ROLA POSZCZEGÓLNYCH TYPÓW TRANSPORU NA PRZESTRZENI LAT ROZWOJU REWOLUCJI PRZEMYSŁOWYCH
Transport na większe odległości od zawsze odgrywał wielką rolę dla ludzkości. Początkowo ludzie wraz ze swoim skromnym dobytkiem przemieszczali się w poszukiwaniu żywności, bądź innych brakujących produktów. Wykorzystywano wówczas do tych celów zwierzęta juczne i prymitywne urządzenia przewozowe. Jednak z biegiem lat, rozwojem techniki i coraz większym zapotrzebowaniem na masowy transport ludzie znajdowali coraz to nowsze i bardziej opłacalne rozwiązania.
Duży wpływ na rozwój środków transportu miały wynalazki rewolucji przemysłowych (Tabela 1.).
Tabela 1 Wynalazki, które wspomogły transport na przestrzeni lat rewolucji przemysłowych do czasów współczesnych
Czas |
Wynalazki |
Pierwsza rewolucja przemysłowa (koniec XVIII w. - XIX w.) |
maszyna parowa |
Druga rewolucja przemysłowa (koniec XIX w. - XX w.) |
żarówka, metody rafinacji ropy naftowej, silnik spalinowy, śruba okrętowa, silnik elektryczny, prądnica |
Trzecia rewolucja przemysłowa (koniec XX w. - czasy współczesne) |
tranzytor, światłowody, półprzewodniki, komputer, mikroprocesor |
Źródło: Praca zbiorowa, „Encyklopedia Powszechna PWN”, PWN, Warszawa, 1976
Opracowanie: Daria Szydłowska
To właśnie dzięki nim zaczęto masowo przewozić zarówno ludzi jak i produkty przemysłu. Wszystko zaczęło się od wynalezienia nowego źródła energii cieplnej - węgla. Dzięki niemu zaczęto rozbudowywać sieci dróg i kanałów, aby usprawnić transport, a co za tym idzie handel między poszczególnymi miastami lub państwami. Następnie zbudowano pierwszy statek parowy i parowóz. Te służyły przede wszystkim do masowego transportu ludzi lub przewożenia dużej ilości produktów z innych części świata (statki te nie potrzebowały brać ze sobą dużej ilości węgla, były zatem lżejsze i mogły transportować więcej towaru). Maszynę parową wykorzystywano również w transporcie kolejowym. Niezbędną potrzebą stało się szybkie rozprowadzenie surowców do fabryk. Tu koleje stały się niezastąpione, ponieważ wraz z ilością przewożonego towaru malały koszty jego transportu. Kolej również stała się bardzo opłacalnym środkiem transportu dla ludzi podróżujących w szczególności na dalekie dystanse. Gdy wprowadzono silnik spalinowy rola samochodów nie sprowadzała się tylko do przemieszczania się człowieka. Transport stał się formą rozrywki w postaci wyścigów samochodowych.
Po wielu latach, w trosce o środowisko i oszczędności, w miastach pojawiły się elektryczne tramwaje. Wiek XX był wiekiem, w którym po wielu latach prób i oczekiwań człowiek wreszcie wzbił się w powietrze. Próbowano używać balonów, sterowców, w końcu samolotów. Pierwsze modele były bardzo zależne od warunków atmosferycznych, dlatego więc ciągle je udoskonalano. Montaż maszyn, silników oraz pierwszej elektroniki i automatyzacji komputerowej przyśpieszyły zdecydowanie transport na znaczne odległości. Spowodowało to gwałtowny rozwój turystyki oraz handlu międzynarodowego.
Dzisiejsze czasy nazywane są epoką hi-tech. Wysoka technologia umożliwia nam nie tylko podróże oraz przewóz surowców i materiałów na różne krańce świata, ale także poza nie. Dziś już z mniejszym zafascynowaniem patrzymy na loty w kosmos zarówno w celach naukowych, jak i z przyczyn zupełnie turystycznych. Dziś stać na takie wycieczki tylko najbogatszych, ale na pewno nie zdziwi nas fakt, że w przyszłym stuleciu może to być przygoda nie tylko dla milionerów.. Nie boimy się nowych wynalazków. Ciekawostką stają się dla nas samochody przekraczające prędkość dźwięku czy super szybkie koleje, które przecież tylko 100 lat temu budziły ogromny lęk w sercach naszych pradziadków. Technika rozwija się jednak w coraz większym tempie. Więc czego my będziemy się bali za kilka lat?
http://www.studia.korba.pl/ historia/1,1219,611,art.html
Pronobis Witold, „Świat i Polska w dwudziestym wieku”, Editions Spotkania, Warszawa, 1990
Daria Szydłowska