ROLA KOŚCIOŁA W KULTURZE ŚREDNIOWIECZA
Kultura panująca w średniowieczu była bardzo związana z kościołem. Istniejące szkoły były głównie szkołami przy parafialnymi, należącymi do klasztoru, katedry. Tylko tam rozwijało się piśmiennictwo. Kościół jednoczył ludność Europy wprowadzając łacinę jako język międzynarodowy, szeroko stosowany w piśmiennictwie i nauce. W późniejszym czasie jeśli ktoś miał jakiekolwiek zastrzeżenia do wiary katolickiej stawał się heretykiem i jego żywot najczęściej kończył się na stosie.
Kościół miał ogromny wpływ również na architekturę i sztukę średniowieczną. Większość budowanych ówcześnie kościołów romańskich posiadało plan w kształcie krzyża, który był najważniejszym symbolem kościoła katolickiego. Wiele rzeźb miało charakter alegoryczny i przedstawiało motywy biblijne, wyobrażenie Apokalipsy, piekło, potęgę grzechu i zła, monstrualne postaci szatanów.
Literatura średniowiecza również była w dużym stopniu uzależniona od Kościoła Katolickiego. Pomimo, iż zróżnicowanie stylowe w literaturze tego okresu jest znaczne, powstawały różne konwencje i kanony, których cechą wspólną był międzynarodowy język łaciński. Wiele dzieł było opartych na wzorach Pisma Świętego. Kościół przez całe średniowiecze posiadał niemalże monopol na wydawane dzieła literackie, dlatego też wielu historyków uważa wynalazek Gutenberga za przełomowe wydarzenie kończące tą epokę.
Nie można nie wspomnieć o negatywnej roli kościoła na literaturę. Kościół zamknął stare biblioteki i pozwolił na ich niszczenie, przez co część wiedzy starożytnej została stracona. Przykładem niech będzie cement - popularny materiał budowlany w Rzymie,
a odkryty na nowo dopiero w XIX wieku.
Przez setki lat kościół prowadził walki o rzeczywistą władzę w Europie (głównie
o inwestyturę) z cesarstwem. Papież Innocenty III doprowadził do naniesienia na królów Anglii i Francji danin, rozstrzygał ich konflikty, decydował o tym, kto ma zostać nowym cesarzem. Najpotężniejszą bronią papieża była możliwość rzucania klątw. Klątwa oznaczała wyłączenie człowieka ze społeczności wiernych, w wypadku śmierci osoby obłożonej klątwą, czekało go wiekuiste potępienie. Był to czas myślenia magicznego, nic więc dziwnego, że nawet władcy mocarstw bali się nałożenia klątwy. Uważano, że mocą samej klątwy można być potępionym, jak poprzez sam udział w obrzędach, sakramentach można było być zbawionym.
Kościół Katolicki w historii średniowiecza odegrał kluczową rolę, zarówno na płaszczyźnie politycznej, jak i ekonomicznej i społecznej. Wszystkie wielkie wojny średniowiecza były
w mniejszym lub większym stopniu wywołane przez działania kościoła, głowy największych państw ówczesnej Europy chyliły czoła przed papieżami, których się niejednokrotnie bali. Była to najlepiej rozwijająca się, najbogatsza, wreszcie najpotężniejsza instytucja średniowiecznej Europy.