INSTRUKCJA

TECHNOLOGICZNA NAPEŁNIANIA BUTLI

1. Wymagania dla kontroli stanu technicznego zbiorników, oznaczeń oraz zawartości zbiorników przed napełnieniem.

Do magazynowania gazu płynnego używa się w Rozlewni zbiorników metalowych wykonanych i dopuszczonych do użytku w myśl przepisów dozoru technicznego.

Rozlewnia posiada trzy zbiorniki stacjonarne o łącznej pojemności wodnej 150 m³. Każdy zbiornik posiada „Książkę Badań urządzenia ciśnieniowego” zawierającą:

• poświadczenie wykonania i zbadania zbiornika

• dokumentację rejestracyjną

• kartę pomiarów głównych

• opis techniczny

• protokół odbioru technicznego

• protokoły badań Urzędu Dozoru Technicznego

Zbiorniki znajdują się na terenie ogrodzonym w sposób zapewniający przewiew powietrza a także posiadają łatwy dojazd drogą utwardzoną do instalacji i urządzeń przeciwpożarowych. Pomalowane są na kolor ochronny jasny, odbijający promienie słoneczne.

Zabrania się magazynowania gazu w zbiornikach z przedawnioną datą badania dozoru technicznego oraz powyżej określonego poziomu napełniania 80%.

W przypadku przekroczenia temperatury roboczej tj. +35^o należy włączyć zraszanie wodne tzw. klimatyczne.

Elektryczne oświetlenie manipulacyjne w parku zbiornikowym stosowne jest w wykonaniu przeciwwybuchowym o napięciu 24V.

Zbiorniki posiadają uziemienie i instalację odgromową, przy czym kontrola odbywa się zgodnie z obowiązującymi przepisami. Armatura bezpieczeństwa posiada odpowiedni atest.

Butle a'2 a'3 a'5 a'11 a'33 kg.

Zabrania się napełniania gazem butli, których stan techniczny nie odpowiada wymaganiom bezpiecznej eksploatacji, a w szczególności butli:

• po upływie terminu badania okresowego

• bez przewidzianego oznaczenia i specjalnego ocechowania

• z nieszczelnym lub uszkodzonym zaworem

• z uszkodzoną powierzchnią, pęknięciem, dużym skorodowaniem, widoczną zmianą kształtu, głęboką rysą itp.

• Bez przewidzianego pokrycia ochronnego

Renowacji i atestacji butli może dokonywać tylko zakład wytwarzający je lub dostawca gazu upoważniony przez organy dozoru technicznego.

2. Wymagania dotyczące przygotowania instalacji i zbiorników do napełniania.

1. Przed uruchomieniem instalacji należy dokonać kompleksowej próby szczelności rurociągów i zbiornika. Wszelkie nieszczelności usunąć. Próba szczelności musi być prowadzona na maksymalne ciśnienie robocze.

Jeżeli próba szczelności dała pozytywny rezultat należy sprawdzić:

• działanie wszystkich zaworów i zasuw przez manipulowanie nimi,

• czy powyjmowane zostały zaślepki na rurociągach,

• stałe uziemienie zbiornika,

• czy przygotowana jest właściwie trasa ze zbiornika do zaworu bezpieczeństwa

• wszystkie rurociągi i sam zbiornik dmuchać azotem lub innym gazem obojętnym do czasu, gdy analiza wykaże, że maksymalna zawartość tlenu w zbiorniku nie przekracza 0,5% objętościowo

• w czasie dmuchania należy zamknąć ciśnienie w zbiorniku

• po zakończeniu dmuchania należy zamknąć wszystkie zawory otwarte podczas tej czynności.

• Uruchomić i sprawdzić działanie:

• pomp gazowych (obroty, obciążenie) do 3 minut,

• sprężarki powietrzne (max. Ciśnienie) szczelność instalacji do głowic nape3łniających,

• wentylację mechaniczną normalnego ruchu o sześciokrotnej wymianie powietrza na godzinę

• wentylację awaryjną - 10 krotna wymiana powietrza na godzinę

• transportery butli pustych i pełnych,

• instalację zraszaczową rampy i zbiorników gazu płynnego,

• instalację wody przemysłowej i pitnej

• instalację nawiewu świeżego powietrza,

• wyzerować wagi napełniające oraz kontrolne, sprawdzając ich legalizację

• dokonać pomiaru stężeń gazu płynnego na eksplozywność

• przygotować na rampie butle do napełniania pod względem legalizacji i sprawności zaworów,

• przygotować osprzęt do butli - zaślepki, kołpaki, uszczelki i pokrętła

3. Opis procesu i kontroli napełniania.

1. Charakterystyka gazów płynnych wg PN-82/C-96000

a). skład węglowodorowy % wagi:

zawartość C₁ nie więcej niż 0,2
zawartość C₂ nie więcej niż 4,0
zawartość C₃ nie więcej niż 18,0
nie więcej niż 55,0
zawartość C₄ nie więcej niż 45,0
nie więcej niż -
zawartość C₅ nie więcej niż 1,0

b). wartość opałowa kcal/kg

c). Gęstość w temperaturze 50^oC

nie mniej niż 0,450

d). Ciśnienie absolutne - at - w

temperaturze 70^oC nie większe niż 26

40^oC nie większe niż -

-15^oC nie większe niż 0,5

e). zawartość siarkowodoru - nie zawiera

f). zawartość siarki elementarnej 3 p.p.m

g). zawartość oleju, nie więcej niż 100 p.p.m

h). zawartość wody - nie zawiera

i). zapach wyczuwalny

j). zawartość amoniaku - nie zawiera

k). temperatura spalania ^oC z:

powietrzem 1925
tlenem 2850

l). temperatura zapłonu ^oC 55

ł). temperatura samozapłonu ^oC 510

m). Granica wybuchowości % 1,5-9,5

n). Temperatura krzepnięcia ^oC

propanu - 42

butanu - 6

2. Opis metod w procesie napełniania butli:

Wykaz operacji oraz powiązania funkcjonalne podano na rysunku schematu technologicznego. Na schemacie tym wyróżniono dwa zasadnicze ciągi operacyjne, związane z napełnieniem butli a'11 kg oraz a'33 kg i butli turystycznych.

a). Metody operacji przy napełnianiu butli a'11 kg:

- magazynowanie butli pustych na rampie

- załadunek ręczny na transporter,

- zdejmowanie kołpaków i nakrętek

- opróżnianie butli odrzuconych z resztek gazu

- napełnianie butli na półautomatycznej wadze,

- kontrola napełniania na wadze kontrolnej

- korekcja napełniania przez odprowadzenie nadmiaru gazu do zbiornika resztek

- kontrola szczelności, wodna przy pomocy przyrządu,

b). Metody operacji przy napełnianiu butli a'33 kg i turystycznych:

- magazynowanie butli pustych na rampie zadaszonej

- transport butli na podręcznych wózkach

- zdejmowanie kołpaków, nakrętek oraz selekcja butli przed wagą rozlewczą,

- napełnianie butli na wadze półautomatycznej,

- kontrola napełniania na wadze kontrolnej,

- kontrola szczelności wodna przy pomocy przyrządu,

- zakręcanie nakrętek, kołpaków na stanowisku próby wodnej,

- transport butli napełnionych na wózkach

Butle niedopełnione odkłada się i okresowo podaje na wagę rozlewczą celem dopełnienia.

Ogólna ilość butli podlegających korekcji nie przekracza 5%. Po przejściu wagi kontrolnej, butle przechodzą na stanowisko uzupełniania uszczelek, zakręcania zaślepek i sprawdzania szczelności, przeprowadzonej przy pomocy kaptura zalewanego wodą. Butle niesprawne są odkładane na oznaczone miejsca, gdzie zależnie od usterki mogą być skierowane po usunięciu usterki ponownie na próbę szczelności, lub w wypadku uszkodzenia zaworu, muszą być skierowane na wymianę zaworu.

W następnym etapie, po sprawdzeniu szczelności należy nakręcić kołpak zabezpieczający i butle skierować na rampę, gdzie następuje załadowanie bezpośrednio na środki transportu, lub składowane w oznaczonym polu.

Odmiennie kształtuje się przebieg napełniania butli przemysłowych a'33 kg. Jakkolwiek wszystkie operacje wykonuje się tak jak w przypadku butli a'11 kg, jednak są one skomasowane na kilku stanowiskach tak: selekcja butli, zdejmowanie kołpaków i nakrętek następuje na stanowisku bezpośrednio przed napełnieniem.

Po napełnieniu butli gazem jest ona przesuwana na stanowisko sprawdzania wagi, na którym następuje równocześnie korekta napełniania. Obok znajduje się stanowisko sprawdzania szczelności, na którym następuje wkręcenie nakrętki, sprawdzanie szczelności i nałożenie kołpaka.

W wypadku butli turystycznych ich napełnienie odbywa się podobnie jak butli a'33 kg, na urządzeniu wagowym półautomatycznym. Waga napełnionych butli turystycznych sprawdzana jest na wadze WAP 25. Sprawdzenie szczelności zaworów odbywa się w wannie napełnionej wodą.

3. Najważniejsze czynności związane z utrzymaniem bezawaryjnego ruchu rozlewni.

Aby zakład mógł pracować bezawaryjnie należy:

• codziennie przed rozpoczęciem zmiany skontrolować instalację, czy nie ma przecieków oraz sprawdzić eksplozymetrem procent zawartości gazu w pomieszczeniach produkcyjnych, czy nie jest przekroczona granica niebezpiecznego stężenia gazu w powietrzu. Zawartość gazu w powietrzu nie powinna przekroczyć 50% dolnej granicy wybuchowości,

• uruchomić wentylację roboczą. W wypadku gdy wentylacja jest nieczynna nie wolno uruchamiać żadnych urządzeń

• sprawdzić stany gazów w zbiornikach. Poziom gazu w zbiorniku należy kontrolować sukcesywnie, w przypadku pełnienia go z autocysterny. Maksymalne pełnienie zbiornika wynosi 80% jego objętości wodnej.

• sprawdzić czy zawór odcinający przy zbiorniku na rurociągu powrotnym jest otwarty. W czasie ruchu rozlewni winien on być otwarty,

• po przeprowadzeniu w/w czynności sprawdzających można uruchamiać transportery, pompę oraz inne urządzenia pomocnicze. Regulację na rurociągu tłocznym doprowadzającym gaz do wag rozlewczych przeprowadza się w w hali rozlewni,

• w czasie ruchu rozlewni należy kontrolować stan gazu w zbiornikach oraz stężenie gazu w pomieszczeniach zamkniętych,

• wszelkie prace remontowe, naprawcze z użyciem ognia otwartego mogą być wykonane w strefie zagrożenia wybuchem, tylko za pisemnym zezwoleniem nadzoru rozlewni.

4. Przygotowanie zbiornika do remontu.

Zbiornik należy wyłączyć z ruchu, odciąć zaślepkami z ciekłych węglowodorów i wyrównać w nim ciśnienie do poziomu ciśnienia atmosferycznego.

Następnie zbiornik przedmuchać gazem obojętnym, przeprowadzić parę wodną aż do momentu, gdy po ostudzeniu nie stwierdza się w zbiorniku stężenia wybuchowego. Zbiornik wymyć wodą (strumieniem). Przy magazynowaniu gazu płynnego zanieczyszczonego związkami siarki należy uwzględnić możliwość powstawania związków piroforycznych. Związki te grożą samozapłonem w chwili otwarcia zbiornika.

Skutecznym środkiem zapobiegawczym jest stosowanie nadmuchu pary wodnej w czasie otwierania oraz wymycie zbiornika wodą.

Po tych operacjach należy wykonać analizy na wybuchowość eksplozymetrem i na zawartość tlenu. Jeżeli zawartość tlenu w atmosferze zbiornika nie mieści się w zakresie 18-22,5% objętościowych, należy dmuchać zbiornik powietrzem do uzyskania tej wartości.

4. Właściwości toksyczne mediów stosowanych w rozlewni gazu płynnego bhp.

Należy pamiętać, że chemikalia w każdej postaci, w tym również i gazy płynne mogą być bezpiecznie magazynowane, przetłaczane lub poddawane manipulacjom jeżeli ich fizyczne, chemicznie niebezpieczne własności są w pełni znane i rozumiane, przy jednoczesnym stosowaniu środków ostrożności i ochron osobistych.

Gaz płynny - bezbarwny, zapach wyczuwalny.

Ciekły gaz może spowodować poparzenia w kontakcie ze skórą lub oczami ze względu na duży efekt chłodzenia.

Dopuszczalne stężenie gazu w powietrzu - 0,1 mg/l.

W dużych stężeniach działa narkotycznie, powodując bóle głowy, gardła, szum w uszach, wymioty, słodkawy posmak w ustach, ogólne osłabienie a nawet utratę przytomności. Powoduje stany zapalne skóry.

Pierwsza pomoc - poszkodowanego, wykazującego objawy odurzenia natychmiast przenieść na świeże powietrze, położyć i okryć. Wezwać pogotowie lekarskie. W przypadku skażenia oczu lub skóry, spłukać natychmiast zaczerwienienie wodą.

Przy utracie przytomności stosować sztuczne oddychanie, podawać środki nasercowe i cucące. Obowiązkowe jest natychmiastowe wezwanie pogotowia ratunkowego i oddania poszkodowanego pod opiekę lekarską.

Zabezpieczenie:

Wszędzie tam, gdzie może wystąpić niebezpieczeństwo wypływu gazu należy stosować ochronę twarzy i oczu, odzież ochronną: rękawice, fartuch , buty gumowe. Jednocześnie konieczne jest posiadanie w pogotowiu zabezpieczenia dróg oddechowych - maska przeciwgazowa z pochłaniaczem węglowodorów, aparat świeżego powietrza, aparat tlenowy.

Obecność gazu w atmosferze może być spowodowana:

• wyrwaniem lub uszkodzeniem uszczelek na połączeniach kołnierzowych

• wyrzuceniem szczeliwa komór dławiących zaworów i zasuw

• mechanicznym uszkodzeniem rurociągów, aparatów, armatury,

• uszkodzeniem uszczelnienia pomp,

• nieszczelnościami na końcowej armaturze odcinającej (odwodnienia, odgarowania).

Azot

W przypadku stosowania do wypełnienia zbiorników gazu obojętnego - azot należy traktować jako medium toksyczne.

Własności:

Gaz bezbarwny, bez smaku i zapachów, obojętny, chemicznie bierny. W warunkach ciśnienia atmosferycznego, przy normalnej zawartości tlenu, azot nie działa szkodliwie. Zmniejszenie zawartości % tlenu w powietrzu wdychanym wywołuje zmniejszenie ciśnienia cząsteczkowego tlenu w płucach i pogorszenie wymiany - powodując uduszenie.

Ze względu na powyższe, zabrania się prowadzenia jakichkolwiek prac w zbiornikach, w których zawartość tlenu jest mniejsza niż 18%. Niedobór tlenu we krwi nazywamy anoksemią.

Rozróżnia się cztery stadia anoksemii:

I stadium: od 17 - 18 % tlenu - osłabiona koordynacja ruchów mięśni

II stadium: od 14 - 10% tlenu - szybkie zmęczenie, nieregularne omdlenia,

III stadium: od 10 - 6% tlenu - utrata przytomności.

Sposób postępowania przed rozpoczęciem pracy

Wszystkie czynności dotyczące rozpoczęcia pracy jako mające wpływ na bezpieczeństwo ludzi i urządzeń muszą być wykonane szczególnie sumiennie.

1. Rozpoczynający pracę dokonuje obchodu i kontroli stanowiska pod względem:

• stanu zabezpieczenia stanowiska pod względem bhp i p.poż,

• sprawności działania aparatury pomiarowej i sygnalizacyjnej,

• Codziennie przed rozpoczęciem pracy należy skontrolować instalacje czy nie ma przecieków oraz sprawdzić procentową zawartość gazu w powietrzu. Zawartość gazu w powietrzu nie powinna przekroczyć zawartości 0,1% obj.

• Pracownikowi nie wolno rozpocząć pracy w przypadku stwierdzenia:

• okoliczności awaryjnych

• niewłaściwego stanu zabezpieczeń bhp i p.poż,

• W przypadku stwierdzenia okoliczności awaryjnych lub niewłaściwego stanu zabezpieczeń bhp i p.poż, należy niezwłocznie zameldować o tym kierownikowi napełnialni i postępować dalej zgodnie z jego poleceniami.

• Chwilowe opuszczenie stanowiska pracy może nastąpić po przekazaniu go wyznaczonemu przez kierownika pracownikowi.

• Wszystkie zauważone zakłócenia i nieprawidłowości należy natychmiast zgłaszać kierownikowi napełnialni.

Nie wolno na własną rękę usuwać zakłóceń.

Opis procesu technologicznego

Gaz płynny o przygotowanej kompozycji jest przesyłany rurociągiem, następnie za pomocą pomp tłocznych podawany jest do wag rozlewających. Odbiór gazu na wagach jest bardzo nierówny. Dla uniknięcia uderzeń hydraulicznych i utrzymania stałego ciśnienia na rurociągu tłocznym pompy, zainstalowany jest zawór regulacyjny utrzymujący w rurociągu tłocznym ciśnienie w granicach 0,8 MPa.

Do przetłaczania gazu płynnego ze zbiornika do urządzeń napełniających butle zainstalowane są 2 szt. pomp typu SK 8.04 (1 rezerwowa) oznaczone symbolem P1 i P2. Pompownia również wyposażona jest w trzecią pompę P3, która służy do napełniania cieczą cystern samochodowych. W przypadkach awaryjnych istnieje również możliwość tłoczenia pompą P3 cieczy do urządzeń napełniających butle gazowe. Dostawa gazu propan-butan do 2-ch zbiorników (po 54 m³) będzie następowała cysternami kolejowymi lub cysternami samochodowymi.

Również gaz cieczowy ze zbiorników jest pobierany do istniejącej rozprężalni dla potrzeb Hutowni „Bizon”.

Przebieg procesu napełniania butli.

1. Napełnianie butli 11 kg.

Butle przychodzące do rozlewni są rozładowywane ze środków transportu na rampę.

Następnie butle są kierowane do pomieszczenia rozlewni przy pomocy wózków ręcznych, gdzie na stanowisku pierwszym są ręcznie zdejmowane kołpaki oraz odkręcane nakrętki zabezpieczające.

Na stanowisku tym sprawdza się datę legalizacji. Butle z przekroczonym terminem legalizacji, posiadające widoczne uszkodzenia mechaniczne, wgniecenia, bądź uszkodzenia zaworu, nie mogą być napełniane. Butle uszkodzone przekazuje się na stanowisko legalizacji, celem naprawy lub poddania próbie badania technicznego.

Napełnianie butli odbywa się na półautomatycznych wagach. Po napełnieniu butle przekazywane są na wagę kontrolną, skąd ręcznie gromadzone są na wózki ręczne. Następnie na zawór nakręca się nakrętkę zabezpieczającą i dokonuje sprawdzenia szczelności. Butle z uszkodzonym zaworem (nieszczelne) należy przekazać na stanowisko rozładowania i do naprawy zaworu. Butle szczelne przewozi się na rampę do składowania w oznaczonym miejscu.

2. Napełnianie butli 33 kg.

Rozlewnia gazu płynnego może także napełniać butle przemysłowe 33 kg. Napełnianie tych butli przebiega podobnie jak butli 11 kg, lecz bez użycia urządzeń nalewczych półautomatycznych. Napełnienie butli 33 kg cieczą odbywa się ręcznie przez założenie odpowiedniej gwintowanej końcówki z zaworem odcinającym na zawór butli, otwarcie zaworu butlowego i odcinającego w celu napełnienia butli.

Butla winna być ustawiona na pomoście wagi, na której waży się ilość napełnionej cieczy gazowej - winna wynosci 33 kg. Po napełnieniu należy zamknąć zawór odcinający na przewodzie doprowadzającym gaz oraz zawór butlowy.

Butle przekazać na stanowisko nakręcania zakrętki zabezpieczającej zawór oraz sprawdzenia szczelności. Butle szczelne przekazywane są do składowania na wiatę magazynową.

Przygotowanie do uruchomienia, po postoju

1. Sprawdzić stan i obecność przyrządów pomiarowych i kontrolnych

2. Sprawdzić szczelność i sprawność aparatury przez otwieranie i zamykanie zasów.

3. Rurociągi nie pracujące w sposób ciągły zaślepić w miejscach wskazanych przez kierownika Napełnialni.

4. Sprawdzić zamknięcie wszystkich zasów i zaworów na rurociągach

5. Sprawdzić stan uziemień silników elektrycznych, pomp i aparatów.

6. Dokonać sprawdzenia szczelności zbiorników instalacji sprężonym powietrzem o ciśnieniu min. około 0,8 MPa.

7. Przedmuchać zbiorniki i instalację azotem

Przygotowanie do uruchomienia.

1. Codziennie przed rozpoczęciem pracy należy skontrolować:

• czy nie ma nieszczelności na instalacji

• zawartość gazu w powietrzu (zawartość gazu nie powinna przekraczać 0,1% obj.)

• Sprawdzić stan napełnienia zbiorników

• Przygotować pompy do uruchomienia:

• wał pompy ma obracać się swobodnie poprzez pokręcenie ręką,

• sprawdzić prawidłowość kierunku obrotu wału,

• napełnić pompę cieczą gazową (praca na sucho spowoduje awarię pompy)

• Sprawdzić prawidłowość pracy wentylacji.

Regulacja napełniarki.

Napełniarka nie może być wyregulowana dokładnie bez doprowadzenia gazu i powietrza, ponieważ ciśnienie gazu w wężu napełniającym wpływa na dokładność ważenia.

1. Przed rozpoczęciem próbnego napełniania sprawdzić, czy urządzenie zwalniające zwalnia się w prawidłowym czasie.

Wykonać należy to następująco:

• zdjąć osłonę i tylną płytkę głowicy wagi

• ustawić pokrętła wagi netto na dowolnie wybraną cyfrę

• sprawdzić, czy pręt zwalniający spoczywa lekko na zacisku zwalniającym na ramieniu równoważącym wagi

• uruchomić pokrętło napełniania, obserwować w tym samym czasie, czy urządzenie zwalniające pozostaje w pozycji zwalniającej otwartej (tj., czy trzon zaworu jest wciśnięty w dół i pozostaje w tej pozycji),

• nacisnąć równo szalkę wagi do chwili usłyszenia ostrego trzasku który oznacza, że nastąpiło zwolnienie. Sprawdzić przez kwadratowe okienko z przodu głowicy wagi, czy zwolnienie nastąpiło bezpośrednio przed chwilą wskazówki ruchomej ze wskazówką nieruchomą. Jeżeli tak nie jest, wyregulować przycisk zwalniający.

• Po zapewnieniu powyższych warunków, sprawdzić ustawienie punktu zerowego wagi w niżej podany sposób, przy czym w głowicy napełniającej powinno panować normalne ciśnienie napełniania:

• ustawić wszystkie pokrętła w pozycji zerowej,

• ustawić pokrętło dokładnej regulacji równowagi na zero,

• po wykonaniu w/w czynności obydwie wskazówki muszą być ustawione naprzeciw siebie,

• dokładną regulację można przeprowadzić przez pokręcenie wkrętła do przodu lub do tyłu.

Napełnianie próbne.

Przed rozpoczęciem próbnego napełniania sprawdzić należy, czy węże nie są skręcone i czy zwisają naturalnymi łukami.

Napełnienie butli przeprowadza się następująco:

• założyć głowicę napełniającą,

• wyregulować wagę netto cylindra przy pomocy pokręteł,

• wyregulować tarę pokrętłami,

• otworzyć zawór butli, pociągnąć powoli w dół dźwignię napełniania gazem i pozwolić jej poruszać się wolno po osiągnięciu dolnej pozycji. Teraz rozpoczyna się napełnianie, zostaje ono wyłączone automatycznie, gdy osiągnięta zostanie waga tary nastawiona na skali, zamyka się wtedy zawór odcinający gazu,

• zamknąć zawór cylindra, zdjąć głowicę napełniającą i sprawdzić wagę napełnionego cylindra.

Jeżeli niedokładność jest duża, przeprowadzić regulację odważnikiem równoważącym, a w przypadku małej niedokładności regulować śrubą,

• powtarzać napełnianie i regulację dopóty, dopóki waga nie zacznie ważyć dokładnie

Dokładność napełniania wynosi +/- 0,05 kg.

Mały ciężarek regulacyjny powinien pozostawać w pozycji zero i używany może być do regulacji małych niedokładności w czasie pracy.

Uruchamianie.

Po wykonaniu czynności przygotowawczych opisanych w „przygotowaniu do uruchomienia” należy:

1. Uruchomić wentylację roboczą. W przypadku gdy wentylacja ta jest nieczynna, nie wolno uruchamiać żadnych urządzeń.

2. Uruchomić pompy:

• otworzyć zawory na ssaniu i tłoczeniu,

• włączyć silnik,

• jeżeli manometr na tłoczeniu nie pokazuje ciśnienia, wyłączyć pompę i odgazować ją.

• Gdy pompa została uruchomiona, przeprowadzić regulację zaworem na linii tłoczenia do wymaganych warunków pracy.

Prowadzenie normalnego ruchu.

1. Aparatowy produkcji gazów technicznych w sposób ciągły kontroluje parametry pracy obsługiwanej aparatury i wszelkie odchylenia zgłasza natychmiast kierownikowi.

2. W sposób ciągły kontroluje stan techniczny obsługiwanej aparatury i każdą zauważoną nienormalność zgłasza kierownikowi.

3. Kontroluje poziom gazu w zbiorniku.

4. Sprawdza stężenie gazu w pomieszczeniach zamkniętych.

5. Kontroluje prace pomp.

6. W każdym przypadku pompa nie może pracować przy zamkniętym zaworze wylotowym, jeżeli nie ma obejścia zwrotnego z odgałęzienia wylotowego z powrotem do zbiornika gazu.

Planowane zatrzymanie instalacji.

1. Wyłączyć pompę będącą w ruchu przy pomocy przycisku znajdującego się obok.

2. Zamknąć zawór dopływu cieczy do pomp (znajduje się pod zbiornikiem).

3. Pozamykać wszystkie otwarte zawory na rurociągu ssawnym i tłocznym

4. Wyłączyć wentylację nawiewną przyciskiem znajdującym się w Napełnialni butli.

5. Sprawdzić szczelność dławic przy zaworach, które były zamykane.

6. Sprawdzić stan napełnienia zbiorników.

7. Sprawdzić ciśnienie i temperaturę w zbiornikach.

Awaryjne zatrzymanie instalacji.

Zatrzymanie awaryjne instalacji może nastąpić w następujących okolicznościach:

1. W przypadku nieszczelności na połączeniach kołnierzowych i aparatach lub pęknięcia rurociągu.

2. W przypadku zaistnienia pożaru w budynku rozlewni lub na terenie instalacji.

3. Brak energii elektrycznej.

4. Zatrzymanie instalacji może nastąpić w przypadku wystąpienia innych nie przewidzianych sytuacji awaryjnych.

5. Awaryjne zatrzymanie pompy może nastąpić z powodu następujących przyczyn:

• gdy dalsza praca grozi uszkodzeniem pompy

• gdy dalsza praca zagraża bezpieczeństwu obsługującego ja pracownika,

• w przypadku zbyt mocnego grzania się łożysk pompy,

• w przypadku silnego nagrzewania się silnika napędzającego pompę

• w przypadku nieszczelności na uszczelnieniu pompy.

O wystąpieniu okoliczności awaryjnych należy natychmiast powiadomić kierownika i postępować zgodnie z jego poleceniami.

W przypadku awaryjnego zatrzymania instalacji należy postępować w sposób opisany w rozdziale „ Planowe zatrzymanie instalacji”.

Czyszczenie i konserwacja napełniarki.

1. Napełniarkę należy przenosić z ostrożnością niezbędną przy obchodzeniu się z precyzyjnym urządzeniem.

2. Napełniarkę oraz jej dolną część należy utrzymywać w czystości i w stanie zamkniętym. Do utrzymania wagi w czystości praktycznie jest stosować sprężone powietrze, przedmuchując ostrza nożowe miseczki, przestrzeń między szalką a rampą podstawy.

3. Stanowczo odradza się stosowania oliwy do oliwienia wagi, gdyż jest to niepotrzebne i przeciwnie powoduje gromadzenie się dużej ilości brudu na nożach i miseczkach. Wszystkie ruchome części pracują najlepiej wtedy, gdy są suche i czyste.

4. Sprawdzać często, czy węże głowicy, napełniając zwisają naturalnymi łukami i nie są skręcone, ani nie dotykają boków kolumny wagi.

5. Sprawdzać często, czy dolna część spoczywa na swoich miskach. Jeżeli daje się kołysać, wtedy zawieszenie należy wyregulować.

6. Należy zwrócić uwagę na to, że przedmioty takie jak pokrywki, gniazda zaworów itp., które spadną na szalkę i nie zostaną usunięte, spowodują błędne wrażenie.

Przepisy BHP

Obsługa instalacji Rozlewni Gazu Płynnego wymaga umiejętności postępowania w sytuacjach niebezpiecznych.

Dobra znajomość instrukcji przy jednoczesnym stosowaniu prawidłowych metod pracy, odzieży ochronnej, sprawnych narzędzi i ochron osobistych zapewnia osiągnięcie stanu bezpieczeństwa.

Obowiązek przestrzegania przepisów pracy polega nie tylko na formalnym ich stosowaniu, lecz odpowiednio do okoliczności. Obowiązek ten nakazuje podejmowanie wszelkich środków, jakie mogą okazać się konieczne.

Charakterystyka zagrożenia

Gaz płynny do napełniania butli stanowi mieszaninę węglowodorów. Węglowodory te w przypadku niewłaściwego postępowania lub uszkodzeń instalacji, mogą stwarzać zagrożenie pożarowe, wybuchowe i toksyczne.

Kontakt ciała z ciekłymi węglowodorami stanowi groźbę oparzeń chemicznych.

Kontakt z gazowymi węglowodorami może spowodować niedotlenienie organizmu pracownika.

Media energetyczne tj. para, woda, azot, w przypadku nieostrożnego postępowania mogą również stanowić zagrożenie dla pracownika.

Pracownika obowiązuje przy pracy postępowanie zgodne z instrukcją i poleceniami przełożonych oraz zachowanie ostrożności i skupienia uwagi szczególnie przy pracach niebezpiecznych w celu ochrony własnej i współpracowników.

Postanowienia ogólne.

1. Każdy pracownik odpowiedzialny jest za utrzymanie czystości i porządku na stanowisku pracy i w pomieszczeniach socjalnych.

2. Zimą należy usuwać śnieg i lód ze schodów i podestów, a także przejść. Miejsca śliskie należy posypywać piaskiem.

3. Posługiwanie się otwartym ogniem dozwolone jest tylko na jednorazowe zezwolenie na prace niebezpieczne, w miejscu ściśle określonym.

4. Zakaz palenia obejmuje również w szatniach a palenie dozwolone jest tylko w pomieszczeniach wydzielonych i oznaczonych.

5. Obuwie robocze i odzież ochronna powinno być dostosowane do warunków pracy.

6. Przy pracach mechanicznych i transportowych należy używać rękawic brezentowych lub skórzanych.

7. W pomieszczeniach i miejscach, gdzie może występować gaz nie wolno nosić obuwia podkutego stalowymi gwoździami i blaszkami.

8. Sprzęt ochrony osobistej powinien być systematycznie kontrolowany, aby gwarantować skuteczne zabezpieczenie.

9. W miejscach, gdzie mogą występować gazy należy używać narzędzi nieiskrzących.

10. Studzienki kanalizacyjne powinny być zakryte.

11. Zabrania się wchodzenia do studzienek kanalizacyjnych i zbiorników bez pisemnego zezwolenia przełożonego.

12. Mocowanie węży gumowych do króćców może być wykonane tylko za pomocą specjalnych szybkozłączy lub objemek zapewniających szczelność i pewność połączenia. Stosowanie drutu lub innych niebezpiecznych sposobów jest niedozwolone.

13. Każdy pracownik zobowiązany jest niezwłocznie meldować przełożonym o uszkodzeniach aparatury, rurociągów, instalacji elektrycznej.

14. Do usuwania uszkodzeń upoważnieni są tylko pracownicy wyznaczeni przez kierownika napełnialni. Naprawy instalacji elektrycznej przeprowadzane są tylko przez właściwe służby specjalistyczne.

Charakterystyka gazu płynnego propan-butan

Gaz płynny jest skroploną mieszaniną węglowodorów. Prężność par wytwarza nadciśnienie w butlach. Wysokość nadciśnienia zależna jest od temperatury nadciśnienia i składu chemicznego gazu. Pary gazu płynnego są bezbarwne, posiadają bardzo słaby zapach benzyny, są ok. 1,9 razy cięższe od powietrza, wskutek czego ścielą się na ziemi, zatrzymują się w zagłębieniach. Pary gazu płynnego są łatwo zapalne, a zmieszane z powietrzem w stosunku 2-9,5% par gazu i 90,5-98% powietrza, tworzą mieszaninę silnie wybuchową przy zetknięciu się z otwartym płomieniem lub nawet iskrą.

Działanie na organizm.

Gaz płynny działa na organizm człowieka narkotycznie, pary węglowodorów drażnią błony śluzowe. W wysokich stężeniach węglowodory działają dusząco, wskutek obniżenia się zawartości tlenu w powietrzu.

Przy wysokich stężeniach zatrucia organizmu następują szybko. W pierwszej fazie następuje podniecenie i nienaturalna wesołość, później omdlenie. Niższe stężenia węglowodorów powodują bóle głowy, mdłości i wymioty oraz przekrwienie twarzy.

W razie objawów zatrucia lub duszenia węglowodorami - poszkodowanego należy usunąć z atmosfery szkodliwej - pamiętając jednocześnie o bezpieczeństwie ratującego.

W przypadku braku oddechu, stosować sztuczne oddychanie i natychmiast wezwać pogotowie ratunkowe.

Przepisy przeciwpożarowe.

1. Zabrania się:

• gromadzenia pod zewnętrznymi ścianami budynków materiałów łatwopalnych,

• posługiwania się ogniem otwartym bez pisemnego zezwolenia

• posługiwania się lampami przenośnymi bez obudowy gazoszczelnej,

• prania odzieży w węglowodorach,

• używania sprzętu p.poż do celów nie związanych z gaszeniem pożaru,

• zastawiania przejść, korytarzy, drzwi,

• blokowania dróg dojazdowych

• używania obuwia podkutego,

• używania narzędzi iskrzących przy naprawach,

• używania wody z hydrantów p.poż. dla celów nie związanych z gaszeniem pożaru,

• Obowiązki pracowników.

Wszyscy pracownicy obowiązani są:

• znać treść i przestrzegać instrukcję p.poż.,

• dbać o należyty stan bezpieczeństwa przeciwpożarowego w zakładzie, a w szczególności na swoim stanowisku pracy,

• znać miejsce zainstalowania podręcznego sprzętu gaśniczego i alarmowego oraz znać sposób jego użycia,

• odbywać szkolenia p.poż.,

• brać udział w pracach ratunkowych w wypadku pożaru lub innej klęski żywiołowej zgodnie z poleceniami kierującego akcją ratunkową.

• Postępowanie w czasie alarmu pożarowego.

• każdy pracownik w przypadku zauważenia pożaru zobowiązany jest natychmiast zawiadomić kierownika oraz wszystkich pracowników znajdujących się na terenie napełnialni, wezwać straż pożarną,

• wszyscy pracownicy zobowiązani są do natychmiastowego gaszenia pożaru za pomocą podręcznych środków gaśniczych,

• najskuteczniejszym sposobem gaszenia pożaru gazu płynnego jest odcięcie dopływu gazu do źródła ognia. Ugaszenie pożaru bez wstrzymywania dopływu gazu może spowodować powstanie mieszaniny wybuchowej i wybuchu o skutkach groźniejszych niż pożar.

Postępowanie w czasie awarii toksykologicznej

1. W przypadku zauważenia gwałtownego , niekontrolowanego wypływu gazu płynnego z aparatów lub rurociągów należy:

• powiadomić kierownika,

• nałożyć maskę p. gaz. i szybko udać się do punktu zbiorczego.

• W czasie zaistnienia wypadku zatrucia pracowników, zabrania się udzielania im pomocy w maskach p.gaz. przeznaczonych tylko do ucieczki z zagrożonego terenu.

• Kierownik natychmiast powiadamia straż pożarną.

• Do czasu przybycia straży akcją kieruje kierownik napełnialni.

• W pierwszej kolejności ratujący w aparatach tlenowych (minimum trzech) wynoszą z zagrożonego terenu osoby zatrute, a następnie starają się zlokalizować i usunąć źródło wypływu gazu.

Wykaz ważniejszych telefonów:

POGOTOWIE RATUNKOWE 999

STRAŻ POŻARNA 998

INSTRUKCJA TECHNOLOGICZNO - RUCHOWA strona nr 1

napełniania zbiorników - butli z gazem płynnym w Rozlewni gazu

................................................................................................................

---