Egypt

Chronologia

-- okres archaiczny (predynastyczny i wczesnodynastyczny)

Ok. 3200-2700 pne

Budowle:

-mastaby z suszonej cegły

-stele, domy z trzciny i papirusu

-później z rzecznego mułu na szkielecie drewnianym

Mastaba składa się z murowanej częsci naziemnej oraz podziemnej komory grobowej, połączonych pionowym szybem.

Stela - kamienna, ustawiona pionowo płyta z inskrypcją lub płaskorzeźbbopą dekoracją o wysokości od kilkunastu cm do kilku metrów.

-- stare państwo

(dynastie III-VI)

Ok. 2700-2200 pne.

Okres przejściowy do 2040 pne.

Budowle:

-piramidy,

-upowszechnienie się kamienia wapiennego i granitu w budownictwie

-przy budowie domów i pałaców stosowano cegłe i drewno

-powstanie najwspanialszych piramid

Piramida Dżesera - piramida schodkowa zbudowana w sakkarze ok. 2650 pne przez budowniczego Imhotepa. Ta monumentalna budowla kamienna stanowi część kompleksu grobowego złożonego z samej piramidy umieszczonej w północnej części kompleksu oraz otaczających ją kaplic i dziedzincow o roznym przeznaczeniu. Calosc otoczono murem o wysokosci 10m. sama piramida ma wymiary 125x109 metrów o wysokosci 63,5 m.

Kanon - w okresie starego panstwa utrwalil się kanon obowiazujacy z malymi wyjatkami przez caly okres rozwoju architektury i sztuki starozytnego egipu. Scisle przestrzeganie wymogow kanonu wymusilo wysoki i wyrownany poziom artystyczny w starozytnym Egipcie.

Kanon dotyczyl:

-kompozycji i spospbu przedstawiania w rzeźbie postaci

-kompozycji w układach pasowych

-układu swiatyni poswieconej, sluzacej kultowi wladcy i bogom

-kolumny i filary stylizowane na ksztalt pni i lodyg roslin, o glowicach nasladujacych forme kwiatu lotosu lub lisci palmowych.

Kompozycja i sposób przedstawiania w rzeźbie postaci: krolowie przedstawiani byli jako osoby mlode, w pozycji siedzacej lub kraczace, były to postacie o najwyzszym wzroscie.

--średnie państwo

(dynastie XI-XVII)

Ok. 2134 - 1540 pne

Okres przejściowy od 1786 pne

Budowle:

-kontynuacja bdowy piramid

-świątynie wykuwane w skale

-budowa miast na regularnej siatce

-dwie szkoły w architekturze: memficka i tebańska

--nowe państwo

(dynastie XVI-XVII)

Ok. 1550-1069 pne.

Okres przejsciowy - od 1069 do 656 pne

Okres późny - od 664 do 525 pne

Okres grecko-rzymski od 332 do 30 pne

Budowle:

-rozbudowa świątyń

-świątynie wykuwane w skale - utrwalanie kanonu

-rzeźba ukazuje niedoskonałosci ludzkiego ciała

-w okresie późnym - regres sztuki monumentalnej

-okres grecko-rzymski - dalsza kontynuacja monumentalizmu: wyraźne, zwłaszcza w rzeźbie wpływy greckie.

Podsumowanie

-w staraozytnym egipcie wznoszono monumentalne uklady sakralne najczesciej osiowo symetryczne, o silnej wymowie symbolicznej, związanej z czcia dla bostw i podkresleniem hierarchii spolecznej

-syntetycznym formom urbanistycznym i architektonicznym towarzyszyla bogata dekoracja.

-stosowane uklady konstrukcyjne sprawialu, ze wnetrza wypelnialy liczne masywne podpory: kontrast miedzy dziedzincami i placami a wnetrzami budowany był za pomocą swiatła.

Starożytna Grecja

--okres egejski

(kreta, cykady, mykeny)

Ok. 2600-1100

Okres wczeoegejski - od 2600 do 2000 pne

Okres średnioegejski - od 2000 do 1600 pne

Okres Grecko-rzymski - od 1600

Kreta - budowle:

-pałacowe bez fortyfikacji, jednorodne stylistycznie, labirynty-magazyny w piwnicach, kamienne schody przy placach

-groby tolosowe

-domy z suszonej cegły na kamiennej podmurówce, megaron

Megaron - prostokątna izba z wejsciem w jednym z krotszych bokow i otwartym przedsionkiem na froncie

Tolos - okrągła budowla

Pitos - beczka, gliniane naczynie przeznaczone do przechowywania produktów żywnościowych (oliwy, wina, itp.)

Pałac w Knossos - głowny dziedziniec, pomieszczenia pałacowe sąsiadujące z innymi pomieszczeniami sluzacymi do innych funkcji. Ludnosc mieszkala poza palacem. Nikt nie blokował dojscia do pałacu - brak fortyfikacji.

---