UKŁAD ROZRODCZY MĘSKI:

JĄDRO: kształt jajowaty, gruczoł cewkowy złożony

Jądro okryte jest blaszką trzewną osłonki pochwowej wraz z błoną białawą jądra, we wnętrzu przegródka jądra, śródjądrze i płaciki najądrza oraz cewki nasienne kręte, c. nasienne proste, sieć jądra, przewodziki wyprowadzające.

Komórki nabłonka cewek nasiennych: komórki podporowe- mają znaczenie odżywcze, komórki nasienne

Między cewkami nasiennymi krętymi jadra znajduje się śródpłacikowa tkanka wiotka z licznymi naczyniami krwionośnymi wyposażona jest w komórki śródmiąższowe mają kształt kulisty ogól tych komórek to gruczoł śródmiąższowy jego produktem jest np. testosteron.

Jądro najądrze i powrózek nasienny są osłonięte modyfikacją określonych warstw ściennych jamy brzucha (skóra powieź tułowia, warstwa mięśniowa, powięź poprzeczna brzucha, listek ścienny otrzewnej) te wszystkie warstwy składają się na worek jądrowy.

Skóra moszny jest delikatna zazwyczaj uwłosiona, obfita w gruczoły potowe i łojowe. Wytworem błony kurczliwej jest przegroda moszny co sprawia że jądra nie kontaktują się ze sobą.

NAJĄDRZE:

Układ kanalików których zadaniem jest odprowadzenie z jądra i magazynowanie nasienia, najądrze składa się z głowy trzonu o ogona. Głowę stanowią płaciki i przewodziki odprowadzające, natomiast trzon i ogon są uważane za główny magazyn nasienia zbudowane są z poskręcanego przewodu najądrza który opuszczając ogon przechodzi w nasieniowód

NASIENIOWODY:

Przewody wyprowadzające plemniki z gruczołów płciowych męskich- jąder, nasieniowody wychodzą z najądrza i mają ujście w cewce moczowej. Ponadto nasieniowody wytwarzają pewne substancje zwiększające ruchliwość plemników. Współtworzą powrózek nasienny

POWRÓZEK NASIENNY:

Struktura anatomiczna pod którą rozumiemy wszystkie twory wchodzące i wychodzące z moszny, biednie w kanale pachwinowym otoczony jest kolejno od zewnątrz powięzią nasienną zewnętrzną, p. mięśnia dźwigacza jądra, mięśniem dźwigaczem jądra, p. nasienną wewnętrzną. Zawiera nasieniowód tętnice i żyłę nasieniowodu t i ż m dziwgacza t jadrową, splot żyln wiciowaty, gałąż p płciową nerwu płciowo udowego więzadło pochwowe

GRUCZOŁY DOATKOWE:

Stanowią obudowę miednicznego odcinka cewki moczowej ich wzrost i funkcja są regulowanie przez komory płciowe PARZYSTY G. PĘCHERZYKOWY: układa się z boku szyjki pęcherza i zajmuje również położenie położenie boczne w stosunku do końcowego odcinka nasieniowodu. Ma postać grubościennego pęcherza KROKOWY: wyróżnia się 2 części- trzon oraz część rozsianą, trzon przylega do ściany cewki moczowej obejmując jej światło, część rozsiana składa się z płacików gruczołowych OPUSZKOWO CEWKOWY: jest parzysty ułożony w sąsiedztwie cewki moczowej przed wyjściem jamy miednicy

PRĄCIE:

Narząd kopulacyjny u samców. Przebiega tam ostatni odcinek cewki moczowej której ujście znajduje się na szczycie żołędzi. Składa się z dwóch ciał jamistych oraz ciała gąbczastego tworzącego żołądź. Ciało gąbczaste osłania również cewkę moczową. Wyróżniamy nasadę oraz część ruchomą. Nasada przytwierdzona jest odnogami ciał jamistych do kości łonowych i kulszowych, część ruchoma zakończona jest żołędzią. Skóra prącia leży na luźnej tkance podskórnej. Ponad żołędzią skóra tworzy zdwojony fałd- napletek

UKŁAD ROZRODCZY ŻEŃSKI:

JAJNIK:

Jest narządem parzystym o zwartej konsystencji, kształcie kulisto owalnym, podwieszony w okolicy lędźwiowej jam brzusznej na krezce jajnika, wyróżnia się powierzchnie miąższową tworzoną przez fibrocyty która przykrywa rdzeń który ma budowę z tk łącznej włóknistej i obficie unaczyniony. Jajnik pokryty jest nabłonkiem jednowarstwowym płaskim, pod nim lezy łącznotkankowa błona biaława , MIĘSOŻERNE: podłużne owalne, cechuje drobnoguzkowa powierzchnia zewnętrzna. ŚWINIA: kształt walcowaty o charakterystycznej gruboguzkowej powierzchni zewnętrznej PRZEŻUWACZE: kulisty lekko spłaszczony KOŃ: fasolowaty kształt

DOJRZAŁY PECHERZYK JAJNIKOWY:

Otoczony łacznotkankową osłoną pęcherzyka wyróżnia się 2 warstwy bł zewn z włókien klejodajnych o przebiegu okrężnym oraz włókien srebrochłonnych i fibroblastów, bł wewn: z fibroblastów różnokształtnych komórki pęcherzykowe wytwarzają płyn pęcherzykowy który jest bogaty w ciała białkowe

JAJOWÓD:

Błoniasto mięśniowy przewód przebiegający w krezce jajowodowej między jajnikiem a wierzchołkiem rogu macicy. Jest przystosowany do transportowania komórki jajowej i stanowi miejsce jej zapłodnienia. Rozpoczyna się kielichowatym rozszerzeniem- lejkiem na jego dnie znajduje się ujście otwierające się do jamy otrzewnowej obok w pobliżu jajnika. Na brzegach lejka znajduja się strzępki jajowodu, lejek przedłuża się w początkowy odcinek zwany bańką jajowodu a ten przedłuża się w cieśń jajowodu której światło dostosowane jest do wielkości komórki jajowej, łaczy się z macicą za pomocą ujscia macicznego jajowodu. Okryty nabł jednowarstwowym cylindrycznym którego komórki wyposażone są migawki poruszające się w kierunku macicy błona mięsniowa gładka, błona surowicza to przedłużenie otrzewnej trzewnej

MACICA:

Jest narządem wylęgowym, DWUROŻNA: są dwie odmiany przegrodowa- pies świnia przeżuwacze, stercząca do światła trzon mamcicy przegroda jest świadectwem jej dwoistości rozwojowej przybiera ona postać żagla macicy ułożonego w płaszczyźnie pośrodkowej, bezprzegrodowa: koń ma bardziej wydłużony trzon niż przegrodowa, między właściwym trzonem macicy a pochwą znajduje się wstawka- szyjka macicy, kanał szyjki otwiera się do jamy macicy ujściem wewnętrznym macicy przeciwległe ujście otwiera się do pochwy, macica pokryta jest śluzówką z gruczołami szykowymi PRZEŻUWACZE: dwurożna przegrodowa rogi na początku biegna równolegle następnie rozchodzą się na boki i ulegają zawężeniu i zginają się na kształt baranich rogów

UKŁAD MOCZOWY:

NERKI:

Pokryte torebką włóknistą która okryta jest tłuszczową ma powierzchnie dogrzbietową i dobrzuszną

Narząd naczyniowo miąższowy, gruczoł cewkowy rozgałęziony i dobrze unaczyniony, konsystencja zwarta barwa czerwono brunatna kształt fasolowaty

Budowa: warstwa korowa- kora nerki, obwodowa, ciałka nerkowe, kanaliki nerkowe kręte tworzące sieć skłębioną, kanaliki proste, początkowe odcinki pętli nefronu i cewki zbiorcze tworzące część promienistą, ciałka nerkowe i cewki zbiorcze tworzą częśc promienistą, cn oddzielone promieniami odchodzą od warstwy rdzennej, w korowa wnika do w rdzennej, oddziela je warstwa graniczna w niej przebiegają naczynia od których odchodzą tętnice nerkowe, w. rdzenna w niej są piramidy nerkowe, podstawa każdej skierowana jest na obwód w kierunku w korowej TYPY: delfin, niedzwiedz wielopłatowa: składa się z wielu małych płatów nerkowych płączonych ze sobą przewodami wyprowadzającymi i tkanką łączną, dwuwarstwowa budowa- obwodowo kora nerki ośrodkowo rdzeń który przybiera postać piramid, jej wierzchołek to brodawka nerkowa zbudowana z cewek zbierających mocz i wyprowadzających go pobrużdzona wielobrodawkowa: bydło płaty są zrośnięte swoimi częściami ośrodkowymi, na powierzchni zewnętrznej widoczne płaty rodzielone bruzdami na przekroju liczne piramidy zakończone brodawkami gładka wielobrodawkowa świania człowiek pełne zespolenie kory nerki z zewnątrz jest fładka a na przekroju widoczne piramid, każda pir zakończona brodawką która otacza kielich nerkowy otwierający się do wspólnej miedniczki nerkowej a której wychodzi moczowód gładka jedkobrodawkowa: Koń, małe przeżuwacze, występuje tylko jedna wspólna brodawka zagłebiająca się w miedniczkę nerkową

NEFRON: ciałko nerkowe, częśc bliższa kanalika nerkowego, pętla henlego, część dalsza kanalika nerkowego- wstawka

Ciałko nerkowe: skąła się z kłębuszka naczyniowego oraz obejmującej go torebki kłębka, kłębek jest spętlonym naczyniem tętniczym o budowie kapilarnej tworzącym sieć dziwną tętniczą, torebka kłebka jest rodzajem kielicha naczyniowego o podwójnej ścianie zewnętrznej i wewnętrznej między nimi znajduje się światło do niego psływa filtrowany mocz pierwotny blaszka wewnętrzna zbudowana z nabł jednowarstwowego płaskiego część bliższa kanalika nerkowego: jest to przedłużenie światła torebki obejmuje część skłębioną i prostą pokryta nabłonkiem 1warstowoym sześciennym z rąbkiem szczoteczkowym Pętla Henlego: ma częśc wąską i szeroką wąska- nabł 1płaski, szeroka- nabł 1 sześcienny bez rąbka Część dalsza kaalika ; ma światło większe od bliższego jest to końcowy odcinek nefronu jest utworzony z nabł 1 sześciennego bez rązka jego światło jest skłębione w końcowej części

---