Proszę uzupełnij schematy i odpowiedz na pytania:

Polecenie przelewu

Czy polecenie przelewu jest głównym instrumentem płatności bezgotówkowych w Polsce? Tak, struktura liczby transakcji bezgotówkowych per capita w 2009 r.: 34,5 polecenia przelewu, 18,45 transakcji kartami płatniczymi, 0,6 poleceń zapłaty (łącznie 53,5 transakcji bezgotówkowych per capita), w ujęciu wartościowym (w zł) polecenie przelewu w transakcjach bezgotówkowych przeważa jeszcze bardziej.

Czy potrzebne są do niego rachunki bankowe? Oczywiście, są niezbędne : polecenia przelewu opiera się na pieniądzu bezgotówkowym.

Uwaga: Inicjacja polecenia przelewu może mieć formę papierową lub elektroniczną. Elektroniczna jest tańsza (niższe koszty społeczne/zasobów + niższe opłaty dla dłużnika).

Polecenie zapłaty

Jakie warunki muszą być spełnione by można było dokonać rozliczenia przy pomocy polecenia zapłaty (3 warunki)? 1. Posiadanie przez dłużnika i wierzyciela rachunków w bankach (polecenie zapłaty opiera się na pieniądzu wkładowym) 2. Udzielenie zgody przez dłużnika wierzycielowi do obciążania rachunku dłużnika w umownych terminach z tytułu określonych zobowiązań. 3. Umowa pomiędzy wierzycielem a bankiem wierzyciela w sprawie warunków określających stosowanie polecenia zapłaty 4. Nieprzekraczanie maksymalnych kwot (patrz niżej). Porównaj Art. 63d Prawa bankowego.

Do jakich kwot można się rozliczać poleceniem zapłaty, będąc:

• osobą fizyczną, 1000 EUR

• innym podmiotem? 50 000 EUR (podmioty prawne)

Uwaga: Osoba fizyczna może odwołać polecenie zapłaty w terminie 30 dni od dnia obciążenia jej rachunku bankowego, a osoba prawna w terminie 5 dni.

W Polsce dłużnik podpisuje 2 zgody, 2 egzemplarze zgody (jedna dla wierzyciela, druga dla banku dłużnika).

Inkaso

Jakie dokumenty można inkasować? Dokumenty to:

• Dokumenty przewozowe (konosamenty, listy przewozowe, nadawcze kwity pocztowe);

• Faktura handlowa,

Dodatkowo:

• Polisa ubezpieczeniowa;

• Różne świadectwa - np.: atest wagi, świadectwa pochodzenia towaru, sanitarne itp.

Inkaso finansowe polega na inkasowaniu przez bank głównie weksli lub czeków płatnych w innych bankach. Np. klient zlecający czek do inkasa dokonuje na bank indosu pełnomocniczego.

Jakie instrumenty finansowe się najczęściej inkasuje? Czeki, weksle

Czego alternatywą może być inkaso dokumentowe? Faktoringu, forfaitingu. Są to zbliżone operacje.

Akredytywa dokumentowa

Porównaj artykuły 85-87 Prawa bankowego oraz notatki do zajęć nr 2 (vide www.jgorka.pl)

Jaką rolę pełni akredytywa dokumentowa? Akredytywa dokumentowa pełni rolę płatniczą i zabezpieczającą. Może też być połączona z kredytem bankowym dla dłużnika.

Czy są inne rodzaje akredytywy niż dokumentowa? Tak, pieniężna.

Jakie są bezpieczniejsze od akredytywy formy rozliczeń? Nie ma. Ta jest najbezpieczniejsza. Jest jednak droga. Dlatego wypierają ją inne, tańsze formy rozliczeń. Akredytywa dokumentowa jest wykorzystywana w rozliczeniach zagranicznych. Importer to dłużnik, eksporter to wierzyciel.

Dłużnik

Wierzyciel

Bank dłużnika

Bank wierzyciela

Faktura

Zlecenie przelewu środków / inicjacja polecenia przelewu

Przelew środków

Zawiadomienie o dokonaniu uznania konta

Zawiadomienie o dokonaniu obciążenia konta

Zlecenie polecenia zapłaty / zlecenie obciążenia konta dłużnika

Obciążenie konta dłużnika kwotą faktury

Bank wierzyciela

Bank dłużnika

Dłużnik

Wierzyciel

Faktura

Dłużnik

Bank dłużnika

Wierzyciel

Bank wierzyciela

Bank wierzyciela, bank awizujący lub potwierdzający akredytywę

Bank dłużnika, bank otwierający akredytywę

Wierzyciel, beneficjent akredytywy

Dłużnik zlecający otwarcie akredytywy

Id/if - inkasowane dokumenty/instrumenty finansowe

Z - zapłata

4. Z

3. Id/if

5. Z

2. Id/if

1. Id/if

6. Z

1. Zlecenie otwarcia akredytywy

6. Zawiadomienie o dokonanej płatności oraz dokumenty przewozowe i faktura

5. Dokumenty versus płatność (jeśli dokumenty ok.)

2. Informacja o otwarciu akredytywy

3. Zawiadomienie o otwarciu akredytywy

4. Dokumenty przewozowe i faktura

---