2,5 mln lat p.n.e - „Pięściak” - służył do obróbki miękkiego materiału. 80 tys. lat p.n.e - rozpalanie ognia przez człowieka (Dwa sposoby: odpalanie dwóch kawałków drewna, uderzanie dwoma krzemieniami.). 35 tys. lat p.n.e - Łuk i strzały. 8,5 tys. lat p.n.e - rozwój rolnictwa i budownictwa. 5,5 tys. lat p.n.e - pług (Irak). 4 tys. lat p.n.e - „Radło” (Egipt) - przyrząd do orania. 2 tys. lat p.n.e - pług pojawia się w Europie. 3,7 tys. lat p.n.e - opanowanie wytopu pierwszego metalu - miedzi. 3,5 tys. lat p.n.e - koło. 3,5 tys. lat p.n.e - łódź i żagiel. 1900 lat p.n.e - Wytop metalu (Azja). 1500 lat p.n.e - szkło (Egipt). Piasek kwarcowy + soda + wapń. 600 lat p.n.e - Tales użył nazwy „fluid” do opisu zjawiska przyciągania lekkich materiałów przez bursztyn, który wcześniej pocierano o materiał (zaobserwowano zjawisko elektrostatyczności). 500 lat p.n.e - dachówka ceramiczna, bruk uliczny, lampki oliwne (oświetlenie). 300 lat p.n.e - zegar słoneczny, klepsydra (Grecja). 300 lat p.n.e - akwedukt (Rzym). Prototyp dzisiejszego wodociągu. 250 lat p.n.e - „Pompa Archimedesa” - śruba bez końca - służyła do nawadniania pól. 150 lat p.n.e - pompa tłokowa. 120 lat p.n.e - beczka drewniana - do przechowywania artykułów spożywczych. 100 lat p.n.e - młyn wodny (Azja, Persja, później Chiny). 80 lat p.n.e - pierwsza turbina parowa - aeropila (Heron). 105 r. - Papier. Opracowano proces jego produkcji (Chiny). 150 r. - prototyp mapy (szkic + opis terenu). Ptolomeusz (Grecja). 230 r. - taczki (Chiny). 350 r. - pochodnie smolne. 650 r. - Biała porcelana (Chiny). 825 r. - śluzy komorowe (śluzy do kanałów łączących rzeki). 850 r. - zegar mechaniczny (Włochy). 868 r. - książka drukowana drzeworytem (Chiny). 909 r. - sztuczne ognie (Chiny). 940 r. - soczewka szklana (Chiny). 950 r. - wiatrak (młyn napędzany wiatrakiem). 960 r. - proch (Chiny). 1088 r. - zastosowanie magnesu magnetycznego przez żeglaży. 1100 r. - początek masowego wydobycia węgla. 1180 r. - ster rufowy w łodzi. 1200 r. - masowe zastosowanie kół wodnych. 1202 r. - Fibonaci jako pierwszy przejmuje do stosowania cyfry arabskie zamiast rzymskich (do 1240 r. cyfry arabskie stały się powszechnie stosowane). 1300 r. - pierwsze wykorzystanie kołowrotka. 1306 r. - technologia wytwarzania drutu stalowego przez przeciąganie przez oczko (Rudolf - Niemcy). 1316 r. - prototyp okularów (binokle). 1335 r. - pierwszy zegar mechaniczny na wieży kościelnej (Włochy, Mediolan - Dondi). 1346 r. - użycie armaty (Anglia w bitwie z Francją pod Crecy). 1348 r. - zegar wybijający godzinę (Londyn). 1350 r. - mosty linowe wiszące (Peru). 1400 r. - produkcja lustra (Wenecja). 1438 r. - opracowanie skafandra dla nurka. 1448 r. - druk pierwszej książki (Guttenberg wydrukował Biblię w 160 egzemplarzach). 1452 - 1519 r. - wynalazki Leonarda Da Vinci. 1474 r. - pierwsze prawo patentowe (Wenecja). 1510 r. - pierwszy zegar „kieszonkowy”. 1543 r. - odkrycie kulistości Ziemi i jej ruchu wokół 1866 - Simens - prądnica samowzbudz. 1869 - zakończenie budowy kanału Sueskiego. 1875 - Bell (telefon). 1877 - fonograf(T.Edison). 1879 - Żarówka (Edison). 1881 - Tramwaj elektr.(Simens). 1884 - Linotyp. 1885 - Pojazd z silnikiem spalinowym (Niemcy). 1885 - pojazd drew . dwukołowy (Studgard,Dainder) 1886 - opona pneumatyczna (Dunlop) 1895 - Kinematograf (Lumiore) 1896 - Radio (Marcani) 1898 - magnetyczny zapis dźwięku (Paulsen). 1901 - Pierwszy Mercedes (Simplex). 1903 - Olivier i William Wright - samolot z silnikiem spalinowym (najdłuższy lot trwał 59 sekund, maksymalna wysokość 260 m nad poziomem ziemi). 1904 - Bracia Wright przebuli 4,5 km. 1904 - Dioda próżniowa (J. Fleming). Pierwsza lampa próżniowa. 1905 - Bracia Wright przebyli 30 km. 1906 - Lampa trioda. Dodano trzecią elektrodę zwaną siatką. Lampa dawała wzmocnienie prądowe. 1908 - Model T (Ford). Samochód prosty i łatwy do naprawy). 1909 - Opracowanie Duraluminium (Dick). 1913 - Frod wprowadza taśmowy proces produkcji samochodów (rewolucja w organizacji pracy - 2,1 mln samochodów rocznie). 1914 - Otwarcie kanału Panamskiego. 1914 - 1918 - Okres I Wojny Światowej w Europie. Rozwija się przemysł zbrojeniowy. 1919 - Próba przelotu przez Atlantyk. Historia - jest to humanistyczna i społeczna dziedzina nauki zajmująca się dochodzeniem do wiedzy o zdarzeniach minionych na podstawie: a)Świadectw bezpośrednich. b)Źródeł pisanych. c)Wyników badań nauk pomocniczych np. archeologia. Historiografia - opis zjawisk i faktów(opis historii). Cywilizacja - jest to poziom rozwoju społeczności w danym okresie historycznym który charakteryzuje się określonym poziomem kultury materialnej i stopniem opanowania środowiska naturalnego oraz nagromadzeniem instytucji społecznych. Warunki: 1. Zorganizowane życie miejskie 2. Monumentalne obiekty sakralne 3. Pismo 4. Rozwinięty handel 5. Organizacja zajmowanego terytorium. Technika - jest to dziedzina ludzkiej działalności twórczej, której celem jest produkowanie dóbr materialnych(reguły posługiwania się nimi ) i wytwarzanie zjawisk nie występujących w naturze, oraz przekształcanie wytworów przyrody. Technika - jest używana do opisu sposobu lub biegłości w wykonywaniu określonych czynności w danej dziedzinie (np. technika gry na pianinie).

Słońca (Kopernik). 1560 r. - zastosowanie szyn i wagoników na kopalniach do transportu urobku. 1567 r. - muszkiet (armia hiszpańska). 1569 r. - tokarka do drewna. 1592 r. - zależność gęstości cieczy od temperatury (idea termometru - Galileusz). 1610 r. - mikroskop (Van Drebbel, Holender). 1637 r. - peryskop i atlas ciał niebieskich (mapa nieba) (Jan Heweliusz - Gdańsk). 1640 r. - opracowanie technologii produkcji koksu (Stumfeld - Niemcy). 1660 r. - zasada rozchodzenia się ciśnienia w cieczach (Pascal - Francja). 1674 r. - zastosowanie balansu w zegarku (Hoggens - Holender). 1681 r. - kocioł parowy z zaworem bezpieczeństwa (Papin - Francja). 1687 r. - winda towarowa (Weigel - Niemcy). 1707 - chutnictwo wykorzystuje węgiel kamienny. 1712 - Pierwsza maszyna parowa (T.Newcamem). 1714 - I.Newton 3 prawa fizyki. 1718 - Farenheit termometr rtęciowy. 1720 - Wiertarki i obrabiarki. 1735 - koks w hutnictwie(Darby) 1742 - Celciusz skala ST. 1752 - piorunochron(USA Franklin) 1753 - indukcja elekt.(Canton) 1764 - przędzarka mech(Hargrearer) 1765 - układ korbowy (ruch posuwisto - zwrotny w obrotowy) 1769 - Watt (KM=75kG*m/s=735,498kg/W) 1769 - Cugont pojazd do transportu armat. 1776 - Armia USA pierwsza łódź podwodna. 1778 - pierwsze łożysko kulkowe drew. 1780 - liny stalowe (franc.). 1783 - pierwszy balon (Moutgolfier 2). 1786 - blacha cynkowa. 1787 - Krosno mech. 1792 - (Murdeck) latarnia uliczna na gaz świetlny. 1799 - oczyszczanie, magazynowanie gazu. 1802 - Pierwsze oświetlenie zakładu. 1807 - pierwsze oświetlenie ulic (Londyn). 1885 - siatka Auer`a oświetlenie. 1893 - piła tarczowa. 1894 - łożysko kulkowe ze stali. 1800 - A.Walta Ogniwo galwaniczne (bateria). 1803 - R.Fludog (USA) statek parowy w Paryżu. 1803 - Trevithick pojazd parowy. 1804 - Trevithick (mini lokomotywa ciągnąca węgiel). 1808 - Stephenson Kolej na pow. 1825 - pierwsza linia kolejowa 1824 - cement portlandzki. 1832 - prądnica prądu zmiennego. 1834 - Mc Cornick (żniwiarka) 1835 - Sammuel Colt 1838 - Napęd statku przez śrubę. 1839 - Daguerre (cos ze zdjeciami). 1839 - guma wulkanizacja kauczuku (Goodyear). 1839 - S.Morse (telegraf). 1846 - W.Thompson (opona z dętką). 1846 - rotacyjna czcionka drukarska. 1851 - wystawa przemysłowa wszystkich narodów. 1852 - Gifford (sterowiec). 1853 - I.Łukasiewicz (lampa naftowa). 1853 - Lebon (kuchenka gazowa). 1853 - Otis (winda osob.) 1855 - Parkes (tworz.sztucz). 1869 - tworzywo Celuloid (Hyatt). 1856 - konwertorowa metoda wytopu stali (Bessener). 1860 - Silnik spalinowy gazowy(Franc.Lenoir). 1863 - metro w Londynie. 1865 - prototyp roweru(bicykl). 1866 - kabel telegraf. Anglia-USA, kesonowa budowa filarów mostowych (Bruner). 1866 - Nobel (Dynamit) 1919 - uruchomienie pierwszej pasażerskiej linii lotniczej w USA. 1920 - Pierwsza rozgłośnia radiowa. 1924 - zakończenie budowy pierwszej autostrady pomiędzy Mediolanem, a Varese (Włochy). 1924 - Pierwszy telewizor (bez lampy kineskopowej - John Baird, Anglia). Lampa kineskopowa - Zworyskin, ZSRR. 1926 - Polska rozgłośnia radiowa. 1929 - pierwszy zegar kwarcowy (Morrison, Anglia). Kryształ drga pod wpływem prądu (2^15 Hz). 1931 - pierwsze urządzenie do rozpędzania cząstek - cyklotron (USA). 1933 - mikroskop elektronowy (Niemcy). 1935 - magnetofon (Niemcy). 1936 - Pierwsza stacja telewizyjna (stały przekaz ze stacji). 1937 - Wynalezienie tworzywa sztucznego - Nylon. 1938 - Wynalezienie długopisu (Laszlo Biro, Węgry). W 1939 roku Anglicy odkupili patent na rzecz wojska. 1939 - Wybuch II Wojny Światowej. W Niemczech rozwój systemów rakietowych. 1939 - 1942 - Rozwój fizyki atomowej (USA), Jeep (GP) - napęd na obydwie osie. 1947 - Przekroczenie prędkości dźwięku w samolotach wojskowych (USA). 1948 - Opracowanie kserografu. 1948 - Tranzystor (USA). 1949 - Zegar atomowy do celów laboratoryjnych. 1954 - Pierwsza elektrownia atomowa o mocy 5 MW (ZSRR).

Ściąga z samych dat na Historię cywilizacji by Krzysiek Jakóbczyk.

Greetz goes to:

• Peeq - udostępnienie serwera

• Jarek Matuszny - za wstawienie skanów wszystkich wykładów,

• Marek Gellner - za wykłady w *.doc'u. Nie byłoby dzisiaj tej ściągi gdyby nie to.

---