W języku angielskim występują następujące czasowniki modalne:

mają jedną i tą samą formę we wszystkich osobach, liczbach i czasach;
-    pytania tworzymy przez inwersję, a przeczenia przez dodanie formy not/n't do czasownika modalnego;
-    występują tylko w czasie teraźniejszym, ale nie bezpośrednio po sobie (dla czasu przeszłego są specjalne konstrukcje);
-    czasowniki występujące po nich maja formę bezokolicznika bez to.
CAN móc, potrafić, umieć
-    formy tej używamy, aby wyrazić:
-    umiejętności: I can't play the piano.
-    propozycje: I can help you.
-    pozwolenia: You can use my perfume tonight.
-    możliwości: In Sydney you can see magnificent opera buildings.
-    w celu wyrażenia przeszłości użyjemy konstrukcji:
can / can't + have + III f. czasownika
What can she have told my mum? (Co ona mogła powiedzieć mamie?)
I can't have left my keys in the office. (Nie mogłam zostawić swoich kluczy w biurze.)
Przypuszczamy, co mogło lub nie wydarzyć się w przeszłości.
COULD mógł, mógłby; forma przeszła od CAN
-    formy tej używamy, aby wyrazić:
-    umiejętności w czasie przeszłym: I could dance well when I was ten.
-    prawdopodobieństwa: I could become a journalist.
-    pozwolenia w czasie przeszłym: I could meet my boyfriend in my aunt's cafe when I was seventeen.
-    możliwości: It couldn't be their dog.
-    w celu wyrażenia przeszłości użyjemy konstrukcji:
could / couldn't + have + III f. czasownika
She couldn't have said that. She's too intelligent. (Ona nie mogła tego powiedzieć. Jest zbyt inteligentna.)
Przypuszczamy co mogło się wydarzyć, lub że coś się nie wydarzyło.
MAY móc, można
-    formy tej używamy, aby wyrazić:
-    pozwolenie: May I open the window?
-    obecną lub przyszlą możliwość: This cream may be good for your complexion.
-    w celu wyrażenia przeszłości użyjemy konstrukcji:
may + have + III f. czasownika
I may have missed my wallet in the bus. (Możliwe, że zgubiłam portfel w autobusie.)
Domyślamy się, co mogło się wydarzyć w przeszłości.
MIGHT mógłby, mogłaby
-    formy tej używamy, aby wyrazić:

-    sugestię: You might study a bit.
-    możliwość w teraźniejszości lub przyszłości: I might see you on Monday.
-    prawdopodobieństwo czegoś: You might live much longer than you expect.
-    w celu wyrażenia przeszłości użyjemy konstrukcji:
might + have + III f. czasownika
My daughter is out. She might have gone to Alice. (Córki nie ma w domu. Mogła pójść do Alice.)
Przypuszczamy, co mogło wydarzyć się w przeszłości.

MUST musieć, muszę
-    formy tej używamy, aby wyrazić:
-    konieczność, przymus który dyktowany jest z wewnątrz: I must do it for her.
-    dedukcję: They must be in love. They kissed each other.
-    w celu wyrażenia przeszłości użyjemy konstrukcji:
must + have + III f. czasownika
She must have read this letter. It's lying on her table. (Musiała przeczytać ten list. Leży na jej stole.)
HAVE TO musieć
Ten czasownik modalny wyraża konieczność narzuconą z zewnątrz (You have to do your homework every day.). Pomimo tego, zastępuje on must w przeczeniach, oraz w pytaniach w czasie przeszłym prostym i przyszłym:
You don't have to write it again.
Did you have to tell it to him?
MUSTN'T nie wolno
Forma ta nie jest zaprzeczeniem must, lecz używając jej wskazujemy, że coś jest zabronione, czegoś nie wolno robić:
You mustn't park in this area.
SHOULD powinien (zrobić)
-    formy tej używamy, aby udzielić porady lub wyrazić nasz stosunek do obowiązku, powinności: You should apologize her. You shouldn't disturb him.
-    w celu wyrażenia przeszłości użyjemy konstrukcji:
should / shouldn't + have + III f. czasownika
You should have learned more before the exam. (Powinieneś był więcej się uczyć przed egzaminem).
Dad shouldn't have gone there. (Tato nie powinien był tam jechać).
OUGHT TO powinien, powinno się coś
-    formy tej używamy, aby wyrazić stosunek do obowiązku lub udzielić porady (podobnie jak w przypadku should): Mum ought to try to keep fit. You oughtn't try use it by now.
*Zwróćmy uwagę na to, że w przeczeniach nie występuje to.
-    w celu wyrażenia przeszłości używamy konstrukcji:
ought to / oughtn't + have + III f. czasownika
They ought to have bought her that doll. (Powinni byli kupić jej tą lalkę).

Dominik Siciarz

---