GRZYBICE CANDIDA

Treść tej publikacji stanowi fragment wiedzy zawartej w napisanej przeze mnie książce ,,Nie daj się zjeść grzybom Candida", która dostępna jest w księgarniach. Zachęcam Państwa do zapoznania się z forum internetowym, które funkcjonuje w ramach witryny internetowej wydawnictwa Biosłone, ktore wydało moją książkę. Forum to skupia ludzi walczących o odzyskanie zdrowie, tych którzy są już zdrowi oraz zainteresowanych problematyką medycyny naturalnej.

Z punktu widzenia lekarza medycyny klasycznej, grzybica jest chorobą bardzo trudną w leczeniu, przebiegającą z licznymi nawrotami. Spotykam się często z opinią pacjentów poddawanych wielokrotnym terapiom, że grzybica ogólnoustrojowa (z zajęciem narządów wewnętrznych) jest chorobą nieuleczalną. Jest w tym ziarenko prawdy z powodów, które przedstawię poniżej.
Wobec nasilających się nieokreślonych dolegliwości chory człowiek próbując znaleźć ich przyczynę szuka pomocy u swojego lekarza. Wykonane rutynowe badania dodatkowe nie ujawniają istotnych odchyleń od normy. Najczęściej występują zaburzenia ze strony przewodu pokarmowego, alergie skórne i pokarmowe, suchy kaszel, zapalenia stawów, zatok obocznych nosa, spojówek i narządów płciowych, a także nerwice, lęki, zaburzenia emocjonalne oraz zespół przewlekłego zmęczenia. Dolegliwości nasilają się, a ich przyczyny nie można ustalić. Po wielokrotnych wizytach w przychodni lekarskiej pacjent jest kierowany do odpowiednich specjalistów. Tam również nie można ustalić przyczyny chorób i w związku z tym chory wraca do swojego lekarza z plikami wykonanych badań i kart informacyjnych z postawionymi doraźnie rozpoznaniami dotyczącymi różnych narządów i układów. Błędne koło zamyka się. Od tego momentu pacjent uważany jest za chorego psychicznie. Do leczenia włącza się leki psychotropowe i niekiedy chory kierowany jest do szpitala psychiatrycznego. Tu, otumaniony lekami, poddaje się swojemu losowi uważając, że tak już musi być.

Akademicki program nauczania lekarzy nie ujmuje wiedzy dotyczącej rozpoznawania chorób wywołanych przez grzyby Candida, więc lekarze nie są przygotowani do przeprowadzania diagnostyki i leczenia schorzeń, które one wywołują. W podręcznikach dla studentów medycyny brak jest wiadomości na temat grzybic wywołanych przez drożdżaki Candida lub są one bardzo enigmatyczne.
Ponieważ lekarze nie rozpoznają grzybic Candida, laboratoria też nie są przygotowane do diagnostyki tych chorób. Pomimo licznych badań i publikacji naukowych, wiedza na temat masowego rozprzestrzeniania się chorób grzybiczych nie jest upowszechniana nawet w środowisku lekarskim. Skoro lekarze nie rozpoznają grzybic Candida, tym bardziej społeczeństwo jest dalej nieświadome wielkiego niebezpieczeństwa, jakie niosą ze sobą tego typu infekcje.

I tu można zadać sobie pytanie: - Dlaczego wiedza ta nie jest dostępna ogółowi społeczeństwa? - Otóż uważam, że wiedza ta jest ukrywana celowo, z tego powodu, że najczęściej bezpośrednią przyczyną pojawienia się grzybic Candida w tak masowej skali są zaburzenia w składzie mikroflory jelitowej spowodowane powszechnym stosowaniem antybiotyków. Producentów antybiotyków nie interesuje zdrowie społeczeństwa ale zasada - zysk za wszelką cenę. Zastanowić należałoby się jedynie nad tym, dlaczego lekarze, którzy mają chronić nasze zdrowie - biernie przyglądają się temu zjawisku i aprobują postępowanie koncernów farmaceutycznych.

Działania medycyny klasycznej w leczeniu grzybic należy uznać za prawdziwą porażkę, wynikającą z nieuznawania grzybów Candida za czynnik chorobotwórczy wywołujący kilkadziesiąt pozornie nie powiązanych z sobą schorzeń. Ponieważ oficjalnie nie można ustalić przyczyny powstania tych chorób, to każdą z nich leczy się w sposób polegający na łagodzeniu wyłącznie jej objawów. Oddzielnie dla każdej z tych chorób tworzy się coraz to nowe teorie naukowe uzasadniające przyczyny ich wystąpienia, a ostatecznym tego celem jest wyprodukowanie i sprzedaż coraz to nowszej generacji leków farmaceutycznych. Zarabianie pieniędzy wiąże się też z wprowadzaniem na rynek medyczny coraz to nowszych i bardziej specjalistycznych badań diagnostycznych, do których wykonywania lekarze zachęcają swoich pacjentów.

Niektórzy świadomi lekarze, wbrew opinii świata naukowego, rozpoznają zakażenia grzybicze wywołane przez drożdżaki Candida, ale narażają się na drwinę i ośmieszenie. Próbują leczyć grzybicę podając antybiotyki przeciwgrzybicze, lecz nie osiągają pozytywnego i trwałego efektu. Leczenie antybiotykami przeciwgrzybiczymi jest nieskuteczne, ponieważ po okresie kilku tygodni następuje nawrót choroby. Brak pozytywnych efektów leczenia wynika z tego, że lekarze nie zwracają uwagi na rolę systemu odpornościowego w zwalczaniu choroby, którego zadaniem w trakcie leczenia i po wyleczeniu jest trwałe i skuteczne zablokowanie ponownego rozsiewu w organizmie zarodników drożdżaka i ich likwidacja, zanim zakiełkują osadzając się w tkankach narządów wewnętrznych. Stosuje się więc kolejny, bardziej skuteczny i silniejszy antybiotyk, itd.

Przyczyna niepowodzeń w leczeniu grzybic tkwi także w tym, że drożdżaki osiągnęły znacznie wyższy szczebel rozwoju niż bakterie, w związku z czym lepiej i szybciej potrafią przystosować się do zmiennych warunków środowiska. Są zatem trudniejsze do zniszczenia i szybko nabywają oporność na kolejno stosowane antybiotyki.
Po zakończeniu leczenia, zarodniki (komórki) grzyba, których nie zlikwidował antybiotyk i słabo funkcjonujący system odpornościowy, krążą we krwi przez okres 2 - 3 lat i w tym czasie mają możliwość ponownego wywołania infekcji. I wywołują ją. Potwierdzam ten smutny fakt swoimi obserwacjami. Zarodniki grzyba osadzone w narządach wewnętrznych kiełkują tworząc grzybnię, której strzępki przerastają w krótkim czasie cały organizm.
Dlatego moje działania w leczeniu grzybicy skupiają się na dwóch podstawowych kierunkach - likwidacji grzybicy i wzmacnianiu systemu odpornościowego. Po zakończeniu leczenia, lekarz leczący grzybicę powinien postawić przed sobą zadanie nauczenia swojego pacjenta stosowania w praktyce codziennej profilaktyki prozdrowotnej, pod którym to pojęciem rozumiem zmianę sposobu odżywiania i trybu życia, leczenie nadżerek przewodu pokarmowego spowodowanych przez substancje toksyczne zawarte w żywności, usuwanie z organizmu nagromadzonych toksyn oraz suplementację związkami witaminowo-mineralnymi wzmacniającymi system odpornościowy organizmu w okresie rekonwalescencji.

Każdy z nas powinien nauczyć się, że zdrowie jest dla nas rzeczą najcenniejszą i nie wolno oddawać go w obce ręce. Treść tego artykułu jest cząstką wiedzy medycyny naturalnej, którą można porównać do puzzli - jako fragmenty układanki, której początkowo niezrozumiałe elementy ułożą się później w jednolitą i zrozumiałą dla nas całość. Od tego momentu zaczniemy leczyć się sami i służyć pomocą najbliższym członkom rodziny. Mam nadzieję, że wiedza zawarta w tym artykule pozwoli Państwu poszerzyć znajomość chorób spowodowanych przez grzybice Candida, przedstawić wskazówki dotyczące diagnostyki i leczenia tych chorób. Pomoże też i lekarzom w wykonywaniu pracy zawodowej.

Grzybice Candida plagą XXI wieku
Chorobę wywołaną przez drożdżaki Candida nazwano grzybicą Candida (Candida mycosis) i uważa się coraz powszechniej za plagę XXI w. Jeszcze 50 lat temu była praktycznie zupełnie nieznanym schorzeniem. Rozwojowi grzybicy sprzyja niekontrolowane rozmnażaniem się drożdżaków bytujących w przewodzie pokarmowym człowieka i w pochwie u kobiet. Obecnie drożdżak Candida jest jednym z najważniejszych patogenów i może być odpowiedzialny za szereg symptomów przypisywanych dotąd innym chorobom. U ludzi zdrowych nie wywołuje choroby mimo stwieradzanej jego obecności w kale.

DROŻDŻAKI I GRZYBY CANDIDA
Grzyby Candida są ewolucyjnie związane z organizmami zwierząt i ludzi, z którymi jako drożdżaki będące zarodnikami grzybów pozostają w relacji komensal(współbiesiadnik, uczestniczący w uczcie)-gospodarz, zaś po przeistoczeniu się w grzyby z rozwiniętą grzybnią relacja ta zmienia się na relecję pasożyt (współbiesiadnik uczestniczący w uczcie)-żywiciel.

Drożdżaki Candida
Drożdżaki nazywane są drożdżami, lecz w rzeczywistości są one zarodnikami grzybów. Innymi słowy, drożdżaki posiadają wszystkie cechy drożdży, z tą różnicą, że w odpowiednich warunkach mogą zakiełkować, zapuścić korzenie, z których wyrasta grzybnia, czyli ciało wegetatywne grzyba. Ponadto drożdżaki niczym od drożdży się nie różnią.
Drożdżaki Candida wraz z bakteriami stanowią naturalną mikroflorę jelit człowieka, w których wnętrzu odpowiednia wilgotność, obfitość pożywienia oraz stała temperatura na poziomie 36,6 °C stwarza im doskonałe warunki do życia. Drożdżaki, jak drożdże, odżywiają się cukrami prostymi pozostałymi w masie kałowej. Jako komensale wraz z innymi drobnoustrojami współuczestniczą w zagospodarowaniu resztek pokarmowych, nie czyniąc gospodarzowi żadnych szkód - nie są patogenam (czynnikiem chorobotwórczym). W normalnych warunkach drobnoustroje jelitowe nieustannie konkurują między sobą o dostęp do pożywienia, dzięki czemu samoistnie utrzymuje się między nimi równowaga ilościowa (homeostaza). Równowaga ta jest jednak chwiejna i wystarczy chwilowy wzrost ilości cukrów prostych w jelicie grubym lub jedna tabletka antybiotyku przeciwbakteryjnego (na które drożdżak jest odporny), by równowaga została zachwiana na korzyść drożdżaka.

Cechy charakterystyczne drożdżaków Candida
Jest wiele istotnych cech świadczących o dostosowani się drożdżaków Candida do środowiska, w którym żyją, czyli środowiska jelita grubego. Najistotniejsze z nich to:

1. Podobnie jak drożdże, drożdżaki Candida odżywiają się pozostałymi w masie kałowej cukrami prostymi wywołując ich fermentację, której produktami są alkohol i dwutlenek węgla, które jako produkty przemiany materii wydalają do podłoża, tj. kału. W przypadku nadmiaru drożdżaków w jelicie grubym, duże ilości dwutlenku węgla powodują wzdęcia oraz częste wydalanie wiatrów

2. Niezwykłą cechą świadczącą o dostosowaniu się drożdżaków Candida do współistnienia z organizmami ludzkimi jest ich niezwykła umiejętność wpływania na nasz apetyt. Otóż w sytuacji braku dostatecznej ilości cukrów w masie kałowej - drożdżaki wytwarzają substancję podobną do insuliny, która, po wchłonięciu do wnętrza organizmu, powoduje spadek stężenia glukozy w krwi, przez co zwiększa się łaknienie na słodycze.

W warunkach równowagi drobnoustrojów jelita grubego, ilość zasiedlających je drożdżaków Candida jest znikoma i w związku z tym ilość wydzielanej przez nie owej insulinopodobnej substancji też jest niewielka i nie ma większego wpływu na nasze postępowanie. Jednak w sytuacji rozmnożenia się i zdominowania środowiska jelita grubego przez szczep Candida, ilość substancji insulinopodobnej produkowanej przez wygłodniałe drożdżaki jest na tyle znacząca, że wywołuje hipoglikemię (spadek stężenia cukru w krwi) i wymusza konieczność zjedzenia czegoś słodkiego, w celu poprawy samopoczucia.

3. W warunkach niekorzystnych, np. braku pożywienia lub wilgoci, drożdżaki nie giną, lecz tracą wodę i wchodzą w swoisty letarg przemieniając się w formę przetrwalnikową w postaci spory (komórka służąca do bezpłciowego rozmnażania się grzybów), w której potrafią przetrwać dziesięciolecia. Ale gdy znajdą się we właściwym dla nich środowisku, tj. jelicie grubym człowieka lub zwierzęcia - odżywają i rozmnażają się.

4. Spory drożdżaków są lekkie i z łatwością unoszą się w powietrzu, stąd opinia o ich wszechobecności w naszym środowisku. Znany jest sposób hodowli drożdżaków z powietrza w laboratoriach. Wystarczy odpowiednie, selektywne podłoże pozostawić na jakiś czas odkryte, by wyhodować ten gatunek drożdżaków, na które ukierunkowana jest selektywność podłoża.

5. Drożdżaki Candida są dobrze przystosowane do życia w swoim środowisku - świetle przewodu pokarmowego i pokonanie zapory kwaśnego środowiska żołądka (zabójczej dla większości drobnoustrojów) nie stanowi ani dla nich, ani dla ich przetrwalników większego problemu.

Grzyby Candida
Grzyby Candida są bezwarunkowymi pasożytami, bowiem do życia niezbędna jest im tkanka organizmu żywiciela, która jest ich środowiskiem, pożywieniem, a także miejscem, gdzie wydalają produkty przemiany materii, czyli własne odchody. A to oznacza, że są niebezpiecznymi patogenami, które wykorzystują każde osłabienie systemu odpornościowego żywiciela, by rozrosnąć się w jego tkankach, uszkadzając je.
W obrębie uszkodzonej tkanki grzyb wytwarza ognisko grzybicze, któremu zazwyczaj towarzyszy miejscowy stan zapalny*. Z rozpadu komórek tkanki pozostają resztkowe substancje, którymi grzyb się nie odżywia. Ale w przyrodzie zawsze jest tak, że jeśli jest pożywka, to amator na nią z pewnością się znajdzie. Konsumentami tej pożywki są bakterie, najczęściej gronkowce i paciorkowce. Z tego właśnie powodu w laboratoryjnej hodowli wymazu pobranego z ogniska grzybiczego najczęściej hoduje się bakterie, a najrzadziej faktycznego sprawcę odpowiedzialnego za zainicjowanie przewlekłego stanu zapalnego - grzyba Candida. Toteż wyniki badań dodatkowych nie mogą więc mieć decydującego znaczenia przy stawianiu rozpoznania grzybiczego zakażenia organizmu, ponieważ najczęściej okazują się niewiarygodne.

Cechy charakterystyczne grzybów Candida
Najistotniejsze cechy charakteryzujące grzyby Candida to:

1. Odżywiają się aminokwasami (cząsteczkami białek) uzyskiwanymi z rozpadu tkanki żywiciela przy użyciu kwasów i enzymów trawiennych wydzielanych do tkanki żywiciela.

2. Nie zadowalają się martwiczą tkanką, lecz dla zdobycia pożywienia agresywnie wpływają na rozpad komórek organizmu żywiciela wydalając do tkanki enzymy trawienne. Zdrowe, w pełni ukształtowane komórki są w stanie obronić się przed tym enzymatycznym atakiem grzybów Candida, natomiast komórki osłabione zazwyczaj stają się ich pożywką.

3. Toksyczne produkty przemiany materii grzyb Candida wydala do podłoża (którym jest tkanka organizmu), skąd trafiają do krwiobiegu, wywołując zatrucie organizmu żywiciela i - co za tym idzie - osłabienie jego systemu odpornościowego.

4. Grzyby z gatunku Candida są bezwzględnymi pasożytami, ponieważ do życia niezbędna jest im tkanka żywego organizmu i nie są zdolne do samodzielnego życia lecz giną, jeśli nie znajdą źródła pożywienia w otoczeniu.

Różnice między drożdżakiem Candida a grzybem Candida
Grzyby Candida wyrastają z ich zarodników - drożdżaków Candida, jak dęby z żołędzi. Jeśli żołądź trafi na odpowiedni grunt, to zakiełkuje, zapuści korzenie i wyrośnie z niego dorodny dąb, który po jakimś czasie będzie produkował żołędzie. Podobnie rzecz ma się w przypadku grzybów Candida. Gdy ich zarodniki trafią na odpowiedni grunt - kiełkują i wyrastają z nich grzyby, które po jakimś czasie będą produkować zarodniki - jak dęby żołdzie. Ale tutaj podobieństwo dębów do grzybów i żołędzi do drożdżaków się kończy, bowiem z nasion jakimi są żołędzie mogą wyrosnąć wyłącznie dęby, a zarodniki grzybów Candida są organizmami zdolnymi do samodzielnego życia i w zależności od warunków - mogą zakiełkować w podłożu przekształcając się w grzyby, albo żyć i rozmnażać się przez pączkowanie jak drożdże.
Po co to porównanie grzybów do dębów i drożdżaków do żołędzi? Otóż po to, by uświadomić, jak olbrzymia różnica jest między grzybami Candida a ich zarodnikami - drożdżakami Candida. Różnią się one w zasadzie wszystkim - wyglądem, kształtem, sposobem odżywiania i rozmnażania, a także środowiskiem, w którym żyją. W związku z tym występują w diametralnie różnych relacjach do naszych organizmów, bowiem zarodniki Candida jako drożdżaki są w gruncie rzeczy pożytecznymi komensalami, zaś grzyby Candida to groźne, chorobotwórcze pasożyty.
Wyjaśnienie tej kwestii jest niezwykle istotne ze względu na ustalenie tego, na co mamy się leczyć - czy leczyć na obecności drożdżaków Candida w jelicie grubym, czy na wywołane przez nie grzybice organizmu. Wiemy, że drożdżaki Candida występują w jelicie grubym jako naturalny element tego środowiska, zaś ich obecność w kale świadczy tylko o tym, że drożdżaki Candida znajdują się na swoim miejscu, co rzecz jasna nie ma nic wspólnego z chorobą.

Wniosek stąd, że leczyć drożdżaki wykryte w kale, to jak Chińczyka leczyć na żółtaczkę. Co innego, gdy grzyby Candida zasiedlają ścianę śluzową jelita grubego. O! wtedy mamy do czynienia z bardzo poważną chorobą pasożytniczą - grzybicą jelita grubego.


Rodzaje grzybów Candida
Obecnie znanych jest około 196 rodzajów grzybów Candida, a tylko 15 z nich ma właściwości chorobotwórcze. Odmianą najczęściej infekującą organizmy ludzkie jest Candida albicans, który jest sprawcą 90% wszystkich infekcji grzybiczych, resztę zakażeń wywołują: Candida tropicalis, Candida glabrata, Candida parapsilosis, Candida krusei, Candida lusitaniae. Groźną odmianą jest także Candida parapsilosis, który najczęściej zasiedla śluzówkę jelit, jamy ustnej, gardła, dróg moczowych i pochwy (u kobiet), a u mężczyzn prostatę.

Toksyny wytwarzane przez grzyby Candida
Znajomość skutków oddziaływania na organizm toksyn i metabolitów wytwarzanych przez grzyba Candida powinna obowiązywać każdego chorego, ponieważ objawy pojawiające się w okresie trwania infekcji grzybiczej i w trakcie jej leczenia do złudzenia przypominają inne choroby np. nerwicę, zaburzenia neurologiczne, objawy grypopodobne, choroby reumatyczne czy bakteryjne infekcje jelitowe. Chodzi o to, żeby w okresie wystąpienia tych niepokojących symptomów nie poddawać się panice i nie leczyć chorób rzekomych, które są jedynie objawami infekcji grzybiczej, co niestety często czynią lekarze.
Gatunki grzybów Candida wytwarzają substancje o charakterze endotoksyn, którymi są toksyny występujące w ścianie komórki grzyba, uwalniane po jej rozpadzie. Do tej pory wyodrębniono 79 ich rodzajów. Wszystkie one mają jedną wspólną cechę: są groźne dla organizmu żywiciela. Spośród nich najbardziej poznana jest kandydotoksyna wykazująca działanie toksyczne w stosunku do komórek zainfekowanego organizmu, uszkadzająca system odpornościowy oraz nasilająca rozprzestrzenianie się zakażenia.
Toksyny, uszkadzając błonę śluzową jelita cienkiego, zmniejszają powierzchnię wchłaniania składników pokarmowych, zaś uszkadzając śluzówkę jelita grubego, powodują przenikanie z masy kałowej do organizmu toksyn, metali ciężkich oraz alergenów pokarmowych. Jedną z grupy toksyn produkowanych przez grzyby Candida są neurotoksyny - substancje chemiczne wywierające negatywne działanie na ośrodkowy układ nerwowy (mózg), które wywołują stany depresyjne i rozchwianie emocjonalne, np.: zmienne nastroje, niezdecydowanie, chaotyczność, gwałtowne zachowania, hałaśliwość, agresję (również skierowaną na siebie) oraz usilne tłumienie złości w sobie. Dość często zdarza się, że objawy te przybierają formę fobii, nerwicy natręctw, a w wielu przypadkach przypominają schizofrenię.
Chorzy zatruci neurotoksynami najczęściej poddawani są leczeniu psychiatrycznemu, a wynikiem tego jest pogorszenie stanu ogólnego i dodatkowo uzależnienie od leków psychotropowych.
Neurotoksyna grzybicza o budowie zbliżonej do hormonu przysadki mózgowej (TSH) może z łatwością rozregulować cały układ hormonalny człowieka, ale przede wszystkim tarczycę. Toksyna ta nie uzyskała dotychczas swojej nazwy.

Wnioski dla nas
Z przedstawionych informacji nasuwają się trzy oczywiste wnioski:

1. Naturalnym środowiskiem życia drożdżaków Candida jest jelito grube i wykrycie ich w kale nie świadczy o chorobie; po prostu nie świadczy o niczym.

2. Drożdżaki Candida są oportunistami(postępowanie adekwatne do zaistniałej sytuacj, mające na celu odniesienie korzyści bez osobistego zaangażowania) i w związku z tym nie atakują organizmu człowieka. Żeby niegroźne drożdżaki Candida mogły przeistoczyć się w groźne pasożyty, muszą mieć stworzone odpowiednie warunki, tj. istnienie pożywki w postaci martwiczych lub osłabionych komórek, przy jednoczesnej niewydolności systemu odpornościowego. Ta istotna informacja powinna wytyczyć nowy kierunek leczenia grzybic, który powinien polegać nie tylko na eliminacji grzyba z organizmu, ale przede wszystkim na wzmacnianiu systemu odpornościowego.

3. Nie należy leczyć symptomów oddziaływania toksyn grzybiczych na organizm chorego, ponieważ nie są one samoistnymi chorobami, lecz jedynie przemijającymi objawami kumulacji tych toksyn w krwi. Jedynym rozsądnym przedsięwzięciem w tej sytuacji jest podjęcie działań wspomagających organizm w naturalnym eliminowaniu toksyn przez narządy i układy wydalnicze: nerki, przewód pokarmowy, układ oddechowy i skórę. Natomiast zabijanie grzybów przy zastosowaniu antybiotyków grzybobójczych jest pozbawione jakiegokolwiek sensu, bowiem w sprzyjających warunkach - istnieniu pożywki i niewydolności systemu odpornościowego - potrafią one odrosnąć w ciągu 2 - 3 tygodni. Wyraźną poprawę funkcjonowania systemu odpornościowego obserwuję dopiero po upływie 6 miesięcy intensywnego leczenia. Od tego też momentu stwierdzam wyraźne postępy w leczeniu i likwidacji grzyba Candida.

DROŻDŻYCA JELITA GRUBEGO
Drożdżyca jelita grubego to stan nierównowagi ilościowej drobnoustrojów jelita grubego, w którym drożdżaki odgrywają rolę dominującą nad innymi mieszkańcami tego środowiska.
W normalnych warunkach drożdże Candida zajmują niewielką przestrzeń w środowisku jelita grubego, gdzie rywalizują z pozostałymi drobnoustrojami o cukry proste, którymi się odżywiają.
Zatem ilość drożdżaków w jelicie grubym zależna jest od dwóch zasadniczych czynników:

1. Ilości cukrów prostych w masie kałowej

2. Ogólnej ilości innych mieszkańców tego środowiska, najczęściej bakterii, które także odżywiają się cukrami prostymi i konkurują z drożdżakami o pożywienie.

Cukry proste jako pożywka drożdżaków
Żeby zrozumieć istotę rozwoju drożdżycy występującej wskutek pojawienia się w większej ilości cukrów prostych w jelicie grubym, musimy wyjaśnić sobie, co to są owe cukry proste. Są to niewymagające trawienia jednocukry, głównie glukoza i fruktoza, które w postaci niezmienionej wchłaniają się w jelicie cienkim, natomiast cukry złożone, by mogły być wchłonięte, muszą zostać strawione do postaci cukrów prostych. Proces trawienia cukrów złożonych, np. sacharozy (cukru buraczanego) i skrobi, rozpoczyna się w jamie ustnej podczas żucia pokarmu w wyniku działania enzymu amylazy ślinowej wydzielanej przez ślinianki. W żołądku trawienie cukrów zostaje czasowo zablokowane. Dalszy proces trawienia odbywa się w dwunastnicy, gdzie skrobia poddana jest działaniu enzymu trzustkowego alfa-amylazy, który rozkłada ją najpierw do dwucukrów - sacharozy, laktozy, maltozy, a w następnej kolejności do cukrów prostych - glukozy, fruktozy, trehalozy, galaktozy i mannozy.
Cukry proste wchłaniane są w jelicie cienkim (czczym i krętym) i przenikają z krwią do wątroby. W wątrobie odpowiednie enzymy przekształcają wszystkie cukry w glukozę, która dalej naczyniami krwionośnymi rozprowadzana jest do wszystkich komórek organizmu i wykorzystywana jako źródło energii, lub przekształcana w glikogen, który gromadzi się w wątrobie, stanowiąc rezerwę dającą się pełni wykorzystać jako źródło energii życiowej. W związku z tym, że przewód pokarmowy jest doskonale przygotowany do trawienia i wchłaniania cukrów prostych, to w masie kałowej występują one w ilościach niewielkich, niemalże symbolicznych, i w żaden sposób nie mogą wpłynąć na nadmierny rozwój drożdżaków. Oczywiście sytuacja ta ma miejsce w przypadku prawidłowego trawienia cukrów złożonych (wydzielania przez trzustkę odpowiedniej ilości amylazy) oraz dobrego ich wchłaniania już jako cukrów prostych w jelicie cienkim. Toteż w normalnych warunkach nawet zjedzenie garści białego cukru nie powinno spowodować rozchwiania równowagi drobnoustrojów jelita grubego, ponieważ ów cukier do jelita grubego po prostu nie powinien dotrzeć. O co zatem chodzi z tymi cukrami prostymi będącymi pożywką drożdżaków?
Cukry proste w jelicie grubym w ilościach pozwalających na nadmierny rozwój drożdżaków mogą pojawić się z trzech zasadniczych powodów:

1. Niedokładnego pogryzienia i żucia pokarmu uniemożliwiającego strawienie owoców i produktów skrobiowych, co uniemożliwia ich wchłonięcie w jelicie cienkim, w wyniku czego cukry proste przedostają się do jelita grubego.

2. Nadmiernej podaży cukrów złożonych, tj. cukru buraczanego (sacharozy) oraz produktów skrobiowych, co prowadzi do niedokładnego ich trawienie do cukrów prostych, wywołując tym samym zaburzone ich wchłanianie w jelicie cienkim, w wyniku czego cukry proste przedostają się do jelita grubego.

3. Chorób żołądka, jelita cienkiego, narządów trawiennych i związanych z nimi problemów trawiennych, w wyniku których cukry proste przedostają się do jelita grubego.

Przyczyny drożdżycy jelita grubego
Ponieważ drożdżyca jelita grubego wywiera niekorzystny wpływ na funkcjonowanie całego organizmu, to warto dokładnie zapoznać się z najważniejszymi czynnikami mającymi wpływ na powstanie tej choroby, którymi są:

1. Spożywanie nadmiernej ilości cukrów prostych i złożonych.

2. Połykanie pożywienia bez dokładnego pogryzienia go.

3. Stosowanie leków wpływających na zmniejszenie ilości wydzielanych soków żołądkowych i na obniżenie ich kwasoty.

4. Przyjmowanie antybiotyków, sulfonamidów i chemicznych preparatów farmaceutycznych w ostrych i przewlekłych chorobach infekcyjnych oraz stosowanie chemioterapii i radioterapii w procesie leczenia chorób nowotworowych.

5. Przyjmowanie preparatów hormonalnych oraz hormonalnych środków antykoncepcyjnych.

Wpływ ilości drożdżaków na środowisko jelita grubego
Populacja bakterii jelitowych jest dziesięciokrotnie większa niż liczebność wszystkich komórek organizmu i składa się aż z 400 różnych gatunków. Można zatem łatwo zdać sobie sprawę z wagi i wpływu, jaki te mikroorganizmy mają na stan naszego zdrowia.
Wszystkie żywe bakterie w jelitach pozostają w stosunku do siebie albo w antagonizmie ( przeciwieństwo; wzajemne zwalczanie się), albo w symbiozie (ścisłe współżycie gatunków przynoszące korzyści każdej ze stron), albo w oportunizmie.
Z bakteriami dobroczynnymi dla zdrowia człowiek wchodzi w związek symbiotyczny, gdyż dostarcza drobnoustrojom potrzebnego im pożywienia, a one „w zamian” wytwarzają kwaśną chemiczną barierę chroniącą przed wnikaniem i rozmnażaniem się bakterii patologicznych i grzybów. Ponadto bakterie symbiotyczne unieszkodliwiają toksyczne związki chemiczne obecne w treści pokarmowej, neutralizują niezwykle szkodliwe substancje zwane wolnymi rodnikami tlenowymi oraz produkują związki chemiczne o charakterze antybiotyków przeciwbakteryjnych, przeciwgrzybiczych i niszczących wirusy.
Mikroflora jelit posiada niezwykłą zdolność do utrzymywania stabilnego składu (homeostazy), mimo stałego oddziaływania na nią wielu czynników zewnętrznych. Stabilność ta ma olbrzymie znaczenie w utrzymaniu przewodu pokarmowego, a tym samym całego organizmu w stanie zdrowia. Obecność przyjaznych drobnoustrojów z grupy Lactobacillus acidophilus i Bifidobacterium bifidum przywartych do nabłonka jelitowego powoduje, że drożdżaki Candida nie mogą się łatwo do niego przytwierdzić, przeistoczyć w grzyby i wnikać w głąb ściany jelit, doprowadzając do zakażenie całego organizmu.
Niekorzystne zaburzenia prawidłowego składu flory bakteryjnej jelit, nazywane dysbakteriozą lub dysbiozą, pojawiają się wtedy, gdy przestaje ona pełnić funkcję ochronną przed rozmnażaniem się w obrębie jelit bakterii chorobotwórczych i grzybów. Z tym zjawiskiem mamy najczęściej do czynienia w trakcie stosowania terapii antybiotykami, gdy zniszczone zostają nie tylko bakterie chorobotwórcze wywołujące infekcję, ale także te przyjazne dla naszego zdrowia.

Wpływ drożdżycy jelita grubego na zatrucie organizmu
Charakterystycznym objawem drożdżycy jelita grubego są wzdęcia, które tworzą gazy będące efektem fermentacji alkoholowej drożdżaków Candida. W sytuacji, gdy nie mogą one opuścić jelita grubego w postaci wiatrów, na przykład w zaparciach lub gdy nie wypada puszczać „bąków” w towarzystwie - ciśnienie w jelicie grubym wymusza transport tych gazów do krwiobiegu, wtedy organizm stara się wydalić je drogą oddechową, co objawia się nieprzyjemnym zapachem z ust, a nierzadko całego ciała.
Toksyny i metabolity fermentacji alkoholowej (alkohol etylowy, aldehyd octowy i formaldehyd), wchłonięte do krwiobiegu, mogą przyczynić się do wystąpienia przewlekłego zapalenia wątroby, pęcherzyka żółciowego i trzustki. Niewydolność pracy trzustki może prowadzić do zakłócenia produkcji insuliny i wydzielania enzymów trawiennych, co objawia się zaburzeniami trawienia, przyswajania węglowodanów, białek i tłuszczów oraz upośledzonym wytwarzaniem energii z glukozy i kwasów tłuszczowych.
Wszystkie substancje toksyczne produkowane przez drożdżaki przedostają się z krwią do wątroby, gdzie muszą zostać zneutralizowane i oczyszczone. Toksyny te blokują dostęp do komórek wątroby innym substancjom odpadowym powstającym w trakcie normalnej przemiany materii. W procesie neutralizacji toksyn wydzielanych przez drożdżaki organizm musi zużyć własne enzymy oraz tlen służący do utleniania (spalania) składników odżywczych na potrzeby energetyczne organizmu. W efekcie tego dochodzi do korzystnego dla drożdżaka obniżenia temperatury ciała, często znacznie poniżej 36,6 °C, co wpływa na spadek odporności organizmu wskutek zmniejszenia aktywności krwinek białych, a także wywołuje dokuczliwe marznięcie, najczęściej odczuwane w kończynach, nawet w upalne dni.
Kumulacja substancji toksycznych prowadzi do zaburzenia funkcji nie tylko narządów wewnętrznych, ale także całego organizmu. Wpływa niekorzystnie na procesy: trawienia, przyswajania składników odżywczych, wytwarzania energii, usuwania zbędnych produktów przemiany materii, ochrony przed infekcjami oraz przed negatywnymi czynnikami środowiska zewnętrznego, a także na regenerację tkanek krwi, tkanki łącznej, tkanek gruczołów wydzielania wewnętrznego oraz komórek układu nerwowego.
W ten oto sposób lawinowo narasta ilość nie wydalonych toksyn i dochodzi do toksemii, czyli zatrucia organizmu.

Niedobór witamin spowodowany drożdżycą jelita grubego
Trzeba wiedzieć, że bakterie acidofilne jelita grubego produkują z błonnika wszystkie witaminy, prócz C. W przypadku, kiedy mamy do czynienia ze zmniejszeniem ilości tych przyjaznych dla nas bakterii, a nadmiernym wzrostem ilości drożdżaków, zostaje zaburzony proces wytwarzania tych witamin, na skutek czego zaburzone zostaje funkcjonowanie wszelkich procesów metabolicznych organizmu. Skoro na to nałożą się objawy niedoboru witamin spowodowane niewłaściwym odżywianiem oraz niedostateczne ich wchłanianie w jelicie cienkim, w efekcie mamy zaburzenie pracy systemu odpornościowego i związany z nim brak odporności.

Objawy drożdżycy jelita grubego
Objawy nadmiaru drożdżaków w jelicie grubym są specyficzne i stosunkowo łatwe do zdiagnozowania. Do typowych objawów drożdżycy jelita grubego należą:

 silne gazy i wzdęcia całego brzucha,

 przelewania i bulgotania w jelitach,

 charakterystyczny stolec, na początku twardy, jakby zaczopowany, a potem rozluźniony, aż do wodnistej, cuchnącej biegunki,

 delikatny żołądek, czyli reakcja po zjedzeniu pewnych produktów objawiająca się pojedynczymi, piekącymi, luźnymi stolcami lub średnio nasiloną biegunką,

 nieprzyjemne, okresowo pojawiające się nieokreślone parcie na stolec, występujące tuż po wypróżnieniu, mogące utrzymywać się kilka godzin.

Leczenie drożdżycy jelita grubego
Leczenie wszystkich odmian grzybic wywołanych przez grzyby Candida musi polegać na wyeliminowaniu źródła ich powstania. Źródłem tym jest zachwianie równowagi drobnoustrojów jelita grubego na korzyść drożdżaków Candida. W leczeniu drożdżycy jelita grubego nie stosujemy żadnych środków farmakologicznych. Jedyne, co powinniśmy zrobić, to wprowadzić następujące przedsięwzięcia pozwalające odzyskać stabilność (homeostazę) składu mikroflory jelita grubego:

1. Dokładnie gryźć i przeżuwać pokarm.

2. Nie popijać pokarmu w celu jego połknięcia.

3. Wyeliminować z pożywienia słodycze oraz produkty oczyszczone z błonnika, głównie: białą mąkę, biały ryż oraz obrane, ugotowane ziemniaki, a także frytki ziemniaczane.

4. O ile jest to możliwe, nie stosować antybiotyków przeciwbakteryjnych i innych chemicznych substancji farmaceutycznych (alternatywą są leki homeopatyczne i ziołowe).

5. Zwiększyć w pożywieniu ilość błonnika roślinnego.

6. Zastosować probiotyki przywracające równowagę mikroflory jelitowej.

GRZYBICA OGÓLNOUSTROJOWA
Ggrzybicą ogólnoustrojową należy nazwać stan osłabienia systemu odpornościowego, w którym przestaje on pełnić swoją rolę ochronną przed rozwojem zakażenia grzybiczego, a choroba obejmuje stopniowo kolejne narządy wewnętrzne organizmu. Właśnie w takim stanie osłabienia nieszkodliwy drożdżak Candida przeistacza się w agresywnego, patologicznego grzyba-pasożyta.
Grzybicze zakażenia ogólnoustrojowe są niesłychanie niebezpieczne, gdyż w początkowej fazie rozwoju ukrywają się pod maską innych chorób i traktowane są przez medycynę akademicką jako odrębne i samodzielne schorzenia - nerwice, alergie, przewlekłe zapalenie zatok przynosowych, refluks żołądkowo-przełykowy bądź dwunastniczo-żołądkowy, zespół jelita drażliwego, grzybice paznokci czy też skóry, i tak dalej, i dalej. Proces leczenia grzybicy ogólnoustrojowej jest długotrwały i wymaga wielu wyrzeczeń, ale wyleczenie tej podstępnej i niezwykle niebezpiecznej choroby jest możliwe!

Grzyby wywołujące zakażenie ogólnoustrojowe
Zakażenie ogólnoustrojowe wywołuje najczęściej grzyb Candida albicans, jednak z roku na rok wzrasta liczba zakażeń wywołanych przez inne gatunki grzybów Candida, takie jak Candida glabrata, Candida tropicalis i Candida crusei. Źródłem pierwotnym zakażenia grzybem Candida jest z reguły jelito grube, choć zakażenie może pochodzić z innego miejsca. W sprzyjających warunkach grzybnia rozrasta się, przerasta wszystkie tkanki i narządy organizmu żywiciela, oprócz okostnej. Nie ma różnicy w objawach klinicznych, wywołanych przez poszczególne gatunki grzybów Candida, a te, jakie się zauważa, wynikają z drogi i szybkości rozprzestrzeniania się zakażenia, a przede wszystkim stanu systemu odpornościowego organizmu i bezpośrednio z tym związanej osobistej predyspozycji do zachorowania.

Czynniki sprzyjające rozwojowi grzybicy ogólnoustrojowej
Najistotniejszy wpływ na rozwój grzybicy ma sposób odżywiania się. Nieprawidłowe żywienie albo niedożywienie może spowodować przemijające lub przewlekłe zaburzenia odporności organizmu. Mam tu na myśli niedobór w organizmie wszystkich składników odżywczych lub pojedynczych składników spowodowanych ich niską podażą w pożywieniu - białek, węglowodanów, tłuszczów, błonnika roślinnego, witamin i związków mineralnych. Do tego mogą dołączyć także zaburzenia ich wchłaniania w jelitach spowodowane różnymi czynnikami np.: niestrawnością, zaburzeniami w wydzielaniu soków trawiennych przez żołądek, trzustkę i wątrobę, itd.
Tutaj nasuwa się niby oczywisty wniosek: skoro grzyby Candida odżywiają się aminokwasami, nie cukrami, to zjedzenie garści białego cukru nie wpływa na wzrost grzybów. Otóż nie! Ten sposób myślenia jest próbą zaakceptowania swojej skłonności do jedzenia nadmiernej ilości węglowodanów. Jeśli ktoś permanentnie nadużywa jedzenia cukru i jego przetworów, a także wysokoprzetworzonych produktów skrobiowych, to tym samym naraża się na rozwój drożdżycy i później grzybicy! Drożdżycy dlatego, że produkty wysokoprzetworzone nie zawierają błonnika stanowiącego niezbędne podłoże do hodowli bakterii acidofilnych w jelicie grubym, a spadek liczby tych bakterii powoduje niedobór produkowanych przez nie witamin.
Na domiar złego - w procesie metabolizmu cukrów powstają toksyczne produkty przemiany materii, a ich wydalenie wymaga udziału dużej ilości witamin i minerałów. Ponieważ produkty wysokoprzetworzone nie zawierają dostatecznej ilości witamin, organizm jest zmuszony sięgnąć po nie do rezerw zmagazynowanych w wątrobie, a jeśli tych rezerw nie ma - zabiera witaminy i minerały z rezerw tkankowych.
W efekcie niedoboru witamin i minerałów w tkankach pojawiają się komórki nie w pełni ukształtowane, osłabione, bardziej podatne na enzymatyczny atak grzyba Candida, niż komórki zdrowe, zaś spadek odporności spowodowany niedoborem witamin eliminuje ostatni czynnik zapobiegający rozwojowi tego grzyba.
Ponadto grzybiczemu zakażeniu ogólnoustrojowemu sprzyja przewlekłe oddziaływanie stresu wpływającego destrukcyjnie na system odpornościowy, w związku z czym osoby żyjące w permanentnym stresie psychicznym są bardziej podatne na rozmaite choroby, w zwalczanie których układ odpornościowy jest szczególnie mocno zaangażowany.

Etapy rozwoju grzybicy ogólnoustrojowej
Objawy grzybicy ogólnoustrojowej nie trwają permanentnie, lecz pojawiają się okresowo jako wynik zaostrzenia choroby, na przykład w trakcie i po kuracji antybiotykowej, jako efekt diety bogatej w oczyszczone węglowodany oraz przy każdym osłabieniu systemu odpornościowego. Po ustąpieniu podstawowych objawów chorobowych, organizm zaczyna odrabiać straty i pewną część grzybów likwiduje, a część pozostaje jako ślad infekcji ogólnoustrojowej, z którą w danej chwili organizm nie był w stanie walczyć i wygrać tej walki. W ten sposób każde zaostrzenie objawów grzybicy wpływa - krok po kroku - na systematyczne przerastanie organizmu grzybnią grzyba Candida. W procesie rozwoju infekcji ogólnoustrojowej wywołanej przez grzyby Candida można wyróżnić pięć charakterystycznych etapów:

Etap I
Wystarczy chwilowe osłabienie systemu odpornościowego i powstanie osłabionych komórek w tkance błony śluzowej jelita grubego, by drożdżaki Candida zakiełkowały, rozrosły się w grzybnię i zapoczątkowały proces chorobowy, zwany grzybicą jelita grubego. Jest to niejako preludium grzybicy ogólnoustrojowej, bowiem wyłomy poczynione przez grzyby w ciągłości błony śluzowej stanowią wrota zakażenia, przez które do krwiobiegu wnikają drobnoustroje jelita grubego, w tym oczywiście drożdżaki Candida. Dopóki system odpornościowy nie jest zanadto obciążony zwalczaniem infekcji przebiegającej w innym miejscu organizmu, dopóty organizm, poprzez rozszerzenie drobnych naczyń krwionośnych, (zmieniających barwę śluzówki z matowej na żywoczerwoną) gromadzi w pobliżu wrót zakażenia dużą liczbę białych krwinek, które niszczą drobnoustroje w miejscu zakażenia, nie dopuszczając do zakażenia nimi całego organizmu. Ten niezwykle istotny etap pokonania bariery oddzielającej środowisko przewodu pokarmowego od organizmu i przekształcenia się pożytecznego w gruncie rzeczy komensalnego drożdżaka w agresywnego grzyba-pasożyta z reguły przebiega równolegle z drożdżycą jelita grubego, w związku z czym objawy owej drożdżycy należy uznać jako zainicjowanie grzybicy ogólnoustrojowej.

Etap II
W tym etapie, wykorzystując chwilowe osłabienie organizmu, drożdżaki Candida przedostające się przez wrota zakażenia (najczęściej w jelitach), nie napotykając oporu ze strony systemu odpornościowego, są zabierane z prądem krwi i roznoszone po całym organizmie, gdzie szukają dogodnego miejsca do zakiełkowania i przeistoczenia się w grzyby. Choć nie u wszystkich chorych objawy są jednakowe i te same, to we wstępnym okresie rozwoju grzybicy ogólnoustrojowej najczęściej pojawiają się:

 pleśniawki jamy ustnej,

 zakażenie układu moczowego,

 grzybicze zapalenie pochwy,

 nasilone objawy zespołu napięcia przedmiesiączkowego (PMS),

 wysypki skórne i trądzik,

 alergie: pokarmowe, na kurz, pleśnie i popularne środki chemiczne używane w gospodarstwie domowym oraz na substancje chemiczne zawarte w aerozolach, a także na zapach tanich perfum,

 skłonność do przeziębień, zapaleń gardła i angin,

 suchy kaszel,

 częste zapalenia oskrzeli,

 przewlekły nieżyt zatok obocznych nosa,

 zapalenia płuc na tle grzybiczym (najczęściej błędnie rozpoznawane jako bakteryjne, a zastosowane antybiotyki przeciwbakteryjne przyspieszają rozwój grzybicy ogólnoustrojowej).

W tym etapie mogą wystąpić także pozornie nie powiązane ze sobą objawy, np.:

 bóle głowy,

 migreny,

 bóle mięśni i ścięgien,

 zespół przewlekłego zmęczenia,

 grzybica paznokci,

 łuszczyca,

 bóle reumatyczne.
Niestety, wszystkie schorzenia występujące w drugim etapie ekspansji pasożytniczych grzybów traktowane są przez medycynę oficjalną jako odrębne, nie powiązane z sobą choroby.

Etap III
Jest to etap rozwoju grzybicy ogólnoustrojowej, w którym, wykorzystując kolejne osłabienie systemu odpornościowego, z drożdżaków kiełkujących w różnych miejscach organizmu rozrastają się grzybnie emitujące do organizmu toksyczne produkty przemiany materii, podtruwające mózg. Charakterystyczne w tym etapie jest występowanie objawów ze sfery psychiki, takie jak:

 zaburzenia koncentracji i brak możliwości skupienia uwagi,

 utrata nabytych zdolności, np. gry na instrumentach,

 nienadążanie za tokiem myśli naszych rozmówców,

 wypadanie słów,

 niezrozumienie zdań i zastępowanie ich innymi znaczeniami,

 roztargnienie i zapominalskość,

 niczym nieuzasadniona złość,

 agresja w stosunku do otoczenia,

 trudności w zapamiętywaniu i zaniki pamięci ? myśli o śmierci,

 głęboka depresja i myśli samobójcze,

 stany lękowe i nerwowość,

 fobie,

 bezsenność,

 koszmary senne,

 chrapanie i zaburzenia oddychania, tzw. bezdechy. Najczęściej z powodu nasilania się wymienionych objawów chorzy są poddawani leczeniu psychiatrycznemu. Standardowo rozpoznaje się u nich zespół maniakalno-depresyjny, psychozy, a także schizofrenię. Często chorzy są z tego powodu hospitalizowani. Stosowane jest oczywiście leczenie objawowe - preparaty uspokajające, przeciwdepresyjne, itp.

Etap IV
W tym etapie rozwoju schorzenia najczęściej zaburzona jest praca narządów wewnętrznych oraz funkcje gruczołów wydzielania wewnętrznego. Często dominującymi są objawy ze strony przewodu pokarmowego, jak wzdęcia, gazy, wymioty, biegunki lub zaparcia stolca. Zespół przewlekłego zmęczenia może być tak nasilony, że często chory nie jest zdolny do wykonywania jakiegokolwiek wysiłku fizycznego i psychicznego, a w skrajnych wypadkach nie jest w stanie utrzymać głowy na odpowiednim poziomie. Mogą także pojawiać się wysypki skórne pod różną postacią i o różnym nasileniu. Ilość komórek drożdży we krwi może być tak duża, że są w stanie zablokować krwionośne naczynia włosowate. Obrazem tego może być toksemia organizmu, a jej objawami obniżenie temperatury ciała, zimne poty, niemiarowość i przyspieszenie pracy serca (tachykardia), uczucie duszności, przyśpieszenie oddychania (hiperwentylacja) oraz napady lęku. W tym etapie zazwyczaj radykalnie spada wydolność systemu odpornościowego. Organizm staje się niemal całkowicie bezbronny, podatny na infekcje wirusowe i bakteryjne.

Etap V
Ten etap zwany jest posocznicą drożdżakową lub sepsą. Zakażenie obejmuje wszystkie narządy wewnętrzne i nawet po podjęciu działań diagnostycznych oraz intensywnego leczenia polegającego na zniszczeniu grzyba Candida albicans, a także wzmocnieniu sił odpornościowych organizmu, połowa przypadków kończy się śmiercią.

Wnioski
Przedstawiona analiza wielofazowego rozwoju grzybicy organizmu narzuca dwa istotne wnioski:

1. Charakterystycznym etapem w procesie ekspansji grzybów Candida jest drożdżyca jelita grubego przyczyniająca się do pokonania bariery ochronnej organizm jaką jest błona śluzowa przewodu pokarmowego, co umożliwia drożdżakom Candida wniknięcie do krwiobiegu i zakażenie całego ustroju, zapoczątkowując proces zagrzybiania, zwany grzybicą ogólnoustrojową.

2. Drugi wniosek wypływa bezpośrednio z pierwszego. Otóż wystąpienie objawów grzybicy w jakimkolwiek miejscu organizmu należy uznać za objaw grzybicy ogólnoustrojowej.

Podsumowując: miejscowe leczenie objawów grzybicy - bez usunięcia grzybicy ogólnoustrojowej - jest pozbawione sensu.

Czynniki sprzyjające rozwojowi grzybic:

Czynniki wrodzone

 atopowe (niewiadomego pochodzenia) alergie skórne,

 zaburzenia rogowacenia naskórka,

 endokrynopatie (zaburzenia wydzielania hormonów),

 zaburzenia mechanizmów odporności immunologicznej,

 predyspozycje osobnicze Czynniki ogólnoustrojowe

 niedożywienie,

 osłabiony system immunologiczny,

 zakażenia pasożytami,

 infekcje bakteryjne i wirusowe,

 zespół złego wchłaniania,

 cukrzyca,

 kolagenozy (choroby tkanki łącznej),

 choroby naczyń obwodowych,

 wielokrotne ciąże,

 niedoczynność przytarczyc,

 niedoczynność nadnerczy,

 okres noworodkowy,

 podeszły wiek,

 ciała obce,

 oparzenia,

 przewlekły stres,

 brak snu i odpoczynku,

 niedobór żelaza,

 niedobór molibdenu,

 niedobór wit.B2,

 niedobór wit. B5

Nowotwory i choroby krwi

 białaczka,

 chłoniaki,

 grasiczak,

 zaawansowany rak.

Zaburzenia odporności pierwotne i nabyte

 niedorozwój grasicy i tkanki chłonnej,

 zespół nabytego niedoboru odporności (AIDS),

 złożony niedobór odporności,

 zespół nadmiaru IgE (immunoglobuliny E),

 niedorozwój grasicy.

Czynniki zewnętrzne

 narażenie na kontakt z wodą (maceracja skóry),

 niewłaściwe nawyki higieniczne,

 zły stan sanitarno - higieniczny otoczenia,

 częste korzystanie z publicznych urządzeń kąpielowych,

 masowe podróże międzykontynentalne,

 promienie rentgenowskie i elektromagnetyczne,

 cewniki założone na stałe,

 konserwanty,

 środki ochrony roślin,

 cukier,

 dieta wysokowęglowodanowa z nadmiarem białka i tłuszczów stałych,

 niedobór w diecie witamin i związków mineralnych,

 niedobór w diecie błonnika roślinnego,

 nadużywanie kawy, alkoholu oraz nikotyny,

 picie zanieczyszczonej wody z kranu,

 spożywanie słodzonych i gazowanych napojów,

 praca w pomieszczeniach zakurzonych, wilgotnych i klimatyzowanych. Czynniki środowiskowe

 zamieszkiwanie w dużych aglomeracjach miejskich,

 zamieszkiwanie w określonych grupach środowiskowych - mieszkańcy internatów, żołnierze, górnicy, sportowcy, pracownicy leśni, dzieci.

Najczęstszej występujące objawy grzybicy organizmu Zaburzenia ze strony ośrodkowego układu nerwowego (OUN)

 trudności w zapamiętywaniu, przyswajaniu wiedzy i w nauce,

 stan chronicznego zmęczenia,

 niepokój i roztargnienie,

 zmienność nastroju, napady leku, paniki i płaczu,

 senność, ospałość, brak energii - "mgła umysłowa",

 obniżony nastrój,

 przewlekła irytacja,

 uporczywe stany depresyjne, depresja maniakalna,

 chronicznie zły humor,

 brak koncentracji,

 zaburzenia równowagi,

 krytykanctwo,

 nadpobudliwość psychoruchowa,

 nerwowość, wybuchowość, niecierpliwość,

 bóle i zawroty głowy,

 zaburzenia snu i bezsenność,

 autyzm,

 choroby psychiczne (w tym schizofrenia),

 mikroskopijne rozsiane uszkodzenia mózgu,

 ucisk ponad i za uszami oraz uczucie opuchnięcia głowy,

 alkoholizm,

 nadwrażliwość psychiczna na kosmetyki, substancje chemiczne, dym tytoniowy i perfumy.

Zaburzenia ze strony narządu ruchu

 osłabienie i bóle mięśni,

 mrowienie w kończynach,

 zaburzenia koordynacji ruchowej,

 obrzęk ścięgien,

 niezdolność do wysiłku,

 sztywność i bóle stawów,

 reumatyczne zapalenie stawów,

 bóle mięśni,

 obrzęki stawów.

Zaburzenia ze strony przewodu pokarmowego

 rozdrażnienie z równoczesną chęcią jedzenia słodkich rzeczy,

 niedowaga lub nadwaga,

 spękane usta i biały nalot na języku,

 nieprzyjemny zapach z ust,

 zapalenie czerwieni wargowej,

 suchość w ustach i gardle,

 metaliczny smak w ustach,

 nietolerancje i alergie pokarmowe,

 wrzodziejące zapalenie jelita grubego,

 zaparcia lub biegunki,

 nieokreślone bóle brzucha,

 burczenie, przelewanie, gazy jelitowe,

 trudności w trawieniu składników pokarmowych,

 zgaga,

 swędzenie i pieczenie w okolicy odbytu, śluzowate stolce,

 żylaki odbytu,

 nadwrażliwość i nietolerancja: mleka, glutenu pszenicy i żyta.

Zaburzenia ze strony układu moczowo - płciowego

 nawracające niebakteryjne zapalenia pęcherza moczowego i dróg moczowych,

 częste oddawanie moczu,

 uczucie pieczenia i swędzenia w czasie oddawania moczu,

 zapalenie prostaty,

 niechęć do kontaktów seksualnych,

 impotencja,

 zanik popędu płciowego,

 zapalenie błony śluzowej macicy,

 niepłodność,

 częste poronienia,

 napięcie przedmiesiączkowe,

 kurcze i bóle w okresie miesiączkowania.

Zaburzenia ze strony skóry

 sucha skóra i łuszcząca się,

 nadmierna nocna potliwość skóry,

 obrzęk skóry twarzy - najczęściej poranny,

 zimne ręce i stopy, obniżona temperatura ciała, poniżej 36,6°C,

 kruche i zabrązowione paznokcie,

 pokrzywka,

 egzema (wypryski skórne),

 pseudołuszczyca,

 nawracające grzybice skóry,

 utrata włosów,

 trądzik,

 tendencja do pękania naczyń i łatwego powstawania siniaków,

 nieprzyjemny zapach skóry stóp,

 mysi zapach skóry mimo częstego mycia.

Zaburzenia ze strony układu oddechowego

 problemy z zatokami szczękowymi i czołowymi,

 częste infekcje bakteryjne i wirusowe,

 zapalenia uszu,

 płytki oddech, uczucie braku powietrza,

 dychawica oskrzelowa (astma),

 sapanie przy oddychaniu,

 czucie zapchanego nosa i wyciekanie wydzieliny,

 świąd w nosie,

 ból gardła i nieustanne pochrząkiwanie,

 podrażnienie krtani,

 chrypa, pogorszenie głosu,

 przewlekły suchy kaszel z tendencją do zaostrzenia się,

 nieustanne odpluwanie lepkiej, szarej lub brązowej wydzieliny,

 sztywność i uczucie napięcia w klatce piersiowej.

Zaburzenia ze strony narządu wzroku

 pieczenie i łzawienie spojówek,

 ciemnie plamki przed oczyma (mroczki),

 zaburzenia widzenia pod postacią rozmazywania się obrazu.

Zaburzenia ze strony układu hormonalnego

 nadczynność, a rzadziej niedoczynność tarczycy,

 niedoczynność nadnerczy.

GRZYBICE ZEWNĘTRZNE I WEWNĘTRZNE

Medycyna akademicka dzieli grzybice na ogólnoustrojowe i zewnętrzne ale uważem, że podział ten jest nieprawidłowy, gdyż często pierwotne ogniska zakażenia grzybic zewnętrznych znajdują się wewnątrz organizmu. Leczenie, więc grzybic zewnętrznych polega na likwidowaniu objawów zewnętrznych lekami działającymi miejscowo. Tylko niektórzy lekarze zwracają uwagę na to, że źródłem tych schorzeń mogą być zainfekowane wcześniej narządy wewnętrzne.
Bardzo często sami chorzy nie zwracają uwagi na objawy zakażenia wewnętrznego, ale są zaniepokojeni wtórnymi zewnętrznymi objawami infekcji np.:białym nalotem na języku, bólem i nalotami w obrębie gardła lub zapaleniem wałów paznokciowych.

Grzybice jamy ustnej i gardła
Grzybica jamy ustnej i gardła jest zaliczana przez medycynę klasyczną do zakażeń zewnętrznych. Pierwotne ich źródło jednak tkwi wewnątrz organizmu. Obrazem infekcji grzybiczej są zmiany zapalne jamy ustnej, gardła i niekiedy przełyku. Chorują na nie najczęściej dzieci oraz osoby w podeszłym wieku, noszące protezy zębowe. Choroby te pojawiają się częściej u palaczy tytoniu, w nabytych zespołach niedoboru odporności - u osób po przeszczepach narządów wewnętrznych, poddanych leczeniu immunosupresyjnemu oraz AIDS.

Ostre postacie grzybic jamy ustnej i gardła

Grzybica rzekomobłoniasta ostra (acute pseudomembranous candidosis)
Najczęściej na tę postać grzybicy chorują noworodki, małe dzieci i osoby dorosłe z osłabionym systemem odpornościowym. Na zmienionej zapalnie błonie śluzowej jamy ustnej policzków, dziąseł i gardła występują kredowobiałe, jakby nałożone na wierzch naloty przypominające kwaśne mleko, które łatwo można usunąć, ale przy próbie ich oderwania odsłania się żywoczerwone dno. Najczęściej zmianami tymi objęte jest podniebienie i język. Pojawiają się objawy zapalenia warg, suchość języka, mogą wystąpić zaburzenia połykania.

Grzybica zanikowa ostra (acute atrophic oral candidosis)
Na tę chorobę chorują najczęściej osoby z nieuregulowaną cukrzycą i biorący antybiotyki. Charakteryzuje się silnym zaczerwienieniem błony śluzowej jamy ustnej i gardła z widocznymi pojedynczymi lub zlewającymi się ogniskami grzybiczymi, białymi lub białokremowymi. Równocześnie dochodzi do obrzęku języka, wygładzenia jego powierzchni i zaniku brodawek. Mogą pojawić się objawy zapalenia kącików ust z naciekaniem policzków i warg. Chorzy odczuwają znaczne dolegliwości, jak silne pieczenie języka, dużą wrażliwość na pokarmy kwaśne i ostre.

Przewlekłe postacie grzybic jamy ustnej i gardła

Grzybica rzekomobłoniasta przewlekła (chronic pseudomembranous candidosis)
Na tę chorobę zapadają najczęściej ludzie z nabytym zespołem braku odporności poddani leczeniu immunosupresyjnemu oraz AIDS. Objawy fizyczne schorzenia występujące w jamie ustnej są podobne do tych, jakie pojawiają się w postaci ostrej, z tym, że trudniej poddają się leczeniu.

Grzybica przewlekła zanikowa (chronic atrophic oral candidosis)Choroba dotyczy najczęściej pacjentów noszących protezy i występuje głównie na podniebieniu pod płytą protezy, również może się umiejscawiać na języku, który ulega całkowitemu wygładzeniu. Wykwity mają charakter rozległych plam i lub rozlanych rumieni, które powodują dolegliwości w formie pieczenia czy bolesności.

Grzybica rumieniowa przewlekła (chronic acute erythematous candidosis)
Cechą charakterystyczną tej choroby jest przewlekle utrzymujący się stan zapalny błony śluzowej jamy ustnej, języka i gardła z widocznymi na jej powierzchni białymi rozsianymi nalotami. Występuje najczęściej u ludzi noszących protezy zębowe.

Grzybica rozrostowa przewlekła (chronic plaque - like candidosis)
Choroba ta dotyczy częściej mężczyzn niż kobiet. Chorobę tę cechuje obecność na języku i błonie śluzowej jamy ustnej, białych, spoistych jednolitych tarczek, które są twarde, i szorstkie, i trudno oddzielają się od podłoża. Są nieregularne, ale wyraźnie odgraniczone, otoczone rumieniem. Objawami przedmiotowymi są bolesność języka, podniebienia i warg.

Grzybica grudkowa przewlekła (chronic nodular candidosis)
Błona śluzowa jamy ustnej charakteryzuje się wyglądem przypominającym drogę wybrukowaną polnymi kamieniami.

Zapalenie kącików ust, zajady (angular cheilitis)
Objawy choroby mają charakter ognisk zapalno-nadżerkowych, niezbyt ostro odgraniczonych od skóry zdrowej. Charakterystyczne jest przykre i bolesne pękanie kącików ust oraz białe niewielkie powierzchowne naloty na czerwieni wargowej w okolicy tych pęknięć. Sam proces zapalny może się szerzyć na otaczającą skórę, jednakże nie zajmuje błony śluzowej policzków. Usposabiają do jej wystąpienia cukrzyca, niedobór witamin grupy B, podrażnienie np. nieprawidłowo dobrane protezy. Często pojawia się u dzieci, które ślinią się i oblizują wargi.

Romboidalne środkowe zapalenie języka (median rhomboid glossitis)
Choroba ta charakteryzuje się romboidalnym kształtem zmian zmienionej powierzchni języka zakażonego grzybem.

Uwagi na temat leczenia grzybicy
Grzybice jamy ustnej i gardła powinno leczyć się zarówno ogólnoustrojowo i miejscowo. Antybiotyki przeciwgrzybicze i inne leki farmaceutyczne powinny być zarezerwowane dla stanów ostrych i stosowane jeszcze przez około 2 tygodnie po ustąpieniu objawów. Dalsze leczenie powinno polegać na stosowaniu preparatów pochodzenia naturalnego, które ma na celu wzmacnianie systemu odpornościowego, uniemożliwiające ponowną ekspansję grzyba. Należy podkreślić, że infekcje grzybicze często wymagają długotrwałego leczenia.

Grzybice skóry i jej przydatków
Patogenne drożdżaki (grzyby Candida) nie należą do fizjologicznej flory zdrowej i zadbanej skóry. Osiedlają się na niej tylko wtedy, gdy napotkają sprzyjające warunki do swojego rozwoju. Skóra pokryta rogową warstwą naskórka oraz jej przydatki tj. włosy i paznokcie, stwarzają trudne warunki do kolonizacji i rozwoju grzybów. Inwazji skóry dokonują tyko te gatunki grzybów, które mają własności keratynofilne - o powinowactwie do białka keratyny. W początkowej fazie rozwój grzyba przebiega bezobjawowo, dopóki nie przeniknie do świeżo wytworzonej keratyny wywołując miejscowy stan zapalny, czego następstwem jest pojawienie się wykwitu grzybiczego na skórze. Równolegle z tym procesem rozwija się odporność organizmu na to zakażenie, co często prowadzi do samowyleczenia nawet głębokich zmian na skórze. Na taki stan rzeczy wydaje się mieć wpływ układ hormonalny, gdy np. w okresie pokwitania ulegają zakażeniu grzybiczemu mieszki włosowe, a po jego zakończeniu dochodzi do samowyleczenia. Do grzybiczego zapalenie skóry i jej przydatków dochodzi u ludzi stosunkowo często. Tam gdzie przewija się wiele osób i chodzi się boso np. w łaźniach, basenach, saunie łatwo jest paść ofiarą grzybów infekujących skórę. Dlatego zaleca się chodzić w takich miejscach w klapkach. Łatwo jest również zakazić się grzybami używając wspólnych ręczników, czepków kąpielowych, nosząc cudzą bieliznę osobistą. Rozwojowi zachorowań grzybicy stóp sprzyja noszenie obuwia z tworzyw sztucznych skóropodobnych, mało przewiewnych i nieprzepuszczających wilgoci, bielizny osobistej ze sztucznych tkanin.

Naturalne czynniki ochronne organizmu

1. zachowanie ciągłości anatomicznej powłok skórnych i śluzowych,

2. szybki podział komórek naskórka, sprzyjający wydaleniu komórek grzyba razem ze złuszczającą się jego warstwą rogową,

3. kwaśny odczyn skóry dzięki obecności w łoju skórnym nasyconych kwasów tłuszczowych zawierających w swych łańcuchach 7, 9, 11 i 13 atomów węgla, które hamują wzrost grzybów.

4. obecność bakterii saprofitycznych tworzących dodatkową barierę fizyczną przed zasiedleniem się drożdżaka, mogących współzawodniczyć o miejsce przyczepu na powierzchni komórki,

5. sprawnie funkcjonujący system odpornościowy - odporność komórkowa i w mniejszym stopniu humoralna, sprawny system fagocytarny i układ siateczkowo - śródbłonkowy, kompletny system dopełniacza.

Postacie kliniczne grzybicy skóry i przydatków

Grzybica wyprzeniowa (Candidiasis intertriginosa)
Schorzenie to wywołuje najczęściej grzyb Candida albicans. Zmiany zapalne w grzybicy wyprzeniowej często rozwijają się u osób chorych na cukrzycę i niekiedy są pierwszym symptomem mogącym sugerować rozwój tej choroby. Charakterystyczne dla tej choroby są zmiany zapalne skóry rumieniowo - złuszczające, w obrębie których dochodzi do nadmiernego złuszczania i pękania naskórka, powstania swędzących nadżerek oraz przesiąkania płynu surowiczego. Zwykle przekraczają obszar wzajemnego przylegania fałdów skóry, w dalszym przebiegu złuszczając się, obnażają obszar o barwie ciemnoczerwonej o powierzchni połyskliwej i wilgotnej. Ognisko odgraniczone jest od skóry zdrowej rąbkiem odwarstwionego naskórka. Charakterystyczne jest pojawienie się w okolicy tych zmian ognisk rumieniowo - złuszczających zwanych satelitami. Przedstawiam poniżej choroby wyprzeniowe, którego podziału dokonano na podstawie lokalizacji.

Wyprzenie w fałdzie międzypośladkowym i okolicy odbytu (candidiasis intertriginosa interglutealis et perianalis)
Należą do najczęstszych, uporczywych i najbardziej przykrych. Związane są z zakażeniem końcowego odcinka jelita grubego.

Wyprzenie w fałdzie pachwinowo - udowym (candidiasis intertriginosa inquinalis)
Zmiany te mogą towarzyszyć postaci międzypośladkowej lub występować niezależnie.

Wyprzenie w okolicach podpiersiowych (candidiasis intertriginosa submammaris)
Zmiany te dotyczą najczęściej kobiet otyłych o obwisłych piersiach.

Wyprzenie między palcami stóp (candidiasis intertriginosa interdigitalis pedum).
Zmiany jakie pojawiają się na skórze opisałem w - Grzybica międzypalcowa stóp. Jedyną objawem różnicującym te dwa schorzenia jest pojawienie się w wyprzeniu drobnych pęcherzyków na obwodzie stanu zapalnego, których zakrzepła wydzielina skleja sąsiednie palce.

Wyprzenie międzypalcowe na ręku (erosie interdigitalis candidamycetica)
Jest zwykle pojedynczym ogniskiem w trzeciej przestrzeni międzypalcowej. Ogniska zapalne są ostro odgraniczone od otoczenia. Rąbek odwarstwionego naskórka ma barwę ciemnoczerwoną i błyszczącą, jakby polakierowaną.

Zapalenie czerwieni wargowej (cheilitis candidamycetica) oraz kącików ust (Angelus infectious oris)
Jest następstwem zakażenia grzybiczego przeniesionego z jamy ustnej na przyległe okolice. Przewlekaniu się tej choroby sprzyja nawyk ślinienia się i oblizywania warg.

Cechą morfologiczną, różniącą wyprzenia od grudkowych i pęcherzykowych wykwitów grzybicy pachwin, jest ich lokalizacja. W wyprzeniach zmiany skórne umiejscowione są w głębi fałdów skórnych, natomiast w grzybiczych na ich obwodzie. Lokalizacja zmian chorobowych w obrębie fałdów skóry sprzyja rozwojowi grzybicy ze względu na istnienie sprzyjających warunków do ich rozwoju - podwyższona temperatura ciała, wilgotność, a także naruszające ciągłość bariery naskórkowej podrażnienia mechaniczne pachwin w czasie chodu. W celu ustalenia rozpoznania należy ocenić materiał pobrany ze zmiany pod mikroskopem, ewentualnie wykonać posiew na podłoża mikologiczne.

Grzybica skóry poza fałdami (candidiasis cutis glabrae)
Zmiany zapalne skóry rozwijają się z małych ognisk na obwodzie zmian wyprzeniowych. Mają tendencję do obwodowego poszerzania się obejmując rozleglejsze odcinki skóry z pozazębianymi obrzeżami.

Grzybica pieluszkowa
Rozwija się w następstwie niewłaściwej pielęgnacji niemowląt. Zajmuje najczęściej obszar pośladków i podbrzusza, ale może rozprzestrzenić się na całą powierzchnię skóry.

Grzybica otoczki brodawki sutkowej (candidiasis areolae mammae)
Dotyczy brodawki sutkowej i jej okolicy u matek karmiących. Zmiany zapalne mają charakter rumieniowo - złuszczający lub pęcherzykowy. Proces jest ograniczony do samej brodawki sutkowej. Sprzyja rozwojowi choroby ślinienie się noworodka i pleśniawki występujące w obrębie jego jamy ustnej.

Grzybica mieszków włosowych (candidiasis follicularis)
Zakażeniu ulegają mieszki włosowe brody u mężczyzn lub choroba zajmuje inne okolice np. mosznę. Charakterystyczny jest obrzęk okolicy ujścia mieszków włosowych.

Grzybica międzypalcowa wyprzeniowa (Tinea interdigitalis intertriginosa)
Jednym z czynników wywołujących tę chorobę jest grzyb Candida albicans. Szczególnie często pojawia się u żołnierzy noszących szczelne i małoprzewiewne obuwie. Proces chorobowy zaczyna się w IV przestrzeni międzypalcowej palców stóp i obejmuje po kolei inne fałdy między przyległymi palcami. Ponieważ zmiany są swędzące, zakażenie przenosi się w następstwie drapania. Na skórze między palcami, we wstępnej fazie rozwoju choroby, pojawiają się przezroczyste pęcherzyki, które pękają. Naskórek przybiera kolor biały , staje się rozpulchniony, zmacerowany i złuszczając się obnaża różową połyskliwą wilgotną powierzchnię. Maceracja posuwa się w kierunku obwodowym i obejmuje swym zasięgiem - fałd podpaznokciowy, palce i przylegające miejsca na grzbiecie stopy.

Grzybica paznokci (candidiasis unquium)
Najczęstszym objawem grzybicy paznokci jest zanokcica (paronychia) charakteryzująca się występowaniem ostrego lub przewlekłego stanu zapalnego tkanek miękkich otaczających paznokieć, wywołanego z reguły przez Candida albicans lub C. parapsilosis. Najczęściej dochodzi do infekcji u ludzi mających częsty kontakt z wodą - pomywaczy, sprzątaczek itp. Proces obejmuje początkowo 1- 2 paznokcie, a następnie dalsze. Wiodącymi objawami zakażenia są: ból i obrzęk wału paznokciowego, okresowe sączenie wydzieliny ropnej. Boczny brzeg płytki paznokciowej może być podminowany treścią ropną i oddzielony od tkanek miękkich. Paznokcie z czasem stają się żółto - zielonkawe, tracą połysk, ulegają przerostowi i rozwarstwieniu, począwszy od ich brzegów zewnętrznych. Zanokcicę mogą wywołać również bakterie, więc decydujące znaczenie w diagnostyce może mieć bezpośrednie badanie mikroskopowe wydzieliny lub jej posiew. Często dochodzi do zakażeń mieszanych grzybiczo - bakteryjnych. W miarę przedłużania się choroby płytka paznokciowa może ulec całkowitemu zniszczeniu.

Grzybica ziarniakowa (candidiasis granulomatosa)
Schorzenie to jest następstwem upośledzonej odporności komórkowej. Rozwija się we wczesnym dzieciństwie na owłosionej skórze głowy, w okolicy otworów naturalnych na twarzy, małżowinach usznych, dłoniach i podeszwach stóp. Na skórze pojawiają się brudnożółte strupy, które rozrastając się tworzą lite, grube, kruche nawarstwienia.

GRZYBICZE ZAKAŻENIA OGÓLNOUSTROJOWE

Zakażenia ogólnoustrojowe wywołuje najczęściej grzyb Candida albicans, jednakże z roku na rok wzrasta liczba zakażeń wywołanych przez inne gatunki grzybów jak C. glabrata, C. tropicalis i C. crusei. O grzybicy ogólnoustrojowej mówimy wtedy, gdy chorobą objęte są narządy wewnętrzne organizmu.

Skala wzrostu liczby zachorowań na grzybice wewnętrzne organizmu zaczyna wydawać się w chwili obecnej problemem ogólnospołecznym. Zjawiska tego jednak nie dostrzega współczesna naukowa medycyna oraz nie podejmuje też żadnych działań profilaktycznych ograniczających rozprzestrzenianie się tego typu infekcji.

Wiadomości ogólne
Pierwotna lokalizacja zmian chorobowych może być różna, ale jest nią z reguły jelito grube, ewentualnie jama ustna, gardło, pęcherz moczowy, pochwa, oskrzela, skóra, palce dłoni i stóp oraz paznokcie. Pierwotnymi wrotami rozprzestrzeniania się zakażenia u narkomanów mogą być miejsca wykonywania przez nich injekcji. Z pierwotnej lokalizacji grzybnia rozrastając się przerasta wszystkie tkanki i narządy żywiciela. Nie ma różnicy w objawach klinicznych wywołanych przez poszczególne gatunki grzybów, a te jakie zauważa się, wynikają z drogi i szybkości rozprzestrzeniania się zakażenia, stanu systemu odpornościowego organizmu oraz osobistej predyspozycji do zachorowania.

Grzybicze schorzenia ogólnoustrojowe są niesłychanie groźne i niebezpieczne, gdyż ukrywają się w początkowej fazie ich rozwoju pod maską innych chorób i traktowane są przez medycynę jako odrębne i samodzielne schorzenia - nerwica, alergie, przewlekłe zapalenie zatok obocznych nosa, refluks żołądkowo - przełykowy bądź dwunastniczo - żołądkowy, zespół jelita nadwrażliwego, astma oskrzelowa, łuszczyca itd.

Czynniki sprzyjające rozwojowi grzybicy ogólnoustrojowej
Grzybiczym zakażeniom ogólnoustrojowym sprzyja osłabienie systemu odpornościowego organizmu. Z reguły chorych zakaża drożdżak, którego do tej pory człowiek był jedynie nosicielem, a który w sprzyjających jemu warunkach przekształca się w grzyba.
Uważa się, że neutropenia - spadek liczby granulocytów w krwi obwodowej, w większości wypadków przyczynia się do rozwoju infekcji grzybiczych. Uważam jednak, że zjawisko to pojawia się również już w trakcie infekcji grzybiczych i trudno jest ustalić, czy przyczyniło się to do jej wystąpienia, czy było jej skutkiem. Granulocyty wchodzą w skład układu białokrwinkowego (leukocytów) i należą do tej grupy komórek systemu odpornościowego, które bezpośrednio walczą z czynnikami obcymi dla organizmu - zwanymi antygenami. Można powiedzieć, że pełnią rolę „strażników” - gdyż stale krążąc we krwi wykrywają i niszczą mikroby oraz komórki nowotworowe. Zmniejszenie ich ilości we krwi obwodowej, zdecydowanie obniża zdolność organizmu do ograniczenia rozmiaru infekcji grzybiczej.

Uważa się powszechnie, że do rozwoju grzybiczych zakażeń wewnętrznych dochodzi u ludzi z wyraźnie osłabionym systemem odporności:

 ludzi po przeszczepach narządów wewnętrznych poddanych leczeniu immunosupresyjnemu,

 u chorych na nowotwory poddanych leczeniu chemioterapią i radioterapią,

 u pacjentów przewlekle chorych na oddziałach intensywnej opieki medycznej,

 u ludzi z osłabionym systemem odpornościowym poddanych zabiegom chirurgicznym,

 u chorych na AIDS.

Zauważam jednak bardzo niepokojące zjawisko znacznego wzrostu zachorowań grzybiczych wśród ludzi:

 poddanych przewlekłej antybiotykoterapii,

 nadużywających chemicznych preparatów farmakologicznych,

 u kobiet zażywających hormonalne środki antykoncepcyjne i poddanych kuracjom hormonalnym,

 stosujących na co dzień dietę wysokowęglowodanową z nadmiarem białka i tłuszczów stałych.

Grzybica przewodu pokarmowego
Grzybica przewodu pokarmowego, jeszcze niedawno stanowiła stosunkowo rzadki problem kliniczny. Ostatnio obserwuje się ją coraz częściej, co pozostaje w związku z rozpowszechnieniem leków przeciwwrzodowych obniżających pH żołądka, antybiotykoterapii oraz z powiększaniem się grupy chorych z obniżoną odpornością - nowotworowych, poddawanych leczeniu cytostatykami, AIDS itp. Grzybicę przewodu pokarmowego należy uznać za schorzenie oportunistyczne. Termin ten używany jest wobec drobnoustrojów, które wywołują chorobę wówczas, gdy w organizmie toczy się jakiś pierwotny proces chorobowy - miejscowy lub ogólny. Wyzdrowienie po zakażeniu nie pozostawia specyficznej odporności i kolejna infekcja może pojawić się, jeśli siły odpornościowe organizmu ulegną ponownie osłabieniu.
W latach 70-tych i połowie 80-tych przełyk i jama usta był najczęściej rozpoznawanym miejscem infekcji grzybem Candida w przewodzie pokarmowym. Obecnie najczęściej rozpoznaje się infekcję żołądka, co należy przynajmniej wiązać z upowszechnieniem farmakoterapii przeciwwrzodowej w skład której obecnie wchodzą leki obniżające kwaśność soku żołądkowego oraz antybiotyki. Z innych czynników ryzyka wymienia się: cukrzycę, doustną albo aerozolową sterydoterapię, chorobę nowotworową oraz marskość wątroby.
Istotnym problemem diagnostyki chorób grzybiczych przewodu pokarmowego jest obecność drożdżaków jako naturalnego składnika stolca. Duże znaczenie diagnostyczne przypisuje się pogłębieniu tych dolegliwości podczas stosowania diety bogatowęglowodanowej, gdyż uważa się, że szybko metabolizowany przez drożdżaki cukier jest dla nich źródłem energii. Okoliczności powstawania biegunek związanych z infekcją grzybiczą nie są jeszcze dobrze poznane niemniej faktem jest, że wielu chorych zostało skutecznie wyleczonych środkami przeciwgrzybiczymi i dietą z ograniczoną podażą węglowodanów. O rozpoznaniu grzybicy często decyduje pozytywna odpowiedź na leczenie środkami przeciwgrzybiczymi.
Diagnostytka grzybiczych infekcji górnego odcinka przewodu pokarmowego (jama ustna, przełyk, żołądek) może opierać się na cenie stanu miejscowego również w badaniu endoskopowym jednak ostateczną weryfikację otrzymujemy dzięki badaniom laboratoryjnym.

W diagnostyce laboratoryjnej grzybic stosuje się:

 bezpośrednie badania mikroskopowe,

 hodowlę w celu identyfikacji i określenia liczby grzybów w badanym materiale,

 badania immunologiczne.
Obecność grzybów w organizmie człowieka wywołuje odpowiedź immunologiczną, i można to wykryć badając obecność krążących przeciwciał w surowicy oraz antygenów. Jako antygen w diagnostyce serologicznej Candida albicans najczęściej używany jest mannan wchodzący w skład ściany komórkowej grzyba. W ciągu 3-10 dni od zakażenia u chorych z ostrą i przewlekłą grzybicę błon śluzowych oraz grzybicą ogólnoustrojową wykrywane są przeciwciała IgM anty-Candidamannan. Przeciwciała tego typu wykazywane są u ludzi zdrowych w niskich mianach - 1:20 do 1:40 podczas gdy w ostrych zakażeniach osiągają 1:160 i powyżej. Wartości mian przeciwciał z klasy IgG u osób zdrowych są dosyć zróżnicowane i wynoszą 1:10 do 1:80. Znaczące podwyższenie miana przeciwciał IgG anty-Candida mannan obserwowane jest od 8 dniach i później od zakażenia. Dotyczy to chorych z masywną grzybicą ogolnoustrojową. Jednak wartość testów serologicznych dla antygenów Candida jest kwestionowana z powodu rozprzestrzenienia grzyba w zdrowej populacji. Precypityny występują bowiem u 20-30% ludzi zdrowych, a w kilkunastu grupach kontrolnych miano 1:160 uznane jako typowe dla grzybicy przewodu pokarmowego występowało również w 4-17% również u zdrowych badanych. Z drugiej strony to charakterystyczne miano może występować tylko w 50% chorych z grzybicy przewodu pokarmowego. Techniki diagnostyczne oparte na zjawisku immunoelektroforezy wydają się być bardziej czułe i specyficzne w 90% niż testy immunologiczne. Obecnie uważa się, że wyniki pozytywne badań serologicznych w kierunku grzybicy Candida mogą wskazywać, ale nie przesądzają o obecności aktywnej infekcji jak również, że negatywny wynik testów serologicznych nie wyklucza zakażenia tymi grzybami. Sprawę komplikuje dodatkowo fakt, że badania serologiczne nie są przydatne w ocenie zakażeń grzybiczych u chorych z zaburzeniami systemu odpornościowego związanymi z chorobami nowotworowymi. Interpretacja wyników dodatnich powinna być więc porównywana z obrazem klinicznym.
Należy w związku z tym zastanowić się nad celowością wykonywania tych badań - skoro są niemiarodajne?

Grzybica przełyku (oesophagitis mycotica)
Grzybice przełyku są groźne dla zdrowia i życia. Znane są przypadki pojawienia się grzybicy przełyku jako powikłanie leczenia choroby wrzodowej lekami zmniejszającymi kwasowość żołądka. Po ich odstawieniu i zastosowaniu leczenia przeciwgrzybiczego infekcja ustępuje, co wskazywać na to, że naturalny reflux soku żołądkowego zawierającego kwas solny może odgrywać rolę zabezpieczającą przełyk przed zakażeniem. Strzępki grzybni wrastają w ścianę naczyń krwionośnych, wywołują ich uszkodzenia i stają się przyczyną krwotoków. Chorobę tę należy różnicować z rakiem przełyku mycetoma, a rozstrzygające może być badanie biopsyjne i mikologiczne. U 45-60% chorych z grzybicy przełyku nie występują żadne objawy kliniczne, więc nie przeprowadza się szczegółowej diagnostyki w tym kierunku. Stąd przypuszczenie, że jest ona częstsza niż to mogłoby się wydawać. Podstawową dolegliwością jest ból występujący przy połykaniu, który często uniemożliwia pobieranie pokarmu. Występują również u chorych zaburzenia połykania, zwłaszcza w stosunku do pokarmów stałych. Inne najczęściej występujące dolegliwości to: bóle zamostkowe, okolicy przykręgosłupowej, okołołopatkowej i bóle całych pleców. Rozpoznanie opiera się na badaniach radiologicznych, endoskopowych, mikologicznych i histologicznych.
W obrazie ezofagoskopowym krucha, zaczerwieniona śluzówka przełyku pokryta jest białym nalotem, kryjącym niekiedy powierzchowne owrzodzenia.
W celu potwierdzenia rozpoznania grzybicy przełyku konieczne jest wykonanie ezofagoskopii, której uzyskany obraz jest charakterystyczny dla infekcji grzybiczej. W trakcie badania należy pobrać materiał z pokrywających śluzówkę nalotów za pomocą wymazu szczoteczkowego. Jego ocena mikroskopowa daje charakterystyczny obraz zakażenia grzybiczego. Wskazane jest też wykonać badanie biopsyjne, ale niestety w niewielu przypadkach udaje się wykazać grzybnię Candida. Mylące jest to, że w wielu przypadkach pobranych wymazów z przełyku od zdrowych ludzi, hoduje się drożdżaka Candida.
Kombinacja 2 parametrów, tj. obecności grzybicy jamy ustnej oraz objawów klinicznych pochodzących z przełyku są charakterycznym objawem zakażenia.

Grzybica żołądka i dwunastnicy (candidosis ventriculi et duodeni)
Ponieważ drożdżaki bytują w przewodzie pokarmowym jako flora saprofityczna, w związku z tym lekarze nie biorą ich pod uwagę jako czynnika zakaźnego. Niekiedy błona śluzowa żołądka jest ogniskiem pierwotnym rozmnażania się drożdżaka i miejscem rozprzestrzeniania się infekcji na cały organizm. Dla niektórych drożdżaków - Candida albicans i C. glabrata, normalna kwasowość soków żołądkowych nie stanowi żadnej przeszkody do ich rozwoju. Istnieją podstawy by sądzić, że obecność Candida na powierzchni żołądka nie pozostaje bez wpływu na stan jego śluzówki. Uważa się, że pewne produkty uboczne fermentacji Candida albicans, takie jak krótkołańcuchowe kwasy karboksylowe, aldehyd octowy czy enzymy proteolityczne wydzielane przez grzyby mogą zainicjować czy współuczestniczyć w procesie niszczenia nabłonka. Istotnymi przyczynami sprzyjającymi ich rozwojowi w obrębie żołądka są: leczenie antybiotykami i sterydami, odżywianie pozajelitowe, zabiegi chirurgiczne, niedoczynność tarczycy, przytarczyc i nadnerczy. Częstość występowania wrzodów grzybiczych waha się od 18% do 37% całości rozpoznań. Częstość natomiast gastroskopowo widocznej grzybicy wynosi około 2.5% w grupie chorych, u których z powodu dolegliwości ze strony przewodu pokarmowego wykonywano gastroskopię. W ocenie endoskopowej wykazują cechy różniące je nieco od niezainfekowanych wrzodów. Są zwykle większe, o średnicy powyżej 2 cm, są głębokie, mają nieregularne brzegi, twarde podłoże, pokryte są biało-szarą błoną pokrywającą zaczerwienioną śluzówkę, cechują się większą skłonnością do krwawienia, częściej nasuwają podejrzenie choroby nowotworowej.
Pomimo głębokich martwiczych zmian w błonie śluzowej żołądka, grzyby bytują wyłącznie na ich powierzchni. Pobierana endoskopowo w celu przeprowadzenia badań mykologicznych treść żołądkowa i dwunastnicza może być zanieczyszczona grzybami pochodzącymi z jamy ustnej i stąd medycyna nie uznaje rozpoznanych zmian jako grzybiczych. Objawy kliniczne są niespecyficzne, zwykle obejmują bóle brzucha i utratę wagi ciała, spadek wagi ciała, wymioty, dolegliwości wrzodowe. Niekiedy mogą wystąpić krwawienia z górnego odcinka przewodu pokarmowego.

Refluks żołądkowo - przełykowy
Schorzenie to określa się jako zarzucanie treści żołądkowej do przełyku. Treść żołądka ma kwaśny charakter, uszkadza błonę śluzową przełyku i w konsekwencji powoduje tzw. refluksowe zapalenie przełyku. Przyczyną tej choroby jest nadmierne rozluźnienie dolnego zwieracza przełyku. W warunkach prawidłowych fala perystaltyczna docierająca do zwieracza powoduje jego zwiotczenie, co umożliwia przejście połkniętego kęsa do żołądka. Przedłużenie w czasie zwiotczenia zwieracza, który nie obkurcza się po połkniętej porcji pokarmu, powoduje przedostawanie się treści żołądkowej do przełyku i w rezultacie jego chemiczne zapalenie. Zaburzenie czynności dolnego zwieracza przełyku może związane być ze stanem zapalnym w jego obrębie, a na podstawie własnych obserwacji uważam, że często jego przyczyną jest zakażenie grzybicze.
Objawem refluksu żołądkowo - przełykowego jest pieczenie za mostkiem, ból pozamostkowy, ulewanie treści żołądkowej lub zwracanie pokarmów i odbijanie. Nieleczona choroba może dawać poważne powikłania, w tym zwężenie przełyku, krwawienie z uszkodzonego przełyku, a nawet przyczynić się do rozwoju nowotworów.

Grzybica jelit (candidosis ilei et colonis)
Jak wspomniałem wcześniej, drożdżaki chorobotwórcze są mniej wrażliwe na działanie kwasu solnego żołądka niż niechorobotwórcze i w związku z tym mogą przedostać się poza obręb żołądka i kolonizować jelito cienkie i grube.
Osłabienie funkcjonowania systemu odpornościowego ułatwia zagnieżdżeniu się drożdżaków w jelitach i penetrację ich ściany po przekształceniu się w grzyba. Czynnikiem sprzyjającym temu jest tzw. dysbioza - zaburzenie w składzie naturalnej flory bakteryjnej jelit.

Bakterie z grupy Lactobacillus acidophilus i Bifidobacterium bifidum wydzielają substancje o charakterze antybiotyku, których działanie zapobiega nadmiernemu rozrostowi drożdżaków. Wyjałowienie przewodu pokarmowego antybiotykiem przeciwbakteryjnym o szerokim spektrum działania lub zmniejszenie liczby bakterii saprofitycznych i o dobroczynnym działaniu na organizm, umożliwia rozrost drożdżaków. Ze zjawiskiem tym mamy do czynienia również w nabytym zespole deficytu immunologicznego - AIDS, u osób z granulocytopenią oraz z rozległymi oparzeniami skóry. Sprzyja to zakażeniom uogólnionym, które często kończą się masywną infekcją prowadzącą do śmierci. W przypadku grzybicy ogólnoustrojowej, może dojść do zajęcia nie tylko jelit, ale każdego narządu wewnętrznego.

U osób obłożnie chorych, gdzie karmienie pozajelitowe mieszankami lipidowymi (tłuszczowymi) jest jedyną formą odżywiania organizmu, istnieje poważne ryzyko rozwoju grzybic. Czynnikiem sprzyjającym infekcji są zawarte w mieszankach mikroskopijne cząsteczki związków tłuszczowych, które skutecznie blokują komórki żerne - makrofagi. Komórki te bowiem pochłonąwszy mikrocząsteczki tłuszczu stają się niezdatne do unieszkodliwiania komórek grzybów. Poza tym z końcu zaczyna brakować makrofagów do pochłaniania komórek drożdżaka.

Postacie kliniczne grzybicy jelit

• pleśniawkowa,

• śluzowo - nieżytowa,

• włóknikowo - rzekomobłoniasta,

• nadżerkowa,

• wrzodziejąca.

Drożdżyca jest wstępnym objawem rozmnażania się drożdżaków w przewodzie pokarmowym i są zaburzenia trawienia określane jako dyspeptyczne - nudności, nieprzyjemny zapach z ust, burczenie, przelewania, gazy jelitowe, zaparcia lub biegunki, nieokreślone bóle brzucha i niekiedy podostre zapalenie wyrostka robaczkowego. Biegunka kojarzona z nadmiernym rozwojem flory grzybiczej jest najczęściej długotrwała, wodnista i bezkrwawa. Usta u chorych są spękane, pojawia się suchość i pragnienie picia płynów. Charakterystyczny dla obecności toksyn grzybiczych w organizmie jest metaliczny smak w ustach. Narasta rozdrażnienie oraz nieustająca potrzeba jedzenia węglowodanów skrobiowych i słodyczy. Najczęściej z tymi objawami mamy do czynienia po antybiotykoterapiach. Dzięki stosowaniu probiotyków, wzmocnieniu systemu odporności preparatami witaminowo - mineralnymi, wymienione objawy te mogą ustąpić całkowicie.
Zespoły jelitowe związane z grzybicą Candida mają bogatą symptomatologię. Histopatologiczne potwierdzenie grzybicy uzyskuje się zarówno w nieżytowych, krwotoczno-martwiczych, rzekomobłoniastych oraz martwiczych przypadkach zapalenia jelita cienkiego i grubego. Rozpoznanie może zostać potwierdzone powtarzanymi badaniami mikologicznymi, serologicznymi oraz poprzedzone wykluczeniem innych przyczyn biegunki. W badaniu kolonoskopowym u chorych z potwierdzoną biegunką grzybiczą można zaobserwować białe naloty i rumieniowato zmienioną śluzówkę podobną do tej, która występuje w grzybicy przełyku.

W przypadku, kiedy drożdżak napotka sprzyjające warunki do swojego rozwoju, w krótkim czasie przeistoczy się w grzyba i wytworzy grzybnię, która rozrastając się, przerośnie całą powierzchnię jelit i narządów trawiennych - trzustki i wątroby. Gromadzące się toksyny drożdżaka w obrębie trzustki, zaburzają jej funkcje wydzielania soków trawiennych i insuliny. Objawem tych zaburzeń są kłopoty związane z trawieniem białek i tłuszczów oraz wahania wysokości stężenia cukru w krwi, gdyż insulina bierze udział w transporcie glukozy do wnętrza komórek organizmu. Wzrost jej ilości w krwi przyczynia się do obniżenia stężenia cukru w krwi. O tzw. hipoglikemii, która jest częstym zjawiskiem w infekcji drożdżakiem mówimy wtedy, kiedy stężenie cukru w krwi obniża się poniżej normy i osiąga wartość poniżej 60mg%. Spada poziom energii i rozwija się tzw. zespół przewlekłego zmęczenia związany z brakiem podstawowego materiału energetycznego w organizmie jakim jest glukoza. Obniża się zdolność człowieka do wykonania pracy fizycznej i umysłowej.

Zaburzenia funkcjonowania wątroby związane są z ograniczeniem jej wydolności w neutralizacji i wydalania normalnych produktów przemiany materii oraz toksyn wydzielanych przez organizm grzyba. W wielu przypadkach, z powodu nagromadzenia się substancji toksycznych w organizmie, dochodzi nie tylko do upośledzenia funkcji wątroby, ale następuje uszkodzenie jej komórek. Wzrasta nieznacznie poziom transaminaz i bilirubiny. Maleje również zdolność wytwarzania żółci przez wątrobę, co ma swoje odbicie w upośledzeniu emulgacji żółci i wtórnych kłopotów związanych z trawieniem tłuszczów przez trzustkę

Zespół nieszczelnego jelita(zespół cieknącego jelita)
Nazwa Zespołu nieszczelnego jelita (przeciekającego jelita) jest pojęciem bardzo ogólnym, którego wystąpienie mogą wywoływać różne czynniki etiologiczne. Jego przyczyną jest uszkodzenie błony śluzowej jelit, które powodować może między innymi infekcja grzybem Candida. Grzybnia penetrując błonę śluzową jelit uszkadza ją, dzięki czemu staje się nieszczelna dla substancji białkowo - cukrowych (glikoproteidów) mających charakter alergenów. Zespół nieszczelnego jelita może wywołać alergię pokarmową i odwrotnie - alergia pokarmowa wywołując stan zapalny, może spowodować nieszczelność błony śluzowej jelit.
Wnikające do wnętrza organizmu alergeny mogą zmienić funkcję systemu odpornościowego na tyle, że organizm zaczyna traktować niektóre własne tkanki jako agresora. Mogą wówczas rozwinąć się takie schorzenia, jak: reumatoidalne zapalenie stawów, choroba Hashimoto, wrzodziejące zapalenie jelita grubego, zespół Alzheimera. Wraz z eliminacją grzyba z organizmu czy wyeliminowaniem z diety glutenu, ściana jelit staje się coraz bardziej szczelna, nie przepuszcza alergenów, i zmniejsza się produkcja przeciwciał ukierunkowana przeciwko własnym tkankom. Zmniejszają się i ustępują powoli objawy alergii skórnych określanych jako idiopatyczne (o nieustalonej etiologii), astmy oskrzelowej oraz chorób związanych ze stanem autoagresji.

Zespół jelita drażliwego
(łac. colon irritabile , ang. IBS - Irritable Bowel Syndrom) Co mówi o przyczynach rozwoju tej choroby współczesna naukowa medycyna. Czynniki wywołujące tę chorobę nie do końca są jeszcze poznane. Rozważa się między innymi rolę zaburzeń motoryki jelita, wpływ diety - nietolerancję laktozy, stosowanie diety wysokowęglowodanowej, zbyt małą w diecie ilość błonnika roślinnego, spożywanie w nadmiarze sorbitolu, fruktozy, aspartamu. Wystąpienie objawów choroby bardzo często ma związek z ciężkimi przeżyciami w życiu pacjenta. Częściej niż inni chorują osoby prowadzące nerwowy, stresujący tryb życia. U ponad połowy chorych stwierdza się objawy depresji, niepokoju oraz hipochondrii.

Nie mogę zrozumieć, dlaczego nie bierze się pod uwagę infekcji grzybiczej jako przyczyny wystąpienia tej choroby, powiązanej najczęściej z objawami nietolerancji glutenu. U większości osób zebrany wywiad chorobowy, badanie lekarskie, wykonane posiewy mikologiczne kału wykazują stan zaawansowanej grzybicy jelit.

Do najważniejszych objawów związanych z tą chorobą należą: ból brzucha, zaparcia stolca lub przewlekła biegunka. Zaburzenia te mogą u danego chorego występować naprzemiennie lub jedno z nich może dominować w obrazie choroby. Ważnymi cechami charakterystycznymi Zespołu jelita dwrażliweggo jest brak krwi w stolcu oraz ustępowanie jego objawów podczas snu.

Postać zaparciowa
Głównym objawem tej choroby są zaparcia stolca pojawiające się naprzemiennie z okresami prawidłowego oddawania stolca, napadami bólów o charakterze kolki, często występujących w okolicy okrężnicy. Bóle brzucha są zwykle zlokalizowane w lewym podbrzuszu, ale mogą pojawić się w każdym innym miejscu jamy brzusznej, mogą być stałe, ostre, tępe, zazwyczaj łagodnieją przy ruchach jelit. Mogą występować wzdęcia, przelewania w jamie brzusznej, nudności i zgaga. Spożycie posiłku może nasilić objawy.

Postać biegunkowa
Postać biegunkową charakteryzuje oddawanie licznych stolców o niewielkiej objętości, często z domieszką śluzu, prawie natychmiast po zjedzeniu posiłku. Oprócz tego pacjenci skarżą się często na uczucie niepełnego wypróżnienia i nagłe parcie na stolec z koniecznością pospiesznego wypróżnienia się. U większości chorych występują silne bóle brzucha, dokuczliwe wzdęcia i częstsze oddawanie gazów. Najczęściej nasilają się po jedzeniu, a łagodnieją lub ustępują po oddaniu stolca i gazów. Dolegliwości te nasilają się w ciągu dnia, w nocy łagodnieją. Rano chorego budzi nagła potrzeba oddania stolca, lub pojawia się natychmiast po wstaniu z łóżka lub po posiłku.

Grzybice układu oddechowego

Grzybica tchawicy i oskrzeli
Postaci tej grzybicy towarzyszy kaszel, krwioplucie i wykrztuszanie śluzowej galaretowanej wydzieliny często podbarwionej na brązowo. Rozpoznanie tej choroby jest możliwe podczas bronchoskopii, kiedy widoczne są białe naloty pokrywające błonę śluzową tchawicy i oskrzeli. Objawem towarzyszącym tej chorobie są często pleśniawki jamy ustnej. W przypadkach nie leczonych choroba ta może przejść na tkankę płucną.

Grzybica płuc
Choroba ta powstaje jako następstwo przejścia grzybicy z oskrzeli na tkankę płucną lub jest następstwem posocznicy wywołanej komórkami drożdżaka. Grzybicy towarzyszy uporczywy suchy kaszel, wykrztuszanie śluzowej wydzieliny często podbarwionej na brązowo, narastająca duszność i gorączka. Chorzy są najczęściej w ciężkim stanie. Zmiany w obrazie radiologicznym są rozsiane i przypominają gruźlicę prosówkową, mogą zajmować cały płat płuca. Pojawiać się mogą w obszarze płuc pojedyncze ropnie.

Grzybica opłucnej
Choroba ta przebiega nie jako zakażenie izolowane, ale towarzyszy ropniakom opłucnej powikłanych przetoką oskrzelową. Zakażenie przebiega zwykle z gorączką i ogólnym osłabieniem. W treści ropnej pobranej z przetoki stwierdza się obecność licznych komórek drożdżaków.

Grzybice układu moczowego

Grzybica nerek (nephritis mycotica)
Do rozwoju grzybicy układu moczowego przyczynia najczęściej się drożdżak Candida albicans. W połowie przypadków, do zakażenia dochodzi na drodze krwiopochodnej, podczas wykonywania iniekcji. Komórki drożdżaków po przedostaniu się do krwi docierają do pętli nefronu (podstawowej struktury nerki), stąd przechodzą przez ścianę naczyń włosowatych do przestrzeni zewnątrzkomórkowej, tam rozmnażają się i wywołują zapalenie nerek lub/i wytworzenie się ropnia w części korowej nerek. Choroba może przebrać formę ostrą lub przejść w postać przewlekłą. Inną drogą zakażenia jest wniknięcie drożdżaków przez cewkę moczową z założonego na stałe cewnika, następnie przez pęcherz moczowy i moczowody aż do miedniczek nerkowych, z tego miejsca infekując narząd.
Patogenność grzybów wynika z destrukcyjnego, mechanicznego działania grzybni na otaczające tkanki nerek oraz wytwarzania przez nie endotoksyn i enzymów uszkadzających również inne narządy wewnętrzne.

Zapalenie grzybicze cewki moczowej (urethritis mycotica)
Objawy chorobowe grzybiczego zapalenia cewki moczowej nie są charakterystyczne i są nimi: pieczenie i bolesność podczas oddawania moczu. Rozpoznanie stawia się na podstawie bezpośredniego badania mikroskopowego wydzieliny z cewki moczowej oraz posiewu mikologicznego. Zakażenie cewki moczowej u kobiet występuje częściej niż u mężczyzn z przyczyny anatomicznej - cewka moczowa jest w bezpośrednim sąsiedztwie zakażonej grzybicą pochwy.

Grzybicze zapalenie pęcherza moczowego i miedniczek nerkowych (cystopyelitis mycotica)
Obraz kliniczny choroby, podobnie jak w innych grzybicach układu moczowego nie jest charakterystyczny. Rozpoznanie opiera się głównie na badaniu mikologicznym.

Zapalenie grzybicze gruczołu krokowego (prostatitis mycotica)
Wystąpieniu grzybiczego zakażenia gruczołu krokowego u mężczyzn sprzyja założony na stałe cewnik moczowy i zaleganie moczy w pęcherzu moczowym. Czynnikiem infekcyjnym może być drożdżak Candida albicans. Obawy stanu zapalnego nie są charakterystyczne, a grzyb Candida jako przyczyna zakażenia nie jest najczęściej brany pod uwagę. Wykrycie drożdżaków (komórek grzyba) w wydzielinie z gruczołu krokowego jest możliwe za pomocą badania mikroskopowego i posiewu mikologicznego.

Grzybicze schorzenia laryngologiczne

Grzybicze zapalenie ucha środkowego
Grzybicze zapalenia ucha środkowego są rzadsze niż zewnętrznego. Są najczęściej powikłaniem przewlekłego bakteryjnego zapalenia ucha wewnętrznego lub rozwijają się w ranach pooperacyjnych w 1- 2 latach po wykonanym zabiegu. Głównym objawem jest upośledzenie słuchu o różnym stopniu nasilenia połączone z szumem w uchu i obecnością wydzieliny. W badaniu przedmiotowym zwykle stwierdza się polipy wyrastające z jamy bębenkowej oraz obfitą śluzowo - ropna wydzielinę.

Grzybica jam nosa i zatok przynosowych (rhinitis et sinusitis mycotica)
Czynnikiem etiologicznym tych schorzeń jest Candida albicans, C. parapsilosis, C. krusi, C. tropicalis i C. guilliermondii. Objawy choroby dotyczą głównie zatok szczękowych i są nimi: upośledzenie drożności nosa najsilniejsze w godzinach porannych, stale utrzymująca się cuchnąca wydzielina, poranny obrzęk twarzy, silne bóle głowy.

Grzybica gardła (candidosis)
Czynnikami etiologicznymi tej choroby są najczęściej Candida albicans, C. krusi, C. tropicalis. Biorąc pod uwagę przebieg choroby dzieli się ją na postać ostrą i przewlekłą. Postać ostrą cechuje ból gardła, podwyższona temperatura ciała, ogólne osłabienie, brak łaknienia i suchy kaszel. Migdałki podniebienne są powiększone, rozpulchnione, a na ich powierzchni widoczne są drobne, punkcikowe, białokremowe lśniące naloty. Po ich mechanicznym usunięciu błona śluzowa nie krwawi. Niekiedy migdałki podniebienne pokrywa gruby jednolity kożuch, który przy próbie oderwania go krwawi. Węzły chłonne podżuchwowe i szyjne są znacznie powiększone i bolesne.
W grzybicy przewlekłej gardła objawem charakterystycznym jest uczucie przeszkody w gardle i stany podgorączkowe. Migdałki w badaniu przedmiotowym są średniej wielkości, z których przy ucisku wypływa treść ropna. Łuki podniebienne są przekrwione. Niekiedy węzły chłonne szyjne i podżuchwowe są powiększone i bolesne.

Grzybica krtani
Najczęściej czynnikiem etiologicznym tej choroby jest Candida albicans. Występuje najczęściej jako grzybica towarzysząca zmianom zlokalizowanym w oskrzelach. Objawami dominującymi jest chrypka często prowadząca do bezgłosu oraz trudności w połykaniu. Badaniem przedmiotowym stwierdza się na nagłośni i fałdach głosowych rozległe i grube tarczki o kolorze białożółtym. Wokół nich błona śluzowa jest zmieniona zapalnie z ziarnistościami na jej powierzchni.

Grzybicze zakażenia narządów rodnych u kobiet

Czynniki etiologiczne Czynnikiem etiologicznym zakażenia narządów płciowych jest głównie Candida albicans, a także C. tropicalis, C. kefyr, C. guilliermondii, C. glabrata, C. krusei i inne.

Wiadomości ogólne
W chwili porodu matka przekazuje swojemu dziecku - dziewczynce, szczepy bakterii z grupy Lactobacillus acidophilus, które kolonizują błonę śluzową pochwy dziecka wytwarzając tzw. odporność symbiotyczną. Jednakże zdarza się, że u matki występują zaburzenia w składzie flory bakteryjnej pochwy i nie jest w stanie przekazać swojemu dziecku odpowiedniej ilości pałeczek kwasu mlekowego, dzięki czemu podatne jest ono na zakażenia bakteryjne i grzybicze. Grzyby Candida w pochwie u kobiet ciężarnych izoluje się w 50 - 90 % przypadków. Przyczyna tego jest wzrost ilości gestagenów (progesteronu), związany z tym wzrost ilości glikogenu w komórkach nabłonka pochwy, przesunięcie pH wewnętrznego środowiska pochwy w kierunku zasadowym - co sprzyja rozwojowi drożdżaków i przekształcenia się ich w organizm grzyba.

W ostatnich latach obserwowany jest znaczny wzrost liczby zachorowań u kobiet i przyjmuje się, że obecnie co czwarte zakażenie narządów płciowych jest spowodowane zakażeniem grzybiczym. Najwięcej zachorowań notuje się wśród kobiet między 16 a 30 rokiem życia. Zdecydowanie najczęściej grzybica dotyka kobiety - 60% wszystkich zachorowań, w znacznie mniejszym stopniu mężczyzn - 20% oraz dziewczynki i chłopców (razem) - 20%.

Do niedawna uważano, że drożdżaki stanowią część naturalnej fizjologicznej mikroflory pochwy i dopiero ich nadmierny rozwój powoduje wystąpienie schorzenia. Ich obecność w pochwie stwierdza się u 10 - 40% kobiet. Obecnie naukowcy twierdzą, że obecność komórek grzyba (drożdżaków) może świadczyć o potencjalnej możliwości zakażenia, a ich obecność jest na tyle groźna, że wymaga profilaktycznego stosowania pałeczek kwasu mlekowego aplikowanych dopochwowo.

Wpływ odmienności regulacji hormonalnej płci na częstotliwość zachorowań grzybiczych
Amerykańscy lekarze w latach 80 ubiegłego wieku zauważyli różnicę częstości występowania zakażenia grzybiczego między kobietami i mężczyznami i powiązali ten fakt z odmiennością regulacji hormonalnej płci Większą zachorowalność wśród kobiet należy rozpatrywać w kilku różnych aspektach i zastanowić się nad tego przyczyną. Czy ma to związek z nadużywaniem przez nie antybiotyków? Niepotwierdzone dowody sugerują, że w istocie tak nie jest. Otóż kobiety bardziej unikają antybiotyków niż mężczyźni, zdając sobie z tego sprawę, że po ich zażyciu może pojawić się grzybica pochwy.

Podstawowej przyczyny infekcji należy szukać we wzajemnej relacji jaka zachodzi między hormonami płciowymi w fazie cyklu miesięcznego, czego odzwierciedleniem są zmiany fizyczne, jakie zachodzą w organizmie kobiety w czasie jego trwania. Wzajemna równowaga między estrogenem a progesteronem ma podstawowe znaczenie w utrzymaniu równowagi hormonalnej i stabilizacji wewnętrznej organizmu kobiety. Czynnikiem zabezpieczającym przed rozwojem grzybicy jest fizjologicznie wysoka kwasowość pochwy, która w prawidłowych warunkach wynosi pH 3,5 - 4,5. Taka kwasowość uniemożliwia rozwój mikroorganizmów chorobotwórczych, bowiem większość z nich zaczyna rozmnażać się przy pH ponad 4,0; rzęsistki przy pH 5 - 6; zaś drożdżaki i pałeczki Escherichia Coli dopiero przy pH 5,8 - 7,8.

Wewnętrzna kwasowość pochwy jest utrzymywana na stałym poziomie przez pałeczki kwasu mlekowego Lactobacillus acidophilus, stanowiące jej naturalną florę bakteryjną. Do swojego rozmnażanie potrzebują glikogenu zmagazynowanego w komórkach nabłonka pochwy. Końcowym produktem ich przemiany materii jest wydzielany kwas mlekowy utrzymujący wewnętrzne kwaśne pH środowiska wewnętrznego pochwy na stabilnym poziomie. W drugiej fazie cyklu miesięcznego, aż do pojawienia się menstruacji, wzrasta poziom hormonu - progesteronu, który zwiększa zasoby glikogenu w komórkach nabłonka pochwy. Jedna cząsteczka glikogenu składa się z pięciu cząsteczek glukozy, a ta jest materiałem energetycznym dla rozmnażających się bakterii kwasu mlekowego. Wraz ze wzrostem ich ilości, wzrasta ilość produkowanego przez nie kwasu mlekowego, dzięki czemu wzrasta kwasowość pochwy, stanowiąc naturalną barierę ochronna przed infekcjami bakteryjnymi w okresie menstruacji. W przypadku rozwoju infekcji grzybiczej, glikogen zmagazynowany w nabłonku pochwy wykorzystują do swojego rozwoju przede wszystkim komórki grzyba (drożdżaki), a nie pałeczki kwasu mlekowego. W związku z tym wielokrotnie zaobserwowałem u kobiet w drugiej fazie cyklu miesięcznego, i tuż przed menstruacją, nasilenie objawów chorobowych związanych z zakażeniem grzybiczym.

Należy wziąć też pod uwagę możliwość wystąpienia infekcji grzybiczej, jako wynik leczenia infekcji antybiotykiem przeciwbakteryjnym, gdyż ujemnym skutkiem jego działania może być zniszczenie naturalnej flory bakteryjnej jelit i pochwy. Zmniejszona liczba pałeczek bakterii Lactobacillus acidophilus nie jest w stanie wyprodukować wystarczającej ilości kwasu mlekowego, i z tego powodu kwasowość pochwy zmienia się w kierunku zasadowym, co sprzyja rozwojowi infekcji grzybiczej.

Czynniki sprzyjające zakażeniu grzybiczemu narządów rodnych

Niezwykle ważną rolę we wzroście liczby zachorowań na grzybicę odgrywa też spadek odporności swoistej organizmu - humoralnej i komórkowej.

Czynniki upośledzające odporność ogólną:

• ciąża -10% zachorowań w I trymestrze, 25 - 55% w II trymestrze,

• doustne hormonalne środki antykoncepcyjne,

• preparaty hormonalne stosowane w okresie przekwitania,

• dieta wysokowęglowodanowa,

• cukrzyca, otyłość, zaburzenia tolerancji glukozy,

• zażywanie antybiotyków,

• niedoczynność tarczycy, nadnerczy i przytarczyc,

• niedożywienie i niedokrwistość,

• niektóre nowotwory złośliwe (zwłaszcza z grupy białaczek),

• leczenie hormonalne, kortykoterapia i immunosupresja,

• współistniejące zakażenie rzęsistkiem pochwowym, bakteriami tlenowymi lub beztlenowymi, wirusami typu - Herpes simplex (wirus opryszczki).

Czynniki upośledzające odporność miejscową:

• otarcia i urazy powodujące przerwanie ciągłości błon śluzowych i naskórka,

• częste kontakty seksualne z zakażonym partnerem,

• przegrzanie i nadmierna wilgotność w okolicy narządów moczowo-płciowych, do której dochodzi najczęściej z powodu noszenia bielizny osobistej wykonanej z włókien syntetycznych,

• brak higieny osobistej,

• wkładka domaciczna.

Wargi sromowe u kobiet, które rodziły, nie chronią już szczelnie wejścia do pochwy. Skutkiem tego rozwój pałeczek kwasu mlekowego może ulec zahamowaniu i spowodować to, że kwasowość wewnętrzna pochwy zmieni się w kierunku zasadowym, co ułatwi inwazję bakteriom chorobotwórczym oraz będzie sprzyjać zakażeniom grzybiczym.

Zakażenie grzybem Candida narządu rodnego kobiety otwiera wrota zakażeniom bakteryjnym. Dr. Josef Jonas twierdzi, iż błona śluzowa kobiecych narządów rodnych zainfekowana komórkami grzyba, staje się nadwrażliwa i reaguje zapaleniem już po implantacji 5 komórek gronkowca, podczas kiedy zdrowa śluzówka nie wykaże zapalenia nawet po implantacji miliona ich komórek.

Podział kliniczny grzybic pochwy

1. Ostra (rzekomobłoniasta lub rumieniowa) grzybica pochwy.

2. Przewlekła nawracająca grzybica pochwy.

3. Wtórna przewlekła grzybica pochwy.

Objawy choroby
Stopień nasilenia objawów choroby jest wynikiem interakcji jaka zachodzi między organizmem gospodarza a komórkami grzyba. U około 30% kobiet zakażeniu nie towarzyszą objawy stanu zapalnego lub są tak dyskretnie wyrażone, że nie skłaniają do wizyty u lekarza i podjęcia leczenia. Zakażone kobiety odczuwają jedynie lekki świąd w okolicy ujścia zewnętrznego pochwy, zwłaszcza przed miesiączką i nieświadome zagrożenia stanowić mogą źródło zakażenia dla swojego partnera. Schorzenie często ma przebieg ostry, dając nasilone i przykre objawy, ale może też mieć przebieg podostry lub przewlekły i nawrotowy z okresami poprawy i pogorszenia. Objawy grzybicy zwykle rozwijają się szybko i gwałtownie, czemu towarzyszy ból, świąd i pieczenie w obrębie pochwy, które często nasilają się po stosunku płciowym. Błony śluzowe pochwy i sromu są obrzęknięte i zaczerwienione, a na ścianach pochwy zwykle widoczne są punktowe, rozsiane białe serowate naloty. Równocześnie pojawiają się piekące, gęste i serowate upławy przypominające ścięte mleko, lub rzadkie i wodniste. Objawom tym towarzyszy ból i pieczenie przy oddawaniu moczu oraz ból podczas stosunków płciowych. Zakażenie przechodzi często ze śluzówek na skórę warg sromowych, uda, krocze, pępek, pachwiny, okolice podsutkowe oraz przestrzeń międzypośladkową wywołując obrzęk tkanek i nieprzyjemne objawy pieczenia i świądu. Ma zwykle charakter typowego wyprzenia grzybiczego, często z krostkowymi wykwitami na obrzeżach stanu zapalnego. Oprócz pochwy zaatakowane chorobą mogą być również: szyjka macicy, gruczoł przedsionkowy, pęcherz i cewka moczowa. Przewlekająca się grzybica sprzyja powstaniu nadżerki szyjki macicy i pochwy, niosące zagrożenie rozwojem komórek nowotworowych.

Nierzadko pierwotnym źródłem choroby jest zakażone jelito grube, a objawy grzybicy pochwy są jedynie wynikiem przerastania strzępkami grzybni narządu rodnego. Uważam, to za jedną z przyczyn braku skuteczności leczenia nawrotowych zakażeń grzybiczych pochwy. Podobne zjawisko występuje również w przypadku zapalenia pęcherza moczowego, kiedy strzępki grzybni przerastają jego ścianę ze strony pochwy lub jelita grubego, wywołując stan zapalny i dolegliwości bólowe. Zatem likwidowanie objawów zapalenia pochwy preparatami przeciwgrzybiczymi działającymi miejscowo jest z tego powodu często nieskuteczne, przynosząc jedynie krótkotrwałą ulgę.

Uwagi dotyczące leczenia
Leczenie grzybiczych zakażeń narządu rodnego wymaga dobrej znajomości i zrozumienia patofizjologii poszczególnych objawów. Istotne jest zwłaszcza zebranie dokładnego wywiadu przed wdrożeniem jakiegokolwiek postępowania terapeutycznego. Często jedynym dowodem istnienia grzybicy pochwy u kobiety jest wystąpienie tej infekcji u partnera seksualnego. W terapii grzybicy narządów płciowych powinno się leczyć jednocześnie obydwoje partnerów, bez względu na to, który z nich zachorował pierwszy i jakie było źródło zakażenia. Lekarz powinien zawsze brać pod uwagę możliwość nakładania się schorzeń, które dają podobne objawy. Przed podjęciem terapii powinien wykluczyć nierzeżączkowe zakażenie bakteryjne, rzęsistkowicę, rzeżączkę, opryszczkę czy kłykciny kończyste.

Grzybice są groźne, uciążliwe i trudno poddają się stosowanemu leczeniu. Mają tendencję do nawrotów i przechodzenia w stan przewlekły. Używanie do higieny intymnej dobrych środków myjących o kwaśnym pH, łagodzi objawy związane z zakażeniem grzybiczym, pomaga w ich leczeniu oraz zapobiega dalszemu rozwojowi infekcji grzybiczej poprzez utrzymanie kwaśnego pH tej okolicy. Zwykłe mydło nie ma tych właściwości, ponieważ ma odczyn zasadowy. Duże znaczenie w profilaktyce ma również noszenie przewiewnej, bawełnianej bielizny.

Uważam, że podstawowym warunkiem rozpoczęcia leczenia grzybicy u kobiety jest rezygnacja z hormonalnych preparatów antykoncepcyjnych oraz syntetycznych hormonów stosowanych w okresie przedmenopauzalnym i w menopauzie. Alternatywą dla chemicznych preparatów hormonalnych mogą być leki homeopatyczne.

Grzybicze zakażenia narządów płciowych u mężczyzn
Do wystąpienia zakażenia grzybiczego narządów płciowych u mężczyzn dochodzi podczas stosunku płciowego z zakażoną partnerką. Skłonni do zakażenia są mężczyźni chorujący na cukrzycę oraz stosujący przewlekłą antybiotykoterapię. W wielu wypadkach zakażenie nie daje jakichkolwiek dolegliwości, jednak mężczyźni stają się nosicielami drożdżaka Candida (komórek grzyba), który zakaża gruczoł prostaty, skórę narządów płciowych i napletka. Podczas stosunku płciowego i ejekulacji, kontakt z zakażonym nasieniem, mężczyzny może spowodować zarażenia partnerki. Inną przyczyna infekcji może być tylko bezpośredni kontakt fizyczny z zakażonym partnerem i sprzyjają temu mikrourazy błon śluzowych czy skóry.

Typowymi objawami zakażenia grzybem Candida są białe naloty na żołędzi, połączone ze świądem oraz nieprzyjemnym pieczeniem, zaczerwienienie skóry prącia, śluzówki żołędzi i napletka. Pojawić się też mogą rumieniowo - złuszczające ogniska stanu zapalnego, nadżerki, wykwity satelitarne na obwodzie zaczerwienienia. W związku ze stanem zapalnym istnieje możliwość pojawienia się stulejki. U wielu mężczyzn, zakażenie prostaty wywołuje jej stan zapalny, powiększenie i przykre dolegliwości bólowe pod postacią bolesnego parcia na mocz, częstego oddawania moczu, pieczenia w cewce moczowej podczas oddawania moczu oraz bólu podczas ejekulacji.

Diagnostyka laboratoryjna grzybic - dla obu płci

Diagnostyka laboratoryjna jest jednakowa o kobiet i mężczyzn i polega na:

 Wykonaniu preparatu bezpośredniego, z wydzieliny pobranej ze zmiany zapalnej. W badaniu mikroskopowym w 50 - 70% przypadków stwierdza się obecność strzępków grzybni lub pączkujące komórki drożdżaków.

 Hodowli na podłożu Saboraud'a (24 - 48 godzin).

 W przypadku trudności w określeniu rodzaju infekującego grzyba, stosuje się specjalistyczne testy diagnostyczne. Zakażenie grzybicze przyczyną bezpłodności
Bardzo często infekcja grzybicza jest przyczyną bezpłodności zarówno kobiet, jak i mężczyzn. W wielu przypadkach jest także przyczyną poronień i problemów z donoszeniem ciąży. W korzystnych dla siebie warunkach grzyb wytwarza żeński hormon płciowy 17-beta-estradiol. Skutkiem jego działania na organizm jest nadmierny rozwój piersi u dziewczynek, zaburzenia cyklu menstruacyjnego u kobiet. Obserwuje się też u kobiet wzrost ilości wydzielanej prolaktyny - hormonu produkowanego przez przedni płat przysadki mózgowej utrzymujący funkcjonowanie ciałka żółtego jajnika oraz zapoczątkowujący i podtrzymujący laktację. U mężczyzn obserwuje się spadek ilości i żywotności plemników w nasieniu oraz ginekomastię - rozrost tkanki gruczołowej piersi.

Zespół APICH
( ang. Immune - Dysregulation Polyendocrinopathy Autoimmune Candidosis Hypersensitivity). Informacje o tym schorzeniu zaczerpnąłem z artykułu - ,,Article from the Candida”, zamieszczonego w Digest July 2000. Zespól ten został wykryty i opisany w USA w 1980 roku jako zaburzenie wewnątrzwydzielnicze gruczołów dokrewnych w zakażeniu grzybem Candida. Występuje częściej u kobiet i związany jest z niewydolnością wydzielania hormonów przez jajniki, tarczycę i nadnercza. Candida atakuje bezpośrednio system immunologiczny oraz wewnątrzwydzielniczy prowadząc do znacznego zaburzenia wszystkich funkcji organizmu. Zaburzenia wydzielania kortykosterydów przez nadnercza, sprzyjają rozwojowi astmy oskrzelowej. Niska temperatura ciała charakterystyczna dla infekcji grzybiczej, przy normalnym wydzielaniu hormonów przez tarczycę, jest również wynikiem zaburzenia wydzielania hormonów przez nadnercza.

Za równowagę hormonalną cyklu miesięcznego kobiet odpowiadają dwa hormony - w pierwszej fazie cyklu dominującym hormonem jest estrogen produkowany przez jajniki, nadnercza, komórki tuczne i w jelita, a w drugiej po okresie jajeczkowania progesteron wytwarzany przez ciałko żółte jajnika. Jako następstwo infekcji grzybiczej jest możliwa blokada receptorów estrogenowych tkanek i obniżenie ich wrażliwości na oddziaływanie tego hormonu. W mechanizm tej reakcji mogą wchodzić i inne czynniki jakimi są kortykosterydy, amalgamat rtęci używany w stomatologii, substancje chemiczne używane w gospodarstwie domowym. Zablokowane receptory estrogenowe są przyczyną względnej dominacji progesteronu, którego nadmiar sprzyja rozwojowi grzybicy, a infekcja pogłębia istniejące już zaburzenia.

Alergie i ich związek z zakażeniami grzybem Candida
Alergie na pleśnie czy inne grzyby mają ścisły związek z infekcją grzybiczą, ze względu na krzyżowe reakcje alergiczne. Zjawisko to wynika z podobieństwa budowy chemicznej struktury organicznej jednych i drugich. Grzyby stanowią jedną z podstawowych grup alergenów inhalacyjnych. Niewielkie rozmiary zarodników grzybów, nie przekraczające najczęściej 10 mikronów, pozwalają na głęboką penetrację układu oddechowego.

Organizm broniąc się przed inwazją grzyba wytwarza swoiste przeciwciała klasy IGE, a odpowiedzią organizmu na kontakt z zarodnikami pleśni innych grzybów zawartych w powietrzu i otoczeniu jest reakcja alergiczna, która swoją symptomatologią przypomina pyłkowicę. Dominującym objawem tej choroby jest blokada i obrzęk przewodów nosowych, czemu towarzyszą objawy ze strony oczu - łzawienia i przekrwienia spojówek. Bezpośredni kontakt skóry z komórkami pleśni owocuje pojawieniem się wysypek skórnych. Niekiedy reakcja organizmu jest niezwykle burzliwa i silna prowadząc do obrzęku błony śluzowej oskrzeli, oskrzelików i pęcherzyków płucnych, a nawet objawić się może napadem astmy oskrzelowej. Większość osób wykazujących nadwrażliwość na tą grupę alergenów inhalacyjnych prezentuje objawy całoroczne, z okresami sezonowych zaostrzeń.

Dawniej sądzono, że alergiczne zmiany zapalne błony śluzowej przewodu pokarmowego były pierwotne, a rozwój zakażenia grzybiczego przewodu pokarmowego zjawiskiem wtórnym. Obecnie sądzi się inaczej. U wielu osób wyleczonych z grzybicy antybiotykami przeciwgrzybicznymi objawy alergii i wysoki poziom przeciwciał utrzymują się nadal i zjawisko to wynika z krzyżowej reakcji alergicznej na zarodniki grzybów pleśniowych. Udokumentowano znaczenie przeciwciał klasy IgE w obronie przeciw zakażeniu grzybiczemu. Zaobserwowano, że u osób chorujących na grzybicę ogólnoustrojową, ilość przeciwciał IgE Candida zwiększa się prawie o 2000% w stosunku do normy, a u pacjentek z zakażeniem grzybiczym pochwy średni wzrost zwiększa się o 1000%.

Obserwacje te zaowocowały stwierdzeniem:

 Przeciwciała IgE odgrywają znaczącą rolę w obronie organizmu przed infekcją grzybem Candida,

 Osoby z niedoborem przeciwciał IgE Candida, mogą mieć mniejszą możliwość obrony przed zakażeniem,

 W przypadkach zakażenia grzybem Candida, wzrasta ogólna ilość przeciwciał klasy IgE nie tylko w stosunku do Candida, co sugeruje, że następuje wzrost ogólnej odczynowości organizmu.

Po rozpoznaniu u pacjenta jakichkolwiek objawów alergii, przewlekłych chorób oskrzeli, astmy oskrzelowej, zlecam wykonanie badań diagnostycznych mających na celu potwierdzenie lub wykluczenie infekcji grzybiczej. Należy wykonać posiew mikologiczny kału na grzyby, wymazy bakteriologiczne z nosa i gardła w kierunku gronkowca i paciorkowca, badanie kału na obecność pasożytów oraz wykonanie próby plasterkowej mającej na celu wykrycie jaj owsików. Posiew kału na grzyby jest badaniem ilościowym, gdzie maksymalny wynik oznacza się czterema plusami lub w sposób opisowy - brak wzrostu, wzrost - mierny, średnio obfity i obfity.

AIDS - problem grzybicy
(ang. Acquired Immunodeficiency Syndrome - zespół nabytego niedoboru odporności) Jest to choroba zakaźna charakteryzująca się załamaniem układu odpornościowego, wywołana przez ludzki wirus niedoboru odporności - HIV. Pojęcia AIDS i HIV nie są równoważne. AIDS należy rozumieć jako końcowe stadium zakażenia HIV, charakteryzujące się występowaniem trudnych do leczenia zakażeń oportunistycznych, w tym drożdżaków. Grzybica jest schorzeniem powszechnie spotykanym u ludzi zakażonych wirusem HIV, przebiega ciężko, ma tendencją do nawrotów i często jest przyczyną ich śmierci. Zakażeniem może być objęta błona śluzowej jamy ustnej, przełyku i dalszych odcinku przewodu pokarmowego, dróg oddechowych - w tym pęcherzyków płucnych, skóry i paznokci, narządów rodnych oraz tkanek innych narządów wewnętrznych.

Grzybice u dzieci

Grzybice zewnętrzne

Pleśniawki (soor)
Jest to ostre zapalenie jamy ustnej, które powinno być zakwalikowane do grzybic wewnętrznych. Zmiany przeważnie pojawiające się u noworodków zakażonych podczas porodu grzybami Candida, pochodzącymi z narządów rodnych matki. Pierwsze objawy choroby pojawiają się dopiero po kilku dniach od zakażenia i zajmują podniebienie, policzki, dziąsła i język. W obrębie błony śluzowej jamy ustnej, gardła i na języku pojawiają się białoszare i powierzchowne naloty przypominające zsiadłe mleko. W cięższych przypadkach zmiany mogą przechodzić na przełyk utrudniając połykanie, powodować chrypkę, a nawet na oskrzela utrudniając oddychanie. Pieluszkowe zapalenie skóry
Jest postacią zapalenia skóry spowodowaną jej podrażnieniem, które często ulega wtórnemu zainfekowaniu - najczęściej grzybem Candida albicans.

GRZYBICE OGÓLNOUSTROJOWE U DZIECI

Inwazyjna postać grzybicy u noworodków
Inwazyjna postać grzybicy u noworodków jest bardzo poważną chorobą i przyczyną stanów septycznych obarczonych wysoką śmiertelnością. Szczególnie niebezpieczna dla wcześniaków jest infekcja grzybem patogennym Candida albicans serotyp B, występujące jako zakażenie szpitalne. Zakażenia mogą doprowadzić do grzybicy ogólnoustrojowej i zgonów w kilka dni po porodzie, podobnie jak to ma miejsce w przypadku np. zakażenia wirusem HIV. Formy inwazyjne wykazują dużą aktywność wydalania enzymów proteaz, lipaz i innych.
W roku 1984 opisano w literaturze angielskiej pierwszych 26 przypadków sepsy noworodków spowodowanej drożdżakami (komórkami grzyba), gdzie śmiertelności wyniosła 28,1%. Częstotliwość inwazyjnej grzybicy u noworodków z grupy zwiększonego ryzyka wynosi 1,6 - 4,5 %. U noworodków urodzonych z niską wagą urodzeniową, do sepsy spowodowanej drożdżakami dochodzi w 9% przypadków wszystkich infekcji krwiopochodnych. Noworodki, zwłaszcza urodzone przed terminem i z niską masą urodzeniową, są szczególnie narażone na wystąpienie uogólnionego zakażenia powikłanego wstrząsem septycznym. U noworodków donoszonych posocznica pojawia się z częstością 1:1000, u wcześniaków 1:250, a u noworodków ze skrajnie niską masą urodzeniową występuje w 1:30 przypadków. W zależności od czasu wystąpienia pierwszych jej objawów wyróżniamy posocznicę wczesną, pojawiającą się zwykle w 1 - 5 dobie życia oraz późną pojawiającą się po upływie piątej doby. Najczęstszą przyczyną posocznicy wczesnej jest infekcja dziecka podczas przechodzenia przez kanał rodny. Noworodki przedwcześnie urodzone, a szczególnie z niską wagą urodzeniową, wymagają stosowania inwazyjnych metod diagnostycznych i intensywnej opieki medycznej, co zwiększa ryzyko infekcji wywołanych przez grzyby Candida. Dodatkowo niedojrzałość systemu odpornościowego (szczególnie limfocytów T, makrofagów w tkance płuc) usposabia te dzieci do infekcji.
Grzybica Candida aż w 75% opisywanych przez angielskich lekarzy przypadków obejmowała dwa lub więcej narządy wewnętrzne, a procesem chorobowym objęte były najczęściej nerki, opony mózgowo-rdzeniowe, serce, gałki oczne, kości i szpik kostny. O ile dochodziło do zajęcia tylko jednego narządu, to najczęstszymi przypadkami były ogniskowe zapalenia kości, zapalenie opon mózgowo - rdzeniowych oraz grzybica nerek. Ponieważ z roku na rok wzrasta ilość dzieci przedwcześnie urodzonych, ryzyko zachorowania na grzybicę jest coraz większe.

Obraz rozwoju posocznicy u noworodka zakażonego drożdżakiem niczym nie różni się od bakteryjnej. Dominującymi objawami są skoki temperatury, niskie ciśnienie tętnicze krwi, zaburzenia oddychania i bezdechy, oddychanie o torze brzusznym, smoliste stolce oraz nietolerancja węglowodanów. W przypadku wystąpienia objawów sepsy u noworodka, należy zawsze rozważać możliwość infekcji wywołanej przez Candida.
W okresie życia płodowego dziecko ulega zakażeniu w łonie chorej matki, najczęściej w ostatnim trymestrze ciąży. Zakażenia te nie są na szczęście zbyt częste. Wrotami tego typu zakażenia może być pochwa, zaś sprzyja mu przedwczesne uszkodzenie błon płodowych, wcześniactwo oraz wewnątrzmaciczne środki antykoncepcyjne. Zarażona matka przekazuje nienarodzonemu jeszcze dziecku zarodniki (komórki drożdżaka) grzyba Candida. Istnieją przypuszczenia, że trakcie rozwoju płodowego system immunologiczny dziecka rozpoznaje komórki drożdżaka jako swoją własną tkankę i stąd po porodzie system odporności nie reaguje na jego ekspansję.

Grzybica u dzieci donoszonych i urodzonych o czasie
U dzieci urodzonych o czasie i z normalną wagą, sygnałem alarmowym zakażenia są tzw. atopowe (niewiadomego pochodzenia) zapalenia skóry oraz pleśniawki w jamie ustnej. Ściana jelit małego dziecka jest niedojrzała biologicznie, a tym samym nieszczelna. Fizjologicznie umożliwia przenikanie przeciwciał zawartych w mleku matki do organizmu dziecka i jest na tyle szczelna, że chroni jego organizm przed patogenami. Ochrona ta może okazać się jednak niewystarczająca przed rozwojem się gzybicy Candida.
Noworodek niekiedy ulega nim zakażeniu w łonie matki, ale najczęściej do infekcji dochodzi w czasie porodu. Objawy jakie zauważa się, są w początkowym okresie łagodne i najczęściej związane z obecnością pleśniawek w obrębie jamy ustnej. W późniejszym okresie obserwuje się słabszy przyrost masy ciała, wzdęcia, kolki jelitowe, częstsze oddawanie cuchnących stolców. Na skórze pojawiają się wykwity krostkowie i grudkowe, wyprzenia zapalne w obrębie pachwin, zaczerwienienie i podrażnienie skóry w okolicy odbytu. Rodzice zaniepokojeni są stanem psychicznym swoich dzieci - rozdrażnieniem, niepokojem, trudnością w zasypianiu i częstym wybudzaniem się ze snu. Spada odporność organizmu dzieci podatne są na infekcje bakteryjne i wirusowe. Podawanie antybiotyku z powodu wystąpienia tych zakażeń, zaostrza wymienione wyżej objawy.
Po wprowadzeniu do diety mleka krowiego czy innego obcogatunkowego białka, pojawić się może skumulowana reakcja alergiczna organizmu na to białko oraz na substancje organiczne zawarte w grzybni Candida (i jego zarodnikach), który zainfekował organizm. Do jej uaktywnienia przyczynia się stan zapalny wywołany zakażeniem i związany z tym wzrost przepuszczalności błony śluzowej jelit dla związków organicznych mających charakter alergenów. Objawy alergii związane z tym stanem nazywane są atopowym zapaleniem skóry (niewiadomego pochodzenia), pokrzywką, stanem skurczowym mięśniówki oskrzeli, obturacyjnym zapaleniem oskrzeli (oskrzela zablokowane dużą ilością lepkiej śluzowej wydzieliny). Język jest najczęściej obłożony białym nalotem, może pojawić się świąd i zaczerwienienie w okolicy odbytu, oraz możliwość pojawienia się odczynów alergicznych na składniki organiczne i nieorganiczne, w tym dym tytoniowy.

Grzybicze zakażenia układu moczowego u noworodków i niemowląt
Grzybicze zakażenia układu moczowego zagrażające życiu, występują najczęściej u noworodków i niemowląt w przypadku wcześniactwa oraz urodzonych z niską wagą urodzeniową. Ich pojawieniu się sprzyja stosowanie antybiotyków o szerokim spektrum działania, cewników naczyniowych, cewników założonych na stałe do pęcherza moczowego, przedłużona intubacja, żywienie pozajelitowe. Trudności w diagnostyce tych chorób wynikają z braku charakterystycznych objawów w badaniach obrazowych. Skąpomocz lub zatrzymanie moczu mogą być pierwszymi objawami rozwoju zakażenia grzybiczego w obrębie nerek.
Grzybicze zakażenia układu moczowego (jako zakażenia narządowe), zalicza się do grupy grzybic głębokich. Może być egzogenne - rozwijające się w wyniku zakażenia grzybami z zewnątrz przez założony na stałe cewnik moczowy i endogenne (krwiopochodne) - wywoływane przez drożdżaki saprofityczne przybierające formę inwazyjną.

Niewątpliwym dowodem zakażenia jest stwierdzenie w materiale pobranym od pacjenta obecności komórek drożdżaka.

Autyzm u dzieci

Wiadomości na temat rozpoznania autyzmu u dzieci
Problem autyzmu występującego u dzieci staje się coraz bardziej powszechny. Ostatnie statystyki mówią, że tzw. spektrum autyzmu (zespół objawów, na podstawie których rozpoznaje się chorobę) jest wykrywane już u co 166 dziecka. Zaburzenie to staje się poważnym problemem społecznym. Szacuje się, że autyzmem w Polsce dotkniętych jest około 50 tysięcy osób, w tym około 10 tysięcy dzieci. Statystyka ta wydaje się być zaniżona z powodu niewykrytych i niezdiagnozowanych przypadków tej choroby.
W Polsce nie ma żadnej instytucji medycznej zajmującej się kompleksowym leczeniem medycznym dzieci z autyzmem. Prócz psychiatrów, którzy zajmują się głównie kwestią zaburzeń behawioralnych, dzieci najczęściej leczone są przez lekarzy pediatrów, zwykle objawowo. Większość lekarzy nie ma wystarczającej wiedzy na temat zaburzeń autystycznych, a często nawet podstawowej wiedzy o tej chorobie. Zdarza się, że lekarze pierwszego kontaktu nie potrafią rozpoznać autyzmu u dzieci, które zdradzają wszystkie objawy tej choroby. Część dzieci trafia do alergologów, a w przypadku nasilonych problemów trawiennych - do gastroenterologów. Specjalistyczne badania biochemiczne nie są w Polsce dostępne, zaś niezbędne laboratoryjne badania krwi są niechętnie zlecane przez lekarzy rodzinnych z powodu ograniczeń finansowych oraz braku wiedzy na temat ewentualnych anomalii biochemicznych typowych dla tego schorzenia.
Wielu zdesperowanych rodziców szuka pomocy u lekarzy zajmujących się medycyną niekonwencjonalną, tzn. lekarzy biochemików zajmujących się wykonywaniem i interpretacją wyników badań analizy pierwiastkowej włosów, badań biorezonansowych, dietetyków, trudniących się ziołolecznictwem, homeopatów itp.

Przyczyny rozwoju autyzmu u dzieci
Wydaje się prawdopodobne, że znaczna liczba dzieci, u których stwierdzono autyzm, padła ofiarą infekcji grzybiczej. Według amerykańskich danych przyczyną rozwoju autyzmu u około 5 - 10 % dzieci była infekcja grzybem Candida albicans, a do rozwoju tego zakażenia przyczyniło się obniżenie odporności organizmu spowodowane infekcją bakteryjną leczoną antybiotykiem lub innymi preparatami farmaceutycznymi, narażenie na promienie roentgena w diagnostyce radiologicznej lub kontakt z substancjami toksycznymi. Aktualny stan wiedzy nie pozwala jednoznacznie określić, czy w znanych przypadkach grzybica była pierwotną i jedyną przyczyną autyzmu. W przypadku rozpoznania tej choroby należy rozpocząć leczenie pod kontrolą doświadczonego lekarza.

Uważam, że gdyby zakażenie było wcześnie wykryte i podjęte byłyby działania lecznicze, symptomy tej choroby można byłoby ograniczyć w znacznym stopniu. Istnieje wiele dowodów na to, że grzyb Candida może spowodować autyzm i zaostrzyć wiele problemów zdrowotnych, zwłaszcza u tych osób, u których choroba pojawiła się późno. Nie wyleczona grzybica u matki, która uległa zakażeniu przed zajściem w ciążę lub w jej trakcie, może być podstawową przyczyną rozwoju autyzmu u nowo narodzonego dziecka. Istnieje duże prawdopodobieństwo, że przyczyną wystąpienia objawów tej choroby mogą to być objawy skumulowania w organizmie dziecka toksyn przyswojonych w okresie życia płodowego od zakażonej matki oraz wyprodukowanych przez grzyba w swoim organizmie

Spotykam się z opinią o podatności genetycznej zachorowania na tę chorobę wiążącą się z dysfunkcją białka metalotioneiny (MT), odpowiedzialnego za utrzymanie prawidłowej gospodarki miedzią i cynkiem, która jest zaburzona u większości chorych. MT jest białkiem o niewielkiej masie cząsteczkowej (6000-7000 Da) i dużej zawartości siarki. Występuje w wątrobie, nerkach i szpiku kostnym, gdzie jest odpowiedzialna za kumulowanie niezbędnych pierwiastków śladowych, głównie cynku i miedzi, które w zależności od potrzeb włącza i wyłącza z metabolizmu. W warunkach fizjologicznych kompleksy metalotioneiny ulegają rozpadowi, uwalniając jony metali niezbędnych dla tworzenia metaloenzymów, jak dysmutaza ponadtlenkowa i transferaza glutationowa. Oba te enzymy biorą udział w neutralizowaniu i wydalaniu wolnych rodników z krwinek czerwonych. Niestety MT gromadzi w narządach wewnętrznych toksyczne jony metali ciężkich np. kadmu, rtęci, ołowiu, a ich obecność ma negatywny wpływ na biochemiczne funkcjonowanie całego organizmu. Niestety, funkcje metaboliczne metalotioneiny w organizmie nie zostały jeszcze do końca zbadane i nie wiadomo dokładnie, jaki mają wpływ na ogólną gospodarkę metalami. Poznanie właściwości MT może być zatem bardzo przydatne w medycynie.

Wiele dzieci z autyzmem wykazuje objawy zatrucia metalami ciężkimi, a szczególnie rtęcią i są nimi zaburzenia mowy i jej rozumienia, zaburzenia słuchu, nadwrażliwość na dźwięki i dotyk, zaburzenia myślenia, niepokój i drętwienie ciała. Wzrost ilości zachorowań na autyzm, może być związany z leczeniem stomatologicznym. Wypełnienia ubytków zębów u dzieci wykonuje się często amalgamatem - związkiem rtęci. Niektórzy uważają, że źródłem rtęci w organizmie są szczepionki, ale nie zostało to naukowo udowodnione. Istnieją testy na określenie zawartości rtęci w organizmie, takie jak badanie krwi i analiza pierwiastkowa włosów. Należy jednak pamiętać, że w wypadku dzieci autystycznych, pojawienie się symptomów choroby może nie wynikać z długotrwałej ekspozycję na rtęć, ale z wadliwego funkcjonowania metalotioneiny. Przypuszcza się, że rtęć w wieku niemowlęcym wiąże się mocno z tkankami organów wewnętrznych, głównie mózgu i jako taka nie jest wykrywalna przez analizę krwi i włosów. Wysoki poziom ołowiu, miedzi, arszeniku, antymonu i aluminium może wywoływać objawy podobne do zatrucia rtęcią.

Objawy choroby
W typowym przypadku choroby dziecko rozwija się zupełnie normalnie pod względem fizycznym i psychicznym do 18 - 24 miesiąca życia. Pojawia się mowa, wykazuje normalny poziom zainteresowania rodziną i otoczeniem. Następnie dochodzi do zachorowania na banalną infekcję bakteryjną czy wirusową, którą leczy się antybiotykiem o szerokim spektrum działania. Niszczy on nie tylko mikroby, dzięki którym doszło do rozwoju choroby, ale również bakterie zagnieżdżone w jelicie grubym o dobroczynnym działaniu na organizm, jak Lactobacillus acidophilus i Bifidobacterium bifidus Już w trakcie leczenia, bądź po jego zakończeniu, pojawiają się objawy przypominające zaburzenia trawienia - bóle brzucha, wzdęcia, nudności, wymioty, gazy, przelewania w jelitach, biegunka lub zaparcia stolca. Lekarz informuje wówczas rodziców, że są to objawy nietolerancji antybiotyku, bądź uboczne skutki jego stosowania.
Drożdżaki bardziej inwazyjne niż bakterie, mające lepsze własności adaptacyjne do środowiska, wypierają je krótkim czasie, i same zagnieżdżają się w obrębie jelit. W krótkim czasie zmneniają swą formę rozmnażania na płciową, kiełkują i wytwarzając grzybnię, przekształcają się w grzyba.
Rzadko zwraca się uwagę na to, aby w trakcie antybiotykoterapii i po jej zakończeniu, włączyć do diety jako jej uzupełnienie bakterie probiotyczne. Przyklejają się one do ścian jelit, zapobiegają zagnieżdżeniu i rozmnażaniu się w ich obrębie drożdżaków.

Wkrótce potem pojawiają się złowieszcze zamiany. Zatrzymuje się rozwój mowy, zaczyna zanikać zdolność mówienia i z czasem dziecko zupełnie przestaje komunikować się z otoczeniem. W ciągu kilku najbliższych tygodni lub miesięcy dziecko przestaje reagować na bodźce zewnętrzne, traci zainteresowanie rodzicami i otoczeniem. Zatroskani rodzice szukając pomocy u specjalistów dowiadują się, że ich dziecko cierpi na autyzm.

Wpływ diety na stan zdrowia dziecka autystycznego
Często spotykaną dolegliwością w autyzmie jest tzw. zespół nieszczelnego jelita (cieknącego jelita). W wyniku uszkodzenia błony śluzowej jelit przez grzybnię, przedostają się do krwiobiegu alergeny o strukturze glikoproteidów (połączenie białka z cukrami) oraz substancje chemiczne. Odpowiedzią organizmu na ich obecność jest reakcja alergiczna. Uważa się, że wytworzone przeciwciała skierowane przeciwko tym antygenom, niespecyficznie uszkadzają komórki systemu odporności organizmu. U dzieci z autyzmem występują zaburzenia w wytwarzaniu limfocytów typu T (przewaga TH2 i niedobór TH1). Pojawiają się również przeciwciała skierowane przeciw osłonce mielinowej komórek nerwowych mózgu i nerwów obwodowych. Często występują też zaburzenia funkcjonowania trzustki w wydzielaniu enzymów trawiennych i związane z tym kłopoty z trawieniem białek i tłuszczów. Z powodu niekompletnego trawienia białka, niestrawione ich drobniejsze elementy (peptydy) wchłaniają się w jelitach i przedostają do krwiobiegu zakłócając pracę układu nerwowego. Peptydy te mając strukturę opiatów - znane jako kazeinomorfiny , wywołują podobne reakcje organizmu jak przy zatruciu morfiną. Podobne efekty powoduje gluten z pszenicy i innych zbóż i w tym wypadku powstałe peptydy nazywają się glutenomorfinami.

Zaobserwowano, że dzieci, u których objawy autyzmu wystąpiły wcześnie, mogą mieć problem z trawieniem kazeiny, a u których wystąpiły około drugiego roku życia - z glutenem. Niektóre dzieci mogą mieć problem z trawieniem obydwu składników pokarmowych. Objawy choroby może pogłębić niedobór w organizmie pierwiastków i witamin spowodowany ograniczeniami dietetycznymi, a także skłonnością do wybiórczego odżywiania się i ograniczania jadłospisu do kilku potraw. Niedobory związków mineralnych najczęściej dotyczą cynku, magnezu, selenu, chromu, oraz z witamin - C, B6, B12, A, E i kwasu foliowego. Pierwiastki te i witaminy wchodzą w skład enzymów biorących udział w ochronie organizmu przed działaniem wolnych rodników, neutralizujących i usuwających substancje toksyczne.

W praktyce polecane jest stosowanie diety bezglutenowej i bezmlecznej, która jak donoszą rodzice okazuje się przynosić pozytywne efekty w około 60% przypadków. Dowiedziono, że wyłączenie z diety kazeiny, które stanowi 2,8% wartości wagowej mleka krowiego oraz glutenu - białka zbóż, poprawia stan ogólny chorego oraz jego zdolności poznawcze. Początkowo efekty diety eliminującej te składniki pokarmowe z pożywienia mogą być negatywne i objawiać się dolegliwościami, a do typowych należą bóle żołądka, niepokój i ospałość. Doświadczenie sugeruje, że są to oznaki wskazujące na dobrą reakcję organizmu, gdyż wywoływać ją może proces usuwania toksyn z narządów wewnętrznych oraz ich krótkotrwała kumulacja w krwiobiegu. Po ich wydaleniu z organizmu, w stosunkowo krótkim czasie poprawia się kontakt z rodzicami i otoczeniem, koordynacja wzrokowo - ruchowa i czynności poznawcze.

Badania naukowców dotyczące metabolitów wydalanych przez organizm
Wyniki prowadzonych na świecie badań biochemicznych u osób autystycznych dotyczyły wielu metabolitów, oznaczanych w płynie mózgowo-rdzeniowym, osoczu, moczu, a także w preparatach pochodzących z biopsji różnych narządów. Uzyskiwane różnice w stężeniu badanych związków w stosunku do norm biochemicznych, w różnym stopniu korelowały z obserwowanym stanem badanych. Jaekken i Van den Berghe zaobserwowali, że autyzmowi towarzyszy ogólny niedobór w organizmie enzymu liazy adenilobursztynianu, co związane jest z jego nadmiernym wydalaniem z moczem. Równocześnie badacze zaobserwowali u chorych zwiększone wydalanie z moczem kwasu moczowego. Stan taki występuje niekiedy w innych przypadkach, niezwiązanych z powyższym blokiem metabolicznym lub innymi zaburzeniami przemiany purynowej. Również w badaniach prowadzonych przez zespół gdańsko - poznański, stwierdzono nadmierne wydalanie kwasu moczowego, przy wykluczeniu bloków metabolicznych przemiany puryn oraz uwzględnieniu wpływu stosowanej diety u chorych.
Ludzie chorujący na autyzm, poddani leczeniu przeciwgrzybiczemu bardzo dobrze reagowali na leki i uzyskiwano znaczącą poprawę w ich stanie zdrowia. Poprawiał się kontakt wzrokowy, funkcja mowy, koncentracja uwagi. Zaobserwowano w trakcie powrotu do zdrowia znaczne zmniejszenie ilości kwasów organicznych wydalanych z moczem oraz pogorszenie stanu zdrowia na początku kuracji. Jest to związane z masywnym uwalnianiem się toksyn z zniszczonego organizmu grzyba i ich wpływu na funkcje organizmu. Poprawa następuje po wydaleniu ich w naturalny sposób przez organizm. Przyśpieszenie tempa usuwania toksyn może nastąpić w wyniku picia większej ilości wody uzyskanej z filtra o odwróconej osmozie, bądź wody niskomineralizowanej.

Kwestionariusz Autism Research Institute z San Diego w USA, pomocny rodzicom w diagnostyce infekcji grzybiczej

Spróbuj odpowiedzieć na następujące pytania:

• Czy u dziecka w niemowlęctwie pojawiły się pleśniawki?

• Czy cierpiało z powodu kolki jelitowej?

• Czy wystąpił na pośladkach rumień pieluszkowy?

• Czy pogorszenie stanu fizycznego i psychicznego pojawia się w dni deszczowe lub w wilgotnych i ciemnych pomieszczeniach?

• Czy pojawiła się grzybica skóry i paznokci?

• Czy dziecko chorowało na pokrzywki, wysypki, odparzenia, swędzenie skóry lub występowały inne choroby skóry?

• Czy dziecko chorowało na infekcje ucha, i dróg oddechowych, które były leczone antybiotykami?

• Czy autyzm pojawił się u dziecka w niedługim czasie po kuracji antybiotykowej?

• Czy dziecko miało problemy z przewodem pokarmowym - zaparciami stolca czy biegunką?

• Czy u dziecka pojawiła się nadmiernie nasilona reakcja na zapachy, takie jak benzyna, farby, środki czyszczące?

• Czy dziecko ma duże łaknienie cukru i produktów spożywczych zawierających skrobię?

• Czy pożywienie, którego dziecko najczęściej się domaga, zawiera duże ilości właśnie tych składników?

• Czy dziecko było narażone lub chorowało na ospę wietrzną przed prawdopodobnym początkiem rozwoju infekcji grzybem Candida?

Jeżeli odpowiesz twierdząco na niektóre z postawionych pytań, skonsultuj się z pediatrą i poproś o wydanie dziecku skierowania na wykonanie posiewu kału na grzyby, w celu potwierdzenia lub wykluczenia infekcji wywołanej przez grzyba Candida.

Leczenie

Stosowanie odpowiedniej diety jest jednym z najważniejszych elementów leczenia autyzmu.

Wszystkie drożdżaki odżywiają się glukozą ze strawionego cukru i produktów skrobiowych. Zatem, aby nie prowokować ich do nadmiernego rozmnażania, zachodzi konieczność zastosowania diety z ograniczeniem ilości spożywanych węglowodanów. Należy bezwzględnie wykluczyć z niej cukier, słodycze, miód, owoce, ciasta itp. Ze względu na specyfikę choroby poleca się całkowicie wyeliminować z diety mleko i wszelkie jego przetwory oraz te, które zawierające gluten, a więc produkty z pszenicy, żyta, jęczmienia i owsa. Nie zaleca się również jedzenia kiszonych ogórków i kapusty, sera tofu -poddanych procesowi fermentacji, gdyż mogą zawierać domieszkę pleśni. Produkty spożywcze powinny być świeże i najlepiej pochodzić z upraw ekologicznych.
Można spożywać w niewielkich ilościach kukurydzę, ryż brązowy, ryż dziki, grykę i proso. Można jeść kurczaki, indyki, kaczki, wołowinę, cielęcinę, chudą wieprzowinę, mięso jagnięcia, mięso kozie, królika, dziczyznę, bażanty, przepiórki, ryby, owoce morza i jaja. Dozwolone są wszystkie warzywa za wyjątkiem takich, które zawierają dużą ilość skrobi, jak ziemniaki oraz dużą ilość cukru, jak gotowana marchew i burak czerwony.

Leczenie autyzmu powinno także polegać na:

• stosowaniu preparatów przeciwgrzybicznych pochodzenia naturalnego oraz wspomagających usuwanie toksyn ze zniszczonego organizmu grzyba,

• przywracaniu prawidłowej flory bakteryjnej jelit poprzez stosowanie prebiotyków i probiotyków,

• wzmacnianiu systemu odpornościowego organizmu,

• odżywianiu komórkowym przez odpowiednią suplementację związkami mineralnymi i witaminami.

• usuwaniu z organizmu metali ciężkich.

Czynnikiem sprzyjającym rozwojowi bakterii korzystnych dla naszego stanu zdrowia jest witamina B5 - kwas pantotenowy. Przeciwdziała pojawieniu się objawów neurologicznych "mgły mózgowej" oraz zwiększa próg wrażliwości organizmu na oddziaływanie alergenów.

Łuszczyca odmianą grzybicy

Ten temat poruszono w publikacji naukowej zamieszczonej w Archiwum) Dermatologii (tom 120 kwiecień 1984) autorstwa Crutcher Nancy, M. D., Rosenberg E. William, M. D., Patricia W. Belew, PhD, Robert B. Skineer, Jr., M. D., Eaglstein N. Fred, D. O. Uniwersytetu centrum Tenessee Nauk Zdrowia w Connecticut, w sprawie 4 przypadków 10 - 25 letniego okresu leczenia postaci skórnej łuszczycy, wyleczonych w okresie kilku miesięcy doustnym podawaniem Nystatyny.

Robert B. Skionner, Jr., Rosenberg E. William opublikowali w 1994 r. wyniki badań obrazujące to, że łuszczyca dłoni często związana jest z zakażeniem grzybiczym. Podawano chorym Nystatynę (słaby lek przeciwgrzybiccy) stosowany z reguły w zakażeniach grzybiczych jelit. Wyleczono lub uzyskano znaczną poprawę u 7 z 9 pacjentów leczonych z objawami przewlekłej łuszczycy.

Inne liczne opublikowane badania też potwierdzają korelacje pomiędzy grzybiczym zapaleniem jelit, a schorzeniami dermatologicznymi. Można byłoby pomyśleć, że opublikowanie takiej informacji spowoduje rewolucję w medycynie, jednakże nic takiego się nie stało. Utrata dochodów finansowych przez koncerny farmaceutyczne produkujące preparaty do wieloletniego leczenia łuszczycy jest nie do przyjęcia. Pomimo wielu tego typu publikacji, które pojawiły się do tej pory, infekcja grzybicza, nie jest uznana jako przyczyna wielu chorób o tzw. nieustalonej etiologii.

Rola glutenu w maskowaniu objawów grzybicy

Analizując wyniki procesu leczenia grzybic Candida, dochodzę do wniosku, iż w około 40% przypadków występuje równoczesna nietolerancja glutenu - białka zawartego w większości produktach zbożowych. Wyłączenie z diety produktów żywnościowych zawierających to białko, zdecydowanie przyspiesza proces powrotu do zdrowia. Z tego powodu przedstawiam Państwu poniżej szczegółowy opis roli glutenu w maskowaniu objawów grzybicy.

Wiadomości ogólne
W XX wieku, poprzez selekcję odmian pszenicy podwyższono zawartość w niej glutenu z 50 do 90%. Uzyskano dzięki temu lepszy smak i kruchość wypieków. Zgodnie z Kodeksem Żywieniowym Światowej Organizacji Zdrowia FAO/WHO (dane z 2000 roku), jako żywność bezglutenową określa się produkty naturalne niezawierające glutenu oraz wytworzone ze zbóż, z których usunięto gluten. Dopuszcza się w nich obecność 0,2g glutenu w 1 kg suchej substancji. Za produkty bezglutenowe w USA i Kanadzie uważa się te, które wyprodukowane są jedynie z surowców naturalnie bezglutenowych. W Europie natomiast i w Polsce używa się terminu określającego produkt spożywczy jako ,,bezglutenowy w technologii", co oznacza, że mogą być wytworzone ze zbóż glutenowych, z których usunięto ten składnik. W Polsce, zgodnie z normą A-04026 dopuszczalna zawartość gliadyny (składnika glutenu) może wynosić 1 mg na 1 kg suchej masy. Taki produkt oznaczany jest symbolem przekreslonego kłosa lub napisem ,,Produkt bezglutenowy".
W związku z coraz lepszą diagnostyką i wykrywalnością, klasyczna pełnoobjawowa postać choroby związana z nietolerancją glutenu nazywana Celiakią, w obecnych czasach opisywana jest rzadko. Występuje średnio z częstotliwością 1 : 1000, natomiast niemą lub skapoobjawową rozpoznaje się pięć razy częściej 1 : 200 - 300. Na wystąpienie Celiakii lub jej ukrytej formy mogą mieć wpływ czynniki genetyczne, wiek wprowadzenia glutenu do diety i pojawienie się na niego osobniczej nadwrażliwości, choroby współistniejące - zakażenie adenowirusem 12, biegunki infekcyjne oraz jak przypuszczam - zakażenie grzybem Candida przewodu pokarmowego. Nietolerancja glutenu jest chorobą ogólnoustrojową, mimo że kojarzy się najczęściej tylko z objawani ze strony przewodu pokarmowego. Może ujawniać się w różnym wieku, wbrew powszechnemu mniemaniu, że tylko w dzieciństwie - po wprowadzeniu do diety produktów spożywczych zawierających gluten.

Gluten
Gluten jest białkiem roślinnym, występującym w pszenicy, życie, owsie i jęczmieniu. Pod względem budowy strukturalnej jest białkiem niejednorodnym, polimorficznym, zawierającym około 75 - 86% białka, do 10% polisacharydów (wielocukrów), 8% lipidów (tłuszczów) i około 2% składników mineralnych. Składa się on z białek - prolamin i glutelin. Wśród prolamin najlepiej poznana jest gliadyna, a wśród glutelin - gluteina pszenicy. Gluten po wymieszaniu mąki z wodą jest plastyczną masą, nadaje jej kleistość, ciągliwość, sprężystość i elastyczność. Jego trwałość i zdolność do utrzymania powstającego dwutlenku węgla w czasie fermentacji drożdżowej zachodzącej w zakwaszonym cieście warunkuje pulchność ciasta po wypieczeniu.
Przyczyną niepożądanych reakcji pokarmowych organizmu jest gliadyna - zawierająca duże ilości aminokwasów i kwasu glutaminowego. Dzieli się na alfa, beta i gamma gliadynę, a najbardziej szkodliwą dla organizmu jest alfa gliadyna. Podobne własności ma prolamina jęczmienia zwana hordeiną, sekalina żyta i prolamina owsa - awenina.

Chorobotwórcze własności glutenu
Reakcja organizmu na te białka jest niezwykle silna i wywołuje ostry stan zapalny błony śluzowej jelit. Uwolniona w czasie kaskadowej reakcji alergicznej histamina wywołuje obrzęk skóry, ból i swędzenie. Gliadyna uszkadza (enterocyty) komórki nabłonka wyścielającego kosmki jelitowe (struktur zwiększających powierzchnię wchłaniania) błony śluzowej jelita cienkiego, wywołując najpierw zmianę ich kształtu i w końcowym efekcie zanik. Enterocyty są odpowiedzialne za produkcję hormonów jelitowych - sekretyny, cholecystokininy i GIP i innych. Uszkodzenia struktury jelita cienkiego prowadzą do znacznego upośledzenia wchłaniania składników pokarmowych co wiąże się z upośledzeniem stanu odżywienia organizmu i utratą wagi, do zaburzeń - motoryki jelit objawiające się biegunkami, opróżniania pęcherzyka żółciowego, funkcji wydzielniczej trzustki oraz upośledzenia trawienia węglowodanów.

Objawy kliniczne nietolerancji glutenu
Obraz kliniczny zależy od wieku chorego.
Pełnoobjawowa Celiakia pojawia się u dzieci do 2 roku życia, u których włączono do diety gluten. U dzieci niestrawione resztki pokarmowe wywołują ból brzucha, częste pieniste, sfermentowane i luźne stolce. U małych dzieci objawem wiodącym mogą być uporczywe wymioty. Wynikiem przewlekle trwającej choroby jest zanik tkanki tłuszczowej i mięśniowej, spowolnienie lub zahamowanie wzrostu, niedożywienie białkowe, niedokrwistość, zaburzenia w gospodarce wodno - elektrolitowej oraz niedóbor związków mineralnych, witamin i nienasyconych kwasów tłuszczowych. W postaci pełnoobjawowej choroby u dzieci, charakterystyczny jest duży sterczący brzuch, brak apetytu, apatia, smutek i negatywne nastawienie do otoczenia.
U osób dorosłych może pojawiać się uczucie dyskomfortu, nieokreslone bóle brzucha, wzdęcia i gazy, zgaga, nudności i okresowo luźne stolce.
Osoby chorujące na Celiakię, z ukrytymi objawami nietolerancji glutenu oraz chorujące na grzybicę powinny przestrzegać stosowania diety bezglutenowej i niskowęglowodanowej. Obowiązkiem lekarza leczącego jest ustalić, czy objawy grzybicy nakładają się na równocześnie występujące objawy nietolerancji glutenu, które niekiedy są mylnie rozpoznawane jako objawy infekcji grzybiczej.

Produkty spożywcze w diecie bezglutenowej

Naturalne

 ryż,

 kukurydza,

 soja,

 proso,

 gryka,

 tapioka (sklejona, granulowana skrobia z bulw manioku),

 fasola,

 groch,

 amarantus (szarłat),

 chleb świętojański,

 mąka z orzechów,

 maniok,

 ziemniaki.

Otrzymane w wyniku modyfikacji żywności zawierającej gluten:

 skrobia pszenna bezglutenowa.

Gluten mogą również zawierać takie produkty, jak:

 wyroby garmażeryjne,

 mielone mięso,

 parówki, salceson, kaszanka

 pasztety,

 kiełbasy,

 konserwy mięsne, rybne i warzywne

 żółty ser,

 mleko zagęszczone

 kawa zbozowa

 alkohole

 leki - paracetamol, hismanal, ibuprofen, aspiryna, witaminy

 produkty mleczne smakowe - jogurty, serki i napoje

 sosy i koncentraty pomidorowe, ketchup, musztarda, majonez

 zupy i sosy w płynie, kostce i proszku

 marcepan,

 chałwa,

 nadziewana czekolada,

 cukierki, guma do żucia

 chipsy smakowe

 kiełki zbożowe

 płatki kukurydziane

 owoce,

 piwo,

 leki.

Objawy nietolerancji glutenu są bardzo podobne do objawów zakażenia grzybem Candida, a czynnikiem różnicującym jedną chorobę od drugiej są badania laboratoryjne.

Objawy chorobowe wspólne dla grzybicy i nietolerancji glutenu

• zespół przewlekłego zmęczenia,

• drażliwość,

• znużenie, niechęć do pracy fizycznej i umysłowej,

• przewlekłe zapalenie zatok obocznych nosa,

• alergie pokarmowe,

• wykwity skórne wielopostaciowe - w okolicach łokci, kolan, szczytu pośladków, częściach wyprostnych ramion, szyi i owłosionej skóry głowy,

• bóle brzucha,

• zaparcia stolca lub biegunka,

• wzdęcia jelit (gazy),

• zgaga,

• wymioty,

• ból gardła,

• bóle głowy,

• bóle mięśni i ścięgien,

• powiększenie węzłów chłonnych szyi,

• osłabienie czucia skórnego, mrowienie, pieczenie i swędzenie,

• astma oskrzelowa,

• pragnienie jedzenia słodyczy,

• objawy niedokrwistości połączone z kołataniem serca.

Objawy chorobowe charakterystyczne tylko dla grzybicy

• stopa atlety,

• obniżenie temperatury ciała poniżej 36.6 °C,

• zimne poty nocne,

• uczucie osłabienia w dni wilgotne, bądź po kąpieli,

• spadek samopoczucia przy ekspozycji na pleśnie, kurz, substancje chemiczne, środki zanieczyszczające środowisko,

• ból i kołatania serca.

Objawy chorobowe charakterystyczne tylko dla nietolerancji glutenu

• drętwienie rąk i stóp,

• zawroty głowy spowodowane niedoboru kwasu foliowego,

• objawy grypopodobne oraz objawy przypominające grypę jelitową pod postacią biegunki, osłabienia, bólów mięśniowych, kości i stawów,

• zawroty głowy, uszkodzenie nerwów obwodowych oraz komórek ośrodkowego układu nerwowego występujące u około 5% osób chorych na Celiakię. Rodzaj dolegliwości jakie pojawiają się, zależą od tego jaki rodzaj komórek uległ uszkodzeniu oraz jak jest ono rozległe. Objawy są więc bardzo różnorodne: dźwięczenie, gwizd i hałas w uszach,

• drętwienie stóp,

• nieregularne cykle miesiączkowe albo ich brak,

• opóźnienie wystąpienia pierwszej miesiączki.

LECZENIE GRZYBICY

Uwagi ogólne
Znane jest stare powiedzenie, aby wroga zniszczyć należy go dobrze poznać. W procesie leczenia wymagany jest odpowiedni zasób wiedzy ze strony lekarza, dotyczący leczenia tej choroby oraz ścisła współpraca z pacjentem. Celem tego jest uzyskanie pełnej kontroli ze strony lekarza nad przebiegiem leczenia, ewentualnej jego korekty oraz nadzoru nad właściwym stosowaniem diety przez pacjenta.

Błąd jaki popełniają lekarze medycyny akademickiej polega na tym, że cały wysiłek poświęcają wyłącznie na zniszczeniu grzyba antybiotykiem. Bez zmiany diety, wzmacniania systemu odpornościowego, stosowania preparatów służących do tzw. odżywiania komórkowego, probiotyków - cały ich wysiłek idzie na marne i w krótkim czasie dochodzi do nawrotu choroby.

Zarodniki grzyba Candida (komórki drożdżaka) od chwili podjęcia próby leczenia, krążą we krwi przez okres 2 - 3 lat i w związku z tym mają potencjalną możliwość wywołania infekcji. Potwierdzam ten smutny fakt swoimi obserwacjami. Zagnieżdżone w narządach wewnętrznych i kiełkujące komórki drożdżaka przekształcają się w grzyba tworząc strzępki grzybni i przerastają cały organizm w czasie kilkunastu godzin. Z tego powodu wzmacnianie systemu odpornościowego powinno być nadrzędnym celem leczenia i codziennej profilaktyki po jego zakończeniu. Pełny powrót do zdrowia trwa około 1 roku, a czas ten jest uwarunkowany długością trwania choroby oraz stopniem uszkodzenia narządów wewnętrznych jakie poczynił grzyb Candida.

Preparaty pochodzenia naturalnego, chelaty (połączenia pierwiastków ze związkami organicznymi)oraz leki homeopatyczne używane w leczeniu grzybicy powinny być dobierane indywidualnie, mieć działanie ukierunkowane, wywierać działanie niszczące organizm grzyba, wspomagać system odporności organizmu oraz spełniać funkcje odżywcze. Warto przy tym pamiętać, że podczas wieloletniej choroby dochodzi niekiedy do trwałego upośledzenia funkcjonowania narządów wewnętrznych. Im dłużej trwa schorzenie, tym niekorzystne zmiany w organizmie są większe. Z tego powodu im szybciej wdroży się leczenie przeciwko grzybicy, tym szybsze będą efekty powrotu do zdrowia i mniejsze uszkodzenia narządów wewnętrznych.

Leczenie antybiotykami przeciwgrzybiczymi jest nieskuteczne, ponieważ drożdżaki osiągnęły znacznie wyższy szczebel rozwoju niż bakterie, lepiej i szybciej potrafią przystosować się do zmiennych warunków środowiska zewnętrznego. Są w związku z tym trudniejsze do zniszczenia, szybko zdobywają oporność na zastosowane antybiotyki. Włączam je jedynie w szczególnych wypadkach, kiedy ogólny stan chorego budzi niepokój, w celu uzyskania szybkiego i doraźnego efektu. Obawiam się też objawów ubocznych pojawiających w czasie ich stosowania, które są stosunkowo częste.

Jaki jest cel stosowania diety z ograniczeniem ilości węglowodanów
Polecam rozpocząć leczenie od zastosowania diety niskowęglowodanowej z całkowitą eliminacja cukru i wyrobów cukierniczych. Wprowadzenie tego typu diety jest bardzo trudne ze względu na to, że cukier jest czynnikiem uzależniającym i w swoim wpływie na psychikę przypomina narkotyk. Jedzenie słodyczy i węglowodanów w okresie leczenia prowadzi nawrotu choroby, z czym wielokrotnie spotykałem się obserwując swoich pacjentów. Do uaktywnienia rozwoju drożdżaka może przyczynić się również jedzenie zbyt dużej ilości węglowodanów nawet o niskim indeksie glikemicznym. Leczenie w takich wypadku należy rozpocząć od początku.

Zastosowanie Zappera i wybranych preparatów roślinnych w leczeniu grzybicy

Zasada stosowania aparatu Zapper
Aparat Zapper jest generatorem akustycznym, którego działanie polega na emitowaniu fal o częstotliwościach radiowych. Badania prowadzone przez dr. H. R. Clark udowodniły, że każdy żywy organizm ma swoje ściśle określone pasmo częstotliwości, przy którym rozrywane zostają jego komórki i ginie. Służy do likwidacji pasożytów jelitowych, bakterii, wirusów i grzybów. Przed wykonaniem zabiegu należy ustawić w aparacie odpowiedni zakres częstotliwości 386 kHz ukierunkowany na likwidację grzyba Candida. W leczeniu grzybicy zalecam codzienne wykonywanie trzech zabiegów po 3 minuty w odstępach 4 minut, w okresie 3 tygodni. Przed zabiegiem należy zwilżyć ręce żelem do EKG, trzymając w obu rękach elektrody ugiąć ręce w łokciach i włączyć aparat. Przeciwwskazania - aparat nie powinien być stosowany przez kobiety w ciąży, osoby z rozrusznikiem serca, wszczepionym defibrylatorem. Osoby z dolegliwościami serca i padaczką powinni skonsultować się z lekarzem.

Roztwory koloidalne metali
Do likwidacji Candida używam pojedynczych lub wieloskładnikowych preparatów roślinnych i przeciwutleniaczy. Bardzo dobre efekty w leczeniu grzybicy nosa i zatok przynosowych uzyskuję zakraplając cynk, srebro i złoto pod postacią roztworów koloidalnych. Mają działanie przeciwbakteryjne, przeciwwirusowe i grzybobójcze. Służą do użytku wewnętrznego i zewnętrznego, są preparatami efektywnymi, łagodnymi i nietoksycznymi. Ich działanie jest w organizmie bardzo krótkie, ale efektywne - trwa 6 minut, a ich mikroskopijne cząsteczki nie kumulują się w organizmie i zostają w ciągu kilku dni wydalone. Jeśli antybiotyk eliminuje około 6 - 7 szkodliwych bakterii, to roztwory koloidalne niszczą ponad 650 chorobotwórczych bakterii, wirusów, grzybów i pleśni. Ich cząsteczki nie atakują mikroorganizmów bezpośrednio, ale działają tak jak katalizator prowadząc do dezaktywacji enzymu, którego jednokomórkowe bakterie, wirusy i grzyby używają w metabolizmie tlenowym. Na skutek tego procesu wspomniane szkodliwe mikroorganizmy obumierają w ciągu 6 minut. Prawdopodobnie dlatego przez ten krótkotrwały proces, bakterie nie są w stanie rozwinąć oporności na cząsteczki tych metali, tak jak dzieje się to w przypadku antybiotyków. Roztwory koloidalne metali należy stosować nie dłużej niż 21 dni.

Czosnek i jego preparaty
Doskonałe efekty w likwidacji organizmu grzyba uzyskuje się wprowadzając do diety czosnek oraz uzyskane z niego preparaty. Dobór preparatu powinien zależeć od wielkości dawki terapeutycznej, której chcemy użyć - polecam więc stosować dla osób dorosłych dawkę nie mniejszą niż 1000 mg czynnej allicyny. Działanie czosnku polega na blokowaniu dostępu glukozy do wnętrza komórki grzyba, czyli głodzeniu go. Związek aktywny czosnku o nazwie allicyna jest najsilniej działającą substancją w tym kierunku. Można jeść też na surowo ząbki czosnku, ale polecam najbardziej czosnek uprawiany w Polsce.

Znakomitymi preparatami, które można sporządzić samemu w warunkach domowych są jego roztwory wodne. Oto przepisy jak można je sporządzić:

1. Pięć ząbków czosnku posiekać, zmiażdżyć i zalać 250 ml zimnej przegotowanej wody, odstawić na 2 - 3 godz. Pić w ciągu dnia małymi porcjami. Tak przyrządzony roztworu można użyć do higieny intymniej w przypadku grzybicy pochwy.

2. Pięć ząbków czosnku posiekać na drobno, zalać 250 ml wrzącej wody i odstawić na 2 - 3 godz. Sposób użycia j/w.

3. Pięć ząbków czosnku posiekać na drobno, zalać 250 ml wrzącej wody i gotować przez 3 min. Po ostygnięciu - sposób użycia j/w.

Który przepis jest lepszy - wypróbujcie Państwo sami.

Wilcacora (Uncaria Tomentosa)
Roślina ta ma działanie przeciwzapalnie, antybakteryjnie (wzmaga fagocytozę), antymutagennie, antyoksydacyjnie, immunostymulujące, przeciwagregacyjnie w stosunku do płytek krwi. Poza tym zmniejsza skutki uboczne radioterapii i chemioterapii, oczyszcza przewód pokarmowy (zwłaszcza jelito grube), przeciwdziała zakłóceniu równowagi flory bakteryjnej, obniża glikemię w cukrzycy, goi wrzody żołądka. Ma działanie przeciwreumatycznie, przeciwalergicznie, przeciwdepresyjnie, hipotensyjnie, moczopędne, cytostatyczne - hamuje podział komórek nowotworowych, przeciwwirusowe - przyspiesza wzrost ilości leukocytów, zwłaszcza TH4. Uważam, że preparaty z Wilcacory za najlepsze i najbardziej efektywne w zwalczaniu infekcji grzybiczej. Dodatkową ich zaletą jest to, że bardzo szybko i skutecznie usuwają toksyny z organizmu ze zniszczonego organizmu grzyba. Należy jednak Wilcacorę włączać do leczenia ostrożnie i w wzrastających dawkach. Podanie dużej dawki leku w początkowym etapie leczenia może spowodować uwolnienie do krwiobiegu zbyt dużej ilości toksyn i wywołać szereg niekorzystnych objawów ubocznych.

Czarci pazur (Pau d'Aarco lub La Pacho)
Preparaty z Czarciego pazura są pomocne w zwalczaniu pasożytów, powstrzymują zakażenia grzybicze, obniżają poziom cukru w krwi, są świetnym środkiem ułatwiającym trawienie. Lapacnol - aktywny składnik zioła Pau d' Arco może być stosowany w leczeniu szeregu nowotworów złośliwych. Roślina zawiera dużą ilość żelaza, działa krwiotwórczo, jednocześnie detoksykacyjnie: oczyszcza krew i narządy wewnętrzne od nadmiaru toksyn i trucizn, wzmaga odporność organizmu, zmuszając go niejako do walki z chorobą. Dlatego jego działanie jest tak szybkie i skuteczne. Naukowcy stwierdzili, że Pau d' Arco ma działanie antybiotyczne (zabija szkodliwe zarazki), przy czym nie wykazuje działań ubocznych. Preparaty Pau d 'Arco wykorzystuję chętnie w leczeniu grzybicy, kiedy infekcja ta jest połączona z zakażeniem pasożytami.

Preparaty z owocu Noni
Bardzo skuteczną terapią w likwidacji zaburzeń ze strony ośrodkowego układu nerwowego (OUN), jest stosowanie preparatów opartych na bazie soku z owocu Noni. Po jego spożyciu wzrasta produkcja w organizmie tlenku azotu co stymuluje prawidłową pracę komórek układu nerwowego. Tlenek azotu jako główny neuromodulator odgrywa istotną rolę w prawidłowym przekazywaniu bodźców nerwowych w ośrodkowym układzie nerwowym (mózgu) i dzięki temu poprawia koncentrację, pamięć i zdolność uczenia się. Noni zawiera również serotoninę - neurotransmiter, który zawiaduje i przekazuje impulsy nerwowe do tkanek. Od niego zależy to, czy sygnał nerwowy wysyłany z mózgu, będzie w stanie dotrzeć do odpowiednich narządów wykonawczych. Serotonina bierze również udział w przekazywaniu bodźców i wymianie informacji między sieciami neuronów w obrębie samego mózgu. Zbyt niski jej poziom stwierdza się u osób zachowujących się agresywnie oraz będących w depresji.

Aloes (Aloe Vera)
Preparaty oparte na bazie aloesu stosuje się w nieżycie żołądka i jelit, wrzodziejącym zapaleniu jelita grubego, wrzodzie żołądka i dwunastnicy - ponieważ zmniejsza stężenie kwasu solnego, w stanach kurczowych mięśni, nerwobólach, bólach stawów na tle reumatycznym, w astmie oskrzelowej, chorobach oczu (zapaleniu rogówki, zmętnieniu, zmianach zwyrodnieniowych, stanach po jej przeszczepieniu, zapaleniu spojówek), w leczeniu oparzeń, owrzodzeniach skóry, pęknięciach skóry, w leczeniu ukąszeń przez zwierzęta i owady, wysypkach, odleżynach, w chorobach przyzębia i zapaleniu błony śluzowej jamy ustnej. Działanie lecznicze preparatów z aloesu wykorzystuję do regeneracji błon śluzowych przewodu pokarmowego oraz w kuracji Józefa Słoneckiego.

Odkwaszanie organizmu
Sprzyjającym warunkiem do rozwoju grzybicy jest środowisko zasadowe, ale same tworzą w organizmie środowisko kwaśne, niekorzystne dla naszego zdrowia, które jest typowym objawem towarzyszącym grzybicy. W przypadku długotrwałych przesunięć pH w stronę odczynu kwaśnego, wzrasta udział kwaśnych produktów przemiany materii w płynach komórkowych i w moczu, co może prowadzić do poważnych zaburzeń w organizmie.

Uważam, że dobry i szybki efekt odkwaszania organizmu można uzyskać wprowadzając do diety produkty spożywcze zasadowe i obojętne oraz usuwać kwaśne toksyny pijąc dobrą jakościowo wodę.

Postępowanie lecznicze

Leczenie powinno polegać na:

1. Zmianie diety i nawyków żywieniowych.

2. Innym sposobie łączenia składników pokarmowych.

3. Eliminacji z diety cukru krystalicznego.

4. Zastosowaniu diety z ograniczeniem spożywania produktów wysokowęglowodanowych i wysokoprzetworzonych.

5. Wzmacnianiu systemu odporności organizmu poprzez podawanie

6. preparatów o działaniu probiotycznym:

• Nutriplant,

• AC Zymes,

• Bion3,

• Fisio Flor,

• Lacidofil,

• Lacid,

• Lakcid forte,

• Pro Bacti4,

• Trilac,

• Colon C,

• Symbiotic,

• Enterol,

• Probio Lac,

Wprowadzeniu do diety roślin bogatych w błonnik.

Zastosowaniu preparatów przeciwgrzybiczych i przeciwpasożytniczych:

• Czosnek,

• Detox (Wilkacora - koci pazur),

• Pau D'arco (Czarci pazur),

• ParaproteX (kompozycja związków roślinnych,

• Anti - Parasite (kompozycja związków roślinnych),

• Citrosept (wyciąg z pestek Grejpfruta),

• Pycnogenol (wyciąg z kory Sosny kanadyjskiej, pestek winogron),

• Hydrastis canadensis (Gorzknik kanadyjski),

• Kaprylic acid (kwas kaprylowy),

• Swedish Bitners (zioła Bitnera),

• Broccoli extract (olejek brokułowy),

• roztwory koloidalne srebra, cynku, złota.

• Wprowadzeniu do diety niezbędnych nienasyconych kwasów tłuszczowych (NNKT) pod postacią:

• oliwy z oliwek z I tłoczenia na zimno,

• tranu rybiego,

• oleju z siemienia lnianego,

• oleju z wiesiołka dwuletniego,

• oleju z ogórecznika.

• Zastosowaniu witamin jako preparatów multiwitaminowych, opartych na bazie surowców pochodzenia naturalnego.

• Wprowadzeniu do diety makro- i mikroelementów pod postacią preparatów chelatowanych, takich jak:

• Cynk,

• Selen,

• Chrom,

• Magnez,

• Wapń,

• Żelazo,

• Krzem,

• Molibden,

• Wapń,

• Miedź.

• Usunięciu toksyn preparatami pochodzenia roślinnego dzięki zastosowaniu

• kuracji według przepisu Pana Józefa Słoneckiego,

• soku z Cytryny,

• soku z Grejpfruta,

• soku z Noni,

• soku z Aloesu.

• Stosowaniu leków homeopatycznych.

• Zastosowaniu aparatu Zapper.

• Zmianie trybu życia.

• Pomocy psychologicznej, o ile zajdzie taka potrzeba.

• Zastosowaniu kuracji wspomagających:

Kąpiel oczyszczająca z toksyn - z imbirem i zielem skrzypu polnego
Zastosowanie tej kąpieli ma na celu uwolnienie toksyn ze skóry, dzięki występującej po niej wzmożonej potliwości. Wsypać trzy duże garście ziela skrzypu polnego do 1 litra wody i gotować przez 15 min. Odcedzony roztwór wlać do przygotowanej kąpieli. Do kąpieli dodać również 3 - 4 łyżki sproszkowanego imbiru. Kąpiel ma działanie silnie rozgrzewające i napotne. Po kąpieli należy przykryć się czymś ciepłym, gdyż rozszerzone naczynia skóry sprzyjają utracie ciepła, co grozi przeziębieniem. Stosować ostrożnie u dzieci. Proszę pamiętać o nawodnieniu organizmu.

Kąpiel z solą kamienną
Zastosowanie tej kąpieli ma na celu usunięcie z organizmu substancji toksycznych. Do przygotowanej kąpieli wsypać i rozpuścić 1 kg soli kamiennej z Kłodawy. Przebywać w tej kąpieli 20 min.

Kuracja oczyszczająca według Józefa Słoneckiego
Terapia zaproponowana przez Józefa Słoneckiego, autora książki " Zdrowie na własne życzenie" ma na celu oczyszczanie organizmu z toksyn Candida oraz wygojenie nadżerek zlokalizowanych w obrębie błony śluzowej przewodu pokarmowego, układu oddechowego, kobiecych narządów rodnych. Według mojej oceny, mikstura jest bardzo skuteczna, ale musi być stosowana długotrwale i systematycznie. Należy ją traktować jako kurację leczniczą. Proszę nie zapominać o równoległym wzmacnianiu systemu odporności, stosując probiotyki, witaminy, związki mineralne i roślinne.
Miksturę oczyszczającą jest trudno zaklasyfikować do jakiejkolwiek grupy środków oczyszczających organizm, więc opis jej działania zamieszczam oddzielnie. Jest znakomitym i niedrogim środkiem, który przywraca zdrowie i siły witalne wszystkim stosującym je ludziom. Cechą charakterystyczną mikstury oczyszczającej jest to, że jest nastawiona wyłącznie na przewód pokarmowy, natomiast oczyszczenie organizmu pozostawia jemu: organizmowi, w którym istnieją wyspecjalizowane mechanizmy samonaprawcze - niewydolne dotychczas na skutek istnienia wrót zakażenia w przewodzie pokarmowym, przez które do organizmu przedostawało się więcej toksyn, niż był on w stanie wydalić. W skład mikstury oczyszczającej wchodzą trzy składniki: olej, środek gojący (sok z aloesu albo ekstrakt z pestek grejpfruta) i sok z cytryny.

W Miksturze oczyszczającej wykorzystywane są dwie naturalne cechy oleju.

 Olej łączy się z tłuszczem zawartym w śluzie jelitowym i tym samym na jakiś czas blokuje wchłanianie w przewodzie pokarmowym, co umożliwia pozostałym składnikom mikstury dotarcie aż do ostatniego odcinka przewodu pokarmowego - jelita grubego,

 Olej nie łączy się z wodą i dzięki temu odsłania wodniste nadżerki na działanie środka gojącego.

 Środek gojący ma za zadanie zatrzasnąć wrota zakażenia, którymi są nadżerki błony śluzowej, poprzez wygojenie ich, zaś zadaniem soku z cytryny jest rozpuszczenie wszelkich złogów w prze-wodzie pokarmowym.

Zalety stosowania mikstury oczyszczającej:

 wzrasta odporności organizmu na infekcje bakteryjne i wirusowe,

 zanikają objawy zgagi, niestrawności, bóle brzucha, wzdęcia, uczucie pełności,

 ustępuje kożuchowaty nalot na języku, nieświeży oddech, nieprzyjemny zapach potu,

 goją się nadżerki żołądka i dwunastnicy,

 zanikają kamienie w pęcherzyku żółciowym w czasie 3 - 4 miesięcy, natomiast w nerkach po 6 - 8 miesiącach,

 zmniejsza się zapotrzebowanie organizmu na sen.

Lewatywa z czosnku o działaniu grzybobójczym i przeciw owsikom
Zmiażdżyć 4 duże ząbki czosnku i zalać 1 szklanką letniej przegotowanej wody, odstawić na 2 - 3 godz. Przecedzić i zaaplikować jako lewatywę 1 szklankę maceratu. Stosować w temperaturze ciała. Zabieg przeciw owsikom powtarzać co 2 dni, a jako grzybobójczy co kilka dni. Kurację wspomaga codzienne picie 1/3 szklanki soku z cytryny (można rozcieńczyć wodą).

Objawy detoksykacji organizmu
Problemem w przebiegu leczenia wiele lat trwającej grzybicy, są objawy uboczne związanie z detoksykacją organizmu. Usunięcie toksyn jest jedynym z elementów leczenia tej choroby. Związki roślinne, używane w leczeniu grzybicy, powodują szybki rozpad grzybni i pojawienie się we krwi pacjenta obcych substancji o właściwościach toksycznych. Kumulacja toksyn grzybiczych oraz substancji odpadowych normalnej przemiany materii w narządach wewnętrznych i w krwi, zakłóca przemianę biochemiczną organizmu oraz wpływa negatywnie na pracę systemu odpornościowego. Wydalane są one przez przewód pokarmowy, nerki, wątrobę i skórę. Osłabiony organizm częstokroć nie nadąża z usuwaniem ich w tak dużej ilości. Nie jest to zjawisko groźne, ale bardzo uciążliwe i przykre dla chorego. Wobec nasilających się negatywnych objawów, zalecam niekiedy zmniejszenie dawki preparatu roślinnego. W celu łatwiejszego usuwania nagromadzonych toksyn, zalecam wypijanie codziennie 2 l dobrej jakościowo wody.

Wykaz niepożądanych objawów związanych z likwidacją grzyba i usuwania z organizmu jego toksyn:

 biegunka,

 ból brzucha,

 zawroty głowy,

 złe samopoczucie,

 drżenie mięśniowe,

 nadpobudliwość psychiczna,

 lęk i niepokój,

 trudności w koncentracji uwagi,

 świąd skóry i wypryski skórne.

Hipoglikemia (spadek stężenia cukru we krwi)
Niekorzystnym zjawiskiem w okresie leczenia grzybicy, którego często nie można uniknąć u niektórych osób,są objawy hipoglikemii. Oznacza to stan, w którym ilość glukozy we krwi obniża się poniżej 50 - 60 mg%.
Każdy człowiek jest indywidualnością biochemiczną i trudno jest przewidzieć wszystkie reakcje organizmu na zastosowane leczenie. U dużej liczby osób stosujących do tej pory dietę wysokowęglowodanową, mamy do czynienia z niestabilnym wydzielaniem insuliny przez trzustkę do krwi, nieadakwatnym do rodzaju i ilości spożytego pokarmu. U ludzi z skłonnością do hipoglikemii, każdy rodzaj pokarmu, bez względu na jego rodzaj, powoduje wydzielanie zbyt dużej porcji insuliny do krwi, szybkie przesunięcie cukru do wnętrza komórek i spadek jego stężenia we krwi. Wprowadzenie rygorystycznej diety niskowęglowodanowej ma na celu zahamowanie rozwoju drożdżaka, który odżywia się glukozą. Objawy hipoglikemii manifestują się nieustannym zmęczeniem, spadkiem energii, zmniejszoną sprawnością umysłową, silnym niepokojem, rozdrażnieniem, wzmożoną potliwością, drżeniem i bólami mięśniowymi. Niskie stężenie cukru we krwi bardziej osłabia sprawność umysłową niż zdrowie fizyczne, ponieważ komórki mózgu są szczególnie wrażliwe na jego brak. Niekorzystne objawy związane z tym zjawiskiem są niekiedy tak silnie wyrażone, że budzą poważny niepokój chorego. Stabilizację prawidłowego wydzielania insuliny przez trzustkę, a co się z tym wiąże - stężenia cukru we krwi, uzyskać można w okresie 3 - 4 miesięcy, zmieniając sposób łączenia składników pokarmowych, jedząc naturalne produkty spożywcze.

Dieta w leczeniu grzybicy

Uwagi ogólne
Zrozumienie zasad stosowania diety w leczeniu grzybicy, sprawia chorym najwięcej kłopotów. Dieta w leczeniu grzybicy u wielu ludzi jest pasmem udręki, wyrzeczeń i ograniczeń. Polega na stosowaniu diety ubogiej w węglowodany, opartej na bazie naturalnych produktów spożywczych. Nie istnieje jedna uniwersalna dieta dla wszystkich ludzi leczących się z powodu infekcji grzybiczej. Zakres jej stosowania powinno się zawsze dobierać indywidualnie, ze względu na liczne odmienności w trawieniu poszczególnych składników pokarmowych. Są chorzy, którzy nie tolerują glutenu zawartego w zbożach, białka soi, mięsa wieprzowego, inni mięsa wołowego, grzybów, surówek lub niektórych rodzajów jarzyn itd. Nie należy jeść pokarmów, które zakłócają proces trawienia lub wywołują alergię.

Biorąc pod uwagę fakt, że około 80 - 85% ludzi na terenie naszego kraju ma wolną przemianę materii, występuje u nich zmniejszone wydzielanie soków żołądkowych i związany z tym problem trawienia białek i tłuszczów. Resztki niestrawionego białka zalegają w jelitach i podlegając procesowi fermentacji, powodują objawy dyspeptyczne - gazy, wzdęcia, nudności, przelewanie w jelitach. O ile nałoży się na to fermentacja cukru do dwutlenku węgla spowodowna przez drożdżaka Candida, to zaburzenia ze strony przewodu pokarmowego są czymś bardzo charakterystycznym dla tej choroby. Dlatego szczególną uwagę zwracam na to, aby w okresie leczenia grzybicy i utrwalania nawyków żywieniowych, białka łączyć zawsze z surówkami i gotowanymi jarzynami, które ułatwiają ich trawienie i przyspieszają wydalanie z organizmu. Można spożywać niewielkie ilości maślanki, kefiry, jogurty ale pod warunkiem, że są produktem naturalnym "ze wsi". Zawierają cenne bakterie dla naszego zdrowia jakimi są pałeczki kwasu mlekowego Lactobacillus acidophilus i Bifidobacterium bifidus wspomagające proces trawienia. Są to jednak bakterie, które nie zasiedlają na stałe jelita grubego. Do celów leczniczych przygotowuje się specjalne szczepy bakterii odporne na działanie kwasu solnego i sole kwasów żółciowych, nazywane bakteriami probiotycznymi.
Proponuję wyłączyć mleko i jego przetwory kupowane w sklepie, gdyż są one produktami wysokoprzetworzonymi, poddane procesowi homogenizacji oraz głębokiej pasteryzacji, zmieniającej strukturę białka.

Składniki odżywcze

Białko
Wędlinę należy kupować z czystego mięsa, zawierającą naturalne przyprawy i wędzoną w naturalny sposób. Wybrać należy wyroby o bladym kolorze, gdyż chemikalia dodawane do mięsa nadają im kolor czerwony i fioletowy. Wyroby drobiowe, mogą mieć niewiele wspólnego z drobiem. Są produkowane z MOM, czyli mięsa drobiowego odkostnionego. Jest to mieszanina zmielonych kości, chrząstek, szpiku kostnego, skóry i ścięgien. Do roku 1995 używanie tego specyfiku było zabronione, a teraz już nie jest. Najczęściej dodaje się go do rolad, parówek, kaszanek i pasztetowych. O ile ktoś dysponuje czasem, to może sporządzić samemu pieczenie i pasztety z surowego mięsa. Można jeść w umiarkowanej ilości ryby, chude mięso wieprzowe i wołowinę, kaczkę, królika, dziczyznę, bażanta, indyka. Odradzam jedzenia rosołów (bulionów) osobom mającym problem z trawieniem białka. Na ich strawienie organizm potrzebuje 30 razy więcej energii niż na strawienie mięsa.
Godnym polecenia produktem spożywczym są jaja kurze, a szczególnie polecane od gospodarza. Ich białko ma tzw. najwyższą biodostępność dla organizmu wynoszącą 90% co oznacza, że ze 100 g jajka jest wykorzystane w organizmie jego 90% objętości wagowej, a mięsa tylko 60 - 70%. Białko jaj jest wysokowartościowym produktem spożywczym, ponieważ zawiera wszystkie niezbędne do funkcjonowania organizmu aminokwasy, witaminy z grupy B, A, D i E, ale nie zawiera witaminy C. Znajduje się w nim większość minerałów: jod niezbędny do prawidłowego funkcjonowania tarczycy, spore ilości cynku niezbędnego dla wzrostu, zwalczania infekcji oraz gojenia ran. Zawarty w nim selen jest ważnym przeciwutleniaczem, a wapń i fosfor są potrzebne do budowy naszego kośćca i funkcjonowania nerwów obwodowych. W jajach znajduje się też znaczna ilość zjonizowanego żelaza, składnika czerwonych ciałek krwi. Uwaga: o ile białko jajek jest dla kogoś alergenem, należy wyeliminować je z diety całkowicie.

Jarzyny i węglowodany o niskim indeksie glikemicznym
Sałatki z jarzyn obniżają indeks glikemiczny innych składników pokarmowych. Zalecam wprowadzenie do stałej diety surówki z selera, ogórka, brokuła, kalafiora, pomidorów, sałaty, szpinaku, cukinii, czosnku, cebuli, pietruszki, kapusty - białej, czerwonej i włoskiej, marchwi, papryki, szczypiorku, mniszka pospolitego (mlecza), kopru włoskiego, kalarepy, pora, gorczycy, rzodkiewki czerwonej, rzodkwi białej, kiełków (oprócz fasoli Mung), rzepy i rzeżuchy. Pozytywny wpływ na gojenie się ściany jelit ma Glutamina - L zawarta w soku czerwonego buraka. Sok ten należy pić w niewielkiej ilości rozcieńczony wodą.
Zarzuca mi się, że zalecając zasadę niełączenia białka z węglowodanami, polecam w okresie jesienno - zimowym jedzenie chleba żytnio - razowego z niewielką ilością wędliny. Wyjaśniam więc, że składniki chleba żytnio - razowego mają w sumie niski indeks glikemiczny.
Chleb można spożywać w niewielkiej ilości, żytnio - razowy na naturalnym zakwasie. Zakwas dodany do chleba stabilizuje prawidłowe funkcjonowanie flory bakteryjnej jelita grubego. Niestety piekarze często używają do jego wyrobu dodatku drożdży piekarniczych. O ile nie mamy pewności, czy chleb przygotowywany jest tylko na zakwasie, to nie należy włączać go do diety.
Przeciwskazaniem do jego jedzenia jest również nietolerancja glutenu. Bardzo dobre własności odżywcze mają produkty z pełnych ziaren: ryż brązowy i dziki, amarantus, gryka i orkisz. Pełne ziarna zawierają błonnik i dużo związków mineralnych.

Błonnik
Błonnikiem są włókna wchodzące w skład ścian komórek roślinnych, zbudowane z węglowodanów nierozkładanych przez enzymy trawienne człowieka. Błonnik ma podstawowe znaczenie dla prawidłowego funkcjonowania przewodu pokarmowego. Pęczniejąc pod wpływem wody zwiększa objętość masy pokarmowej i ułatwia przechodzenie mas kałowych przez jelito grube. Mimo, że błonnik nie ma żadnej wartości energetycznej, odgrywa ważną rolę w procesie trawienia obniżając przyswajalność węglowodanów, a tym samym stężenie cukru we krwi. Największą jego zawartość mają jarzyny zawierających węglowodany o niskim indeksie glikemicznym. Zalicza się do nich warzywa, rośliny strączkowe oraz pełne ziarna zbóż. Przestrzenne rusztowanie błonnika zawartego w roślinach stanowi miejsca rozmnażania się pałeczek kwasu mlekowego. Zalecane dzienne spożycie błonnika wynosi zarówno dla mężczyzn jak i kobiet 25-30 g.

Istnieją dwa rodzaje błonnika:

• Pierwszym jest błonnik nierozpuszczalny nazywany celulozą i hemicelulozą. Umożliwia prawidłową drożność jelit wchłaniając znaczną ilość wody, dzięki czemu kał ma znacznie większą objętość, jest miękki i skraca się czas jego przechodzenia przez jelito. Wiąże szkodliwe bakterie, związki toksyczne ze zniszczonego organizmu grzyba, doprowadzając do ich szybkiego wydalenia z organizmu. Pomaga utrzymać higienę w jelicie grubym, zapobiega tworzeniu się kamieni kałowych, żylaków odbytu oraz przeciwdziała wystąpieniu polipów i raka jelita grubego. Polecam spożywanie błonnika najlepiej pod postacią surowych lub gotowanych jarzyn. Niedobór błonnika jest przyczyną większości problemów związanych z zaparciami stolca.

• Drugi rodzaj błonnika rozpuszczalny w wodzie (guma, pektyna) ogranicza przyswajalność tłuszczów w procesie trawienia, zmniejszając ryzyko rozwoju miażdżycy. Poza tym, oba jego rodzaje minimalizują działanie toksycznych substancji na ścianę jelit.

Błędne są zalecenia lekarzy zabraniające jedzenia surowych i gotowanych warzyw. W organizmach roślin znajdują się wartościowe białka, węglowodany, tłuszcze, przeciwutleniacze, witaminy oraz związki mineralne wzmacniające system odpornościowy organizmu.
Błonnik obecny w warzywach i innych pokarmach należy bardzo starannie przeżuwać, gdyż w przeciwnym razie będzie miał zupełnie odwrotny wpływ na jelito grube. Spowoduje wzdęcia, uaktywni procesy gnilne. Podobne objawy mogą pojawić się u niektórych ludzi wtedy, gdy warzywa spożywane są razem z chlebem i kaszami. W takim przypadku proponuję spożywać je oddzielnie. O ile pomimo tego surówki są przyczyną wzdęć, to należy w początkowym okresie jarzyny jeść gotowane, ale wyłączając z nich marchew i czerwonego buraka, ze względu na ich wysoki indeks glikemiczny. Uwaga - do surówek kupowanych w sklepie dodaje się cukier, majonez, ocet, konserwanty i stabilizatory kwasowości.

Tłuszcze
Obowiązuje dieta z ograniczeniem zwierzęcych tłuszczów stałych. Można używać niewielkich ilości masła ze względu na zawartość w nim kwasu izomasłowego, chroniącego jelita przed rozwojem komórek rakowych.
Polecam używać do przyrządzania surówek świeżego oleju z siemienia lnianego tłoczonego na zimno i oliwy z oliwek z I tłoczenia na zimno. Zawierają one w swoim składzie niezbędne nienasycone kwasy tłuszczowe (NNKT) w odpowiednich proporcjach kwasów omega - 3 do omega - 6. W zastępstwie można użyć oleju z pestek winogron, ale nie ma on własności leczniczych jak w/w oleje i najczęściej jest wytłaczany na gorąco.
Margaryny nie nadają się do spożycia. Zawierają tzw. tłuszcze trans, niefizjologiczne, nietrawione przez organizm i nie nadają się w związku z tym do celów spożywczych.
Smażyć można tylko na niewielkiej ilości smalcu, ze względu na jego wysoką temperaturę rozkładu. Po usmażeniu potrawy należy resztę tłuszczu wyrzucić, gdyż zawiera szkodliwe związki chemiczne.

Woda
Polecam pić około 2 l wody uzyskanej z filtra o odwróconej osmozie lub wodę niskomineralizowaną niegazowaną Żywiec i Nałęczowiankę, wysokogatunkową herbatę zieloną lub czerwoną Pu - Erh oraz herbaty ziołowe.
Na 30 minut przed, w trakcie i po posiłku nie polecam picia płynów, gdyż rozcieńczają soki żołądkowe. Do bieżącego odkwaszania organizmu zalecam picie 1/4 - 1 szklanki soku z cytryny lub kwaśnego grejpfruta rozcieńczonego wodą. Pomimo, że te soki mają smak kwaśny, ich spożyciu zawarty w nich kwas cytrynowy tworzy w organizmie środowisko zasadowe.

Zasady doboru składników pokarmowych

Dieta z ograniczeniem ilości węglowodanów
Drożdżaki odżywiają się cukrami prostymi, głównie glukozą oraz niewielką ilością aminokwasów. Wszystkie węglowodany złożone zawierające skrobię (ziemniaki, ryż, kasze, pieczywo), w wyniku procesu trawienia rozpadają się w końcowym efekcie do cukrów prostych. Jedząc większe ilości tych produktów spożywczych lepiej odżywimy drożdżaka. Dlatego tak ważne jest stosowanie diety niskowęglowodanowej w I etapie leczenia.
Kupując produkty spożywcze w sklepie należy zwrócić uwagę na to, czy zawierają tzw. cukier dodany pod nazwą: węglowodany, cukier, sacharoza, glukoza, fruktoza, maltoza, galaktoza czy laktoza. Niektórzy słodząc produkty spożywcze fruktozą, nie zdają sobie z tego sprawy, że organizm wykorzystuje ten cukier w procesie spalania glukozy. O ile ktoś nie może obyć się bez słodzenia napojów czy dosładzania pokarmów, można użyć pewien rodzaj cukru o nazwie Ksylitol lub Stevia, obojętnego dla organizmu i wydalanego z niego w niezmienionej postaci. Nie w każdym jednak wypadku cukry te są dobrze tolerowane przez organizm.

Zasady komponowania diety
Prawidłowe komponowanie produktów spożywczych oszczędza energię zużywaną do ich trawienia. W wyborze składników pokarmowych należy kierować się indeksem glikemicznym (IG) produktów spożywczych oraz odczynem kwasowości (pH), jaki wytwarzają w organizmie po ich zjedzeniu strawieniu. W rozróżnieniu tego co jest kwaso-, a co zasadotwórcze, jest wiele nieporozumień. Produkty o smaku kwaśnym, np. cytryny i kwaśne grejpfruty i większość warzyw, są zasadotwórcze. Po ich strawieniu i przyswojeniu, wytwarzają we wnętrzu organizmu środowisko zasadowe. Kwasotwórcze są natomiast wszystkie mięsa, i ryby oraz produkty mączne i jaja. Zaskakujące jest to, że mleko jest zasadotwórcze, a jego przetwory są wyraźnie kwasotwórcze.

Uwzględnianie w codziennym jadłospisie wielu różnorodnych produktów roślinnych i zwierzęcych jest ważne dlatego, gdyż taki sposób odżywiania umożliwia zachowanie prawidłowej równowagi kwasowo - zasadowej organizmu. Jedne produkty żywnościowe są bowiem kwasotwórcze, a inne zasadotwórcze. Jeśli jemy tylko te pierwsze, a nie jadamy warzyw, które w większości są zasadotwórcze, doprowadzamy do zakwaszania organizmu. Równowaga kwasowo - zasadowa będzie w organizmie zachowana, jeśli np. chleb zjemy z rzodkiewką, szczypiorkiem, pomidorem, natką z pietruszki czy liśćmi sałaty, a mięso obowiązkowo z warzywami - gotowanymi i surowymi.

Candida, w miejscu swojego rozmnażania się preferuje środowisko zasadowe, ale tworzy w organizmie chorego człowieka niekorzystne dla niego środowisko kwaśne. Jedzenie jarzyn, z uwagi na ich naturalną kwasowość, zapobiega miejscowemu rozmnażaniu się drożdżaka. Owoce natomiast zawierają cukier fruktozę i ich spożywanie może przyczynić się może lepszego odżywienia drożdżaka i doprowadzić do jego przyśpieszonego rozwoju oraz ekspansji na organizm po przekształceniu się go w grzyba Candida. Nie należy więc ich spożywać w wstępnym okresie leczenia. Wyjątkiem są wśród nich cytryna i kwaśny czerwony grejpfrut, które tworzą w organizmie środowisko wysokozasadowe.

Kierując się tymi informacjami sporządźmy wspólną listą produktów żywnościowych o niskim IG oraz o kwasowości zasadowej, które po zjedzeniu wytwarzają w organizmie. Będą ona najlepsze w stosowaniu diety o niskiej zawartości węglowodanów w leczeniu grzybicy.

O celu stosowania zasady rozdzielności składników pokarmowych
Mięso i skrobia mają inny czas trawienia. Skrobiowe węglowodany złożone, czyli chleb, ziemniaki czy makaron ulegają strawieniu w żołądku po mniej więcej 2 godzinach, a mięso po około 4 godzinach. Mieszany posiłek, złożony z mięsa i skrobi, jest trawiony około 7 - 8 godzin, czyli dwa razy dłużej niż gdyby te produkty były spożywane oddzielnie. Dwukrotnie dłuższe trawienie może oznaczać dwukrotnie większe zużycie energii i enzymów. Białka rozkładane są w żołądku z udziałem kwasu solnego. Węglowodany wymagają do trawienia środowiska alkalicznego i trawi ja we wstępnej fazie enzym ptialina zawarty w ślinie. Gdy jemy dużo białka zmieszanego ze skrobią, skuteczność działania soków trawiennych zostaje znacznie upośledzona, a ich wzajemne oddziaływanie chemiczne neutralizuje się. Gdy białko nie jest do końca strawione zaczyna gnić, niekompletnie strawione węglowodany fermentują, a niestrawione tłuszcze jełczeją. Efektem tych reakcji jest zakwaszenie organizmu. Stąd w leczeniu grzybicy obowiązuje zasada innego łączenia składników pokarmowych, w celu stworzenia komfortowych warunków pracy narządów trawiennych i jelit.

Produkty żywnościowe nie polecane w I etapie leczenia

W I etapie leczenia należy unikać następujących produktów żywnościowych:

• produktów skrobiowych o wysokim IG,

• cukrów i wszelkich jego wyrobów, słodzików,

• mleka i jego przetworów kupowanych w sklepie (dozwolone naturalne „ze wsi”)

• owoców (oprócz cytryn i kwaśnych grejpfrutów),

• produktów fermentowanych - serów pleśniowych, surowej kiszonej kapusty i ogórków, tofu z soi,

• czarnej kawy i czarnej herbaty,

• żywności panierowanej,

• alkoholu i octu spirytusowego,

• proszków do pieczenia, przypraw z gotowych mieszanek ziołowych zawierających glutaminian sodu, gumy do żucia, ketchupu, pikli, musztardy, majonezu, chrzanu w occie, gotowych sosów,

• hamburgerów, chipsów, chleba graham na pszenicy, krakersów,

• masła orzechowego, wszelkich olejów (oprócz: z siemienia lnianego tłoczonego na zimno, oliwy z oliwek tłoczonej na zimno, oleju z pestek winogron), margaryn i mixtów,

• wędlin zawierających konserwanty i MOM - mieszanka zmielonych kości, chrząstek, skóry itp.

Indeks glikemiczny produktów żywnościowych
W wyborze składników pokarmowych należy kierować się ich indeksem glikemicznym (IG). Określa on wielkość ogólnej ilość cukru jaką wchłonie organizm ze 100 g produktu żywnościowego, po jego zjedzeniu i strawieniu. Jako przykład podam ziemniaki pieczone - po zjedzeniu ich 100 g, organizm uzyska 95 g glukozy (IG - 95). Im wyższy jest ten wskaźnik, tym produkt spożywczy jest mniej zalecany.

Produkty żywnościowe o wysokim IG

• 110 - Maltoza (cukier zawarty w piwie),

• 103 - Daktyle suszone

• 100 - Glukoza, ziemniaki pieczone, frytki,

• 95 - Mączka ryżowa, chleb biały wysokooczyszczony, skrobie modyfikowane, hamburger

• 90 - Puree z ziemniaków, chipsy, miód,

• 85 - Marchewka gotowana, płatki kukurydziane, popcorn, ryż krótko gotowany,

• 80 - Bób gotowany

• 75 - Dynia, arbuz, cukier,chleb biały (bagietka),zboża oczyszczone słodzone,batoniki czekoladowe, ziemniaki gotowane bez skórki,

• 70 - Coca-Cola, herbatniki, kukurydza pękająca, ryż biały, kluski, pierożki, rodzynki, chleb razowy,

• 65 - Ziemniaki w mundurkach, buraki, konfitury słodzone, kaszka manna,

• 60 - Ryż długi, banan, melon,

• 55 - Spaghetti białe.

Produkty spożywcze o niskim IG

• 50 - Chleb pełnoziarnisty lub z otrąb, ryż pełnoziarnisty brązowy, groszek zielony w puszce, świeży groszek zielony, zboża pełnoziarniste bez cukru, makaron ze zbóż pełnoziarnistych, płatki zbożowe, fasola różowa,

• 40 - Świeże soki owocowe bez cukru, pumpernikiel, chleb żytni pełnoziarnisty,

• 35 - Dziki ryż, marchew surowa, sucha fasola, soczewica,

• 30 - Zielona fasolka, soczewica zielona, czekolada czarna (>70% kakao), soja,

• 20 - Orzechy ziemne, warzywa, zielone pomidory, czosnek,

• 15 - Cukinia, cebula.

Lista produktów spożywczych podzielonych pod względem kwasowości, którą wytwarzają w organizmie.
Znajomość kwasowości jaką tworzą produkty żywnościowe po ich strawieniu w organizmie, pozwoli dobrać w diecie właściwe składniki pokarmowe. Dzięki temu będziemy cieszyć się znakomitym zdrowiem i żyć pełnią życia, bez chorób i cierpienia.

Produkty o wysokiej kwasowości, pH 5,0 do 6,0:
cukier rafinowany (biały) i nierafinowany (brązowy), ser edamski, jajka, majonez, ryby, skorupiaki, wołowina, wieprzowina, mięso z królika, kurczak, wątroba, mięso jagnięce, cielęcina, sztuczne słodziki, napoje gazowane bezalkoholowe, napoje musujące, papierosy, leki chemiczne, mąka pszenna biała, chleb pszenny, makaron biały, biały ryż, ocet spirytusowy, ciasta i wyroby cukiernicze, czekolada, piwo, kawa, słodki sos z białym cukrem, dżemy, galaretki, alkohol, kasza manna, sól oczyszczana warzona i jodowana, czarne herbaty.

Produkty o średniej kwasowości, pH 6,0 do 6,5:
orzechy włoskie, ser cheddar, sery pleśniowe, śledzie, makrele, owies, pszenica, ryż, śliwki, borówki, oliwki, soki owocowe z cukrem, syrop klonowy, melasa, pikle, płatki zbożowe, wino, jogurt dosładzany, gryka, chleb ryżowy, jajka gotowane na twardo, ketchup, majonez, makaron pełnoziarnisty, ciasto na miodzie, orzeszki ziemne, prażona kukurydza, ryż basmati, ryż brązowy, sos sojowy oraz chleb pszenny z kiełkujących ziaren.

Produkty nieznacznie kwaśne, pH 6,5 - 7,0
syrop ze słodu, syrop klonowy, syrop z jęczmienia, jęczmień, otręby, orzechy nerkowca, ziarna zbóż - z miodem owocami i syropem klonowym, żurawiny błotne, fruktoza, miód pasteryzowany, soczewica, mleko homogenizowane i pasteryzowane, melasa surowa, gałka muszkatołowa, musztarda, pistacje, ziarno żytnie, chleb żytni z kiełków, nasiona słonecznika, pestki dyni, orzechy włoskie, jagody, orzechy brazylijskie, masło solone, sery żółte (łagodne i kruche), suszona fasola, cieciorka, nabiał, mleko kozie homogenizowane, oliwki marynowane, orkisz, masło, śmietana, naturalny jogurt, serwatka naturalna oraz oleje.

Produkty średnio zasadowe pH 7,0 do 8,0:
migdały, orzech kokosowy, mleko naturalne, fasola, kapusta, seler, soczewica, sałata, grzyby, cebula, pomidory, morele, banany, jagody, wiśnie, melony, pomarańcze, brzoskwinie, gruszki, maliny, mandarynki, śliwki, awokado, seler naciowy, świeże figi, rodzynki, czosnek, agrest, winogrona mało słodkie i kwaśne, zielone zioła, nektarynki, groszek słodki, daktyle, dynia, szpinak, kwaśne jabłka, fasola zielona, buraki, brokuły, imbir świeży, kalarepa, pietruszka, dynia, truskawki, rzepa oraz ocet jabłkowy.

Produkty wysoko zasadowe pH 8,0 do 9,0:
awokado, marchew, ziemniaki, suszone morele, rabarbar, cytryny, arbuz, pieprz cayenne, suszone figi, wodorosty morskie, mango, papaja, nać pietruszki, rzeżucha, szparagi, cykoria, kiwi, ananas, rodzynki, soki roślinne z jarzyn, grejpfruty.

Dieta dziecka chorującego na grzybicę
U dzieci najczęściej zakażenie grzybem Candida obejmuje jamę ustną, jelita i narządy trawienne. W związku z tym właściwe stosowanie diety ma podstawowe znaczenia w walce z infekcją grzybiczą. Dieta dzieci zakażonych grzybem Candida powinna być inna niż u osoby dorosłej. Młody organizm cechuje szybszy metabolizm, szybsza przemiana wodno - elektrolitowa oraz znacznie większe zużycie glukozy i tłuszczów jako materiału energetycznego. Powinna więc zawierać pokarmy, które zaspokoją jego potrzeby żywieniowe niezbędne dla wzrastania i rozwoju. Zbytnie ograniczenie węglowodanów spowodowałyby istotne zaburzenia funkcjonowania mózgu, takie jak ospałość, brak energii oraz silne rozdrażnienie.
Najlepszym pokarmem dla małego dziecka jest mleko matki. O ile jednak zdecydujecie się Państwo na karmienie sztuczne, to w leczeniu Candida można zastosować wyłącznie mleko hydrolizowane - Nutramigem lub Pro Sobee 1 i 2 - oparte na białku soi. Bezwzględnym przeciwwskazaniem do stosowania Pro Sobee jest alergia na białko soi.

Nutramigen
Mleko to zawiera w swoim składzie: białko (hydrolizowaną enzymatycznie kazeinę), tłuszcze (oleje roślinne), węglowodany (polimery glukozy), składniki mineralne, witaminy, a także pierwiastki śladowe. Ten hipoalergiczny preparat wskazany jest do stosowania w alergii na białko pokarmowe, w tym także w alergii na białko mleka krowiego, nietolerancji laktozy i sacharozy, kolce jelitowej oraz zapobieganiu alergii. Stosuje się dawkowanie indywidualne, zgodnie z zapotrzebowaniem kalorycznym niemowlęcia w stosunku do wieku.

Pro Sobee 1 i 2
Pro Sobee 1 i 2 są bezglutenowymi preparatami pozbawionymi laktozy i sacharozy. Źródłem białka jest w nich izolowane białko soi uzupełnione L-metioniną. Nie zawierają białek mleka krowiego. Pro Sobee 1 przeznaczony jest do żywienia niemowląt do 5 miesiąca życia, zaś Pro Sobee 2 - do żywienia od 5 miesiąca życia. Stosowanie obu preparatów jest wskazanie w przypadkach nietolerancji laktozy mogącej powodować biegunkę, nadwrażliwości na białka mleka krowiego oraz w innych zaburzeniach pokarmowych. Pro Sobee 2 stosowany jest w nietolerancji pokarmowej, w tym nietolerancji laktozy lub sacharozy, mogących powodować biegunki, nadwrażliwości na białka mleka krowiego oraz w przypadku innych dolegliwości ze strony przewodu pokarmowego. Przeciwwskazaniem do stosowania Pro Sobee 1 i 2 jest nadwrażliwość na białka soi. Stosuje się dawkowanie indywidualne, zgodne z zapotrzebowaniem dziecka w danym wieku.

Najczęstsze błędy w żywieniu dzieci polegają na:

• zbyt krótkim karmieniu niemowląt wyłącznie piersią - powinno karmić się niemowlę piersią do 6 miesiąca życia i kontynuować je po wprowadzeniu pokarmów uzupełniających do 12 miesiąca życia dziecka,

• zbyt wczesnym wprowadzaniu produktów zbożowych, mięsa i słodzonych napojów,

• zbyt małym i zmniejszającym się wraz z wiekiem spożyciem świeżych różnokolorowych warzyw oraz owoców,

• wprowadzeniu do diety cukru, słodyczy, ciast, słodzonych napojów i innych produktów wysokoprzetworzonych,

• spożywaniu zbyt małej ilości pierwiastków śladowych, wapnia, magnezu, krzemu, żelaza, potasu, a zbyt dużej ilości sodu (soli).

Soki owocowe (100%) należy wprowadzić do diety najwcześniej po ukończeniu 6 miesięcy życia w ilości nie większej niż 120-180 ml/dobę. Naturalne soki owocowe przygotowane ze świeżych owoców, powinny być stałym elementem diety dziecka. Włączając je stopniowo do odżywiania, należy najpierw określić tolerancję na nie organizmu. Proponuję początkowo rozcieńczyć je w 50% wodą. W przypadku ich dobrej tolerancji, podawać je później we wzrastającej ilości jako nierozcieńczone. Sokami wybitnie zasadowymi dla wewnętrznego środowiska organizmu są - sok z grejpfruta oraz z cytryny. Można je łączyć z sokiem z jarzyn oraz rozcieńczać wodą. Soków naturalnych i ich wodnych roztworów nie należy dosładzać. Można podawać dziecku do picia dobrą wodę niskomineralizowaną lub z filtra o odwróconej osmozie.

Niemowląt i małych dzieci nie należy zmuszać do jedzenia, jeśli nie są głodne, oraz przekarmiać. Niemowlęta i dzieci w wieku poniemowlęcym mają wykształcony mechanizm regulujący ilość spożywanego pożywienia. Należy im pozwolić na samodzielne decydowanie o wielkości posiłków, o ile ich wzrastanie i rozwój są prawidłowe. Nie należy ich zmuszać do ukończenia posiłku, gdyż ilość spożywanych jednorazowo kalorii może okazać się zbyt duża.

W okresie stopniowego ograniczania karmienia piersią, do diety dziecka należy wprowadzać zdrowe pokarmy nieprzetworzone, a jeśli nie są akceptowane ponawiać co jakiś czas próby. Do stałej diety należy wprowadzać produkty zbożowe z pełnego ziarna, a unikać z ziarna łuskanego (rafinowanych czyli oczyszczonych). Rodzice powinni decydować o tym co i kiedy dziecko będzie spożywać, natomiast dziecko ma zdecydować, czy chce jeść i jak dużo chce zjeść.
Proszę nie zapominać o podawaniu dziecku zup jarzynowych z żółtkiem czy białym mięsem. Posiłki powinny być przygotowane ze świeżych jarzyn, które powinny pochodzić z upraw ekologicznych. Warzywa zielone jak sałata, fasolka szparagowa, groszek zielony, koperek oraz pietruszka zawierają duże ilości chlorofilu, karotenu, żelaza, wapnia i są względnie łatwo trawione. Chlorofil ma własności dezynfekujące i regenerujące błony śluzowe jelit, i aby go jak najmniej utracić, należy gotować jarzyny krótko. Po długim gotowaniu tracą 30 - 50% wartości odżywczej Pozostałe jarzyny, jak: brukselka, kalafior, rzodkiew biała i czerwona oraz seler też powinny też być stałym składnikiem jadłospisu dziecka.

W okresie leczenia grzybicy, należy przejść na dietę bezglutenową. Glutenem nazywa się białka roślinne, występujące w zbożach - pszenicy, życie i jęczmieniu. Największa jego zawartość jest w pszenicy. Ma on silnie drażniące działanie na przewód pokarmowy, co może pogłębić zaburzenia pracy jelit związane z infekcją grzybiczą.

W przypadku alergii na białko jaj kurzych, należy bezwzględnie wyłączyć je z diety. O ile istnieje alergia na mleko krowie, to należy również nie podawać dziecku mięsa wołowego.

Test na dobrą marchew. Odgryźć kawałek surowej marchwi. O ile ma piekący smak wywołany zbyt dużą zawartością związków azotowych - nie nadaje się do spożycia przez dziecko.

Dzieciom starszym należy wprowadzić do diety surówki różnokolorowe oraz jarzyny gotowane. Zasada odpowiedniego łączenia składników pokarmowych powinna być taka, jak u dorosłych. W wstępnym okresie leczenia tych dzieci, u których dominują objawy jelitowe, powinna obowiązywać dieta bezglutenowa. Po eliminacji grzyba z organizmu można wprowadzić do jadłospisu chleb żytnio - razowy na naturalnym zakwasie lub chleb żytni - pytlowy. Już od dzieciństwa nie należy przyzwyczajać dzieci do jedzenia słodyczy i wyrobów cukierniczych, produktów wysokoprzetworzonych oraz picia słodkich napojów czy dosładzanych soków.

Dieta matki karmiącej chorującej na grzybice

Dieta matki karmiącej, chorującej na grzybicę powinna zawierać wszystkie składniki odżywcze w wystarczającej ilości. Zasady jej stosowania są takie same jak dla wszystkich innych chorych osób.

Proponuję więc:

1. Wprowadzić do diety różne rodzaje białek - jaja, białko zwierzęce - mięso wołowe, chudą wieprzowinę, drób, mięso z królika; ryby oraz białka roślinne - migdały nieprażone, orzechy laskowe, nerkowce. Wszystkie rodzaje białek powinny być spożywane w większej ilości niż zalecane w leczeniu grzybicy, ale razem z jarzynami surowymi i gotowanymi. Mleko można spożywać naturalne ,,ze wsi”, ale polecane są produkty fermentowane - kefir, jogurt, mleko zsiadłe. Rośliny strączkowe należy włączać ostrożnie, gdyż mogą wywoływać wzdęcia.

2. Tłuszcze - źródłem nienasyconych kwasów tłuszczowych powinna być oliwa z oliwek z I tłoczenia na zimno lub olej z siemienia lnianego tłoczony na zimno (dodawane do surówek), olej z pestek winogron, tran i lecytyna. Można spożywać niewielką ilość masła.

3. Węglowodany - źródłem węglowodanów powinny być jarzyny surowe i gotowane, soki z świeżych jarzyn, kasze (najlepiej gryczana), ryż brązowy i dziki. Należy spożywać je częściej, ale w niewielkiej ilości razem z jarzynami. Zjedzona jednorazowo zbyt duża ich porcja spowodowałaby zbyt duży wzrost stężenia cukru we krwi, co mogłoby skutkować gwałtownym rozmnażaniem drożdżaka i nawrotem grzybicy. W przypadku nietolerancji glutenu należy wyłączyć z diety chleb żytni i pszenny. Można zastąpić chleb suchymi płatkami z ryżu dzikiego i brązowego spożywając je w umiarkowanych ilościach.

4. Związki mineralne - proponuję minerały Schindele'S. Są one co prawda nieorganiczne, ale zawierają komplet wszystkich niezbędnych pierwiastków. Dodatkowo polecam chelaty: chromu, cynku, selenu, żelaza, molibdenu. Najwięcej dobrego zjonizowanego wapnia jest w surowych jarzynach, zmielonych skorupkach jajek o kolorze brązowym (zawierają więcej związków siarki), preparatach z wyprażanych cielęcych kości.

5. Oto prosty sposób przygotowania preparatu wapniowego. Skorupki jaj starannie wypłukać, usunąć błonki. Wygotować w wodzie przez 30 minut. Następnie wysuszyć i zmielić na pyłek. Spożywać na sucho jako proszek w ilości 1/2 płaskiej łyżeczki na dobę i popić wodą. W mleku kupowanym w sklepie wyniku procesu pasteryzacji, wapń znajduje się pod postacią słabo rozpuszczalnych i wchłanianych związków organicznych.

6. Witaminy - wit.C z Aceroli 1 x 250 mg, Beta-karoten 6 - 10 ug, wit.E 2 x 200 mg. Najlepiej jednak witaminy spożywać pod postacią multiwitaminy, wyprodukowanej z surowców pochodzenia naturalnego.


Dieta dorosłych i dzieci powyżej I roku życia w I etapie leczenia

Przedstawiając Państwu wiadomości o infekcjach wywoływanych przez d w książce ,, Postawiłem na zdrowie”, nie zdawałem sobie sprawy, że największym problemem dla chorej osoby będzie stosowanie właściwej diety. Zdaję też z tego sobie sprawę, że zamieszczone przepisy kulinarne nie wyczerpują w całości zagadnień żywienia w grzybicy i mogą jedynie stanowić wskazówkę do tego jak komponować właściwą dietę.

Podstawowe zasady odżywiania

1. Nie wolno łączyć białka z węglowodanami za wyjątkiem tych o niskim indeksie glikemicznym, czyli jarzyn.

2. Węglowodany można łączyć z surowymi jarzynami.

3. Białko można łączyć z surowymi i gotowanymi jarzynami.

4. Tłuszcze można dodawać do węglowodanów, białek i warzyw, ale należy pamiętać o tym, że przedłużają ich okres trawienia.

5. Nie pić płynów przed jedzeniem, w trakcie i po posiłku - wypite płyny powodują rozcieńczanie soków trawiennych, co upośledza trawienie, i może powodować bóle żołądka oraz zgagą.


Do trawienia białek w żołądku jest potrzebne środowisko kwaśne. Węglowodany, surowe warzywa i kwaśne owoce wymagają środowiska zasadowego, które zapewnia jama ustna i soki trawienne obecne w jelitach. Najlepsze trawienie jest wtedy, gdy najpierw zjemy porcję surówki i po upływie około 40 min po jej strawieniu, dopiero białko. O ile nie ma większych problemów z trawieniem pokarmów, to dobrym połączeniem składników w jednym posiłku są białka i jarzyny surowe lub gotowane, ale już bez innych węglowodanów - ziemniaków, ryżu białego, gotowanego czerwonego buraka i marchwi. O ile chcemy zjeść kaszę, ryż brązowy (dziki) o stosunkowo niskim IG, to najlepiej połączyć je też z surówką z różnokolorowych jarzyn, lub jarzynami półsurowymi czy ugotowanymi.
Wiele osób zapytuje mnie, czy można jeść grzyby, zwłaszcza pieczarki. Ponieważ zawierają w swoich organizmach białka jakie ma grzyb Candida, a organizm wytworzył przeciwko nim przeciwciała, istnieje potencjalna możliwość wystąpienia - wskutek ich spożycia, objawów alergii. Spożywanie potraw z pieczarkami powinno być poprzedzone testem tolerancji. W tym celu należy spożyć niewielką ich ilość i obserwować reakcję organizmu. O ile nie ma żadnych widocznych negatywnych objawów, to mogą być jednym z elementów diety. Trawienie tłuszczów stałych i olejów przebiega powoli i odbywa się głównie w jelicie cienkim. Obfitość spożywanych surowych jarzyn (błonnika) razem ze smażonym mięsem, zmniejsza ilość wchłanianych w jelitach tłuszczów stałych. Ażeby zbytnio nie przeciążyć systemu trawiennego organizmu, każdy rodzaj białek należy spożywać oddzielnie, czyli tylko mięso lub tylko groch, lub tylko ryby, czy wreszcie tylko jaja. Smażyć można jedynie na smalcu, ze względu na jego najwyższą temperaturę rozkładu, przy których uwalniają się związki toksyczne. Po usmażeniu potrawy nie wolno używać tego tłuszczu do innych celów kulinarnych. Nie należy smażyć potraw na olejach.

Przepisy kulinarne

Przepisy śniadaniowe
Na śniadanie można jeść niewielką ilość chleba żytnio - razowego na naturalnym zakwasie, o ile mamy pewność, że osoba chora na grzybicę dobrze toleruje białko glutenu. Indeks glikemiczny tego chleba wynosi około 57 i zależy od tego ile użyto otrąb do wyrobu ciasta. Można zjeść niewielką ilość chleba pełnoziarnistego, ale pod warunkiem, że do jego "sklejenia" nie użyto cukru o nazwie maltoza, dekstryny itp. Alternatywę dla naturalnego chleba możne być chleb żytni liofilizowany z pełnego ziarna - WASA, a także nieduża ilość płatków z ryżu dzikiego lub brązowego. Wskazane jest spożywać chleb z surówkami. Dopuszczam możliwość jedzenia chleba żytnio-razowego z niewielką ilością wędliny pod warunkiem, że spożyty będzie wraz z surówką. Surówka obniży indeks glikemiczny spożytego posiłku do 30 tj. do takiej wartości, jak gdyby wędlina była spożyta z gotowanymi jarzynami. Chleb można posmarować niewielką ilością masła.

Polecane warzywa: seler, ogórek, brokuły, kalafior, pomidory, sałata, szpinak, cukinia, czosnek, cebula, pietruszka, szparagi, botwinka, rukiew, brukselka, kapusta biała, kapusta włoska, marchew surową, burak czerwony surowy, szczypior, mniszek pospolity (mlecz), sałata, sałata zimowa (endywia), koper włoski, kalarepa, por, gorczyca, rzodkiewka, rzodkiew biała, cebula szalotka, kiełki (oprócz fasoli Mung), boćwina, rzepa, rzeżucha. Warzywa strączkowe: ciecierzyca, fasolka zielona, fasolka szparagowa, fasola biała, czerwona i brązowa, soczewica brązowa, soczewica zielona, groch.

Sałatka z pomidorów
Składniki: 3 średnie pomidory, 2 łyżki oliwy z oliwek, 1 mała cebula, sól oraz przyprawy - pieprz ziołowy, pieprz czarny i kurkuma.
Przygotowanie. Pomidory pokroić na kliny, dodać pokrojoną cebulę, oliwę z oliwek oraz do smaku przyprawy i sól. Wszystko wymieszać i odstawić na kilka minut.

Chrupiąca surówka
Składniki: nieduża główka sałaty lodowej, 5 - 6 łodyg selera naciowego, pęczek rzodkiewek, 1 łyżka posiekanego szczypiorku, niewielka ilość śmietany.
Przygotowanie. Umytą i osuszoną sałatę porozrywać na nieduże kawałki, rzodkiewki pokroić w plasterki, obrane z włókien łodygi selera kroić na mniej więcej centymetrowe odcinki. Warzywa wymieszać, polać śmietaną i posypać szczypiorkiem.

Sałatka ogórkowa
Składniki: 3 świeże ogórki, garść łuskanych ziaren słonecznika, 4 łyżki naturalnych płatków owsianych, 1 ząbek czosnku, sól, oliwa z oliwek do smaku.
Przygotowanie. Ogórki zetrzeć na grubej tarce, słonecznik zmielić w młynku do miałkości, płatki gotować przez 1 minutę w wodzie bez soli. Składniki połączyć, dodać posiekany ząbek czosnku, oliwę z oliwek i sól do smaku. Wszystko wymieszać i odstawić na 10 minut.

Surówka z kapustą pekińską
Składniki: pół niedużej kapusty pekińskiej,1 żółta papryka, marchewka, pół małego selera, 2 pomidory, por (jasna część), 1 jabłko, 2 łyżki jogurtu ewentualnie śmietany, sól, pieprz.
Przygotowanie. Kapustę pekińską pokroić w wąskie paski, pora - w półplasterki, opłukać na sicie, osączyć. Marchewkę i seler oskrobać, opłukać i zetrzeć na tarce o grubych oczkach. Umyte pomidory pokroić w kostkę. Wszystkie warzywa włożyć do salaterki, dodać jogurt (ewentualnie śmietanę), sól, pieprz i wymieszać.

Surówka wielowarzywna
Składniki: nieduże kawałki kapusty białej i czerwonej, 1 selera, 1 - 2 marchewki, 1 cebula, 2 łyżki oliwy z oliwek, sól, pieprz ziołowy.
Przygotowanie. Czerwoną kapustę i seler zetrzeć na tarce o dużych oczkach, a marchewkę na tarce o oczkach średniej wielkości. Cebulę i białą kapustę drobno posiekać. Wszystkie warzywa połączyć, doprawić do smaku solą i pieprzem, wymieszać z oliwą z oliwek.

Surówka różnokolorowa
Składniki: nieduża główka kapusty, dwa pomidory, 1 pęczka koperku, 1 pęczka grubego szczypioru, cebula, 2 surowe ogórki, kilka rzodkiewek, 1 żółtej i 1 czerwonej papryki, ząbek czosnku, trzy łyżki oliwy z oliwek, pieprz i sól.
Przygotowanie. Kapustę pokroić w jak najcieńsze, długie makaroniki, wypłukać, osączyć na sicie. Dodać pokrojoną w piórka cebulę i posiekaną zieleninę. Pomidory pokroić w kliny, ogórki w cienkie plasterki, rzodkiewki w talarki, a paprykę w cienkie paski, czosnek posiekać na drobno. Tuż przed podaniem wszystkie składniki wymieszać z oliwą, przyprawić solą i pieprzem.

Jajecznica dwukolorowa
Składniki: jajka (minimum 2 na osobę), masło, sól, pieprz.
Przygotowanie. Na zimną patelnię wrzucić taką ilość masła, żeby po roztopieniu utworzyło ono 3 - 5 milimetrową warstewkę i rozgrzać do niezbyt wysokiej temperatury. Wbić jajka w taki sposób, aby zachować całe żółtka. Na patelni z początku jajka mają wyglądać jakby miały być sadzone. Gdy białko zacznie się ścinać, należy je delikatnie wymieszać, uważając, aby żółtka się nie rozlały. Posolić wedle uznania. Gdy białko będzie już białe, ale jeszcze miękkie, połączyć je z żółtkami w ten sposób, by rozlały się one na wierzchu. Patelnię unieść z gazu i pozwolić jajkom ściąć się. Jajecznicę delikatnie wymieszać tak, aby żółtka i białko były wyraźnie oddzielone od siebie. Jajecznica ma być miękka, wilgotna i dwukolorowa. Gotową jajecznicę przełożyć na talerz i posypać po wierzchu grubo zmielonym pieprzem.

Jajka na twardo
2-3 jaja ugotować na twardo, przekroić na pół, na wierzch dodać niewielką ilość majonezu, posypać posiekaną pietruszką.

Twaróg
Przygotować porcję białego twarogu z wiejskiego mleka i dodać posiekany szczypiorek lub cebulę. Dodać sól i pieprz do smaku.

Przepisy obiadowe

Pada wiele pytań odnośnie jedzenia gotowanych ziemniaków, marchwii i buraków - czy można je spożywać, czy też nie?
Otóż uważam, że nie wolno spożywać tych gotowanych jarzyn jako samodzielnego posiłku ze względu na ich wysoki IG. Nawet po równoczesnym zjedzeniu takiej samej wagowo porcji surówki, wypadkowa IG będzie wynosiła powyżej 50.
Można dodać niewielką ilość ziemniaków lub buraków czy marchwi do zupy jarzynowej, ale nie powinny być podstawowym składnikiem tej zupy. Gotowane jarzyny w tej zupie znacząco zmniejszą ich IG.

Oto kilka przepisów na zdrowe dla naszego organizmu zupy:

Zakwas do przygotowania żuru
Przygotowanie. 10 dkg mąki żytniej razowej lub żytniej pytlowej wsypać do glinianego wyparzonego wrzątkiem kamiennego garnka lub szklanego słoja i zalać 1 litrem przegotowanej letniej wody. Dodać 2 - 3 ząbki czosnku i całość dokładnie wymieszać. Po kilku godzinach usunąć z roztworu czosnek. Garnek przykryć gazą i postawić w ciepłym miejscu na około 3 - 4 dni. Kwaśny płyn przelać do butelek lub słoików. Przechowywać w lodówce. Prawidłowo przygotowany żur ma smak kwaskowaty i przyjemny zapach. Używać go do sporządzania zup.

Żurek na białej kiełbasie
Składniki: 1 l wywaru z włoszczyzny, 15 dkg białej kiełbasy, 1 szklanka kwaszonego żuru, 2 ząbki czosnku, listek laurowy, parę ziaren pieprzu i ziela angielskiego, majeranek, sól.
Przygotowanie. Na wywarze z włoszczyzny ugotować białą kiełbasę. Przecedzić, do wywaru wlać żur z mąką, która zagęści zupę, dodać białą kiełbasę pokrojoną w plastry, sól, czosnek i przyprawy. Pogotować jeszcze 5 min. Żurek możne być również daniem postnym. Białą kiełbasę z powodzeniem zastąpi jajko ugotowane na twardo i pokrajane na ćwiartki. Pokrajane jajka położyć na talerzu i zalać gorącym żurkiem.

Krupnik z kaszą i fasolą
Składniki: mięso drobiowe, 1/3 szklanki kaszy perłowej lub pęczaku, liść laurowy, 1 por, ziele angielskie, majeranek, 1 szklanki fasoli (surowej czy gotowanej), smalec.
Przygotowanie. Ugotować rosół na mięsie drobiowym, 1,5 szklanki odlać do innego pojemnika, do reszty rosołu wsypać kaszę perłową lub pęczak. Wrzucić listek laurowy, ziele angielskie i majeranek. Gotować na małym ogniu do lekkiej twardości. Pory oczyścić, opłukać, osuszyć, pokroić w prążki i obsmażyć dość szybko w wysokiej temperaturze, następnie wlać 1,5 szklanki rosołu, który wcześniej odlaliśmy, mieszając doprowadzić do wrzenia i dodać do zupy. Fasolę ugotować, odcedzić i dodać do zupy. Gotować jeszcze 10 minut, przyprawić solą i pieprzem.

Kapuśniak z grzybami
Składniki: 1,5 l wywaru z mięsa i jarzyn, 40 dkg kapusty kwaszonej, 2 cebule, 2 łyżki smalcu, 2 łyżki koncentratu pomidorowego, 15 dkg szynki wędzonej, kilka suszonych grzybów, sól, pieprz, listek laurowy, ziele angielskie.
Przygotowanie. Grzyby namoczyć i odstawić na 1 godz. Kapustę pokroić, zalać przygotowanym wcześniej wywarem z jarzyn i mięsa, dodać pokrajane grzyby, liść laurowy, ziele angielskie i razem gotować. Cebulę obrać, opłukać, pokroić w kostkę, podsmażyć na smalcu na złoty kolor i połączyć z kapustą. Dodać również koncentrat pomidorowy i pokrojoną w plasterki szynkę.

Barszcz czerwony z fasolą
Składniki: 40 dkg buraków, 2 cebule, 1 szklanka fasoli, liść laurowy, kwas buraczany (ewentualnie ocet z jabłek lub sok z cytryny), sól, natka pietruszki lub koperek, kilka ząbków czosnku.
Przygotowanie. Buraki opłukać, obrać i pokroić na plasterki, zalać wrzątkiem, dodać cebulę, listek laurowy, ząbki czosnku i ugotować do miękkości. Buraki odcedzić i pozostawić tylko sam wywar, następnie doprawić czysty barszcz kwasem buraczanym, pieprzem ziołowym i solą. Następnie do barszczu dodać ugotowaną na miękko fasolę i zagotować. Barszcz podawać posypany natką lub koperkiem.

Zupa fasolowa z cebulą
Składniki: 1,7 l wywaru z mięsa wołowego, 25 dkg fasoli perłowej, 25 dkg cebuli, 1 łyżka stołowa smalcu, 40 dkg ugotowanej wołowiny, sól, pieprz, czosnek i majeranek.
Przygotowanie. Fasolę opłukać, przebrać, zalać przygotowanym wywarem z mięsa i odstawić na 2 godz. Potem ugotować. Cebulę obrać, pokrajać na drobno, zarumienić na złoty kolor, dodać wraz z pokrojonym w kostkę mięsem do ugotowanej fasoli. Do zupy dodać przyprawy i chwilę pogotować.

Zupa pomidorowa krem
Składniki: 2 - 3 duże pomidory, strąk czerwonej papryki, 1 cebula, 4 ząbki czosnku, 2 łyżki jogurtu naturalnego, bazylia, pieprz, sól.
Przygotowanie. Zagotować 2 szklanki wody. Pomidory umyć, sparzyć, obrać ze skórki, pokroić na cząstki, natomiast cebulę umyć, oczyścić, pokroić w kostkę i wszystko razem wrzucić do wrzątku. Dodać pokrojony czosnek i przyprawy - pieprz ziołowy, czarny pieprz oraz bazylię i wszystko razem zmiksować. Ugotowane do miękkości warzywa zmiksować i przetrzeć przez sitko. Połączyć wszystkie składniki. Do roztworu dolać tyle wody, by otrzymać 0,8 l zupy. Doprawić jogurtem i przyprawami, zagrzać. Podawać z makaronem sojowym lub razowym.

Zupa z brokułów
Składniki: 1,7 l rosołu z kury, 50 dkg brokułów, 5 dkg kaszy jęczmiennej, 5 dkg makaronu razowego, 2 cebule, 1 łyżka stołowa smalcu, 1 cytryny, 2 żółtka, natka z pietruszki, sól, pieprz.
Przygotowanie. Brokuły oczyścić, opłukać w wodzie lekko zakwaszonej cytryną, podzielić na cząstki, włożyć do rosołu i ugotować. Kaszę opłukać, zalać pozostałym rosołem i ugotować do lekkiej twardości. Pod koniec gotowania wsypać makaron. Cebulę obrać, opłukać, drobno pokroić, usmażyć, połączyć z kaszą i brokułami, chwile pogotować. Zupę wymieszać z żółtkami i posiekaną natką z pietruszki, doprawić.

Zupa z kalarepy z cebulą
Składniki: 1,7 l wywaru z kości i warzyw, 2 cebule, 1 łyżka smalcu, 3 łyżki śmietany, 2 żółtka, natka z pietruszki, sól, pieprz, oregano.
Przygotowanie. Kalarepkę umyć, obrać, opłukać, pokroić w kostkę i ugotować. Cebule obrać, opłukać, drobno pokroić, zeszklić, połączyć z kalarepą i chwilę gotować. Do zupy dodać żółtka, zabielić śmietaną, dodać natkę z pietruszki i oregano, wymieszać.

Zupa grochowa z wołowiną
Składniki: 1,5 l wywaru z kości i warzyw, 20 dkg grochu, 2 cebule, 20 dkg wołowiny bez kości, 10 dkg boczku wędzonego, sól, pieprz, majeranek, ziele angielskie, liść laurowy.
Przygotowanie. Groch przebrać, opłukać, zalać zimnym wywarem, zagotować i pozostawić na 2 godz. Cebulę obrać, opłukać, pokroić na drobno. Mięso opłukać, pokroić w kostkę. Boczek pokroić w kostkę, częściowo stopić, włożyć mięso i cebulę. Dusić na małym ogniu do miękkości i potem połączyć z grochem i przyprawami. Wszystkie połączone składniki ugotować do miękkości, doprawić solą do smaku.

Zupa jarzynowa z makaronem
Składniki: 1 szklanki białej suchej fasoli, 1 mały por, gałązka selera naciowego (ewentualnie ćwierć korzenia selera), 1 główki włoskiej kapusty, 1 duża cebula, 2 duże pomidory, plaster dyni (niekoniecznie), kilka gałązek natki pietruszki, liść laurowy, kilkanaście listków bazylii, 4 łyżki oliwy z oliwek, 2 garście ciemnego razowego makaronu.
Przygotowanie. Umytą fasolę zalać na noc 2 litrami przegotowanej zimnej wody. Dynię i seler pokroić w kostkę, a pora, kapustę i cebulę grubo poszatkować. Fasolę gotować w wodzie, w której się moczyła, po 30 minutach dodać warzywa i gotować do miękkości. Pomidory sparzyć, obrać ze skórki i pokroić, natkę i bazylię posiekać, wszystko wrzucić do garnka z fasolą i gotować jeszcze 10 minut. Makaron ugotować tak, żeby pozostał lekko twardy, odcedzić i dodać do zupy. Przyprawić do smaku pieprzem, solą i przyprawami ziołowymi.

Paprykowa zupa krem
Składniki: 4 duże różnokolorowe papryki, 3 pomidory, włoszczyzna, 1 cebula, natka pietruszki, śmietana, sól, pieprz, kminek, ząbek czosnku, bazylia, smalec czy olej.
Przygotowanie. Włoszczyznę wrzucić do 1,5 litra wody, dodać sól i pieprz i ugotować bulion. W czasie, gdy bulion się gotuje, na patelni zeszklić cebulę pokrojoną w kostkę i dodać obrane, pokrojone pomidory i paprykę, a następnie wszystko to dusić na małym ogniu aż zmięknie i stworzy jednolitą masę. Z bulionu wyjąć włoszczyznę i nie używać jej do dalszego przygotowania zupy. Uduszone warzywa wrzucić do bulionu i zagotować. Po ostygnięciu wszystko razem zmiksować i dodać kminek, bazylię oraz czosnek. Podawać posypane natką pietruszki.

Chłodnik z ogórkami
Składniki: 3 opakowania kefiru, jogurtu naturalnego lub 750 g zsiadłego mleka, 2 średnie ogórki, 1 ząbek czosnku, 1 łyżka koperku, sól.
Przygotowanie. Ogórki obrać i drobno posiekać, czosnek i koperek także posiekać, całość zalać kefirem, doprawić solą i wymieszać.

Chłodnik z pomidorami
Składniki: 1 litr kefiru, zsiadłego mleka lub jogurtu naturalnego, 3 pomidory, 1 ząbek czosnku, 1 łyżka szczypiorku, 1 łyżka koperku.
Przygotowanie. Pomidory obrać ze skórki i drobno pokroić, czosnek, koperek i szczypiorek posiekać, całość wymieszać ze zsiadłym mlekiem i doprawić do smaku.

Potrawy mięsne

Do przyrządzania potraw mięsnych polecam użyć mięsa kupowanego w małych miejscowych przetwórniach. Tych producentów nie stać na zakup kosztownych urządzeń do ,,wzbogacania" mięsa w wodę i żele roślinne. Niestety powszechny jest tucz drobiu i trzody chlewnej paszami zawierającymi hormony i antybiotyki. Właścicielka hodowli indyków, z którą na ten temat rozmawiałem stwierdziła, że ptaka do prywatnego uboju izoluje od stada na okres 1 - 2 miesięcy i karmi go naturalnym ziarnem pozbawionym substancji toksycznych.

Indyk faszerowany z jarzynami
Składniki: 1 kg piersi indyczej, 1 cukinia, natka pietruszki, 1 jajko ugotowane na twardo, sól, pieprz czarny.
Przygotowanie. Mięso umyć, osuszyć i w środku wyciąć kieszeń na farsz. Cukinię oczyścić, pokroić w kosteczkę, jajko i natkę pietruszki posiekać, składniki wymieszać, przyprawić solą i pieprzem. Tym farszem napełnić przygotowaną w mięsie kieszeń, brzegi spiąć wykałaczkami. Mięso natrzeć solą i pieprzem, wstawić na blachę wysmarowaną olejem i piec przez godzinę w temperaturze 200 °C. Podawać z surówkami bądź z utłuczonym kalafiorem pokraszonym masłem.

Gulasz z indyka
Składniki: mięso z uda indyka (bez skóry i kości), cebula, przyprawy: sól, pieprz, curry, sos sojowy, oliwa z oliwek.
Przygotowanie. Mięso pokroić jak na gulasz, szybko obsmażyć na dość silnym ogniu na oliwie, dodać cebulę pokrojoną w grubą kostkę. Chwilkę jeszcze całość podsmażyć. Następnie dodać wodę, przyprawy do smaku i dusić aż mięso będzie miękkie. Cebula dodatkowo zagęści sos.

Żeberka z chili (Przepis na 4 porcje).
Składniki: 80 dkg żeberek wieprzowych, sól, pieprz, 2 ząbki czosnku, 2 papryczki chili, por lub cebulki dymki ze szczypiorkiem, 1 łyżka koncentratu pomidorowego, smalec.
Przygotowanie. Z żeberek skroić tłuszcz, pokroić je porcje, oprószyć pieprzem, natrzeć czosnkiem roztartym z solą. Pora lub cebulki drobno posiekać, wrzucić do garnka, na patelni rozgrzać olej, obsmażyć żeberka, przełożyć do garnka, podlać z wodą i dusić z porem aż będą miękkie. Dodać posiekane papryczki chili i koncentrat, chwilę poddusić, przyprawić. Podawać z ryżem brązowym na sypko.

Filet z kurczaka z fasolką szparagową
Przepis dla jednej osoby
Składniki: 10 dkg filetu z kurczaka, 40 dkg fasolki szparagowej mrożonej, 10 dkg pora, koncentrat pomidorowy, smalec, sól, przyprawy - pieprz, bazylię, oregano i czosnek.
Przygotowanie. Na patelni podsmażamy pokrojone kawałki kurczaka, dajemy przyprawy. Po 10 minutach dodajemy pokrojony por oraz fasolkę szparagową. Po usmażeniu przekładamy wszystko do garnka i dusimy pod przykryciem do miękkości. Pod koniec dodajemy koncentrat pomidorowy i jeszcze ewentualnie przyprawiamy. Porcja wychodzi spora i jest dosyć sycąca.

Pierś z kurczaka
Składniki: pierś kurczaka, oliwa z oliwek, 4 ząbki czosnku, ocet jabłkowy lub winny, 1 jajko, smalec, pieprz.
Przygotowanie. Pierś kurczaka ubić na kotlet, posolić, popieprzyć i zanurzyć w marynacie z oliwy z oliwek, czosnku i odrobiny octu z jabłek. Zatopione w marynacie mięso wstawić na noc do lodówki, następnego dnia wyciągnąć, obtoczyć w jajku (bez panierki) i usmażyć na smalcu. Podawać z surówką z jarzyn.

Potrawka z kurczaka
Składniki: pierś z kurczaka, smalec, kilka cebul, fasola szparagowa, surówka.
Przygotowanie. Pierś kurczaka pokroić w paski, smażyć na niewielkiej ilości smalcu, odstawić, by ostygła. Usmażyć sporą ilość cebuli i ugotować fasolkę szparagową pokrojoną na połówki, a kiedy zmięknie - odcedzić z wody, dodać do mięsa. Wszystkie składniki połączyć i wymieszać ze sobą. Podawać z surówkami z jarzyn.

Szaszłyki z kurczaka
Przepis na 4 porcje Czas przygotowania 25 minut.
Składniki: 25 dkg mięsa z piersi kurczaka, kilka małych pomidorków, 2 cebule, kawałek żółtej papryki, sól, olej, sok z cytryny, pieprz , rozmaryn.
Przygotowanie. Opłukane i osuszone mięso pokroić na plasterki odpowiednie do szaszłyków, cebule obrać, pokroić na grubsze plasterki. Pomidory umyć, paprykę pokroić na kawałki. Przygotowane produkty nadziać na przemian na szpadki do szaszłyków, skropić olejem i sokiem z cytryny, oprószyć solą, pieprzem i odstawić na pół godziny w chłodne miejsce. Upiec na grilu, posypać rozmarynem, podawać gorące z surówkami.

Pulpety drobiowe w sosie pomidorowym
Porcja na 2 - 3 osoby.
Składniki: 0,5 kg mielonego mięsa drobiowego, jajko, koncentrat pomidorowy lub\i świeże pomidory, duża cebula, oliwa z oliwek, sól, przyprawy - pieprz, majeranek, słodka papryka, bazylia świeża lub suszona.
Przygotowanie. Do mięsa dodać jajko, sól i przyprawy. Całość dokładnie wymieszać, formować niewielkie kulki, mniej więcej wielkości orzecha włoskiego. Wszystkie wrzucić do 1 litra wrzącej osolonej wody i gotować przez 15 min, pod koniec dodać koncentrat pomidorowy ewentualnie świeże pomidory. Po pół godzinie do wywaru dodać pokrojoną w kostkę i zrumienioną na oliwie cebulę. Całość gotować kolejne 15 - 20 minut. Po nałożeniu na talerz pulpety posypać drobno posiekaną bazylią. Jako dodatek do potrawy proponuję lekko niedogotowane brokuły z odrobiną tartego żółtego sera na wierzchu.

Szaszłyki z trzech gatunków mięs
Składniki: po 25 dkg polędwicy wieprzowej, sznycla cielęcego oraz piersi kurczaka, po strąku żółtej i czerwonej papryki, 2 cebule, 5 - 6 łyżek oliwy, łyżeczce cząbru, grubo mielonego pieprzu i sproszkowanej łagodnej papryki, sok z jednej cytryny, sól.
Przygotowanie. Mięso lekko obić tłuczkiem i pokroić w plastry odpowiednie do szaszłyków. Każdy gatunek mięsa ułożyć w osobnym głębokim talerzu, skropić sokiem z cytryny, polać oliwą. Cielęcinę posypać papryką, wieprzowinę - cząbrem, kurczaka - pieprzem, wymieszać i wstawić na 3 - 4 godziny do lodówki. Cebulę pokroić w grubsze plastry, paprykę na spore równe kawałki. Na szpadki nadziewać na przemian wszystkie gatunki mięsa, przedzielając je cebulą i papryką, oprószyć solą. Piec na grillu po 7-10 min. z każdej strony. Podczas pieczenia szaszłyki skrapiać oliwą. Można je również usmażyć na patelni. Podawać z ryżem lub surówką.

Kapusta kwaszona zapiekana - po węgiersku
Składniki: 60 dkg kapusty kiszonej, 30 dkg obranej ze skórki i pokrojonej kiełbasy, 2 - 3 cebule, 2 łyżki koncentratu pomidorowego, 2 - 3 szklanki śmietany, 30 dkg słodkiej papryki, 3 łyżki smalcu, sól, pieprz, papryka mielona do smaku.
Przygotowanie. Kapustę pokroić, zalać wrzącą wodą z dodatkiem tłuszczu, zagotować pod przykryciem, odkryć na chwilę i gotować dalej około 50 min pod przykryciem. Paprykę i cebulę oczyścić, opłukać, pokroić w kostkę, podsmażyć na tłuszczu, dodać niewielką ilość wody i dusić do miękkości. Pod koniec duszenia dodać koncentrat pomidorowy i przyprawy. Naczynie żaroodporne wysmarować tłuszczem, układać warstwami kapustę, paprykę, kiełbasę. Pierwszą i ostatnią warstwą powinna być kapusta. Zalać śmietaną i zapiekać w piekarniku około 40 min.

Sos selerowy do mięs
Składniki: 1 średniego selera, kilka cebul, masło.
Przygotowanie. Korzeń selera zetrzeć na drobniej tarce, cebulę drobno posiekać i razem udusić na maśle do miękkości. Dodać wody i gotować na małym ogniu, aż składniki rozgotują się. Podawać z kaszą gryczaną.

Pierś indyka z jarzynami
Składniki: pierś indyka, różnokolorowe jarzyny, 2 łyżeczki masła, smalec.
Przygotowanie. Pierś indyka posiekać drobno w kostkę, dodać przyprawy ziołowe i podsmażyć na patelni, aż się zarumieni. Pokroić w kostkę różne jarzyny i dodać do mięsa. Dodać 2 łyżeczki masła i pół szklanki wody. Dusić razem do miękkości.

Pieczone udka z kurczaka
Składniki: udka z kurczaka, oliwa z oliwek, kurkuma, majeranek, kminek, czosnek, imbir i sól.
Przygotowanie. Zmieszać ze sobą oliwę z oliwek, kurkumę, majeranek, kminek, imbir, czosnek i sól, następnie tą mieszaniną natrzeć udka z kurczaka i pozostawić na 30 minut. Mięso piec przez 20 min. w odkrytym rondlu - w nagrzanym do maksimum piekarniku, potem zmniejszyć ogień do 140-150 °C, nakryć rondel i dalej piec 50 minut. Podawać z surówką z jarzyn.

Filety ze śledzia z duszonymi pomidorami
Składniki: 50 dkg surowych filetów ze śledzia norweskiego, 50 ml oleju z pestek winogron, 5 dkg masła, 20 dkg cukini, 3 pomidory, sól, pieprz, tymianek, oregano, bazylia, czosnek, natka pietruszki, smalec, odrobina masła.
Przygotowanie. Filety śledziowe dokładnie oczyścić, wypłukać w zimnej wodzie, osuszyć i natrzeć zmieszanymi z sobą przyprawami. Na patelni rozgrzać niewielką ilość smalcu i usmażyć na nim filety. Pod koniec smażenia do smaku dodać odrobinę świeżego masła. Pomidory sparzyć wrzątkiem, obrać ze skórki i pokroić. Cukinię umyć, obrać, pokroić w cienkie plastry, oprószyć solą i pieprzem i obsmażyć na niewielkiej ilości masła. Następnie cukinię wyjąć z patelni i na tym samym tłuszczu zeszklić drobno pokrojoną cebulę, posiekany czosnek i pomidory. Dodać natkę pietruszki oraz przyprawy do smaku. Usmażone filety śledziowe ułożyć w sosie, udekorować smażonymi jarzynami oraz natką i bazylią.

Karp pieczony w śmietanie
Składniki: 1 karp (duży), 3 cebule, 1 l śmietany (może być kwaśna), 1 cytryna, pieprz, sól, odrobina masła.
Przygotowanie. Karpia obrać i oskrobać, pokropić w środku sokiem z cytryny, następnie do środka włożyć pokrojoną w talarki cebulę oraz masło. Karpia popieprzyć i posolić w środku i po wierzchu. Rybę włożyć na płaską blachę do pieczenia i polać małą ilością śmietany. Piec przez około 1,5 godziny, od czasu do czasu polewając śmietaną.

Potrawy jarskie

Pasztet sojowy
Składniki: 2 szklanki ugotowanej soi, 0,5 kg pieczarek, 4 cebule, 3 jaja, 2 średniej wielkości selery, pietruszka, oliwa, przyprawy ziołowe, sól, pieprz.
Przygotowanie: Umyte pieczarki pokroić i podsmażyć na maśle, dodać posiekane cebule i razem udusić. Pietruszkę oraz seler umyć, obrać i ugotować. Pieczarki, warzywa i soję zmiksować na grubsze kawałki, dodać surowe żółtka i przyprawy do smaku i wszystko razem wymieszać. Białka jajek ubić na sztywną pianę, na końcu wszystko delikatnie połączyć. Masę włożyć do wysmarowanej tłuszczem formy. Piec 30 - 40 minut, podawać na gorąco z surówką albo na zimno z sosem chrzanowym lub tatarskim.

Ryż żółty z kurkumą
Przepis dla 1 osoby
Składniki: 10-15 dkg ryżu brązowego lub dzikiego, 1 czubata łyżeczka kurkumy, 1-2 łyżki oliwy z oliwek.
Przygotowanie. Rozgrzać olej w garnku, wrzucić do środka ryż oraz kurkumę i mieszać do momentu aż zeszkli się. Dodać do garnka dwa razy tyle wody ile jest ryżu i gotować ryż, aż woda wyparuje tj. około 15 - 20 minut. Doskonale pasuje z sosem pomidorowym.

Bakłażany zapiekane
Składniki: 4 bakłażany, 25 dkg zmielonego gotowanego mięsa, niecałe pół szklanki oliwy z oliwek, 40 dkg pomidorów bez skórki, 2 drobno posiekane cebule, 3 ząbki czosnku, tymianek, pieprz i sól.
Przygotowanie. Bakłażany pokroić wzdłuż na centymetrowe plastry, ułożyć w misce, posolić, przycisnąć talerzem i odstawić na pół godziny lub dłużej, by puściły sok. W tym czasie z wymieszanego ze sobą mięsa, cebuli, soli i zmiażdżonego czosnku przygotowujemy farsz. Plastry bakłażana odsączyć z soku i obsmażyć na oliwie. Żaroodporne naczynie posmarować oliwą i układać w nim na przemian warstwę farszu i warstwę bakłażanów, następnie dodać plasterki pomidorów, posypać tymiankiem, solą i pieprzem. Wierzch polać pozostałą oliwą i zapiekać w piekarniku w temperaturze 175 oC przez około 40 minut. Podawać na gorąco lub zimno.

Duszony kabaczek z pomidorami
Składniki: 1 kabaczek (około 1 kg), 2 cebule, oliwa z oliwek, pieprz czarny, sól, koncentrat pomidorowy, masło, koperek.
Przygotowanie. Cebulę obrać i pokroić niezbyt drobno, podsmażyć na oliwie. Kabaczek umyć, obrać, przekroić wzdłuż na połowę, oczyścić z miąższu i pestek, a następnie pokroić na większe kawałki. Do pokrojonego kabaczka dodać zeszkloną cebulę, sól, pieprz czarny i łyżkę masła. Całość zalać wodą i dusić do momentu, gdy kabaczek będzie miękki (szklisty). Wówczas dodać koncentrat pomidorowy i dużą ilość koperku. Potrawę wymieszać delikatnie i jeszcze chwilę poddusić. Kabaczek podawać obficie posypany koperkiem.

Kalarepki zapiekane z sosem pietruszkowym
Przepis na 4 osoby
Składniki: 6 małych kalarepek, pół pęczka pietruszki, 20 dkg tartego żółtego sera, 1 łyżeczka curry, sól, pieprz, 1 łyżka masła do posmarowania naczynia, 0,5 l naturalnego jogurtu i ewentualnie niewielka ilość śmietany.
Sos - jogurt wymieszać z przyprawami i posiekaną na drobno pietruszką. Jeżeli jogurt jest zbyt gęsty, możemy go rozcieńczyć rzadką śmietaną. Przygotowanie. Kalarepki obrać i pokroić na plasterki o grubości 1 cm. Gotować je na półtwardo w osolonej wodzie około 15 minut. Naczynie żaroodporne posmarować masłem, plasterki kalarepki układać w nim warstwami, posypując każdą utartym serem. Po ułożeniu wszystkich warstw wlać na wierzch przygotowany sos i zapiekać potrawę przez 20 minut, tak aby nabrała złocistego odcienia. Podawać na gorąco.

Kotlety z fasoli
Składniki: 1 szklanka fasoli, 1 jajko, tarta bułka graham, sól, pieprz.
Przygotowanie. Fasolę dzień wcześniej namoczyć. Po ugotowaniu fasolę przekręcić przez maszynkę, dodać 1 jajko, trochę tartej bułki graham, sól, pierz i całość dokładnie wymieszać. Uformować kotlety i smażyć na oleju. Fasolę można zastąpić grochem albo cukinią.

Bigos z pieczarkami
Składniki: 1 kg kiszonej kapusty, 1 kg kapusty białej słodkiej, 30 dkg pieczarek, 1 szklanka gotowanego grochu, 3 cebule, kminek, majeranek, sól, pieprz, olej.
Przygotowanie. Kapustę kiszoną i poszatkowaną białą słodką kapustę ugotować oddzielnie w jak najmniejszej ilości wody. Pieczarki i cebulę oczyścić, umyć, pokroić w grube paseczki. Do rondla wlać olej, ułożyć warstwę cebuli oraz pieczarek i dusić na wolnym ogniu. Po ugotowaniu kapustę słodką i kiszoną połączyć ze sobą, dodać groch, duszone pieczarki z cebulą i wymieszać. Całość przyprawić pieprzem i innymi przyprawami, dokładnie wymieszać i dusić razem pod przykryciem około pół godziny.

Gulasz warzywny
Składniki: bakłażan, patison, 2 cebule, 4 pory, 2 ząbki czosnku, 4 pomidory, 25 dkg ugotowanej fasoli, 4 łyżki oliwy.
Przygotowanie. Na patelni z oliwą podsmażyć pokrojoną cebulę, pory i czosnek. Obrać i pokroić w paski bakłażana i patisona. Dusić razem w rondelku na oliwie z kilkoma łyżkami wody. Dodać ugotowaną fasolę i pokrojone w plastry pomidory. Dusić razem pod przykryciem około 15 minut. Gulasz można podawać z brązowym ryżem.

Duszone jarzyny
Składniki: cukinia, 1 cebula, brokuł, natka pietruszki, masło, czarny pieprz, bazylia.
Przygotowanie. Cukinię obrać ze skórki i pokroić w kostkę. Brokuła podzielić na cząstki. Cebulę posiekać w grubą kostkę. Wszystkie składniki połączyć razem, dodać niewielką ilość wody, 3 - 4 łyżki masła i dusić na wolnym ogniu do miękkości, posypać posiekaną natką pietruszki, dodać bazylię, sól i pieprz do smaku.

Duszona kapusta z pomidorami
Składniki: główka białej kapusty, 3 duże cebule, 5 dużych pomidorów, 1 łyżki kminku, 3-4 ząbki czosnku, 4 ziarnka ziela angielskiego, 1 listek laurowy, 1 łyżki imbiru, czarny pieprz, sól.
Przygotowanie. Kapustę pokroić i sparzyć wrzątkiem, odcedzić i zalać małą ilością wody. Pomidory sparzyć wrzątkiem, obrać ze skórki, pokroić i dodać do kapusty. Dodać pokrojone w kostkę i zeszklone na tłuszczu cebule oraz czosnek, ziele angielskie, listek laurowy, imbir, pieprz, sól i dusić wszystko razem do miękkości. Doprawić do smaku.

Kapusta z grochem
Składniki: 70 dkg kiszonej kapusty, 1 szklanka namoczonego przez noc grochu, cebula, olej, listki laurowe, sól, pieprz, szczypta kminku, boczek.
Przygotowanie. Groch i kapustę z listkiem laurowym ugotować oddzielnie. Groch odcedzić i połowę porcji utłuc na puree i połączyć z kapustą. Na patelni lekko podrumienić cebulę, dodać boczek i wrzucić do kapusty. Dodać resztę nieutłuczonego grochu, całość wymieszać, doprawić do smaku pieprzem, solą i kminkiem. Dodać niewielką ilość wody i chwilę pogotować.

Pieczony czosnek
Składniki: ząbki czosnku i oliwa z oliwek.
Przygotowanie. Wybieramy dorodne ząbki czosnku (w koszulkach), kładziemy je do naczynia żaroodpornego, smarujemy oliwą i pieczemy około 15 minut w gorącym piekarniku. Po upieczeniu i lekkim przestudzeniu obieramy z koszulek.

Ryż na śniadanie, obiad lub kolację dla dzieci
Składniki: 1 szklanki ryżu brązowego (dzikiego), 1 łyżka masła, 2 - 3 kwaśne jabłka, skórka pomarańczy, cynamon.
Przygotowanie. Ryż gotujemy do lekkiej twardości. Po ugotowaniu dodajemy do niego łyżkę masła. W tym czasie przygotowujemy mus jabłkowy z kwaśnych jabłek. Obrane jabłka dusimy delikatnie na odrobinie wody, aż zrobi się gęsta masa przypominająca marmoladę. Dodajemy cynamon i odrobinkę skórki z pomarańczy i tą gorącą masą polewamy ryż.

Leczo
Składniki: 3 czerwone papryki, 2 zielone lub żółte papryki, 3 duże cebule, 1 kg mięsistych pomidorów, 30 dkg cukini, 3 łyżki oleju, słodka i ostra papryka w proszku, olej.
Przygotowanie. Cebulę oczyścić, pokroić na grube półplasterki i zeszklić w dużym rondlu na rozgrzanym oleju. Dodać oczyszczoną z gniazd nasiennych, pokrojoną w cienkie paski paprykę, dusić razem na małym ogniu, często mieszając przez około 5 minut. Pomidory gotować przez 1 - 2 minuty we wrzątku, a następnie obrać ze skórki. Pokroić niezbyt drobno i dodać do duszących się warzyw. Wrzucić jeszcze pokrojoną w kostkę cukinię, dokładnie wymieszać, doprawić do smaku ostrą i słodką papryką oraz solą. Dusić wszystko razem bez przykrycia do chwili, aż pomidory się rozpadną, a papryka pozostanie nadal jędrna.

Kalafior zamiast ziemniaków
Kalafiora gotujemy do miękkości, dodajemy masło, tłuczemy. Kolorem, jak i smakiem potrawa do złudzenia przypomina skrobiowe ziemniaki.

Potrawa z nasion
Składniki: łuskane nasionka słonecznika, dyni i sezamu (w ilościach wedle uznania), natka pietruszki, koperek.
Przygotowanie. Składniki mieszamy i dusimy w garnku z niewielką ilością oliwy z oliwek, doprawiamy i gotowe. Na koniec posypujemy obficie natką pietruszki i koperkiem. To jest wersja wegetariańska. Dla niewegetarian polecam na początku dodać troszkę kiełbasy lub boczku.

Surówki
Surówki można sporządzić z białej i czerwonej kapusty, czerwonych buraków, czerwonej rzodkiewki, białej rzodkwi, kopru, różnych gatunków sałat, pietruszki, natki z pietruszki, kalarepy, marchwi, selera, selera naciowego, pora, cykorii, zielonej, żółtej i czerwonej papryki, kalafiora, cebuli itd.

Surówka z surowego czerwonego buraka
Składniki: czerwony burak, biała rzodkiew, cebula, seler, oliwa z oliwek lub olej z pestek z winogron, pieprz ziołowy, natka pietruszki.
Przygotowanie: Surowy czerwony burak, białą rzodkiew, seler i cebulę utrzeć na grubej tarce. Do startych warzyw dodać niewielką ilość soku z cytryny, 2 łyżki oliwy z oliwek z I tłoczenia na zimno lub oleju z pestek winogron, pieprz ziołowy, posiekaną na drobno natkę pietruszki. Wszystko wymieszać i odstawić na kilka minut. Podawać jako osobne danie lub z mięsem.

Surówka z białej kapusty z rzodkiewką
Składniki: 30 dkg białej kapusty, pęczek rzodkiewek, marchew, łyżka oliwy z oliwek, natka z pietruszki, sól, pieprz, sok z cytryny.
Przygotowanie: Kapustę oczyścić z uszkodzonych liści i usunąć głąb, opłukać i cienko pokroić, posypać solą i pozostawić na 20 min. Rzodkiewki posiekać na cienkie plasterki, marchew i seler oczyścić, opłukać i utrzeć na grubej tarce. Wszystkie warzywa połączyć i wymieszać, dodać oliwę, posiekaną natkę pietruszki i doprawić do smaku.

Surówka z białej rzodkwi
Składniki: 1 biała rzodkiew, 1 kalarepka, 1 większa marchew, 1 cebula, 1 cytryny, 2 łyżki oliwy z oliwek, natka z pietruszki, pieprz, sól.
Przygotowanie. Warzywa obrać i umyć pod bieżącą wodą. Na grubej tarce utrzeć białą rzodkiew, kalarepę, marchew i niewielką cebulę, dodać sok z cytryny, oliwę z oliwek, natkę pietruszki, zioła, pieprz i sól do smaku. Po wymieszaniu odstawić na kilka minut.

Surówka z selera
Składniki: 1 średniej wielkości seler, 2 marchewki, 1 niewielka czarna rzepa, natka z pietruszki, 1 cytryny, pieprz, bazylia.
Przygotowanie. Warzywa obrać i umyć pod bieżącą wodą. Na grubej tarce utrzeć seler, marchew i czarną rzepy, dodać natkę pietruszki, sok z cytryny, pieprz i zioła do smaku oraz 2 łyżki oliwy z oliwek. Wymieszać i odstawić na 15 minut.

Surówka z sałaty
Składniki: 1 główka sałaty, pęczek rzodkiewek, 3 pomidory, 1 świeży ogórek, 250 ml śmietany.
Przygotowanie. Liście sałaty umyć zimną wodą, otrząsnąć z wody, rozdrobnić na mniejsze części, następnie ułożyć na talerzu. Pokroić kilka czerwonych rzodkiewek na cienkie plasterki i ułożyć na sałacie. Pokroić na plasterki pomidory, obrany świeży ogórek i też ułożyć na sałacie. Całość polać śmietaną.

Surówka z czarnej rzepy
Składniki: 1 średniej wielkości czarna rzepa. 3 - 4 marchewki, 250 ml śmietany, sól, pieprz ziołowy.
Przygotowanie. Warzywa obrać i umyć pod bieżącą wodą. Czarną rzepę i marchewki utrzeć na grubej tarce. Dodać 250 ml śmietany i wymieszać. Dodać do smaku sól i pieprz ziołowy. Odstawić na 15 minut.

Kolorowa surówka
Składniki: 1 średniej główki białej kapusty, 1 średniej główki czerwonej kapusty, 1 duża marchewka, 2 zielone cebulki, po 1 czerwonej żółtej i pomarańczowej papryki, kilka czerwonych rzodkiewek, niewielki por, natka pietruszki, ziarna słonecznika. Sos: kwaśna śmietana, oliwa z oliwek, cytryna, sól, pieprz.
Przygotowanie. Kapusty białą i czerwoną posiekać na drobno. Utrzeć na tarce marchew, cebulę, a paprykę, rzodkiewki i pora pokroić na cienkie plasterki. Dodać ziarna słonecznika, wszystko razem wymieszać, posypać posiekana natką pietruszki, doprawić do smaku sosem i pozostawić na 15 minut.

Koktajl ogórkowo miętowy
Składniki na 4 porcje: 50 dkg świeżych ogórków, 500 ml przegotowanej zimnej wody, 12 liści świeżej mięty, 1 łyżeczki soli, 2 plasterki cytryny ze skórką.
Przygotowanie. Zmiksować ze sobą wszystkie składniki. Koktajl podajemy schłodzony. Można jak kto woli, zmiksować składniki z kostkami lodu.

Kolacja

Jako kolację proponuję chleb żytnio - razowy posmarowany masłem i surówki. Zamiast tego można zjeść ugotowanego brokuła, okraszonego masłem, kalafiora, gęstą zupę jarzynową lub sałatki, do których przepisy zamieściłem poniżej. Można też jeść orzechy, ale należy pamiętać o tym, że są pokarmem ciężkostrawnym i należy je spożyć na 2 - 3 godziny przed położeniem się spać.

Sałatka z brukselki
Składniki: 0.8 kg brukselki, koperek, 3 łyżki oliwy z oliwek, sok z cytryny do smaku, sól, pieprz.
Przygotowanie. Brukselkę oczyścić, opłukać, zalać posolonym wrzątkiem, zagotować pod przykryciem, odkryć na chwilę i gotować dalej pod przykryciem 10 - 15 min. Potem brukselkę odcedzić, włożyć do salaterki i ostudzić, Wymieszać z oliwą i posiekanym koperkiem, doprawić do smaku.

Kapusta czerwona z boczkiem
Składniki: 70 dkg kapusty czerwonej, 15 dkg wędzonego boczku, 1 cebula, 2 - 3 łyżki koncentratu pomidorowego, sól, sok z cytryny.
Przygotowanie: Boczek pokroić w kostkę i podsmażyć. Cebulę obrać, opłukać, pokroić w kostkę i dodać do boczku, usmażyć. Kapustę oczyścić z uszkodzonych liści, przekroić na pół, usunąć głąb, cienko poszatkować, wymieszać z boczkiem i cebulą, dodać koncentrat pomidorowy, odrobinę wody i dusić wszystko razem do miękkości pod przykryciem często mieszając. Doprawić do smaku.

Sałatka z fasolki szparagowej
Składniki: 400 g ugotowanej fasolki (konserwowe)j, 2 łyżki ryżu brązowego, koperek, 2 łyżki oliwy z oliwek, 2 łyżki koncentratu pomidorowego, sól, koperek, pieprz, curry do smaku.
Przygotowanie. Fasolkę pokroić na kawałki długości 2 - 3 cm. Ryż opłukać, zalać wrzącą osoloną wodą i ugotować do lekkiej twardości, odcedzić, przelać gorącą woda i wystudzić, wymieszać z fasolką, koncentratem pomidorowym, oliwą i posiekanym koperkiem, doprawić przyprawami do smaku.

Sałatka z groszku zielonego z żółtym serem
Składniki: 30 dkg ugotowanego groszku (konserwowego), 15 dkg twardego żółtego sera, 7 - 8 rzodkiewek, pół szklanki gęstej śmietany, szczypiorek, sól, pieprz, curry do smaku.
Przygotowanie. Rzodkiewki posiekać, ser żółty utrzeć na tarce. Składniki wymieszać z groszkiem, smietaną i posiekanym szczypiorkiem, doprawić do smaku.

Sałatka z kalafiorów z migdałami
Składniki: 60 dkg kalafiorów, 5 dkg ryżu brązowego, 5 dkg migdałów, natka z pietruszki, 3 łyżki koncentratu pomidorowego, sól, pieprz.
Przygotowanie. Kalafior oczyścić, opłukać, włożyć do wrzącej osolonej wody, gotować bez przykrycia. Po ugotowaniu wyjąć, odsączyć i podzielić na cząstki. Ryż opłukać, zalać wrzącą osoloną wodą, ugotować do lekkiej twardości, odcedzić. Migdały sparzyć, obrać ze skórki, posiekać i wymieszać z ryżem, kalafiorem i posiekaną natką pietruszki, doprawić do smaku. Do koncentratu dodać niewielką ilość wody, położyć na wierzch potrawy. Doprawić przyprawami do smaku.

Zamiast słodyczy
Kiedy nie możesz powstrzymać się przed zjedzeniem słodyczy, to zrób sobie kogel - mogel. Składniki: 3 jaja, jeden cały banan, 3 - 4 łyżki stołowe oleju z siemienia lnianego lub oliwy z oliwek pierwszego tłoczenia na zimno, 4 łyżki nasion siemienia lnianego.
Przygotowanie. Mieszankę zmiksować i wypić. Dzięki kogel - moglowi można uzyskać dwie korzyści: dostarczyć dużo energii oraz zaspokoić chęć spożywania cukru. Olej zapobiegnie wchłonięciu zbyt dużej ilości glukozy po strawieniu banana. Proszę jednak przygotowywać sobie tę mieszankę niezbyt często, raczej w sytuacjach wyjątkowych.

Placuszki maca
Zagnieść ciasto z następujących składników: dwóch szklanek mąki żytniej lub żytnio - razowej, dwóch jajek, zakwasu, szczypty soli i odrobiny wody. Ciasto wyrabiać do uzyskania właściwej konsystencji przypominającej ciasto makaronowe. Wyrobione ciasto rozwałkować na grubość około 2 mm, pociąć na większe kwadraty i piec na gorącej blasze lub gofrownicy. Na wierzch można położyć pokrojone pomidory, cebulę albo inne warzywa.

Masło smakowe
Składniki: masło, rzeżucha, bazylia, koper, pietruszka, rozgnieciony czosnek, szczypiorek lub natka cebulki, kilka kropli cytryny.
Przygotowanie. 3 łyżki drobno posiekanej zieleniny połączyć z połową kostki masła i utrzeć na gładką masę. Trzymać w lodówce.

Dieta w okresie zdrowienia



W okresie zdrowienia włączamy po kolei produkty spożywcze o wysokim indeksie glikemicznym, łącząc je z produktami o indeksie niskim. Kierując się tą zasadą, spożywajmy na przykład ryż długi o indeksie 60 z warzywami surowymi o indeksie 15, w takiej samej ilości wagowej. W sumie wypadkowa IG wyniesie 37,5. Zapobiegnie to wchłonięciu do organizmu zbyt dużej ilości węglowodanów z produktów o wysokim IG.

Wprowadzić można do diety produkty kwaśne, łącząc je z obojętnymi i zasadowymi. Nie jest dalej zalecane jedzenie słodyczy, wyrobów cukierniczych, mleka kupowanego w sklepie i jego przetworów, picie słodkich napojów, jedzenie produktów wysokoprzetworzonych - lodów, chipsów, hamburgerów, zup z puszek i liofilizowanych itp. Nie polecam również jedzenia osobom, u których występuje alergia na grzyby, produktów spożywczych fermentowanych, jak: surowej kiszonej kapusty, ogórków, tofu, jedzenia niemytych owoców oraz wyrobów piekarniczych na bazie drożdży.

Obowiązuje dalej zasada nie łączenia białka z węglowodanami w jednym posiłku. Białka: mięso, ryby, jaja, soję spożywamy wraz z surówkami oraz węglowodany: ziemniaki i jego przetwory, kasze, ryż, białe pieczywo - też z surówkami. O ile wyjeżdżając w delegacje musimy korzystać z jedzenia w restauracjach, a lokal nie dysponuje dobrą naturalną surówką, bardziej bezpieczne jest zjedzenie samego mięsa i zażycie tabletek, bądź proszku z błonnikiem rozpuszczonym w wodzie niegazowanej.

Gotowane jarzyny najlepiej spożyć jako oddzielny posiłek, okraszone surowym bądź roztopionym masłem: fasolę szparagową, kalafiory, brokuły, brukselkę, kapustę, cukinię, bakłażany, kalarepkę, dynię, pora, selera, szparagi, szpinak, marchew, paprykę.

Zupy można jeść wszystkie, ale nie dodawać zasmażek i nie zagęszczać ich mąką. Okrasić je można masłem lub niewielką ilością śmietany. O ile mamy ochotę zjeść rosół, to należy dodać do niego dużą ilość jarzyn w celu odkwaszenia roztworu. Do tego celu może również służyć cała główka surowego czosnku, którą należy wrzucić do gotującego się rosołu. Dobry, "brązowy" makaron z odpowiednią ilością naturalnego błonnika, można kupić w sklepach ze zdrową żywnością. O ile ktoś jednak preferuje makarony białe, to należy kupować te wyrabiane z tzw. twardej wysokogatunkowej pszenicy. Nie należy rozgotowywać ich do miękkości i powinny być do spożycia półtwarde, tzw. al dente.

Owoce można jeść wszystkie, ale w początkowym okresie w niewielkich ilościach. Można pić soki owocowe i warzywne pod warunkiem, że są robione z naturalnych świeżych owoców i warzyw. Kupowane w sklepie zawierają w swoim składzie cukier, konserwanty i stabilizatory kwasowości.

Dalsze profilaktyczne stosowanie preparatów roślinnych, związków witaminowo - mineralnych, chelatów metali, leków homeopatycznych, ma na celu wzmacnianie systemu odporności organizmu oraz właściwe odżywianie komórkowe. Pamiętajmy o tym, że zarodniki drożdżaka Candida, po wyleczeniu krążą we krwi człowieka przez okres 2 - 3 lat i osiedlając się w narządach wewnętrznych mogą spowodować nawrót grzybicy. Lekceważenie zasad profilaktyki polegającej na właściwym odżywianiu i uzupełnianiu diety dodatkami do żywności, może zaowocować możliwością nawrotu choroby.

Diagnostyka laboratoryjna

Głównym kryterium upoważniającym do rozpoznania grzybicy i rozpoczęcia leczenia jest wyizolowanie i identyfikacja grzyba od pacjenta.

Wykaz badań diagnostycznych, które chory powinien wykonać w leczeniu ambulatoryjnym

• morfologia z rozmazem,

• cukier na czczo,

• badanie ogólne moczu oraz pH moczu,

• wykrywanie pasożytów, grzybów i toksyn metodą biorezonansu (aparat Mora, Vegatest, Bicom, Oberon),

• Badanie kału na niestrawione resztki pokarmowe - w przypadku objawów ze strony przewodu pokarmowego,

• badanie kału na krew utajoną - w przypadku podejrzenia krwawienia z przewodu pokarmowego,

• IGA - w przypadku skłonności do chorób infekcyjnych,

• IGE - w przypadku alergii,

• Analiza pierwiastkowa włosów (wykonać o ile umożliwi to koszt jego wykonania).

Test na wykrycie zakażenia grzybiczego



Wypróbuj tę prostą metodę, aby zobaczyć, czy jesteś zainfekowany grzybem Candida. Rano po wstaniu z łóżka zbierz trochę śliny w ustach. Napełnij szklankę wodą i napluj do niej zebraną śliną. Sprawdzaj wodę co 15 minut, mniej więcej przez jedną godzinę. Jeżeli jesteś zainfekowany grzybem Candida, widoczne będą sznury - jak nogi, opadające na dół szklanki od śliny pływającej na wierzchu. Innym wariantem jest rozdrobniona ślina pływająca pod postacią chmury w roztworze, opadająca na dno szklanki lub zawieszona w wodzie jak mgła aerozolowa. Jeżeli nie ma żadnych sznurów i ślina spływa jednolitym strumieniem na dno szklanki przez jedną godzinę, nie jesteś prawdopodobnie zarażony grzybem Candida. Trzeba jednak zaznaczyć, że powyższy test ma jedynie wartość orientacyjną, zaś w celu postawienia dokładnej diagnozy należy wykonać również inne badania laboratoryjne.

Test pomocny w wykryciu infekcji grzybiczej


Część I - wywiad chorobowy

Lp.		Wywiad	Punkty
1		Czy brałeś tetracyklinę lub inne antybiotyki przez miesiąc i dłużej?	35
2		Czy brałeś w swoim życiu antybiotyki o szerokim spectrum w leczeniu chorób układu oddechowego, moczowego czy innych infekcji przez 2 miesiące, lub w krótkich cyklach 4 razy w ciągu roku?	35
3		Jeśli brałeś antybiotyki w pojedynczych dawkach?	6
4		Czy były w twoim życiu problemy z przewlekłym zapaleniem prostaty, pochwy i stany zapalne narządów rozrodczych?	25
5		Czy masz kłopoty z pamięcią i koncentracją uwagi?
6		Czy masz ogólne kłopoty ze zdrowiem, jesteś zniechęcony do wizyt lekarskich, gdy nie wykryto przyczyny twoich problemów zdrowotnych?	20
7		Czy byłaś w ciąży 2 lub więcej razy? Jeden raz?	5         3
8		Czy brałaś lub bierzesz preparaty antykoncepcyjne do 2 lat? Dłużej niż przez 2 lata?	8         15
9		Czy bierzesz sterydy, doustnie, w iniekcji, inhalacji - częściej niż raz w ciągu 2 tygodni? Rzadziej niż raz w ciągu 2 tygodni?	15        6
10		Czy jesteś narażony na działanie perfum, środków owadobójczych i ich oparów w zakładach produkcyjnych, sklepach kosmetycznych, które wywołują: - łagodne objawy choroby? - nasilone objawy?	6        15
11		Palenie papierosów	10
12		Czy masz objawy złego samopoczucia w warunkach podwyższonej wilgotności powietrza, w duszne dni, w obecności pleśni i zagrzybionych pomieszczeń?	20
13		Czy masz grzybicę skóry lub paznokci?	20
14		Czy używasz cukru rafinowanego w diecie?	20
	Suma

 

Część II - objawy choroby

Za każdy objaw sporadyczny lub łagodny dajemy  3 punkty.

Jeżeli objaw występuje często i jest średnio nasilony dodajemy 6 punktów.

Za objaw bardzo nasilony i dokuczliwy dajemy 9 punktów. 

	Zmęczenie, znużenie i senność
2	Uczucie utraty sił witalnych i wycieńczenia
3	Obniżony nastrój
4	Uczucie otępienia, odczucia - pieczenia, kłucia i szczypania
5	Bóle głowy
6	Bolesność mięśni
7	Osłabienie mięśni, niezdolność do wykonania wysiłku
8	Ból i obrzęk ścięgien
9	Nieokreślone bóle brzucha
10	Zaparcia lub biegunki
11	Burczenie, przelewanie, gazy jelitowe
12	Zapalenie błony śluzowej pochwy - swędzenie i pieczenie
13	Zapalenie prostaty
14	Niechęć do kontaktów seksualnych
15	Impotencja
16	Zapalenie błony śluzowej macicy (endometrioza) i niepłodność
17	Bóle skurczowe lub inne zaburzenia miesiączkowania
18	Napięcie przed miesiączkowe (PMS)
19	Napady lęku i płaczu
20	Zimne ręce i stopy, obniżona poniżej 36,6°C temperatura ciała.
21	Drżenia mięśniowe związane z głodem, złościsz się, gdy jesteś głodny
Suma

 Część trzecia

Za każdy objaw sporadycznie występujący i łagodny dajemy - 3 punkty.

Jeżeli objaw występuje często, jest nasilony i dokuczliwy dajemy - 6 punktów.

Jeśli objaw jest bardzo nasilony, obezwładniający dajemy - 9 punktów.

1	Senność
2	Rozdrażnienie
3	Zaburzenia koordynacji ruchowej
4	Bezsenność, zaburzenia snu
5	Częsta zmienność nastroju
6	Zawroty głowy, zaburzenia równowagi
7	Ucisk ponad lub za uszami, uczucie obrzęku i ucisku głowy
8	Problemy z zatokami szczękowymi i czołowymi
9	Skłonność do łatwego powstawania siniaków i pękania drobnych naczyń
10	Egzema, pieczenie spojówek - uczucie obecności piasku pod powiekami
11	Łuszczyca
12	Pokrzywka
13	Zaburzenia trawienia, zgaga
14	Nietolerancja mleka, glutenu - pszenicy, żyta innych ziaren
15	Śluzowate stolce
16	Świąd odbytu
17	Suchość ustach i gardle
18	Spękane usta i biały język
19	Płytki oddech, brak powietrza
20	Nieprzyjemny zapach skóry ciała, stóp i włosów - mimo częstego mycia
21	Uczucie niedrożności nosa, obrzęku i wyciekanie wydzieliny
22	Świąd w obrębie nosa
23	Ból gardła
24	Podrażnienie krtani, pogorszenie głosu - chrypka
25	Suchy kaszel
26	Sztywność, napięcie i ucisk w klatce piersiowej
27	Skrócony oddech, sapanie przy oddychaniu
28	Częste nagłe oddawania moczu
29	Pieczenie i swędzenie podczas oddawania moczu
30	Mroczki przed oczyma (plamki)
31	Pieczenie i łzawienie spojówek
Suma

 

Podsumuj punkty.................

 

Po podsumowaniu punktów wszystkich trzech części masz możliwość oceny, czy jesteś zainfekowany grzybem Candida Candida.

Zakażenie - u kobiet ilość punktów wyniesie powyżej 180, u mężczyzn - powyżej 140.

Prawdopodobieństwo zakażenia - u kobiet ilość punktów powyżej 120, u mężczyzn - powyżej 90.

Za możliwy związek problemów zdrowotnych z infekcją grzybiczą Candida będzie wskazywała ilość punktów - u kobiet powyżej 60, a u mężczyzn  - powyżej 40.

Brak związku problemów zdrowotnych a infekcją grzybiczą będzie wskazywała ilość punktów, u kobiet - poniżej 60, a u mężczyzn - poniżej 40

69

---