Niemieckie zaimki osobowe
Zaimki osobowe (ja, ty, on, ona, my, wy, itd.) występują w prawie każdym niemieckim zdaniu, dlatego szybko “wchodzą” do głowy. Pamiętajcie! Odmieniając niemiecki czasownik nie można zapomnieć o zaimku osobowym!
po polsku powiemy: “myślę”, “kocham”, “jestem”
po niemiecku: “ja myślę” (ich denke), “ja kocham” (ich liebe),” ja jestem” (ich bin)
po polsku powiemy: “myślimy”, “kochamy”, “jesteśmy”
po niemiecku: “my myślimy” (wir denken), “my kochamy” (wir lieben), “my jesteśmy” (wir sind)
Zaimek osobowy mości sobie gniazdko przed niemieckim czasownikiem. Nie jest tam jednak przyspawany i często zajmuje inne miejsce np. gdy chcemy o coś spytać -> ląduje za czasownikiem: Bin ich? (Jestem?) Liebe ich? (Kocham?)
Czasami, w wyjątkowych sytuacjach, opuszcza się zaimek osobowy, ale o tym napiszę innym razem. Niemieckie zaimki osobowe w Nominativ (w mianowniku) na pewno potraficie rozpoznać sami. Inne formy widzieliście również wiele razy, ale może nie zdawaliście sobie sprawy skąd one się wzięły i czym właściwie są. Najlepszym sposobem na zapamiętanie wszystkich poniższych form jest częste przyglądanie się różnym zdaniom niemieckim i wyszukiwanie w nich zaimków osobowych. Możecie sobie wyobrazić, że zdanie to las, a zaimki to grzybki.
Tabelka 4a
Odmiana zaimków osobowych.
Nominativ |
Dativ |
Akkusativ |
ich (ja) |
mich |
|
du (ty) |
dich |
|
ihm |
ihn |
|
sie (ona) |
sie |
|
es (ono) |
ihm |
es |
uns |
uns |
|
euch |
euch |
|
sie (one, oni) |
ihnen |
sie |
Sie (Pan, Pani, Państwo) |
Ihnen |
Sie |
.
Dativ odpowiada na pytanie komu? czemu?
ich danke dir (dziękuję ci) komu dziękuję? tobie/ci
ich danke ihr (dziękuję jej)
ich danke euch (dziękuję wam)
ich danke Ihnen (dziękuję Pani/Panu/Państwu)
Z Dativ łączą się z także określone przyimki, np. “mit” (z), “zu” (do), “bei” (przy/u) i inne. Przyimki te “wymuszają” Dativ.
mit mir (ze mną)
mit dir (z tobą)
mit ihr (z nią)
mit uns (z nami)
mit euch (z wami) itd.
bei mir (przy mnie/u mnie)
bei dir (przy tobie/u ciebie)
bei ihr (przy niej/u niej)
bei ihm ( przy nim) itd.
zu mir (do mnie)
zu dir (do ciebie)
zu uns (do nas)
zu ihnen (do nich)
zu Ihnen (do Pana/do Pani/ do Państwa)
zu ihr (do niej) itd.
Akkusativ odpowiada na pytanie kogo? co?
ich liebe dich (ja kocham ciebie/kocham cię)
ich liebe ihn (kocham jego/go)
ich liebe es (kocham kogo? je (np. to dziecko) “ich liebe es” oznacza także “uwielbiam to”
ich liebe euch (kocham kogo? was)
ich liebe Sie (kocham kogo? Pana, Panią, Państwa)
Z Akkusativ łączą się także określone przyimki, np. “für” (dla), “gegen” (przeciwko), “ohne” (bez) i inne. Przyimki te “wymuszają” Akkusativ.
für mich (dla mnie)
für dich (dla ciebie)
für Sie (dla Pani/Pana/Państwa)
für euch (dla was)
gegen mich (przeciwko mnie)
gegen dich (przeciwko tobie)
gegen euch (przeciwko wam)
ohne dich (bez ciebie)
ohne sie (bez niej/nich)
ohne Sie (bez Pana/Pani/Państwa)
To już wszystko na dziś.
Dobranoc! Gute Nacht!
ZAIMEK OSOBOWY 1.Zaimki osobowe w języku niemieckim co do zasady zgadzają się z ich odpowiednikami w języku polskim.
Mianownik ( kto? co? ) - Nominativ (wer? was?). Ja - ich. Ty - du. On - er. Ona - sie. Ono - es.
Dopełniacz ( czyj? kogo? czego? ) - Genitiv ( wessen? ). Mój - meiner. Twój - deiner. Jego - seiner. Jej - ihrer. Jego (dziecka) - seiner.
Celownik ( komu? czemu? ) - Dativ ( wem? ). Mnie - mir. Tobie - dir. Jemu - ihm. Jej - ihr. Jemu - ihm.
Biernik ( kogo? co? ) - Akkusativ ( wen? was? ). Siebie - mich. Ciebie - dich. Jego - ihn. Ją - sie. To - es.
2.Szczególną uwagę należy zwrócić na 3 osobę liczby mnogiej; zaimek sie oznacza zarówno „oni”, jak i „one”. Ponadto w 3 osobie liczby mnogiej występuje jeszcze zaimek Sie (Pan, Pani, Państwo), będący tzw. Formą grzecznościową. Forma grzecznościowa pisana jest zawsze wielką literą i używa się jej przy zwracaniu się do obych osób , z którymi nie jesteśmy „ na ty”. Uwaga: forma osobowa czasownika musi być używana zawsze z zaimkiem osobowym (inaczej niż w języku polskim), np: Ich gehe (idę). Wir gehen (idziemy).
3.Zaimki osobowe odmieniają się nieregularnie, tzn. każdy przypadek tworzony jest od innego rdzenia.
l.poj.
N.(mianownik) ich du er sie es
G.(dopełniacz) meiner deiner seiner ihrer seiner
D.(celownik) mir dir ihm ihr ihm
A.(biernik) mich dich ihn sie es
l.mn.
N. wir ihr sie Sie
G. unser eurer ihrer Ihrer
D. uns euch ihnen Ihnen
A. uns euch sie Sie
Przykłady:
- Wie geht es Ihnen? (Pani, Panu, Państwu) - Danke, es geht mir gut. (Jak się Panu powodzi? - Dziękuję, dobrze) - Fragst du mich? - Ja, ich frage dich. (Pytasz mnie? Tak ja pytam ciebie.) - Wir fragen euch. Ihr fragt uns. (Pytamy was. Wy pytacie nas)
|