W przypadku pytań
lub wątpliwości skontaktuj
Piaskowanie i malowanie
się z najbliższym specjalistą
BHP lub wejdz
na:
13.8
www.skanska.pl/bhp,
one.skanska/bhp
Standard pracy
Standard ten:
Standard ten zawiera minimum wymagań, jakie należy spełnić dla zapewnienia
bezpieczeństwa podczas piaskowania i malowania.
" zawiera wymagania
wynikające z prawa
i norm polskich
Konstrukcje metalowe: stalowe i żeliwne przed zabudowaniem w miejscu przeznaczenia
oraz wewnętrznych
są malowane. Ma to na celu zabezpieczenie ich przed korozją oraz podniesienie estetyki.
uregulowań Skanska S.A.
Powłoki malarskie podlegają z czasem degradacji, przez co tracą właściwości zabezpieczające
" jest obligatoryjny dla
przed korozją i dlatego należy je usunąć celem położenia nowych powłok. Jedną z czynności
wszystkich jednostek
Skanska S.A.
przygotowujących konstrukcje metalowe do malowania jest ich oczyszczenie. Czyścić można
także zabudowane lub przeznaczone do zabudowania elementy z kamienia, w celu nadania
" pomaga zapewnić
bezpieczne i skuteczne im lub przywrócenia walorów estetycznych. Czyszczenie można prowadzić przy użyciu
praktyki podczas prac.
specjalnych urządzeń z wykorzystaniem różnego rodzaju ścierniw. Procesy czyszczenia
i malowania powodują przenikanie do otoczenia szkodliwych pyłów lub oparów. Dlatego
właściwe przygotowanie i prowadzenie tego rodzaju prac eliminuje lub ogranicza zagrożenia
zdrowia i życia osób zaangażowanych w ich realizację.
A. Wymagania ogólne uczestniczących w procesie czyszczenia lub
malowania.
1. Pracownicy zatrudnieni przy czyszczeniu 8. Jeśli czyszczenie lub malowanie jest
lub malowaniu różnych powierzchni częścią zadania budowlanego, kierownik
powinni posiadać przeszkolenie w zakresie budowy jest zobowiązany opracować przed
bezpieczeństwa pracy oraz spełniać rozpoczęciem robót Plan Bezpieczeństwa,
wymagania zdrowotne określone dla tego Ochrony Zdrowia i Środowiska (Plan BOZiŚ).
rodzaju prac. 9. Pomieszczenia, w których prowadzone
2. Prace polegające na czyszczeniu różnych jest malowanie są zagrożone pożarem lub
powierzchni metodami strumieniowo  wybuchem, dlatego należy przestrzegać
ściernymi oraz malowaniu należą do prac przepisów szczegółowych dotyczących
szczególnie niebezpiecznych. bezpieczeństwa pożarowego.
3. Wszystkie stosowane wyroby lakierowe, 10. Urządzenia elektroenergetyczne stosowane
rozpuszczalniki, rozcieńczalniki, środki w pomieszczeniach i komorach malarskich
myjące i odtłuszczające powinny powinny odpowiadać wymaganiom
posiadać karty charakterystyk substancji dla urządzeń przeznaczonych do pracy
niebezpiecznych lub preparatu w strefach zagrożonych wybuchem,
niebezpiecznego, zgodnie z przepisami określonych dla tych pomieszczeń i komór.
szczegółowymi w tym zakresie. 11. Strefy zagrożenia wybuchem oraz miejsca
4. Każda partia wyrobów lakierowych powinna występowania materiałów pożarowo
posiadać deklarację zgodności z polskimi niebezpiecznych należy oznakować zgodnie
normami lub aprobatę techniczną, której z wytycznymi zawartymi w przepisach
wzór określają przepisy szczegółowe. szczegółowych.
5. Wszelkie prace czyszczenia strumieniowo
 ściernego oraz malowania należy B. Czyszczenie powierzchni - piaskowanie
poprzedzić Oceną Ryzyka dla Zadania
oraz prowadzić w oparciu o Instrukcję 1. Do czyszczenia powierzchni należy
Bezpiecznego Wykonywania Robót (IBWR). stosować ścierniwa:
6. W Ocenie Ryzyka dla Zadania należy " metalowe  śrut staliwny lub żeliwny,
uwzględnić zagrożenia toksyczne, pocięty drut stalowy
wynikające ze stosowanych farb, lakierów, " niemetalowe  piaski, elektrokorund,
emalii, rozpuszczalników, rozcieńczalników, rozdrobnione skały i minerały, ścierniwa
spoiw i pigmentów. sztuczne.
7. Z Oceną Ryzyka dla Zadania oraz IBWR 2. W pomieszczeniach, w których
należy zapoznać wszystkich pracowników do czyszczenia używa się ścierniw
Wersja 1.0
Standard 13.8 1
z rozdrobnionych skał i minerałów 15. Pracowników wykonujących czyszczenie
zawierających wolną krzemionkę, należy strumieniowo-ścierne w komorach
prowadzić pomiar stężenia całkowitego oraz na otwartej przestrzeni należy
i respirabilnego pyłu, aby nie przekroczyć wyposażać w środki ochrony indywidualnej
dopuszczalnych wartości stężeń, dostosowane do rodzaju technologii
określonych w przepisach szczegółowych. czyszczenia, występujących niebezpiecznych
3. Resztki zużytego ścierniwa i inne i szkodliwych czynników dla zdrowia,
zanieczyszczenia należy usuwać z miejsca liczby osób przebywających w strefie
pracy i przekazywać do utylizacji lub pracy oraz innych zagrożeń, jakie zostały
regeneracji. zidentyfikowane w Ocenie Ryzyka dla
4. Wszędzie tam, gdzie czyszczone Zadania.
powierzchnie lakiernicze mogą zawierać 16. Do środków ochrony indywidualnej
związki ołowiu lub innych składników piaskowacza zalicza się m.in.:
toksycznych należy stanowiska czyszczenia " ubranie pyłoszczelne
szczelnie osłaniać i wyposażać w układ " rękawice ochronne
Rys. 1 Rękawy ochronne
filtracyjno  wentylacyjny. " specjalny hełm z dopływem świeżego
5. Komory robocze przeznaczone do powietrza, pokrywający całą głowę,
czyszczenia różnych powierzchni należy połączony z kapturem na ramiona,
wyposażać w układy ssące filtracyjno całkowicie zapobiegający przenikaniu
 wentylacyjne oraz hermetyzować pyłu (Rys. 2, 3).
dla uniemożliwienia powstawania 17. Czas pracy w komorze roboczej nie może
zapylenia pomieszczeń, w których zostały być jednorazowo dłuższy niż 40 minut.
zainstalowane. 18. Przerwa powinna trwać nie krócej niż
6. Komory robocze należy wyposażać 20 minut. W jej trakcie pracownicy powinni
Rys. 2 Piaskowacz 
w świetlny sygnalizator pracy informujący przebywać w miejscu z dopływem czystego
wyposażenie ochronne
o zagrożeniach oraz awaryjny wyłącznik powietrza.
urządzeń. 19. Stanowiska pracy czyszczenia strumieniowo
7. Drzwi wejściowe do komory roboczej  ściernego usytuowane na otwartej
obsługiwanej zarówno z zewnątrz, jak przestrzeni należy znakować tablicami
i wewnątrz można otwierać dopiero po informacyjno  ostrzegawczymi oraz
uprzednim odpyleniu jej wnętrza. lokalizować tak, aby nie powodowały
8. Jeżeli obsługa urządzeń do czyszczenia zagrożeń bezpieczeństwa i zdrowia osób
powierzchni odbywa się przez otwory postronnych.
w ścianie kabiny, otwory te należy wyposaży 20. Pomieszczenia czyszczenia strumieniowo-
w szczelne i gumowe rękawy, usytuowane ściernego, malowania natryskowego
Rys. 3 Hełm do piaskowania
na wysokości przedramienia pracownika oraz napylania muszą być wyposażone
(Rys. 1). w sprawny, poddany legalizacji sprzęt
9. W komorze roboczej należy zadbać i środki gaśnicze, w ilościach odpowiednich
o odpowiednią częstotliwość wymiany do aktualnych potrzeb.
powietrza dla zapewnienia dobrej
widoczności. C. Malowanie ręczne przez zanurzanie lub
10. Częstotliwość wymiany powietrza polewanie
w komorze roboczej należy ustalić
w oparciu o: 1. Farby i lakiery można mieszać ręcznie za
" rodzaj czyszczonego materiału lub pomocą drewnianych lub metalowych,
usuwanej powłoki malarskiej nieiskrzących mieszadeł.
" liczbę stanowisk pracy 2. Do malowania ręcznego za pomocą pędzli
" rodzaj stosowanego i zużytego lub wałków zaleca się stosowanie gęstych
ścierniwa. farb, lakierów lub emalii zawierających
11. Urządzenie do strumieniowo-ściernego niewielkie ilości rozpuszczalników lub
czyszczenia powierzchni należy wyposażyć rozcieńczalników. Ogranicza to emisję ich
w sprawny system umożliwiający oparów do otoczenia.
pracownikowi wykonującemu proces 3. Środki ochrony indywidualnej dróg
czyszczenia zamknięcie wypływu ścierniwa oddechowych należy dobierać
z dyszy roboczej. z uwzględnieniem rodzaju stosowanych
12. System, o którym mowa wyżej, powinien materiałów malarskich i wyposażać
być tak skonstruowany, aby w razie w odpowiedni do tych ustaleń pochłaniacz
przypadkowego, niekontrolowanego oparów (Rys. 4).
Rys. 4 Prace malarskie  wypuszczenia z rąk pracownika dyszy 4. Niezależnie od ochron indywidualnych, na
ochrona dróg oddechowych
roboczej następowało niezwłoczne stanowisku malowania ręcznego należy
zamknięcie wypływu ścierniwa do dyszy. zapewnić intensywną wentylację oraz
13. System, o którym mowa w punkcie A11, kilkuminutowe przerwy w pracy.
podlega każdorazowej kontroli przed 5. Przed przystąpieniem do malowania
rozpoczęciem pracy oraz w przypadkach ręcznego należy wygasić wszelkie z
ródła
stwierdzenia jego wadliwego działania. otwartego ognia oraz wyłączyć grzejniki
14. Pracownik wykonujący czyszczenie elektryczne, zlokalizowane w sąsiedztwie
powierzchni w komorze roboczej musi być prowadzonych prac malarskich.
asekurowany przez co najmniej jednego 6. Wanny do malowania zanurzeniowego
pracownika znajdującego się na zewnątrz powinny być wyposażone w sprawną
komory. i skuteczną wentylację, umieszczoną
2
nad wanną lub w jej bocznych, górnych 8. Puste naczynia po wyrobach lakierowych
częściach. należy przechowywać poza terenem
7. Zaleca się mechanizację procesu zalewania lakierni, w miejscu specjalnie
wanien farbą lub lakierem oraz zanurzania przeznaczonym do tego celu.
w nich przedmiotów, w celu ograniczenia 9. Kabiny malarskie, przewody wentylacji
kontaktu pracownika ze szkodliwymi wyciągowej oraz miejsca narażone na
oparami. osadzanie się cząstek wyrobów lakierowych
8. Wszystkie urządzenia wentylacyjne należy systematycznie oczyszczać,
muszą być wykonane w wersji z zachowaniem środków ostrożności i przy
przeciwwybuchowej. użyciu narzędzi niepowodujących iskrzenia.
D. Malowanie natryskowe oraz napylanie E. Zabrania się:
1. Pokrywanie powierzchni płynnymi 1. Stosowania do czyszczenia strumieniowo-
wyrobami lakierowymi można prowadzić ściernego suchego piasku kwarcowego
na otwartej przestrzeni, w komorach jako ścierniwa lub jako dodatku do innych
malarskich lub pomieszczeniach ścierniw.
wyposażonych w wentylację odciągową, 2. Stosowania do czyszczenia strumieniowo
z wymuszonym nawiewem powietrza. ściernego urządzeń nieposiadających
2. Napylanie farbami proszkowymi można odpowiednich zabezpieczeń określonych
prowadzić wyłącznie w komorach w punktach: A11 i A12.
malarskich lub pomieszczeniach 3. Jednoosobowej pracy w komorach
z odpowiednią wentylacją, zaprojektowaną roboczych do czyszczenia strumieniowo-
i wykonaną dla tego rodzaju pomieszczeń ściernego.
Rys. 5 Komora malarska
i prac (Rys. 5). 4. Podejmowania pracy w komorze roboczej
3. W pomieszczeniach do malowania bez odpowiednich środków ochrony
natryskowego oraz napylania powierzchni indywidualnej.
wyrobami lakierowymi należy zadbać 5. Czyszczenia powierzchni przy
o takie stężenie czynników szkodliwych dla niedomkniętych drzwiach komory roboczej
zdrowia, aby ich wartość nie przekraczała lub niesprawnym systemie wentylacyjnym.
dopuszczalnych stężeń, określonych 6. Kierowania strumienia ścierniwa z dyszy
w przepisach szczegółowych. poza czyszczony przedmiot.
4. Wartości stężeń, o których mowa wyżej 7. Prowadzenia malowania natryskowego lub
należy osiągać stosując środki ochrony napylania instalacji lub urządzeń będących
indywidualnej lub zbiorowej. pod napięciem.
5. W pomieszczeniach i przestrzeniach 8. Gromadzenia na stanowisku pracy
zamkniętych, w których prowadzone opróżnionych naczyń i pojemników po
są prace związane z malowaniem materiałach stosowanych do malowania
natryskowych lub napylaniem, ilość natryskowego lub napylania.
przechowywania palnego materiału 9. Używania grzejników z otwartą spirala
przeznaczonego do tych prac nie może grzejną lub otwartego ognia podczas
przekraczać zapotrzebowania jednej zmiany malowania natryskowego lub napylania.
roboczej. 10. Prowadzenia prac spawalniczych na
6. Wszystkie stanowiska malowania stanowisku malowania natryskowego,
natryskowego lub napylania należy napylania lub w ich sąsiedztwie.
oznaczać tablicami informacyjno- 11. Stosowania narzędzi iskrzących.
ostrzegawczymi i zabezpieczać przed 12. Stosowania materiałów bez znajomości
dostępem osób postronnych. technologii ich nakładania i działania
7. Aparatura lakiernicza pracująca pod toksycznego.
ciśnieniem powinna być wyposażona 13. Używania do prac lakierniczych sprężonych
w sprawne manometry i zawory gazów palnych i tlenu.
bezpieczeństwa, ustawione na określone
ciśnienie i zaplombowane.
Wersja 1.0
Standard 13.8 3