywiązał, pozwala się drapać. Kubulek — hop na kolanka!

OBRAZ IV

Żona (wtaszczając się do pokoju z walizami) Przyjechałam o tydzień wcześniej, bo

się niepokoiłam o Kubę. Jak się masz, Janku, dzień dobry, pani.

Gdzie mój pies?

Przyjaciółka (spokojnie) Zjadł ze smakiem mój nowy kapelusz, a teraz śpi.

Żona To dziwne… zwykle wyczuwał mnie już z daleka i fuczał pode drzwiami.

Przyjaciółka Kuba! Kubuś! Chodź się przywitać z twoją dawną panią. Siedzi pod

stołem i ani się ruszy!

Żona Co to ma znaczyć! Kubuś, Kubulek! To ja, twoja pańcia ukochana.

Pies Wrrr! Hau, hau, hau!

Żona Boże! On mnie nie poznaje, warczy i szczerzy zęby. Kubuś, skarbulku, to

przecież ja, twoja rodzona pani.

Pies (warczy na nią groźnie i pokazuje zęby) Wrrr! hau, hau, hau!

Żona (z wściekłością i rozpaczą) Rozumiem, pani odbiła mi psa! Że męża, to

zrozumiałe, ale żeby mojego ukochanego pieska! Och, co za podłość! I puszczać tu

obce babsko do domu. Marsz za drzwi natychmiast i żeby pani noga więcej w tym

domu nie postała.

WITAJ, STAROŚCI!

Starość to rodzaj tkanki, z którą się rodzimy. U kobiet dbających o siebie

rozwija się ona bardzo późno, u mężczyzn, którzy za odżywcze witaminy uważają

tylko alkohol i tytoń, bardzo wcześnie. Mężczyzna pięćdziesięcioletni otwiera

starości drzwi na oścież wołając: „Chodź, babciu, i weź nas pod swoje srebrne

skrzydła, im prędzej, tym lepiej. Witaj, starości”. Gdy jest z gatunku

najdowcipniejszych, to pokazuje małżonce kawałek łysiejącej skóry na głowie

mówiąc z westchnieniem: — Łysenko!

Żonę mniej więcej w jego latach zachęca do rozkoszy podeszłego wieku:

— Niech młodzi idą sobie do teatru, a my sobie włożymy szlafroki, ranne

pantofle, posłuchamy radia i posiedzimy w domowym ciepełku. Usiądź, kochanie, na

tym fotelu, w którym dawniej siadywała babcia, i będzie mi się zdawało, że ona

tam siedzi.

W towarzystwie pilnuje, aby żona ani na chwilę nie zapomniała o swoich latach.

— Proszę cię, nie pal więcej, wiesz, że to ci szkodzi na serce. I nie nalewajcie

jej więcej wódki, bo potem nie daje mi spać po nocach. W twoim wieku należy się

szanować.

— Przecież pana żona nie jest jeszcze starą kobietą!

— Ona! — zarechocze ochoczo. — Ma dwóch dorosłych synów i wnuki. Moja starucha

kochana!

Bardzo często sam zakochuje się w młodej dziewczynie i wówczas zaczyna spoglądać

na żonę jak na stary kredens, bardzo pożyteczny w domu, ale przecież nie ma

mowy, aby go taszczyć na przyjęcie lub do teatru. Gdy żona jest z gatunku tych

prostych i naiwnych, pisze do tygodnika „Przyjaciółka” list mniej więcej tej

treści: Droga Przyjaciółko, mój mąż był dobrym i kochającym mężem, ale teraz,

gdy zbrzydłam i zestarzałam się, stał się najzupełniej obojętny. Co to ma

znaczyć! I jak mam to rozumieć?

Kobiety! Na twarze nic nie poradzicie. Przebiegały po nich błyskawice gniewu,

spływały po nich łzy gorzkich zawodów, ale wasze biusty, uda i nogi nie były na

to narażone. Jeśli do późnego wieku zachowacie młodą i zgrabną sylwetkę, może

was przynajmniej spotkać to, że was ktoś z tyłu zaczepi, a z przodu przeprosi.

MĘSKIE, ŻEŃSKIE I NIJAKIE

Z mężczyzną jak z ptaszyną — przygotować mu żarcie i nie płoszyć.

Mężczyzna przeprasza kobietę tylko za drobne przewinienia — za wielkie nigdy!

Nic tak w mniemaniu męża nie kala mężczyzny jak mycie talerzy…

Każdy mężczyzna uważa siebie za znakomitego aktora, który powinien mieć szersze

audytorium — jedna kobieta mu nie wystarcza.

Można być zabawnym, ale nie należy być śmiesznym, o czym panowie często

zapominają…

Mężczyzna żeni się z cudzą córką, aby mieć własnego synka.

Z interesującą książką jest jak z piękną kobietą — bierzesz ją wieczorem do

łóżka i nie wypuszczasz aż do rana.

Zazdrość to cień miłości. Im większa miłość, tym dłuższy cień.

Nie ma miłości bezpłatnej — za każdą płaci się słono, czasem — całym swoim

życiem.

Małżeństwo to gwałt zadawany od wieków męskiej naturze…

Kto na gorącą kobietę dmucha, ten się na zimnej sparzy.

Mężczyzna winien być mężny, kobieta — zamężna.

Dziewczyna jest jak pieniądz — pragnie się wydać.

Mężczyzna zawsze coś musi, a czasem czegoś nie może…

Kobiety znają sztukę uwodzenia, ale nie znają sztuki odchodzenia.

Przyjaciółka to jak cyganka — wpuścisz ją do domu i nagle ci coś zginie, na

przykład mąż.

Kobiety są jak dzieci — lubią, aby je brać na kolana, pieścić i wozić na spacer

w wózku (najchętniej zachodniej marki).

Małżeństwo to ugotowanie miłości w kuchennym rondlu.

Zazdrość to uczucie silniejsze od nienawiści — jest nie do pokonania.

Kochanek jest jak książka z wypożyczalni — trzeba go w końcu oddać.

Mądra żona powinna męża traktować jak psa, to znaczy: dawać mu jeść o swojej

porze, od czasu do czasu spuszczać ze smyczy — niech sobie pobiega — a gdy jest

grzeczny, pogłaskać.

Mężczyźni powinni kobietom jak najczęściej mówić komplementy. Kosztują o wiele

mniej niż kwiaty, a sprawiają im te samą przyjemność.

Z miłością dzieje się obecnie jak z duchami — odkąd przestano w nie wierzyć,

nikomu się już nie pokazują.

Jakie jest największe marzenie współczesnego mężczyzny? Móc utrzymać żonę za jej

własne pieniądze.

---