Rozwiązanie zadania projektowego
PROJEKT TECHNICZNY CHWYTAKA
Opracował:
Michał Łukaszek,
Automatyka i Robotyka, II rok
gr. III, rok akad. 2002/2003
Zadany został schemat kinematyczny chwytaka typu P-(O-O-P) nr 16.
Obliczenie ruchliwości chwytaka
w = 3n - 2p5 - p4
Gdzie:
w - ruchliwość chwytaka,
n - liczba członów ruchomych,
pi - liczba par kinematycznych klasy i-tej.
Dla zadanego schematu mamy n = 2, p5 = 2, p4 = 1, stąd otrzymujemy ruchliwość:
w = 3 ⋅ 2 - 2 ⋅ 2 - 1 = 1
Oznacza to, że chwytak musi mieć tylko jeden element napędowy, będzie to siłownik pneumatyczny, wybrany z katalogu firmy Festo. Szczegóły omówiono w dalszej części projektu.
Analiza zadania projektowego, ustalenie listy wymagań oraz przyjęcie modelu obliczeniowego chwytaka.
Wyznaczenie skoku siłownika, wymiarów elementów chwytaka, zakresu szczęk chwytaka oraz wymiarów i ciężaru obiektu manipulacji.
Zakładając maksymalny skok tłoczyska siłownika Δx = 5 mm określam zakres rozwarcia szczęk chwytaka Δy = 2(ymax - ymin) = 2(82 mm - 54 mm) = 56 mm.
Wyznaczenie maksymalnej koniecznej siły uchwytu Fch max i obliczenie wymiarów szczęki.
Przyjęto oznaczenia:
dmax - maksymalna średnica transportowanego obiektu [m]
lmax - maksymalna długość transportowanego obiektu [m]
Qmax - maksymalny ciężar obiektu manipulacji, obliczony poniżej [N]
γ - ciężar właściwy materiału obiektu transportowanego [N/m3]
Obliczenie maksymalnego ciężaru chwytanego obiektu
Obliczenie Qmax następuje ze wzoru:
Parametry obiektu o maksymalnych wymiarach:
γ = 78500 N/m3 (dane z oferty firmy HST HurtoStal Sp. z o.o.),
dmax = 82 mm,
lmax = 100 mm.
Otrzymujemy zatem
Wyznaczenie maksymalnej koniecznej siły uchwytu
Dane:
dmax, Qmax,
= 0,25 (współczynnik tarcia między szczękami chwytaka a obiektem)
n = 2 (współczynnik przeciążenia chwytaka)
2γ = 150° (kąt nachylenia szczęk chwytaka)
Korzystam z poniższych wzorów:
Dla prawidłowego uchwycenia obiektu powinien być spełniony następujący warunek:
stąd siła chwytu
oraz analogicznie maksymalna konieczna siła uchwytu:
Podstawiając dane wielkości otrzymujemy następujący wynik:
[N]
Wyznaczenie minimalnych wymiarów szczęk chwytaka:
stąd
oraz
czyli
[mm]
W zaprojektowanym chwytaku przyjęto e = 15 mm, co zapewnia prawidłowy chwyt.
Wyznaczenie charakterystyki przesunięciowej chwytaka.
Przyjęty model obliczeniowy chwytaka:
Zadanie zostanie rozwiązane metodą analityczną.
Z widoku strukturalnego ABCO:
Dla poszczególnych składowych, po uwzględnieniu odpowiednich danych wielkości otrzymujemy układ równań:
Z podstawowych zależności trygonometrycznych widać, że
oraz
Wiadomo ponadto, że
gdzie α - stały kąt zgięcia między członem BC a CD.
oraz
Możemy w takim razie napisać, że
Skąd, po zastosowaniu wzoru na sinus różnicy kątów oraz uporządkowaniu otrzymujemy:
(*)
Z rysunku można odczytać zależność
z której po zastosowaniu wzoru na jedynkę trygonometryczną można otrzymać
Po podstawieniu tych zależności do wzoru (*) otrzymujemy
oznaczam dla ułatwienia
,
,
Zależność między s a x (x to współrzędna x punktu O) przedstawia się następująco:
Stąd charakterystyka przesunięciowa ma następującą postać:
lub przyjmując
Na wykresie uzyskanym w programie Microsoft Excel pokazano wykres uzyskanej charakterystyki przesunięciowej.
Wykres przedstawiający charakterystykę przesunięciową mechanizmu uzyskaną w programie Excel.
Wykres przedstawiający charakterystykę przesunięciową mechanizmu uzyskaną w programie SAM.
Wyznaczenie charakterystyki prędkościowej.
Charakterystykę prędkościową otrzymuje się po zróżniczkowaniu po czasie charakterystyki przesunięciowej.
Jest zatem
d/dt
skąd charakterystyka przesunięciowa