Zestaw 1
1. Określ pojęcie spedycji:
Spedycja - każda działalność gospodarcza polegająca na organizowaniu przewozu ładunków na zlecenie osoby prawnej lub fizycznej i na wykonaniu niezbędnej grupy czynności dodatkowych, wynikających ze specyfiki zlecenia.
2. Sklasyfikuj tabor samochodowy w zakresie przewozów towarowych
W taborach podkreśla się jego cechy techniczno - eksploatacyjne. Klasyfikację zaczyna się od podziału tych środków pracy na:
tabor silnikowy: samochody ciężarowe, ciągniki samochodowe
tabor bezsilnikowy: przyczepy, naczepy
W praktyce podział taboru samochodowego dzieli się wg grup ładowności:
tabor dostawczy: ładowność do 1,9 tony
tabor niskotonażowy: ładowność 2 - 4 tony
tabor średniotonażowy: ładowność 4 - 12 ton
tabor wysokotonażowy: ładwność powyżej 12 ton
3. Wskaż przepisy prawne w zakresie gotowości środka transportowego do przewozów.
Zestaw 2
1. Klasyfikacja środków transportu:
Transport daleki:
kolejowy
kolejowo - drogowy
liniowy
lotniczy
wodny śródlądowy
morski
mieszany (multimodalny, intermodalny, zapleczowy)
specjalny (gąsiennicowy, poduszkowy, kroczący)
Transport bliski:
dźwigowy
wózkowy
przenośnikowy
2. Sklasyfikuj tabor samochodowy w zakresie przewozów pasażerskich:
Pojazdy do przewozu osób obejmują, swoimi ramami klasyfikacji samochody osobowe i autobusy. Samochody osobowe są czynnikami produkcji trans. samoch. tylko, kiedy ich dysponent przeznaczył je do zarobkowej działalności przewozu osób (np.: TAXI).
Autobus - pojazd silnikowy, do przewozu grupy osób.
Klasyfikacja autobusów z punktu widzenia potrzeb przewozów pasażerskich, czyli z punktu widzenia cech eksploatacyjnych:
autobusy do przewozów miejskich (proporcjonalny podział na miejsca siedzące i stojące)
do przewozów międzymiastowych (przewiduje się wyłącznie miejsca siedzące o zwykłym standardzie wygody)
do przewozów turystycznych (obok miejsc siedzących o wysokim lub podwyższonym standardzie wygody, przewiduje się część przeznaczoną do obsługi potrzeb konsumpcyjnych i fizjologicznych)
Z punktu widzenia możliwości obsługi potrzeb przewozowych, autobusy można podzielić na:
mikrobusy - do 12 pasażerów
minibusy - do 20 osób
autobusy średnie - do 50 osób
autobusy duże - ponad 50 osób
standardowe (100 - 110 miejsc)
przegubowe (135 - 150 miejsc)
3. Zasady opracowania planów remontowych środków transportu:
Zestaw 3
1. Określ pojęcie transportu:
Transport - przemieszczanie ludzi, ładunków (przedmiot transportu) w przestrzeni przy wykorzystaniu odpowiednich środków (środków transportu). Transport to, obok łączności, dział gospodarki, które zwiększają użyteczność dóbr poprzez ich przemieszczanie w przestrzeni. Określenie transport używane jest również odnośnie przesyłu informacji i energii, choć nie jest w pełnym znaczeniu transportem.
2. Określ wymagania eksploatacyjne dotyczące środków transportu samochodowego:
odpowiednie ogumienie, olej , płyny hamulcowe, sprawny układ kierowniczy...
3. Wskaż warunki eksploatacyjne środków transportu:
Zestaw 4
1. Określ pojęcie środka transportu:
Środki transportu to maszyny transportowe lub istoty żywe, dzięki którym możliwe jest przemieszczanie ludzi lub ładunków.
2. Określ wymagania techniczne dotyczące środków transportu kolejowego:
3. Wskaż zakres przeglądów technicznych pojazdów samochodowych:
W skład przeglądu technicznego pojazdu wchodzi sprawdzenie układu kierowniczego, układu hamulcowego, układu wydechowego, zawieszenie, amortyzatory, instalacja elektryczna, sprawność silnika...
Zestaw 5
1. Określ pojęcie usługi transportowej:
Usługa transportowa (logistyczna) to usługa mająca na celu transformację czasowo - przestrzenną dóbr rzeczowych.
2. Wskaż zakres obsługi technicznej dla środków transportu samochodowego i kolejowego
3. Wskaż wyposażenie pojazdów samochodowych:
Układy przeciwpoślizgowe (ABS, ASR), układy wspomagające działanie kierownicy podczas jazdy po łuku drogi (ESP), układy wspomagające proces hamowania (BAS), wspomaganie układów kierowniczych (np. hydrauliczne), ergonomiczne fotele, regulacja wysokości kąta siedziska, klimatyzacja, regulacja położenia kierownicy, pasy bezpieczeństwa, poduszki powietrzne, zagłówki, układ stabilizacji toru jazdy.
Zestaw 6
1. Określ rolę transportu:
rola gospodarcza (przewozy towarów) , społeczna (przewóz osób)
2. Scharakteryzuj przewóz w transporcie śródlądowym:
Barka jest to rodzaj statku o płaskim dnie, służącego do transportu ładunków w żegludze śródlądowej. Barki w żegludze śródlądowej dzielą się na górno-i dolnopokładowe. Mogą być przestosowane do pchania, holowania lub posiadać własny napęd. Barki pozbawione własnego napędu i poruszają się pchane przez niewielkie jednostki zwane pchaczami (niewielki statek o silniku o niewspółmiernie dużej mocy w stosunku do rozmiarów samej jednostki, którego zadaniem jest np. dopychanie większych statków do nabrzeża lub pchanie barek). Nośność typowej barki wynosi 1300 - 1500 t. Można formować zestawy złożone z kilku barek aby uzyskać bardzo wysoką ładowność, wahającą się od kilku do kilkunastu tysięcy ton.
W transporcie śródlądowym wykorzystuje się również kontenerowce, mogące zabrać na swój pokład ładunek 470 TEU.
Do najszybszych obecnie środków przewozowych można zaliczyć katamarany oraz wodoloty i poduszkowce.
W transporcie pasażerskim wykorzystywane również są promy, posiadające własny napęd lub są poruszane z brzegu za pomocą liny.
3. Rodzaje materiałów eksploatacyjnych w różnych środkach transportu:
Zestaw 7
1. Określ podstawowe formy transportu:
lądowy(kolejowy,drogowy), wodny, powietrzny, przesyłowy
2. Dobierz ładunki dla transportu śródlądowego:
piasek i żwir (około 60% wszystkich przewozów tego typu),
węgiel kamienny (około 15% wszystkich przewozów tego typu),
metale i wyroby z metali,
rudy,
nawozy sztuczne,
kamienie drogowe.
3. Wskaż wymagania dopuszczające środki transportu samochodowego do ruchu:
Zestaw 8
1. Wskaż wady różnych rodzajów transportu:
Transport samochodowy:
uzależniony od pogody
przyczynia się do zanieczyszczenia środowiska (m.in. efekt cieplarniany)
bardzo duży współczynnik wypadków
dłuższy czas transportu w porównaniu z samolotem
mała pojemność
czasami wysokie koszty utrzymania pojazdu
Transport lotniczy
jego funkcjonowanie jest uzależnione od pogody
na niewielkie odległości drogi
średnia ładowność
ryzyko ataków terrorystycznych
Transport kolejowy
wielkie ryzyko kradzieży
budowa linii kolejowych jest bardzo kosztowna
możliwość zniszczenia towaru w wypadku nagłych zatrzymań, wstrząsów
Transport morski
powolny
podczas katastrof tankowców dochodzi do zanieczyszczenie wód
obsługuje tylko obszary nadmorskie
uzależniony od pogody
konieczność przeładunków
ryzyko zniszczenia ładunków podatnych na wilgoć
konieczność budowy kosztownych portów
Transport rurociągowy
trudności w budowie rurociągów, spowodowane niekorzystną rzeźbą terenu i wysoki kosztami
można przesyłać tylko i wyłącznie jeden rodzaj surowca przez jeden rurociąg
Transport śródlądowy
powolny
ryzyko zniszczenia ładunków podatnych na wilgoć
uzależniony od pogody
konieczność budowy kosztownych kanałów
2. Scharakteryzuj transport wodny:
Transport morski obsługuje największą część ogólnych obrotów międzynarodowej wymiany towarowej. Proporcje udziału transportu morskiego w przewozach znacznie różnicują się w zależności od obszaru geograficznego, rodzaju ładunku, stopnia uzależnienia wymiany od drogi morskiej i stopnia rozwoju konkurencyjnych gałęzi transportu.
Żegluga morska ma najkorzystniejsza strefę zastosowania w przewozach na duże odległości. Wynika to ze światowego zasięgu obsługiwanych szlaków przewozowych, znacznej dostępności do poszczególnych kontynentów (porty morskie), przystosowania do przewozu prawie wszystkich rodzajów ładunków oraz silnej degresji jednostkowych kosztów przemieszczania przy przewozach na duże odległości.
Wyróżniamy dwa podstawowe człony transportu morskiego:
żegluga morska - handlowe wykorzystanie żeglugi morskiej (statków) przez poszczególne firmy armatorskie,
porty morskie
Porty morskie to odpowiednio zorganizowane pod względem technicznym i obsługowym miejsca, mające na celu bezpieczną obsługę statku i ładunku (cumowanie, załadunek, rozładunek). Porty rodzaju morskiego są złożonymi węzłami transportu, gdzie stykają się szlaki drogi morskiej za szlakami dróg komunikacji lądowych.
„Autostrada morska” obejmuje infrastrukturę i organizację przynajmniej w dwóch portach w dwóch różnych państwach członkowskich Unii Europejskiej. Organizacja obsługi autostrady morskiej powinna obejmować elektroniczne systemy zarządzania logistyką, systemy bezpieczeństwa, uproszczone procedury administracyjne i celne oraz infrastrukturę portową.
Transport wodny śródlądowy odbywa się na jeziorach, rzekach i kanałach. Najistotniejsze cechy, różniące żeglugę śródlądową od pozostałych gałęzi transportu są związane z: małą dostępnością, dużą zgodność układu dróg z ciągami ładunkowymi, wysoki współczynnik wydłużenia, małą szybkość techniczną, sezonowość, dużą ładowność, dużą przestrzenność środka transportu, wysoki stopień bezpieczeństwa przewozu. Najważniejsze cztery drogi wodne Europy to: droga wodną Renu, droga wodną wschód - zachód, droga wodna północ - południe, droga wodna wschód - zachód, biegnąca przez kraje naddunajskie. Żegluga śródlądowa odbywa się ogólnie w warunkach znacznie bardziej komfortowych niż żegluga morska, co stawia środkom transportu wodnego śródlądowego znacznie mniejsze wymagania, przez co umożliwia również bardziej uniwersalne ich wykorzystanie. Żegluga ta charakteryzuje się stosowaniem statków wodnych o mniejszej autonomiczności, używaniem jednostek pływających o mniejszych parametrach niż na morzu.
3. Omów zasady przeprowadzania przeglądów codziennych:
Zestaw 9
1. Wskaż zalety różnych rodzajów transportu:
Transport samochodowy
można się nim dostać wszędzie tam, gdzie nie ma dostępu kolej, statek…
szybsze i łatwiejsze życie
korzystny w przewozie osób na małe odległości
coraz tańsze ceny samochodów
łatwiej dostępne (w porównaniu np. z samolotem)
Transport lotniczy
uważany za najbezpieczniejszy rodzaj transportu
szybki czas przelotu
w niewielkim stopniu wpływa na środowisko
coraz niższe ceny biletów
Transport kolejowy
im większa odległość tym tańszy przejazd
bardzo duża ładowność
między kolejami nie dochodzi do powstawania korków, tak jak w przypadku samochodów
dobrze rozwinięte linie kolejowe, które w porównaniu do dróg stanowią bardzo małą powierzchnię
doskonały środek transportu dla zatłoczonych miast stanowią tzw. metra
mały wpływ mają warunki pogodowe
Transport morski
tani
daleki zasięg
bardzo duża ładowność
transportowany może być każdy rodzaj towaru
małe zagrożenie
Transport rurociągowy
bardzo tani
warunki pogodowe nie mają wpływu na jego funkcjonowanie (bądź w bardzo małym)
szybki
ekonomiczny
najkorzystniejszy
Transport śródlądowy
duża ładowność
bardzo tani
niewielki wpływ na środowisko
czasami stanowi atrakcję turystyczną (jeśli jest przeznaczony dla ludzi)
2. Scharakteryzuj transport śródlądowy:
Transport wodny śródlądowy, podobnie jak lądowy, wykorzystywany był przez człowieka od zamierzchłych czasów, ulegając - wraz z rozwojem techniki - różnym przemianom.
Najistotniejsze cechy, różniące żeglugę śródlądową od pozostałych gałęzi transportu są związane z:
odległością przestrzenną:
małą dostępność, dużą zgodność układu dróg z ciągami ładunkowymi, wysoki współczynnik wydłużenia,
czasem transportu:
małą szybkość techniczną, sezonowość,
przedmiotem przewozu:
dużą ładowność, masowość, dużą przestrzenność środka transportu, wysoki stopień bezpieczeństwa przewozu. Żegluga śródlądowa odbywa się ogólnie w warunkach znacznie bardziej komfortowych niż żegluga morska, co stawia środkom transportu wodnego śródlądowego znacznie mniejsze wymagania, przez co umożliwia również bardziej uniwersalne ich wykorzystanie. Jedynym poważnym mankamentem jest możliwość uprawiania tej żeglugi na mniejszą skalę, jeśli chodzi o jednorazową ilość transportowanych osób lub ładunków. Specyfiką tej żeglugi jest również występowanie różnorodnych przeszkód - mielizny, mosty, śluzy itp. Żegluga ta charakteryzuje się stosowaniem statków wodnych o mniejszej autonomiczności, używaniem jednostek pływających o mniejszych parametrach niż na morzu (długość, głębokość, wyporność, moc, ładowność itp.), możliwością wykorzystywania zestawów jednostek pływających - zarówno pchanych, jak i ciągniętych. Towary, które najczęściej są przewożone w żegludze śródlądowej to:
piasek i żwir (około 60% wszystkich przewozów tego typu),
węgiel kamienny (około 15% wszystkich przewozów tego typu),
metale i wyroby z metali,
rudy,
nawozy sztuczne,
kamienie drogowe.
W żegludze śródlądowej podstawowym środkiem transportu towarów są barki.
Barka jest to rodzaj statku o płaskim dnie, służącego do transportu ładunków w żegludze śródlądowej. Barki w żegludze śródlądowej dzielą się na górno-i dolnopokładowe. Mogą być przestosowane do pchania, holowania lub posiadać własny napęd. Barki pozbawione własnego napędu i poruszają się pchane przez niewielkie jednostki zwane pchaczami.
W transporcie pasażerskim główny nacisk kładzie się na zwiększenie szybkości oraz warunków przewozu (komfort, wypoczynek, rozrywka). Do najszybszych obecnie środków przewozowych można zaliczyć katamarany oraz wodoloty i poduszkowce.
W transporcie pasażerskim wykorzystywane również są promy, posiadające własny napęd lub są poruszane z brzegu za pomocą liny.
3. Omów zakres przeprowadzania przeglądów codziennych:
Zestaw 10
1. Określ energochłonność różnych rodzajów transportu:
W Polsce ok. 89% energii zużywanej w transporcie zużywane jest w transporcie drogowym, a
ok. 5,6% transporcie kolejowym. Pozostałe 5% energii zużywane jest w transporcie lotniczym
oraz śladowe ilości przez żeglugę śródlądową i przybrzeżną.
W latach 1990-2005 obserwuje się stały wzrost zużycia paliw w transporcie drogowym
(w tempie ok. 2,5%/rok) przy jednoczesnym wyraźnym spadku zużycia energii w transporcie
kolejowym.
2. Scharakteryzuj transport morski:
Transport morski obsługuje największą część ogólnych obrotów międzynarodowej wymiany towarowej. Proporcje udziału transportu morskiego w przewozach znacznie różnicują się w zależności od obszaru geograficznego, rodzaju ładunku, stopnia uzależnienia wymiany od drogi morskiej i stopnia rozwoju konkurencyjnych gałęzi transportu.
Żegluga morska ma najkorzystniejsza strefę zastosowania w przewozach na duże odległości. Wynika to ze światowego zasięgu obsługiwanych szlaków przewozowych, znacznej dostępności do poszczególnych kontynentów (porty morskie), przystosowania do przewozu prawie wszystkich rodzajów ładunków oraz silnej degresji jednostkowych kosztów przemieszczania przy przewozach na duże odległości.
Wyróżniamy dwa podstawowe człony transportu morskiego:
żegluga morska - handlowe wykorzystanie żeglugi morskiej (statków) przez poszczególne firmy armatorskie,
porty morskie
Porty morskie to odpowiednio zorganizowane pod względem technicznym i obsługowym miejsca, mające na celu bezpieczną obsługę statku i ładunku (cumowanie, załadunek, rozładunek). Porty rodzaju morskiego są złożonymi węzłami transportu, gdzie stykają się szlaki drogi morskiej za szlakami dróg komunikacji lądowych.
Obszar portu morskiego składa się z dwóch części:
wodnej, zwanym akwatorium (baseny portowe, kanały portowe)
lądowej, zwanej terytorium
Infrastrukturę portową i jej części składowe charakteryzują m.in. :
długotrwałość tworzenia i użytkowania,
znaczna przewaga kosztów stałych nad kosztami zmiennymi w procesie jej tworzenia i użytkowania,
wysoka kapitałochłonność,
immobilność,
wielozadaniowość,
ograniczona adaptacyjność
Z portami morskimi łączy się jeszcze jedno dosyć istotne pojęcie, jakim jest „autostrada morska”.
„Autostrada morska” obejmuje infrastrukturę i organizację przynajmniej w dwóch portach w dwóch różnych państwach członkowskich Unii Europejskiej. Organizacja obsługi autostrady morskiej powinna obejmować elektroniczne systemy zarządzania logistyką, systemy bezpieczeństwa, uproszczone procedury administracyjne i celne oraz infrastrukturę portową.
Warunkiem koniecznym jest tutaj użytkowanie „autostrady morskiej” przez rok.
Do przewozu towarów używa się wielu wyspecjalizowanych statków: masowców, drobnicowców, kontenerowców, tankowców (chemikaliowców, gazowców), statków typu RO-RO.
Masowce to statki do przewozu suchych ładunków masowych i półmasowych, ale według systematyki naukowej w okrętownictwie do masowców zalicza się masowce suche i zbiornikowce - statki do przewozu płynnych ładunków masowych.
Drobnicowiec to statek przeznaczony do przewozu drobnicy, czyli towarów przemysłowych liczonych w sztukach, zapakowanych w skrzynie, beczki, bele, worki i inne rodzaje opakowań, lub bez opakowania, jak samochody. Drobnicowce rozwijają zwykle dużą prędkość, przekraczającą nawet 20 węzłów. Mogą też zabierać do 12 pasażerów.
Z reguły są wyposażone w urządzenia i osprzęt przeładunkowy (dźwigi lub bomy ładunkowe), umożliwiający im załadowanie i wyładowanie ładunku bez użycia urządzeń portowych.
Kontenerowcem nazywamy statek specjalnie wyposażony w prowadnice i przeznaczony do przewozu kontenerów, przy założeniu ich pionowego załadunku i wyładunku. Największe kontenerowce potrafią przewozić ponad 10.000 TEU
Tankowce (zbiornikowce) - tzw. statki-cysterny przeznaczone do transportowania materiałów płynnych. Zbiornikowce należą do największych statków handlowych. W przeciwieństwie do innych frachtowców nie posiadają ładowni, a zbiorniki ładunkowe - załadunek/wyładunek odbywa się za pośrednictwem systemu rurociągów i pomp.
RO-RO (Roll On/Roll Of) zwane po polsku „rorowcami” to statki typu towarowego, pasażersko - towarowego lub barki przystosowanej do przewożenia ładunków tocznych i pojazdów.
Przewozy pasażerskie stanowią znikomy odsetek ogólnego transportu ludzi, a to ze względu na długi czas podróży oraz większy udział w przewozie pasażerów transportu lotniczego. Jedynie w niektórych regionach świata, na przykład na obszarach o silnie rozwiniętej linii brzegowej lub w państwach wyspiarskich, ważną rolę odgrywa komunikacja promowa.
W żegludze pasażerskiej wyróżnia się następujące formy przewozów:
pasażerską liniową, która polega na utrzymywaniu stałych i regularnych połączeń między tymi samymi portami w terminalach ustalonych w rozkładach rejsów,
wycieczkową - organizowanie rejsów statkami pasażerskimi w atrakcyjne rejony świata
promową, która jest wykonywana pasażerskimi lub pasażersko - towarowymi
3. Omów zasady przeprowadzania przeglądów okresowych:
Zestaw 11
1. Oddziaływanie różnych rodzajów transportu na środowisko naturalne:
Zużycie surowców
Efekt cieplarniany
Letni smog
Eutrofizm
Umieranie lasów
Zanikanie wolnych przestrzeni
Zagrożenia dla zdrowia
2. Scharakteryzuj przewozy w transporcie lotniczym:
Transportem lotniczym przewożeni są ludzie i towary z dużą w porównaniu z innymi środkami prędkością, i to w sposób, jak wykazują statystyki, najbezpieczniejszy, powodując przy tym niewielki zanieczyszczenie środowiska. Transport lotniczy jest szczególnie przydatny w szybkim dostarczaniu, nawet na odległe rynki, świeżych owoców, warzyw, kwiatów i ekspresowej poczty.
Transport lotniczy jest reprezentowany przez kilkadziesiąt tysięcy samolotów, z których 85% to samoloty pasażerskie i tylko 15% stanowią samoloty przewożące ładunki.
Samoloty pasażerskie posiadające do 240 miejsc są wykorzystywane na trasach kontynentalnych i krajowych, natomiast te, które oferują ilość miejsc większą niż 240 zaangażowane są w przewozy międzykontynentalne. Wielkość samolotu ma wpływ na ilość zabieranego ładunku, stąd w przewozach czarterowych pasażerowi mogą zabrać ze sobą niewielki bagaż. Rocznie z transportu samolotowego korzysta około 2 mld pasażerów.
W lotniczych przewozach towarowych transportowane są przede wszystkim towary , gdzie koszty transportu mają niewielkie znaczenie, towary te posiadaja często dużą wartość, przy małej objętości lub ciężarze. Typowe towary transportowane drogą lotniczą to również produkty łatwo psujące się i o krótkiej trwałości. Transport towarów można wykonać na trzy sposoby:
Ładunek zabierają samoloty pasażerskie do ładowni podpokładowych
Wykorzystuje się samoloty z załadunkiem towarów na górnym pokładzie
Ładunek zabierają typowe samoloty transportowe
Współczesne samoloty transportowe, w zależności od typu, mogą unieść od 40 do 250 ton ładunku, a samoloty pasażerskie znacznie mniej (do kilku ton). Należy też pamiętać, iż ładowność samolotu jest zmienna, gdyż zależy od odległości, jaką ma on do pokonania bez tankowania. Ograniczeniem jest również zdolność lotniska do przyjęcia, a ściślej rzecz biorąc do startu samolotu - decydującym czynnikiem jest długość pasa startowego. W takim wypadku samolot może wziąć mniej ładunku lub paliwa.
W samolotach transportowych zarówno urządzenia przeładunkowe, jak i wnętrza samolotów są wyposażone w rolki, po których przesuwa się jednostki ładunkowe. Tego rodzaju urządzenia nie są instalowane w samolotach pasażerskich.
3. Omów zakres przeprowadzania przeglądów okresowych:
Zestaw 12
1. Określ zakres czynności transportowych:
przygotowanie środka transportowego, załadunek, odjazd pojazdu, odprawa handlowa, doręczenie, przygotowanie dokumentacji, odprawa techniczna, rozładunek, kontrola techniczna pojazdu
2. Dobierz ładunki do przewozu lotniczego:
W lotniczych przewozach towarowych transportowane są przede wszystkim towary , gdzie koszty transportu mają niewielkie znaczenie, towary te posiadają często dużą wartość, przy małej objętości lub ciężarze. Typowe towary transportowane drogą lotniczą to również produkty łatwo psujące się i o krótkiej trwałości. Współczesne samoloty transportowe, w zależności od typu, mogą unieść od 40 do 250 ton ładunku, a samoloty pasażerskie znacznie mniej (do kilku ton).
3. Rola stanu technicznego środków transportu, a ich przydatność dla procesu eksploatacyjnego:
Zestaw 13
1. Wskaż uwarunkowania ekonomiczne dla różnych rodzajów transportu:
2. Scharakteryzuj przewozy w transporcie morskim:
Masowce to statki do przewozu suchych ładunków masowych i półmasowych, ale według systematyki naukowej w okrętownictwie do masowców zalicza się masowce suche i zbiornikowce - statki do przewozu płynnych ładunków masowych. Masowce zazwyczaj mają pojedynczym pokład i podwójne dno, przewożą suche ładunki masowe luzem, tj. bez opakowania, wsypywanych bezpośrednio do ładowni, jak np. węgiel, ruda, nawozy mineralne, zboża, siarka granulowana, itp. Masowce przewożą też czesto ładunki półmasowe (break-bulk), czyli np. blachy (także w rolach), stal w innej postaci (szyny, kęsy hutnicze), drewno pakietyzowane, papier w rolach, a także kontenery (masowco-kontenerowce).
Drobnicowiec to statek przeznaczony do przewozu drobnicy, czyli towarów przemysłowych liczonych w sztukach, zapakowanych w skrzynie, beczki, bele, worki i inne rodzaje opakowań, lub bez opakowania, jak samochody. Drobnicowce rozwijają zwykle dużą prędkość, przekraczającą nawet 20 węzłów. Mogą też zabierać do 12 pasażerów.
Z reguły są wyposażone w urządzenia i osprzęt przeładunkowy (dźwigi lub bomy ładunkowe), umożliwiający im załadowanie i wyładowanie ładunku bez użycia urządzeń portowych.
Kontenerowcem nazywamy statek specjalnie wyposażony w prowadnice i przeznaczony do przewozu kontenerów, przy założeniu ich pionowego załadunku i wyładunku. Największe kontenerowce potrafią przewozić ponad 10.000 TEU
Tankowce (zbiornikowce) - tzw. statki-cysterny przeznaczone do transportowania materiałów płynnych. Zbiornikowce należą do największych statków handlowych. W przeciwieństwie do innych frachtowców nie posiadają ładowni, a zbiorniki ładunkowe - załadunek/wyładunek odbywa się za pośrednictwem systemu rurociągów i pomp.
RO-RO (Roll On/Roll Of) zwane po polsku „rorowcami” to statki typu towarowego, pasażersko - towarowego lub barki przystosowanej do przewożenia ładunków tocznych i pojazdów.
W żegludze pasażerskiej wyróżnia się następujące formy przewozów:
pasażerską liniową, która polega na utrzymywaniu stałych i regularnych połączeń między tymi samymi portami w terminalach ustalonych w rozkładach rejsów,
wycieczkową - organizowanie rejsów statkami pasażerskimi w atrakcyjne rejony świata
promową, która jest wykonywana pasażerskimi lub pasażersko - towarowymi
3. Określ rodzaje norm prawnych w zakresie gotowości środka transportu do przewozów międzynarodowych:
Zestaw 14
1. Omów obecne i przyszłe potrzeby transportowe biorąc pod uwagę stan i rozwój gospodarki przemysłowej
2. Dobierz ładunki dla transportu morskiego:
przewozu kontenerów, przy założeniu ich pionowego załadunku i wyładunku
drobnicy, czyli towarów przemysłowych liczonych w sztukach, zapakowanych w skrzynie, beczki, bele, worki i inne rodzaje opakowań, lub bez opakowania, jak samochody.
Tankowce najpowszechniej są wykorzystywane i utożsamiane z transportem ropy naftowej jednak wykorzystuje je się także do przewozu chemikaliów (chemikaliowce) oraz jako jednostki przystosowane do przewozu skroplonego gazu (gazowce).
przewożenia ładunków tocznych i pojazdów.
3. Wskaż przepisy prawne dotyczące gotowości środka transportu do przewozów międzynarodowych:
Zestaw 15
1. Wskaż potrzeby transportowe w zakresie przewozu ludzi:
przejazdami pracowniczymi, przejazdami uczniowskimi, przejazdami służbowymi tzw. business travel, konieczności zaopatrzenia ludności, realizacji potrzeb przejazdów okolicznościowych, realizacji potrzeb przejazdów prywatnych-głównie turystycznych, potrzebę utrzymania więzi społecznych, działalności administracyjnej państwa, akcje ratunkowe, przestrzenne rozmieszczenie dóbr kulturalnych, oświatowych i naukowych.
2. Określ elementy składowe procesu eksploatacji w przewozach kombinowanych:
3. Omów pojęcie rynku transportowego:
Rynek obejmuje ogół stosunków wymiennych zachodzących między podmiotami reprezentującymi nabywców a podmiotami reprezentującymi sprzedawców
Zestaw 16
1. Wskaż potrzeby transportowe w zakresie przewozu rzeczy:
konieczność realizacji procesu produkcji, zróżnicowanie struktury przestrzennej i asortymentowej produkcji oraz wzrastający udział produktów o znacznej wielokrotności przewozów, zróżnicowanie struktury kierunkowej przewozów związanych z pogłębiającą się specjalizacją i kooperacją produkcji, zmiana w zaopatrzeniu rynków i dystrybucji produktów, zróżnicowanie rozmiarów obrotów i struktury przestrzennej i asortymentowej handlu wewnętrznego i zagranicznego oraz międzynarodowy podział pracy.
2. Omów wady przewozów kombinowanych:
Przeładunek kontenerów lub naczep samochodowych wymaga sieci specjalistycznych terminali i regionalnych centrów logistycznych. Muszą być one wyposażone w rampy wjazdowe dla samochodów, dźwigi i suwnice, lecz przede wszystkim muszą one powstać. Dodatkowo w tym systemie współczynnik masy taboru do masy towaru jest najmniej korzystny. Należy także uwzględnić fakt, że trzeba wozić również kierowców.
3. Podaż na rynku usług transportowych:
Potrzeby przewozowe kształtują się pod kontem możliwości ich spełnienia
Zestaw 17
1. Omów transport kołowo - drogowy (środki transportu):
Dostawcze -
Furgony -
Wywrotki (samowyładowcze) -
Cysterny -
Ciągniki siodłowe z naczepą -
Ciągniki siodłowe z przyczepą -
Chłodnia -
2. Omów zalety przewozów kombinowanych:
Kolej zużywa mniej energii niż transport tirem, zmniejszenie kosztów przewozu ładunków drobnicowych, skrócenie czasu przewozu, podniesienie punktualności dostaw, zwiększenie bezpieczeństwa transportu, zmniejszenie szkodliwości oddziaływania transportu na środowisko
3. Podaż na rynku usług transportowych:
Potrzeby przewozowe kształtują się pod kontem możliwości ich spełnienia
Zestaw 18
1. Omów transport kolejowy:
Transport kolejowy - jest najbardziej odpowiedni do przewozu ładunków masowych, w dużych partiach, na dalekie i średnie odległości, oraz przewozu pasażerów w ruchu masowym na wszystkie odległości, również w ruchu podmiejskim. Zaletami transportu kolejowego są: zdolność przewożenia ładunków masowych przekraczających często zdolność przewozową innych gałęzi transportu, znaczna szybkość w przewozach towarów masowych, przewożonych marszrutowym, regularność przewozów, stosunkowo niskie koszty jednostkowe przewozu na dalekie odległości.
Klasyfikacja linii kolejowych:
-linie magistralne-o najwyższym obciążeniu przewozami, łączące najważniejsze w kraju miasta i centra przemysłowo-handlowe
-linie pierwszorzędne-łączące większe miasta i ośrodki przemysłowo-handlowe
-linie drugorzędne-łączące mniejsze miasta, ośrodki przemysłowo-handlowe i stanowiące połączenie ważniejszych punktów linii pierwszorzędnych.
-linie o znaczeniu lokalnym-do, których zalicza się pozostałe linie kolejowe.
Tabor kolejowy:
-tabor trakcyjny-obejmuje urządzenia wytwarzające siłę pociągową i przeznaczone do przewozu pasażerów i ładunków.
-tabor osobowy-służący do przewozu pasażerów kwalifikowany jest według zasięgu przewozu oraz standardu wyposażenia i wygody, co jest jednoznacznie z ustaleniem liczby miejsc pasażerskich.
-tabor towarowy- dzieli się według dwóch cech: ładowności pojazdu oraz rodzaju pomieszczeń ładunkowych.
Rodzaj pomieszczeń ładunkowych:
A) tabor uniwersalny:
-wagony kryte normalnie-przeznaczone do przewozu ładunków wymagających zabezpieczenia przed wpływami atmosferycznymi oraz przesyłek drobnych
-węglarki-przeznaczone do przewozu ładunków sypkich, masowych, odpornych na wpływy atmosferyczne.
-platformy-służące do przewozu przedmiotów długich a także innych ładunków niewrażliwych na warunki atmosferyczne lub odpowiednio zabezpieczonych przed tymi warunkami.
B) cysterny-są to wagony zbiornikowe, służące do przewozu ładunków w stanie płynnym i gazowym.
C) tabor specjalny-zalicza się wagony chłodne do przewozu towarów łatwo psujących się, wagony zbiornikowe do przewozu cementu, wagony do przewozu bydła itp.
2. Dobierz środki transportu dla przewozów intermodalnych:
samochody mogą same wjeżdżać na wagony, naczepy siodłowe można załadować na wagony w sposób poziomy lub pionowy, jednostki to głównie kontenery, samochody wjeżdżają na promy, nadwozia wymienne,
3. Popyt na rynku usług transportowych:
Wzrost gospodarczy i rosnąca w skali globalnej wymiana handlowa
powodują dynamiczny rozwój rynku transportu. Nieustająca presja
na redukcję kosztów i coraz powszechniejsza tendencja wśród
przedsiębiorstw do koncentracji na działalności kluczowej sprawiają,
że funkcje transportowe i logistyczne coraz częściej powierzane są
wyspecjalizowanym firmom, co prowadzi do szybkiego wzrostu
popytu na wszelkiego rodzaju usługi logistyczne i transportowe.
Znajduje to odzwierciedlenie w strategii firm transportowo-logistycznych,
które w obliczu otwierających się możliwości i rosnących
oczekiwań klientów rozszerzają działalność na nowe segmenty
rynku (geograficzne i produktowe) oraz stale rozwijają ofertę, aby
dostarczać klientom dopasowane do indywidualnych potrzeb zintegrowane
rozwiązania logistyczne.
Zestaw 19
1. Dokonaj charakterystyki technicznej pojazdów samochodowych:
2. Omów wady transportu intermodalnego:
Przeładunek kontenerów lub naczep samochodowych wymaga sieci specjalistycznych terminali i regionalnych centrów logistycznych.
Muszą być one wyposażone w rampy wjazdowe dla samochodów, dźwigi i suwnice, lecz przede wszystkim muszą one powstać.
Dodatkowo w tym systemie współczynnik masy taboru do masy towaru jest najmniej korzystny. Należy także uwzględnić fakt, że trzeba wozić również kierowców.
3. Wskaż różne rodzaje czynności występujące w działalności spedycyjnej:
Czynności wykonywane przez spedytora - nazywane spedycją właściwą:
przyjmowanie zleceń spedycyjnych i udzielanie porad związanych z procesami spedycyjnymi, wybór środka transportu, zawieranie umów o przewóz, ubezpieczanie przesyłki, sporządzanie dokumentacji transportowej, odbiór przesyłki od nadawcy, przygotowanie przesyłki do przewozu, nadanie przesyłki na środek transportu wraz z dokumentacją transportową, odbiór przesyłki ze środka transportowego oraz właściwej dokumentacji, odprawa celna, przekazanie przesyłki odbiorcy.
Czynności organizowane przez spedytora, w skład których wchodzą czynności przemieszczania i czynności dodatkowe. Spedytor organizując czynności przemieszczania, staje się odpowiedzialny za wykonanie na rzecz przesyłki: dowozu, odwozu, przewozu, załadunku, wyładunku, przeładunku. Czynności dodatkowe : składowanie przesyłki, podjęcie należności za dostarczoną przesyłkę, przeprowadzenie cesji praw do przesyłki, sprzedaż przesyłki.
Zestaw 20
1. Dokonaj charakterystyki technicznej pojazdów kolejowych:
2. Omów zalety transportu intermodalnego:
może się przyczynić do obniżki globalnego kosztu procesu transportowego,
pozwala zwiększyć liczbę możliwych wariantów przewozowych,
może się przyczynić do podniesienia jakości usług,
dostawa jest szybka i terminowa,
zwiększona częstotliwość okazji załadowczych,
zmniejszenie ryzyka uszkodzenia towaru,
lepsza dostępność do usług transportowych czy też możliwość jednorazowego przewiezienia większej partii ładunku.
3. Sklasyfikuj usługi spedycyjne:
Spedycja będąca usługą materialną, czyli przeznaczoną na sprzedaż, ma charakter działalności publicznej, do której dostęp, zgodnie z zasadami rynkowymi, musi być nieograniczony. Skorzystać z usługi spedycyjnej może każdy uczestnik rynku.
Spedycja jako świadczenie nieodpłatne jest elementem szerszego procesu gospodarczego, do którego dostęp ma wyłącznie jego bezpośredni wytwórca. Wywołuje on wówczas działanie spedycyjne, jednak zamyka się ono w ramach organizacji wykonującej pewien szerszy produkt finalny. W praktyce gospodarczej spedycja taka ma nazwę spedycji własnej i jej cechą charakterystyczną jest brak ceny sprzedaży, a koszty z nią związane są wkalkulowane w ciężar kosztów innej produkcji finalnej.
Zestaw 21
1. Scharakteryzuj przewozy w transporcie samochodowym:
Całopojazdowe - jeden zleceniodawca wypełnia swoim ładunkiem cały pojazd. Stosuje się ceny umowne, zależne od ilości ładunku, typu pojazdu, odległości i kierunku geograficznego, statusu klienta (stały czy jednorazowy) oraz możliwości zdobycia ładunku powrotnego.
Zbiorowe (częściowe, drobnicowe) - przewoźnik konsoliduje we własnym magazynie wiele drobnych partii ładunkowych od kilku zleceniodawców, a następnie zapełnia nimi cały pojazd. Przewozy takie odbywają się z reguły na określonych trasach obsługiwanych przez danego przewoźnika w sposób regularny. Ze względu na dużą liczbę klientów, małe partie ładunkowe oraz stałą trasę, stosuje się ceny taryfowe wg cenników opracowanych przez poszczególnych przewoźników.
Skonteneryzowane, ponadgabarytowe, chłodnie, ładunki niebezpieczne
2. Wskaż efekty ekonomiczne w przewozach intermodalnych biorąc pod uwagę rodzaj, ilość i odległość przewozów:
3. Planowanie zadań transportowych:
dowóz, odwóz, przewóz, załadunek, wyładunek, przeładunek
Zestaw 22
1. Scharakteryzuj przewozy w transporcie kolejowym:
Przewozy pasażerskie: pociągi międzynarodowe i krajowe. Pociągi krajowe: IntrCity (wagony z klimatyzacją, prędkość 160 km/h), expresowe (łączą stolicę z najważniejszymi miastami wojewódzkimi), pospieszne, hotelowe, pocztowe, regionalne
Przewozy towarowe. Rodzaje pociągów towarowych: do przewozu pojedyńczych grup wagonów, przewozów systemowych w ruchu międzynarodowym i krajowym, przew międzynarodowych, przew zwartych
2. Zdefiniuj elementy składowe procesu eksploatacji środków transportu:
3. Planowanie zadań spedycyjnych:
dowóz, odwóz, przewóz, załadunek, wyładunek, przeładunek, składowanie przesyłki, sprzedaż przesyłki
Zestaw 23
1. Wskaż wady i zalety transportu samochodowego:
zalety:
można się nim dostać wszędzie tam, gdzie nie ma dostępu kolej, statek…
szybsze i łatwiejsze życie
korzystny w przewozie osób na małe odległości
coraz tańsze ceny samochodów
łatwiej dostępne (w porównaniu np. z samolotem)
wady:
uzależniony od pogody
w bardzo dużej mierze przyczynia się do zanieczyszczenia środowiska (m.in. efekt cieplarniany)
bardzo duży współczynnik wypadków
dłuższy czas transportu w porównaniu z samolotem
mała pojemność
czasami wysokie koszty utrzymania pojazdu
2. Omów współczynniki efektywnego wykorzystania pojazdów:
3. Organizowanie zadań transportowo - spedycyjnych z uwzględnieniem różnych środków transportu:
Zestaw 24
1. Wskaż wady i zalety transportu kolejowego:
zalety:
im większa odległość tym tańszy przejazd
bardzo duża ładowność
między kolejami nie dochodzi do powstawania korków, tak jak w przypadku samochodów
dobrze rozwinięte linie kolejowe, które w porównaniu do dróg stanowią bardzo małą powierzchnię
doskonały środek transportu dla zatłoczonych miast stanowią tzw. metra
mały wpływ mają warunki pogodowe
wady:
wielkie ryzyko kradzieży
budowa linii kolejowych jest bardzo kosztowna
możliwość zniszczenia towaru w wypadku nagłych zatrzymań, wstrząsów
2. Określ zapotrzebowanie na środki transportu:
3. Opisz rynek transportowy w Polsce:
Po okresie spadku na początku lat 90-tych, rynek transportowy
w Polsce rośnie od 1994 roku w tempie ok. 6,5% rocznie18,
napędzany szybkim wzrostem gospodarczym i rosnącą wymianą
handlową z innymi krajami. Praca przewozowa w transporcie
lądowym wzrastała, przy spadającej masie przewożonych
ładunków. Wynika to ze zmiany struktury gospodarki (charakteryzującej
się wzrostem udziału sektora usług i malejącym udziałem
przemysłu ciężkiego) i wydłużenia średniej odległości przewozu
w związku z rosnącym znaczeniem transportu międzynarodowego.
Okres transformacji systemowej przyniósł radykalną zmianę ról
rynkowych poszczególnych gałęzi transportu w przewozach
ładunków. Najbardziej widoczny jest spadek znaczenia transportu
kolejowego i wzrost roli przewozów ciężarowym transportem
drogowym, jako skutek przemian w strukturze
produkcyjnej gospodarki, jak również w strukturze własnościowej
i w strukturze wielkości firm. Wielkość przewozów
pomiędzy 1990 a 2005 rokiem potroiła się. W 2005 r. udział transportu samochodowego
w rynku wyniósł 61% . Polski rynek przewozów kolejowych wkroczył w okres liberalizacji
z bagażem przestarzałej infrastruktury, nieefektywnej organizacji
i archaicznej struktury przewozów bazującej na kilku towarach
masowych. Od początku lat 90-tych udział przewozów kolejowych
w transporcie systematycznie malał, do poziomu 25%
w 2005 roku. Polska kolej nie wykorzystała też szansy związanej
z rosnącą wymianą międzynarodową - udział transportu międzynarodowego
w strukturze przewozów pozostaje od lat na niezmienionym
poziomie, a mierzony wielkością ładunków spadł. Rola
tranzytu w przewozach jest marginalna. W Polsce licencje posiada ponad 70 prywatnych firm, z których
ok. 20 czynnie świadczy usługi. Pięciu największych graczy kontroluje
15% rynku, pozostali dzielą między siebie ok. 2%. Najwięksi
prywatni przewoźnicy są znaczącą konkurencją dla dawnego monopolisty,
PKP Cargo. Polska leży na obrzeżach głównego bałtyckiego szlaku komunikacyjnego
łączącego Niemcy z Rosją, Finlandią i Estonią. Chociaż
nasze porty nie będą odgrywały kluczowej roli w obsłudze
połączeń na Bałtyku, mają przed sobą potencjalnie dobre
perspektywy rozwoju. Wydaje się, że przyszłością polskich
portów mogą być przeładunki kontenerowe, rosnące w szybkim
tempie zarówno na świecie, jak i w Polsce44. Prognozy mówią
o perspektywie wzrostu na poziomie 10-15% w ciągu najbliższych
5 lat. Polskie porty mają tego świadomość, dlatego budują i modernizują
terminale kontenerowe i inwestują w infrastrukturę
portową, zazwyczaj przy współudziale inwestorów prywatnych.
Realizowane obecnie inwestycje powinny zwiększyć trzykrotnie
dzisiejsze zdolności przeładunkowe wynoszące ok. 800 tys. TEU.
Na niewielki udział transportu lotniczego w rynku przewozów
towarowych i niewielki wzrost składa się wiele przyczyn, wśród
których istotne znaczenie mają brak rozwiniętej infrastruktury
lotniskowej dla obsługi cargo lub na przykład zbyt krótkie drogi
startowe na lotniskach. W tej chwili na polskie lotniska dociera
niewielka ilość regularnych i czarterowych połączeń frachtowych,
a większość przesyłek przewożonych jest w ładowniach samolotów
pasażerskich. W tej sytuacji rosnący udział w rynku tanich przewoźników,
nieświadczących usług cargo, również wpływa hamująco
na rozwój rynku. Spedytorzy podkreślają też wysokie koszty
obsługi w Polsce. Innym problemem, podobnie jak w przypadku
transportu morskiego, jest brak dobrego powiązania polskich
lotnisk z siecią połączeń drogowych i kolejowych.
W tej sytuacji ładunki lotnicze z i do Polski trafiają do najbliższych
europejskich hubów, np. w Niemczech. Otwarcie granic Unii
spowodowało likwidację procedur celnych, zwiększając konkurencyjność
transportu drogowego i umożliwiając sprawny dowóz
ładunków na lotniska europejskie w systemie Road Feeder Service51.
Zestaw 25
1. Scharakteryzuj i dobierz środek transportu samochodowego:
Środki transportu samochodowego
Pasażerskie: autobusy do przewozów, miejskich, międzymiastowych, turystycznych, mikrobusy (do 12), minibusy (do 20), autobusy średnie (do 50), duże (100-150)
Samochód ciężarowy - jednostka transportowa o charakterystycznym nadwoziu, decydującym o zakresie wykonywania rodzaju pracy przewozowej:
uniwersalny (przewóz wszystkich ładunków oprócz specjalistycznych)
specjalizowany (do przewozu ściśle wybranej grupy ładunków, związanej z konkretną dziedziną produkcji np.: budownictwo)
specjalny (do przewozu wyłącznie jednego rodzaju ładunku, wymagającego niezmiennych warunków przemieszczania bądź służącego wykonywaniu jednego rodzaju czynności)
Ciągniki samochodowe - pojazdy silnikowe nie mające stałego nadwozia, współpraca z naczepami i przyczepami:
ciągniki siodłowe (z naczepami)
ciągniki balastowe (do holowania przyczep o dużej ładowności)
Podział taboru wg ładowności:
dostawczy - ładowność do 1,9 t
niskotonażowy - od 2 do 4 t
średniotonażowy - od 4 do 12 t
wysokotonażowy - przekracza 12 t
2. Wskaż wymagania dopuszczenia środków transportu do ruchu:
3. Opisz rynek transportowy na świecie:
Rynek transportu kształtował się w ciągu ostatnich
20-25 lat pod wpływem głębokich zmian strukturalnych zachodzących
zarówno w samej branży, jak i w jej otoczeniu. Z jednej strony
wpłynęły one na globalny wzrost zapotrzebowania na usługi
logistyczne, z drugiej zaś przyczyniły się do ewolucji ich specyfiki
i charakteru. Postępująca globalizacja skutkuje szybkim wzrostem światowego
handlu, ekspansją geograficzną gospodarki i rosnącą złożonością
międzynarodowych powiązań gospodarczych. Istotnym czynnikiem
zmian jest postępujący proces liberalizacji handlu. Zmiany strukturalne w gospodarce prowadzą do wzrostu
udziału sektora usług oraz branż opartych na wiedzy i zaawansowanych
technologiach kosztem sektora produkcji wyrobów
materiałochłonnych. Równocześnie wyraźnie widać trend stopniowego
przechodzenia od rynku producenta do rynku
konsumenta. Jednym z jego przejawów jest pojawienie się
modelu społeczeństwa postindustrialnego, charakteryzującego się
wyższym poziomem wydatków na konsumpcję oraz rosnącym
zapotrzebowaniem na produkty i usługi dopasowane do indywidualnych
potrzeb. Rosnące znaczenie wartości kreowanej dla akcjonariuszy
ma coraz większy wpływ na kształtowanie strategii firm. Na coraz
bardziej konkurencyjnym rynku oznacza to między innymi ciągłe
poszukiwanie oszczędności i większej efektywności poprzez
racjonalizację procesu produkcji oraz koncentrację na działalności
podstawowej i outsourcing funkcji pobocznych. Procesy deregulacji i liberalizacji rynku przyczyniły się do
wzrostu konkurencji i obniżenia cen usług transportowych.
Pojawienie się nowych technologii informatycznych i komunikacyjnych
umożliwiło zintegrowane zarządzanie informacją, finansami i przepływem towarów, pozwalając na wdrożenie
nowych rozwiązań w systemie produkcji i dystrybucji. Wzrost gospodarczy i rosnąca wymiana handlowa w skali
globalnej przekładają się bezpośrednio na dynamiczny
rozwój rynku transportu. Ten trend wzmacniany jest dodatkowo
przez opisane wcześniej zmiany w potrzebach logistycznych firm.
Tylko w krajach Unii Europejskiej wolumen transportu pomiędzy
rokiem 1970 a 2005 podwoił się. Rośnie rola transportu drogowego,
który umożliwia bezpośrednie dotarcie praktycznie do
każdego miejsca w Europie. Charakteryzuje się też największą
elastycznością i niezawodnością, przy konkurencyjnych cenach. Systematycznie
spada zaś znaczenie kolei. Na uwagę zasługuje rosnący
udział transportu morskiego pomiędzy krajami Unii - w 2005 roku
drogą morską przewieziono ponad 40% ładunków, prawie tyle, ile
transportem drogowym.
W związku z rosnącą wymianą handlową z krajami Dalekiego
Wschodu wzrasta również rola transportu lotniczego, wykorzystywanego
w coraz większym stopniu do przewożenia produktów o wysokiej wartości dodanej, dla których decydujące znaczenie
ma termin dostawy
Zestaw 26
1. Scharakteryzuj i dobierz środek transportu kolejowego:
Węglarki - wagon towarowy o otwartym od góry nadwoziu (skrzynia ładunkowa) i uniwersalnym zastosowaniu, przystosowany zasadniczo do przewozu ładunków masowych (np. węgiel, kamień, warzywa, drewno). Załadunek odbywa się ręcznie lub mechanicznie, za pomocą stacjonarnych urządzeń załadunkowych lub ładowarek. Węglarka wyposażona w drzwi boczne może być rozładowywana ręcznie, w transporcie masowym stosowany jest zwykle rozładunek mechaniczny na wywrotnicy. W przypadku przewożenia ładunków wrażliwych na warunki atmosferyczne lub pylących węglarka nakrywana jest opończą.
Wagony kryte - Do przewozu ładunków które muszą być chronione przed działaniem wpływów atmosferycznych, oraz do przewozu materiałów sypkich luzem (zboże)
Załadunek Odbywa się przez drzwi suwane ręcznie lub przy pomocy wózka widłowego, przez otwory ładunkowe w dachu i w ścianach bocznych.
Rozładunek Odbywa się przez drzwi suwane ręcznie lub przy pomocy wózka widłowego, częściowy rozładunek materiałów sypkich odbywa się przy pomocy klap odchylnych w drzwiach bocznych.
Wagony chłodnie - Wagony przeznaczone są do przewozu artykułów spożywczych chłodzonych i mrożonych łatwo psujących się, z wyjątkiem ryb. Wagon wyposażony jest w cztery wentylatory obrotowe, zbiorniki na lód wodny (o pojemności 4,5 m3) i na lód suchy (o pojemności 1,6 m3). Podłoga wagonu przystosowana jest do wjazdu wózka widłowego. Załadunek i rozładunek Odbywa się przez drzwi boczne ręcznie lub przy pomocy wózków widłowych.
Wagony platformy - przeznaczone do przewozu dłużnicy, pojazdów , materiałów budowlanych, wyrobów walcowanych, kontenerów, ładunków sztukowych lub paletyzowanych wymagających zabezpieczenia przed zanieczyszczeniem lub opadami atmosferycznymi (platforma plandekowa). Załadunek i rozładunek Odbywa się przy pomocy urządzeń dźwigowych, możliwy jest załadunek za pomocą wózków widłowych i wjazd pojazdów z ramp załadunkowych.
Wagony cysterny - Wagon przeznaczony jest do przewozu smoły, paku i olejów, olejów jadalnych oraz ciężkich produktów ropy naftowej. Zbiornik ma zawór bezpieczeństwa dwustronnego działania oraz urządzenie ogrzewcze o powierzchni grzewczej około 20 m2 na parę o ciśnieniu 0.4 MPa. Wagon wyposażony jest w hamulce zespolony oraz postojowy uruchamiany z boku wagonu z poziomu toru. Załadunek odbywa się przez właz. Wyładunek odbywa się przez dwa zawory boczne.
Wagony specjalne - Wagon zbiornikowy do przewozu zboża (o przewozu ziarna różnych zbóż o masie usypowej do 0,8 t/m3) - Wagon platforma zagłębiona (Do przewozu ciężkich ładunków przemysłowych o dużych gabarytach o przekroczonej skrajni). - Wagony platformy członowe (Do transportu ciężkich urządzeń energetycznych (transformatory i generatory dużej mocy), oraz wielkogabarytowych ładunków specjalnych nie przekraczających skrajni budowli)
2. Wskaż zasady prowadzenia prac naprawczo - remontowych:
3. Zasady ustalania optymalnych tras przewozu z uwzględnieniem różnych środków transportu:
Decydent logistyczny, przystępując do optymalizacji procesu transportu, musi rozpatrzyć - przestrzenne położenie punktu za- i wyładowczego (odległość między nimi), ich położenie względem istniejącej sieci dróg, czas i koszt dostawy, mając jednocześnie na uwadze ilość i podatność transportową przemieszczanych produktów. Można przyjąć, że charakter potrzeb przewozowych zależy od:
· podatności transportowej przemieszczanych ładunków,
· odległości dzielącej punkty wysyłki i odbioru,
· charakteru potrzeby pierwotnej wywołującej daną potrzebę przewozową.
Naturalna podatność transportów jest definiowana jako odporność ładunków na warunki i skutki przemieszczania wynikające z fizycznych, chemicznych oraz biologicznych cech i właściwości przewożonych towarów. Decydują one o:
· wrażliwości na czas transportu,
· wrażliwości na uszkodzenia powodowane oddziaływaniem czynników mechanicznych w czasie przewozu,
· wrażliwości na oddziaływanie czynników atmosferycznych (wilgoć, temperaturę i światło),
· szkodliwości dla zdrowia ludzkiego,
· możliwości uszkodzenia lub zniszczenia innych przedmiotów stykających się z ładunkiem lub znajdujących się w jego sąsiedztwie,
· podatności na wchłanianie obcych lub wydzielenie własnych zapachów,
· podatności na rozsypywanie, rozlewanie i ulatnianie,
· łatwopalności, podatności na samozapalenie lub wybuch.
Techniczna podatność transportowa świadczy o odporności na warunki i ewentualne skutki przemieszczania produktów, wynikające z ich gabarytów, kształtu, masy.
Ekonomiczna podatność transportowa ładunków jest określana przez wartość przewożonych produktów. Większa ich wartość wpływa na zmniejszenie podatności ekonomicznej, gdyż wymagają specjalnej troski w czasie przewozu.
Zestaw 27
1. Określ charakterystykę środków transportu samochodowego:
Środki uniwersalne - pojazdy do przewozu drobnicy : samochody skrzyniowe (do 30 ton), naczepy (do 40 ton) , przyczepy, nadwozia wymienne
Środki specjalistyczne - chłodnie, cysterny, wywrotki , do przewozu zwierząt, naczepy kontenerowe, pojazdy do przewozu samochodów osobowych
2. Stan techniczny środków transportu, a bezpieczeństwo:
3. Porównaj efektywność pracy eksploatacyjnej różnych środków transportu w zależności od przyjętych zadań transportowych:
Zestaw 28
1. Określ charakterystykę środków transportu kolejowego:
2. Czynniki wpływające na jakość eksploatacji środków transportu:
3. Porównaj efektywność pracy różnych rodzajów transportu w zależności od przyjętych zadań transportowych:
Zestaw 29
1. Sklasyfikuj tabor kolejowy w zakresie przewozów towarowych:
-wagony kryte normalnie-przeznaczone do przewozu ładunków wymagających zabezpieczenia przed wpływami atmosferycznymi oraz przesyłek drobnych
-węglarki-przeznaczone do przewozu ładunków sypkich, masowych, odpornych na wpływy atmosferyczne.
-platformy-służące do przewozu przedmiotów długich a także innych ładunków niewrażliwych na warunki atmosferyczne lub odpowiednio zabezpieczonych przed tymi warunkami.
-cysterny-są to wagony zbiornikowe, służące do przewozu ładunków w stanie płynnym i gazowym
-tabor specjalny-zalicza się wagony chłodne do przewozu towarów łatwo psujących się, wagony zbiornikowe do przewozu cementu, wagony do przewozu bydła itp.
2. Uwzględnienie środków transportu w realizacji zadań transportowo - spedycyjnych:
3. Wskaż rodzaje norm prawnych w zakresie gotowości środka transportu do przewozu: