Maria Venturi

A jednak miłość

Zakład Nagrań i Wydawnictw

Związku Niewidomych

Warszawa 2001

Przełożyła Joanna Kluza

Skład, druk i oprawa

Zakład Nagrań i Wydawnictw Związku Niewidomych,

Warszawa, ul. Konwiktorska 9

Przedruk: Wydawnictwo "Książnica",

Katowice 1999

Przedmowa

Po raz pierwszy piszę dalszy ciąg książki, ponieważ namówili mnie przyjaciele: Giampaolo Sodano, dyrektor Raidue (drugiego programu włoskiej telewizji), zachwycony powieścią "Zwycięstwo miłości", oraz producenci Guido De Angelis i Giuseppe Giacchi z T$p$i, którzy napisali na jej podstawie scenariusz, powierzając rolę Chiary grającej po mistrzowsku aktorce, Barbarze De Rossi.

Film "Zwycięstwo miłości", nadawany w telewizji wiosną 1992 roku, cieszył się tak wielkim powodzeniem, że Sodano i producenci dosłownie zmusili mnie do pracy nad... "Zwycięstwem miłości 2R". Początkowo bardzo się wahałam: co jeszcze mogło się przydarzyć młodej kobiecie, która po tylu cierpieniach i perypetiach dotarła wreszcie do szczęśliwego zakończenia? Po licznych spotkaniach, na których padały rozmaite propozycje i sugestie, dałam się w końcu przekonać i napisałam scenariusz o objętości około sześćdziesięciu stron, tworząc kolejną opowieść o Chiarze - Barbarze De Rossi.

Gwałtowne zmiany we władzach R$a$i, trudności realizacyjne i zmiany w pierwotnej wersji scenariusza, jakich domagał się współproducent niemiecki, spowodowały "zamrożenie" projektu na dwa lata. Temat ten tak mnie jednak wciągnął, że nie mogłam go porzucić. Postanowiłam więc napisać książkę. I tak powstała "A jednak miłość", która znalazła się w księgarniach równocześnie z rozpoczęciem zdjęć do jej wersji telewizyjnej. Różni się ona od pierwotnej wersji, gdyż wprowadziłam do niej pewne zmiany, nie zmieniona pozostała wszakże postać Chiary, kobiety zbyt dumnej i odważnej, aby zrządzenia losu mogły zniszczyć jej życie.

Poza przyjaciółmi_pomysłodawcami pragnę podziękować wielu osobom, które pomogły mi w napisaniu tej książki: w szczególności antykwariuszowi Serge.owi Cohenowi za wszystkie cenne informacje techniczno_artystyczne na temat jego pracy, Patrizii Navie, która z prawdziwym oddaniem i cierpliwością uporządkowała mój chaotyczny maszynopis, Grazii Repossi, która śledziła jego drogę od pierwszych szkiców aż do publikacji. I wreszcie dziękuję matce, która jest moją najbardziej zagorzałą, ale i najbardziej surową czytelniczką, a także kimś o wiele więcej.

Maria Venturi

Wszystko, co nas uszczęśliwia

nie unieszczęśliwiając

równocześnie innych,

jest moralne, należy się

jednak liczyć także z ludźmi,

którzy są szczęśliwi

tylko wówczas, gdy uda im się

unieszczęśliwić innych.

I

- W porządku, nie przejmuj się, nic nie szkodzi - zaszczebiotała Chiara głosem, który jej samej wydał się przesadnie swobodny. Mówiła tak ze względu na swą siostrę, Giovannę, która odwróciwszy wzrok od ekranu telewizora wpatrywała się w nią, nie próbując nawet ukryć ciekawości.

Chiara ze zdenerwowania zacisnęła palce na słuchawce. Dlaczego się zmuszam, żeby ukryć rozczarowanie, którego wcale nie odczuwam? Po co udaję obojętność, skoro naprawdę ją czuję?

- Szerokiej drogi, zdzwonimy się - ucięła odkładając słuchawkę. - To Bruno - uśmiechnęła się do siostry bliźniaczki. - Jutro musi wcześnie rano jechać do Londynu i nie może...

- Na co czekasz, żeby go rzucić? Wasz związek stał się nieznośny, nieprzyzwoity! - wybuchnęła z wojowniczą szczerością Giovanna, zdobywszy się wreszcie na odwagę, by wyrzucić z siebie kłopotliwą i niemiłą prawdę.

Zbita z tropu Chiara zamilkła na chwilę, po czym odparła sucho:

- Pozwolisz, że to ja o tym zdecyduję. Mnie ten stan rzeczy odpowiada.

- Nie do wiary! Odpowiada ci mężczyzna, który cię zdradza, przychodzi i odchodzi, kiedy mu się podoba, uchyla się od odpowiedzialności i nie chce się wiązać?

Chiara spurpurowiała na twarzy.

- Bruno chciał się ze mną ożenić. To ja nie...

- Nie wydaje mi się, żeby zbytnio nalegał! A poza tym uczciwość i szacunek obowiązują także bez ślubu.

- Nie mam ochoty o tym rozmawiać.

- Prawda jest taka, że nie wiesz, co odpowiedzieć.

Prawda jest taka, że nikt nie potrafiłby tego zrozumieć, pomyślała nieco później Chiara, nie mogąc zasnąć i przewracając się z boku na bok. Ze stojącej na nocnym stoliku fotografii w srebrnej ramce spoglądał na nią smutno i z poczuciem winy Marco. Patrzysz tak na mnie już od osiemnastu miesięcy i trzech dni, krzyknęła bezgłośnie Chiara. A kiedy ona przestała wracać myślą do chwili, w której ich związek na zawsze przestał istnieć?

Stłumiony jęk, skrzyżowane dłonie wpijające się w pierś, wykrzywiona z bólu, pełna niedowierzania twarz. Źle się czuję, Chiaro... Wszystko stało się tak nagle, kilka minut i było po wszystkim. Zawał. Gdy nadjechała karetka, jej mąż już nie żył. Litościwy pielęgniarz zamknął mu oczy, lecz mimo opuszczonych powiek ciągle widziała jego smutne, pełne poczucia winy ostatnie spojrzenie.

W ogóle nie pamiętała zgiełku pierwszych godzin i nieubłaganego rytmu następnych dni. Jedynie idiotyczne strzępy szeptów i słów pocieszenia: jest w szoku, powinna płakać, byli znowu razem dopiero od dwóch miesięcy, tak bardzo cię kochał...

Kocham cię... To były jego ostatnie słowa, cichy szept. Podczas gdy wszyscy myśleli, że jest kompletnie przybita z powodu bólu, ona walczyła z demonami bezgranicznej urazy. Marco zakpił z niej po raz ostatni, pozostawiając jej ów ostateczny rozkaz jako wspomnienie: kocham cię, więc musisz mi wybaczyć to, że cię opuszczam.

Wybaczyła mu. Lecz nigdy więcej nie dopuści do tego, by miłość zniszczyła jej życie, nigdy więcej nie pozwoli żadnemu mężczyźnie, by powiedział: "Kocham cię".

Kocham cię, więc musisz mnie kochać. Kocham cię, więc musisz zatrzymać mnie przy sobie, rozumieć, poświęcać się, akceptować takiego, jaki jestem, czekać na mnie, znów mnie przyjąć, wybaczyć, cierpieć, drżeć, rozpaczać. Mój Boże, ileż bezwzględności i ukrytego szantażu kryje w sobie to najsilniejsze uczucie na świecie, pomyślała z goryczą Chiara.

Marco sprawił, że doświadczyła tego wszystkiego. Sześć lat miłości przerwanych zdradą i rozwodem. Ożenił się z inną, a po jej tragicznej śmierci powrócił skruszony z Sarą, córeczką, która narodziła się z tego nieszczęśliwego, krótkotrwałego związku.

- Byłem szalony. Nigdy nie przestałem cię kochać.

Gdy napięcie emocjonalne i wywołana cudownym powrotem euforia osłabły, posklejanie wszystkich wydarzeń, jakie złożyły się na te sześć lat, nie było łatwe. Powinnam była czuć się szczęśliwa, pomyślała Chiara, a jednak miałam wrażenie, jakby smutek ogarnął każdą cząstkę mojego ciała, przynosząc pustkę i otępienie.

Przyszła kolej na ostrożne rozmowy i długie chwile milczenia, pełne pytań, na które nigdy nie zdołaliby znaleźć odpowiedzi: Dlaczego wróciłeś? Dlaczego nie potrafimy być szczęśliwi, choć tak bardzo się kochamy? Czy rzeczywiście nadal się kochamy, czy tylko jesteśmy zakochani w tej wielkiej miłości, która nas połączyła? Po nocach pulsujących namiętnym oddaniem, kiedy to wszystko wydawało się jasne i proste, następowały noce, podczas których leżała skulona na brzegu łóżka, pogrążając się w oceanie żalu.

- Oddałbym życie, żeby wszystko było jak dawniej - powiedział pewnego razu Marco cichym i słabym głosem.

Zrobiłeś coś gorszego, pomyślała Chiara w nagłym przypływie żalu. Po upływie dwóch miesięcy uznałeś się za pokonanego i zszedłeś ze sceny w wielkim stylu, zostawiając mnie samą z twoją córką i ze wszystkimi problemami, których nie chciałeś rozwiązać. Biedne maleństwo. Śmierć ojca wywołała u niej te same reakcje co śmierć matki: milczenie, agresję, poczucie winy.

Pewnego wieczoru Chiarę odwiedziła teściowa, zalewając potokiem wszystkich boleśnie niepotrzebnych pytań, które następują po każdej tragedii: Jak to się mogło stać? Jak to możliwe, żeby młody człowiek o zdrowym sercu zmarł na zawał? Czy naprawdę nie można było nic zrobić, żeby go uratować?

Sara podniosła wzrok znad talerza i spojrzała babce w oczy.

- Tatuś umarł, bo jestem niegrzeczna - powiedziała głosikiem pełnym rezygnacji i zdecydowania, który przebił serce Chiary niczym sztylet. Mój Boże, na co patrzyłam i o czym myślałam, podczas gdy Sara pogrążała się w ciemnościach? W tamtej chwili żal ustąpił miejsca fali ogromnego wstydu.

Tuląc rozpaczliwie dziewczynkę poprzysięgła sobie: dość. W ciągu kilku następnych tygodni, wystawiając na sprzedaż ukochany dom, gdzie mieszkała z Markiem, porzucając zawód psychologa dziecięcego, organizując przeprowadzkę z Mediolanu do Rzymu, aby zerwać wszelkie więzy łączące ją z przeszłością, czuła w sobie determinację i jasność umysłu niczym ktoś, kto planuje ucieczkę z więzienia. Jej więzieniem było cierpienie. Rzuciła losowi wyzwanie. Nigdy więcej nikogo nie pokocham, nie będę miała żadnych złudzeń, wymażę wszystkie złe wspomnienia, nie dam się wplątać w cudze kłopoty: zobaczymy, czy zdołasz mi zadać kolejny cios.

Jak na razie wygrałam, pomyślała Chiara przewracając się na łóżku. Jej siostra nie potrafiła zrozumieć, że Bruno Marques stanowi dla niej polisę ubezpieczeniową na wypadek wielkiej miłości. Dawał jej wszystko to, czego ładna trzydziestoletnia wdowa mogłaby szukać, nie ryzykując przy tym, że uwikła się w kolejny związek: oparcie, przyjaźń, zrozumienie, seks. Oczekiwał w zamian tego samego. Nie było między nimi żadnych niedomówień, nie istniało też niebezpieczeństwo, że Chiara się zakocha. Różnica polegała na tym, że ona nie potrzebowała innych mężczyzn, podczas gdy jemu ów związek bez dreszczyka emocji i niespodzianek przestał wystarczać, toteż próbował znaleźć je gdzie indziej. Nie przejmowała się tym wcale, ponieważ dawał innym kobietom to, czego wcale nie pragnęła otrzymać. A poza tym było to zgodne z ich umową: żadnych więzów, żadnych zobowiązań.

- Jesteś potwornie cyniczna - żartował Bruno, choć niezbyt często. Zdarzało mu się to jednak na początku, gdy jej chłód uczuciowy traktował jako subtelną strategię podboju. Podniecony i urażony do żywego w swej męskiej dumie, na pewien czas uwierzył nawet, że jest w niej zakochany do szaleństwa. I to do tego stopnia, że poprosił ją o rękę. Z trudem pogodził się z niewiarygodną prawdą: jej jest tak dobrze i nie chce za niego wyjść.

Poznali się cztery miesiące po śmierci Marca. Chiara przeniosła się właśnie do stolicy, jej siostra Giovanna zaś zaprosiła na kolację wszystkich swych rzymskich przyjaciół, aby ich jej przedstawić. Wśród przyjaciół był także Bruno Marques, czterdziestoletni kawaler, właściciel słynnego antykwariatu. Usiedli obok siebie i zaczęli rozmawiać o starej biżuterii, osobliwych kolekcjach, epokowych fałszerstwach.

- Gdyby nie była pani psychologiem - powiedział nagle - zaproponowałbym pani pracę asystentki.

- Więc dlaczego mi pan tego nie zaproponuje? Nie jestem już psychologiem i właśnie szukam zupełnie innego zajęcia.

Trzy dni po zaangażowaniu jej zaprosił ją na kolację.

- Dziś wieczorem nie mogę, bo opiekunka mojej córki wychodzi o ósmej. Czy nie ma pan nic przeciwko temu, żebyśmy to odłożyli do jutra?

Następnego dnia, czyli dziesięć dni od pierwszego spotkania, zostali kochankami.

- Dziwna z ciebie kobieta. Nie przypuszczałem, że ulegniesz tak... naturalnie i tak szybko - skwitował ostrożnie, ale i dobitnie.

- Jestem tylko wyposzczoną wdową - odparła żartobliwie.

Byłam naprawdę wyposzczona, przypomniała sobie bez wstydu Chiara. Moje ciało potrzebowało mężczyzny, aby wyrzucić z siebie żal, samotność, śmierć. Podczas pierwszych tygodni Bruno nie rozumiał tego. Kochał się ze mną namiętnie, traktując mnie jak piękną niezależną kobietę pozbawioną uprzedzeń, dbając jedynie o to, bym nie robiła sobie żadnych nadziei i nie próbowała go usidlić. Gdy pojął wreszcie, że ja też go wykorzystuję, zareagował wściekłością i niedowierzaniem.

- Naprawdę za mnie nie wyjdziesz? Czego ty właściwie ode mnie oczekujesz? Jakiego chcesz związku?

- Takiego: dającego poczucie bezpieczeństwa i przyjemnego.

- Mógłbym odejść, zostawić cię, sprawić ci ból.

- Już mi się to zdarzyło i jakoś przeżyłam.

- Mówisz tak, jakbyś mnie nie kochała.

- Nigdy nie powiedziałam, że cię kocham, Bruno.

Spojrzał na nią wyzywająco.

- Akurat byś mi powiedziała.

Poświęcił kilka miesięcy, aby ją uwieść: nie można oczekiwać więcej po mężczyźnie takim jak on, niedojrzałym uczuciowo. Lecz również serdecznym, szlachetnym, kulturalnym. Dokładnie takim, jakiego pragnęła: mężczyźnie, z którym było jej dobrze i który dawał jej pewność, że nigdy się w nim nie zakocha.

Chiara rzuciła okiem na radio z budzikiem: druga w nocy. Gdybym cię poznała mając trzydzieści lat zamiast dwudziestu, nie zakochałabym się nawet w tobie, powiedziała spoglądając na fotografię męża. Za błyskotliwym specjalistą od reklamy, który oczarował jej dziewczęcą wyobraźnię, krył się zamknięty w sobie, nerwowy pasjonat. Wspomnienie czułej mądrości, z jaką Marco uczył ją, czyniąc z niej zahartowaną przeciwniczkę, było potworne. Ranili się nawzajem, upokarzali, dręczyli, nie odstępowali siebie na krok, rozstali, zeszli na nowo. Dopiero po jego śmierci zrozumiała, że ich miłość była grą prowadzącą do zagłady i że to właśnie ona, jako silniejsza z nich obojga, miała przeżyć.

Nie mogła znieść tego przeklętego, uporczywego spojrzenia pełnego smutku i poczucia winy. Lecz to mała Sara postawiła jej na stoliku nocnym fotografię ojca tuż po przeprowadzce, a Chiara za nic w świecie nie chciałaby sprawić jej przykrości chowając zdjęcie do szuflady. Sara była jej córką, tak jakby ją sama urodziła. Całe lata oczekiwania na macierzyństwo zostały przelane na tę milczącą i wystraszoną istotkę, którą Marco przyprowadził po tragicznej śmierci Margherity.

- Być może nie byliśmy zdolni, aby ją kochać...

Chiara nauczyła ją na nowo mówić, chodzić, bawić się, uśmiechać... Kochała ją do tego stopnia, że teściowie nie próbowali nawet odebrać jej wnuczki, chociaż mieli do tego prawo. Są przecież krewnymi, ona jest obca. Tylko raz, dowiedziawszy się o jej związku z Brunonem Marquesem, matka Marca rzuciła od niechcenia:

- Jeśli wyjdziesz drugi raz za mąż i będziesz miała dzieci, być może będziemy musieli ponownie rozpatrzyć problem Sary...

- Ja i Sara jesteśmy rodziną i nie ma żadnego problemu - odparła lodowato tonem nie znoszącym sprzeciwu.

Na początku ich znajomości pojawił się tylko jeden kłopot: jak powiedzieć małej o Brunonie i w jakiej roli go jej przedstawić. Zaradziła temu w najprostszy sposób wyjaśniając, że jest właścicielem sklepu, w którym ona pracuje, i że bardzo się zaprzyjaźnili.

Nigdy nie pozwoliła Brunonowi spać w swoim domu, a kiedy Sara wychodziła bądź przebywała razem z nimi, starannie unikała gestów i zachowań mogących zdradzić intymny charakter ich związku. Chiara jednak zdawała sobie sprawę z doskonałej dziecięcej intuicji i wiedziała, że wcześniej czy później dziewczynka wyczuje łączącą ich bliskość. Najważniejsze to nie przyspieszać biegu wydarzeń i szczerze odpowiadać na wszystkie pytania, które córka będzie jej zadawać, a tym samym unikać niespokojnej ciekawości i nie uzewnętrznionych podejrzeń. Innymi słowy Sara miała stopniowo dowiedzieć się tego, co była w stanie pojąć. W dniu, w którym zapytałaby, czy Bruno jest jej mężczyzną, nie byłoby żadnych niedomówień ani sprzeciwów.

Trzy dni wcześniej Chiara odniosła wrażenie, że Sara jest bardzo bliska poznania prawdy.

- Mamusiu - spytała - dlaczego Bruno z nami nie mieszka?

- Dlatego że to nasz dom, a Bruno ma swój.

- A przecież jeśli ludzie biorą ślub, mieszkają w tym samym domu.

- Oczywiście, ale dlaczego miałabym wyjść za Brunona?

- Nie kochasz go tak... tak jak tatusia?

- Nie. Nie potrafię pokochać żadnego mężczyzny tak jak tatusia.

Sara westchnęła cichutko. -

Bardzo się z tego cieszę, bo chcę zawsze mieszkać tylko z tobą.

Boże, jakże kochała tę istotkę! Jeszcze dwa miesiące temu spały w jednym łóżku, mocno do siebie przytulone. Chiara musiała zadać sobie niemal fizyczny gwałt, by oderwać dziewczynkę od siebie i przekonać, że jest już duża i powinna mieć swój pokój. Zbyt dobrze zdawała sobie sprawę ze szkód, jakie mogą wyrządzić nadopiekuńcze i zaborcze matki, toteż panowała nad swym głęboko zakorzenionym instynktem macierzyńskim. Uwielbienie, jakie żywiła dla niej Sara, wzruszało ją, zachowywała wszakże czujność, aby nie zamieniło się w chorobliwe uzależnienie. Jeśli dziewczynka miała się stać w przyszłości dorosłą kobietą, zrównoważoną i mającą szacunek do samej siebie, musiała przeciąć pępowinę, która łączyła ją z Chiarą, i wydostać się poza ich mały świat. Muszę przestać ją przytłaczać, rozpieszczać, ochraniać, nie mogę być dla niej jedynym wzorem. Muszę pogodzić się z prawdą, że moja córka będzie szła przez życie o własnych siłach i że nie zdołam zrobić nic, aby ustrzec ją przed rozczarowaniami, popełnianiem błędów, cierpieniem.

Czwarta. Za dwie i pół godziny zadzwoni budzik. Westchnąwszy, Chiara zgasiła światło i zwinęła się w kłębek. Dosyć rozmyślań, dosyć wspomnień.

Ii

Jak głosił szyld, Marquesowie byli "antykwariuszami od 1872 roku". Sto lat później Bruno odziedziczył firmę po ojcu i przeniósł ją z pierwotnej siedziby w samym sercu Zatybrza do zabytkowego pałacyku w dzielnicy Prati. Parter i pierwsze piętro zostały przeznaczone na salon wystawowy, na drugim mieściły się biura.

Już w pierwszych dniach pracy Chiarę uderzyła przedsiębiorczość Brunona. Obdarzony w równym stopniu talentem artystycznym i organizatorskim, nie ograniczał się tylko do sprzedaży mebli i bibelotów, lecz przekształcił pałacyk w galerię i dom aukcyjny. Nie było na świecie targu, którego Bruno nie przetrząsnąłby w poszukiwaniu cennych przedmiotów, ani też licytacji czy rozbiórki domu, w których by nie uczestniczył.

Cztery razy w roku organizował wystawy tematyczne, dla śmietanki towarzyskiej i amatorów sztuki stały się one wydarzeniem, którego nie można za nic opuścić. Eksponował na nich srebra, biżuterię z danej epoki, dziewiętnastowieczne obrazy marynistyczne, rzadkie dywany kaukaskie, książki: ilekroć udało mu się zgromadzić wystarczającą liczbę egzemplarzy, aby udokumentować jakiś rodzaj, szkołę czy styl, Bruno drukował katalog i pod koniec wystawy urządzał licytację, podczas której sprzedawał to, co nie zostało zamówione bądź nie znalazło wcześniej nabywców.

Swoje kontakty z klientami ograniczał do minimum. Na ogół albo był w podróży, albo siedział w swoim gabinecie na drugim piętrze. Dyrektorem do spraw sprzedaży był Paolo Lenzi, jego rówieśnik i dawny kolega szkolny: ten wysoki, masywnie zbudowany mężczyzna o białych jak mleko włosach i błękitnych, typowych dla albinosa oczach emanował szczerością i wzbudzał szacunek. Klientami zajmowało się czworo współpracowników (określenie "sprzedawca" było zakazane), których sam wybrał: dziewczyna i trzej mężczyźni, tańczący tak, jak im zagrała i słuchający jej we wszystkim.

Do Chiary należało czuwanie nad przygotowaniem katalogów i wystaw oraz opieka nad eksponatami, czyli ubezpieczenie ich, opisanie, zanotowanie cen wyjściowych, dbałość o sfotografowanie i na koniec współpraca przy należytym wyeksponowaniu.

W okresach między wystawami Chiara zajmowała się działem "Marques junior". To był jej pomysł: przyciągnąć młodszą klientelę, przeznaczając jedno pomieszczenie dla drobnych kolekcjonerów, którzy mogliby kupić przedmioty antykwaryczne po przystępnych cenach: plakaty, samochodziki, amerykańską sztuczną biżuterię z lat trzydziestych i czterdziestych, wieczne pióra, zegarki, upominki w starym stylu.

Myśl ta wpadła jej do głowy, gdy na jakimś jarmarku spostrzegła, że Bruno omija wszystkie te rzeczy z lekceważeniem.

- Twoi starzy nadziani klienci kiedyś wymrą - zażartowała - powinieneś zawczasu pomyśleć o ich następcach.

- Nie mogę wpuścić takich rupieci do sklepu, muszę przecież dbać o swój wizerunek - sprzeciwił się natychmiast.

- Wszystko polega na tym, żeby wybrać odpowiednie przedmioty i umieć je pokazać z klasą.

Jej prawdziwym sprzymierzeńcem stał się Paolo Lenzi, który złamał opór Brunona. Dziesięć miesięcy później okazało się, że obydwoje mieli słuszność: dział młodzieżowy nie tylko rozwinął skrzydła, ale dzięki niemu obraz kontynuatora stuletniej tradycji, antykwariusza Marquesa, nabrał świeżości i przestał onieśmielać.

Paolo Lenzi, który początkowo traktował Chiarę nieufnie i wyniośle, oskarżając w duchu przyjaciela o mieszanie seksu do interesów, bardzo szybko zmienił zdanie: ze świecą szukać równie skrupulatnej, pomysłowej i pełnej zapału asystentki jak ona.

- Kto by pomyślał, że kiedyś wykonywałaś całkiem inną pracę! - powtarzał jej często. - Jesteś urodzoną antykwariuszką...

Była jedyną osobą, wobec której okazywał onieśmielenie i wahanie. W rzeczywistości nie potrafił wydawać jej poleceń, a od jakiegoś czasu pytał ją o zdanie przed podjęciem każdej poważnej decyzji, udowadniając tym samym, jak bardzo liczy się z jej opinią.

Chiarze podobała się praca przy starych przedmiotach. Ich drogocenne piękno, które przetrwało dziesiątki lat, syciło jej oczy i serce, dając uczucie całkowitego spokoju. Miała wrażenie, że żyje w zaczarowanym świecie, z dala od upływającego czasu, od cierpień, od zepsucia. Wszystko przemijało i odchodziło, pozostawały jedynie przedmioty, zachowujące odwieczne tajemnicze przesłanie równowagi i harmonii.

W tamtych dniach Chiara przygotowywała wystawę stanowiących okazy kunsztu jubilerskiego dziewiętnastowiecznych zegarków: czterdziestu dwóch egzemplarzy, które Bruno zdołał wypatrzyć i zgromadzić w ciągu dwóch lat i które miały być zaprezentowane jako "prawdziwe cacka".

Jak bowiem inaczej określić te arcydzieła? Natura ofiarowała swe najcenniejsze klejnoty, dłoń artysty oprawiła je w platynę i złoto, podkreślając pieszczotliwą grę światła i koloru w delikatnym splocie intarsji, rzeźbień, spirali i reliefów. Przed wystawą skarby te spoczywały w podziemnym sejfie pałacyku.

Ze względów bezpieczeństwa Chiara robiła zdjęcia do katalogu przed otwarciem i po zamknięciu sklepu, gdy pancerne drzwi były zaryglowane i nikt obcy nie spacerował w środku. Dlatego też od tygodnia musiała zjawiać się w pracy o siódmej rano i nie mogła wychodzić wcześniej niż o dziewiątej wieczorem.

Na szczęście ten dzień był przedostatni, mimo że opiekunka chętnie zajmowała się Sarą o różnych porach, Chiara nie mogła ścierpieć, że wychodzi z domu, zanim dziewczynka się obudzi, i wraca, gdy mała już leży w łóżku. Wolałaby sama przygotowywać jej śniadanie, odprowadzać do przedszkola, kąpać i wkładać piżamę po wspólnej kolacji, rozmowie i zabawie.

Tego dnia spóźniła się piętnaście minut i parkując samochód dostrzegła Paola Lenziego czekającego przed wejściem. On także ją dojrzał i natychmiast wyszedł jej na spotkanie:

- Zaczynałem się niepokoić...

- Przepraszam. Nie usłyszałam budzika, a po drodze niechcący wjechałam w ulicę jednokierunkową.

- Nie przejmuj się, już prawie skończyliśmy. Fotograf poszedł na kawę, chcesz się do niego przyłączyć?

- Nie, dziękuję. Wolę od razu zejść na dół i przygotować zegarki, które trzeba sfotografować. Brakuje nam Brunona do pomocy, a poza tym musimy się spieszyć.

Za kwadrans dziewiąta zamknęli sejf i wrócili na górę.

- Zostało tylko osiem egzemplarzy. Jeśli się pospieszymy, zdążymy zrobić wszystko jeszcze dziś wieczorem - powiedział na odchodnym fotograf, podczas gdy Paolo wyłączał system alarmowy, aby otworzyć mu drzwi. Do otwarcia sklepu zostało jeszcze kilka minut, akurat tyle, aby Chiara zdążyła zanieść do działu młodzieżowego osiem broszek od Trifariego, które skatalogowała poprzedniego wieczora.

Lenzi obserwował, jak elegancko i zręcznie układa tę cenną biżuterię w gablotce.

- Przypomniałaś Brunonowi, żeby wpadł do Rufusa? - zapytał. - Podobno ma sporo ciekawych okazów Krafta.

Chiara potrząsnęła głową.

- Dowiedziałam się, że leci do Londynu dopiero wczoraj wieczorem i jego telefon był dla mnie zaskoczeniem. Powinien zadzwonić znowu dziś rano, więc na pewno mu przypomnę.

- Nasza praca często wymaga nagłych podróży i zmiany planów.

W głosie Paola słychać było zakłopotanie, toteż czym prędzej go uspokoiła.

- Mówisz tak, jakbym była niedoświadczoną nowicjuszką albo zaborczą i podejrzliwą kochanką - odparła z uśmiechem.

Lenzi odwzajemnił uśmiech.

- Wybacz mi. Dobrze wiem, że jesteś kobietą wyjątkową pod każdym względem, ale od czasu do czasu nie mogę się powstrzymać od przypisania ci jakiejś ludzkiej słabostki...

- Teraz znowu robisz ze mnie istnego robota! - zażartowała.

Na twarzy Lenziego ponownie odmalowało się zakłopotanie.

- Nie potrafię zrozumieć, co cię łączy z Brunonem, to wszystko. On jest do ciebie na pewno bardzo przywiązany i każda inna kobieta na twoim miejscu skorzystałaby z tego, żeby...

- Go usidlić? Wymagać wierności, oddania i dotrzymania obietnic?

- Mówisz tak, jakby to było coś dziwacznego albo szalonego. W rzeczywistości miałabyś do tego święte prawo.

- Wczoraj wieczorem przeprowadziłam z siostrą długą rozmowę na ten temat: ona jest tego samego zdania co ty. Prawda jest taka, że nie chcę drugiego męża ani związku podobnego do małżeństwa. Czy tak trudno to zrozumieć?

Paolo popatrzył na nią speszony.

- Nie. Po prostu nie potrafię pojąć, co czujesz do Brunona i dlaczego z nim jesteś.

- Bardzo go lubię, podoba mi się, pobudza mnie do myślenia, wiele kobiet zostaje z mężczyzną z dużo błahszych powodów.

Paolo spojrzał na zegarek.

- Nie należysz do nich, ale to temat na dłuższą rozmowę. Już czas otworzyć sklep. Przed chwilą widziałem dwóch chłopaków czekających przed drzwiami.

Chiara ujrzała, jak chłopcy wchodzą i przystają niepewnie w holu. Jeden miał około dwudziestki, drugi wydawał się o kilka lat młodszy. Najprawdopodobniej szukali działu młodzieżowego, doświadczenie nauczyło ją jednak, by nie sugerować się ani wiekiem, ani ubiorem. Często zdarzało się, że młodzieńcy w dżinsach i podkoszulkach okazywali się potomkami bogatych rodzin, szukającymi wyjątkowego mebla albo rzadkiego przedmiotu.

- Czym mogę służyć? - spytała podchodząc do pierwszych tego ranka klientów.

- Chcielibyśmy się rozejrzeć, jeśli to możliwe - odrzekł młodszy z ujmującym uśmiechem, który odsłonił dwa krzywe siekacze.

- Oczywiście. Czy interesuje was coś szczególnego?

Chłopak wzruszył ramionami.

- Nie... A właściwie tak. Jutro są urodziny mojej matki i szukam czegoś oryginalnego na prezent.

- Jego matka szaleje na punkcie antyków - pospieszył z wyjaśnieniem starszy.

Chiara skinęła głową i oznajmiła łagodniejszym tonem:

- Tutaj możecie znaleźć wszystkiego po trochu... Jeśli mi powiecie, jaką mniej więcej sumę chcecie wydać, łatwiej będziemy mogli coś wybrać.

Młodszy chłopak ponownie się uśmiechnął.

- Chciałbym coś z biżuterii. Cena nie gra roli, jeśli coś znajdę, poproszę ojca, żeby wypisał czek.

Jego kolega puścił oko do Chiary.

- Nie ma co się podniecać, jego stary nie odpali więcej jak pięć, sześć milionów.

- Nawet jeśli nie wystarczy na kupno biżuterii z Corony, według mnie jest to całkiem spora suma - odparła prawie niegrzecznie. Starszy wcale jej się nie podobał z tą swoją lekceważącą miną i prostackim językiem z lat sześćdziesiątych. Mimo woli dostrzegła, że ma poogryzane paznokcie i ohydny tatuaż w kształcie trupiej czaszki na prawym przedramieniu. Najwyraźniej stanowił złe towarzystwo, którego obawiają się wszyscy rodzice, na szczęście jednak ten problem jeszcze jej nie dotyczył, zważywszy wiek Sary.

Na myśl o małej powróciła do rzeczywistości. Dzisiaj nie miała czasu do stracenia. Dała znak chłopcom, by poszli za nią, i zaprowadziła ich do gabloty ze starym złotem.

- Wszystko, co tu jest wystawione, kosztuje od miliona do pięciu, macie więc w czym wybierać.

- A co pani by mi doradziła? - zapytał grzecznie młodszy.

- To zależy od upodobań twojej matki. Jeśli o mnie chodzi, wzięłabym raczej broszkę... Na przykład tę - odrzekła Chiara wskazując palcem przez szybę. Był to mały pęd winorośli z żółtego emaliowanego złota, na łodyżce elegancko zdobiony brylantami.

- Jest bardzo piękna - przytaknął chłopak.

Jego kolega skrzywił się.

- Jasne, ale czy nie da się obejrzeć nic innego?

- Stara biżuteria w cenie od sześciu milionów wzwyż znajduje się tutaj.

- Może być także coś innego. Zegar, obraz, dywan... Nie musimy się spieszyć.

- Chłopcy, ja was wcale nie poganiam. Ekspozycja zajmuje cały parter i pierwsze piętro, proponuję więc, żebyście się rozejrzeli i zastanowili.

Przyjaciele wymienili spojrzenia.

- Świetnie - powiedział młodszy. - Jeśli tylko nie sprawi to pani kłopotu...

- A dlaczego miałoby sprawić? Oglądajcie, co tylko chcecie, a jeśli coś was szczególnie zainteresuje, zapytajcie o cenę jednego z pracowników.

- Pozbywa się nas pani, co? - uśmiechnął się złośliwie starszy.

- Nie. Nie mamy zwyczaju oprowadzać klientów, to wszystko.

- I pozwalacie ludziom się tu kręcić, mając tyle wartościowych rzeczy?

- Rzeczy wartościowe są w pancernych gablotach albo w sejfie. - Chiara zdała sobie sprawę, że po raz drugi zachowała się niegrzecznie. Niech to diabli, pomyślała, jestem bardzo nerwowa i wyżywam się na chłopakach, których jedynym przewinieniem jest to, że wydają mi się antypatyczni.

Przyszedł jej z odsieczą Paolo Lenzi.

- Czy jest jakiś problem? - zapytał z troską.

- Nie, nie. Idźcie, chłopcy.

Podeszli do niej znowu po jakichś trzydziestu minutach. Młodszy oznajmił niemal ze wstydem:

- Nie znaleźliśmy nic odpowiedniego... Najlepszym prezentem wydaje mi się ta broszka, którą pokazała nam pani na początku. Jeśli może mi ją pani odłożyć, jutro przyjdę z czekiem.

- Dobrze - odparła krótko Chiara. Przeglądała właśnie zdjęcia zegarków do katalogu i nie chciała się rozpraszać.

- O, to by dopiero był piękny prezent! - roześmiał się starszy, wskazując jedną z fotografii.

- To unikatowy egzemplarz: kopertę zdobił Carreno de Miranda dla Marii Antoniny - odrzekła sucho Chiara. - Nie sądzę, żeby tatuś na to "odpalił".

- A co to jest? - zapytał chłopak, nie zwracając uwagi na jej wyzywający ton i dotykając palcem kolejnego zdjęcia.

- Prototyp cebuli marki "Rolex".

- Jest prześliczny - wydawał się szczerze zachwycony.

- Ten jest jeszcze piękniejszy - powiedziała Chiara pokazując fotografię cennego zegarka kieszonkowego ozdobionego motywem kwiatów. - To egzemplarz wykonany w Turynie około połowy siedemnastego wieku dla angielskiej rodziny królewskiej.

- Skąd go macie? To znaczy, jak to się dzieje, że wszystkie te rzeczy trafiają na rynek?

- W każdej rodzinie zdarzają się trudności materialne, zachłanni spadkobiercy, bezmyślni trwoniciele majątku, szczodrzy kochankowie albo hojni ofiarodawcy... - wyjaśniła z nieoczekiwaną cierpliwością Chiara, mile zaskoczona zainteresowaniem chłopców. Jej wzrok spoczął na trupiej czaszce wytatuowanej na przedramieniu. Przed iloma potwornościami moglibyśmy ustrzec młodzież, pomyślała, gdybyśmy tylko zechcieli jej zaszczepić ciekawość i miłość do tego co piękne...

W nagłym porywie entuzjazmu pokazała chłopcom wszystkie fotografie.

- Jeśli mi dacie adresy, przyślę wam zaproszenie na wystawę - powiedziała na zakończenie. - Oglądanie tych zegarków w naturze to zupełnie coś innego.

Chłopcy wyszli rozpływając się w podziękowaniach, Chiara zaś czym prędzej odłożyła wybraną broszkę. Uwolniona wreszcie od klientów, zamknęła się w swoim biurze, aby zająć się katalogiem. Po wpisaniu cen należało umieścić przy każdym przedmiocie krótki tekst informacyjny na temat epoki, pochodzenia, firmy bądź marki, właściwości technicznych, materiału, z którego został wykonany, wagi kamieni szlachetnych.

Za kwadrans pierwsza, gdy Paolo Lenzi zamierzał jak zwykle zabrać ją na ciepłą przekąskę do pobliskiego baru, Chiara poprosiła, by poszedł sam. Nie chciała się rozpraszać robiąc przerwę.

- Dobrze by było skończyć wszystkie zdjęcia dziś wieczorem - oznajmiła. - Strasznie zaniedbuję córkę!

Paolo Lenzi uśmiechnął się.

- Sara nie mogłaby pragnąć lepszej matki. Ani ja i Bruno kompetentniejszej współpracownicy. Moim zdaniem powinnaś się czuć winna wyłącznie wobec siebie: co robisz poza pracą i domem?

Chiara odwzajemniła uśmiech.

- Pytanie powinno brzmieć następująco: czego mogłabym jeszcze chcieć poza córką, którą uwielbiam, i pracą, która mnie pasjonuje?

Późnym popołudniem zadzwonił fotograf: niestety, z powodu nieprzewidzianych okoliczności dziś wieczorem nie może przyjechać, aby dokończyć zdjęcia. Umówili się zatem na jutro rano na wpół do ósmej.

Chiara czym prędzej zatelefonowała do domu, prosząc opiekunkę Sary, aby znów przyszła o siódmej.

- Mam nadzieję, że to już ostatni raz. W zamian za to dzisiaj wrócę szybko i będzie pani wolna o wiele wcześniej.

Kobieta uspokoiła ją: nie ma problemu, niech się nie martwi, może na nią liczyć.

Tej nocy Chiara pozwoliła, by Sara spała z nią w dużym łóżku. Dziewczynka wtuliła się w jej ramiona.

- Chcę zawsze być z tobą, mamusiu...

- No pewnie! Dzieci zawsze są z mamą.

- Nigdy nie odejdziesz, prawda?

- Nigdy. Przyrzekam.

- Mur_marmur? - spytała Sara krzyżując palce. W ich języku oznaczało to najświętszą przysięgę.

- Mur_marmur - powtórzyła z powagą Chiara, także krzyżując palce.

- A jeśli umrzesz jak tatuś i tamta mamusia?

- To niemożliwe. Tatuś i tamta mamusia zostawili cię pod moją opieką i dobrze wiedzą, że gdyby zabrali mnie do nieba, zostałabyś sama. Pójdę do nich za wiele, bardzo wiele lat...

- Tak, ale ja chcę pójść z tobą. Przyrzeknij na mur_marmur, że umrzemy razem.

Oczy Chiary napełniły się łzami. W milczeniu przytuliła córeczkę, jak zwykle czując bezsilny gniew na myśl o całym złu, jakiego zaznała Sara w swym króciutkim życiu. Nie będąc dzieckiem zaplanowanym i oczekiwanym, rosła u boku rodziców, którzy tak bardzo skupili się na własnym nieszczęściu, że nie dali jej poczucia bezpieczeństwa ani miłości. Pewnego wieczoru, po kłótni z mężem, matka zapakowała ją do samochodu, ruszyła w drogę, po czym roztrzaskała się o ciężarówkę. Był to pech czy samobójstwo? Sara została wyciągnięta z wraku z połamanymi kośćmi, mając przed oczyma obraz martwej matki. Po miesięcznym pobycie w szpitalu orzeczono, że nic jej już nie grozi, ale przestała mówić, przestała się śmiać. Zerwawszy wszelki kontakt ze światem zewnętrznym, zamknęła się we własnym, niedostępnym świecie, pełnym lęków i upiorów.

Trzeba było całych miesięcy terapii, aby z powrotem nawiązać z nią kontakt. A gdy wreszcie Sara odzyskała charakterystyczne dla normalnego dzieciństwa poczucie bezpieczeństwa i beztroskę, odszedł także jej ojciec. Teraz, nie mając nawet pięciu lat, żyła w strachu, że znów zostanie sama.

- Mamusiu... - szepnęła uwalniając się z uścisku.

- Tak, kochanie?

- Nie przyrzekłaś, że umrzemy razem na mur_marmur.

- Mur_marmur. Nigdy cię nie opuszczę. Nigdy. A teraz śpijmy, już późno.

Iii

Zadzwonił telefon i Andrea Morello ściszył telewizor. W słuchawce usłyszał głos swojej matki, którego nie można było pomylić z żadnym innym.

- Możesz mi dać twoją żonę?

To było dla niej typowe: ani powitania, ani wstępnych grzeczności jeśli ten, kto podniósł słuchawkę, nie był osobą pożądaną, powinien ją natychmiast oddać komu trzeba.

- Mariny nie ma, mamo. Czy możesz powiedzieć...

- Jak to nie ma? Po południu, gdy do niej dzwoniłam, właśnie biegła do fryzjera. Umówiłyśmy się na telefon dziś wieczorem!

- Została na kolacji u przyjaciółki.

- Czy możesz mi dać numer telefonu tej przyjaciółki?

- Tak naprawdę nie wiem, kto to jest. Marina dzwoniła z miasta i rozmawiała z gosposią. Może mnie powiesz, o co chodzi?

Chwila ciszy. Po czym:

- Daj mi Cecilię.

Tym razem zawahał się Andrea.

- Jej też nie ma w domu.

- O dziesiątej wieczorem? - w jej głosie słychać było zdumienie i oburzenie.

- Mamo, Cecilia ma piętnaście lat.

- Czternaście i pięć miesięcy. A w jej wieku nie wychodzi się po kolacji i nie można mieć aż tyle swobody. Właśnie o tym chciałam porozmawiać z Mariną. Nauczyciel włoskiego Cecilii jest synem mojej przyjaciółki Nencioni i mówi, że dziewczyna się nie uczy, wagaruje i że jeśli tak dalej pójdzie, zostanie na drugi rok. Czy możesz mi powiedzieć, dlaczego twoja żona nigdy nie raczyła pójść na rozmowę z nauczycielami?

Andrea stracił cierpliwość.

- To samo dotyczy mnie. Cecilia to także moja córka.

- Ty pracujesz, a ona nic nie robi. Ale w te sprawy się nie wtrącam: jeśli odpowiada ci żona, która zabawia się przez cały dzień, to twoja rzecz. Ja się martwię tylko o Cecilię. Kto jej pilnuje? Kto jej mówi, co ma robić? Kto sprawdza, dokąd chodzi i z kim się spotyka? Dwa dni temu o jedenastej w nocy pokojówka mojej przyjaciółki widziała, jak Cecilia wychodzi z baru pod jej domem z jakimś chłopakiem i wsiada z nim na motor. Gdzie była wtedy Marina? Czy o tym wiedziała?

- To oczywiste, że moja żona nie jest tak dobrze poinformowana jak twoja przyjaciółka.

- Oszczędź mi tego sarkazmu, mówię poważnie.

- Mamo, nie mogę brać serio plotek i docinków. Szczerze mówiąc uważam, że z powodu niechęci do Mariny widzisz wszystko w czarnych kolorach. Oczywiście wcale mi się nie podoba, że Cecilia włóczy się wieczorami, ale nie dramatyzujmy: mamy prawie lato, wystarczy przejść dwa kroki, żeby zobaczyć ulice pełne wyrostków, którzy rozmawiają, jedzą arbuzy albo lody, zbierają się w grupy...

- Jakoś nigdy nie zauważyłam takiego tłoku. Tak czy inaczej matki zawsze wiedzą, z kim się zadają ich dzieci i o której godzinie wrócą do domu.

- Dlaczego z góry zakładasz, że Marina nie należy do tych matek?

- Bo tak jest! I dobrze o tym wiesz. Po prostu wygodniej ci nic nie widzieć i udawać, że problem nie istnieje.

- Jestem dorosły, mam trzydzieści osiem lat i nie pozwolę, żebyś się wtrącała w moje sprawy i w moje życie - odparł Andrea robiąc nadludzki wysiłek, by nie stracić panowania nad sobą.

- Niestety nigdy mi na to nie pozwoliłeś! Nawet podczas studiów, kiedy dałeś się omotać tej... tej dziewczynie, z którą musiałeś się ożenić w wielkim pośpiechu!

- Dosyć już.

- Mogę zamilknąć, ale to i tak niczego nie zmieni. Gdybyś mnie posłuchał, nie musiałbyś się tak męczyć, żeby skończyć studia pracując w dzień i ucząc się w nocy. A dzisiaj nie byłbyś związany z kobietą, która cię wykorzystuje i stale oszukuje. To jej powinieneś powiedzieć: dosyć. Albo sobie. Jak długo jeszcze zamierzasz ponosić konsekwencje młodzieńczego wyskoku? Andrea westchnął głęboko.

- Powiedziałaś to, co myślisz. Czy teraz możemy się wreszcie pożegnać i skończyć tę rozmowę?

- Nie traktuj mnie jak starą wariatkę!

- Mamo, powtarzasz ciągle to samo już od piętnastu lat. Powinnaś zrozumieć, że ja mam inne zdanie niż ty. Czy ci się to podoba czy nie. Marina jest moją żoną i jej też nie było łatwo ponosić konsekwencje naszego, jak ty to nazywasz, młodzieńczego wyskoku. Podczas gdy ja studiowałem i pracowałem, ona wychowywała naszą córkę. W wynajętym pokoju. Gotując na maszynce i dokonując cudów, żeby nakarmić rodzinę za te marne grosze, które wtedy zarabiałem.

- Zrobiła świetną inwestycję, zważywszy, że dzisiaj jest żoną znakomitego adwokata i mieszka w luksusowym apartamencie...

- Zapomniałaś o tym, co się wydarzyło cztery lata temu. A dokładniej o tym, kim się stałem. Ale lepiej dajmy sobie spokój: nienawiść do mojej żony kazałaby ci i w tym wypadku przeinaczać fakty i interpretować je w nieżyczliwy i wykrętny sposób...

Matka jest tylko jedna: czy musiała się przytrafić akurat mnie? Było to stare powiedzonko Mina Binellego, jego najlepszego przyjaciela, podobnie jak on jedynego syna owdowiałej matki, która kocha miłością zaborczą. Odkładając słuchawkę Andrea uśmiechnął się mimo woli. Zaraz jednak spoważniał i zaczął analizować tę rozmowę. Oskarżenia i wyrazy niechęci znał już na pamięć niczym stary refren, lecz tym razem został postawiony przed nowym i konkretnym problemem: problemem Cecilii.

Matka miała rację twierdząc, że dziewczyna cieszy się zbyt dużą swobodą. On zaś popełnił poważny błąd, nie spostrzegłszy tego wcześniej i założywszy z góry, że Marina pilnuje i kontroluje ich córkę oraz że nią pokieruje. Doskonale wiedział, że Marina, osoba zbyt infantylna, zbyt roztrzepana, zbyt powierzchowna i zbyt lekkomyślna, nie jest stworzona do tego, by brać na siebie jakąkolwiek odpowiedzialność. Jedynie w nagłych wypadkach przeobrażała się w cudowny sposób w kobietę zaradną, mającą tysiąc pomysłów, ale zdarzało się tak dlatego, że traktowała owe nagłe wypadki jak zabawę, jak podniecające wyzwanie. Nie zdając sobie sprawy z czyhającego niebezpieczeństwa ani z konsekwencji fałszywego kroku, natychmiast szukała najbardziej ryzykownych, błyskotliwych i genialnych rozwiązań. Albo z kolei, jak to miało miejsce cztery lata temu, wybierała wyjście tak oczywiste, że ktokolwiek inny odrzuciłby je bez namysłu, kierując się wstydem lub zarozumialstwem.

W szarej codzienności jednakże Marina nie istniała. Z pewnością z góry założyła, że Cecilia potrafi sama o siebie zadbać, i nawet przez myśl jej nie przeszło, że może to robić źle albo wpaść w tarapaty. Czyż nie to właśnie go w niej urzekło przed szesnastu laty? Wyrósł u boku matki, która była zawsze przygotowana na najgorsze, a co za tym idzie, podejrzliwa i ostrożna, i która nieustannie miała się na baczności, toteż przeżył wstrząs na widok nie zważającego na niebezpieczeństwa optymizmu Mariny. Ona nie uznawała żadnych przeszkód, strachu, zakazów.

- Życie jest jak rzeka, wystarczy dać się ponieść z prądem - lubiła powtarzać. Mimo że dewiza ta wszystko nadmiernie upraszczała, uległ jej urokowi.

Jego matka uparcie wierzyła, że ożenił się z Mariną, bo była w ciąży. W rzeczywistości jednak i tak by ją poślubił, choć z mniejszym pośpiechem, ponieważ w głębi duszy odpowiadał mu jej sposób bycia, wiążąc się z nią zaś miał wrażenie, że naprawdę daje się unieść prądowi. Było w tym coś nieuniknionego i nieuchronnego.

Wraz z upływem czasu z goryczą przejrzał na oczy i zdał sobie sprawę, że to, co uważał za heroiczne pobudki, było jedynie młodzieńczym wyskokiem. Jego żona w niczym tu nie zawiniła, jako że nigdy nie oszukiwała ani nie usiłowała uchodzić za kogoś, kim nie jest. To on popełnił błąd biorąc powierzchowność za optymizm, lenistwo za mądrość, infantylizm za czarującą kobiecość.

Jak to zwykle bywa, miłość skończyła się w chwili, gdy zalety, które uwielbiał, przemieniły się w najbardziej nieznośne wady. Nigdy wszakże nie rozwiódłby się z tego powodu: biorąc ślub z Mariną zobowiązał się pozostać z nią na zawsze, na dobre i na złe, i miał zbyt silne poczucie obowiązku, aby złamać tę przysięgę.

Ostatecznie życia z nią nie można nazwać "złym losem". Ich związek był związkiem dwóch "jedynek", które dzieliły dom, swobodnie wchodząc i wychodząc, przy czym jedna nigdy nie wtrącała się w sprawy drugiej, nie miała pretensji, nie narzucała swego zdania. Skoro dzielili także łoże, wiadomo było, że od czasu do czasu będą uprawiać seks. Marina nigdy nie odrzucała jego zalotów ani też nigdy nie okazywała rozgoryczenia bądź zdumienia, gdy z upływem lat stawały się coraz rzadsze i coraz mniej namiętne, co również przemawiało na jej korzyść. Dzięki niej Andrea mógł znieść spadek własnego libido, nie czując się równocześnie sfrustrowany czy winny. Praca pochłaniała całą jego energię i sprawiała mu zadowolenie, którego potrzebował.

Teraz jednak telefon od matki podawał nagle wszystko w wątpliwość, grożąc zawaleniem się misternej konstrukcji odgrywanych ról i zachwianiem równowagi. Haniebnie zapomniał o umieszczeniu w niej własnej córki i musiał czym prędzej naprawić szkody.

Spojrzał na zegar: #/23#10. Dokąd, u licha, poszła Cecilia? Do kina? Na przyjęcie? A może krąży po ulicach na motorze ryzykując skręcenie karku? Nagły przypływ paniki zamienił się w gniew: już ja jej powiem do słuchu, jak tylko przyjdzie, od dzisiaj wszystko się zmieni, muszę wygarnąć także Marinie.

Naraz zdał sobie sprawę z własnej śmieszności i skierował gniew przeciw samemu sobie. Ojcu, który budzi się z długiego snu i wkracza na wojenną ścieżkę... A gdzie był do tej pory? Jak mógł nie zauważyć, że jego córka dorasta pozostawiona praktycznie samej sobie? Gdy usłyszał, że otwierają się drzwi wejściowe, minęła północ, poczucie winy zaś zdążyło ustąpić miejsca obezwładniającemu przeświadczeniu, że zaraz nastąpi katastrofa: za chwilę ktoś oznajmi, iż Cecilia została ranna, zgwałcona, okradziona, zabita... Dzięki Ci, Boże, że oszczędziłeś mi tego wszystkiego, pomyślał rzucając się do drzwi.

To była Marina. Ujrzawszy naprzeciwko siebie zdyszanego męża z wybałuszonymi oczyma, stanęła jak wryta i wpatrywała się weń z otwartymi ustami.

- Gdzie Cecilia?

- Rany, aleś mnie wystraszył! Cecilia poszła się uczyć do koleżanki i została u niej na noc.

- Uprzedziła cię?

- Andrea, co się z tobą dzieje? Oczywiście, że mnie uprzedziła. Tak z marszu nie przypomnę sobie, co to za koleżanka, ale dała mi jej imię, nazwisko i adres. Zdaje się, że mieszka w E$u$r.

Andrea poszedł za nią do salonu.

- Szkoła niedługo się skończy i może byłoby lepiej, gdyby uczyła się sama - powiedział ostrożnie.

- Młodzież woli się uczyć razem i nie widzę w tym nic złego. Ja też tak robiłam - odparła Marina zdejmując biżuterię i kładąc ją na stoliku.

- Problem tkwi w czym innym... Moim zdaniem Cecilia ma zbyt dużą swobodę jak na swój wiek. - Starannie dobierał słowa. Znając upór i ducha przekory żony, musiał być bardzo ostrożny, aby nie sprowokować starcia.

- Nie rozmawiałeś przypadkiem z kochaną mamusią? - spytała Marina, rzucając mu ni to rozbawione, ni to ironiczne spojrzenie.

- Nie rozumiem, co tu ma do rzeczy moja matka - odrzekł, przechodząc nagle od ataku do obrony.

- Dziś po południu powiedziała mi przez telefon coś w tym rodzaju.

- Wieczorem znów do ciebie dzwoniła.

- I wszystko jasne: nie zastawszy mnie, ucięła sobie pogawędkę z synusiem. O co mnie oskarża tym razem?

- Marina, nikt cię o nic nie oskarża, a poza tym dobrze wiesz, że zawsze trzymałem się z dala od waszych kłótni. Rzeczywiście wieczorem rozmawiałem z matką i powiedziała mi o czymś, co nie ma nic wspólnego z żadną "pogawędką".

- Co na przykład? - teraz Marina przeszła do obrony.

- Cecilia może nie zdać do następnej klasy...

- Od kiedy to twoja matka jest jasnowidzem?

- Niestety usłyszała o tym bezpośrednio od nauczyciela, który jest synem jej najlepszej przyjaciółki. Żadne z nas nie miało pojęcia o tej katastrofalnej sytuacji w szkole i...

- Ach, te twoje apokaliptyczne wizje! Przypuśćmy nawet, że to prawda, ale któż z nas nie powtarzał kiedyś klasy? Cecilia przeżywa typowy kryzys wieku dojrzewania. Jest leniwa, gnuśna, zbuntowana. Dajmy jej czas, żeby dorosła!

- Na razie powinniśmy jej bardziej pilnować. Każąc jej wracać o określonej porze, sprawdzając, z kim się spotyka, ograniczając jej swobodę.

- Czy ja dobrze słyszę? Proponujesz, żebyśmy wprowadzili reżim policyjny? Możesz sobie być świetnym adwokatem, mój kochany, ale jako psycholog jesteś do niczego. Tylko spróbuj tych metod wobec dzisiejszej młodzieży, a zobaczysz, co na tym zyskasz: w najlepszym razie zaczną się ucieczki z domu albo narkotyzowanie, żeby ci zrobić na złość.

- Teraz ty masz apokaliptyczne wizje. Ja wcale nie chcę więzić naszej córki, ale między reżimem policyjnym a anarchią można znaleźć złoty środek. Niespełna piętnastoletnia dziewczynka nie może sama o sobie decydować i żyć bez najmniejszej kontroli...

- Wreszcie doszliśmy do sedna sprawy. Jestem złą matką. Dodamy jeszcze do tego, że jestem także złą żoną? No dalej, nie krępuj się, dobij mnie - zawołała Marina z wyzywającą miną.

- O nic cię nie oskarżam, a już na pewno nie zamierzam cię dobijać. Skoro ty jesteś złą matką, co mam powiedzieć o sobie? Przecież żaden ze mnie ojciec.

- Nie rób z siebie męczennika. Pokaż mi mężczyznę, który ma czas zajmować się dziećmi. Cecilia jest w o wiele lepszej sytuacji niż inni, bo każdą wolną chwilę jej poświęcasz. Zeszłego lata zabrałeś ją ze sobą do Nowego Jorku, zimą chodziliście razem na koncerty, nie ma tygodnia, żebyś nie szedł z nią do kina... Najlepszy dowód, że ona patrzy w ciebie jak w obraz.

- Ale nie wiem nic o jej przyjaciołach, nauce, problemach... W rzeczywistości bardzo mało rozmawiamy.

- O rany, przestańmy wreszcie mitologizować te całe rozmowy! Niby o czym mielibyście rozmawiać? Kiedy ludzie mieszkają razem, znają się jak łyse konie. Robią i myślą ciągle to samo... - Gdy minął jej wojowniczy nastrój. Marina wydawała się odprężona i rozmowna.

Nie sposób prowadzić z nią poważną dyskusję, pomyślał Andrea z milczącym westchnieniem, więc lepiej dać sobie spokój.

- Gdzie dzisiaj byłaś? - spytał, żeby coś powiedzieć.

- U fryzjera. Nawet nie zauważyłeś, że mam nowy rudy odcień włosów! A potem poszłam do Carmen. Wyobraź sobie, co za szczęście, jakaś firma kosmetyczna zaproponowała jej kontrakt na reklamę ich produktów... Nastał złoty wiek dla trzydziestopięcioletnich kobiet z klasą.

Carmen Grandi była jej najlepszą przyjaciółką. W przeszłości modelka i fotomodelka, od kilku lat utrzymywała się z kapitału zgromadzonego w latach świetności, wiodąc życie, które Andrei wydawało się błahe i próżniacze. Dla Mariny jednak stanowiło ono szczyt marzeń. Przyjaźń ta nobilitowała ją i przepełniała dumą. Od dawna już podejrzewał, że Carmen traktuje jego żonę tak jak podziwiana gwiazda uległą wielbicielkę, mimo to zrezygnował z otwarcia jej oczu, bo kiedy raz spróbował, zarzuciła mu, że jest męskim szowinistą.

- Słyszysz, co do ciebie mówię? - Marina z uśmiechem przywołała go do rzeczywistości.

- Zamyśliłem się, przepraszam.

- Nastał złoty wiek dla trzydziestopięcioletnich kobiet... Tylko że ty tego nie dostrzegasz. Wyobraź sobie, że ja też chcę być wielbiona i pieszczona - zażartowała.

- Dopiero co powiedziałaś, że słowa są zbędne... Jak mógłbym nie dostrzec, że jesteś czarującą i piękną kobietą?

Tej nocy się kochali. Nie zdarzyło im się to już od dwóch miesięcy. Andrea obudził się o szóstej, na pół godziny przed dzwonkiem budzika, z potwornym bólem głowy. Poszedł na palcach do kuchni, rozpuścił dwie aspiryny w szklance wody i zamknął się w swoim pokoju. Miał przed sobą kilka godzin, aby spokojnie popracować. Za parę dni rozpoczynał się proces karabiniera oskarżonego o konszachty z mafią. Jego przyjaciel, Mino Binelli, poprosił go, aby podjął się obrony, i przesyłał mu w liście poufnym akta. Andrea zamierzał dokładnie je przestudiować przed udaniem się do sądu.

Przez sześć lat on i Mino tworzyli żelazny zespół: zastępca prokuratora Morello i kapitan karabinierów Binelli. Potem nastąpiła tragedia, która zmusiła Andreę do rezygnacji z funkcji urzędnika. Lecz ich przyjaźń pozostała.

Kiedy przestał myśleć o tym strasznym wydarzeniu? To dziwne, że w ciągu ostatnich dni jego umysł powrócił do niego już dwukrotnie.

Andrea otworzył akta i zaczął czytać, ogarnięty jakimś tajemniczym niepokojem.

Iv

Budzik zadzwonił o szóstej. Chiara, wyswobodziwszy się delikatnie z objęć Sary, przez chwilę z zachwytem przyglądała się pogrążonej we śnie twarzyczce, którą okalały czarne loki. Lekko pocałowała ją w czoło, po czym ruszyła po cichu do łazienki. Biorąc prysznic zmniejszyła jak tylko się dało strumień wody, aby nie hałasować, następnie wśliznęła się do kuchni zaparzyć kawę. Nie chciała budzić dziewczynki, za pół godziny zrobi to opiekunka i odprowadzi małą do przedszkola.

Na szczęście miał to być ostatni ranek wytężonej pracy. Teksty do katalogu zostały już opracowane i były właśnie przepisywane na maszynie, po wywołaniu zaś ostatnich zdjęć cały materiał można będzie oddać do drukarni. Chiara postanowiła już, że zanim przyjdą odbitki do korekty, weźmie kilka dni wolnych i wyjadą gdzieś z córką. Tylko we dwie, w jakieś miejsce, gdzie znajdą czyste powietrze, park do zabawy i trasę do pięknych spacerów.

W sierpniu natomiast pojadą na Sardynię, do domu jej siostry Giovanny. Sara była tam zeszłego lata i świetnie się bawiła, do czego przyczyniło się także dwoje dzieci szwagierki Giovanny, będących mniej więcej w tym samym wieku.

- Przyrzekasz na mur_marmur, że znowu tam pojedziemy? - powtarzała w kółko.

Mur_marmur, powtórzyła w myśli Chiara wracając do sypialni po rzeczy. Właśnie w tym momencie zadzwonił telefon. Natychmiast rzuciła się do stolika nocnego i podniosła słuchawkę. Była to opiekunka Sary.

- Bardzo mi przykro, proszę pani... Dziś w nocy zabrali moją matkę do szpitala, bo miała krwotok. Chyba będę musiała się nią opiekować co najmniej przez kilka dni.

- Proszę się nie martwić, jakoś dam sobie radę.

Dopiero po odłożeniu słuchawki Chiara zdała sobie sprawę, że nie zapytała opiekunki o stan jej matki ani nie okazała współczucia. W gruncie rzeczy trochę ją zirytowała ta niespodziewana trudność.

I co mam teraz zrobić? zastanawiała się podchodząc do szafy. O siódmej trzydzieści fotograf i Paolo Lenzi będą na nią czekać przed sklepem. Ani pozostawienie Sary samej w domu, ani nieobecność w pracy nie wchodziły w grę, miała więc tylko jedno wyjście: obudzić dziewczynkę, jak najszybciej ją ubrać i zabrać ze sobą do sklepu. O dziewiątej zwolni się na pół godziny, by odwieźć ją do przedszkola, po południu odbierze.

Pochyliła się nad córeczką i potrząsnęła nią delikatnie.

- Hej, śpiochu, mam dla ciebie niespodziankę...

Sara otworzyła oczy i kompletnie rozbudzona usiadła na łóżku.

- Jaką niespodziankę?

- Dziś idziesz ze mną do pracy. Cieszysz się?

- Taak. Myślałam, że jedziemy na Sardynię...

- Pojedziemy w sierpniu, przecież wiesz. Teraz ciocia Giovanna jest w Mediolanie i nikogo nie ma w tym domu.

- Niech ci będzie - dziewczynka wydawała się bardzo rozczarowana.

- No dalej, musimy się szybko ubrać. W sklepie będziesz się mogła pobawić tą śliczną lalką, która ci się tak podoba...

- Tą z buzią, która się może zbić, z zamykającymi się oczami i w balowej sukni, takiej jak ma Barbie? - spytała jednym tchem Sara.

- Właśnie tą. - Chiara roześmiała się w duchu, wyobrażając sobie reakcję Brunona na taki opis jego drogocennej poup~ee, przywiezionej pół roku temu jako zdobycz z podróży. - A teraz się pospieszmy - dodała. - Idź się umyć do łazienki, a ja ci zrobię śniadanie.

- Mleko chcę bez miodu, nie dodawaj mi go po kryjomu, dobrze? - zastrzegła dziewczynka wstając z łóżka.

Wyszły z domu dziesięć po siódmej. Ruch uliczny jeszcze się nie zaczął, więc bez trudu dotarły na miejsce. Przed sklepem stał tylko fotograf.

- Pięć minut temu Paolo Lenzi dzwonił do mnie z samochodu - rzekł. - Musi jechać do biura przewozowego, bo są jakieś problemy z dokumentami, ale powiedział, że umiesz otworzyć sejf... Będzie tu punktualnie o dziewiątej, na otwarcie sklepu.

- Od samego rana są jakieś nieprzewidziane trudności - odparła Chiara. - Opiekunka nie mogła dziś przyjść, dlatego musiałam wziąć ze sobą córkę.

- Cześć, ślicznotko. - Fotograf pochylił się, by ją pogłaskać.

Sara odruchowo wczepiła się w nogi Chiary. Bała się wszystkich obcych. Stała tak wtulona w matkę, podczas gdy ta wyłączała system alarmowy przy wejściu i ponownie go uruchamiała. Nie chciała także zostać z mężczyzną, gdy Chiara weszła do biura Lenziego, aby wyjąć z kasy pancernej klucze do podziemnego sejfu.

Chiara wydobyła z gabloty lalkę i podała ją dziewczynce.

- Pobaw się nią, gdy mamusia będzie pracować. Trzymaj ją bardzo mocno, bo jest delikatna i...

- Już mi to mówiłaś. Przyrzekam na mur_marmur, że będę uważać...

W podziemiach Chiara znalazła taboret i posadziła na nim Sarę. Spoglądała na nią od czasu do czasu. Nie musiała się wcale obawiać, że dziewczynka upuści lalkę. Było coś wzruszającego w lekkości, z jaką jej drobne paluszki pieściły lalczyne włosy, i w czułości, z jaką przytulała ją do siebie. To jakby zapowiedź macierzyństwa, pomyślała z zachwytem Chiara. Pewnego dnia Sara będzie tulić w ten sposób własne dzieci, z tą pełną miłości, instynktowną mądrością... A dzieci te nie zaznają przemocy, rozłąki, straty... Tak bardzo cię kocham, moja maleńka, powiedziała w duchu, czując, jak do oczu napływają jej łzy.

- Skończyliśmy - głos fotografa przywołał Chiarę do rzeczywistości.

Było dopiero pięć po wpół do dziewiątej. Gdyby prędko weszli na górę, zdążyłaby odwieźć córkę do przedszkola jeszcze przed otwarciem sklepu. Zresztą do tej pory wróci już na pewno Paolo Lenzi.

Zamknęła podziemny sejf, wystukała kod alarmowy, po czym ruszyła na parter do biura Lenziego, aby włożyć z powrotem klucze do kasy pancernej. Sara szła za nią przyciskając lalkę do piersi.

- Chcę zostać tutaj i bawić się nią, nie odprowadzaj mnie do przedszkola - poprosiła.

Chiara zawahała się przez chwilę.

- Dobrze, dziś nie będzie przedszkola. Ale musisz być bardzo grzeczna, bo mama musi pracować.

- Będę cichutko jak trusia.

Fotograf czekał na nią przed wyjściem.

- Dziś wieczorem przyniosę odbitki.

- Ja wyjdę trochę wcześniej, zostaw je u Lenziego. - Chiara wyłączyła alarm, aby go wypuścić, i właśnie miała zamknąć za nim drzwi, gdy spostrzegła zbliżającą się dziewczynę.

- Czy mogłabym wejść?

Chiara spojrzała na zegarek: była za kwadrans dziewiąta.

- Do otwarcia sklepu pozostało piętnaście minut - odrzekła. - Personel jeszcze nie przyszedł, a ja...

- Błagam panią, strasznie się spieszę. Koledzy z klasy kazali mi kupić prezent dla nauczycielki i spóźnię się do szkoły - nalegała dziewczyna. Wyglądała na onieśmieloną i wylęknioną.

- Dobrze - zgodziła się Chiara przepuszczając ją - wejdź.

Wszystko odbyło się w mgnieniu oka. Nagle do sklepu wtargnęło dwóch mężczyzn w kominiarkach, jeden z nich wepchnął Chiarę brutalnie do wnętrza.

- Zamknij drzwi i rób, co ci każę - syknął.

Chiarze krew w żyłach zmroził nie tyle wycelowany w nią pistolet, ile widok córki. Sara stała jak wryta kilka kroków od niej, przerażenie zaparło jej dech w piersiach. Z pobladłej jak płótno twarzyczki wyzierały nieruchome, martwe oczy. Z niewypowiedzianą ulgą Chiara spostrzegła, że jej dolna warga drży w mimowolnym tiku.

Rzuciła się do dziewczynki i wzięła ją na ręce.

- Nie bój się, nic nam się nie stanie - szepnęła.

Bandzior zbliżył się do niej.

- Postaw dziecko, nie mamy czasu.

Chiara natychmiast wykonała rozkaz, ale przycisnęła Sarę do boku i chwyciła ją za rączkę.

- Zrobię wszystko, co zechcecie - powiedziała starając się panować nad głosem - ale wy nie róbcie żadnych głupstw.

Drugi bandzior wystąpił krok do przodu:

- Chcemy zegarki. Te z wystawy.

- To niemożliwe! Zamknęłam je dziesięć minut temu w piwnicy, w sejfie na zamek czasowy...

- Co to znaczy?

- Tam jest mechanizm zegarowy... Przez najbliższe dwie godziny nie da się go otworzyć ani szyfrem, ani kluczem... - Była to prawda i błagała w myślach ich obu, aby jej uwierzyli.

Zawahali się przez chwilę.

- Możecie wziąć wszystko, co tu widzicie - rzekła robiąc szeroki gest ręką. - Mam klucze od gablot... Jest tu zabytkowa biżuteria i przedmioty o wysokiej wartości... - nalegała, przejęta grozą na dźwięk własnego głosu posępnej handlarki.

- Ona ma rację! Bierzcie to wszystko i wiejmy! - wrzasnęła rozdygotana dziewczyna.

Chiara, która zapomniała o jej obecności, odwróciła się gwałtownie, by na nią popatrzeć. Mój Boże, czy to możliwe, żeby była ich wspólniczką? Wydawało jej się, że zadała to pytanie samej sobie, tymczasem okazało się, że wypowiedziała je głośno.

- Wiejmy! - powtórzyła dziewczyna, tym razem z płaczem.

- Przestań! - ryknął jeden z rabusiów, po czym zwrócił się do Chiary: - Chcemy zegarki, reszta nas nie interesuje. Jeśli trzeba czekać dwie godziny, poczekamy razem.

- Zaraz przyjdą kierownik sklepu i sprzedawcy... A jak się zorientują, co się tutaj dzieje, wezwą policję i karabinierów... - w głosie Chiary zabrzmiała nuta histerii. Nie śmiała sobie nawet wyobrazić, co by się mogło stać podczas starcia sił porządkowych z dwoma uzbrojonymi złodziejami. Poczuła, że oplatające ją ciałko Sary drży.

Ogarnął ją gniew, zdołała się jednak opanować. Zwróciła się do jednego z bandziorów, szukając jego oczu w czarnych otworach kominiarki:

- Błagam, nie róbcie żadnych głupstw... - powtórzyła. - Już wam mówiłam, że przedmioty w gablotach mają dużą wartość. Możecie to wyjąć w parę minut i pójść sobie, nie ryzykując niczym.

Spostrzegła, że bandzior daje znak swemu wspólnikowi, ten zaś wyciąga spod kurtki czarny plastikowy worek na śmiecie.

- Puść dzieciaka i otwórz gabloty - rozkazał.

Chiara wzięła Sarę na ręce.

- Moja córka zostanie ze mną - odrzekła sucho przechodząc na lewą stronę sklepu.

Napastnicy zagrodzili jej drogę, mierząc do niej z pistoletów.

- Dokąd idziesz?

- Wyjąć klucze z mojego biurka.

Wyższy chciał wyrwać jej z rąk dziewczynkę i wówczas rękaw jego kurtki podciągnął się nieco, odsłaniając wytatuowaną na przedramieniu trupią czaszkę. Chiara, która stawiała zaciekły opór, pragnąc zatrzymać dziecko, naraz zamarła bez ruchu.

- Ty jesteś... To wy byliście tu wczoraj, to wy mieliście kupić prezent dla mamy! - powiedziała zdławionym głosem.

W okamgnieniu złość, że została oszukana, ustąpiła miejsca poczuciu ulgi i ogarnął ją spokój. Dwaj osobnicy w kominiarkach, których aż do tej pory uważała za gotowych na wszystko groźnych bandytów, w rzeczywistości okazali się tylko chłopcami. Dzięki temu zaś, że znała ich twarze i wcześniej z nimi rozmawiała, obecna niebezpieczna sytuacja wydała jej się mniej groźna, a co za tym idzie łatwiejsza do opanowania.

- Jeśli natychmiast sobie pójdziecie, udam, że to był tylko głupi dowcip - oznajmiła niemal macierzyńskim tonem.

- My wcale nie żartujemy - odparł chłopak z tatuażem. Jego głos, nie zniekształcony już kominiarką, zabrzmiał oschle, niczym świst bata.

Młodszy, którego poprzedniego dnia Chiara wzięła za chłopca z dobrego domu, wystąpił naprzód.

- Otwieraj gabloty. Szybko - rozkazał.

- Chłopcy, za moim biurkiem jest główny alarm. Jeśli natychmiast nie odejdziecie, to zobaczycie...

"Chłopiec z dobrego domu" rzucił się na nią, aż straciła równowagę. Korzystając z okazji chwycił Sarę za ramiona i podniósł do góry jak kukłę.

- Tylko spróbuj zrobić coś podobnego, a ją zabiję - warknął.

Dziewczynka wrzasnęła ze strachu i poczęła się wyrywać.

- Mamo... mamo... - zawołała.

Chiara straciła głowę i nie bacząc na pistolet runęła na chłopaka z pięściami. W tej samej chwili zapaliły się czerwone lampki na suficie i włączyły się wszystkie systemy alarmowe na parterze i piętrach. Wyglądało to tak, jakby pałacyk zamienił się nagle w jakąś makabryczną pozytywkę.

- To ja nacisnęłam przycisk! - odezwał się zza biurka piskliwy głos dziewczyny. - Chcę stąd wyjść! Mam dość!

Zapanowało zamieszanie i panika. Młodszy z napastników postawił Sarę na ziemi i skoczył do wyjścia, za nim podążyła dziewczyna.

- Biegiem, wiejemy - krzyknął do kolegi, który z pistoletem w dłoni i z półotwartymi ustami jak w transie przyglądał się lampkom na suficie.

To koniec, pomyślała Chiara przyciskając do siebie Sarę. Dzięki Bogu to już koniec... Zaraz jednak wydało jej się, że na scenę wszedł szalony reżyser i postanowił powtórzyć wszystko od początku. Znajdujący się w transie chłopak oderwał wzrok od sufitu i błyskawicznie ruszył do akcji.

- Stać, chcecie, żeby was złapali? - zawołał do dwojga wspólników, zastawiając drzwi.

Chiara ujrzała, jak zbliża się ku niej szybkim krokiem. Próbowała się cofnąć, lecz napierała na nią groźna, ciężka masa. Miała wrażenie, że lawina wlecze ją w dół zbocza. Chłopak z nadludzką siłą popychał ją w kierunku wyjścia.

Gdy znaleźli się przy drzwiach, chwycił Sarę za włosy i oderwał od Chiary. Kobieta rozpaczliwie wyciągnęła ręce, ale lufa pistoletu opadła na jej prawe przedramię niczym nóż gilotyny.

- Wychodź i rób, co ci każę - syknął.

- Oddaj mi dziecko! - wrzasnęła.

- Dziecko zostaje z nami. Jeśli ktoś tu wejdzie, żeby nas zaaresztować, zabijemy ją.

Przymknął drzwi wejściowe i wypchnął ją z całej siły przez szparę tak gwałtownie, że Chiara straciła równowagę i stoczyła się po schodach.

Podniosła się łkając i spostrzegła Paola Lenziego wraz ze sprzedawcami, pędzących w kierunku pałacyku. Zdała sobie sprawę, że od chwili gdy ta przeklęta dziewczyna włączyła alarm, mogły upłynąć najwyżej trzy minuty. Podbiegła do Lenziego i uczepiła się jego ramion.

- Błagam cię, zrób coś! W środku jest trójka złodziei i Sara...

- Wszystko będzie dobrze. Uspokój się, proszę.

- Proszę się uspokoić - powtórzył pół godziny później mężczyzna w mundurze, który przedstawił się jako kapitan Mino Binelli. On pierwszy dotarł na miejsce.

- Jak mogę się uspokoić, kiedy moja córka jest w środku? Zróbcie coś, błagam!

- Pani może nam pomóc, żebyśmy nie popełnili błędu. Właściciel sklepu powiedział, że dwóch z trójki złodziei przyszło tu wczoraj, aby kupić broszkę.

- To oczywiste, że chcieli zrobić rozeznanie przed kradzieżą, ale dałam się nabrać jak idiotka! I to do tego stopnia, że pozwoliłam im swobodnie kręcić się po sklepie... - Jej piersią wstrząsnęło łkanie.

- Każdy by się dał nabrać. Teraz najważniejsza sprawa to dowiedzieć się, kim są ci chłopcy i co zamierzają. Pani ich widziała i rozmawiała z nimi: jakie zrobili na pani wrażenie? Pani zdaniem to zawodowcy czy zwykłe wyrostki, które kradną po raz pierwszy?

- Wczoraj wydawało mi się, że to porządni ludzie... Przynajmniej jeden z nich sprawiał takie wrażenie. Ale teraz nie mogę pojąć... Na pewno nie stronią od przemocy i są gotowi na wszystko, ale nie zachowują się jak... jak doświadczeni przestępcy.

- Z czego pani to wnioskuje? - spytał Binelli zaintrygowany.

- Wiele razy widać było, że są niezdecydowani i niepewni siebie. Gdy im wyjaśniłam, że podziemny sejf jest zabezpieczony mechanizmem zegarowym, najwyraźniej nie mieli pojęcia, o czym mówię... A do tego ta dziewczyna... Zawodowi przestępcy nigdy by nie wzięli tak niedoświadczonej i wystraszonej wspólniczki jak ona... Wszystko stało się z jej winy. Gdyby nie uruchomiła alarmu, chłopcy napełniliby worki przedmiotami z gablot i sobie poszli... Niechże pan coś zrobi, kapitanie! - powtórzyła przerywanym głosem Chiara.

- Jeszcze kilka minut. O jakim worku pani mówi?

- O czarnym plastikowym worku... Takim na śmiecie... Jeden ze złodziei miał go pod kurtką...

- Jak są ubrani?

- Obaj w dżinsy i kurtki. A dziewczyna ma długą spódnicę i sznurowane buty.

- Czy uderzył panią jeszcze jakiś szczegół?

- Tak! Starszy ma na przedramieniu wytatuowaną trupią czaszkę... Macie komputer i kartoteki... Czy nie można zidentyfikować tych bandziorów? Ściągnąć tu kogoś, kto przemówiłby im do rozumu?

Mino Binelli potrząsnął głową.

- Jeśli nie są notowani, minie wiele godzin, zanim dowiemy się, jak się nazywają. Lecz to nie dotyczy...

- Wiele godzin? Tam jest moja córka, która umiera ze strachu... - przerwała mu Chiara wybuchając płaczem.

- Niech się pani uspokoi.

- Niech pan przestanie mnie uspokajać! Tam jest troje bandytów, a pan, zamiast wziąć się do roboty razem ze swoimi ludźmi, traci czas na pogaduszki!

- Wzięliśmy się do roboty. Ale ponieważ wewnątrz jest pani córka, nie możemy wtargnąć z odbezpieczonymi karabinami - wyjaśnił spokojnie Binelli.

- Przepraszam...

- Widzi pani? Zablokowaliśmy odcinek ulicy naprzeciwko i zrobiliśmy objazd. Właśnie w tej chwili jeden z policjantów rozmawia z chłopcami, żeby się dowiedzieć, co zamierzają i czego chcą.

Chiara uniosła głowę i ujrzała tłum gapiów cisnących się za blokadą. Na zamkniętym dla ruchu odcinku ulicy zgromadziły się ciężarówki i samochody sił porządkowych.

- Złodzieje się wystraszą... Stracą głowę...

- Nie do tego stopnia, żeby skrzywdzić dziecko. Nawet jeśli to dyletanci albo narkomani, myślą wystarczająco logicznie, żeby zdawać sobie sprawę, że tylko żywa dziewczynka daje im jedyną możliwość ucieczki. $~a propos, czy odniosła pani wrażenie, że są pod wpływem narkotyków?

- Nie - odparła natychmiast Chiara. - Narkotyki wprawiają w euforię i każą zapomnieć o niebezpieczeństwie, a ci troje mieli bardzo silne poczucie zagrożenia.

Mino Binelli uśmiechnął się.

- Wygląda mi to na diagnozę psychologa. Chiara westchnęła.

- Jestem psychologiem. Ale zbyt długo musiałabym tłumaczyć, dlaczego wylądowałam w sklepie.

Podszedł do nich jeden z karabinierów:

- Chłopcy zgodzili się otworzyć okno na piętrze.

- Dlaczego poprosiliście ich o to? - poderwała się Chiara.

Binelli wyjaśnił natychmiast:

- Chcemy w każdej chwili móc sprawdzić, czy dziecku nic nie jest. A poza tym wkrótce przybędzie prasa i telewizja... Łatwiej będzie ich zidentyfikować, jeśli pozwolimy telewizji na pokazanie ich twarzy. Nawet jeśli są w kominiarkach, ktoś może ich rozpoznać.

Chiara chwyciła się za głowę.

- To jakiś koszmar... Boże, jak długo to jeszcze potrwa?

- Obawiam się, że wiele godzin - westchnął Binelli.

- Ale dlaczego? Niech powiedzą, czego chcą, i dajcie im to... Natychmiast. Moja córka dłużej nie wytrzyma! Ale panu zależy wyłącznie na złapaniu złodziei. Co pana obchodzi, że jakaś czteroipółletnia dziewczynka umiera ze strachu?

Binelli po raz pierwszy stracił cierpliwość.

- Może mi pani wierzyć lub nie, ale jedyną rzeczą, jaka mnie interesuje, jest uratowanie dziewczynki. Ja też jestem ojcem, a najmłodsze z moich dzieci jest w wieku pani córeczki.

V

Andrea Morello wrócił do domu dziesięć po pierwszej.

- Cecilia już jest? - zapytał gosposię, która otworzyła mu drzwi.

- Nie, jeszcze nie.

- Czy moja żona jest w domu?

- Tak, je obiad.

Andrea ruszył do jadalni.

- Gdzie Cecilia? - niemal napadł na żonę. Marina wskazała ręką telewizor, uciszając go.

- To istny koniec świata... Powiedziałeś: Cecilia? Zaraz tu będzie, dzisiaj kończy lekcje o pierwszej.

- Jeszcze z nią nie rozmawiałaś?

- A dlaczego miałabym rozmawiać? Rano poszła do szkoły prosto od koleżanki i jak powiedziałam, za chwilę wróci. Ale nie stój jak słup, siadaj do stołu.

- Co się dzieje? - zapytał Andrea rzucając okiem na ekran telewizora.

- Dziś rano o dziewiątej troje wyrostków napadło na sklep Marquesa i wzięli jako zakładniczkę jakąś dziewczynkę, córkę jednej z pracownic... Patrz, właśnie robią wywiad z twoim przyjacielem Binellim! Ci z czwartego programu są najlepsi, nie ma co mówić.

- Daj mi tego posłuchać - przerwał nagle żonie Andrea.

Głos dziennikarza: "W jakim punkcie są negocjacje?"

Mino Binelli: "W martwym. Złodzieje żądają samochodu i trzystu milionów w gotówce, ale nie chcą uwolnić dziewczynki."

Głos dziennikarza: "Ale zapewniają, że jeśli im dacie samochód, pozwolicie odjechać i nie będziecie ich śledzić, po kilku kilometrach wypuszczą małą Sarę."

Mino Binelli: "Nie możemy wierzyć w obietnice trojga bandytów. Zresztą nawet nie znając jeszcze ich nazwisk, wiemy, że to trójka napalonych, niedoświadczonych dzieciaków. To oczywiste, że nie przewidzieli następstw tego napadu. Nie mają żadnych planów, nie wiedzą, dokąd iść... Oddanie im samochodu i pozwolenie, aby uciekli ciągnąc ze sobą małą, byłoby szaleństwem."

Dziennikarz: "A jakie jest inne wyjście?"

Mino Binelli: "Właśnie go szukamy. Jak pan widzi, zmobilizowaliśmy wszystkie siły porządkowe i..."

Głos kapitana ucichł, w dzienniku zaczęto omawiać politykę zagraniczną.

Marina wcisnęła guzik pilota.

- Popatrzmy na pierwszy program.

Na ekranie pojawiło się zbliżenie młodej kobiety.

- To Chiara Basile, matka dziewczynki - wyjaśniła Marina podnieconym głosem. - Rano w specjalnym wydaniu wiadomości na trzecim programie już był z nią wywiad.

Mąż dał jej znak, aby zamilkła.

"Rozmawiała pani z rabusiami, przez długi czas pracowała pani jako psycholog", mówił dziennikarz. "Będąc ekspertem, jakiej rady udzieliłaby pani policji i karabinierom?"

Cichy głos kobiety: "Jestem tylko matką, ale niestety nikt nie chce mnie wysłuchać. Sara jest w środku od ponad czterech godzin... Przed chwilą te potwory podniosły ją do okna i przystawiły do skroni pistolet. Jako matka uważam, że byłoby lepiej dla niej umrzeć, niż trwać w tym koszmarze..."

Dziennikarz: "Innymi słowy dałaby pani samochód i pieniądze złodziejom wierząc w ich obietnicę, że uwolnią pani córkę, gdy tylko będą bezpieczni?"

"Właśnie o to cały czas błagam... Rabusiom zaczynają puszczać nerwy, dziewczyna, która pomogła im rano wejść do sklepu, ma atak histerii, więc przywiązali ją do krat, żeby się uspokoiła... Jeśli nie pozwolą im wyjść, obawiam się najgorszego..."

Andreę uderzyły skromność i poczucie godności tej kobiety.

- Carmen spotkała ją u przyjaciół i wie o niej wszystko - oznajmiła po wywiadzie Marina. - Kiedyś mieszkała w Mediolanie, ale po śmierci męża przeniosła się do Rzymu. Tutaj poznała Brunona Marquesa i została jego kochanką, dzięki czemu pracuje u niego w sklepie. To bardzo piękna kobieta, mimo że...

Dzwonek telefonu oszczędził mu przerywania błahego i irytującego potoku słów.

- Ja odbiorę - powiedział wstając od stołu.

Był to kapitan Mino Binelli.

- Właśnie widziałem w telewizji, co się dzieje - rzekł Andrea - i mam nadzieję, że będziecie się dzielnie trzymać. Jak sam powiedziałeś, byłoby szaleństwem dać...

- Andrea? - chwila ciszy. - Musisz tu przyjechać. Natychmiast.

- Tak... Ale dlaczego...

- Wytłumaczę ci, ale nie przez telefon. Ustawiliśmy blokady na ulicy, ale uprzedziłem kolegów, żeby pozwolili ci przejechać do samego sklepu. Proszę cię, przyjedź zaraz - powtórzył Binelli i odłożył słuchawkę.

Mino Binelli siedział na murku przed pałacykiem obok jakiejś kobiety, którą obejmował. Ledwie ujrzał Andreę, zerwał się na równe nogi. Kobieta także wstała. Miała oczy czerwone od płaczu i drżała na całym ciele.

- To Chiara Basile, matka dziewczynki - powiedział Binelli.

Andrea podał jej rękę.

- Widziałem panią niedawno w telewizji. Jestem głęboko...

Chiara zignorowała wyciągniętą dłoń.

- Tam jest pańska córka - rzekła twardo, wskazując głową piętro budynku.

Andrea odruchowo powiódł oczami za wzrokiem Chiary, po czym spojrzał na swego przyjaciela Binellego.

- Co to znaczy?

Kapitan położył mu dłoń na ramieniu.

- Cecilia jest ze złodziejami w pałacyku.

Andrea poczuł, że krew zamiera mu w żyłach.

- To niemożliwe. Jak tam weszła?

- Na własnych nogach. Wpuszczając wspólników - ponownie usłyszał twardy głos kobiety.

Morello popatrzył po raz drugi na przyjaciela z rozpaczliwie pytającym wyrazem twarzy.

- O co tu chodzi?

- Nie wiem. Dziś rano za kwadrans dziewiąta Cecilia stanęła przed drzwiami sklepu i poprosiła Chiarę Basile, aby ją wpuściła, bo musi kupić prezent dla nauczycielki. Gdy Chiara otworzyła drzwi, wpadło dwóch bandziorów w kominiarkach. Nie wiemy, czy ją zmusili, czy była pod wpływem narkotyków...

- Skąd masz pewność, że ta dziewczyna to moja córka?

- Przed chwilą wychyliła się przez okno i zwróciła się do mnie błagając, żebym po ciebie posłał.

Andrea poczuł, że uginają się pod nim kolana.

Mino Binelli westchnął.

- Czy zauważyłeś, że od jakiegoś czasu Cecilia dziwnie się zachowuje? Że zawarła niezbyt ciekawe przyjaźnie?

- Niczego nie zauważyłem. Masz przed sobą typowy przykład ślepego ojca, który uchyla się od swoich obowiązków.

Chiara spojrzała na niego gniewnie.

- Tysiąc razy słyszałam to pełne męstwa samobiczowanie. Ale to pana wcale nie zwalnia od odpowiedzialności. Gdzie pan był i co pan robił, gdy pańska córka terminowała u przestępców?

- Chiaro, bardzo panią proszę... - powiedział z bezbrzeżnym smutkiem kapitan Binelli.

- Pani ma rację. Nie ma dla mnie żadnych okoliczności łagodzących. Nie pozostaje mi teraz nic innego, jak oddać się do waszej dyspozycji.

- Komendant chce z tobą mówić. Za dziesięć minut spotykamy się wszyscy, żeby podjąć jakąś decyzję, i ty też masz wziąć w tym udział.

- Nie spisałem się zbyt dobrze wcześniej jako były wiceprokurator i strateg.

Chiara spoglądała zmieszana to na jednego, to na drugiego. Nagle spytała Morella:

- Kim pan właściwie jest?

- Jak powiedziała pani niedawno sama o sobie w wywiadzie, w tej chwili jestem tylko ojcem.

- To dlaczego chcą, żeby stanął pan na czele sił porządkowych?

Odpowiedział jej Mino Binelli:

- Zanim zaczął wykonywać wolny zawód, pracował w prokuraturze. Pozostawił po sobie jak najlepsze wspomnienia.

Chiara chwyciła dłonie Andrei:

- Błagam, niech pan przekona swoich kolegów, żeby dali złodziejom samochód i pieniądze... W każdej chwili sytuacja może się pogorszyć...

- To nie takie proste.

- Dlaczego nie powie pan wprost, że woli umyć ręce i zostawić odpowiedzialność za podjęcie decyzji innym?

- Ja też mam córkę, którą muszę uratować.

- Gdyby pańska córka była przynajmniej przestępczynią z prawdziwego zdarzenia, nie włączyłaby od razu alarmu... To wszystko stało się właśnie dlatego, że wpadła w panikę!

- Możliwe. W każdym razie nie zamierzam jej skazywać na śmierć.

- No to niechże pan się ruszy! Niech pan powie komu trzeba, żeby zgodzili się na żądania chłopców!

- Nie mogę.

- Z pana jest naprawdę ślepy ojciec, który uchyla się od obowiązków, i... tchórz! - warknęła Chiara.

Morello złapał ją gwałtownie za ramiona.

- Cztery lata temu, w podobnej sytuacji, po dwudziestu godzinach negocjacji postanowiłem oddać bandytom samochód i pieniądze. Sądziłem, że był to jedyny sposób na uratowanie dziewczyny, którą wzięli jako zakładniczkę... Rozkazałem Binellemu i jego ludziom, aby ich śledzili i ustawili blokady, bo uwierzyłem, że uwolnią dziewczynę, jak tylko znajdą się poza miastem. Znaleziono ją trzy dni później w chacie, w której się ukryli. Martwą. Zanim ją zabili, dokonali na niej wszelkich możliwych gwałtów. Czy teraz pani rozumie, że nie mogę zrobić tego, o co pani prosi?

Chiara przytaknęła w milczeniu, zagryzając wargi.

- Zdaje mi się, że pamiętam to wydarzenie...

- Jeśli wysili pani pamięć, przypomni sobie również moje nazwisko: Andrea Morello. Nieodpowiedzialny, naiwny, szaleniec, nawet morderca: właśnie tak o mnie wtedy pisali dziennikarze. Toczyło się nawet przeciwko mnie postępowanie sądowe. Mogę przysiąc, że pełne rozgrzeszenie wcale nie zmniejszyło ogromnego poczucia winy ani nie poprawiło jak najgorszej opinii, jaką miałem o sobie samym.

- Kapitan Binelli powiedział, że koledzy bardzo dobrze pana wspominają - zaprotestowała Chiara. - A jeśli komendant chce pana wysłuchać, to znaczy, że pańskie zdanie się liczy!

- Kim pani jest, obrończynią nieudaczników i kretynów?

Chiara nie zdążyła odpowiedzieć, gdyż z okna pałacyku dobiegł rozpaczliwy głos Cecilii:

- Wezwijcie mojego ojca! Muszę z nim porozmawiać!

Morello jednym susem znalazł się pod oknem.

- Jestem tutaj. Uspokój się, proszę. Czy możesz podejść do telefonu?

Za plecami dziewczyny ukazał się jeden ze złodziei.

- Dosyć tego pieprzenia! Mecenasie Morello, jeśli nie dostaniemy natychmiast tego, czego żądamy, wykończymy też pańską córkę!

- Daj ją do telefonu.

- To ostatnia prośba, którą spełniamy! Teraz na was kolej.

- W porządku. Ale daj natychmiast moją córkę do telefonu - rozkazał Morello, po czym zwrócił się do Binellego: - Zdobądź dla mnie komórkę.

Po kilku sekundach otrzymał aparat. Stojąca za plecami Morella Chiara podała mu numer telefonu do sklepu.

- Już od ponad godziny nie przystawiają Sary do okna... Niech pan spyta, jak się czuje... - szepnęła, kiedy czekali, aż po drugiej stronie ktoś podniesie słuchawkę. Morello uspokoił ją skinieniem głowy.

- Tatusiu, czy to ty?

- Tak, maleńka. Słuchaj mnie uważnie, czy stoi ktoś za tobą?

- Nie... Poszli opróżnić gablotę z biżuterią. Boję się... Wydostań mnie stąd...

- Zrobię to, ale musisz mi pomóc.

Przejmujący jęk.

- Ale jak? Jestem przywiązana do krat za kostkę...

- Na pewno cię rozwiążą, gdy będziecie wychodzić.

- Nigdy nie wyjdziemy stąd żywi... Tak mówi nawet... nawet jeden z nich...

- Ufasz mi?

- Tak. Muszę ci wszystko wyjaśnić. Nie powinieneś myśleć, że...

- Porozmawiamy później. A teraz zrób, co ci powiem, dobrze?

- Tak.

- Jak się czuje dziewczynka? - Morello spostrzegł, że Chiara zadrżała.

- Bawiłam się z nią lalką, a teraz zasnęła...

- Byłaś bardzo dzielna. Jest malutka i przerażona, dlatego kiedy się obudzi, powinnaś się nią zaopiekować i postarać się, żeby żaden z chłopców nie wziął jej na ręce przy wychodzeniu.

- Ale kiedy wyjdziemy?

- Jak tylko to będzie możliwe. Proszę cię tylko, żebyś nie okazywała złodziejom ani strachu, ani agresji i żebyś trzymała małą przy sobie. Udawaj, że jesteś po ich stronie. Spróbuj im pomóc. Co teraz robią?

- Opróżniają następną gablotę. Znaleźli klucze w biurku i...

- Nieważne. Teraz muszę kończyć. Cecilia, liczę na ciebie, rozumiesz?

Andrea oddał komórkę Binellemu, który potrząsnął głową.

- Rozumiem, co chcesz zrobić, ale to zbyt ryzykowne. Nawet jeśli Cecilii uda się wziąć dziewczynkę na ręce, w co zresztą bardzo wątpię, będzie zbyt blisko chłopców.

Chiara otworzyła usta, przejęta grozą.

- Zamierzacie użyć snajperów?

Andrea westchnął.

- Czas nagli. Chłopcy zdążyli już napełnić worek i w każdej chwili mogą nam kazać wybierać: albo im ułatwimy ucieczkę, albo spełnią swoją groźbę. Nie mają nic do stracenia. Aby udowodnić, że nie żartują, zastrzelą Cecilię albo dziewczynkę i zagrożą, że wykończą też drugą. W takim razie albo damy im samochód i pieniądze skazując zakładniczki na pewną śmierć, albo udamy, że spełniamy ich żądania, i spróbujemy ich zatrzymać, gdy tylko znajdą się przy drzwiach.

- Zamierza pan doprowadzić do pewnej tragedii: do kałuży krwi! - zaoponowała Chiara.

- Według mnie to mniejsze zło. Przypuszczam, że naprzeciwko budynku przyczaili się najlepsi strzelcy wyborowi, którzy z pewnością potrafią ocenić odległość i trafić do celu.

Kapitan Binelli ponownie potrząsnął głową.

- Nikt nie wyda pozwolenia na takie rozwiązanie. Jeśli nieszczęściem ktoś zginie, prasa i opinia publiczna rozerwą nas na strzępy.

- Wiem coś o tym - odparł z sarkazmem Andrea. - Ale tym razem rzucimy na pożarcie prasie i opinii publicznej biedne, słabe i bezbronne dziecko... Najważniejsze, żeby oddać im je żywe.

Chiara przeszyła Morella lodowatym, ostrym jak sztylet spojrzeniem.

- Ale z pana obrzydliwy cynik.

- Ten obrzydliwy cynizm to jedyny przekonujący argument dla kogoś, kto w ciągu najbliższych minut będzie musiał podjąć decyzję. Nawet sobie pani nie wyobraża, ile błędów się popełnia i ile dobrych rozwiązań się odrzuca ze strachu przed reakcją opinii publicznej.

I znów Chiara nie zdążyła odpowiedzieć, bo podszedł do nich policjant.

- Czeka na was doktor Brazzi - oznajmił.

Chiara zwróciła się do kapitana Binellego, chwytając go za ramię.

- Pan się ze mną zgadza... Jak rozumiem, jest pan przeciwny wykorzystaniu snajperów... Proszę - zaszlochała - niech pan przekona przełożonych, żeby dali złodziejom samochód i pieniądze...

Andrea Morello wrócił po dziesięciu minutach. Sam. Usta wykrzywiał mu grymas. Chiara wybiegła mu naprzeciw.

- No i co?

- Właśnie podejmują decyzję. Jeśli to panią pocieszy, moje rozwiązanie zostało natychmiast odrzucone.

- Co teraz zrobią? Mój Boże, nikogo już nie słychać tam na górze...

- Jeden z chłopców rozmawia przez telefon z doktorem Brazzim.

- I co?

Morello rozłożył ręce.

- Używając określenia jednego ze złodziei, po prostu pieprzą. Mówiąc mniej brutalnie, władze usiłują wydłużyć do maksimum tę patową sytuację w nadziei, że po kilku godzinach zmęczenie, strach albo nagły przypływ zdrowego rozsądku zmuszą bandytów do poddania się bez rozlewu krwi.

- Ale jeszcze niedawno wydawało się, że to wcale pana nie przekonuje! Przeciwnie, mówił pan, że sytuacja wymyka się spod kontroli i że w każdej chwili coś się może stać!

- Mam nadzieję, że się myliłem. Tak czy inaczej, gra na zwlokę może dać wspaniałe rezultaty, pod warunkiem że znajdzie się przekonujące argumenty i wiarygodne preteksty.

- Chyba oszaleję.

- Ja też, pani Basile.

O wpół do czwartej przed pałacyk przybyła Marina Morello w eskorcie dwóch policjantów i w asyście dziesiątków dziennikarzy i operatorów telewizyjnych.

- To moja żona - powiedział do Chiary Andrea, wskazując zbliżającą się postać. Przypominało to nadejście huraganu.

- Nie mogę w to uwierzyć! Już nigdy nie odważę się wyjść z domu! A co ty robisz na tym murku? Trzeba wyciągnąć stamtąd Cecilię, i to zaraz... Boże, co za wstyd! Kiedy Carmen do mnie zadzwoniła z tą nowiną, właśnie spałam. Myślałam, że dostanę zawału!

Chiarze wydało się nagle, że ma przed sobą istotę z innej planety. Oderwała od niej wzrok i spojrzała na Andreę Morella.

- Spałaś? Czy dobrze zrozumiałem? - syknął mężczyzna.

- Przecież wiesz, że mam niskie ciśnienie i po południu zawsze ucinam sobie drzemkę.

- Nawet wtedy, gdy twoja córka spędza noc poza domem, nie bardzo wiadomo u kogo, i w porze obiadu nie zjawia się w domu? Nie martwiłaś się ani trochę, nie miałaś najmniejszych podejrzeń, że mogło się stać coś złego?

- Wybacz, mój drogi, nie mam twoich skłonności do dramatyzowania!

Andrea z wściekłością wskazał do góry na okno.

- Rezultat twojego optymizmu jest tam. Mam nadzieję, że to się nie skończy tragicznie.

Marina wybuchnęła płaczem.

- Nie masz dla mnie żadnego szacunku... O Boże... Źle się czuję...

Z głębokim westchnieniem Andrea podbiegł, by podtrzymać żonę.

- Wybacz mi. Lepiej, żebyś poszła do domu. Marino. Ja zostanę tutaj. Jak tylko będę coś wiedział, natychmiast zadzwonię.

Mino Binelli nakazał gestem, by odprowadzono żonę przyjaciela. Gdy huragan minął, Andrea ponownie znalazł się obok Chiary.

- Mam nadzieję, że poznawszy również matkę, potrafi pani znaleźć choć trochę współczucia dla mojej córki. Być może zasługuje na nie mając takich rodziców.

O szesnastej przyjechał Bruno Marques.

- Lenzi zadzwonił do mnie do Londynu i wsiadłem w pierwszy samolot - powiedział do Chiary.

Żywo domagał się wszystkich szczegółów, dla niej zaś rekonstrukcja wydarzeń okazała się prawdziwą udręką. O osiemnastej przyleciały z Mediolanu jej siostra Giovanna i matka. Pół godziny później Paolo Lenzi podał jej telefon komórkowy: dzwoniła matka Marca. Zbyt wstrząśnięta, żeby się ruszyć z domu, będzie się wpatrywać w telewizor, by śledzić rozwój sytuacji minuta po minucie. Oczywiście gdyby jej synowa była trochę ostrożniejsza, nie wpuściłaby złodziei...

- Przecież nie mieli wypisane na czole, że są złodziejami! - wybuchnęła Chiara.

- Rozumiem, rozumiem. Tak czy inaczej nadszedł czas, żeby poważnie porozmawiać na temat Sary. Jesteśmy jej dziadkami i przy nas miałaby lepszą opiekę, byłaby bezpieczniejsza.

Chiara przerwała połączenie i oddała telefon Lenziemu.

- Nie dawaj mi więcej słuchawki bez względu na to, kto zadzwoni - poprosiła.

Za dwadzieścia siódma Mino Binelli podbiegł do Andrei.

- Negocjacje zostały przerwane, musimy być gotowi na najgorsze.

Vi

Za kwadrans siódma powietrze tego ciepłego majowego wieczoru przeszyły dwa strzały z pistoletu. Szmer głosów dochodzący ze stłoczonego za blokami tłumu z miejsca przycichł, setki par oczu jęły się wpatrywać w okno na piętrze.

Chiara także podniosła wzrok, a to, co zobaczyła, zaparło jej dech w piersi. Jeden ze złodziei postawił Sarę na parapecie i wycelował jej w kark pistolet.

- Słyszeliście? - ryknął chłopak. - Nasze pistolety strzelają naprawdę! Jeśli w ciągu piętnastu minut przed drzwiami nie stanie samochód z włączonym silnikiem, a wszyscy cholerni policjanci nie znikną stąd razem ze swoimi autami, rozkwaszę mózg temu dziecku!

- Zaczekaj chwilę! Porozmawiajmy! - zawołał Binelli.

- Dość gadania. Za kwadrans znów wyjrzę przez okno, żeby zobaczyć, czy spełniliście moje żądania - powiedział odchodząc i ciągnąc za sobą Sarę, jakby była bezwładną kukłą.

Chiara poczuła uścisk dłoni Morella na swym ramieniu i wczepiła się w nią.

- Widział pan? Już nawet nie płacze... Jest w szoku...

Przytaknął, po czym zwrócił się do Brunona Marquesa:

- Proszę z nią zostać. Ja wracam do doktora Brazziego i do moich byłych współpracowników.

- Powinni oczyścić ulicę i dać im samochód - przerwała mu Chiara. - Przecież sam pan widział, że nie żartują!

Morello oddalił się bez odpowiedzi. W ciągu pięciu minut zniknęły wszystkie ciężarówki i samochody osobowe sił porządkowych, następnie jakiś głos nakazał tłumowi się cofnąć. Bruno Marques wskazał Chiarze południową stronę ulicy.

- Widzisz? Zdejmują blokady, żeby umożliwić złodziejom ucieczkę.

- Jestem przerażona.

Za pięć siódma przed pałacyk podjechał żądany samochód. Do Chiary i Brunona podszedł karabinier i poprosił, aby przenieśli się na przeciwległą stronę ulicy: schody i odcinek między drzwiami a autem miały pozostać puste.

Chiara przeszła na drugą stronę, śledzona przez dziesiątki kamer. Ujrzała przed sobą las mikrofonów. Co teraz czuje? Czy zgadza się z decyzją, aby spełnić żądania bandytów? Czy jej zdaniem, Cecilia Morello jest ofiarą czy też wspólniczką?

- Proszę, umieram ze strachu... To najokropniejsze chwile w moim życiu - wzbraniała się Chiara, rozpaczliwie rozglądając się za Andreą Morellem. On z pewnością orientuje się w sytuacji, wie, czy rzeczywiście władze zgodziły się spełnić żądania bandytów, czy też jest to tylko mistyfikacja.

Nagle dojrzała go, przepychał się przez tłum w jej kierunku. Jego smutna i ściągnięta twarz przeraziła ją, lecz gdy stanął obok, pomyślała, że musiała się pomylić. Andrea wydawał się w miarę spokojny. Nawet się do niej uśmiechnął.

- Szukałem pani, Chiaro.

- Ja pana też. Naprawdę pozwolą im uciec? Uprzedzili ich, że wszystko gotowe? A kiedy wyjdą? - zasypała go lawiną pytań.

- Przed chwilą kapitan Binelli rozmawiał z nimi przez telefon. Zostali powiadomieni i zaraz wyjdą. - Andrea wziął ją za rękę. - Cokolwiek się zdarzy, pani pod żadnym pozorem nie powinna się stąd ruszać. To, co pani zobaczy, z pewnością nie będzie pięknym widokiem, ale proszę się nie bać i nie reagować...

- Postanowili użyć snajperów? - spytała Chiara czując, że serce podchodzi jej do gardła.

- Nie. Każą im odejść.

- A moja córka? Kiedy ją sprowadzą na dół? W którym momencie?

Przez jego wzrok przemknął cień.

- Chiaro, tego nikt nie wie. Pewne jest tylko to, że podjęto najlepszą decyzję. Jedyną, jaką można było podjąć, aby zażegnać najgorsze.

- Proszę zostać przy mnie - teraz z kolei Chiara wzięła go za rękę.

- Wrócę za kilka minut. Teraz nie mogę.

Już miała pójść za nim, ale sparaliżowała ją cisza, która zaległa wokół. Odnosiło się wrażenie, że powietrze wypełnił powiew śmierci. Nagle otworzyły się drzwi pałacyku. Cecilia wyszła chwiejnym krokiem, jakby została wypchnięta na zewnątrz, po czym natychmiast dołączył do niej jeden ze złodziei. Jedną ręką chwycił ją za ramię, w drugiej uniósł pistolet, wymachując nim przed tłumem. Za nimi pojawił się drugi bandyta, ciągnąc po schodach Sarę niczym pusty worek. Nim ruszył w kierunku samochodu, zatrzymał się i omiatając tłum groźnym spojrzeniem, przystawił dziewczynce do skroni pistolet.

Chiara ujrzała córeczkę i wydała nieludzki ryk. Dziewczynka podniosła wzrok i popatrzyła na nią, po czym odwróciła głowę. Chiara nie mogła się opanować. Krzyczała i krzyczała, dopóki nie zdołała się wyswobodzić z uścisku Brunona Marquesa. Było jednak za późno - samochód złodziei właśnie odjeżdżał.

Chiara jednym susem przeskoczyła blokadę i puściła się biegiem za samochodem. Nagle poczuła, jak obejmują ją mocno czyjeś ramiona, uniemożliwiając jej dalszy pościg. Był to Andrea Morello.

- Na miłość boską, Chiaro, niech pani nie robi głupstw...

Dogonił ich kapitan Binelli.

- Proszę tu zostać i nie ruszać się! - rozkazał, po czym zwrócił się wzburzony do przyjaciela: - Szybko, chodź ze mną, nie ma czasu do stracenia.

Chiara uczepiła się ramienia Andrei.

- Dokąd idziecie? Chcę iść z wami...

- Niech mnie pani puści. Proszę, Chiaro, niech pani nam nie utrudnia...

Ruszył biegiem za Binellim, poczęła więc biec obok niego, ignorując wszelkie polecenia i protesty. Tam, gdzie jeszcze dwadzieścia minut temu znajdowała się blokada, stał samochód z zapalonym silnikiem i otwartymi drzwiami. Andrea Morello wsiadł do środka, lecz Chiara rzuciła się za nim, czepiając się drzwi.

- Chcecie jechać za bandytami... To szaleństwo! - wydyszała.

- Chiaro, proszę mnie puścić.

- Nie! - rozłożyła ręce na drzwiach i przywarła do nich całym ciałem.

- Na Boga, czy pani nie rozumie, że psuje wszystkie nasze plany? - wrzasnął Andrea, z całej siły ją odpychając. Ona wszakże zdawała się przyrośnięta do samochodu, jakby jej ciało i drzwi stanowiły jedno.

Doprowadzony do wściekłości Andrea ruszył, ale Chiara nie puściła drzwi. Ta wariatka prędzej da się zabić, niż pozwoli mu odjechać. Zakląwszy w duchu, zahamował.

- Jazda, niech pani wsiada.

Chiara przeturlała się po nim z kocią zwinnością na sąsiednie miejsce.

- Co pan chce zrobić? - wysapała, podczas gdy ruszali z piskiem opon. - A gdzie Binelli?

- W drugim samochodzie. A teraz proszę być cicho.

- Jeśli będziecie ich śledzić, zabiją moją córkę!

- Mówiłem, żeby pani była cicho!

Chiara chwyciła kierownicę, rozpędzonym samochodem niebezpiecznie zarzuciło. Andrea jedną ręką wyprostował kierownicę, drugą gwałtownie ją odepchnął.

- Jeśli zrobi to pani jeszcze raz - wycedził przez zęby - otworzę drzwi i panią wyrzucę.

Chiara zaczęła cicho płakać. Przyciskając dłonią klakson, Andrea przejeżdżał na czerwonych światłach, niebezpiecznie wyprzedzał, zahaczał oponami o chodnik.

- Dokąd właściwie jedziemy? - wybuchnęła nagle Chiara. - Czy pan nie rozumie, że nawet jeśli dogonimy bandytów, nie będziemy mogli nic zrobić, bo mają moją córkę?

- Proszę, niech pani zamilknie.

- Pan jest nieludzki. W ogóle pana nie obchodzi, co się może stać z Sarą.

- Złodzieje mają też moją córkę.

- To przez Cecilię znaleźliśmy się w takiej sytuacji.

- Chiaro, to nie jest odpowiedni moment.

- Mam prawo wiedzieć, jaki jest wasz plan! - Nagle przerażona jęknęła. - Boże, to przecież samochód bandytów...

Andrea przyspieszył.

- Może nam się udało.

- Błagam, niech ich pan nie przestraszy! Mają nerwy w strzępach, a do tego zaczyna się ściemniać...

- Przestanie pani wreszcie? Jeśli stracę ich z oczu, to będzie koniec.

- Na litość boską, niechże mi pan powie, co zamierzacie zrobić...

- Skłonić ich, żeby jechali prosto do miejsca, w którym jest ustawiona blokada.

- A jeśli pojadą gdzie indziej? Jeśli skręcą?

- Skierowaliśmy ich na drogę jednokierunkową, a na skrzyżowaniach są patrole.

Napięcie na chwilę zelżało, oszołomiona Chiara zapytała:

- Ale kiedy zdążyliście opracować ten plan?

- Obmyślił go dziewięć lat temu pewien niemiecki policjant podczas napadu na bank. Binelli właśnie sobie o nim przypomniał. - Przerwał na moment, po czym mówił dalej: - W kierunku, w którym zaczęli uciekać, uniemożliwiono wjazd na wszelkie boczne drogi.

- W jaki sposób? - Przez blokady, patrole, rzekome roboty drogowe.

- To ogromna praca.

- Mniejsza niż się wydaje. Ten, kto ucieka, wybiera zawsze drogi, które pozwalają na rozwinięcie jak największej szybkości. A kiedy się go już skieruje na jedną z takich dróg, zamykając mu dostęp do bocznych, wystarczy ustawić na końcu wielką blokadę. - Andrea mówił powoli,robiąc krótkie przerwy, bez reszty skupiony na prowadzeniu. - W naszym przypadku trzeba było zastawić dwanaście odgałęzień.

- W takim razie - zawołała Chiara - musieliście pracować nad tym już od rana.

- Nie ja. Binelli. Ale niestety dopiero trzy godziny temu udało mu się przekonać przełożonych.

- Dlaczego "niestety"? - w jej głosie zabrzmiała nuta strachu.

- Dlatego że za kilka kilometrów zaczyna się seria kolejnych odgałęzień, których nie zdążyliśmy zablokować. Możemy mieć tylko nadzieję, że bandyci pojadą dalej prosto i...

- Niech pan zwolni! - przerwała mu Chiara. - Za bardzo się pan do nich zbliża i mogą zauważyć, że są śledzeni.

- Zauważyli to już jakiś czas temu, a ja specjalnie jadę tak szybko, żeby nabrali prędkości i nie mogli skręcić!

- Ale w ten sposób gdzieś się roztrzaskają!

Andrea uciszył ją gestem.

- Czy wezwanie przez radio patrolu nie byłoby mniej niebezpieczne?

- Chiaro, czy może pani na chwilę zamilknąć? - mężczyzna wydawał się napięty jak struna.

- Nie! Muszę wiedzieć, co tu się dzieje. Gdzie samochód kapitana Binellego? I dlaczego to pana wysłali w pościg, a nie karabiniera albo policjanta?

- Niechże pani wreszcie zamknie buzię! - Zdawszy sobie sprawę z tego, że nieco przeholował, dodał łagodniejszym tonem: - Sam ich o to poprosiłem, zresztą i tak nie mogliby mi tego zabronić. To mój samochód, a ja jestem wolnym obywatelem w wolnym kraju. Najwyżej mogą mnie zatrzymać za przekroczenie prędkości.

- Dałby Bóg! Czy pan myśli, że bandyta za kierownicą to mistrz Formuły I? Jak ma zapanować nad samochodem przy takiej szybkości? - naskoczyła na niego Chiara. - Pan jest nieodpowiedzialny i szalony!

- Proszę posłuchać - odrzekł sucho Andrea ze wzrokiem utkwionym przed siebie: - Jestem świadomy ryzyka, na jakie się narażamy, ale nie ma innego wyjścia. Córka zdołała mnie uprzedzić, że chłopcy postanowili zabić ją i dziewczynkę, jak tylko będą bezpieczni.

Chiarą wstrząsnął dreszcz.

- Myśli pan... myśli pan, że to prawda?

- Tak. Jedynym zmartwieniem tych dwóch jest znalezienie jakiegoś bezpiecznego schronienia, w którym mogliby się ukryć na pewien czas. Zakładniczki to dla nich nie tylko kula u nogi, ale najpoważniejsza przeszkoda. A poza tym tylko moja córka wie, kim oni są. Jeśli ją usuną, ich szanse na bezkarność wzrosną. Czy teraz mnie pani rozumie? Musimy za wszelką cenę uniemożliwić im dalszą ucieczkę. Ryzyko jest ogromne, ale jedyną alternatywą jest pewna śmierć.

Chiarą wstrząsnął kolejny dreszcz. Zamilkła wpatrując się jak urzeczona w pędzący przed nimi samochód. Jechali teraz z zawrotną szybkością. Saro, córeczko moja, zawołała w duchu. Aż się wzdrygnęła z przerażenia. Gdyby choć przez chwilę wyobraziła sobie to, co musi właśnie przeżywać dziewczynka, pękłoby jej serce. Odruchowo spojrzała na zegarek: było sześć po siódmej. Jak to możliwe, że od początku pościgu upłynęło zaledwie kilka minut? Miała wrażenie, że ten koszmar trwa od wielu godzin.

- Gdzie jest kapitan Binelli? - spytała.

Świadomość, że Binelli bierze udział w tym przedsięwzięciu, przynosiła chociaż lekkie ukojenie. Nie wynikało to wyłącznie z autorytetu pełnionej przez niego funkcji, ilekroć miała z nim do czynienia w ciągu tego dnia, okazywał się osobą zrównoważoną, skuteczną w działaniu, zdolną do celowych reakcji. Tak więc i ten pościg nie mógł być szaleństwem, jak jej się wydawało, skoro zyskał aprobatę Binellego.

- Gdzie pański przyjaciel? - powtórzyła Chiara.

- Dojeżdża do blokady inną drogą.

- A gdyby złodzieje się nie zatrzymali? Gdyby zmusili siły porządkowe, żeby ich przepuściły, przystawiając mojemu dziecku do głowy pistolet?

- Liczymy na efekt zaskoczenia - wyjaśnił Morello. - Na razie chłopcy myślą, że są śledzeni tylko przeze mnie, czyli przez ojca, który stracił głowę i... - Nagle przerwał, skręcając na środek szosy, aby wyminąć pikapa, który właśnie wyjeżdżał z parkingu. Chiara dopiero w tej chwili zdała sobie sprawę z ogromnego napięcia, jakiemu poddany był ten mężczyzna. Mimo wszystko starał się tłumaczyć, uspokajać... W nagłym przypływie wdzięczności wyciągnęła rękę ku jego dłoni. Spostrzegła, że instynktownie zesztywniał.

- Co pani wyrabia? Proszę się nie ruszać!

- Przepraszam, chciałam tylko... - ukryła twarz w dłoniach i wybuchnęła płaczem.

- Chiaro, może najlepiej będzie, jeśli panią wysadzę. Wiem, ile to panią kosztuje...

- Nie! To była tylko chwila słabości, ale przysięgam, że wytrzymam. Wspomniał pan coś o efekcie zaskoczenia... Proszę, niech pan mówi dalej.

- Ci chłopcy sądzą, że jedynym problemem jest utrzymanie na dystans mnie. Nie wiedzą, że czeka na nich blokada i dziesiątki karabinierów i policjantów w rynsztunku bojowym... A kiedy to się stanie, już za kilka minut, ich odruchową reakcją będzie próba sforsowania blokady. Ale im się to nie uda, bo zanim zdążą przyspieszyć, ktoś strzeli w opony ich samochodu. Po paru sekundach będą otoczeni i rozbrojeni. Krótko mówiąc, nie powinni mieć czasu, żeby użyć zakładniczek.

- Dlaczego "nie powinni"? To nie jest pewne?

- Pani wie lepiej ode mnie, że umysł kryminalisty wymyka się prawom logiki. A nasi złodzieje zdążyli dowieść, że mają mentalność przestępców, którą pogarszają niestety brak doświadczenia i dyletantyzm. Niektórzy nie wykluczają nawet, że w ciągu dnia mogli sobie pomóc jakimś narkotykiem... Ale ani ja, ani Binelli nie zgadzamy się z tym twierdzeniem.

- Ci dwaj sądzili, że napad potrwa kilka minut i że nie będzie żadnych niespodzianek - zauważyła Chiara. - Po co mieliby brać ze sobą narkotyki?

- Tak samo myślimy ja i Binelli. Ale musimy brać pod uwagę nawet najgłupszą możliwość.

Niestety, Andrea Morello okazał się złym prorokiem. Ledwie wypowiedział to zdanie, jeden z bandytów wychylił się do połowy przez okno i wycelował w nich pistolet.

- Niech się pani schyli - rozkazał Chiarze Morello wzburzonym głosem, zwalniając nieco.

Pierwsza kula trafiła w lewą część przedniej szyby, tworząc pajęczynę maleńkich białych kryształków, Andrea musiał schylić głowę, żeby widzieć drogę. Drugi pocisk odbił się od maski, trzeci znów uderzył w szybę, tym razem jednak ją roztrzaskał. Samochodem niebezpiecznie zarzuciło.

- Niech pani nie wstaje! - powtórzył Andrea usiłując zepchnąć Chiarę w dół. Kiedy mu się to udało, dosięgły ich następne trzy pociski. Samochód zaczął jechać zygzakiem, on zaś zaklął pod nosem. - Trafili w oponę...

Chiara wyprostowała się.

- I co teraz? - spytała drżącym głosem.

- Uziemili nas. Nie możemy jechać dalej.

- Możemy zmienić koło!

Andrea objął ją.

- To i tak nic by nie dało, bo nie jesteśmy w stanie ich dogonić. Nie pozostaje nam nic innego, jak powiadomić Binellego i liczyć na niego.

Zadzwonił do niego z komórki. Binelli chciał dokładnie znać miejsce, w którym zakończył się pościg.

- Jeśli pojechali prosto, najpóźniej za dwie minuty powinni dojechać do blokady - powiedział. - Zostań tam, gdzie jesteś, i nie dzwoń do mnie, sam cię zawiadomię.

Przejeżdżające samochody zaczynały zwalniać i przystawać, przybiegli klienci baru z naprzeciwka, wkrótce wokół Chiary i Andrei zebrał się tłumek ciekawskich, którzy chcieli popatrzeć, czegoś się dowiedzieć. Co się stało? Czy nic im nie jest? Czy nie potrzebują pomocy? Ile razy strzelano? Kto strzelał? Jakaś kobieta, która widziała Chiarę w telewizji, rozpoznała ją i przepchnęła się do niej, by powiedzieć, jak bardzo jest wstrząśnięta i oburzona.

Na szczęście pojawił się patrol straży miejskiej, który nakazał wszystkim opuścić jezdnię, aby nie tamować ruchu. Andrea wyjaśniał im, co się wydarzyło, gdy nagle z przeciwnej strony nadjechał jakiś chłopak na motorze. Jeden ze strażników dał mu znak, żeby się zatrzymał.

- Nie widziałeś, że to droga jednokierunkowa?

- Wjazd w drugą stronę jest zablokowany. Zdarzył się straszny wypadek... Prawdziwa masakra... - powiedział chłopak.

Vii

Naprzeciwko oddziału intensywnej opieki medycznej znajdował się mały pokój o zielonych ścianach, w którym stał fotel o wytartych poręczach i cztery pomalowane na biało metalowe krzesła. Za oknem pochylała się gałąź starej glicynii, tworząc rodzaj kwietnego łuku. Codziennie Chiara budziła się z gorącym pragnieniem znalezienia się w tym pokoju. Przychodziła tu zawsze pierwsza. Ustawiała fotel między oknem a oszklonymi drzwiami na oddział i siadała, kładąc głowę na oparciu. Nie ruszając się ani o milimetr, jedynie przenosząc wzrok z jednej strony na drugą, mogła patrzeć na obsypaną kwiatami gałąź albo na ogromną aparaturę, która oplatała małe ciałko Sary.

Obydwa widoki napawały ją wielkim spokojem. Głęboka śpiączka - taką diagnozę postawili lekarze. Po upływie dwóch tygodni Chiarze wydawało się niemożliwe, że mogła wpaść w rozpacz i panikę. Chociaż dziewczynka nie potrafiła oddychać bez respiratora i nie reagowała już na żadne bodźce, na elektroencefalografie widać było wyraźnie, że aktywność mózgu jeszcze nie zanikła. Innymi słowy, ciągle tliło się w niej życie. Kiedy Chiara patrząc na ten cud przypomniała sobie, jak wyciągano Sarę spod zgniecionych blach tamtego przeklętego samochodu, czuła, że wątpić w wyzdrowienie małej byłoby zniewagą wobec nieskończonego miłosierdzia, które okazywał jej Bóg.

Sara spała, odgrodzona od świata snem wolnym od bólu i koszmarów. Był to prowizoryczny mur, jaki zbudowała między sobą a tym, co się stało. Chiara zaś żywiła głębokie przekonanie, że jej mózg każe obudzić się mechanizmom życia, gdy tylko poczuje się gotowa, aby stawić czoło rzeczywistości. Ordynator wyjaśnił jej to, co jako psycholog sama wiedziała: w tej fazie do jej córki nie może dotrzeć żadne słowo, żaden dźwięk, żadna "wiadomość". Chiara nie nalegała na lekarzy właśnie dlatego, że nie chciała przyspieszać momentu przebudzenia, a tym samym zmuszać umysłu Sary do podjęcia decyzji, na którą nie był jeszcze przygotowany.

W oczekiwaniu na tę chwilę wystarczyła jej możliwość przebywania w oszklonym pokoju naprzeciwko. Gdy skończył się szturm dziennikarzy i kamerzystów, gdy odpowiedziała na wszystkie pytania prowadzących śledztwo, gdy pożegnała rozhisteryzowaną, rozwrzeszczaną matkę Marca i jej męża i gdy przekonała również swą siostrę Giovannę do powrotu do Mediolanu, Chiara zdołała wreszcie na nowo zorganizować własne życie, godząc sprawy codzienne z chorobą Sary.

Nie chciała traktować napadu ani nawet wypadku jako tragedii: przyniosłoby to nieszczęście. Toteż gdy Bruno Marques ponownie otworzył sklep, zawzięcie pragnąc odegnać zły urok zmusiła się do powrotu do pracy. Na próżno on i Giovanna próbowali ją od tego odwieść, uważając jej decyzję za przedwczesną i szokującą. Trzeba przyznać, że udział w wizji lokalnej był strasznym przeżyciem. Ujrzawszy ukochaną lalkę Sary porzuconą na podłodze, o mało nie zemdlała. Było to jednak kilka dni wcześniej, kiedy kipiał w niej bunt i kiedy ulegała jeszcze panice. Oto zwaliła się na nią kolejna tragedia. Ponownie znalazła się we władzy cierpienia, które tak mądrze i metodycznie usiłowała odizolować od swego życia.

To zadziwiające, myślała teraz Chiara, jak umysł ludzki potrafi zaakceptować coś, czego nawet nie odważyłby się rozważać hipotetycznie. Jeszcze bardziej zadziwiające wydało jej się to, że zdołała tak szybko oswoić się z bólem. W pewnych chwilach odnosiła wręcz wrażenie, że wcale nie cierpi.

Co wieczór nastawiała budzik na szóstą. O wpół do siódmej wychodziła z domu, aby udać się do szpitala. Pozostawała w tym pokoju do za dwadzieścia dziewiąta, po czym jechała do sklepu. O wpół do pierwszej wracała do Sary, siadała w fotelu o wytartych poręczach i zjadała bułkę bądź owoc, które kupowała w pobliskim barze. O wpół do czwartej znów wsiadała do samochodu, by pojechać do pracy, czekając na zamknięcie i ostatnią wizytę w szpitalu, która niekiedy przeciągała się aż do nocy.

Poprosiła Brunona, aby jej nie towarzyszył. Nie chciała obecności nikogo obcego podczas rytuałów tej prowizorycznej codzienności. W oczekiwaniu na przebudzenie ona i Sara toczyły cichą, uroczystą walkę, której nie należało zakłócać. Jedyny wyjątek stanowił Andrea Morello. Niestety nie udało się uniknąć jego obecności, po wypadku bowiem jego córka została odwieziona do tego samego szpitala, toteż z konieczności musieli się spotykać. Chociaż zdrowiu Cecilii nic nie zagrażało, ciągle pozostawała pod opieką lekarzy. Po wypisaniu ze szpitala sędzia dla nieletnich miał zadecydować o jej losie.

Chiara miała głęboką nadzieję, że nie okaże się zbyt wyrozumiały: jedynym uczuciem, jakiego doznawała z prawdziwą siłą, był żal do Cecilii Morello. Matka idiotka i ojciec, którego ciągle nie ma, to przecież żadne okoliczności łagodzące dla dziewczyny wystarczająco dorosłej, by zrozumieć wagę własnych czynów. Nie dość, że zgodziła się odegrać decydującą rolę w tym napadzie, to jeszcze, jak wynikało z zeznań, spędziła poprzedzającą go noc w domu jednego z tych cymbałów, dokładnie omawiając wszystkie szczegóły planu.

Chiara otworzyła drzwi wyłącznie dlatego, że rozczuliła ją wylękniona twarzyczka grzecznej dziewczynki, która spieszy się do szkoły. Cecilia wczuła się w rolę niczym wytrawny przestępca. Tylko że w chwili gdy trzeba było pokazać stalowe nerwy kryminalistki, górę wziął głupi i rozpuszczony dzieciak i wszystko popsuł. Jakże mogłaby jej nie nienawidzić?

Jedna z pielęgniarek usiłowała zmiękczyć jej serce opisując wszystkie cierpienia tej "biednej dziewczynki": nie śpi, nie chce jeść, ciągle rozpacza z powodu Sary, jakby sądziła, że powinna była umrzeć jak tamci dwaj bandyci...

Chiara była wdzięczna Andrei Morellemu, że nigdy nie ośmielił się powiedzieć nawet jednego słowa w obronie córki. Przeciwnie, chociaż, co zrozumiałe, niepokoił się o nią, z najwyższą surowością oceniał jej czyny.

Kilka dni wcześniej wydał się Chiarze przygnębiony i rozgoryczony: zarówno on, jak i policjanci prowadzący śledztwo odnosili wrażenie, że Cecilia nie mówi całej prawdy i że uparcie coś ukrywa. Tuż po wypadku wspomniała o jakimś Fabiu, powtarzając przez łzy, że to właśnie on ją "nabrał" i wciągnął w tę kradzież. Jednakże podczas ucieczki zginęli Gianni i Tiziano, gdzie się więc podział ten cały Fabio? Co robi? Gdzie mieszka? Pod naciskiem ciągłych pytań Cecilia odrzekła, odwracając głowę:

- Pomyliłam się, chciałam powiedzieć: Tiziano...

Chiarze jej milczenie wydawało się błahostką w porównaniu z powagą czynu, który popełniła. A ponadto szczegóły te wcale jej nie interesowały. Nie chciała nawet zgłębiać przyczyn wypadku. Wiedziała jedynie, że po powstrzymaniu jej i Morella złodzieje uciekali dalej i że jakieś sto metrów przed blokadą wpadli na platan. Wbrew temu, co pomyśleli w pierwszej chwili ratownicy, Sara nie zginęła na miejscu. Cokolwiek się wydarzyło, liczyło się tylko jedno: jej córeczka przeżyła. A milczenie Cecilii? Jej krokodyle łzy? Dochodzenie, mające na celu odtworzenie wydarzeń przed i po napadzie? W ogóle jej to nie obchodziło.

Nie miała także ochoty zadręczać ciągłymi pytaniami lekarzy, jak to robili rodzice dwóch pacjentów leżących wraz z Sarą na O$i$o$m_ie. Lekarze opierali swe nadzieje na informacjach i wykresach dostarczanych bezustannie przez aparaturę, jej pewność natomiast pochodziła prosto z serca. Sara wyjdzie ze śpiączki, gdy tylko będzie gotowa. Chiary nie dziwiło, że siostra bliźniaczka i przyjaciel niepokoją się o nią sądząc, że uciekła w przesądną pewność, aby nie dostrzegać rzeczywistości. Pozory były przeciwko niej, toteż sama na trzeźwo oceniła własne postępowanie i doszła do wniosku, że nie, nie jest ani zaślepiona, ani nierozsądna, ani chora umysłowo. Ma po prostu wiarę. I przyjmuje płynącą z niej pociechę, świadoma, iż otrzymała dar, którego nie da się ani wytłumaczyć, ani podważyć.

Spojrzawszy na zegarek, Chiara zdała sobie sprawę, że jest za dziesięć dziewiąta. Zagłębiona we własnych myślach, nie zauważyła upływu czasu. Wstała z fotela, przesłała przez szybę pocałunek Sarze i skierowała się do windy.

Ledwie minęła zakręt korytarza, ujrzała kobietę wychodzącą z poczekalni po lewej stronie i w wielkim pośpiechu podążającą w jej kierunku. Poznała ją natychmiast: była to Marina Morello, żona Andrei.

- Czekałam na panią - powiedziała niemal niegrzecznie Marina, przystępując od razu do rzeczy. - Muszę z panią pomówić.

- Nie teraz - odrzekła tym samym tonem Chiara. - Spieszę się do pracy, jestem już bardzo spóźniona.

Zamierzała iść dalej, lecz kobieta chwyciła ją za ramię,

- Muszę pomówić z panią teraz i nie pozwolę pani odejść, dopóki mnie pani nie wysłucha. Moja córka jest chora i wszystko to pani wina.

Chiara spojrzała na nią w osłupieniu.

- Moja wina? Doprawdy nie rozumiem, o czym pani...

- Chętnie to pani wyjaśnię - przerwała jej Marina. - Moja córka leży tu od dwóch tygodni, a pani ani razu nie raczyła jej odwiedzić. Przez to ubzdurała sobie, że popełniła Bóg wie jaką zbrodnię. Mogłaby być już w domu od wielu dni, ale lekarze trzymają ją tutaj, bo bardzo się o nią niepokoją. Muszą ją karmić kroplówką, na noc trzeba jej podawać środki nasenne, a wczoraj próbowała nawet...

Tym razem Chiara nie wytrzymała.

- Przykro mi. Z drugiej strony to normalne i wręcz pocieszające, że dziewczyna właśnie tak reaguje po tym, co zrobiła.

Marina spojrzała na nią z nienawiścią.

- Ale co takiego zrobiła? - wrzasnęła. - To była tylko dziecinada, która na nieszczęście źle się skończyła, nic więcej. A teraz przez tę dziecinadę Cecilia może trafić do domu poprawczego. Przyznali jej kuratora, jakby była córką jakichś nieszczęśników, ludzi z marginesu!

Oczy Chiary zwęziły się w szparki.

- Pani należy do tych nieszczęśników.

- Za kogo się pani uważa? Za świętą? Nigdy pani w życiu nie zbłądziła, nigdy nie zrobiła żadnego głupstwa?

- Na pewno nigdy nie brałam udziału w napadzie, powodując śmierć dwóch osób i ryzykując życie czteroipółletniego dziecka.

- Pani jest fanatyczką. Pani jest... - Marinie głos się załamał. Nabrała głęboko powietrza i powiedziała jednym tchem: - Myśli pani, że nie wiem? Pani jest utrzymanką Brunona Marquesa, typową wesołą wdówką, która dla zachowania pozorów udaje, że pracuje. A Sara nawet nie jest pani córką! Gdyby odwiozła ją pani do przedszkola albo została z nią w domu, jak robią prawdziwe matki, nie byłaby teraz w szpitalu!

Zabiję ją, pomyślała Chiara. Jednakże gdy Marina umilkła, uświadomiła sobie, iż bardziej dotknęła ją głupia wulgarność tej kobiety, niż obraził sens wypowiedzianych przez nią słów. Nie zaszczyciwszy jej nawet spojrzeniem, ruszyła w kierunku windy.

O wpół do pierwszej Chiara wróciła do szpitala. Przed wejściem na oddział wstąpiła do baru, aby jak co dzień kupić bułkę. Właśnie czekała na windę, gdy za jej plecami ukazał się Andrea Morello.

- Muszę z panią pomówić.

- Co to, jakiś spisek? - napadła nań Chiara. - Jeśli przyszedł pan się wstawić za...

- Przyszedłem tylko po to, żeby prosić panią o wybaczenie. Żona opowiedziała mi o rozmowie z panią i domyślam się, że sprawiło to pani przykrość.

- Dajmy temu spokój. - Nadjechała winda, Chiara przesłała mu więc pożegnalny uśmiech.

- Mogę pojechać z panią? - Nim zdążyła odpowiedzieć, był już w środku. - W ciągu ostatnich tygodni widywaliśmy się tylko przelotnie, a mam pani mnóstwo do powiedzenia.

- Na temat pańskiej córki? Pana żona już mi...

- Cecilia to mój problem, ona nie ma tu nic do rzeczy.

Chiara patrzyła na niego w milczeniu czekając, aż doda coś więcej, i spostrzegła, że jest równie zakłopotany jak ona. Kiedy wysiedli na piętrze, zapanowała nieznośna cisza. Do diabła, pomyślała Chiara, sam mnie przecież prosił o rozmowę, to niech mówi. Ze zdumieniem jednak usłyszała własny głos:

- Jeśli pan chce, może pan na mnie tu zaczekać - wskazała na dwie kanapki, stojące obok siebie wzdłuż przeciwległej ściany. - Pójdę tylko rzucić okiem na Sarę i zaraz wracam.

Wolała pozbawić się dziesięciu minut spędzonych z córką, niż pozwolić mu wejść do "swojego" pokoiku. Położyła torebkę i paczuszkę na fotelu, postała chwilę przed szybą i pobiegła do Morella, im szybciej się z nim spotka, tym szybciej będzie mogła wrócić do małej.

Zauważyła, że czeka na nią na stojąco.

- Jak się czuje Sara?

- Dobrze, dziękuję. Śpi spokojnie.

Andrea popatrzył na nią z wahaniem.

- Co mówi doktor Barni?

Barni był ordynatorem O$i$o$m_u. Chiara wzruszyła ramionami.

- W ciągu ostatniego tygodnia go nie widziałam. Prawdę mówiąc nie rozmawiałam więcej z żadnym lekarzem. Wiem, że Bruno Marques jest z nimi w kontakcie, ale co mogliby mu powiedzieć? Trzeba po prostu czekać, aż Sara obudzi się ze śpiączki!

Andrea zamierzał coś powiedzieć, lecz zrezygnował, spoglądając znów na nią z tym dziwnym wyrazem zdumienia.

- O czym chciał pan ze mną mówić? - ponagliła.

- O tym nieszczęsnym dniu napadu. Na pewno ciągle się pani zastanawia, dlaczego...

- Nie zastanawiam się już nad niczym. To jedyny sposób, żeby zapomnieć.

- Musi pani jednak wiedzieć, że nie było żadnego innego wyjścia. Plan się nie powiódł wyłącznie z powodu fatum.

- Moja córka przeżyła... pańska też. Po co o tym teraz mówić?

- Chiaro, w przyszłości być może będzie pani sobie zadawać pytania, które teraz od siebie odsuwa, dlatego uważam, że od razu powinna pani poznać odpowiedzi. Cecilia słyszała, jak chłopcy dyskutowali o najlepszym sposobie pozbycia się jej i Sary, a kapitan Binelli doszedł do wniosku, że byliby do tego zdolni. Plan, żeby ich powstrzymać, był bardzo ryzykowny, ale do wyboru mieliśmy tylko pewną śmierć.

- Już mi pan to wszystko kiedyś mówił parę razy - odrzekła Chiara z cierpliwością matki, która spiera się z upartym i natrętnym dzieckiem.

- Nie miałem pewności, czy pani zrozumiała. Podczas pościgu byłem zbyt napięty i niespokojny... Chciałbym przeprosić, że byłem wobec pani taki agresywny. W rzeczywistości podziwiałem pani odwagę i opanowanie. Jest pani wyjątkową kobietą - powiedział z prostotą.

Chiara zdała sobie sprawę, że się zaczerwieniła.

- Teraz muszę iść do Sary. - Nawet nie usiedli.

- Chciałem też panią przeprosić za scenę, jaką zrobiła moja żona. Może ją usprawiedliwić jedynie to, że bardzo się martwi o Cecilię i jest wściekła na mnie, że nie zgadzam się naciskać na sędziego do spraw nieletnich. Niewykluczone, że córka trafi do domu poprawczego.

Chiara zesztywniała.

- Teraz to pan musi mi wybaczyć, ale myślę, że to by było najlepsze rozwiązanie. A może pan też jest przekonany, że to zwykła "dziecinada", jak twierdzi pańska żona?

- Moja córka dopuściła się bardzo poważnego występku, a pani wie o tym najlepiej - w głosie Andrei Morella brzmiał bezbrzeżny smutek.

Przez ułamek sekundy Chiara poczuła litość dla tej dziewczyny i jej ojca, którzy padli ofiarą głupiej, siejącej zniszczenie kobiety. Wspomnienie okropnej sceny sprzed kilku godzin zgasiło jednak ów błysk współczucia. Dlaczego Andrea Morello nie rozstał się z nią? Gorzej, jak taka kobieta mogła go pociągać do tego stopnia, by chciał się z nią ożenić?

- Muszę wracać do Sary - powiedziała na odchodnym.

Viii

W ciągu lat spędzonych w prokuraturze Andrea Morello zetknął się wielokrotnie z sędzią do spraw nieletnich Franceskiem Salą. Ich najgłośniejszą sprawą okazała się sprawa bliźniaków Salaim: będąc owocem miłości libijskiego studenta do włoskiej tancerki, nie zakończonej małżeństwem z powodu protestów jego rodziny, po rozstaniu rodziców stali się przedmiotem zażartych kłótni. W kronice sądowej zarejestrowano nie kończącą się serię porwań, ucieczek, doniesień, kontrdeklaracji. Kres tej wojnie położyło "zbawienne nieszczęście": tancerka zginęła przejechana przez pirata drogowego. Ojciec bliźniaków miał żelazne alibi, w chwili wypadku przebywał w Bengazi. Co więcej, sprawca dobrowolnie oddał się w ręce władz i przyznał do winy.

Sprawa miała trafić do archiwum, sąd dla nieletnich zdecydował, że dziadkowie ze strony matki oddadzą bliźniaki ojcu. Instynkt podpowiadał jednak Andrei, że coś tu nie gra: owo idealne rozwiązanie wydało mu się równie niemożliwe jak kwadratura koła. Zażądał zatem dodatkowego śledztwa, prosząc tymczasem sędziego Francesca Salę o odroczenie wyroku.

- Rodzina Salaim się niecierpliwi, poza tym były naciski ze strony rządu libijskiego, nie ma żadnych uzasadnionych powodów, by odroczyć wyrok - brzmiała odpowiedź.

Mimo to sędzia, ryzykując własną karierę, spełnił prośbę Andrei. Dzięki współpracy zaprzyjaźnionego Binellego i łutowi szczęścia prawda wyszła na jaw: odkryto, że pirat drogowy rok wcześniej pracował w Libii, w firmie budowlanej rodziny Salaim, a do ojczyzny wrócił z powodu poważnych kłopotów ze zdrowiem. Druga operacja chirurgiczna, podczas której wycięto mu płuco, miała miejsce trzy miesiące przed wypadkiem. Przeglądając jego kartę choroby Binelli odkrył, że rokowania były niepomyślne: rak zdążył już dokonać wielu przerzutów.

Przyciśnięty do muru, mężczyzna potwierdził podejrzenia Andrei: rodzina Salaim szczodrze go wynagrodziła za zabicie tancerki. Nie mając już nic do stracenia i pragnąc zapewnić przyszłość trojgu swoim dzieciom, były robotnik stał się zabójcą. Niestety, rodzina Salaim zdołała się wymknąć sprawiedliwości włoskiej, za to sędzia dla nieletnich ponownie i na zawsze oddał dzieci pod opiekę dziadkom ze strony matki.

Andrea uważał Francesca Salę za urzędnika skrupulatnego i ludzkiego. Wiadomość, że przypadek Cecilii powierzono właśnie jemu, sprawiła mu ulgę, miał bowiem pewność, że każda decyzja sędziego będzie nie tylko sprawiedliwa, ale i najlepsza dla jego córki.

Teraz Sala wezwał go do siebie, aby mu ją obwieścić. Całe szczęście, że Marina zdążyła już wyjść na gimnastykę. Wprawdzie cierpliwość znajdowała się na liście licznych zalet sędziego, mimo to Andrea powątpiewał, czy Sala zdołałby zachować zimną krew wobec n_tej z kolei sceny urządzonej przez jego żonę. Jak bowiem inaczej nazwać typowe dla poprzednich spotkań protesty, nieprzebieranie w słowach i histeryczne wybuchy płaczu?

Na widok samego Andrei sędzia również najwyraźniej poczuł ulgę. Poprosił go, by się rozgościł, zamówił u sekretarza dwie kawy, zapytał o pracę, pogratulował znakomitej obrony karabiniera z pułku Binellego.

- To spotkanie informacyjne - rzekł w końcu. - Przed oficjalnym przedsięwzięciem środków, które wydają mi się najbardziej odpowiednie, chciałbym usłyszeć także twoje zdanie.

- Dziękuję ci, ale to nie było konieczne. Jestem pewien, że podjąłeś najlepszą decyzję.

- Mam taką nadzieję. Przeprowadziłem długą rozmowę z Adele Brizzi, kuratorką, która opiekuje się Cecilią. Zasięgnąłem też opinii jej nauczycieli. Ma oceny niedostateczne ze wszystkich przedmiotów z wyjątkiem historii i na pewno będzie powtarzać klasę.

- Tego się spodziewałem - przytaknął Andrea, dając Sali znak, by mówił dalej. Był bardzo ciekawy, co czeka Cecilię.

- Niestety, ten katastrofalny rok szkolny nie jest jedynym sygnałem alarmowym. I mam tu na myśli nie tyle współudział w napadzie, ile to, co go poprzedziło: utrzymywanie przez twoją córkę niepokojących, mówiąc delikatnie, znajomości. Jestem przekonany o szczerości jej skruchy, ale to oczywiste, że ukrywa coś poważnego. Czego się boi, skoro obaj złodzieje nie żyją? Kim jest Fabio, o którym wspomniała na początku, a którego istnieniu teraz zaprzecza? Dlaczego tak uparcie go kryje?

- Ja też zadawałem sobie te pytania. Niestety, nie uzyskałem na nie odpowiedzi, bo Cecilią nie rozmawia nawet ze mną.

- Dochodzenie jest w toku i miejmy nadzieję, że wyniknie z niego coś konkretnego. Tymczasem postanowiłem wysłać Cecilię do szkoły Santa Marcella. Sędzia śledczy się zgadza. - Umilkł na chwilę, po czym dodał przyjacielskim i uspokajającym tonem: - Jak wiesz, do tego zakładu uczęszczają dziewczynki z najlepszych rodzin. Nie ma nic wspólnego z domem poprawczym ani nawet ze zwykłą szkołą prowadzoną przez siostry zakonne. W Santa Marcella pracuje personel świecki, a do tego mają tam gimnazjum i liceum na wysokim poziomie.

Andrea zapytał weselszym głosem:

- Zamierzasz ją tam posłać w przyszłym roku szkolnym?

- Tak, jeśli moja decyzja zostanie zatwierdzona i uznana za odpowiednią dla uratowania twojej córki. Trzeba ją odsunąć od kręgu aktualnych znajomych, ale przede wszystkim dziewczyna potrzebuje wsparcia psychologicznego i wychowawczego, którego rodzina nie jest w stanie jej udzielić. - Posłał byłemu koledze spojrzenie pełne współczucia. - Nie obarczam cię odpowiedzialnością ani winą.

- Nie ma potrzeby, sam się nimi obarczyłem.

- Morello, nawet najlepszym rodzicom dzieci mogą się wymknąć z rąk.

- Prawda jest taka, że ja i moja żona zaliczamy się do tych najgorszych. I doskonale o tym wiesz, podobnie jak Binelli, kuratorka i ci, co prowadzą śledztwo. W przeciwnym razie powierzono by ją nam, a nie odsyłano do jakiegoś zakładu! - Andrea zdał sobie sprawę, że podniósł głos. - Przepraszam, wyżywam się na tobie, choć powinienem mieć pretensje tylko do siebie. Kiedy Cecilię przeniosą ze szpitala do Santa Marcella?

- Jak tylko wyjdzie z depresji. Ordynator wspominał o ośmiu, dziesięciu dniach. Tak czy inaczej, będziemy w kontakcie. - Francesco Sala spojrzał na zegarek - Przykro mi, że muszę się z tobą pożegnać, ale mam spotkanie z Chiarą Basile i nie chciałbym kazać jej czekać.

- Z Chiarą Basile? Czy musicie wysłuchać też jej opinii, zanim...

Sędzia dla nieletnich przerwał mu potrząsając głową.

- Nie, to nie ma nic wspólnego z przypadkiem Cecilii. Jej teściowie założyli sprawę w trybie pilnym o przyznanie opieki nad Sarą i grożą, że pozwą ją do sądu i oskarżą o uprowadzenie nieletniej.

- Ależ to absurd!

- Basile nigdy nie zwróciła się z oficjalną prośbą o przyznanie jej dziecka, bo kochając je jak własne, uznała dalsze mieszkanie z nim za coś naturalnego i oczywistego. Tymczasem to wcale nie było takie oczywiste. - Sędzia westchnął. - To smutna historia, która na nieszczęście wkrótce się skończy, oszczędzając nam trudu podejmowania decyzji. Od wczoraj nie ma najmniejszego śladu czynności mózgu, dziewczynka jest praktycznie martwa.

- Jej matka jeszcze nie wie! - wybuchnął Andrea. - Proszę cię, bądź ostrożny.

Francesco Sala ze smutkiem pokiwał głową.

- Dzwonił do mnie Bruno Marques prosząc o to samo. Ktoś będzie musiał zdobyć się na odwagę, żeby powiedzieć prawdę tej biednej kobiecie.

Odprowadził kolegę do wyjścia. Przed drzwiami stała Chiarą, czekając na swoją kolej. Serce Andrei ścisnął żal: miała zmienioną od napięcia twarz, pod oczami sine cienie.

Chiara wyszła z gabinetu Sali jakieś dwadzieścia minut później i nie wydawała się wcale zdziwiona widokiem Andrei.

- Proszę wybaczyć, że przerwałam panu rozmowę, może pan wejść z powrotem.

- Czekałem na panią. - To nie do wiary, że Marques, jej ukochany, nie zadał sobie trudu, aby być przy niej w tak przykrej chwili.

Jakby czytając w jego myślach, Chiara powiedziała gwałtownie:

- Nie mam siły rozmawiać. Czasami wolę być sama.

- Odprowadzę panią do samochodu.

- Przyjechałam taksówką.

- W takim razie proszę mi się pozwolić odwieźć do sklepu. Albo tam, dokąd się pani wybiera.

- Do szpitala. - Zasłabła na moment, więc odruchowo uczepiła się jego ramienia. Andrea podtrzymał ją obejmując w talii.

- Niech pani usiądzie na minutę.

- Nie, dziękuję. Już mi przeszło.

Uwolniła się z jego uścisku, on zaś ujął ją za ramię i poprowadził do wyjścia.

W samochodzie Chiara zaczęła cicho płakać. Andrea przyglądał się jej w milczeniu, obezwładniony niepokojem i niemocą. Nie istniały słowa, które byłyby w stanie ją pocieszyć. Niestety, czekał ją jeszcze większy ból.

- Dziadkowie Sary chcą mi ją odebrać - powiedziała nagle z twarzą zalaną łzami.

- Wiem. Ale im się to nie uda. - Przeszył go dreszcz, gdy dotarł do niego złowieszczy sens tego zapewnienia.

- Sara nie jest moją córką.

- To też wiem. Ale pani jest dla Sary najlepszą matką.

- Jest do mnie bardzo przywiązana... I nigdy nie mogłaby się ze mną rozstać. Czy myśli pan, że może to zaważyć na decyzji sędziów, kiedy będą mogli ją wysłuchać?

Andrea umknął wzrokiem przed jej niespokojnym spojrzeniem.

- Chiaro, przede wszystkim musi pani teraz zachować spokój. Sędzia Sala zapewnił mnie, że nikt nie zdoła odebrać pani dziecka - skłamał.

Wzięła jego dłonie w swoje.

- Pomoże mi pan podczas rozprawy?

- Tak bardzo chciałbym pani pomóc również tego nieszczęsnego dnia... - szepnął Andrea przygnębiony.

- Przecież mi pan pomógł! Gdyby pan nie ścigał tych dwóch chłopców, moja córka już by nie żyła!

Pani córka nie żyje, miał odpowiedzieć, ale w porę się powstrzymał. Uruchomił silnik, bojąc się nawet pomyśleć, co przeżyje Chiara, gdy dowie się wstrząsającej prawdy. Być może jeszcze dziś, zaraz po przyjeździe do szpitala. Nieuchronność katastrofy wstrząsnęła nim, toteż przeklinał Brunona Marquesa. Gdzie się podziewa? Dlaczego nie stoi u boku swojej ukochanej? A przede wszystkim jak mógł pozwolić, by zamknęła się w tym oczywistym szaleństwie? Andrea miał nadzieję, że lekarze skontaktują się z Marquesem przed odłączeniem małej od aparatury, dzięki której przez dwadzieścia dni trzymała się kurczowo ostatniego tchnienia życia.

Gdy wszakże usiłował sobie wyobrazić słowa i gesty, za pomocą których Marques przywróciłby Chiarę do tragicznej rzeczywistości, coś się w nim zbuntowało. Instynkt podpowiadał mu, że ten mężczyzna nie stanąłby na wysokości zadania. Wydało mu się czymś niesprawiedliwym, wręcz nieznośnym, że właśnie on miałby wyjawić jej prawdę. Zdjął nogę z gazu i zatrzymał się między dwoma zaparkowanymi samochodami. Nim zdążyła się odezwać, położył jej delikatnie ręce na ramionach.

- Oddałbym życie, gdyby można było wymazać tamten dzień...

Chiara skinęła głową.

- Rozumiem, co pan czuje... Jako ojciec nie mógł pan przeżyć bardziej bolesnego doświadczenia.

- Nie myślę tylko o własnej córce, ale i o pani dziecku.

- Sara kiedyś zapomni.

Całkowicie odrzucała rzeczywistość. Andrea przyglądał jej się ze smutkiem. Naraz zrozumiał, że nie istnieją żadne bardziej lub mniej odpowiednie słowa na wyjawienie prawdy. Jej cierpienie będzie tak samo dotkliwe bez względu na to, w jaki sposób przebije zbudowany przez nią mur obronny. Przez ułamek sekundy poczuł pokusę, by milczeć, ale myśl, że ktoś inny miałby dzielić z Chiarą ból, wydała mu się niemal świętokradztwem. Uświadomił sobie, że nadal się jej przygląda. Ona także patrzyła na niego, w jej ogromnych zielonych oczach czaiły się pytania i jakiś niejasny niepokój.

- Musisz mnie wysłuchać... Musisz być dzielna... - powiedział niemal bez tchu, trzymając ciągle dłonie na jej ramionach.

- Nie.

- Chiaro, twoja córeczka nie dała rady. Dzisiaj odłączą ją od respiratora...

- Nie.

Dojrzał w jej wzroku błysk niemal obłędnej zaciekłości i ogarnięty paniką stracił panowanie nad sobą.

- Sara nie żyje - zawołał.

Wydawało się, iż te słowa ugodziły Chiarę niczym kamień. Przycisnęła dłonie do piersi i jakiś czas trwała w tej pozycji nie oddychając, z szeroko otwartymi ze zgrozy oczyma.

- Sara nie żyje... - powtórzyła cicho ochrypłym, nieswoim głosem, który zdawał się pochodzić z głębi jej trzewi.

Potworna prawda wniknęła w jej wnętrze, z ogromną siłą burząc wszelkie mury obronne, cierpienie ogarnęło każdą cząstkę jej ciała. Nagle wstrząsnął nią gwałtowny dreszcz i zaczęła jęczeć niczym śmiertelnie ranne zwierzę.

Andrea objął ją, niezdolny, by mówić.

Sara została pochowana w Mediolanie, obok rodziców. Po krótkiej uroczystości żałobnej Chiara wróciła do Rzymu. Nie chciała szukać nowego mieszkania, kazała tylko siostrze, aby litościwie usunęła z zasięgu jej wzroku zabawki i ubranka małej, po czym oznajmiła, że następnego dnia znów podejmie pracę w sklepie Marquesa.

- To masochizm! - zaprotestowała Giovanna. - Co zamierzasz zrobić, umrzeć z bólu?

To niemożliwe, odrzekła w duchu Chiara. "Przyrzekasz na mur_marmur, że umrzemy razem?" Dotrzymała słowa. Nie mogła więcej cierpieć, pamiętać, kochać, nienawidzić z tej prostej przyczyny, że była martwa.

Ix

Otwarcie wystawy zegarków przewidziano na #/21#00, udział w nim wziąć miały jedynie osoby z zaproszeniami. Chiara przyjechała godzinę wcześniej, aby sprawdzić, czy wszystko zostało zapięte na ostatni guzik. W sklepie był już Bruno Marques. Stojąc na taborecie poprawiał kąt nachylenia jednego z reflektorów, tak aby padająca na gablotę wiązka światła uwypukliła zalety trzech wystawionych w niej rzadkich eksponatów. Na widok Chiary zeskoczył na podłogę.

- Prześlicznie wyglądasz, skarbie.

Zaplotła włosy w warkocz i włożyła czarną tunikę z aksamitu i jedwabiu, której stanik ozdobiony był delikatnym wzorem z pereł i kamieni półszlachetnych w kształcie gałązki. Chiara z uśmiechem dotknęła jej palcem:

- To Armani. Pożyczyłam od siostry. Nie mam nic równie eleganckiego. - Rozejrzała się dookoła i dodała:

- Zdaje się, że wszystko w porządku. Za piętnaście minut przyjadą pikapem kelnerzy, żeby przygotować napoje chłodzące, ochrona zaczyna pracę za kwadrans dziewiąta.

- Wspaniale to zorganizowałaś.

- Nie chwal dnia przed zachodem słońca. Mam dla ciebie przykrą niespodziankę, która jak zawsze pojawiła się w ostatniej chwili!

Bruno klepnął się w czoło.

- $~a propos niespodzianek, mam coś dla ciebie - wyjął z kieszeni pudełeczko i wręczył jej. - To drobny dowód mojej wdzięczności.

Chiara uchyliła wieczko. Na poduszeczce z czerwonego aksamitu spoczywał drogocenny zegarek_pierścionek liberty z tarczą zdobioną brylantami, szafirami i rubinami.

- Wycofałem go z ekspozycji, żeby podarować tobie. - Chwycił ją za rękę: - Chciałbym, żebyś od razu go włożyła.

Chiara zawahała się.

- Nie mogę go przyjąć. Wiem, ile jest wart i... - przerwała, najwyraźniej skrępowana.

- I co jeszcze? - przynaglił.

- To zbyt zobowiązujący prezent, to wszystko.

- To nie jest pierścionek zaręczynowy, Chiaro.

- Ale to przedmiot, który można podarować wyłącznie narzeczonej albo żonie.

Bruno spojrzał na nią poważnie.

- Przecież jesteśmy razem.

Chiara odwzajemniła spojrzenie.

- Już nie. - Zamknęła pudełeczko i oddała mu. - Myślałam, że zrozumiałeś... że nie będą potrzebne żadne wyjaśnienia ani rozmowy.

- Ale się myliłaś. W ciągu ostatnich tygodni nigdy nie prosiłem o spotkania poza sklepem, bo szanowałem twoją potrzebę samotności. Nie chciałem ci niczego narzucać, mówiąc o przyszłości.

- Nie mamy przed sobą żadnej przyszłości, Bruno. I być może nigdy nie mieliśmy, ponieważ nasz związek był od samego początku związkiem raczej dwojga przyjaciół niż zakochanych.

- To ty narzuciłaś mu takie granice! Bez miłości i bez zobowiązań...

- Nie przeczę. A dzisiaj te granice paraliżują mnie bardziej niż kiedykolwiek. Nie mam ci już nic więcej do ofiarowania, żadnej nadziei i żadnych miłosnych porywów, na których można by zbudować trwały związek. Dlatego nie powinieneś czuć się wobec mnie zobowiązany. Mam nadzieję, że zostaniemy przyjaciółmi, jesteś najlepszym przyjacielem, jakiego mam.

- Zapomniałaś o Andrei Morellu - stwierdził obojętnie Bruno.

- Co ma z tym wspólnego Andrea Morello?

- Sądziłem, że to on jest twoim najlepszym przyjacielem. To jedyna osoba, którą chciałaś oglądać po śmierci Sary - teraz w jego głosie brzmiała nuta goryczy.

Chiara spuściła głowę.

- Andreę ta tragedia dotknęła tak samo jak mnie. Od dnia napadu dzieliliśmy najstraszniejsze chwile... I zawsze był przy mnie, nawet wtedy, gdy odłączyli Sarę od respiratora...

- Zrobiłbym to samo, gdybyś mi na to pozwoliła. Ale nie musisz się usprawiedliwiać. Pozostanę na zawsze twoim przyjacielem, chociaż się łudziłem, że łączy nas coś głębszego.

- Przyjaźń jest czymś głębszym, Bruno.

- W takim razie udowodnij mi to przyjmując pierścionek - włożył jej z powrotem do ręki pudełeczko. - Jeśli rzeczywiście łączy nas głębokie uczucie, dlaczego nie miałbym ci podarować cennego prezentu?

Chiara zamierzała coś powiedzieć, ale przerwało jej nadejście Paola Lenziego.

- Przyjechał samochód z napojami chłodzącymi - oznajmił - i zaczynają rozładowywać.

Za kwadrans dziewiąta Lenzi zapalił wszystkie światła i otworzył drzwi wejściowe, strzeżone przez dwóch prywatnych agentów ochrony, pełniących także funkcję bileterów. Gości jak zwykle witać mieli Chiara i Bruno Marques, jak również wręczać im katalogi. Zadaniem Lenziego i pozostałych pracowników było oprowadzanie zwiedzających wzdłuż gablot i oszklonych szaf, opisywanie eksponatów i podawanie ceny.

Zaproszenia na otwarcie wystawy były wręcz rozchwytywane. Prasa, umieszczając wiadomość o ekspozycji, nie omieszkała podkreślić, że celem tragicznego napadu na sklep Marquesa były właśnie owe cenne zegarki. W ten sposób zwykłemu zainteresowaniu miłośników sztuki i dobrej zabawy towarzyszył element niezdrowej ciekawości. Chiara podejrzewała, że sama także stanowi wielką atrakcję: kilka godzin wcześniej dziennikarka ze stacji regionalnej spytała ją, czy udział w przyjęciu odbywającym się w miejscu, w którym wydarzyła się tragedia jej dziecka, nie sprawia jej nieznośnego bólu.

Ograniczyła się do uprzejmej odpowiedzi, że tutaj pracuje, a otwarcie wystawy należy do jej obowiązków. W rzeczywistości, pomyślała Chiara, gdy zaczęli się schodzić pierwsi goście, nic nie może mnie zdenerwować ani zaboleć, ponieważ moje serce jest martwe. Ja sama jestem martwa.

Niekiedy odnosiła wrażenie, że jej ciało jest zupełnie obce, jakby żyło swoim własnym życiem. To nie ona jadła, spała, myła się, ubierała, wychodziła, pracowała, mówiła, uśmiechała się: po prostu niczym robot wykonywała podstawowe czynności.

Nagle usłyszała głos Paola Lenziego:

- Chiara... Hej, skarbie, słyszysz mnie?

- Tak, przepraszam.

- Zastąpię cię. Daj mi katalogi i podejdź do pani Landi. Bardzo ją interesują eksponaty numer 7 i 61, ale przed podjęciem decyzji chciałaby porozmawiać z tobą.

Franca Landi była jedną z ich najlepszych klientek.

- Już idę.

- Z mojej listy wynika, że brakuje jeszcze dwunastu gości - wtrącił Bruno Marques. - Tak czy inaczej, ze względów bezpieczeństwa o dwudziestej drugiej zamykamy drzwi. Przykro mi z powodu Andrei Morella i jego żony, jeszcze ich nie ma.

- Andrea wspomniał, że ma kłopoty z córką. Nie był pewien, czy będzie mógł przyjść - odrzekła oddalając się Chiara.

Franca Landi wraz z dwiema przyjaciółkami czekała na nią przed gablotą, w której znajdowało się pięć zegarków z bransoletami. Były to unikaty, stworzone w późnym baroku przez Francuza Pugeta; koperty miały sprężyny w kształcie spirali.

- Puget był rzeźbiarzem - wyjaśniła Chiara - i wykonał te zegarki na zamówienie rodu Orl~eans, używając kamieni szlachetnych, których jego przedstawiciele sami mu dostarczyli. Pod koniec XIX wieku otrzymała je w posagu nieślubna córka jednego z nich, Clem~entine Aubrey, pół roku temu jej prawnuk powierzył je Marquesowi do sprzedaży.

- Te dwa, które najbardziej mi się podobają, kosztują prawie tyle co apartament w Cortinie! - zaprotestowała Landi.

Chiara uśmiechnęła się:

- Każdy miliarder może kupić apartament w Cortinie, jeśli tylko przyjdzie mu na to ochota. Te zegarki natomiast stanowią wyjątkową i niepowtarzalną okazję, zarezerwowaną dla nielicznych wybrańców.

- Powinna pani to powiedzieć mojemu mężowi. Ostatnio nie mówi o niczym innym jak o recesji i kryzysie!

Chiara uśmiechnęła się do niej przytakując nieznacznym ruchem głowy, nagle poczuła się otępiała i zmęczona. Światła, głosy, prezentacje, powitania, utkwione w niej zaciekawione spojrzenia... Co ona tu robi? Poszukała wzrokiem Brunona Marquesa, lecz nigdzie go nie dostrzegła. Niedawno się rozstali - była to jedyna pewna rzecz, jaka wydarzyła się w ciągu tego bezsensownego i nierzeczywistego wieczoru. Zdała sobie sprawę, że kręci jej się w głowie.

- Proszę mi wybaczyć - powiedziała do Landi i jej przyjaciółek i odeszła.

W wielkim pośpiechu udała się do swego biura, zamknęła drzwi i usiadłszy za biurkiem, chwyciła głowę w dłonie. Gdybym chociaż mogła płakać, pomyślała. Lecz nie mogła. Nie czuła nic, jedynie zimno, gorąco, głód, zmęczenie, senność. Westchnęła głęboko i zamknęła oczy.

Musiała zasnąć. Otworzywszy oczy, ujrzała przed sobą kapitana Binellego.

- Pukałem, ale nikt nie odpowiadał. Źle się pani czuje?

- Nie... Jestem tylko trochę zmęczona - odparła wzdrygnąwszy się Chiara. Zamierzała wstać.

- Proszę zostać tam, gdzie pani jest. Czy mogę usiąść? - Zanim zdążyła odpowiedzieć, Binelli już siedział. - Rzuciłem okiem na wystawę. Jest naprawdę interesująca.

- Dziękuję, że pan przyszedł.

- Dopiero co pożegnałem się z Andreą Morellim i jego żoną. Dziś rano ich córka pojechała do Santa Marcella.

- Nie wiedziałam. Myślałam, że sędzia zmienił zdanie i oddał ją pod opiekę rodziców.

- I rzeczywiście tak było. Ale psycholog z sądu dla nieletnich, który zajmuje się Cecilią, stwierdził, że będzie dla niej najlepiej, jeśli oderwie się od rodziny... A zwłaszcza od matki. W ciągu ostatnich tygodni dziewczyna sprawiała mnóstwo kłopotów. Czy rozmowa na ten temat nie jest dla pani przykra, Chiaro?

- Nie...

- Cecilia zadręcza się poczuciem winy. Dopuściła się bez wątpienia poważnego występku, ale istnieje wiele okoliczności łagodzących... W każdym razie nie można pozwolić, żeby dziecko obwiniało się w tak bezlitosny sposób. Nadal odmawia jedzenia. Całe dnie spędza siedząc przy oknie. Od dnia, w którym zmarła Sara, nie odezwała się do nikogo ani słowem...

- Andrea nic mi nie powiedział.

- Bez względu na to, jak bardzo kocha córkę, nie odważyłby się otwierać na nowo pani ran, Chiaro, ani prosić o zrozumienie, o wybaczenie. Żal, jaki pani czuje do Cecilii, jest rzeczą ludzką.

Potrząsnęła głową.

- Już nie... - Nie umiała mu wytłumaczyć, że teraz nie jest zdolna nawet do odczuwania żalu i że tamta dziewczyna wydaje jej się mieszkanką innej planety, kimś obcym, dalekim.

Zorientowała się, że Binelli przygląda jej się pytająco.

- Nie czuję już do niej nienawiści - rzekła. - I naprawdę mam nadzieję, że zdoła rozwiązać swoje problemy.

- To zależy również od pani, Chiaro.

- Ode mnie?

- Tak. Jeśli to prawda, że przestała jej pani nienawidzić, musi jej pani to powiedzieć. Tylko pani wybaczenie może zatrzymać przewrotny mechanizm samozniszczenia tej biednej dziewczyny.

- Za wiele pan ode mnie wymaga - rzekła impulsywnie Chiara niemal ze strachem w głosie.

- Wiem. I wiem, że w swoim czasie Marina Morello bezskutecznie prosiła o to samo. Ale sytuacja uległa pogorszeniu i dlatego ja także chciałem spróbować. Proszę mi wierzyć, jeśli nie czuje się pani na siłach, zrozumiem.

Chiara westchnęła. I znów nie potrafiła znaleźć właściwych słów na wyrażenie swych uczuć. Cecilia potrzebuje ludzkiego ciepła, zrozumienia i pokrzepienia, a ona nie jest w stanie dać jej nic więcej poza formalnym przebaczeniem. Nie nienawidzi jej już właśnie dlatego, że stała się dla niej obojętna, obca. I nie istnieje między nimi żadna nić porozumienia.

Podniosła wzrok na Binellego.

- Nie sądzę, żebym mogła pomóc tej dziewczynie.

- Gdyby zrozumiała pani dramat, jaki ona przeżywa, być może udałoby się...

Chiara nie pozwoliła mu skończyć:

- Rozumiem, ale nie potrafię jej współczuć ani żałować. Cecilia jest mi... obojętna - dodała z wysiłkiem.

- Po pogrzebie Sary wycięła jej zdjęcie z gazety i włożyła pod poduszkę. Zauważył to jej ojciec. Od tygodni noce Cecilii pełne są koszmarów i śmierci. Nawet to pani nie wzrusza?

- Nie. Nic mnie już nie wzrusza.

- Nawet wiadomość, że ten, kto zorganizował napad, jest ciągle na wolności i bezkarny? Być może pani jest jedyną osobą, której Cecilia wyznałaby prawdę.

- Sara nie żyje. Nie ma innej prawdy.

- Ale pani żyje. - Mino Binelli wstał. - Prędzej czy później będzie się musiała pani z tym pogodzić.

- Co pan chce przez to powiedzieć?

Popatrzył na nią z serdecznością.

- Nie może pani ciągle się łudzić, że jest martwa. Prędzej czy później będzie pani musiała zrobić rozrachunek z bólem i ze wszystkimi uczuciami, które dzisiaj udaje się pani stłumić.

Gdy Chiara wróciła do salonu, goście tłoczyli się przy długim stole z napojami chłodzącymi i owocami. Podszedł do niej Bruno Marques:

- Gdzie byłaś? Szukał cię kapitan Binelli.

- Widziałam go. Jak leci?

- Doskonale. Landi zadzwoniła do męża i wybrała obydwa zegarki Pugeta, a Paolo Lenzi zebrał z dziesięć rezerwacji na najkosztowniejsze eksponaty. Czego chciał Binelli?

- Nic szczególnego. Przywitać się, pogadać...

- Chodź coś zjeść, w południe nic nie przełknęłaś.

- Później, dziękuję.

- Jesteś bardzo zmęczona. Harowałaś całe lato, a teraz powinnaś wziąć sobie kilka tygodni urlopu.

- Wystarczy mi parę dni.

W tej samej chwili podszedł do nich Paolo Lenzi, prowadząc pod rękę około trzydziestopięcioletnią kobietę o olśniewającej urodzie, która Chiarze wydała się znajoma. Była aktorką, piosenkarką?

Lenzi oszczędził jej dalszego wytężania pamięci.

- Przedstawiam ci moją przyjaciółkę Carmen Grandi, słynną modelkę. Strasznie chciała cię poznać - roześmiał się.

Kobieta podała jej rękę.

- Chciałabym przede wszystkim pani pogratulować. Ta wystawa jest zachwycająca, a Paolo mi powiedział, że to pani ją zorganizowała.

- To wszystko zasługa Brunona Marquesa. Poświęcił dwa lata na zgromadzenie eksponatów.

Carmen posłała Brunonowi olśniewający uśmiech.

- Pańskie umiejętności nie podlegają dyskusji. Trzy lata temu kupiłam od pana bransoletkę od Charlesa Lewisa Tiffany.ego, pamięta pan? Musiałam czarować pana przez dwa dni, bo absolutnie nie zamierzał jej pan sprzedać.

Bruno odwzajemnił uśmiech.

- Ciągle jestem niepocieszony po stracie tej bransoletki. - Zwrócił się do Chiary. - Syn Tiffany.ego podarował ją mojemu ojcu w połowie lat dwudziestych. To było arcydzieło art nouveau, ale przede wszystkim dowód silnych więzów uczuciowych i zawodowych, jakie łączyły moją rodzinę z rodziną amerykańskiego jubilera.

Chiara spojrzała na niego szczerze zdumiona:

- Jak mogłeś dać się namówić, żeby ją sprzedać?

- Nie docenia pani potęgi mojego uroku! - wtrąciła Carmen z szelmowskim uśmieszkiem.

- Znając przywiązanie Brunona do niektórych przedmiotów myślałam, że nic nie jest w stanie skłonić go do pozbycia się ich. Ale wygląda na to, że naprawdę pani nie doceniłam.

Bruno, zakłopotany, uciął krótko:

- Nie warto robić z tego tragedii!

Chiara wzruszyła ramionami.

- Masz rację. - Uśmiechnęła się do Carmen: - Proszę mi wybaczyć. Ostatecznie, jak każda klientka Marquesa, chciała pani ubić dobry interes. Mam nadzieję, że ta piękna bransoletka sprawia pani dużo radości.

Kobieta westchnęła.

- Niestety, już nie jest moja. Kiedy zobaczyła ją moja najlepsza przyjaciółka, zwariowała na jej punkcie, a mąż poruszył niebo i ziemię, żebym mu ją odprzedała. - Przerwała na chwilę. - Mówię o Morellich, zna ich pani. Andrea świata nie widzi poza Mariną. Biedacy, teraz mają kłopot z córką... Gdyby nie byli sobie tacy bliscy, chybaby oszaleli.

Bruno Marques, ponownie zakłopotany, czym prędzej zmienił temat.

- $~a propos przyjaciół, jak długo pani zna Paola Lenziego?

- Od jakichś dziesięciu dni. To było porywające spotkanie: stuknął mnie samochodem na światłach na via Veneto.

- Tak naprawdę to ty nagle zahamowałaś! - roześmiał się Lenzi.

- Może rzuciła na ciebie urok przez lusterko wsteczne - wtrąciła z sarkazmem Chiara.

- Na ogół nie uciekam się do tak drastycznych metod uwodzenia - odparła tym samym tonem Carmen.

Chiara zamierzała coś odpowiedzieć, ale zrezygnowała.

- Jeśli to państwu nie przeszkadza, dołączę do innych gości - oznajmiła odchodząc.

Nie minęła nawet jedenasta - do końca tego nader smutnego wieczoru brakowało jeszcze godziny, ona zaś nigdy nie czuła się tak podenerwowana i zmęczona. Oślepiały ją światła reflektorów, ogłuszał zgiełk w salonie, boleśnie pulsowało jej w skroniach. Postanowiła, że nazajutrz nie przyjdzie do pracy, koniecznie potrzebuje kilku dni odpoczynku.

Dochodziła druga w nocy, gdy wreszcie mogła wśliznąć się do łóżka. Zgasiła światło i zwinęła się w kłębek, wsuwając rękę pod poduszkę. Znowu usłyszała głos Binellego: "Od tygodni noce Cecilii pełne są koszmarów i śmierci... Śpi ze zdjęciem Sary pod poduszką." Chiara odruchowo wysunęła rękę.

X

Od "wypadku", jak nazywała to, co przydarzyło się jej córce, Marina Morello zaczynała każdy dzień od przerzucania gazet. Przeglądała je w ogromnym pośpiechu, rozkładając na czynniki pierwsze i gniotąc kartki w poszukiwaniu ewentualnych artykułów na temat napadu. Co rano też wylewała ten sam potok skarg: dlaczego dzienniki wydawane są w takich niewygodnych formatach? Jaki sens ma bezustanne zajmowanie się "sprawą Marquesa", jakby to był co najmniej atak na Fort Knox? Skoro winni nie żyją, po co czekać z umorzeniem śledztwa i odłożeniem wszystkiego do archiwum?

- Zadręczają nasze dziecko! - Tego ranka Marina napadła na męża. Wymachiwała mu kawałkiem gazety przed nosem: - Przeczytaj to! Wiedziałeś, że wczoraj rano sędzia pojechał do Santa Marcella i przesłuchiwał ją przez dwie godziny?

- Binelli coś mi wspominał.

- A ty nie zareagowałeś? Nie sprzeciwiłeś się?

- Marino, nasza córka brała udział w napadzie i istnieją uzasadnione podejrzenia, że poza nią i dwoma nie żyjącymi chłopcami zamieszana jest w to jeszcze co najmniej jedna osoba.

- Ten nieuchwytny Fabio? Jezu, nie można opierać śledztwa na przejęzyczeniu przerażonej i majaczącej dziewczynki! Cecilia mówiła już tysiąc razy, że miała na myśli Tiziana...

- Cecilia kogoś kryje. Ja też jestem tego pewien.

- Dałeś sobie zrobić wodę z mózgu "bolejącej matce"! Podobnie zresztą jak twój przyjaciel Binelli i sędzia Sala... Ponieważ ta Basile nienawidzi Cecilii, chcecie jej podać naszą córkę na srebrnej tacy jako główną winowajczynię.

- Gdybyś nie wiedziała, Chiara Basile nie zgodziła się na wystąpienie w charakterze powoda cywilnego przeciw Cecilii i ewentualnym winnym.

- A z jakiego tytułu miałaby to robić? Sara przecież nie była jej córką. Teraz, kiedy ta kobieta nie musi odgrywać przed twoimi kolegami policjantami roli nieutulonej w żalu, zachowuje się jak przystało takiej jak ona. Uroniła kilka okolicznościowych łez i wróciła do normalnego życia. Carmen widziała ją na wystawie zegarków wymuskaną i całą w skowronkach.

- Cieszę się ze względu na nią.

- Podczas twojej nieobecności jaśnie pani namierzyła Binellego. Zamknęli się w jej biurze prawie na godzinę.

- Z Binellim? A cóż on robił na tej wystawie?

- Wyraźnie cię to zainteresowało, co? Wygląda na to, że nie masz wyłączności na pocieszanie, i to cię denerwuje...

Andrea spojrzał na żonę współczująco.

- Jesteś małostkowa. Naprawdę nie pojmuję twojej niechęci do tej biednej kobiety. Co ona ci zrobiła?

- Przecież ta "biedna kobieta" zmarnowała życie mojej córce!

- Cecilia sama je sobie zmarnowała. A my jeszcze jej w tym pomogliśmy.

- Nie przypisuj mi swojego poczucia winy, mój drogi. Jako matka nie mam sobie nic do zarzucenia. W ciągu ostatnich tygodni nie odstępowałam jej ani na krok... Próbowałam skłonić ją do mówienia, karmiłam, pocieszałam...

- Przytłoczyłaś ją! - wybuchnął Andrea. - Pomniejszając jej odpowiedzialność i traktując jak niewinną ofiarę, sprawiłaś, że poczuła się bardziej winna. Gdyby nie pojechała do tego zakładu, zniszczyłabyś ją.

Marina wyprostowała się dumnie i posłała mu ogniste spojrzenie.

- Tak o mnie myślisz? Dałeś sobie zrobić wodę z mózgu także sędziemu Sali i tej głupiej kuratorce?

- Skończmy z tym. Dosyć.

- To ja mówię dosyć! Mam powyżej uszu uległości, milczenia, uchodzenia za złą matkę... Zabronili mi widzenia z własną córką, wyobrażasz to sobie? Ale zrobię skandal. Poruszę niebo i ziemię... - głos jej uwiązł w gardle.

Andrea chwycił ją za ramiona.

- Nic nie zrobisz. Tylko spróbuj się zbliżyć do Cecilii, a zobaczysz.

Marina wyrwała mu się, przestraszona.

- Jesteś... jesteś szalony! - zawołała wybiegając z pokoju.

Tego wieczoru Andrea wrócił do pustego domu. Filipińska gosposia powiedziała, że Marina wczesnym popołudniem wyszła z walizką mówiąc, że wyjeżdża z miasta na kilka dni.

Wkrótce potem zadzwoniła Carmen Grandi, aby go uprzedzić, że Marina jest u niej.

- Jutro zabiorę ją do Londynu. Jest bardzo przygnębiona i przyda jej się trochę rozrywki. Wrócimy w przyszłym tygodniu. Mam nadzieję, że nie jest ci przykro.

Wcale nie było mu przykro. Ostatnie wydarzenia utworzyły między nimi głęboką przepaść, odkrywając niemożliwą do przezwyciężenia niezgodność charakterów. W chwilach bólu infantylna, pozbawiona rozsądku i myśląca wyłącznie o zabawie żona, która przez szesnaście lat nadużywała jego cierpliwości, okazała się kobietą nieznośnie ograniczoną. "Jak możesz się żenić z tą wariatką?" - wydało mu się, że znów słyszy okrzyk matki na wieść, iż zamierza poślubić Marinę. Niestety, dopiero teraz potrafił się zdobyć na obrachunek z tą przygnębiającą prawdą. Marina nie odznaczała się inteligencją. Jej reakcje były powierzchowne, uczucia płytkie, ponadto nie miała zdolności do introspekcji. Wszystko spływało po niej jak woda po kaczce, nie dosięgając jej wcale i nie powodując najmniejszych zadraśnięć. Porzuciwszy studia, nigdy nie wzięła do ręki książki, czytywała wyłącznie pisma na temat urody i mody. Miała za to wspaniały dar wychwytywania wszystkiego, co mogłoby jej zaszkodzić. Jej motorem działania była miłość własna, inni istnieli wyłącznie dzięki temu, co mogli jej ofiarować, albo dzięki roli, jaką sama im przypisywała, zawsze podrzędnej i bezosobowej. Cecilia, pragnąc uwolnić się od krwiożerczej dominacji matki, rzuciła się w objęcia katastrofy.

Trzeźwość tego osądu przeraziła go. Czuł się tak, jakby otworzył szafę i znalazł w niej szkielet. Nie kłam, nakazał sobie gniewnie. Zawsze wiedziałeś, że twoje małżeństwo jest pomyłką, ale przyzwyczaiłeś się do życia z tą prawdą. A ograniczoność Mariny wcale nie wyszła na jaw w wyniku tragedii, lecz w zetknięciu z kobietą wyjątkową.

Myśl o Chiarze wzmogła jeszcze przerażenie. Zakochał się w niej bez pamięci już od pierwszej chwili, gdy ją zobaczył. Pamiętał gwałtowne wzruszenie, jakie odczuwał na widok jej zwróconej ku niemu twarzy, w której odbijały się miłość, odwaga, duma i prawość. Był tym olśniony. W ciągu ostatnich tygodni żył gorącym pragnieniem pocieszania jej i chronienia. Teraz wszakże zrozumiał, że za tym pragnieniem kryje się także egoistyczna, rozpaczliwa potrzeba patrzenia na nią, słuchania jej głosu, dotykania jej dłoni.

Nie powinienem się z nią więcej widywać, powiedział sobie w duchu. Nie mam jej nic do ofiarowania, jestem więźniem sytuacji bez wyjścia, w moim życiu jest miejsce wyłącznie dla Cecylii... W tej samej jednak chwili, gdy wyobraził sobie przyszłość bez Chiary, lęk niemal zaparł mu dech w piersiach. Jego własny dom go przytłaczał. Musi wyjść, zaczerpnąć świeżego powietrza, uspokoić się...

Zszedł po schodach nie czekając na windę. Poprzedniego dnia zostawił samochód przed wejściem do budynku. Wsiadł, włączył silnik i poczuł się dokładnie tak jak dwadzieścia lat wcześniej: zdradzony przez swą pierwszą dziewczynę, rozpaczliwie jeździł bez celu na motorze, dopóki straż miejska nie zatrzymała go za przekroczenie prędkości.

Tylko że teraz nie był już zakochanym wyrostkiem, lecz dorosłym mężczyzną, który poniósł klęskę na wszystkich frontach. Przede wszystkim jako ojciec. Cecilia, błagając o umieszczenie jej w zakładzie, chciała oderwać się także od niego, nie tylko od matki. Psycholog prosił i jego, nie tylko Marinę, aby "zostawił w spokoju" córkę. W praktyce obojgu zabroniono ją odwiedzać - był to oczywisty dowód, że kontakt z nimi zagraża równowadze Cecilii.

Wraz z wyrzutami sumienia ogarnęła go frustracja. Chiara powinna nienawidzić jego, a nie Cecilii, ponieważ winą za napad, który spowodował śmierć Sary, obarczyć należy nie ją, tylko uchylającego się od odpowiedzialności złego ojca. Bo jak inaczej nazwać człowieka, który powierzył wychowanie własnej córki kobiecie pokroju Mariny? Myśl o niej wzmogła jego frustrację. Wiedział, że czeka ich bardziej jałowe niż w przeszłości życie, mimo to rozstanie nie wchodziło w grę. Nie potrafił porzucić kobiety tylko dlatego, że nie wytrzymywała porównania z inną. Co więcej, zdawał sobie sprawę, że jego odejście zniszczyłoby Marinę wyszła za mąż bardzo wcześnie, małżeństwo dawało jej poczucie przynależności i bezpieczeństwa, status społeczny. Znał jej wady od początku ich znajomości, to jego wina, że ich nie docenił.

Znał także samego siebie. Wychowanie i temperament uczyniły zeń człowieka moralnego: zadręczyłyby go wyrzuty sumienia, gdyby zaniedbał obowiązki.

Jestem w potrzasku, pomyślał z rozpaczą, ciągle jadąc bez celu. Jego życie będzie takim właśnie bezustannym kręceniem się w kółko, pełnym płonnych nadziei. Chiaro, och, Chiaro, jęknął w duszy. Kochał ją każdą cząstką swego ciała, świadomość, że musi z niej zrezygnować, sprawiała mu niemal fizyczny ból. Nie mogę, pomyślał. A może powiedział to głośno?

Zapaliło się czerwone światło, Andrea zahamował i spostrzegł, że po prawej stronie skrzyżowania zaczyna się ulica, przy której mieszka Chiara. Wcale go to nie zdziwiło. Jego błądzenie bez celu okazało się w rzeczywistości długą jazdą do jej domu, w której na próżno usiłował sobie przeszkodzić.

Chiara również nie wydawała się zaskoczona widząc go o tak późnej porze. Poprosiła, by rozgościł się w salonie, oszczędzając mu pytań w rodzaju: "Co tu robisz?", "Czy coś się stało?", "Dobrze się czujesz?"

Gdy usiadł, zajęła miejsce w fotelu naprzeciwko.

- Właśnie oglądałam jakiś stary film - uśmiechnęła się wskazując na telewizor.

- Przeszkodziłem ci?

- Wcale nie. - Wyłączyła odbiornik pilotem. - Wieczorem nigdy nie mogę zasnąć, więc siedzę do późna przed telewizorem.

- Ja... znalazłem się pod twoim domem - powiedział bez sensu Andrea. - Jeździłem przez dwie godziny. Samochód mnie odpręża...

- Kiedyś mnie się to też zdarzało. Jadłeś kolację?

- Tak.. to znaczy nie. Ale nie jestem głodny.

- Chcesz się czegoś napić?

- Tak. Chętnie. Whisky, jeśli masz.

Chiara wstała i poszła po butelkę.

- Z lodem czy bez?

- Poproszę bez.

Podała mu szklaneczkę.

- A ty nie pijesz? Chiara pokręciła głową.

- Jestem abstynentką. - Usiadła z powrotem w fotelu. - Parę lat temu znalazłam się w klinice... Poroniłam i zaczęłam pić - wyznała niespodziewanie cichym głosem.

Andrea odstawił szklankę.

- Przykro mi..

- Wtedy jeszcze nie byłam gotowa stawić czoła cierpieniu... Mój mąż też nie. Ja potrzebowałam pomocy, a Marco zaczął się spotykać z inną kobietą i zakochał się w niej. To była Margherita, matka Sary.

- Nie powinnaś o tym mówić, to zbyt bolesne - powiedział ze ściśniętym sercem Andrea.

- Minęło już tyle czasu. - Wzrok Chiary błądził gdzieś daleko. - Kiedy mąż wrócił do mnie z Sarą, zrozumiałam, że to wszystko ma jakiś sens... Z mojego cierpienia i z rozpadu naszego małżeństwa poczęła się ona, córeczka, na którą czekałam na próżno przez całe lata. Sara wszystko mi wynagrodziła... nadała sens mojemu życiu.

- Sara nie żyje! - zawołał niemal przerażony Andrea.

Chiara skinęła głową.

- Wiem, ale jej nie straciłam. - Podniosła ku niemu wzrok i uśmiechnęła się uspokajająco: - Myślenie o Sarze nie sprawia mi bólu, bo tak naprawdę wcale się nie rozstałyśmy... Gdziekolwiek jestem i cokolwiek robię, moja maleńka jest ze mną.

Andrea przyglądał się jej w milczeniu, ogromnie zakłopotany. Chiara znowu ucieka od rzeczywistości czy też zareagowała na tragedię z nadludzką siłą?

- Nie dopijesz whisky? - spytała łagodnie.

Zerwał się na równe nogi.

- Muszę już iść, zrobiło się późno.

Ona także wstała.

- Miło było cię zobaczyć.

- Jesteś zmęczona, musisz się położyć.

- Nie chce mi się jeszcze spać. A jutro rano nie muszę wcześnie wstawać, mam urlop.

Stali naprzeciw siebie.

- Odprowadzę cię - szepnęła Chiara.

Kiwnął głową, lecz nie ruszył się z miejsca. Poczuł gwałtowne pragnienie, by ją przytulić. Od wysiłku, jaki włożył w zapanowanie nad sobą, rozbolały go ramiona. Obserwowała go wyraźnie skrępowana, z pytającym wyrazem twarzy. Musiał odejść, ale czuł się jak sparaliżowany.

- Odprowadzę cię - powtórzyła. Przy drzwiach podała mu rękę. Ścisnął ją mocno.

- Każ mi zostać.

Chiara otworzyła i zamknęła usta. Na jej twarzy odmalowało się głębokie zdumienie.

- Nie... Nie... - wyjąkała.

- Kocham cię - powiedział z jękiem Andrea. Wyciągnął ku niej ramiona i mocno do siebie przycisnął. - Kocham cię - powtórzył. Nigdy dotąd nie czuł się tak zrozpaczony i tak szczęśliwy.

Został u niej na noc. Kiedy się położyli, Chiara wtuliła się w niego w milczeniu, cała drżąca. Wzruszenie spowodowane jej bliskością zaparło mu dech w piersiach. Pogładził ją delikatnie po twarzy i poczuł, że jej rzęsy są mokre od łez.

- Nie płacz - poprosił, zamykając ją w swych ramionach.

Kołysał ją i pieścił, jakby była małą dziewczynką. Naraz przestała drżeć i poczuł, jak ufna i bezbronna staje się w jego objęciach... Wszedł w nią powoli i ostrożnie, później zamarł na chwilę. Nie chciał jej wystraszyć, przerażała go myśl, że mogłaby go odepchnąć. Chiara wydała lekkie westchnienie, jej ciało wygięło się w łuk.

Pożądanie wybuchło w nim z taką siłą, że serce poczęło mu walić jak młotem. Ujął jej twarz w dłonie i całował z pasją. Miał wrażenie, że wyłania się z pierwotnych ciemności wszechświata. Chiara była życiem, światłem, ekstazą, jego ciało każdą cząsteczką domagało się spełnienia. Przytulił ją do siebie czując, jak krew pulsuje mu w żyłach, a mięśnie drżą od trawiącej go tęsknoty. Gdy nadeszła rozkosz, wydało mu się, że cały się w niej roztapia. Znieruchomiał, ciągle trzymając ją w ramionach. Chiara należy do niego. Przy niej odkrył miłość i upojenie.

Nagle uświadomił sobie, że ona przez cały ten czas pozostawała milcząca i nieruchoma. Wymówił cicho jej imię, unosząc twarz ponad jej twarzą. Spoglądała na niego szeroko otwartymi oczami.

- Chiaro - powtórzył głośniej, podrywając się.

- Jestem tu.

Położył się na boku i natychmiast objął ją w pasie, nie mogąc znieść ani chwili rozłąki.

- Kocham cię, Chiaro.

Odepchnęła jego dłoń i oparła się na łokciu.

- Chiaro... - wpatrywał się w nią, ogarnięty lękiem.

- Nie mów "kocham cię".

- Ale to prawda! To, co się wydarzyło dzisiaj, nie jest...

- Nic się nie wydarzyło. - Chiara wykonała ruch, jakby chciała się podnieść, lecz Andrea przytrzymał ją za rękę.

- Jak możesz mówić coś takiego? - zaprotestował.

- Pozwól mi wstać.

- Nie. Musimy porozmawiać. Nie mogę cię stracić... Myślałem, że ty też mnie kochasz...

Chiara spuściła głowę.

- Myliłeś się - wyszeptała. - Ja nie potrafię już kochać.

- Chodzi o Brunona Marquesa? Ciągle z nim jesteś?

- Nie. Nigdy tak naprawdę nie byłam...

- W takim razie to z powodu męża? Jeszcze go nie zapomniałaś?

- Marco nie żyje. Sara nie żyje. A ja nie potrafię już czuć nic... do nikogo. Jestem pusta w środku.

- To nieprawda! Ty ciągle cierpisz, a ja, gruboskórny idiota...

- Już nie cierpię. I nie masz sobie nic do zarzucenia, Andrea. Kochaliśmy się, ponieważ ja też tego chciałam.

- Dlaczego? Dlaczego chciałaś?

Wzruszyła ramionami.

- Nie wiem... Stało się...

- A co czułaś? Co czujesz do mnie?

Chiara podniosła głowę i spojrzała na niego.

- Nic - odrzekła cicho. Była przygnębiona.

Gdy Andrea dotarł do domu, była trzecia w nocy. Poszedł prosto do kuchni, otworzył lodówkę i wyjął butelkę wody mineralnej. Pił duszkiem, gdyż gardło miał spieczone z pragnienia.

Ona jest chora. Jest szalona, myślał ze złością. Powtarzał to sobie, jadąc przez opustoszałe o tej porze miasto. Odstawił butelkę do lodówki i przeszedł do salonu. Na telefonie mrugała czerwona lampka sekretarki. Do diabła z tym, powiedział do siebie i włączył telewizor.

"Wieczorem nigdy nie mogę zasnąć..." Na jeden wieczór zastąpiłem jej stary film, pomyślał z sarkazmem. Wiedział jednak, że nie jest do końca uczciwy, że specjalnie podsyca w sobie gniew, ponieważ doskonale zdaje sobie sprawę, że gdyby ten mur obronny runął, ogarnęłaby go rozpacz.

- Panie mecenasie... - usłyszał głos filipińskiej gosposi. Stała w progu, ubrana w nocną koszulę.

- Tak, Mario?

- Czy odsłuchał pan sekretarkę?

- Nie... dlaczego?

- Było do pana mnóstwo telefonów. Nie podnosiłam słuchawki, tak jak pani sobie życzy... Ale szukają pana od dziewiątej wieczór.

Dwa telefony były od kapitana Binellego, trzy od dyrektorki Santa Marcella - wszystkie z prośbą, by jak najszybciej oddzwonił.

Xi

Santa Marcella była żeńską średnią szkołą z internatem, prowadzącą też kurs nauczycielski. Bardzo wysokie czesne czyniło z niej zakład dla wybrańców, ponadto gwarantowało uczennicom najlepszych profesorów, luksusową atmosferę i opiekę bez zarzutu. Dyrektorka długo się wahała przed przyjęciem Cecilii, ale w końcu, uległszy naciskom starego przyjaciela kapitana Binellego i prestiżowi nazwiska Morellich, zgodziła się na kompromis:

Cecilia pozostanie tu przez dwumiesięczny okres próbny, po którym zapadnie ostateczna decyzja, czy będzie się uczyć do końca roku szkolnego czy też nie.

Powtarzającą rok dziewczynkę zapisano do czwartej klasy gimnazjum. Zgodnie z zaleceniami psychologa i kuratorki przydzielono jej osobny pokój, aby mogła z nimi swobodnie się spotykać. W szkole było w sumie trzydzieści uczennic, z których sześć chodziło z nią do jednej klasy, Cecilia jednak nie zaprzyjaźniła się jeszcze z żadną. Zaraz po lekcjach zamykała się w swoim pokoju, w jadalni spędzała tylko tyle czasu, ile było potrzeba na zjedzenie posiłków, odpowiadając monosylabami na pytania koleżanek. Jadła niechętnie, ze spuszczoną głową: w pierwszych dniach jej talerze wracały do kuchni nietknięte.

Tego wieczoru Cecilia nie zeszła na kolację, uskarżając się na silny ból głowy. Pokojówka przyniosła jej tacę do pokoju, wkrótce potem zajrzała do niej dyrektorka. Gdy wychodziła, była #/20#40, jak oznajmiła później Binellemu. Nie mogła się mylić, ponieważ schodząc na parter spojrzała na zegarek i natychmiast udała się do swego pokoju, aby obejrzeć film na pierwszym programie, który zaczynał się dokładnie o tej porze.

W przerwie na reklamę poszła do łazienki i na korytarzu natknęła się na Martę Giliberti, uczennicę zajmującą sypialnię obok sypialni Cecilii. Dziewczynka miała przerażoną minę i drżący głos.

- Coś się chyba stało z Cecilią Morello... Krzyczy... I jęczy...

Ktoś wdarł się do jej pokoju i dotkliwie ją pobił. Stłumiwszy okrzyk zgrozy, dyrektorka podniosła słuchawkę i wykręciła numer Binellego.

Gdy Andrea przyjechał do Santa Marcella, zaczynało świtać. Mino Binelli jeszcze tam był.

- Lepiej, żebyś nie wchodził - powiedział. - Lekarz dał jej zastrzyk uspokajający i w końcu zasnęła.

- Ale jak się czuje? Co się stało?

- Nie ma obrażeń wewnętrznych i nie zagraża jej żadne niebezpieczeństwo, uspokój się. Nie wiem, co się stało. Cecilia nadal jest w szoku i nie sądzę, żeby powiedziała nam prawdę. Mogę tylko snuć przypuszczenia.

Andrea spojrzał na niego pytająco.

- Jakie przypuszczenia?

- Wczorajsza napaść to ostrzeżenie... próba zastraszenia i zmuszenia jej, żeby milczała na temat napadu.

- Moja córka jest w niebezpieczeństwie. Trzeba ją natychmiast stąd zabrać.

Binelli westchnął.

- Cecilia będzie wszędzie w niebezpieczeństwie, dopóki nie wyjawi nazwisk winnych. - Umilkł na chwilę. - Nie złożyłem jeszcze doniesienia o napaści, bo mogłoby to zwiększyć jej odpowiedzialność karną. Teraz nie ma już żadnych wątpliwości, choć przyznaję, że dotychczas były: Cecilia osłania jednego lub więcej przestępców.

- Sam powiedziałeś, że jest zastraszona. Nikt i nic nie jest w stanie skłonić jej do mówienia, bo strach przed tą osobą jest silniejszy niż jakiekolwiek skrupuły.

Binelli zaprzeczył ruchem głowy.

- Zapomniałeś o Chiarze Basile. Wyrzuty sumienia w stosunku do niej są jedynym uczuciem mocniejszym niż strach, a Basile jedyną osobą, która potrafi wydobyć prawdę z Cecilii. Dlatego musisz ją tu przyprowadzić.

- Nigdy. Właśnie tego nie mogę zrobić.

Binelli spojrzał nań spod przymkniętych powiek.

- Miłość do niej jest silniejsza niż miłość do własnej córki?

Andrea wytrzymał jego spojrzenie.

- Dzisiejszą noc spędziłem z Chiarą. Praktycznie ją zgwałciłem. Nie mogę jej więcej krzywdzić. Ona sama zresztą by odmówiła...

- Musisz spróbować ją przekonać, i to natychmiast. Czekałem na ciebie, bo chciałem dać ci czas na rozmowę z nią, zanim złożę doniesienie o napaści. Dobrze wiesz, że mam obowiązek to zrobić.

Andrea, ponownie przemierzając drogę do domu Chiary, miał tchórzliwą nadzieję, że nie zechce mu otworzyć. Albo jeszcze lepiej, że jakiś samochód przejedzie go, zanim zdąży tam dotrzeć. Świadomość, że za kilka minut stanie przed nią, by przedstawić jej tę okrutną prośbę, była dlań upokarzająca. Wchodziło tu jednak w grę uratowanie jego córki, toteż nie mógł się wykręcić od tej próby. Binelli wspomniał o miłości, ale miłość nie miała z tym nic wspólnego. Andreę cechowało bardzo silnie zakorzenione poczucie obowiązku, które przezwyciężało wszelkie, najbardziej nawet egoistyczne emocje. W pierwszej chwili opierał się wyłącznie dlatego, że dbałość o spokój Chiary traktował jak swoją powinność. Najtrudniejsze decyzje w moim życiu, pomyślał zwalniając przed domem Chiary, polegały na wyborze pomiędzy dwoma obowiązkami. Tym razem wystarczyło mu parę minut, by zrozumieć, co jest ważniejsze.

Nim nacisnął przycisk domofonu, spojrzał na zegarek: była piąta piętnaście rano.

Chiara po chwili odpowiedziała i otworzyła bez protestu. Gdy wysiadał z windy, czekała na niego na korytarzu. Jakaś część jego mózgu zarejestrowała, że jest całkowicie ubrana, jakby zamierzała wyjść. W chwili gdy poczuł niejasny niepokój, zauważył w przedpokoju walizkę.

Oczy Chiary powędrowały za jego spojrzeniem.

- Właśnie miałam jechać na lotnisko. Lecę do Mediolanu.

- Nie! - prawie wrzasnął. - Proszę cię, zostań. Potrzebuję cię - dodał cicho.

- Już postanowione.

- Wczoraj wieczorem, gdy byliśmy razem, ktoś napadł na moją córkę w internacie.

- Jak się teraz czuje? - w głosie Chiary nie było niepokoju, jedynie uprzejme zainteresowanie. "Nie potrafię już czuć..."

- Jest potłuczona i przerażona - odparł gwałtownie Andrea. Przez moment żywił do niej nienawiść. Podczas tych błogosławionych chwil wolnych od miłości i współczucia łatwo mu było dokończyć: - Musisz pójść do niej. Tylko ty możesz ją nakłonić, żeby powiedziała wszystko, co wie na temat napadu.

- Ja? Dlaczego? - zawołała Chiara cofając się.

- Ponieważ czuje się odpowiedzialna za śmierć Sary, a od dnia tego przeklętego napadu zależy jej wyłącznie na twoim przebaczeniu. Jeśli poprosisz ją, żeby mówiła, nie powie ci "nie".

- Muszę wyjechać. Za dwie godziny mam samolot...

Andrea chwycił ją za ramię:

- Polecisz następnym. Teraz chodź ze mną. - Siłą wciągnął ją do otwartej wciąż windy.

Znalazłszy się obok samochodu, Chiara ponownie usiłowała się wycofać.

- Nie możesz mnie zmusić... Muszę wyjechać.

- Wsiadaj - rozkazał otwierając drzwi i wpychając ją do środka.

Chiara skuliła się na siedzeniu i milczała przez całą drogę. W pewnej chwili przyszło mu do głowy, że zasnęła. Miała zamknięte oczy, ręce splecione pod brodą. Zgwałciłem ją po raz drugi, pomyślał. Nienawiść ustąpiła miejsca ściskającemu serce żalowi. Wyciągnął ku niej dłoń.

- Wybacz mi...

Chiara nie poruszyła się. Kiedy zatrzymali się przed szkołą i Andrea chciał pomóc jej wysiąść, niegrzecznie odepchnęła jego dłoń.

- Nie ucieknę - oznajmiła nieco później, gdy próbował wziąć ją pod rękę.

Siedzący przed pokojem Cecilii kapitan Binelli na ich widok wstał i ruszył im na spotkanie. Nie wydawał się wcale zdziwiony obecnością Chiary.

- Właśnie się obudziła i czeka na ciebie - powiedział do przyjaciela, po czym zwrócił się do Chiary: - Lepiej będzie, jeśli Andrea przygotuje córkę na pani wizytę.

Cecilia uniosła się na poduszkach i z niepokojem wpatrywała się w drzwi. Ledwie Chiara przekroczyła próg, błyskawicznie schowała się pod kołdrą. To jeszcze dziecko, pomyślała z niedowierzaniem Chiara. Powoli podeszła do łóżka.

- Cecilio... Jestem mamą Sary.

Ponieważ dziewczyna nie odpowiedziała, odchyliła kołdrę. Ujrzała dwoje szeroko otwartych oczu. Górna warga była rozcięta, cała twarz pokryta czerwoną wybroczyną. Chiara powstrzymała się, by nie krzyknąć ze zgrozy. Kto mógł jej coś takiego zrobić?

- Tak bardzo mi wstyd... - powiedziała drżącym głosem Cecilia. - To ja powinnam była umrzeć, nie Sara...

- Nikt nie powinien był umrzeć. A ty musisz teraz wyzdrowieć, zapomnieć. - Nie cierpiała samej siebie za banalność tych słów. Dlaczego nie umiała powiedzieć nic innego?

Cecilia rozpaczliwie pokręciła głową.

- Wszystko to moja wina... I ma pani rację, że mnie nienawidzi... Wczoraj wieczorem, kiedy pobił mnie kolega Fabia, miałam nadzieję, że mnie zabije... Wtedy nareszcie byłby koniec... A pani byłaby zadowolona...

Potworność tego stwierdzenia ugodziła Chiarę niczym cios sztyletu w samo serce.

- Ależ ja cię nie nienawidzę! - zawołała.

Cecilia spoglądała na nią z otwartymi ustami.

- Mówi pani poważnie? Nie jest pani przykro, że ja ciągle żyję?

Jej pełne niedowierzania i zdziwienia spojrzenie przypominało spojrzenie dziecka, które nie ma odwagi się zbliżyć do zabawek od świętego Mikołaja.

Czułość, litość i wyrzuty sumienia ogarnęły Chiarę z siłą rzeki, przerywając tamę. Pochyliła się nad Cecilią i objęła ją.

- Jakże mogłabym cię nienawidzić? Ty też jesteś taka mała...

Cecilia uniosła ku niej opuchniętą i posiniaczoną twarz.

- Pani jest dobra... Zbyt dobra dla mnie... Wiem, jak bardzo pani kochała swoją córeczkę i ile dla niej wycierpiała.

Cierpię dopiero teraz, pomyślała Chiara kładąc policzek na głowie Cecilii. Sara nie żyje - dopiero teraz dotarła do niej potworność straty. Nigdy więcej nie usłyszę jej głosu, nigdy więcej nie włożę jej piżamki, nigdy więcej nie poczuję jej ramionek na mojej szyi, nigdy więcej nie odprowadzę jej do przedszkola, nigdy więcej nie pojedziemy razem na wakacje. Jej piersią wstrząsnął szloch.

"Przyrzeknij na mur_marmur, że umrzemy razem..." Nie dotrzymała słowa. Pozostała przy życiu patrząc, jak ci dwaj przestępcy prowadzą ją na rzeź. Widziała przed sobą ostatnie spojrzenie Sary: przepełnione rezygnacją, rozczarowaniem, świadomością czekającego ją losu. Natychmiast oderwała wzrok, jakby chciała powiedzieć: zostań tu, pójdę sama, wiem, że nie chcesz mi pomóc...

Chiara niemal odepchnęła do siebie Cecilię czując, jak powraca dawna nienawiść. Dziewczynka zdawała się rozumieć i patrzyła na nią w sposób, który przyprawił ją o dreszcz: z rezygnacją, rozczarowaniem, świadomością, że została nieodwołalnie skazana. Zupełnie tak jak Sara. Mój Boże, nie!, pomyślała Chiara rozpaczliwie łkając.

Nagle podniosły ją czyjeś ręce.

- Chodź, dosyć już - usłyszała głos Andrei.

- Ja nie wiedziałam, że tamci dwaj chcą zrobić napad! - zawołała rozpaczliwie Cecilia. - Fabio powiedział, że muszę mu pomóc uratować siostrę... Że jego siostra znalazła się na ulicy i że jeśli nie da pieniędzy jej opiekunowi, będzie skończona na zawsze... - Dziewczyna chwyciła Chiarę za rękę. - Niech pani nie odchodzi! Kiedy zrozumiałam, że to kłamstwo, chciałam uciec i donieść na nich. Ale w noc przed napadem zamknęli mnie na klucz i grozili... że jeśli im nie pomogę, potną mamie twarz i podpalą biuro taty...

To jeszcze dziecko, ona także jest ofiarą, pomyślała Chiara. Jak mogłam czuć do niej nienawiść? Łudziła się, że potrafi uniknąć cierpienia, odsunąć je od siebie, tymczasem ono znów ją dosięgło, znów było obecne w postaci tego wychudzonego ciała, błagalnego głosu, pełnego rozpaczy spojrzenia niespokojnie utkwionego w jej twarzy. Rozpoznała demona, który zawładnął Cecilią. Powróciło dręczące wspomnienie wszystkich tych nieszczęśliwych dzieci i młodych ludzi, którymi się opiekowała pracując jako psycholog. Muszę jej pomóc, wyrządza sobie straszliwą krzywdę, pomyślała. Wyciągnęła do niej ramiona, gdy zaś Cecilia rzuciła się w nie, Chiara poczuła, że odnalazła ból, litość, miłość. Nie była martwa, mur, jaki zbudowała, by bronić się przed życiem, runął.

- Tak bardzo się boję... Niech mi pani pomoże - powiedziała Cecilia z twarzą wtuloną w jej ramię.

Chiara łagodnie wzięła ją pod brodę. Oto pierwszy problem. Oto pierwsza walka, jaką należy stoczyć: pomóc jej.

- Mogę to zrobić tylko wtedy, gdy będziesz tego naprawdę chciała.

- Chcę!

Chwyciła twarz Cecilii w obie dłonie.

- W takim razie musisz powiedzieć wszystko, co wiesz o napadzie. Kto to jest Fabio?

- Nie mogę tego powiedzieć, proszę nie pytać...

Chiara poczuła, że dziewczyna drży.

- Cecilio, ten chłopak jest odpowiedzialny za śmierć Sary i dopóki go osłaniasz, dopóty sama jesteś w niebezpieczeństwie. To przestępca, trzeba go aresztować. Może zorganizować następny napad, zmusić cię, żebyś znowu stała się jego wspólniczką, spowodować kolejne tragedie...

- Nic o nim nie wiem, znam tylko jego imię - wykręcała się Cecilia, opadając z powrotem na wznak i zamykając oczy.

Chiara westchnęła. Rozpoznawała objawy. Nie można pozwolić, by dziewczyna znów się zamknęła we własnym, niedostępnym świecie, pełnym strachu i koszmarów.

Podniosła wzrok na stojącego za jej plecami Andreę i spostrzegła kapitana Binellego, który właśnie wszedł do pokoju.

Mino zrobił krok w kierunku łóżka Cecilii.

- Jeśli nie zaczniesz mówić, możesz zostać oskarżona o współudział. Czy wiesz, co to oznacza? W najlepszym wypadku kilka lat w zakładzie poprawczym. - Widząc, że dziewczyna w ogóle nie reaguje, dodał z zamierzoną surowością: - Bardzo mnie rozczarowałaś. Myślałem, że twój ból po śmierci Sary jest szczery, że zależy ci na spotkaniu z jej matką, bo chcesz naprawić swój nieodpowiedzialny postępek. Ale wygląda na to, że interesuje cię tylko osłanianie wspólnika.

- To nieprawda! - Cecilia zwróciła się do Chiary: - Niech mu pani powie, że to nieprawda!

Za tą niewinną prośbą kryła się instynktowna, ślepa ufność w to, że ona rozumie. Chiarę to rozczuliło. Nie mogła teraz zawieść Cecilii. Z drugiej jednak strony musiała się dowiedzieć, co oznacza uparte milczenie dziewczyny. Jednego była pewna: nie chodzi tu wcale o lęk przed kolejnymi groźbami czy razami. Ani tym bardziej o chęć osłaniania kogokolwiek.

- Wierzę Cecilii - powiedziała do Binellego.

- Z humanitarnego punktu widzenia to się pani chwali, ale obawiam się, że nie uwolni jej od zarzutu współudziału w przestępstwie.

- Czyim przestępstwie? - wybuchnęła Chiara. - Skoro policja jest pewna, że jeden z winnych ciągle pozostaje na wolności, niech się ruszy, żeby go złapać. To bardzo wygodne oczekiwać, że mała dziewczynka wykona za nich robotę. A poza tym traktowanie Cecilii jak winowajczyni zamiast zapewnienia jej ochrony i pomocy jest nieludzkie, żeby nie powiedzieć gorzej.

- Wobec prawa Cecilia jest wspólniczką w napadzie z bronią w ręku, bezprawnym uwięzieniu i...

- Zapomina pan, kapitanie, że Cecilia została oszukana... I że ją też uwięziono. A może sędzia uważa, że pojechała z tymi dwoma szaleńcami z własnej woli? Świadomie prowadząc moją córkę na rzeź?

- Ma prawo tak myśleć dopóty, dopóki Cecilia będzie się zachowywała jak wspólniczka, a nie jak ofiara - odparł poważnym tonem Binelli zerkając na nią ukradkiem. Chiarze wydało się, że w tym spojrzeniu jest coś, co nie idzie w parze z tonem jego głosu. Ulga? Aprobata? Wdzięczność?

Cecilia nie dała jej czasu na zastanowienie.

- Dziękuję - rzekła.

- A za co?

- Że mi pani uwierzyła... i za to, co pani powiedziała.

Xii

Ciotka Egle stanowiła punkt oparcia w życiu Chiary. Chociaż była ciotką Marca ze strony ojca, Chiara traktowała ją zawsze jak drugą matkę. To właśnie w domu ciotki Egle, będąc na pierwszym roku psychologii, poznała Marca. Kiedy odszedł do Margherity, starsza pani nadal ją kochała i była blisko niej.

- To on się z tobą rozwiódł, nie ja - wyjaśniła po prostu. - Uczucie to nie kran, który można odkręcać i zakręcać, kiedy się chce...

Jedynie narodziny Sary zdołały ciotkę zbliżyć do Margherity, a i to z wieloma zastrzeżeniami, jako że w jej oczach zawsze była "tą drugą".

W przeciwieństwie do roztrzepanej i impulsywnej matki Chiary, za pomocą okrzyków wyrażającej wszelki sprzeciw wobec rzeczy, których nie potrafiła zrozumieć bądź zaakceptować, ciotka Egle do każdej sytuacji podchodziła ze zdrowym rozsądkiem. Kiedy Sara umarła, leżała w szpitalu po zawale serca, dzięki czemu udręka grzebania ukochanej wnuczki została jej oszczędzona. Ojciec Marca, a jej brat, opowiedział jej wszystko, gdy wyzdrowiała. Chiara nie miała odwagi nawet sobie wyobrażać ogromu bólu, jaki przeżyła. Zbyt zajęta walką z własnym smutkiem, przez całe tygodnie odsuwała od siebie wszelkie myśli o niej. A ciotka Egle w swej dobroci serca zrozumiała. Odezwała się dopiero teraz: telefon zadzwonił, gdy Chiara wróciła z Santa Marcella po wstrząsającym spotkaniu z Cecilią.

- To ja, dziecino. - Niepotrzebne były żadne wyjaśnienia: porozumiały się od razu, bez śladu skrępowania.

Ciotka Egle przebywała w Orvieto, w niewielkim starym domu z wieżą należącym do rodziny Zambiasich od trzech pokoleń. Jako że matka Marca nie znosiła go twierdząc, że jest zbyt ciemny i ponury, zajmowała się nim zawsze ciotka Egle. Przyjeżdżała tu raz w roku, aby sprawdzić, czy dach jest w porządku, rury nie ciekną i czy ościeżnice nie zostały uszkodzone. W przeciwieństwie do teściowej Chiara uwielbiała ten dom i spędziła w nim z Markiem wiele weekendów. Gdy tylko przekraczała jego próg, znikało gdzieś wszelkie napięcie. Wszystko nabierało tu właściwych proporcji, nawet wpadające przez okrągłe okienka promienie słońca zdawały się tracić swój oślepiający blask, rzucając delikatne światło na białe ściany i czerwone posadzki z terakoty. Wszędzie panowała cisza, pewność i spokój.

- Dlaczego nie miałabyś mnie odwiedzić, nim wrócisz do pracy? - zaproponowała ciotka Egl.

Następnego dnia rano Chiara wsiadła w samochód i pojechała. Rozmowa z ciotką przyniosła pociechę i ukojenie, po raz pierwszy od wielu miesięcy Chiarze udało się i przywołać obraz minionych zdarzeń i jednocześnie odsunąć od siebie cały strach i ból wywołane tragedią Sary. Sama z siebie, bez żadnych oporów, opowiedziała także o spotkaniu z Andreą Morellim i o spędzonej z nim nocy.

- W ciągu niespełna dwóch lat od śmierci Marca miałam już dwóch kochanków, istnieje dokładne określenie na takie kobiety jak ja - zakończyła z goryczą.

- Marcowi dałaś z siebie wszystko - odparła ciotka bez zakłopotania. - I dość się za nim napłakałaś, jeszcze za jego życia. Dlatego nie powinnaś się czuć winna, jeśli przestałaś rozpaczać i szukasz innego mężczyzny.

- Ja nie chcę kolejnego związku.

- Mimo to tkwisz w nim już po same uszy. Mężczyzna i jego córka, zupełnie jak za czasów Marca i Sary.

- Nie jestem zakochana w Andrei Morellu!

- Nie chcesz, żeby tak było, ale tak jest. I nie będziesz mogła walczyć z tym uczuciem, dopóki nie przyznasz sama przed sobą, że ono istnieje.

Przynajmniej raz, pomyślała Chiara, gdy jedna z wielu bezsennych nocy dobiegła końca, ciotka Egle nie miała racji. W tej samej jednak chwili, gdy postanowiła rozsądnie przeanalizować swoje uczucia do Andrei, już wiedziała, że to ona się myli. I nie chodziło o to, że był z nią podczas tych tragicznych dni, kiedy - bezbronna i słaba - pragnęła się na kimś oprzeć. Gdyby wówczas znalazł się przy niej inny mężczyzna, nic by się nie stało. Czuła niezachwianą pewność, że bez względu na okoliczności, w jakich by spotkała Andreę, mając zarówno osiemnaście, jak i pięćdziesiąt lat, zakochałaby się w nim, ponieważ był mężczyzną wyjątkowym, odpowiedzialnym, lojalnym, inteligentnym i pełnym ciepła.

Nie zrobiła nic, aby go spotkać, podobnie jak teraz nie była w stanie wyrzucić go z serca. To uczucie było im pisane, a ona w końcu zrozumiała, dlaczego w ogóle się przed nim nie broniła. Z ich wspólnej nocy zapamiętała tylko to, jak długo tulili się, niezdolni się rozdzielić. To, co nieuniknione, już się stało. Wcale tego nie chcąc i nie zdając sobie z tego sprawy, wkroczyli na drogę, z której już nie ma powrotu.

Potem napadnięto Cecilię. Pobiegłam do niej z miłości do niego, pomyślała Chiara. Wybaczyłam jej, bo jest jego córką, cierpiałam razem z nią, bo było to także cierpienie Andrei. "Mężczyzna i jego córka, zupełnie jak za czasów Marca i Sary", stwierdziła ciotka Egle. Jakże trafna była ta uwaga.

Prawdę mówiąc, wydarzenia też się powtarzają, powiedziała sobie w duchu Chiara wstając z łóżka. Jeśli ból i nasze problemy mimo upływu lat wydają nam się niezmienione, dzieje się tak dlatego, że zachowujemy się ciągle tak samo i popełniamy ciągle te same błędy. Albo dlatego, że instynkt nieodmiennie popycha nas ku podobnym sytuacjom. Nieszczęśliwy ojciec, dziecko z zaburzeniami natury psychicznej i ja w samym środku tego wszystkiego, myślała dalej.

Wkrótce jednak poczuła wstyd. Bo przecież Andrea nie miał nic wspólnego z Markiem, łączące ich związki całkowicie się od siebie różniły. Marco był znakomitym specjalistą od reklamy o żywiołowym i twórczym usposobieniu. Przez całe życie z pasją dążył do doskonałości. Nie mógł znieść kompromisów, bezruchu, choroby, nudy. Gdy ona zagubiła się w meandrach nieszczęścia, jej mąż przeżył wstrząs i powoli zaczął się od niej oddalać. Uczucie wróciło doń wraz z Margheritą. Jednakże wiadomość, że niespodziewanie zostanie ojcem, zamieniła miłość w klatkę. Wtedy urodziła się Sara. Kiedy okazała się dzieckiem trudnym, Marco, chociaż ją kochał, oddalił się również od niej, mimo że dręczyły go z tego powodu wyrzuty sumienia.

Andrea Morello stanowił jego przeciwieństwo. Jako prawnik stykał się na co dzień z nieszczęściami i ograniczeniami ludzkiej natury. Nic nie było w stanie go zgorszyć, nic nie mogło skłonić do uników czy ucieczki. Miał swoje zasady, niezachwiane poczucie obowiązku i nadzwyczajną zdolność do współczucia. Zakochał się we mnie, bo mi współczuł, pomyślała Chiara. Jakże głęboko i jakże boleśnie przeżywał wraz z nią tę tragedię. Żadna jej myśl, żaden lęk, żadna reakcja ani gest nie uszły jego uwagi kiedy o nim myślała, widziała przede wszystkim jego oczy, które bacznie i z miłością jej się przyglądały. W ten sam sposób patrzył na nią podczas jej rozmowy z Cecilią, rozdarty między pragnieniem przyjścia z pomocą córce a obawą, że dla niej, dla Chiary, będzie to zbyt wstrząsające przeżycie. "Chodź, dosyć już." Pełen cierpienia głos, bezpieczny uścisk podtrzymujących ją ramion.

Nagle uświadomiła sobie, że wyjechała do Orvieto nawet do niego nie zadzwoniwszy, nie przejąwszy się jego problemami ani dramatem Cecilii.

Jak mogła być taką nieczułą egoistką? Czymże się różni od Mariny Morello? Żona opuściła Andreę, aby udać się na wakacje do Londynu, ona zrobiła dokładnie to samo, żeby zagłębić się w analizie własnego "ja". Poczuła rumieniec wstydu.

Ubrała się w pośpiechu i pobiegła do kuchni, do ciotki Egle.

- Muszę wracać do Rzymu. Przepraszam, ale...

Egle przerwała jej z czułym uśmiechem.

- Nie masz za co przepraszać. Jestem szczęśliwa mogąc cię widzieć choćby i przez jeden dzień.

- Zrobiłaś o wiele więcej, ciociu Egle, otworzyłaś mi oczy.

Ledwie dojechała do Rzymu, zadzwoniła do Andrei; w kancelarii powiedziano jej, że jest w domu, w domu jednak nikt nie podnosił słuchawki. Pełna najgorszych przeczuć zatelefonowała na komendę do kapitana Binellego, który wcale nie wydawał się tym zaskoczony. Poinformował ją, że właśnie w tej chwili Andrea rozmawia z sędzią Salą na temat Cecilii. Tak, dziewczynka ma się dobrze, ale po napaści dyrektorka Santa Marcella nie zgadza się na jej dalszy pobyt, tak więc jeszcze dziś po południu ojciec musi ją stamtąd zabrać.

- Czy znalazł inną szkołę? - spytała Chiara.

- Jeszcze nie i w tym cały kłopot. Cecilia nie może wrócić do domu, a z drugiej strony trzeba znaleźć jakieś bezpieczne miejsce, w którym uzyska pomoc psychologa. Napastnik może ponowić atak.

- Ja mogłabym ją do siebie zabrać - powiedziała Chiara kierowana nagłym impulsem.

- Pani?

- Tylko na kilka dni, dopóki nie znajdzie się odpowiednie miejsce - wyjaśniła niemal z lękiem, świadoma, ze jej propozycja może się wydać dziwaczna i nie do przyjęcia. Mino Binelli milczał, ona zaś, spodziewając się grzecznej, lecz stanowczej odmowy, zdobyła się na odwagę, by dodać: - Proszę pamiętać, że jestem psychologiem i przez długi czas pracowałam w zakładzie dla...

- Chiaro, rozłączam się natychmiast, żeby zadzwonić do sędziego Sali. Pani pomysł wydaje mi się znakomity i mam nadzieję, że jemu też się spodoba. Dokąd mam oddzwonić?

- Do domu.

Telefon zadźwięczał kilka minut później: ogólnie rzecz biorąc, jej propozycja została przyjęta, ale najpierw Sala chciał z nią osobiście porozmawiać. Czy może zaraz przyjechać do jego biura? Andrea Morello jeszcze tam jest i też chce z nią mówić.

- Czy są jakieś trudności? - spytała Chiara.

- Tylko jedna: ten, kto zaatakował Cecilię, wie, kim pani jest i jak się wydaje, nie spuszcza dziewczyny z oczu. Ze względów bezpieczeństwa byłoby lepiej, żeby nie zabierała jej pani do siebie.

- Rozumiem... W praktyce moja propozycja została odrzucona.

- Nie. Sędzia chciałby pani zaproponować inne rozwiązanie: wyjazd z Cecilią na parę dni z Rzymu. Czy to jest możliwe?

- Tak. Mam urlop do końca przyszłego tygodnia. Czy sędzia ma na myśli jakieś konkretne miejsce, do którego miałybyśmy pojechać?

- Jeszcze nie podjął decyzji. Sądzę, że o tym też chce z panią porozmawiać. Nawiasem mówiąc, sędzia Sala uważa, że Cecilia, oswoiwszy się z panią, w końcu zdecyduje się powiedzieć wszystko, co wie na temat napadu.

- Nie po to chcę z nią wyjechać! - sprzeciwiła się Chiara. - I od razu mogę pana zapewnić, że nie zamierzam jej do niczego zmuszać ani tym bardziej dręczyć wspomnieniami tego, co się stało. Cecilia potrzebuje równowagi i spokoju.

- Niestety, to nie będzie możliwe tak długo, jak długo ten, kto jej grozi, pozostanie na wolności.

- Zidentyfikowanie i unieszkodliwienie tej osoby należy do policji i karabinierów.

- Robimy co w naszej mocy, ale to jak szukanie igły w stogu siana. Niezależnie od tego, czy będzie pani z nami współpracować w tej sprawie, już bardzo nam pani pomogła, zgadzając się zająć Cecilią. Andrea jest pani ogromnie wdzięczny, bo jedynym wyjściem było umieszczenie jej na pewien czas w zwykłym zakładzie dla nieletnich.

Przygotowując się do wizyty u sędziego, Chiara zastanawiała się, czy obaj z Andreą zdecydowali już, gdzie i jak je umieścić: może w hotelu? W letnim domku Morellich albo u przyjaciół? I jak daleko od Rzymu? Pomysł wpadł jej do głowy w chwili, gdy wychodziła z mieszkania: Orvieto. Nie ma lepszego miejsca. Zawróciła, by zatelefonować do ciotki Egle.

Dwadzieścia cztery godziny po opuszczeniu Orvieto Chiara znów tam wracała. Sędzia Sala powierzył jej Cecilię bez żadnych trudności. Jedyną osobą, która wyrażała pewne sprzeciwy, był Andrea: Jesteś pewna, że tego chcesz? Czy nie za wiele od siebie wymagasz? W końcu się poddał, bardziej zmuszony niż przekonany. Zabrawszy córkę z Santa Marcella, wstąpił po Chiarę, by odwieźć je do Orvieto.

Cecilia, na wpół leżąc na tylnym siedzeniu, zasnęła, Chiara w milczeniu spoglądała przed siebie. Emocje ostatnich dni całkowicie ją wyczerpały. Miała wrażenie, że znalazła się w jakimś nierealnym świecie, pełnym nie powiązanych ze sobą, oderwanych zdarzeń i słów, które docierały do jej umysłu. "Cecilia śpi ze zdjęciem Sary pod poduszką, kocham cię, to ja powinnam była umrzeć, nie chcę nowego związku, tkwisz w nim po same uszy, wiem, że zostawiam Cecilię w dobrych rękach, klucze są u dozorcy..."

- Ciotka Egle wyjechała, żałuję, że jej nie poznasz - rzekła nagle Chiara, niemal bez tchu, pragnąc jak najprędzej powrócić do rzeczywistości.

Andrea odwrócił się ku niej.

- Ja też żałuję. Dlaczego nie opuścisz oparcia i nie spróbujesz zasnąć?

- Nie chce mi się spać.

Chwycił ją za rękę.

- Chiaro, brak mi słów, żeby...

- Nie musisz nic mówić.

- Nawet tego, że jestem wzruszony i bardzo wdzięczny? W ciągu ostatnich dni wciąż zadaję sobie pytanie, czym zasłużyłem na cud spotkania tak nadzwyczajnej kobiety jak ty.

Chiara obejrzała się na Cecilię i uciszyła go kładąc palec na ustach.

Obejrzał się także Andrea.

- Śpi. Ale przecież nie powiedziałem nic, czego nie mogłaby usłyszeć. Jesteś cudem również dla niej.

- Na pewno nie chcę jej skrzywdzić. Wiem, co to jest rozkład małżeństwa z powodu innej kobiety - szepnęła Chiara.

- Moje zostało pogrzebane na długo przedtem, zanim cię poznałem.

Ponownie nakazała mu milczenie. Położyła głowę na oparciu i zamknęła oczy.

Gdy je otworzyła, w zapadającym zmierzchu dojeżdżali do Orvieto.

- Na następnych światłach musisz skręcić w prawo - wyjaśniła.

Cecilia także się obudziła. Podczas gdy Andrea wyjmował z samochodu walizki, Chiara poszła po klucze. Dozorca oznajmił, że ciotka Egle przed wyjazdem przygotowała dla nich kolację. I tak rzeczywiście było. Chiara znalazła kartkę ze wskazówkami: w piekarniku jest do odgrzania pieczeń z ziemniakami, sałatka i sery czekają w lodówce. "Zrobiłam dla Cecilii budyń z makaronikami z gorzkich migdałów", pisała ciotka.

Chiara poczuła wzruszenie. Później, przy stole, opowiedziała Andrei i Cecilii o wielkiej roli, jaką odegrała w jej życiu ciotka Egle.

- To jedna z tych rzadkich osób, które zawsze są na miejscu, kiedy ich potrzebujesz. Ale nie po to, żeby cię obwiniać, prawić morały czy zbywać byle czym. Ona po prostu kocha i dzięki temu doskonale rozumie, co jest dla ciebie najlepsze i czego ci naprawdę potrzeba... Za każdym razem, gdy nie wiedziałam, co robić, ciotka Egle wskazywała mi rozwiązanie...

Cecilia głęboko westchnęła.

- Nigdy nie miałam ciotki Egle... - rzekła zmieszana.

Chiara wyciągnęła rękę przez stół, by uścisnąć jej dłoń:

- Poznam cię z nią, jestem pewna, że będzie tobą zachwycona.

- Nawet jeśli jej wnuczka umarła z mojej winy?

Chiara odsunęła rękę.

- Nie chcę tego nigdy więcej słyszeć. Twoje jedyne przewinienie to krnąbrność i lekkomyślność, ale dopóki będziesz się niesłusznie obarczać potworną odpowiedzialnością, nie zdołasz się zmienić i odczuwać szczerej skruchy. Skup się na tym, co naprawdę zrobiłaś, zamiast uciekać w wyolbrzymione wyrzuty sumienia. - Chiara uświadomiła sobie, że okazała zbytnią surowość, ale nie żałowała tego. Poczucie winy opanowało Cecilię niczym gangrena, toteż należało je bezwarunkowo wyplenić, bez żadnej litości.

Dziewczyna spojrzała na nią jednocześnie zagubiona i zalękniona.

- Nie mogę uwierzyć, że pani mi wybaczyła... Że nie uważa mnie pani za winną śmierci Sary.

- A jednak tak jest i nie zamierzam tego więcej powtarzać.

- Czy mogę o coś spytać?

- Oczywiście.

- Dlaczego mnie pani tu przywiozła? Dlaczego pani robi to wszystko dla mnie?

Chiara namyślała się przez chwilę.

- Nie wydaje mi się, żebym umiała na to odpowiedzieć - przyznała szczerze. - To był nagły impuls. Może obudziłaś drzemiący we mnie instynkt macierzyński... Gdy wychodziłam za mąż w wieku dwudziestu lat, chciałam mieć dużo dzieci.

Nieco później, gdy Cecilia położyła się spać, Andrea zaczął zbierać się do wyjścia.

- Muszę poszukać jakiegoś hotelu.

Chiara poprosiła go, żeby został.

- W pokoju Cecilii są dwa łóżka, na jedną noc powinno wystarczyć.

- Jutro rano muszę bardzo wcześnie wyjechać do Rzymu, nie chciałbym ci przeszkadzać.

- Wcale nie będziesz przeszkadzał. Nigdy nie wstaję później niż o szóstej - uśmiechnęła się Chiara.

Usiadł z powrotem.

- Ze mnie też ranny ptaszek. W przeciwieństwie do Mariny, która potrafi spać aż do południa... - przerwał, rzucając jej pełne zakłopotania spojrzenie. - Przepraszam - dodał.

- A za co? Marina jest twoją żoną, to nie temat tabu.

- Mimowolnie przyszła mi na myśl. Denerwuje mnie to i sprawia mi przykrość.

- Powiadomiłeś ją o tym, co się przytrafiło Cecilii?

- A jak? Któregoś wieczoru nagrała na sekretarce wiadomość, że zostanie w Londynie dłużej, niż zamierzała. Nie wiem nawet, czy jest w hotelu czy w domu jakichś znajomych Carmen. Wyjechała, bo się pokłóciliśmy i postępując w ten sposób myśli, że wodzi mnie na pasku, że mnie karze.

- Paolo Lenzi dobrze zna Carmen Grandi i może wie, jak ją złapać.

Andrea potrząsnął głową.

- Wolę, żeby została tam, gdzie jest. Kiedy wróci, problem umieszczenia gdzieś Cecilii zostanie już rozwiązany i nie będzie o czym dyskutować ani o co robić scen.

- Życie w takiej atmosferze musi być trudne dla Cecilii!

- Chcę się rozejść z jej matką także z tego powodu.

Xiii

Chiara i Cecilia spędziły pierwszy dzień na zwiedzaniu Orvieto. Lęk, że dziewczyna będzie się nudzić albo udawać zainteresowanie tylko z grzeczności, wkrótce okazał się bezpodstawny: Chiara spostrzegła, że Cecilia jest spragniona oglądania, poznawania, odkrywania i że posiada wrodzony pociąg do rzeczy pięknych. Niejednokrotnie to właśnie ona pierwsza zwracała uwagę na jakiś szczegół obrazu, stary portal, skręt ślimacznicy.

- Czy mogę pani mówić "ty"? - zapytała pod koniec pierwszego wspólnie spędzonego dnia.

Gdy zwiedziły dokładnie całe miasto, Chiara wynajęła samochód i zaczęły poznawać okolice. Wyruszały o ósmej rano bez żadnego planu, co dzień zaś ich trasy stawały się dłuższe.

W południe, bez względu na to, gdzie się znajdowały, Cecilia domagała się, by pójść coś zjeść. Była nienasycona i łakoma niczym mała dziewczynka. Spokojna o zainteresowanie i wolny czas Chiary, a także uwolniona od nadludzkiego ciężaru wyrzutów sumienia, zaczęła się zachowywać jak rozpieszczone i pełne temperamentu dziecko. Niecierpliwiła się, gdy Chiara przystawała przy telefonie, aby porozmawiać z matką, siostrą czy kimś ze sklepu. Podpowiadała jej, co powinna nosić, krytykując z wyraźnym niesmakiem ubrania, które jej się nie podobały. Zasypywała ją tysiącem pytań, żądając wyczerpujących odpowiedzi.

Jednakże pod tym napawającym optymizmem zachowaniem Chiara dostrzegała niedostępne strefy cienia. Cecilia nigdy nie pytała, dokąd zostanie odesłana po tygodniu spędzonym w Orvieto ani gdzie jest teraz jej matka. Pewnego popołudnia, gdy zatrzymały się przed sklepem ze starą biżuterią, dziewczyna uciekła. Chiara znalazła ją siedzącą na schodkach, z pobladłą twarzą, całą drżącą.

Przedostatniej nocy Chiarę obudził jakiś dziwny hałas. Podniosła się przerażona, lecz prędko pojęła, że tym hałasem jest szloch Cecilii. Siedziała w kuchni nad albumem ze zdjęciami, w którym były fotografie Sary, i powoli go przeglądała.

Chiara podeszła do niej i wyjęła jej album z rąk.

- To własność ciotki Egle.

- Znalazłam go w szufladzie. Szukałam...

- Nieważne, czego szukałaś, nie powinnaś była brać tego albumu. Dlaczego chcesz się zadręczać za wszelką cenę? Sama zabraniam sobie oglądania zdjęć Sary... - głos jej zadrżał.

- Chiaro, jak możesz mnie nie nienawidzić? - spytała łkając Cecilia.

- Kocham cię, zrozumiesz to wreszcie?

Tej nocy wzięła Cecilię do swego łóżka.

- Ja też cię kocham - szepnęła przez łzy dziewczyna.

Chiara tuliła ją mocno, dopóki nie usłyszała, że oddech Cecilii staje się regularny. Odczuwała przy tym taką samą tkliwość jak wówczas, gdy po raz pierwszy objęła Sarę. Tylko że w przeciwieństwie do Sary Cecilia miała matkę.

Następnego dnia rano dziewczyna weszła do kuchni, jakby nic się nie stało. Skrytykowała szlafrok Chiary, kazała jej związać włosy w koński ogon, spytała, czy lubi muzykę klasyczną i kogo woli: Mozarta czy Beethovena.

Nie mogę pozwolić, by zamknęła się w sobie, postanowiła Chiara.

- Wolę z tobą porozmawiać - rzekła na głos, umyślnie się jej przyglądając.

Cecilia natychmiast zesztywniała.

- Nie wiem o czym.

- Na przykład o miejscu, do którego będziesz musiała pojechać. Ojciec i sędzia Sala szukają dla ciebie szkoły, a ciebie to w ogóle nie interesuje, nie powiedziałaś, czy masz jakieś życzenia w tym względzie.

- Wszystkie szkoły są takie same, a ja i tak muszę tam iść.

- Mówisz tak, jakby to było więzienie, Cecilio.

- Bo w pewnym sensie tak jest. Nie wysyłają mnie do domu poprawczego tylko ze względu na ojca.

- Nieprawda! - sprzeciwiła się Chiara. - W gruncie rzeczy jesteś jeszcze dzieckiem i z pewnością nie masz społecznie szkodliwych skłonności. Zresztą sama chciałaś pojechać do Santa Marcella. Sędzia powierzył cię przecież rodzicom. Nie mylę się?

- Nie mylisz się. W domu było mi bardzo źle.

- Czy próbowałaś wyjaśnić, dlaczego tak jest? Prosiłaś o pomoc rodziców?

Cecilia uśmiechnęła się gorzko.

- Nie znasz mojej matki.

- Ona też cię kocha na swój sposób.

- Nie pleć bzdur. A gdzie jest teraz, co? Martwi się o mnie?

- Jest w Londynie i nie wie, że zostałaś napadnięta...

- Gdyby moja córka była w Santa Marcella, nie pojechałabym sobie na wakacje.

Chiara walczyła z całych sił, aby nie poddać się uczuciu żalu.

- Nie chciałaś widzieć matki, więc sędzia zabronił jej cię odwiedzać. Może spróbujesz postawić się na jej miejscu? Trudno kochać dziecko, które nie chce być kochane. A jeszcze trudniej mu pomóc, gdy zamyka się w sobie. Rodzice to nie czarodzieje spoglądający w kryształową kulę, Cecilio.

I znów ten szyderczy, cyniczny i rozdzierający uśmiech:

- Mówisz o mojej matce, jakby była taką kobietą jak ty. A tymczasem ona... Och, dajmy temu spokój.

- A właśnie że nie. Przypuśćmy nawet, że jest najbardziej nieczułą i samolubną kobietą na świecie. Czy warto marnować sobie życie tylko po to, żeby pokazać, jak bardzo nią gardzisz? Żeby się zemścić za wszystko to, czego nie chciała i nie umiała ci dać?

- Zauważ, że to ona mi zmarnowała życie.

- Nawet to nie jest prawdą! Może i miałaś niewesołe dzieciństwo, ale zachowałaś zdolność myślenia, kochania, dokonywania wyboru. To nie matka kazała ci zawierać pewne znajomości, to nie matka zrobiła z ciebie złą i leniwą uczennicę. Sama rujnujesz sobie życie podejmując decyzję, za którą musisz ponieść całkowitą odpowiedzialność.

Cecilia spojrzała na nią z wściekłością.

- Masz na myśli to, czego nie powiedziałam o sławetnym Fabiu? Wiedziałam, że prędzej czy później poruszysz ten temat... Że ta twoja wzruszająca gościnność to tylko pretekst, żeby wyciągnąć ze mnie jego nazwisko.

Chiara odwzajemniła jej spojrzenie.

- Jeśli tak myślisz, bardzo mi cię żal. To musi być straszne, ciągle wszystkich podejrzewać i we wszystko wątpić.

- Oskarżasz mnie, że jestem małostkowa i złośliwa?

- W stosunku do mnie teraz taka jesteś.

Cecilia zerwała się na równe nogi.

- Chcę stąd wyjechać. Zadzwoń do ojca, żeby natychmiast po mnie przyjechał.

Chiara gwałtownie posadziła ją z powrotem.

- Zostaniesz tutaj! Nie możesz uciekać za każdym razem, gdy masz problemy albo pakujesz się w kłopoty, tak jak zrobiłaś w tym przeklętym dniu napadu i jak robisz w stosunku do własnych rodziców!

Usta Cecilii poczęły drżeć:

- Sama widzisz, że mnie nienawidzisz.

- Sama widzisz, że nic nie rozumiesz. Właśnie dlatego że cię kocham, chcę, żebyś dostrzegła własne błędy i wyciągnęła z nich wnioski, żebyś nauczyła się wreszcie zachowywać jak dorosła. Zarzucam ci małostkowość i złośliwość? Broń się i udowodnij, że się mylę, zamiast płaczliwie wzywać na pomoc tatusia.

Cecilia spuściła głowę.

- Nie jestem małostkowa ani złośliwa. I nie zniosę, żebyś tak o mnie myślała...

- A ja nie po to cię zaprosiłam, żeby wydobyć z ciebie jakieś nazwisko. Ja też nie zniosę, żebyś tak o mnie myślała.

- Nie jestem przyzwyczajona, żeby ktoś mnie kochał... - powiedziała drżącym głosem Cecilia. - Nie tak jak ty... Właśnie dlatego nie potrafię ci uwierzyć...

- Cofam to, co powiedziałam.

- Ja też. Bardzo mi wstyd z tego powodu.

- W takim razie - uśmiechnęła się Chiara - nie pozostaje nam nic innego, jak zjeść pyszne śniadanie i wsiąść do samochodu. Masz jakieś plany na dzisiaj?

- Spoleto - odrzekła natychmiast Cecilia, pociągając nosem.

Następnego dnia wieczorem Andrea przyjechał do Orvieto, żeby je zabrać. Rano mieli wrócić do Rzymu. Zabronił Chiarze gotować.

- Chodźmy do restauracji, żeby to uczcić, mam dobrą nowinę dla Cecilii.

Sędzia Sala postanowił oddać dziewczynę pod opiekę babce ze strony ojca. Andrea obwieścił tę wiadomość pod koniec kolacji i dodał, że ma to być opieka tymczasowa, uzgodniona z psychologiem sądu dla nieletnich oraz sędzią śledczym.

- Babcia bardzo się z tego cieszy - Andrea zwrócił się do córki - i mam nadzieję, że ty też. Wiesz, jak jest do ciebie przywiązana.

Oczy Cecilii zalśniły.

- To naprawdę dobra wiadomość! Chiaro, będziesz mnie odwiedzać, prawda?

- Oczywiście. Nie myśl, że tak łatwo się mnie pozbędziesz, skoro już weszłaś w moje życie.

- Tak bardzo chciałabym z tobą zostać. Nie żebym nie kochała babci - dodała szybko - ale z tobą jest inaczej.

- Ej! - wtrącił żartobliwie Andrea. - Widzę, że między wami zapanowała idylla... - W rzeczywistości był zaskoczony i wzruszony.

Gdy wrócili do domu, dochodziła północ. Cecilia była zmęczona, toteż Chiara postanowiła spakować walizki rano. Odprowadziła dziewczynę do jej pokoju, ucałowała na dobranoc, pościeliła łóżko dla Andrei i wróciła do salonu.

Andrea zdążył już sobie nalać szklaneczkę whisky.

- Mam nadzieję, że ten tydzień nie był dla ciebie zbyt męczący.

Chiara potrząsnęła głową.

- Żałuję, że się skończył. Wydaje mi się, że rozwiązałam zaledwie maleńką część problemów Cecilii.

- Nie mówiła ci nic o Fabiu?

- Nie. I przerażała ją sama myśl o tym...

- W przyszłym tygodniu zostanie oficjalnie przesłuchana. Boję się, że jeśli nie zdecyduje się mówić, będzie miała spore kłopoty.

- Wcale nie ma pewności, że coś ukrywa! Jak w swoim czasie utrzymywała twoja żona, Cecilia wspomniała o tym nieuchwytnym Fabiu, kiedy była przerażona i rozgorączkowana...

Andrea nie krył sceptycyzmu.

- Do Binellego doszły pewne słuchy... Ale mówmy o czymś innym, nie chcę psuć sobie chwil spędzonych z tobą.

- Nie udało ci się jeszcze skontaktować z żoną?

- Nie, ona też nie dała znaku życia. Ale Marina to kolejny temat, który psuje mi humor.

Chiara uśmiechnęła się sarkastycznie.

- Wygląda na to, że każda rozmowa to jak chodzenie po zaminowanym terenie.

- Czy obiecasz, że nie wybuchniesz, jeśli ci powiem, że przez ostatnie dni nie robiłem nic innego, tylko myślałem o tobie?

- Właśnie to powiedziałeś.

- A ty ciągle jesteś cała - spojrzał na nią z czułością.

- Tylko pozornie. - Odwróciła od niego wzrok i dodała szeptem: - Ja też myślałam tylko o tobie w ciągu ostatnich dni.

- Czy to było takie straszne?

- Znowu czuję się rozdarta: z jednej strony rozpaczliwie cię potrzebuję, a z drugiej nie mogę znieść myśli, że miałabym związać się z żonatym mężczyzną.

- Ja też nie chcę zwyczajnego związku. Z nami jest inaczej.

- Zawsze jest "inaczej" - odparła ze smutkiem Chiara. - Czy znasz chociaż jedną parę kochanków, którzy to, co ich łączy, uważają za banalne?

- Nie. Ale to wcale nie znaczy, że wszystkie pary się okłamują. To tak jakby twierdzić, że poza nieudanym małżeństwem istnieją wyłącznie przygody.

Chiara zamierzała coś odpowiedzieć, ale się rozmyśliła.

- Jutro musimy wcześnie wyjechać. Lepiej chodźmy już spać.

- Żeby przez całą noc nie móc zasnąć i przewracać się z boku na bok?

- Andrea, jestem za bardzo zmieszana, żeby tu zostać i z tobą rozmawiać. - Podniosła się z kanapy.

- Kocham cię - rzekł podchodząc do niej.

- Ja ciebie też.

Zanim zdążył otworzyć usta, odwróciła się na pięcie i wybiegła z pokoju.

Ledwie włożyła koszulę nocną, usłyszała dzwonek. Był to długi, władczy dźwięk. Poderwała się i odruchowo spojrzała na zegarek: kto to może być o wpół do drugiej w nocy? Przy drzwiach był już Andrea. Przez chwilę patrzyli na siebie osłupiali.

Dzwonek ponownie zadzwonił. Chiara wyciągnęła rękę w kierunku domofonu, lecz Andrea ją uprzedził.

- Kto tam?

- Marina. Otwórzcie natychmiast. - Jej głos, zniekształcony i metaliczny, drżał z wściekłości.

Chiara pobladła i cofnęła się o krok, spoglądając na domofon, jakby to był wycelowany w nią pistolet.

Andrea objął ją.

- Uspokój się, ja jej wszystko wytłumaczę - rzekł, później otworzył drzwi.

Jego żona wpadła jak burza.

- Gdzie moja córka? Przyjechałam po nią.

- O tej porze? Marina, ty chyba oszalałaś!

- Oszczędźmy sobie obieg. Zabieram Cecilię.

- Cecilia śpi, a jutro zawiozę ją do mojej matki, zgodnie z zaleceniem sędziego Sali.

- Gwiżdżę na tego stręczyciela i rozpustnika. - Zwróciła się do Chiary: - Wara od mojej córki. Nie pozwolę pani jej zniszczyć, tak jak się stało z biedną Sarą.

Andrea rzucił się na nią z furią.

- A ja ci zabraniam obrażać osobę, która zaopiekowała się Cecilią, podczas gdy ty byłaś nie wiadomo gdzie i nie wiadomo z kim.

- Ty za to byłeś tutaj... W tym intymnym i przytulnym gniazdku... - Przerwała dla zaczerpnięcia oddechu i rozejrzała się wokół z niesmakiem. - Kiedy dowiedziałam się o tym przypadkowo wczoraj po południu, wsiadłam w pierwszy samolot i przyjechałam tutaj prosto z lotniska. Nie śmiałam w to wierzyć... - Wzrok Mariny ponownie spoczął na Chiarze. - Jeśli chce się pani zabawić z moim mężem, niech pani idzie do motelu... Ale proszę zostawić moją córkę w spokoju i nie odgrywać szczęśliwej rodzinki.

- Dosyć - głos Andrei zabrzmiał ostro niczym uderzenie bata.

- Zabieram Cecilię. O całej reszcie porozmawiamy później.

- Cecilia pojedzie ze mną jutro rano. Sędzia pozbawił cię praw rodzicielskich i jeśli tylko się do niej zbliżysz, wezwę policję i każę cię wsadzić do więzienia za uprowadzenie nieletniej. Znasz mnie wystarczająco dobrze, aby wiedzieć, że nie żartuję. A ja wystarczająco dobrze znam ciebie, aby wiedzieć, że twoja matczyna miłość ulotni się przed wizją podobnego skandalu.

Chiara pospiesznie wyszła z salonu i pobiegła schronić się w swojej sypialni. Nigdy w życiu nie czuła się tak upokorzona, nawet wówczas gdy Marco oznajmił, że muszą się rozstać, ponieważ Margherita oczekuje jego dziecka. Wtedy istniały skrupuły, cierpienie, nieuchronność losu, bezsilność... W gwałtowności dzisiejszej nocy były jedynie wściekłość i smutek. Słuchając wrzasków Andrei i Mariny usiadła na brzegu łóżka, niezdolna odczuwać niczego poza tym pustoszącym upokorzeniem.

Naraz głosy umilkły, Chiara poczuła pulsowanie w skroniach. Drzwi do pokoju otworzyły się wolno i podszedł do niej Andrea.

- Jadę do hotelu z Mariną. Będę tu jutro rano o dziewiątej, żeby was zabrać do Rzymu.

Chiara bez słowa skinęła głową.

- Jestem śmiertelnie zmęczony.

Nie odpowiedziała.

- Jutro zamierzam wszcząć kroki rozwodowe.

- To nie jest odpowiedni moment, proszę cię!

- Przepraszam. Jestem śmiertelnie zmęczony - powtórzył.

Wyszedł z pokoju na palcach, po chwili Chiara usłyszała, że drzwi wejściowe się zamykają. Modliła się w duchu, aby wrzaski Mariny nie obudziły Cecilii, choć wiedziała, że to niemożliwe. Wkrótce zresztą jej obawy się potwierdziły, usłyszała bowiem, jak dziewczyna wychodzi z sypialni i zdąża do kuchni. Powinna pójść za nią, usprawiedliwić się, powiedzieć cokolwiek, ale co? Znieruchomiała ze wstydu.

Wstała o szóstej. Cichutko otworzyła szuflady i spakowała walizkę, później poszła zaparzyć sobie kawę. Przez mansardowe okno wpadały pierwsze promienie brzasku. Usłyszała podnoszącą się żaluzję, szczekającego w oddali psa, płacz niemowlęcia. Wstrzymała oddech. Nagle wydało się jej, że cofnęła się w czasie aż do tego pamiętnego poranka, kiedy to obudziła się mając pewność, iż jest w ciąży. Była ta sama godzina. Jej dłonie spoczywały na obolałych i nabrzmiałych piersiach, twarz promieniała szczęściem: udało się. Po tylu latach daremnego oczekiwania ja i Marco będziemy mieli wreszcie dziecko...

Utraciła je. I utraciła Sarę. A teraz miała utracić Cecilię. Gardło ścisnął jej szloch.

- Nie płacz! Proszę cię, nie płacz! - usłyszała błagalny głos Cecilii i poczuła jej ręce na swojej szyi. Kiedy zdążyła wstać?

- Już mi przeszło, wszystko w porządku - uspokoiła ją czym prędzej. - Teraz przygotuję ci śniadanie, a potem...

- W nocy wszystko słyszałam, Chiaro.

- Bardzo mi przykro.

- Nienawidzę mamy.

- Nie powinnaś tak mówić. Nie powinnaś nawet tak myśleć!

- To prawda. Nie chcę jej więcej widzieć... - głos Cecilii się załamał. - Kocham cię... Ty jesteś moją prawdziwą matką...

- Ja też cię kocham, maleńka. Ale to ona jest twoją prawdziwą matką i nie powinnaś jej nienawidzić. To bardzo nieszczęśliwa kobieta.

- Jest głupia i zła! - wybuchnęła Cecilia.

Andrea zjawił się za dziesięć dziewiąta. Był sam. Chiara przyglądała mu się pytająco.

- Marina wyjechała samochodem, który wynajęła wczoraj wieczorem na lotnisku.

- Wejdź. Cecilia się pakuje. Chcesz kawy?

- Wypiłem już trzy. Przed chwilą sędzia Sala zadzwonił do mnie na komórkę. Zanim zawiozę Cecilię do matki, chce z nią porozmawiać.

- O, nie... - jęknęła Chiara. - Dziś w nocy wszystko słyszała. Jest zdenerwowana i zmieszana...

W samochodzie Cecilia niemal od razu zasnęła. Chiara także zapadła w senne odrętwienie, podczas którego powracały do niej rozmaite głosy i nawiedzały ją różne myśli. Kiedy Andrea zatrzymał się przed jej domem, odniosła wrażenie, że podróż trwała tylko chwilkę. Nadszedł moment rozstania.

Andrea wyjął jej walizkę z bagażnika i odszedł z nią. Cecilia zbliżyła się do Chiary ze spuszczoną głową. Gdy podniosła wzrok, w oczach miała łzy.

- Strasznie chce mi się płakać - szepnęła dziwnym, zrezygnowanym i zgaszonym głosem.

- Nie powinnaś płakać. Niedługo będziesz z babcią, a ja przyjadę cię odwiedzić... - Chiara przytuliła ją mocno, pragnąc za wszelką cenę pocieszyć.

Cecilia powoli wyswobodziła się z uścisku.

- Fabio pochodzi z Ostii, ale mieszka w Rzymie u przyjaciela - oznajmiła jednym tchem, niemal uroczyście.

Chiara spojrzała na nią z niedowierzaniem.

- Jego przyjaciel to ten, co mnie pobił w Santa Marcella - ciągnęła Cecilia. - Mieszka niedaleko Cinecitt~a, w starym, pomalowanym na żółto domu z dachem zawalonym w jednym miejscu. Nie wiem nic więcej, nie znam nawet ich nazwisk...

- Musisz to powiedzieć sędziemu Sali, Cecilio.

- Nie! - wrzasnęła. - Powiedziałam to tylko tobie. A ty musisz przysiąc, że nikomu tego nie powtórzysz! - Wyglądało na to, że wpadła w panikę.

Andrea właśnie wrócił i przyglądał im się zakłopotany.

- Czy coś się stało?

- Absolutnie nic - odrzekła Chiara. Ponownie uściskała Cecilię. - Przysięgam - powiedziała cicho.

Stała bez ruchu przed drzwiami do budynku, patrząc za oddalającym się samochodem. Na pożegnanie Cecilia pragnęła jej ofiarować największy dar: bezgraniczne zaufanie. Niestety, będzie musiała ją zdradzić, choćby nawet częściowo. Po wejściu do mieszkania natychmiast zadzwoniła do Brunona Marquesa. Tak, właśnie wróciła. Tak, dobrze się czuje i jutro przychodzi do pracy. Wyczerpawszy zwyczajowe grzeczności, Chiara spytała:

- Znasz jakiegoś poważnego i dyskretnego prywatnego detektywa? Możliwe, że będę potrzebowała kogoś takiego.

Xiv

Kiedy ów smutny i stresujący dzień nareszcie dobiegł końca i Chiara przygotowywała się do snu, do drzwi zadzwonił Andrea. Nie starczyło jej odwagi, by kazać mu odejść. Miał napiętą twarz i podkrążone ze zmęczenia oczy.

- Zawiozłem Cecilię do sędziego, a potem do mojej matki. Wyjechałem od nich dopiero pół godziny temu.

Usiadł na kanapie nic więcej nie mówiąc. Przyglądała mu się, wcale nie zakłopotana jego milczeniem. Rozumiała, co czuje, była w stanie śledzić jego myśli. Kochała go. Byli niczym dwie połówki jabłka. Miała świadomość, że nie została wykluczona z żadnego uczucia, z żadnej myśli.

- Cecilia ma nadzieję, że prędko ją odwiedzisz - odezwał się nagle.

- Jak poszło spotkanie z sędzią?

- Dobrze. U Sali był także psycholog. Chcieli usłyszeć, co Cecilia myśli na temat zamieszkania z babcią, i wytłumaczyć jej to wszystko od strony prawnej. Cecilia musi się pogodzić z tym, że będzie kontrolowana i że trzeba przestrzegać pewnych zasad.

- Na przykład jakich?

- Nie może wychodzić sama wieczorem, nie może się spotykać z osobami, które nie spodobają się babci, zawsze musi mówić, dokąd idzie... - Andrea westchnął. - W rzeczywistości musi się nauczyć zachowywać tak, jak by powinna, gdybyśmy ja i jej matka mieli choćby minimalny autorytet i odrobinę oleju w głowie.

- Widziałeś się z Mariną?

- Nie. Zadzwoniła do mnie, żeby mi powiedzieć, że właśnie wróciła z Orvieto i zamierza odwieźć Cecilię do babci razem ze mną... Cecilia wtrąciła się do rozmowy wrzeszcząc, żeby nie ważyła się tego robić, że nie chce jej widzieć. To było przykre.

- Nienawiść powoduje jeszcze silniejszą zależność niż miłość. Musisz niezwłocznie pomóc córce w przywróceniu jako takich stosunków z matką.

Andrea sprawiał wrażenie, jakby otrzymał niespodziewany zastrzyk energii.

- A kto pomyśli o mnie? - zagrzmiał. - Jestem zdruzgotany od nadmiaru kłopotów, żyję w ciągłym napięciu, nie mam ani chwili wytchnienia. Na Boga, jestem człowiekiem, ale zupełnie zatraciłem własną osobowość! Czuję się tak, jakby mnie nie było. Nie ma już miejsca dla moich myśli, dla moich pragnień, dla moich planów. - Zerwał się nagle i zaraz z powrotem usiadł.

Chiara spoglądała nań z głębokim smutkiem, niezdolna wykrztusić ani słowa. Po raz pierwszy całkowicie pojęła, co musiał wycierpieć Andrea w ciągu ostatnich miesięcy: upokorzenie i niepokój na wieść, że jego córka jest zamieszana w napad, usilne pragnienie uratowania Sary, rozpacz z powodu jej śmierci, wyrzuty sumienia, napaść w Santa Marcella, rozmowy z sędzią dla nieletnich, ataki i egoizm żony despotki.

Nawet miłość do mnie, pomyślała Chiara znużona, stała się dla niego źródłem kłopotów. Moralnie zmusiłam go, aby się mną zaopiekował. Zachwiałam jego równowagą, odciągnęłam go od obowiązków, popchnęłam ku decyzji o rozwodzie...

- Co myślisz? Co zrozumiałaś? - zapytał znienacka Andrea, jakby jakimś cudem czytał w jej myślach. - Gdyby cię nie było, oszalałbym. Udaje mi się przeżyć w tym piekle tylko dlatego, że cię kocham. Dziś wieczorem, gdy tu jechałem, ogarnął mnie śmieszny strach, że jesteś tylko snem... Nie jestem przyzwyczajony, żeby być szczęśliwy, Chiaro.

Tej nocy kochali się z czułością, oddaniem i namiętnością, nie odczuwając potrzeby mówienia. Ich ciała rozpoznały się wzajemnie każdą cząsteczką, jakby kiedyś w przeszłości stanowiły jedność. Teraz poruszały się i drżały, pragnąc złączyć się na nowo.

- Kocham cię - powiedział w upojeniu Andrea, gdy skończyli. Chiara wtuliła się w niego i zasnęła, czując na plecach delikatną pieszczotę jego palców. Gdy się obudziła, Andrea przyglądał się jej z uwielbieniem.

- Kocham cię - powtórzył.

Wiem, odparła w duchu Chiara. Kochasz mnie, więc ja też muszę cię kochać, czekać na ciebie, rozumieć cię, ufać ci, wybaczać, pozwolić ci odejść, przyjąć cię z powrotem... I znowu znalazłam się w sidłach namiętności, pomyślała. Ku własnemu zdumieniu uświadomiła sobie jednak, że napawa ją to szczęściem.

Noce spędzali razem. Podczas południowej przerwy spotykali się u niej w domu, ledwie przekroczywszy próg, przytulali się do siebie z gorącym pragnieniem kochania się na nowo. Przez cztery dni żyli w stanie uniesienia, który kazał im zapomnieć o całym świecie.

Pewnego poranka Andrea powiedział coś, co wywołało u Chiary wybuch śmiechu. Popatrzył na nią z otwartymi ustami.

- Czy zrobiłam coś nie tak? - spytała, nagle poważniejąc.

- Śmiałaś się! Mój Boże, po raz pierwszy widzę, że się śmiejesz.

- Chcesz powiedzieć, że jestem beksą? - zażartowała Chiara z ulgą.

- Oczywiście, że nie. - Wziął ją w ramiona. - Ale zaczynam się zastanawiać, czego jeszcze o tobie nie wiem. Twoja doskonałość tak mnie przytłacza, że nie mam pojęcia o twoich słabostkach i wadach. Być może w ogóle cię nie znam...

Chiara pojęła, że mimo żartobliwego tonu zadał jej właśnie bardzo poważne pytanie. Skupiła całą uwagę na szczerej odpowiedzi.

- Moja matka twierdzi, że byłam bardzo wesołym dzieckiem i że miałam wspaniałe poczucie humoru. Możliwe, że błędy i cierpienia zniszczyły moją prawdziwą naturę...

- Dlaczego nie mówisz o wadach, do których będę musiał się przyzwyczaić? - spytał Andrea, najwyraźniej pragnąc odsunąć od niej złe wspomnienia.

Była mu za to wdzięczna.

- Palę średnio jeden ekspres do kawy na miesiąc i zawsze zapominam wyłączyć gaz pod gotującym się mlekiem. Nigdy nie rozumiem dowcipów, a w kinie śmieję się wtedy, kiedy nikt się nie śmieje. Zawsze płacę rachunki z opóźnieniem, kupuję ubrania bez mierzenia, nigdy nie pamiętam, gdzie co położyłam, kiedy jem spaghetti, plamię się sosem, wszystko robię na ostatnią chwilę, mówię bez zastanowienia, mam uczulenie na dobre rady i...

- Szaleję za tobą - przerwał jej ochrypłym głosem.

Piątego dnia zawiózł ją do Cecilii, do domu swojej matki.

- Strasznie mi ciebie brakowało - powiedziała dziewczyna, zarzucając Chiarze ręce na szyję.

Podczas kolacji świetnie się bawili. W pewnej chwili Chiara poczuła na sobie wzrok Agnese Morello. Ogarnęło ją skrępowanie. Czego się domyśla albo o czym wie matka Andrei? Jak ją ocenia? Dokładnie w tym momencie Chiara uświadomiła sobie gorzką prawdę: jest kochanką żonatego mężczyzny. W ciągu ostatnich dni w ogóle nie rozmawiali o Marinie, odsunęła wszelkie myśli o niej, tak jakby związek z Andreą wymazał istnienie jego żony.

A przecież Marina jest. Jak zareagowała na nocne zniknięcia męża? Czy robiła mu sceny czy też Andrea, zgodnie z zapowiedzią, wszczął kroki rozwodowe?

- Nie smakuje pani pieczeń? - Chiara usłyszała głos matki Andrei.

Zorientowała się, że nawet nie tknęła mięsa, toteż czym prędzej ukroiła pierwszy kawałek.

- Jest wyśmienita.

Powrócili do rozmowy o wszystkim i o niczym. Cecilia stwierdziła, że stała się ekspertem od telenowel, podśmiewając się z babci, która wprost za nimi przepadała.

- Wszyscy ich bohaterowie mają niskie czoła i kurze móżdżki. Choćby im powiedzieć najgłupszą i najgorszą rzecz o ukochanej, i tak zawsze dadzą się nabrać jak dzieci! - roześmiała się. Opowiedziała, jak to poprzedniego dnia, w ramach przeprosin, babcia zabrała ją do kina i że najbliższy weekend spędzą w wiejskim domu babcinej przyjaciółki, która ma wnuki bliźnięta w jej wieku.

Gdy nadeszła pora parzenia kawy, Agnese Morello wstała od stołu i udała się do kuchni. Kilka minut później ukazała się w drzwiach.

- Chiaro, czy może pani tu przyjść na chwilę?

Kiedy Chiara weszła do kuchni, Agnese zamknęła drzwi i uśmiechnęła się:

- Chciałam tylko pani powiedzieć, żeby się pani dzielnie trzymała. Pani jest wspaniałą dziewczyną i bardzo mi się podoba.

Chiara poczerwieniała.

- Dziękuję.

- To ja powinnam podziękować za to, co pani zrobiła dla mojej wnuczki, i za to, co pani robi dla mojego syna. Andrea zasługiwał na to, żeby spotkać porządną kobietę, a pani nie powinna się dać zastraszyć fortelom i szantażom Mariny.

Chiara spojrzała na nią nie pojmując, ale nie ośmieliła się o nic zapytać.

Starsza pani odwróciła się do niej plecami, by wyjąć z szafki tacę i filiżanki.

- Proszę mi wybaczyć, że się wtrącam - powiedziała szukając cukiernicy. - Niestety takt nie jest moją mocną stroną, toteż moja biedna teściowa zawsze uważała mnie za największą zagadkę swojego życia. Nigdy nie zrozumiała, jak jej syn mógł pokochać i poślubić kogoś takiego jak ja. Widzi pani, on pochodził z bardzo dobrej rodziny i zapowiadał się na świetnego prawnika, a ja zrobiłam dyplom sekretarki na kursach wieczorowych, pracując w dzień jako kasjerka, żeby móc je opłacić. Sama nie wiem, po co pani to wszystko opowiadam. Może po to, żeby wyjaśnić, dlaczego jestem taka a nie inna, a może po to, aby dać pani do zrozumienia, że jeśli się chce coś osiągnąć, trzeba walczyć i być twardym!

Po drodze do domu Andrea opowiadał Chiarze o swojej matce.

- Mój ojciec mówił na nią "kobieta_czołg": jeśli czegoś chce, dąży prosto do celu nie bacząc na przeszkody i strategie. Już jako dziecko bałem się jej wybuchów złości, nie znosiła, jak kłamałem albo szedłem do szkoły z nie odrobionymi lekcjami.

- Teraz rozumiem, skąd się wzięło twoje poczucie obowiązku - uśmiechnęła się Chiara.

- Uważaj, bo matka zaszczepiła mi także umiejętność popełniania wykroczeń! Jej filozofia głosi, że istnieją obowiązki prawdziwe i wymyślone. Całymi godzinami potrafiła się kłócić z ojcem, jeśli jej się wydawało, że przekroczył tę żelazną granicę.

- Jak się układało między rodzicami?

- Odważyłbym się powiedzieć, że znakomicie. Tata miał do niej pretensje, że jest wścibską, despotyczną nudziarą, ale tak naprawdę ją uwielbiał i jadł jej z ręki. Kiedy był napięty i skupiony nad jakimś ważnym procesem, matka rozładowywała sytuację humorem: "Nie rozumiem, w czym problem to jasne jak słońce, że oskarżony jest winny". Na swój sposób ona też się przygotowywała do procesu, czytała i wycinała wszystkie artykuły z nim związane i pokazywała ojcu jako dowody obciążające albo uniewinniające.

Chiara uśmiechnęła się znowu, rozbawiona.

- Kiedy zawołała mnie do kuchni, powiedziała, że jestem "wspaniałą dziewczyną" i że jej się bardzo podobam.

- Hurra! Nawet o tym nie wiedząc, zdałaś najważniejszy egzamin w twoim życiu - roześmiał się Andrea.

Milczała chwilę.

- Wspomniała też o jakichś problemach z twoją żoną...

- To moje problemy. Trzymaj się od nich z daleka, to ciebie nie dotyczy.

- Jestem w twoim życiu, a nie na księżycu.

Andrea westchnął.

- Odmawia pójścia do adwokata i powtarza, że jeśli chcę rozwodu, muszę ją najpierw zabić. Oczywiście mogę uzyskać rozwód nie uciekając się do morderstwa, ale to zabierze dość dużo czasu. - Chwycił ją za rękę. - Przykro mi z twojego powodu. Wiem, jak ci ciężko w obecnej sytuacji.

- Nie musisz się martwić. Mamy już i tak bardzo wiele.

- Naprawdę tak myślisz?

- Naprawdę.

Dziesięć dni później zrozumiała, że nie mówiła szczerze. Do sklepu weszła elegancka blondynka, której Chiara nigdy wcześniej nie widziała. Paolo Lenzi dokonał prezentacji. Była to żona sławnego dziennikarza Renza Gagliardiego, która chciała obejrzeć starą biżuterię.

Chiara skierowała ją do lewej części salonu, gdzie znajdowały się gabloty i kontuar z zabytkowymi wyrobami złotniczymi.

- Proszę rzucić okiem. Jeśli jakiś przedmiot panią zainteresuje, pokażę go pani - powiedziała uprzejmie.

Kobieta długo się przyglądała. Zdawała się niezdecydowana i zakłopotana.

- Czy miała pani na myśli coś konkretnego przychodząc tutaj? W podziemnym sejfie mamy inne klejnoty, które mogłaby pani obejrzeć - podsunęła cierpliwie Chiara.

- Prawdę mówiąc, tak. Niedawno na kolacji widziałam u pewnej pani olśniewającą bransoletkę roboty Tiffany.ego ojca. Powiedziała mi, że kupiła ją tutaj.

W głowie Chiary odezwał się dzwonek alarmowy.

Starając się, by głos jej nie zadrżał, spytała obojętnym tonem:

- Czy mówi pani o Marinie Morello?

- Właśnie o niej. Oczywiście szukam mniej zobowiązującej bransoletki. Kiedy jej mąż mi powiedział, ile jest wart ten Tiffany, zakręciło mi się w głowie! Chciałabym coś w podobnym stylu, ale po bardziej przystępnej cenie.

Pod koniec dnia, gdy przyszedł Andrea, Chiara nie pozwoliła mu się nawet ze sobą przywitać.

- Dwa dni temu byłeś na przyjęciu z żoną. Czy to właśnie były te "ważne obowiązki", o których mówiłeś?

- Tak. To była kolacja na cześć nowego komendanta policji. Zaproszenia wręczono także żonom.

- Nawet tym, z którymi utrzymuje się niecywilizowane stosunki oparte na ciągłych kłótniach?

- Jeśli chcesz wiedzieć, kiedy wróciłem do domu, żeby się przebrać, zastałem Marinę już umalowaną i wystrojoną. Powiedziała, że jeśli nie zabiorę jej na kolację, pójdzie sama. Mówiła poważnie. Wolałem uniknąć przykrej scysji.

- Dlaczego następnego dnia rano nic mi nie powiedziałeś?

- Bo wiedziałem, że ci się to nie spodoba.

Tej nocy Chiara nie chciała się kochać. Następnego popołudnia poprosiła, by do niej nie przychodził, ponieważ potrzebuje samotności. Trzeciego dnia pogodzili się, ale czar prysł.

Rozmawiali teraz ostrożnie, zapadały między nimi chwile coraz bardziej krępującego milczenia. Ostatnią deską ratunku stał się telewizor: pod pretekstem oglądania reportażu albo filmu każde z nich mogło swobodnie rozmyślać. Nie mieli nawet odwagi, by patrzeć sobie w oczy, gdy zaś ich spojrzenia spotkały się przypadkowo, czym prędzej odwracali głowy.

Potrafili się porozumiewać wyłącznie za pomocą ciał. Gdy kładli się do łóżka i gasili światło, Andrea nagląco wyciągał drżące ramiona, którym Chiara z jękiem pozwalała się objąć. Kochali się rozpaczliwie, z furią, gorąco pragnąc dać sobie wzajemnie poczucie bezpieczeństwa i powiedzieć bez słów to, czego nie potrafili wyrazić inaczej: boję się, kocham cię, jestem bardzo szczęśliwy, musimy znaleźć jakieś wyjście, potrzebuję cię, bez ciebie bym oszalała... Przeżywając rozkosz uświadomili sobie, że to milczące przesłanie zostało w końcu usłyszane. Strach przed kolejnym rozczarowaniem i niepewnością popychał ich do ponownego oddania się sobie. Jeszcze. I jeszcze. I jeszcze.

Niekiedy o świcie byli wyczerpani i wycieńczeni niczym dwoje wojowników.

Pewnego wieczoru poszli na kolację do matki Andrei, która przeraziła się na widok Chiary.

- Co ci się stało? Jesteś chora?

W pewnym sensie rzeczywiście była. Zaczęła cierpieć na straszne migreny. Czasami w sklepie musiała biec do swego biura, opuszczać żaluzje i czekać z zamkniętymi oczami, aż środek przeciwbólowy zadziała i atak minie. Ciągle czuła się zmęczona, dokuczały jej mdłości. Gdy zaś spoglądała na Andreę, ściskało jej się serce, miał poszarzałą twarz i głębokie cienie pod oczami.

Po jednej ze wspólnych nocy pełnych zmagań, przebudziwszy się o brzasku z krótkiego i niespokojnego snu, ujrzała go zwiniętego w kłębek. Potrząsnęła nim przerażona i spostrzegła, że ma zaczerwienione oczy. Płakał.

- Mój Boże, nie! - zawołała. - Co my sobie nawzajem robimy? - Objęła go z rozpaczą.

Po raz pierwszy od dłuższego czasu mogli wreszcie porozmawiać.

- Byłam małostkowa i zazdrosna... Ale przysięgam, że od tej chwili nie będę cię nigdy więcej dręczyć, nie będę o nic pytać. Za bardzo cię kocham, żebym miała cię stracić.

Andrea wydał głębokie westchnienie ulgi.

- A ja myślałem, że już cię straciłem. Nie chcę ci więcej sprawiać zawodu ani cię ranić. Zbyt wiele od ciebie żądałem, ale teraz wszystko się zmieni.

- Nieważne, nie musisz...

- Wreszcie ja i Marina przeprowadziliśmy rozmowę jak cywilizowani ludzie. Zgodziła się pójść do adwokata w sprawie rozwodu. Sądzę, że to ułatwi Cecilii stosunki ze mną i z matką. Nie będzie już musiała nas oglądać jako nie kochających się, kłótliwych rodziców.

- Dlaczego nie powiedziałeś mi tego wcześniej, Andrea?

- Bo przestaliśmy ze sobą rozmawiać. A poza tym bałem się, że powiesz, że cię to wcale nie obchodzi, że już za późno.

- Wczoraj widziałam Cecilię. Sędzia Sala zadzwonił do twojej matki z prośbą o spotkanie i Cecilia się boi, że chcą ją umieścić w jakimś zakładzie.

- Sala wezwał na dzisiaj także mnie i Marinę. Wiem, że podjął jakąś decyzję w sprawie Cecilii, i jestem pewien, że będzie to najlepsze rozwiązanie.

Po południu w sklepie Chiarze zakręciło się w głowie. Przejęty Paolo Lenzi kazał jej się położyć na kanapie, a sam usiadł przy niej.

Naraz Chiara wstała i popędziła do łazienki, gdyż chwycił ją gwałtowny atak mdłości.

- Muszę iść do lekarza, od jakiegoś czasu mam dziwne dolegliwości - powiedziała po powrocie.

Paolo Lenzi uśmiechnął się:

- Jesteś pewna, że to nie ciąża?

Chiara miała wrażenie, że poraził ją prąd.

- Ciąża? - powtórzyła podrywając się z miejsca. W tej samej jednak chwili, gdy wymówiła to słowo, już znała odpowiedź: okres spóźniał się o dwa miesiące, a ponadto rozpoznawała objawy. Jak mogła tego nie zauważyć?

Popatrzyła na Paola zagubiona:

- Myślę, że tak...

Uśmiechnął się znowu.

- Pewnie się cieszysz. Jesteś stworzona, żeby być matką.

Tak naprawdę Chiara nie czuła nic. Znów ogarnęło ją poczucie wyobcowania i oderwania od rzeczywistości, które sprawiało, że była zawieszona w myślowej i emocjonalnej próżni. Oczekuję dziecka, oczekuję dziecka, oczekuję dziecka, powtarzała jak automat. Był to jednak dźwięk pozbawiony sensu.

- Błagam cię, odprowadź mnie do domu - poprosiła Paola.

Ledwie przekroczyła próg mieszkania, podeszła do telefonu. Musi powiedzieć Andrei. Zaraz jednak zrezygnowała. Za trzy godziny przyjedzie po nią, aby zabrać ją na kolację, będzie miała więc mnóstwo czasu, by oznajmić mu to spokojnie.

Poszła do sypialni i położyła się do łóżka. Obudził ją dzwonek telefonu. Podnosząc słuchawkę zerknęła na budzik i uświadomiła sobie, że spała dwie godziny.

To był Andrea.

- Muszę z tobą porozmawiać, Chiaro.

- Ja z tobą też. Zrobimy to za chwilę, w restauracji.

- Czy będzie ci przykro, jeśli zostaniemy w domu?

- Oczywiście, że nie...

Dopiero gdy się rozłączyła, dotarło do niej, że Andrea miał dziwny, zgaszony głos.

Xv

Skłonności katastroficzne. Chiara zdążyła już dobrze poznać ich gorycz, tego wieczoru zaś, kiedy czekała na Andreę, pojawił się najgorszy ich objaw: niespodziewany i obezwładniający atak depresji. Nagle wydało jej się, że wszystko wymknęło jej się spod kontroli, przybierając groźną postać i nie dając sobą kierować. Znalazła się na łasce wrogiego losu. Cokolwiek by powiedziała, zrobiła lub postanowiła, aby się mu przeciwstawić, i tak zwróciłoby się przeciw niej. Był to patologiczny defetyzm, wiedziała o tym, zdrowy rozsądek przegrywał jednak z wewnętrznym przeświadczeniem, że jest to ostrzeżenie. Czuła, że nadchodzi najgorsze, i czekała na nie z drżeniem i rezygnacją, mając pewność, że już została pokonana.

Spojrzała na zegarek i skuliła się na kanapie. Zaraz przyjdzie Andrea. Jak zareaguje na wieść o ciąży? Realność noszonego w łonie dziecka dodała jej energii, która wszakże szybko się rozwiała. Unieszczęśliwię go, nie mam mu nic do ofiarowania, to się stało zbyt późno, pomyślała ze smutkiem. Daremne oczekiwanie potomka niemal ją unicestwiło, ileż cierpień i upokorzeń zostałoby jej oszczędzonych, gdyby ten cud wydarzył się w odpowiedniej chwili! Tymczasem los zadrwił z niej i tym razem, czyniąc ją matką po tym, jak straciła męża, Sarę, ukochany dom, swoje korzenie, dawny zapał. Dziecku, które miało się narodzić, nie mogła już nawet dać rodziny, ojca.

Coś się w niej nieśmiało zbuntowało: a Andrea? Jak możesz o nim zapominać? Chiara uczepiła się myśli o Andrei niczym rozbitek tratwy. On mnie kocha, wkrótce się rozwiedzie, chce ze mną żyć. Pokocha także to dziecko i razem będziemy je wychowywać. I gdzie tu drwina losu? Jakie mam powody, żeby trząść się ze strachu w oczekiwaniu katastrofy, podczas gdy wszystko przemawia za tym, bym czuła się jak wybraniec bogów? Spotkałam niezwykłego mężczyznę i mam zostać matką. Czego więcej mogłabym pragnąć?

Chociaż rozsądek dawał pocieszające odpowiedzi i nie potrafiła znaleźć żadnej konkretnej przyczyny tak złego samopoczucia, wiedziała, że jej instynkt się nie myli, i niemal fizycznie czuła nadciągającą katastrofę. Jakiś niejasny niepokój powodował ściskanie w dołku, promieniujące na całe ciało i wywołujące uczucie przygnębienia i ogłuszającej paniki.

Gdy przyszedł Andrea, odniosła wrażenie, że otworzyła drzwi wszystkim swoim lękom. Jej przeczucia się zmaterializowały. Wcale nie była zaskoczona widząc jego poszarzałą i napiętą twarz.

- Muszę z tobą porozmawiać, Chiaro.

Skinęła głową z niedorzeczną ulgą. Cokolwiek jej powie, nie będzie gorsze niż to, czego się spodziewała.

- Jutro rano Cecilia wraca do domu. Kapitanowi Binellemu udało się wreszcie wydobyć z niej wszystko, co wie na temat Fabia i napadu, a zaraz potem sędzia przeprowadził z nią długą rozmowę...

Chiara ponownie skinęła głową, czekając na dalszy ciąg.

- Wbrew wszystkiemu Cecilia pragnie mieszkać z matką i ze mną. Sędzia Sala przed podjęciem decyzji chciał rozmawiać także z nami. Wyszliśmy od niego dopiero godzinę temu... Ja i Marina musieliśmy się zobowiązać, że zostaniemy razem i że stworzymy naszej córce spokojny dom. Sala powiedział, że to warunek konieczny dla odzyskania opieki nad nią, a ja nie mogłem powiedzieć "nie". Rozumiesz? - Jego głos był pełen rozpaczy i bezsilności.

- Tak.

- To oznacza, że...

Chiara podniosła na niego wzrok.

- Nie musisz mi tego mówić. Nie ma dla nas przyszłości. Spotkamy się wtedy, kiedy będziesz mógł, bez żadnych planów i nadziei, uważając, żeby nikt nas nie zobaczył, i ciesząc się z paru skradzionych godzin.

- Czy aż tak nisko mnie oceniasz... i siebie? - wybuchnął z goryczą Andrea. - Nigdy nie mogłabyś sama sobie tego zrobić, nigdy nie mogłabyś od siebie wymagać równie upokarzającego i wstrętego kompromisu!

- Więc sam powiedz. Co zamierzasz zrobić? Jakie miejsce przewidziałeś dla mnie w swoim życiu?

- Żadnego. Związek bez planów i nadziei zrujnowałby nam życie. Za każdym razem, gdybym miał się z tobą spotkać, kusiłoby mnie, żeby posłać do diabła wszystkie obowiązki i obietnicę daną Sali. Nawet nie możesz sobie wyobrazić, jak bardzo cię kocham.

- "Kocham cię"! - powtórzyła z sarkazmem Chiara. - Co to ma być, ostatnie pożegnanie wielkiego bohatera? Powinnam się czuć wzruszona, wstrząśnięta, upojona?

- Wiem, jak się czujesz - szepnął ochrypłym głosem. Nagle oczy napełniły mu się łzami.

Gniew Chiary rozwiał się ustępując miejsca głębokiemu żalowi. Najgorsze już się stało. Straciła go. Nie będzie więcej spotkań, nadziei, rozmów, uścisków. Nic już nie będzie. Obraz tej pustki otworzył się przed nią niczym przepaść. Poczuła zawrót głowy, atak mdłości wykręcał jej wnętrzności.

Odwróciła się na pięcie i pobiegła do łazienki. Podczas gdy kwaśny strumień rozdzierał jej gardło, usłyszała, jak drzwi się powoli zamykają. Andrea odszedł na zawsze. Pochyliła twarz nad muszlą klozetową i płacząc zaczęła wymiotować. Później położyła się na łóżku i zapadła w głęboki sen.

Gdy zadzwonił telefon, przez żaluzje przenikało światło dnia. Chiara wyciągnęła na oślep rękę po słuchawkę i odezwała się zaspanym głosem.

- Wszystko w porządku, Chiaro? - to był Paolo Lenzi.

- Tak... Która godzina?

- Dziesięć po dziesiątej. Nie przyszłaś do sklepu i...

Chiara podniosła się na łóżku.

- Przepraszam, ale nie usłyszałam budzika. Zaraz będę.

- Nie spiesz się, chciałem się tylko upewnić, czy dobrze się czujesz.

Trzy kwadranse później, przekraczając próg sklepu, Chiara uświadomiła sobie po raz pierwszy bezsens pracy, jaką sama sobie wybrała. Do uczucia obcości wkrótce dołączył wstręt do tego miejsca. Moja siostra ma rację, pomyślała, tylko chęć cierpienia i samoukarania mogła mnie skłonić do powrotu do pracy tam, gdzie Sara została uwięziona i gdzie spędziła ostatni dzień życia.

Ruszyła zmęczona do swego biura, rzucając nienawistne spojrzenie na zabytkowe przedmioty wystawione w gablotach. Ich odwieczne piękno, które ją tak zachwycało, naraz wydało jej się onieśmielające i pełne chłodu. Było coś ponurego w tym, że potrafiły przetrwać dłużej niż ludzie. Ich pierwotni właściciele zmarli, one zaś przechodziły z rąk do rąk, z domu do domu, aż znalazły się w tym sklepie. Sara umarła, ona i ich przyszli właściciele kiedyś umrą, a przedmioty te nadal będą żyły.

Nadejście Paola Lenziego oderwało ją od posępnych myśli.

- Skoro nie przyszłaś, zacząłem się martwić. Wczoraj wieczorem, kiedy odwiozłem cię do domu, nie wyglądałaś dobrze.

- Teraz czuję się lepiej.

Lenzi podrapał się w szyję, najwyraźniej zakłopotany.

- Powinnaś pójść do ginekologa.

- Powinnam rzucić tę przeklętą pracę i wrócić do Mediolanu. Natychmiast.

Lenzi przyglądał jej się w oszołomieniu.

- Chyba nie mówisz poważnie!

- Czy wyglądam, jakbym miała ochotę na żarty?

- Nie. Ale wydaje mi się, że nie jesteś w najlepszym stanie ducha, żeby podejmować tak poważne decyzje. Życie w Mediolanie stało się dla ciebie nieznośne, pamiętasz? A teraz nie masz już ani domu, ani dawnej pracy. Jeśli naprawdę jesteś w ciąży, moim zdaniem wybrałaś najmniej odpowiedni moment, żeby wszystko rzucać i zapuszczać korzenie gdzie indziej.

- To lepsze niż zostać tutaj.

- A Andrea Morello? - zapytał Lenzi.

W tej chwili Chiara zdała sobie sprawę, że odkąd się obudziła, starannie unikała myślenia o nim. A także o dziecku, którego oczekuje.

- Andrea Morello wrócił do żony. Nie zobaczymy się nigdy więcej.

- To niemożliwe, Carmen mi powiedziała, że wszczęli już kroki rozwodowe!

- Gdyby się rozwiedli, sędzia dla nieletnich odebrałby im prawo opieki nad córką.

- Rozumiem... Teraz rozumiem wszystko. Ale Morello wie, że jesteś w ciąży?

- Nie! - wykrzyknęła Chiara. - Tylko ty o tym wiesz i jeśli naprawdę jesteś moim przyjacielem, musisz przysiąc, że nikomu o tym nie powiesz... nawet Brunonowi.

- Nie powiem. Ale jak długo, twoim zdaniem, uda ci się ukryć swój stan?

- Chcę wrócić do Mediolanu także z tego powodu.

- Mediolan nie jest na innej planecie. Na twoim miejscu głęboko bym się zastanowił. Decyzja o przeprowadzce wydaje mi się po prostu niepotrzebną ucieczką.

Co do jednego Lenzi ma rację, pomyślała Chiara zostawszy sama: wyjazd z Rzymu nie rozwiąże żadnego z jej problemów. Pieniądze, jakie uzyskała niegdyś ze sprzedaży domu w Mediolanie, zostały zdeponowane na koncie Sary, a po jej śmierci przeszły w ręce dziadków Zambiasich. Musi zatem zarabiać na życie, mało jednak prawdopodobne, jeśli nie zupełnie niemożliwe, by ktoś zatrudnił kobietę w ciąży.

Co więcej, powrót do Mediolanu oznaczałby znalezienie się znowu blisko matki i siostry. Chociaż Chiara była do obu ogromnie przywiązana, zawsze robiła wszystko, aby uwolnić się od ich nadopiekuńczej, przytłaczającej i niespokojnej miłości... Giovanna, jako silniejsza z bliźniaczek, od wczesnego dzieciństwa despotycznie nią rządziła, uważając, że siostra nie potrafi sobie dać rady.

Już sama myśl o tym, jak zareagują na wieść o ciąży, przyprawiała ją o drżenie: ochłonąwszy ze zdumienia, ruszą do ataku zasypując ją gradem dobrych rad. A później, gdyby im na to pozwolić, przytłoczą dziecko miłością, od której nie ma ucieczki.

Nie, nie może wrócić do Mediolanu. Z drugiej jednak strony, jeśli zostanie w Rzymie, będzie musiała zmierzyć się z problemem Andrei. Prędzej czy później i tak się dowie, że został ojcem, i nie będzie w stanie tego zignorować. Dziecko w jakiś sposób zmusi go, by na powrót się do niej zbliżył. Uświadomiwszy sobie determinację, z jaką Andrea zadał gwałt własnym uczuciom, aby ją opuścić i wrócić do żony, Chiara zaczęła postrzegać swoje macierzyństwo jako rodzaj broni wymuszającej na nim nowe wybory, nowe obowiązki.

Znalazła się w ślepym zaułku. Zgodnie z własnymi przewidywaniami wpadła w sidła wydarzeń, którymi nie mogła kierować.

Zalśnił jednak dla niej słaby promyk nadziei, którego uczepiła się jak najprędzej, by nie ulec panice: na razie jest ocalona. Zanim ciąża stanie się widoczna, upłynie jeszcze kilka miesięcy, nie musi więc od razu podejmować decyzji. Przez kilka dni może nawet w ogóle o tym nie myśleć, jakby nic się nie stało. Odetchnęła pełną piersią z głęboką ulgą, która wszakże rozwiała się po kilku minutach, pozostawiając po sobie pustkę i smutek. Straciła Andreę, a teraz samotnie oczekuje dziecka, niezdolna odczuwać radość. Przez dziesięć lat żyła niezwykle intensywnie, los nie szczędził jej niczego co dobre i co złe. Niczego z wyjątkiem macierzyństwa, tym razem zakpił z niej jednak, każąc jej być matką, gdy serce miała zupełnie puste.

Chiara udała się do ginekologa trzy dni później i uzyskała potwierdzenie tego, co i tak wiedziała na pewno: rozpoczął się trzeci miesiąc ciąży. Pod koniec wizyty lekarz zlecił jej wykonanie rutynowych badań i zapewnił, że wszystko jest w jak najlepszym porządku. Także i w to nie wątpiła.

Wieczorem zadzwoniła Giovanna, aby spytać, czy Chiara na święta Bożego Narodzenia przyjedzie do Mediolanu.

- Mama nie widziała cię od lata - dodała tonem, w którym kryła się wymówka.

- Czy twoim zdaniem to nie za wcześnie myśleć o Bożym Narodzeniu? - odparła Chiara udając, że niczego nie dostrzegła.

- Zostało raptem dziesięć dni!

Chiara poderwała się zaskoczona: nie tylko straciła poczucie upływu czasu, ale odsunęła się od otaczającej ją rzeczywistości. Już trzy tygodnie temu na ulicach pojawiły się pierwsze dekoracje świąteczne, w jej sklepie stała jodła przystrojona starymi ozdobami. Jak mogła tego nie zauważyć?

- Chiaro, nie mów, że nie planowałaś jeszcze nic na święta - ponagliła Giovanna, w której milczenie siostry wzbudziło podejrzenia.

- Nie planowałam. Myślałam, że zostało jeszcze mnóstwo czasu do...

- Masz jakieś kłopoty? Czy coś jest nie tak?

Ach, te słynne czułki uważnej, kochającej bliźniaczki! Lepiej od razu powiedzieć jej prawdę.

- Spodziewam się dziecka.

Długa cisza, która nastąpiła, była o wiele wymowniejsza niż tysiące pytań: Od kiedy? Kto jest ojcem? Dlaczego nie powiedziałaś wcześniej? Czy wszystko w porządku?

- Myślę, że to wspaniała nowina - ograniczyła się do ostrożnego stwierdzenia Giovanna, najwyraźniej bojąc się wyskoczyć z jakimś komentarzem albo pytaniem nie na miejscu. Ponieważ Chiara milczała, spytała: - Jesteś pewna? Byłaś u ginekologa?

- Tak, dziś rano - westchnęła Chiara. - Nie wiem, czy to wspaniała nowina. Przestałam już myśleć o dzieciach, a poza tym jest sporo kłopotów z...

- Co na to ojciec?

- Ojcem jest Andrea Morello i nic o tym nie wie. Nigdy się nie dowie.

- Chiaro, co to za historia? - w głosie Giovanny brzmiały niepokój i zdumienie.

- Rozstaliśmy się w zeszłym tygodniu. Sędzia dla nieletnich nie odesłałby Cecilii do domu, gdyby Andrea rozszedł się z żoną.

- Chcesz powiedzieć, że wrócił do tej wstrętnej kobiety?

- Musiał dla dobra własnej córki.

- Ale teraz będzie miał drugie dziecko i wobec niego też ma jakieś obowiązki!

- To dziecko to moja sprawa. Andrea ma dość własnych kłopotów, żeby mu dorzucić jeszcze jeden.

- Mój Boże, nie! Zgrywasz melodramatyczną, pełną poświęcenia bohaterkę? Kiedy wreszcie zdecydujesz się zostać normalną kobietą, która twardo stoi na ziemi? - tym razem w głosie bliźniaczki słychać było rozpacz i wściekłość.

- Nie wtrącaj się do tego, Giovanno.

- Kolejne piękne zdanie! Wpadłaś w tarapaty po same uszy, a ja mam się "nie wtrącać"? Pozwolić, żeby ta twoja przeklęta duma cię zniszczyła, i nie ruszyć palcem?

- Tym razem duma nie ma tu nic do rzeczy. Gdybym wciągnęła Andreę w obowiązki nowej rodziny, zniszczyłabym życie Cecilii. Tak czy inaczej, poradzę sobie. Wszystko jest lepsze niż życie u boku mężczyzny rozdartego na dwoje, który ma ciągłe poczucie winy. Jeśli chcesz mi pomóc, zrób to. Potrzebuję tego. Ale przestań mnie traktować tak, jakbym była nieodpowiedzialną wariatką, którą trzeba trzymać pod kloszem.

- Jesteś naprawdę wariatką, jeśli tak o mnie myślisz. Ale nie mam ochoty się kłócić. Jeżeli nie możesz przyjechać do Mediolanu na święta, w najbliższych dniach ja wpadnę do ciebie. Zdaje mi się, że trzeba ci złożyć życzenia.

Xvi

Chiara wyjechała z Mediolanu 27 grudnia, a następnego dnia wróciła do pracy. Chociaż cztery dni świąt spędzone z rodziną przyniosły jej odprężenie, ponadto matka i siostra okazały dużo taktu i wrażliwości, grzecznie, lecz stanowczo odrzuciła zaproszenie do przedłużenia pobytu. Potrzebowano jej w sklepie: podobnie jak podczas wystaw monograficznych, koniec roku stanowił okres wzmożonej aktywności i antykwariat Marquesa bywał wtedy zatłoczony niczym dom towarowy. Dział starej biżuterii, jeden z najbardziej obleganych przez łowców prezentów, praktycznie prowadziła Chiara, Lenzi bowiem z całym sklepem nie dawał sobie rady.

Nie chodziło tylko o pracę - Chiara chciała jak najprędzej wyjechać. Krótki pobyt w Mediolanie pozwolił jej zrozumieć, że nigdy nie potrafiłaby tu wrócić na stałe. Łączyło ją z tym miastem zbyt wiele złych wspomnień. Zbyt wiele więzów z przeszłością, o której z takim trudem starała się zapomnieć. Uświadomiła też sobie, że z tego samego powodu nie będzie mogła mieszkać w Rzymie. Nie chciała żyć w wiecznym lęku, że przypadkiem spotka Andreę, pragnęła zamknąć ten nieszczęśliwy rozdział życia. Musi znaleźć jakieś inne miejsce, gdzie będzie mogła urodzić dziecko i zacząć wszystko od nowa.

Trzeci miesiąc ciąży dobiegał końca, nie mogła zatem zbyt długo odwlekać decyzji. Sama sobie narzuciła ostateczny termin: koniec stycznia. Jeszcze jeden miesiąc spokoju, potem stopniowo, na trzeźwo i z determinacją, stawi czoło wszystkim czyhającym na nią problemom: przeprowadzce, domowi, nowej pracy, znalezieniu zaufanej osoby do opieki nad dzieckiem, podczas gdy będzie zajęta...

Trzydziestego pierwszego grudnia sklep był otwarty tylko przed południem. Ostatni klienci, para młodych Amerykanów w podróży poślubnej, wyszli o #/12#35. Paolo Lenzi właśnie zamykał drzwi, gdy pojawił się Bruno Marques. Ostatnio niemal ciągle podróżował, tak więc Chiara od wieczoru, kiedy się rozstali, nie miała okazji, by z nim porozmawiać; spotkali się kilka razy w przelocie, zawsze w sklepie i w obecności innych osób.

Lenzi zaprosił cały personel do swego biura, aby wznieść toast i złożyć życzenia noworoczne. Przyłączył się do nich Marques, który popijając szampana oznajmił, że zaproponował pewnemu francuskiemu antykwariuszowi udostępnienie lokalu i pomoc w organizacji aukcji zabytkowych lalek. Zwrócił się przy tym do Chiary:

- Mogłabyś zostać na pół godzinki? Chciałbym ci dokładniej przedstawić ten pomysł, bo właśnie ty masz się tym zająć.

Chiara zawahała się, ogarnęło ją bowiem nagłe przygnębienie. Musi mu powiedzieć, że niestety nie będzie mógł na nią liczyć - a na tę rozmowę nie czuła się jeszcze gotowa.

Marques uśmiechnął się do niej zachęcająco.

- Nie przejmuj się, otrzymasz wszelką możliwą pomoc, również z mojej strony.

Kiedy zostali sami, Bruno oznajmił, że aukcja odbędzie się za dziesięć dni. Napięcie Chiary natychmiast zelżało: mogła zaczekać z tą rozmową do zakończenia aukcji.

- Czy dziesięć dni wystarczy, żeby wszystko zorganizować? - spytała, chcąc rozproszyć ostatnie wątpliwości.

- Zrobimy co w naszej mocy, a poza tym to będzie mniejsza aukcja, bez zaproszeń. Ograniczymy się do ogłoszeń w rzymskiej prasie. Allieu, antykwariusz, narzucił ten termin ze względów księgowych. Lalki przybędą z Lyonu za dwa dni, a my skorzystamy z okazji, żeby wystawić kilka naszych egzemplarzy, które nie zostały sprzedane.

Nagle Chiara coś sobie przypomniała.

- Wśród naszych lalek jest też ta, którą Sara bawiła się w dzień napadu. Nie wiem, jak mogłam o tym zapomnieć... Jeśli nie sprawi ci to różnicy, chciałabym ją kupić.

- Jest twoja już teraz. Potraktuj ją jako prezent, jeśli można w ten sposób określić taki smutny przedmiot. - Spojrzał jej w oczy. - Nie czujesz się najlepiej, prawda?

- Nie, nie bardzo.

- Masz jakieś plany na dzisiejszy wieczór?

Chiara uśmiechnęła się.

- Będę siedzieć przed telewizorem przy kolacji i patrzeć, jak V$i$p-y bawią się czekając, aż wybije północ, a potem... - przerwała rumieniąc się. Niech to szlag, powiedziała sobie w duchu, teraz Bruno pomyśli, że żebrzę o zaproszenie, i poczuje się moralnie zobowiązany, żeby mnie ciągnąć ze sobą.

Bruno jednak najwyraźniej nie zrozumiał.

- Zazdroszczę ci. Sam nie wiem dlaczego, ale dałem się namówić na przyjęcie, które Carmen Grandi urządza u siebie w domu. Jestem potwornie zmęczony, poza tym nie znam nikogo oprócz niej i Lenziego.

Chiara poczuła ulgę, że udało jej się uniknąć upokorzenia, choć jednocześnie ogarnęło ją lekkie rozczarowanie. Bruno nie tylko nie zwrócił uwagi na jej słowa, ale nawet mu nie przyszło do głowy, że ona może być smutna i przygnębiona, spędzając w samotności ostatnią noc tego okropnego roku.

Zorientowawszy się, że znowu się jej przygląda, zerknęła na zegarek.

- Zrobiło się późno, może już pójdziemy? - spytała.

Bruno zamknął drzwi wejściowe i odprowadził ją do samochodu. Na pożegnanie podał jej rękę.

- Wszystkiego najlepszego, Chiaro. Mam szczerą nadzieję, że przyszły rok będzie lepszy niż ten.

Gorszy już być nie może, pomyślała zapalając silnik. Gdy weszła do mieszkania, dzwonił telefon. Podbiegła, by podnieść słuchawkę: była to jej siostra bliźniaczka. Chciała się upewnić, że wszystko w porządku i że Chiara zamierza spędzić sylwestra w towarzystwie. Uspokoiła ją zatem, ponieważ jednak Giovanna nie wydawała się usatysfakcjonowana jej ogólnikową odpowiedzią, skłamała mówiąc, że Paolo Lenzi zaprosił ją na przyjęcie do przyjaciół.

- Niestety nie znam ich, więc nie mogę ci podać numeru telefonu - dodała Chiara na wypadek, gdyby siostra zechciała do niej zadzwonić z życzeniami.

- W takim razie teraz się pożegnamy. Postaraj się dobrze bawić i spędzić miły wieczór. Do usłyszenia jutro rano - powiedziała na koniec Giovanna.

Chiara odłożyła słuchawkę, po czym w sypialni przebrała się w podomkę i poszła do kuchni. Mimo że pora obiadu dawno minęła, nie czuła głodu. To nic takiego,ubrania zaczynały ją wszędzie uwierać, więc opuszczenie jednego posiłku z pewnością jej nie zaszkodzi. Ograniczyła się do wypicia szklanki mleka i umoczenia w nim kilku herbatników. Dopiero dochodziła trzecia po południu, następnego dnia przypadał Nowy Rok. Perspektywa spędzenia jeszcze tylu godzin w całkowitej samotności wydała jej się nagle nie do zniesienia. Ale dokąd miałaby pójść? Do kogo? W Rzymie nie znała nikogo z wyjątkiem paru osób, które widywała podczas nielicznych wspólnych wyjść z Brunonem Marquesem. Wieczory i dni wolne zawsze rezerwowała dla Sary. Nic jej tak nie uszczęśliwiało jak przebywanie z nią.

Weszła do salonu i włączyła telewizor w nadziei na obejrzenie jakiegoś ciekawego filmu. Jednakże po bezskutecznych poszukiwaniach zatrzymała się na pierwszym lepszym kanale tylko po to, aby słyszeć czyjś głos, i położyła się na kanapie, okrywając kocem kolana.

Gdy się obudziła, minęła dziewiętnasta, w telewizji transmitowano aukcję biżuterii. Uświadomiła sobie, że jest głodna. Ruszyła do kuchni i zrobiła kanapkę z serem, którą pochłonęła ogromnymi kęsami, niemal jak żarłoczne zwierzę. Następnie przygotowała drugą - z kotletem, który został od wczoraj. Gdy skończył się chleb, ona zaś ciągle nie czuła się najedzona, otworzyła starą paczkę pieczywa testowego i wyjęła trzy kromki, których nie zdążyła jeszcze dosięgnąć szarozielona pajęczyna pleśni. Dwie włożyła do opiekacza, trzecią zjadła czekając, aż grzanki będą gotowe. Wycisnęła na nie pół tubki majonezu. Uwielbiała majonez. Wróciła do salonu, przed telewizor, niosąc tubkę, aby wyssać ją niczym butelkę ze smoczkiem.

Po zakończeniu aukcji biżuterii zaczęła się reklama urządzeń do hydromasażu. Chiara wzięła pilot i włączyła drugi program, by obejrzeć dziennik. Para młodych komików zapraszała właśnie widzów na wieczorną galę, bezpośrednią transmisję zabaw sylwestrowych w najsłynniejszych nocnych lokalach.

Chiara starała się nie myśleć o Andrei ani o tym, co będzie robił do północy. Z pewnością nie będzie siedział sam przed telewizorem, aby nie oszaleć z powodu ciszy.

Niespodziewany dźwięk telefonu pozwolił jej oderwać myśli od Andrei. To na pewno Giovanna chce sprawdzić, czy Chiara rzeczywiście wyszła. Cóż, powie jej, że właśnie wychodzi, a potem odłączy aparat, aby nie musieć odpowiadać na kolejne kontrole.

- To prawdziwy cud, że mnie jeszcze zastałaś! - rzekła radośnie nie pytając nawet, kto mówi.

Chwila milczenia.

- Proszę mi wybaczyć, zaraz pani będzie mogła wyjść.

- Kto mówi?

- Mino Binelli. Dzwonię, żeby złożyć pani życzenia i żeby powiedzieć...

- Nie ma pośpiechu. Tak naprawdę wcale nie wychodzę, kapitanie. To było kłamstwo, żeby uspokoić moją nadopiekuńczą siostrę.

- Została pani sama w domu?

- To noc jak każda inna, nawet jako młoda dziewczyna nie przepadałam za przyjęciami i zgiełkiem. Co mi pan chciał powiedzieć?

- Piątego stycznia będzie pani musiała do mnie wpaść i wolałem to pani zakomunikować osobiście. Dzięki Cecilii Morello udało nam się dotrzeć do sławetnego Fabia, ale nie mamy nawet skrawka dowodu, żeby powiązać go z napadem.

- A zeznania Cecilii?

- Fabio Garoppi ma żelazne alibi na noc, którą według Cecilii spędził jakoby na studiowaniu szczegółów skoku na pałacyk Marquesa. Chłopak twierdzi, że Cecilia wymyśliła wszystko, żeby się zemścić za to, że ją rzucił. Nie dość na tym, zapewnia, że może dowieść, iż Cecilia jest "naćpana i pomylona". Tak powiedział.

- To potworne! Musi być jakiś sposób, żeby go zdemaskować.

- Wśród wielu hipotez rozważamy także taką, że w ciągu kilku dni poprzedzających napad przyszedł do sklepu, aby się rozejrzeć. Na piątego stycznia wezwałem również Garoppiego i chciałbym, żeby mu się pani przyjrzała. Gdyby nasze przypuszczenie okazało się słuszne i gdyby go pani rozpoznała, mielibyśmy już dowód przeciwko niemu. Chłopak przysięga, że przed napadem nie wiedział nawet o istnieniu antykwariatu Marquesa.

- Przyjadę na pewno, kapitanie.

- Byłem o tym przekonany.

- Jak się czuje... Cecilia?

- Jest bardzo wystraszona. Między innymi wbiła sobie do głowy, że Fabio może pani zrobić krzywdę.

- Mnie? A z jakiego powodu?

- Niełatwo racjonalnie wyjaśnić lęki nastolatki znajdującej się w szoku. Zabrała ją pani do Orvieto, bardzo panią polubiła. Być może Cecilia boi się, że według Fabia to pani skłoniła ją do wyjawienia całej prawdy.

- Gdybym mogła porozmawiać z Cecilią, postarałabym się ją uspokoić. Proszę jej powiedzieć, żeby do mnie zadzwoniła... Już od tylu dni się nie odzywa.

- Nie chce tego robić. Odmawia wszelkich kontaktów z panią ze strachu, że jeszcze bardziej panią narazi.

- Ależ to śmieszne! Niech pan porozmawia z jej ojcem. Muszę się z nią skontaktować za wszelką cenę i może pan zdoła ją przekonać.

- Andrea zgadza się z córką. - Kapitan umilkł, później dodał poważnym tonem: - Widzenie się z panią byłoby dla niego zbyt bolesne, Chiaro.

Kwaśny smak majonezu podjechał jej do gardła, po nim nastąpił dobrze znany skurcz żołądka.

- Przepraszam... Nie czuję się najlepiej... - powiedziała pospiesznie Chiara rzucając słuchawkę.

Pobiegła do łazienki i zwymiotowała niedawny posiłek z taką gwałtownością, że oczy zaszły jej łzami. Przy każdym następnym ataku nudności wydawało jej się, że płuca jej pękają.

Gdy wszystko zwróciła, opłukała twarz i chwilę stała oparta o umywalkę, oddychając głęboko. Później wolno wróciła do salonu i zobaczyła, że zostawiła odłożoną słuchawkę. Ledwie zdążyła ją umieścić na widełkach, telefon znów zadzwonił. To był Binelli.

- Chiaro, dobrze się pani czuje? Zaczynałem się niepokoić.

- Proszę się nie martwić, już mi przeszło. Dziękuję za telefon i szczęśliwego Nowego Roku.

- Jeśli będzie pani czegoś potrzebowała, znajdzie mnie pani na komendzie. Zostanę tu aż do jutra.

- W sylwestrową noc? - spytała zaskoczona Chiara.

- Prowadzimy właśnie ważną operację i zapowiada się obława z mnóstwem aresztowań. Powinienem pojechać do żony i dzieci w góry, ale to niestety niemożliwe.

- Przykro mi... W takim razie życzę powodzenia w pańskiej operacji.

- Ja też pani życzę wszystkiego najlepszego. Jeśli nie usłyszymy się wcześniej, zobaczymy się za pięć dni na identyfikacji.

Po skończeniu rozmowy Chiara wyłączyła telefon i usiłowała skupić uwagę na ekranie telewizora, ale zbyt była podniecona, nie mogła usiedzieć na miejscu. Ponadto bolały ją wszystkie mięśnie brzucha.

Wróciła do kuchni, aby zaparzyć sobie rumianku. Kiedy stanęła na palcach i wyciągnęła rękę po pudełko z filtrami, usłyszała szum w uszach i odniosła dziwne wrażenie, jakby naraz znieruchomiała. Poczuła się tak, jakby przez całe życie stała z ręką wyciągniętą w kierunku szafki, na próżno usiłując się poruszyć.

Wstrzymała oddech, rozpoznając wszystkie cierpienia związane z tym koszmarem: bezsilność, lęk, bunt, ból. I nagle cofnęła się w przeszłość i przypomniała sobie ów odległy poranek, kiedy to straciła oczekiwane dziecko. Poszła wtedy do kuchni, żeby przygotować Marcowi śniadanie. Wspięła się, chcąc dosięgnąć dzbanka do kawy, i poczuła ciepły strumień spływający jej między nogami, a potem rozdzierający ból. Krzyczała, krzyczała i krzyczała...

Opuściła rękę i uważnie spojrzała na podłogę, przerażona na samą myśl, że znów zobaczy tę straszną plamę krwi. Uspokój się, oddychaj głęboko, wszystko w porządku, nakazała sobie. Podłoga była czysta. Splotła dłonie i położyła je na brzuchu. Dotykała go w ten sposób po raz pierwszy i poczuła, że jest zaokrąglony i napięty. Tam jest moje dziecko, pomyślała. Chociaż zaniedbywałam je przez tyle tygodni nic o nim nie wiedząc, ono ciągle rośnie i szykuje się do przyjścia na świat.

Ogarnęła ją tkliwość. Rozstawiła palce i przesunęła nimi delikatnie po brzuchu. Damy sobie radę, maleńki. Teraz jest z tobą mama, przestałeś być sam. Oczy napełniły jej się łzami. Ja też nie jestem już sama... Gdziekolwiek był Bóg, wreszcie ją zauważył, dając jej ten wielki dowód miłosierdzia.

Nie będę więcej płakać, nie będę się więcej skarżyć, nigdy więcej nie odważę się buntować ani złorzeczyć, przyrzekła sobie w duchu. Myślałam, że wraz ze śmiercią Sary moje życie się skończyło, a tymczasem zdarzył się cud...

Nowy rok zapowiadał się jako najszczęśliwszy w całym jej życiu. Chiara usiadła z powrotem w salonie, aby zaczekać na jego początek. Będzie to niezapomniana noc świętowania.

Xvii

Tak, mamo, dobrze, mamo, jak chcesz, mamo... Od chwili gdy Cecilia wróciła do domu, nie sprzeciwiła jej się ani razu, ale to uległe i milutkie zachowanie doprowadzało Marinę do wściekłości bardziej niż zwykłe niegrzeczne odżywki. Kryła się za nimi prowokacja, wyzwanie: cokolwiek powiesz, i tak mnie to nic nie obchodzi. Niekiedy, przebywając z córką w jednym pokoju. Marina w fizyczny sposób wyczuwała emanującą od niej wrogość. Nie mogła zrozumieć, dlaczego Cecilia poprosiła sędziego, aby pozwolił jej wrócić do domu, choć z drugiej strony była z tego zadowolona.

Wprawdzie Cecilia miała trudny charakter, lecz Marina kochała ją, była przecież jej matką, a poza tym nie wiedziałaby, gdzie się podziać ze wstydu, gdyby jej córkę zostawiono u babki albo umieszczono w zakładzie. Dla kogoś z ich warstwy społecznej była to krępująca, nienormalna sytuacja. Podobnie zresztą jak nagła decyzja Andrei o rozwodzie. Powrót Cecilii do domu zmusił go do wycofania się, co również stanowiło pozytywny aspekt całej sprawy.

Marina nie była jeszcze gotowa do rozwodu, aczkolwiek w przyszłości planowała taką możliwość. Życie z Andreą stało się nieznośne, przeraźliwie nudne i pozbawione wszelkich plusów. Sam Andrea wraz z upływem lat coraz bardziej ją rozczarowywał. Był z niego taki samotnik i odludek! Jaki sens być żoną sławnego adwokata, skoro odrzuca się każde zaproszenie i nie odnosi z tego żadnych korzyści? Równie dobrze mogła wyjść za jakiegoś urzędniczynę albo woźnego. Ale teraz wszystko się zmieni, wreszcie nauczyłam się bronić, pomyślała z ponurym zadowoleniem kierując się do garderoby, aby wybrać kreację na dzisiejszy wieczór. Carmen zapowiedziała wyraźnie: suknia ma być długa, ale Marina i tak włożyłaby długą, ponieważ ją wyszczupla i zakrywa nogi, jedyną część ciała, z której nie jest zadowolona.

Andrea chce żyć jak pustelnik? Proszę bardzo. Tylko że ona też ma prawo do wyboru takiego trybu życia, jaki jej się podoba. I zacznie właśnie dzisiaj, w sylwestra. Niech mąż zostanie w domu z ukochaną córeczką, skoro nie interesuje go zaproszenie Carmen - najwyżej pójdzie na przyjęcie sama, mając zresztą w perspektywie tym lepszą zabawę.

Na myśl o Cecilii poczuła kolejny przypływ złości. Dziewczyna nie chciała iść na sylwestra do swojej koleżanki Micheli, odrzuciła propozycję babki, by dotrzymała jej towarzystwa. Wszystko po to, żeby przysporzyć mi kłopotów i utrudnić życie, pomyślała Marina. Ale ja, w przeciwieństwie do jej ojca, nie pozwalam się szantażować ani nie daję sobie wmówić poczucia winy. Dołożyła starań, żeby pomóc córce: kupiła jej mnóstwo nowych ciuchów, spędzała z nią całe godziny próbując ją rozweselić, zbagatelizować to, co się stało, zaskarbić sobie jej zaufanie. Wszystko na próżno.

Czasami Marina odnosiła wrażenie, że Cecilia jej nie cierpi. Kiedy tylko się zbliżała, dziewczyna natychmiast pokazywała pazury albo zamykała się w pogardliwym i wrogim milczeniu. Po co miałabym siedzieć w salonie jak piękny, ale milczący posąg, skoro każde moje słowo wywołuje potępiające spojrzenia albo ironiczne uwagi? Nie jestem ani masochistką, ani świętą, powiedziała sobie w duchu Marina. A jeśli Cecilia chce się dusić we własnym sosie, proszę bardzo. Nie mogę pogrążać się w żałobie tylko dlatego, że ona i jej ojciec postanowili odgrywać tragedię. A teraz koniec z tymi ponurymi myślami, jest ostatni dzień roku i chyba zasługuję na udany wieczór.

Marina wyjęła z szafy suknię i przyłożyła do ciała, zastanawiając się, jaki naszyjnik i kolczyki będą do niej pasować, kolia z pereł i brylantów jest superelegancka i rozjaśnia twarz.

Weszła do łazienki, puściła wodę do wanny i nałożyła na twarz maseczkę. Kiedy zaczęła się malować, usłyszała dzwonek do drzwi wejściowych i głos Andrei, który wrócił do domu. Postanowiła nie przerywać przygotowań. Gdy zrobiła makijaż, zdjęła z włosów czepek i poprawiła je kilkoma pociągnięciami szczotki, później zaczęła się ubierać. O ósmej była już gotowa, przyjęcie zaczynało się o wpół do dziesiątej, ale postanowiła, że pojedzie wcześniej do Carmen. Pozostanie w domu, czekanie na właściwą porę i oglądanie ponurych min Cecilii i Andrei tylko popsułoby jej humor. Wyjęła z szafy futro i włożyła je, aby dać im do zrozumienia, że za bardzo się spieszy, by wysłuchiwać ewentualnych wymówek i komentarzy. Otworzyła drzwi sypialni i znalazła się twarzą w twarz z mężem. Zadrżała.

- O Boże, aleś mnie wystraszył! - zawołała śmiejąc się nerwowo.

- Wygląda na to, że nie żartowałaś. Naprawdę idziesz na przyjęcie.

Poważny głos i tragiczna mina - ależ z niego pozer, prychnęła w duchu Marina.

- Idę do przyjaciółki. Ciebie też zaprosiła.

- A Cecilia?

- Cecilia od wielu dni ciągle powtarza, że dla niej sylwester to wieczór jak każdy inny, co oznacza, że o dziesiątej położy się spać.

- I nie wydaje ci się to niepokojące? Nie sądzisz, że powinnaś coś zrobić, żeby zmieniła zdanie?

- Twoja córka jest taka jak ty: złośnica i odludek. A ja już dawno przestałam walczyć z tym waszym paskudnym charakterem.

- Taki znalazłaś sposób, żeby nie widzieć problemów Cecilii? Wmawiasz sobie, że ich powodem jest jej "paskudny charakter"? - Andrea aż kipiał ze złości.

- Jeśli ci się wydaje, że masz czułą, uległą i grzeczną córeczkę, to...

- Marino, nie mam ochoty na kłótnię. Chodź ze mną do Cecilii i razem spróbujmy ją przekonać do spędzenia miłego wieczoru. Pomyślałem, że moglibyśmy zabrać ją gdzieś na kolację, a potem do kina.

- Skończ z tym patosem! Nie chciała iść do koleżanki, a ty uważasz, że pójdzie z nami? A poza tym wydaje ci się, że sylwester spędzony z mamusią i tatusiem może być "miły"?

- Co z ciebie za matka? Nie dociera do ciebie, że właśnie teraz Cecilia potrzebuje tylko nas?

- Jestem zawsze do dyspozycji, nawet jeśli się mnie obraża i ignoruje. Ale nie dziś. Dziś idę do Carmen. Koniec kropka.

- Pójdziesz ze mną i z Cecilia...

- Bo inaczej? - dokończyła wyzywająco Marina.

- Bo inaczej twoja noga nie postanie więcej w tym domu.

- Nie sądzę, żeby sędzia Sala się na to zgodził. Zobowiązaliśmy się, że będziemy razem, nie zapominaj o tym.

Andrea popatrzył na żonę potrząsając głową.

- Ależ ty jesteś przyziemna. Idź sobie na to przyjęcie albo gdzie ci się żywnie spodoba. - Usunął się, aby zrobić jej przejście.

Marina przybyła do Carmen pierwsza.

- Mam akurat czas, żeby się uspokoić i rozluźnić - westchnęła wyciągając się na kanapie. Opowiedziała przyjaciółce nieprzyjemną scenę, którą musiała znieść.

- Nie wystarczą już ponure miny i zaczepki mojej córki, teraz jeszcze Andrea utrudnia mi życie!

- Musisz tylko poczekać, aż przestanie się durzyć w Chiarze Basile. Sędzia odebrał mu śliczną zabaweczkę dokładnie w chwili, gdy prawie miał ją w garści, nic dziwnego, że jest nieznośny i kapryśny!

- Mówisz tak, jakbym była znudzoną żoną albo pragnęła za wszelką cenę odzyskać zdradzającego męża. Nic mnie nie obchodzi, w kim się durzy Andrea. Chcę tylko żyć w spokoju, dopóki nie nadejdzie pora na rozwód.

- Oszalałaś! - oburzyła się przyjaciółka. - Nikt się nie rozwodzi z takim mężem jak twój. To tak, jakbyś wyrzuciła przez okno wygrany los na loterii. Gdzie znajdziesz takiego drugiego? Andrea zapewnia ci dobrobyt, pozycję społeczną, poczucie bezpieczeństwa. Nie dość na tym, to także wspaniały mężczyzna...

- Ale Andrea nie zapewnia mi innych, równie ważnych rzeczy, droga Carmen.

- To je sobie znajdź poza małżeństwem! Tylko nie zachowuj się jak sentymentalny podlotek albo jak wariatka, ryzykując utratę wszystkiego, co masz.

- Chcę postawić wszystko na jedną kartę, żeby mieć jeszcze więcej - powiedziała niemal uroczyście Marina.

Carmen spojrzała jej prosto w oczy.

- Jeśli masz na myśli Brunona Marquesa, popełniasz największy błąd w swoim życiu.

- A co ty o nim wiesz? - obruszyła się Marina.

- To, co mówią jego dawne flamy: to facet w rodzaju "szybki numerek i w nogi", bardzo niewielu kobietom udało się zjeść z nim śniadanie w łóżku. Na ogół po upojnym wieczorze wraca na noc do siebie i odzywa się dopiero wtedy, gdy ma ochotę na następny wieczór. Kiedy namiętność wygasa, znika na zawsze.

- Wcześniej czy później znajdzie wreszcie kobietę, z którą zostanie dłużej.

- Jasne, za jakieś piętnaście lat, kiedy będzie chciał mieć małego antykwariusza, dziedzica firmy Marquesów, a zdrowie nie pozwoli mu już na spędzanie każdej nocy w innym łóżku, ożeni się z olśniewającą dwudziestolatką i zostanie z nią dłużej.

- A jeśli się wcześniej zakocha? Przecież może się tak zdarzyć.

Carmen spojrzała na nią niemal ze współczuciem.

- Skoro nie zdarzyło się z Basile, na pewno nie zdarzy się z tobą. Chiara to typowa wierna wdowa, piękna i pogrążona w bólu, którą mężczyzna chce za wszelką cenę chronić i która wyzwala w nim najlepsze instynkty. A jednak wygląda na to, że Marques ją rzucił i znowu została na lodzie.

- Ta cała Chiara to po prostu nudziara. Żaden normalny mężczyzna nie może z nią wytrzymać.

- Marino, jeśli mogę dać ci jakąś radę, postaraj się nie dopuszczać do niej Andrei. Miej sobie romans z Marquesem, ale nie trać z oczu męża i bądź ostrożna. Przede wszystkim pozbądź się złudzeń.

- Wydaje mi się, że podobam się Brunonowi.

- Na pewno tak. Żaden mężczyzna nie zaczyna romansować z kobietą, która mu się nie podoba.

Marina już miała coś odpowiedzieć, ale Carmen właśnie wstała na powitanie pary przyjaciół. W ciągu dwudziestu minut salon zapełnił się gośćmi. Marina rozpoznała kilku fotografików z żurnali mody, paru dziennikarzy, prezenterkę telewizyjną i byłą angielską modelkę, która znajdowała się u szczytu sławy wiele lat temu, w tym samym okresie co Grandi. Osobiście nie znała jednak żadnej z zaproszonych osób, co najwyżej z widzenia, toteż skrępowana zaczęła krążyć nerwowo wśród grupek, które się potworzyły. A jeśli Bruno w ostatniej chwili postanowił nie przyjść?

Jej wątpliwości już miały zamienić się w pewność, gdy wreszcie spostrzegła go w progu w towarzystwie Paola Lenziego. Pohamowała chęć wybiegnięcia mu na spotkanie i pod byle pretekstem wtrąciła się niezdarnie do rozmowy jakiejś stojącej kilka kroków dalej pary. Nie chciała, by Bruno Marques domyślił się, że czekała na niego samotna i smutna. Kątem oka dojrzała, że podaje rękę Carmen, wita się z osobami, które najwyraźniej znał, i wreszcie kieruje na środek pokoju. Zatrzymała go jakaś niemłoda kobieta, z całą pewnością klientka jego sklepu, później była modelka - może dawna flama? W końcu, gdy Marina zaczynała już drżeć z niecierpliwości, Bruno rozejrzał się wokół i wypatrzył ją w tłumie. Ostentacyjnie przeprosiła swych rozmówców, celowo ociągając się przez kilka chwil, po czym bardzo powoli ruszyła mu naprzeciw.

- Dawno przyszedłeś? - spytała obojętnie.

- Parę minut temu. Wyglądasz prześlicznie.

Przerwał im donośny głos Carmen, zapraszającej gości, aby przeszli do sąsiedniego pokoju, w którym przygotowano szwedzki stół.

- Obsłużcie się sami, ale pamiętajcie, że za godzinę przyjdzie discjockey i zaczną się tańce! - zakończyła radośnie.

Bruno Marques zrobił przerażoną minę.

- Carmen chyba wzięła nas za dzieci...

- Nie jesteśmy jeszcze tacy starzy - odparła z uśmiechem Marina.

- Prawdę mówiąc w jednakowym stopniu nie cierpię jeść na stojąco i tańczyć. Co byś powiedziała na to, żeby zmienić lokal?

- Carmen byłoby bardzo przykro... A poza tym w sylwestrową noc wszędzie jest hałas i tańce!

- Ale nie u mnie w domu.

Tak wyraźne zaproszenie po zaledwie dwóch randkach wprawiło ją w popłoch. Bruno nie należał do mężczyzn, którym się odmawia, z drugiej jednak strony krępowało ją, że musi natychmiast się zgodzić, z pominięciem ciepłej fazy wstępów i słownego flirtu.

- No to jak, wychodzisz ze mną czy zostajesz? - usłyszała niecierpliwy głos Brunona.

- Muszę wrócić o określonej porze... Może lepiej odłóż...

- Nie proszę cię, żebyś ze mną zamieszkała. O określonej porze weźmiemy taksówkę i wrócisz do domu.

- Dobrze. Pójdę się pożegnać z Carmen.

Chwycił ją za ramię.

- Nawet nie zauważy, że wyszliśmy.

Ku ogromnej uldze Mariny, ledwie Bruno wprowadził ją do domu, jego zachowanie uległo zmianie. Bezceremonialność ustąpiła miejsca wyszukanej grzeczności, zniknął wszelki pośpiech.

Pomógł jej zdjąć futro i poprosił, by rozgościła się w salonie, podczas gdy sam w kuchni zajął się przygotowaniem kolacji. Odrzucił propozycję pomocy, po czym zaskoczył ją, wnosząc kilka minut później tacę różnego rodzaju kanapek z kawiorem i łososiem.

Jedli bez pośpiechu, rozmawiając jak para starych przyjaciół. Gdy objął ją i poprowadził do sypialni, zdążyła się już całkowicie odprężyć i uspokoić. Rozbieranie się w jego towarzystwie wydało jej się czymś zupełnie naturalnym. Później zrozumiała, dlaczego kobiety popełniają dla niego szaleństwa: Bruno kochał się namiętnie, ale bez pośpiechu. Podniecał ją dotyk jego palców, które przebiegały po całym jej ciele, zatrzymując się z ciekawością i pieszcząc najbardziej intymne okolice... Gdy wreszcie w nią wszedł, wydała z siebie wyzwalający jęk. Jeszcze nigdy żaden mężczyzna nie posiadł jej z takim zapamiętaniem i taką zręcznością. Pragnę go, pomyślała, gdy zsunął się z jej ciała i położył na boku. Nagle pojęła, że pragnie go nie tylko dlatego, że przy nim będzie mogła wreszcie wieść wesołe i satysfakcjonujące życie. Niechby ją nawet trzymał zamkniętą w pokoju - wcale by się tym nie przejmowała, byleby tylko przychodził do niej co wieczór i kochał się w ten sam zachwycający sposób. Dzięki Brunonowi odkryła w sobie dumę z posiadania ciała zdolnego do sprawiania i otrzymywania rozkoszy. Po raz pierwszy poczuła się w pełni kobietą.

- Chcesz się czegoś napić? - spytał nieoczekiwanie.

- Nie, dziękuję. Która godzina?

Bruno spojrzał na zegarek.

- Druga. Chyba pora, żebyś...

- Szczęśliwego Nowego Roku, kochany.

- Nawzajem. - Włożył szlafrok i wstał z łóżka. - Idę się napić wody. Jeśli chcesz skorzystać z łazienki, jest za tamtymi drzwiami po prawej stronie.

Marina prędko wzięła prysznic i ubrała się. Bruno czekał na nią w salonie, z głową na oparciu kanapy i szklanką wody mineralnej w dłoni.

- Mam ci zawołać taksówkę? Chyba się nie pogniewasz, jeśli cię nie odwiozę...

- Mogę jeszcze trochę zostać, jest dopiero wpół do trzeciej. - Usiadła obok niego. - To był najbardziej podniecający sylwester w moim życiu... - szepnęła muskając jego ramię.

- Powiedzmy, że spędziliśmy go najlepiej jak się dało. Nie cierpię obowiązkowych przyjęć.

- A czego jeszcze nie cierpisz? - głos Mariny był głęboki i poufały.

- Po co o tym mówić? To niegroźne uprzedzenia, które zawsze udaje mi się przezwyciężyć.

- No to odwróćmy pytanie: co cię najbardziej zachwyca i pociąga?

- Wszystko, co nie zostało z góry zaplanowane. Przeżywam przypadkowe emocje i zachwyty, to znaczy zapalam się do niespodziewanych wydarzeń.

- Czy nasze spotkanie jest owocem przypadku? - spytała podchwytliwie Marina.

Bruno obdarzył ją przelotnym uśmiechem.

- Przyjąłem zaproszenie Carmen tylko po to, żeby móc cię porwać i przywieźć tutaj. Przypadek sprawił, że poznałem piękną kobietę, a ja postanowiłem posunąć się dalej.

Marina zarumieniła się z zadowolenia.

- W ciągu piętnastu lat małżeństwa zdradziłam męża dopiero po raz trzeci - wyjaśniła prędko. - Na ogół nie ulegam tak prędko.

- Kim byli tamci dwaj?

Marina wzruszyła ramionami.

- Nawet nie pamiętam, to były przelotne znajomości bez znaczenia. Moje małżeństwo nigdy nie dawało mi zadowolenia ani nie było szczęśliwe.

- Żadne małżeństwo nie jest udane, jeśli nie ma już w nim uczucia.

- Niestety, między mną i Andreą zabrakło nawet tego. Pobraliśmy się, bo byłam w ciąży.

- Rozumiem - zerknął na zegarek. - Nie sądzisz, że zrobiło się późno?

- Opowiedz mi o Chiarze Basile - poprosiła bez związku.

Bruno popatrzył na nią zaskoczony.

- Co ma do rzeczy Chiara?

- Miałeś z nią długi romans. A mój mąż był nawet gotów się rozwieść z miłości do niej. To normalne, że jestem ciekawa. Jest dobra w łóżku? Co ma w sobie takiego, że nie sposób się jej oprzeć? A ty dlaczego ją rzuciłeś?

- To ona mnie rzuciła.

Marina aż otworzyła usta ze zdziwienia.

- To niemożliwe!... Bardzo cierpiałeś?

- Przeciwnie, poczułem ogromną ulgę. Zaczynałem się do niej za bardzo przyzwyczajać. Co ma w sobie takiego, że nie sposób się jej "oprzeć", jak ty to nazywasz, nie wiem. Może to, że jest całkowicie pozbawiona kokieterii. Jednym słowem, nie robi nic, żeby podobać się mężczyźnie, a reakcje, jakie wywołuje, są jej kompletnie obojętne.

- To strategia stara jak świat - zauważyła kwaśno Marina.

Wystarczyło sprowadzić rozmowę na temat tej kobiety, żeby Bruno natychmiast stał się gadatliwy i wylewny. Naraz poczuła lęk przed tym, co jeszcze mógłby powiedzieć, gdyby nadal pytała go o tę całą Basile. Nie wiedziała, o czym innym rozmawiać, aby podtrzymać jego zainteresowanie, zdecydowała więc, że postąpi najmądrzej, jeśli sobie pójdzie. Spojrzała na zegarek.

- Chyba najwyższy czas wezwać taksówkę.

Bruno skinął głową.

- Rzeczywiście, zrobiło się późno. Jeszcze będziemy mieli niejedną okazję, żeby się spotkać.

Marina rozmyślnie powstrzymała się przed zabieganiem o mniej ogólnikową obietnicę. Lubi kobiety opanowane i nieuchwytne? Doskonale, będzie właśnie taka.

Xviii

W noworoczny poranek Chiara obudziła się po raz pierwszy bez zwykłych mdłości, które kazały jej codziennie biec do łazienki. Otworzyła okna i zobaczyła, że jest piękny dzień. Postanowiła przejść się trochę. W jej stanie odrobina ruchu i świeżego powietrza mają zbawienny wpływ, toteż zdecydowała, że odtąd każdego dnia będzie chodzić na krótki spacer. Zeszła po schodach i dwukrotnie okrążyła osiedle, oddychając pełną piersią. Bar naprzeciwko był otwarty, przeszła więc na drugą stronę jezdni. Na dworze został jeszcze jeden wolny stolik, usiadła i zamówiła cappuccino i ciastko drożdżowe.

Gdy wróciła do domu, na automatycznej sekretarce znalazła trzy wiadomości. Nacisnęła guzik. Mino Binelli pytał, jak się miewa, i powiadamiał, że dziś także będzie pełnił służbę. Paolo Lenzi, złożywszy jej życzenia, prosił, aby nazajutrz przyszła do sklepu na godzinę przed otwarciem, bo będą omawiać szczegóły wystawy lalek.

Trzeci telefon był od Cecilii Morello:

- Brak mi ciebie, kocham cię i życzę ci szczęśliwego Nowego Roku.

Cecilia mówiła półgłosem i w pośpiechu, jakby się bała, że ktoś ją usłyszy albo zaskoczy w trakcie przekazywania tej wiadomości. Ja też bardzo cię kocham i tęsknię za tobą, pomyślała Chiara. Wzięła kartkę i pióro, po czym napisała kilka słów podziękowania, postanawiając, że odda kopertę kapitanowi Binellemu, aby wręczył ją osobiście Cecilii.

W południe przygotowała sobie befsztyk z surówką, po czym postawiła talerz na tacy i usiadła przed telewizorem. Poczucie osamotnienia gdzieś się ulotniło, miała przecież dziecko. I zdawała sobie sprawę z jego obecności. Czuła się pogodna, w harmonii z samą sobą.

Po południu postanowiła trochę posprzątać w domu, zaczynając od biblioteki. Zamierzała skorzystać z okazji i odłożyć na bok wszystkie książki i przedmioty, których nie weźmie ze sobą podczas przeprowadzki. Zawiązała na głowie chustkę, przepasała się fartuszkiem i cierpliwie zabrała się do dzieła, coraz bardziej zdziwiona masą niepotrzebnych rzeczy, które nagromadziły się w ciągu niespełna dwóch lat.

Dźwięk dzwonka zmusił ją do przerwania pracy. Kto to może być w noworoczne popołudnie? Przez wizjer dojrzała twarz Brunona Marquesa.

- Ale niespodzianka - zawołała otwierając drzwi.

Bruno wręczył jej butelkę szampana.

- Możesz to włożyć do lodówki? Mam nadzieję, że nie jest za późno na toast.

- Nie, skądże. - Jedną ręką chwyciła butelkę, drugą zdjęła z głowy chustkę.

- Przepraszam, ale właśnie robiłam porządki. Rozgość się, znasz drogę...

Wstawiła szampan do lodówki i poszła do salonu.

- Paolo Lenzi już mnie uprzedził, że mam jutro przyjść wcześniej.

- Nie jestem tu po to, żeby rozmawiać o pracy. Miałem ochotę pobyć trochę z tobą, to wszystko.

Chiara uśmiechnęła się do niego bez śladu skrępowania. Każda inna kobieta byłaby zakłopotana, pomyślał Marques, zwłaszcza wobec mężczyzny, który tak jak on w tej chwili nie wie, co powiedzieć, i tylko patrzy na nią. Poczuł się trochę śmieszny.

- Co robiłaś wczoraj wieczorem? - spytał, żeby przerwać milczenie.

- Siedziałam w domu i oglądałam telewizję.

- Przykro mi. Powinienem był...

- Wyobraź sobie, że nie chciałam wzbudzić w tobie współczucia. Wręcz przeciwnie. Dzięki mojej siostrze, a potem mężowi, którzy wyciągali mnie na siłę z domu, wypróbowałam wszystkie możliwe sposoby witania Nowego Roku: tańce, kolacje, grę w tombolę albo w karty, wyjazdy w góry. A nawet kochanie się. Niestety, bez skutku: trzydziestego pierwszego grudnia ogarnia mnie paraliżujący smutek.

- Siedzieć samej w domu to jeszcze gorzej! - zauważył Bruno.

- Wcale nie. Krócej się męczę, bo mogę iść wcześniej spać i w ten sposób omija mnie najokropniejszy moment: toast o północy. Czuję się obca wśród ludzi, którzy śmieją się i świętują. Gdy wszyscy wychwalają nowy rok, ja żegnam się ze smutkiem ze starym. Jako jedyna z czułością i nostalgią urządzam mu pogrzeb...

- Jesteś śmieszna...

- Nie, ja tylko ciągle pakuję się w kłopoty.

- Obiecuję, że w przyszłym roku przyjadę do ciebie i urządzimy biednemu staruszkowi pogrzeb jak się należy. Tylko ty i ja...

- Kto wie, gdzie będę za rok.

- A gdzie chcesz być? - roześmiał się. Zauważył, że Chiara ma dziwną, jakby wystraszoną minę.

- Masz jakieś plany, o których mi jeszcze nie powiedziałaś, czy tylko tak mówisz? - spytał nagle poważniejąc.

Chiara zawahała się na moment, po czym rzekła:

- Postanowiłam wyjechać z Rzymu. I to jak najszybciej.

- Dokąd? I dlaczego? - niemal na nią napadł.

- Na razie nie mogę ci tego wyjaśnić. I wolałabym, żebyś nie zadawał pytań.

- Podjęłaś tę decyzję nic mi nie mówiąc? A na co czekałaś, żeby mi o tym powiedzieć?

- Miałam zamiar to zrobić po wystawie lalek.

- Myślałem, że jestem twoim najlepszym przyjacielem. Tak mnie przynajmniej zapewniałaś tego pamiętnego wieczoru, kiedy mnie rzuciłaś.

- I rzeczywiście jesteś moim najlepszym przyjacielem.

- Przyjaciele są po to, żeby im się zwierzać, prosić o pomoc i radę! - odparł obrażonym tonem Bruno.

Chiara uśmiechnęła się:

- Ale nie ci strasznie zajęci i wiecznie nieobecni. Ostatnio mieliśmy raczej mało okazji do rozmowy.

- Masz rację. Ale teraz jestem tu i możemy pogadać.

- To będzie długa i trudna rozmowa. A ja nie czuję się jeszcze gotowa do niej.

Bruno zmrużył oczy.

- Może wcale nie ma takiej potrzeby. Za twoją decyzją kryje się Andrea Morello, prawda?

- Prosiłam, żebyś mi nie zadawał pytań...

- Dobrze. Tak czy inaczej, bądź pewna, że nie pozwolę ci zrobić żadnego głupstwa tylko po to, żebyś mogła uciec przed żonatym mężczyzną. Małżeństwo Morella nie potrwa długo i jeśli go naprawdę kochasz, musisz mieć po prostu odrobinę cierpliwości.

- Bruno, nie chcę o nim mówić. I w ogóle o żadnych osobistych sprawach.

- Powiedz mi tylko, kiedy chcesz się przeprowadzić.

- W styczniu.

Bruno aż podskoczył.

- Tak szybko?

- Tak. Chyba szampan się już dostatecznie schłodził. Spełnimy toast?

Następnego dnia rano Chiara przyszła do sklepu kwadrans po ósmej. Paolo Lenzi i Bruno już tam byli. Lalki zostały sfotografowane we Francji przez ich właściciela i Bruno pokazał jej zdjęcia.

- Dostałem też negatywy. Zrobimy dużo odbitek i będziemy je rozdawać zamiast katalogu, tylko przedtem z tyłu nakleimy karteczki ze wszystkimi potrzebnymi informacjami.

- Brakuje zdjęć naszych lalek, które zamierzasz wystawić na aukcję.

- Ty się tym zajmij. Powinnaś się też skontaktować z kimś z "Messaggera". Krótki artykulik na temat lalek i wystawy bardzo by nam pomógł.

Bruno zachowywał się tak, jakby zapomniał o wczorajszym spotkaniu. Wszystkie następne rozmowy z Chiarą również ograniczył do spraw ściśle zawodowych.

Piątego stycznia, zgodnie z umową, Chiara udała się na komendę, aby zidentyfikować Fabia Garoppiego. Chiara nigdy nie zapomni tego okropnego chłopaka: wąskie usta, bezczelne spojrzenie i szyderczy uśmiech stanowiły w jej mniemaniu wizerunek samego zła. Żywiła instynktowne, głębokie przekonanie o jego winie, ale niestety nigdy wcześniej go nie widziała. I musiała uczciwie powiedzieć o tym Binellemu.

W przeddzień rozpoczęcia aukcji Bruno pokazał jej rzadką i zachwycającą rosyjską ikonę z czystego złota i platyny.

- Za pół roku chciałbym zorganizować wielką wystawę ikon, przygotuj się do gigantycznej pracy - powiedział.

- Zapomniałeś, że za pół roku już mnie tu nie będzie - zauważyła ze spokojem Chiara.

- Nie mów głupstw. Musimy jeszcze porozmawiać.

Już miała coś powiedzieć, ale podszedł do nich Paolo Lenzi w towarzystwie Mariny Morello. Widok żony Andrei wywołał u Chiary niedorzeczne zakłopotanie, spostrzegła wszakże, iż Bruno również zdaje się osobliwie poirytowany. Z pewnością czuł się skrępowany z jej powodu. Chiara zmusiła się do zachowania spokoju, powitała Marinę najserdeczniejszym uśmiechem, na jaki potrafiła się zdobyć, po czym zupełnie naturalnie oznajmiła:

- Muszę wracać do pracy, Bruno.

- Proszę mnie nie opuszczać! - zatrzymała ją Marina. - Szukałam właśnie pani. Jutro są urodziny mojej teściowej i Andrea poprosił mnie, żebym wybrała dla niej prezent.

- Ja mogę pani pomóc - wtrącił natychmiast Bruno.

Marina zwróciła się do Chiary:

- Wolę, żeby pani mi coś doradziła. Obiecuję, że nie zajmę pani dużo czasu.

- W porządku, proszę za mną. - Zorientowawszy się, że okazała się niemal nieuprzejma, Chiara dodała grzecznie: - Proszę się nie spieszyć. Czy ma pani jakiś konkretny pomysł na prezent?

- Niestety nie. Wiem, że poznała pani moją teściową, więc orientuje się pani, że to niezwykle wybredna i rozpieszczona kobieta.

Chiara wolała nie odpowiadać.

- Starszym paniom bardzo podobają się broszki. Chce pani jakąś obejrzeć?

- Mogłaby pani zaproponować coś... bardziej oryginalnego?

- Nie znam pani teściowej wystarczająco dobrze, aby wiedzieć coś na temat jej upodobań.

Marina zdawała się nie dostrzegać nuty prowokacji w jej głosie.

- Słusznie - odrzekła z uśmiechem. - Matka mojego męża kocha dom i bibeloty.

- W takim razie może piękna poduszka obszyta oryginalnymi kawałkami starych dywanów kaukaskich? Albo minikolekcja słoników ze srebra i kamieni półszlachetnych? Albo prześliczny abażur w stylu liberty od Tiffany.ego? Albo...

- Pani ma anielską cierpliwość - przerwała Marina posyłając jej kolejny uśmiech. - Bardzo pani dziękuję, naprawdę. Proszę kontynuować.

- Mamy bardzo piękne bibeloty z kości słoniowej, jeśli pani teściowa lubi takie rzeczy. Są też stare wachlarze, szkatułki na biżuterię z laki z intarsjami z macicy perłowej.

- Bruno Marques ma prawdziwe szczęście: jest pani wyjątkową współpracownicą. Proszę dalej.

Chiara już miała kontynuować wyliczanie, uruchamiając całą swą zdolność do samokontroli, ale na szczęście przyszedł jej z odsieczą Paolo Lenzi.

- Jest do ciebie telefon w gabinecie Brunona. Ja się panią zajmę.

Chiara pospiesznie odeszła. W gabinecie Bruno wskazał jej krzesło.

- Odpręż się, nie ma żadnego telefonu. Domyśliłem się, że jesteś w kropce, więc posłałem Paola, żeby cię zawołał pod byle jakim pretekstem.

- Zasłużyłeś sobie na dozgonną wdzięczność. Jeszcze dwie minuty, a byłabym się załamała - odrzekła żartobliwie, choć to spotkanie wiele ją kosztowało: czuła pulsowanie w skroniach i jakieś dziwne drżenie w całym ciele.

Bruno zdawał się to dostrzegać.

- Chcesz wyjść i zaczerpnąć świeżego powietrza?

Pokręciła głową.

- Nie, wolę tu posiedzieć. - Głos jej drżał, oczy miała pełne łez.

- Chiaro, o co chodzi? Czy ta idiotka cię obraziła? Powiedziała coś, co cię zmartwiło, sprawiło ci ból?

- Nie, nie. Ona nie ma z tym nic wspólnego.

- Chiaro, obserwuję cię już od wielu dni. Jest coś, o czym nie chcesz mi powiedzieć, coś poważnego, czym się martwisz...

Uśmiechnęła się do niego przez łzy.

- Dlaczego nie zakochałam się w tobie?

- Sam zadaję sobie to pytanie. W tej chwili jednak o wiele bardziej chciałbym się dowiedzieć, co się z tobą dzieje, Chiaro?

- Jestem w ciąży. - Wreszcie to powiedziała.

- O Chryste... Nie ma potrzeby pytać, kto jest ojcem.

- Właśnie. I nie ma też sensu pytać, dlaczego muszę wyjechać z miasta. Andrea Morello nic nie wie, a ja nie chcę, żeby się dowiedział. Nigdy.

- Tak mało go cenisz? - Bruno odzyskał panowanie nad sobą.

- Przeciwnie. Właśnie dlatego, że wiem, jak bardzo jest odpowiedzialny i uczciwy, nie chcę go ranić zmuszając do wybierania między dwojgiem dzieci.

- Zadecydowałaś więc za niego, że jedno mu odbierzesz. Ukrywanie przed nim prawdy jest jeszcze gorsze. Czy nie wydaje ci się to nieuczciwe?

- Nie tak jak powiedzenie mu o wszystkim. Bardzo mnie kocha i martwi się o mnie, poczułby się przyparty do muru. Na pewno rozwiódłby się z żoną, a koszty tego kroku poniosłaby Cecilia.

- Chiaro, już ci to mówiłem: dni małżeństwa Morellich i tak są policzone.

- Mylisz się! Z miłości do córki jest gotów się unieszczęśliwić, zadać sobie gwałt. Tylko ja wiem, ile go kosztowała rezygnacja z naszej wspólnej przyszłości. A jednak się nie zawahał.

- Gdyby wiedział, że oczekujesz dziecka, nigdy by tego nie zrobił. Tego gwałtu nie mógłby sobie zadać.

- Bruno, jestem pewna, że wybrałam rozwiązanie najlepsze dla wszystkich.

- Ale nie dla ciebie! Twoje plany to czyste szaleństwo,. chcesz przenieść się nie wiadomo gdzie, nie mając domu ani pracy, i czekać na urodzenie dziecka. Nie pozwolę ci na to, Chiaro.

- Nie możesz.

- A właśnie że mogę. Tylko spróbuj wyjechać, a polecę do Morella i wszystko mu powiem.

- Zdajesz sobie sprawę, że to szantaż?

- Naturalnie. I cieszę się, że to zrozumiałaś.

- Jeśli ośmielisz się powiedzieć Andrei albo komukolwiek innemu to, co ci wyjawiłam w tajemnicy, przysięgam, że...

- Będę milczał, pod warunkiem że tu zostaniesz.

- Ale co mam robić? Najpóźniej za miesiąc nie będę mogła dłużej ukrywać ciąży... I Andrea dowie się, że oczekuję jego dziecka! - Chiara wydała niemal ryk rozpaczy.

Bruno popatrzył na nią dziwnie.

- Dowie się tylko, że oczekujesz dziecka, niekoniecznie jego dziecka.

- Andrea wie doskonale, że to jedyna możliwość.

- Wystarczy, żebyś mu odebrała tę pewność.

Chiara potrzebowała dobrych paru chwil, aby pojąć sens słów Brunona, gdy zaś zrozumiała, na jej twarzy odmalowały się niedowierzanie i przerażenie.

- W praktyce powinnam dać mu do zrozumienia, że podczas gdy byliśmy razem i snuliśmy plany na przyszłość, sypiałam też z innymi mężczyznami!

- No, nie przesadzaj - Bruno z uśmiechem sprowadził ją na ziemię. - Wystarczy jeden mężczyzna.

- Które z nas dwojga oszalało? Nie potrafiłabym zrobić czegoś podobnego, nawet gdyby...

- Nawet gdyby to był jedyny sposób, żeby utrzymać Morella z dala od ciebie i zapewnić bezpieczeństwo sobie i dziecku?

Chiara potrząsnęła głową.

- Nigdy nie uwierzy, że mogłam go zdradzić.

- I tu się mylisz. Wielka miłość ogłupia mężczyznę i odbiera mu pewność siebie. Jednym słowem, im bardziej kocha, tym więcej podłości jest gotów wybaczyć ukochanej kobiecie.

- Andrea nie ma tak pokrętnego usposobienia! A przede wszystkim nie jest idiotą - sprzeciwiła się Chiara gwałtownie.

- Więc w razie konieczności powiedz mu, że to ja jestem ojcem dziecka. Założymy się, że ci uwierzy?

- To niemożliwe. Dobrze wie, że odeszłam od ciebie na długo przed... - przerwała nagle. - Zgodziłbyś się udawać? Podawać się za ojca nie swojego dziecka?

- Nie sądzę, żeby ucierpiała na tym moja reputacja.

- Odpowiedz szczerze: dlaczego jesteś gotów zrobić to wszystko dla mnie? - spytała Chiara patrząc mu w oczy.

- Bo jesteś najlepszą kobietą, jaką znam, i nie zniósłbym, gdybyś znów cierpiała.

- Co było nie tak między nami, Bruno? - westchnęła Chiara.

- Lęk. Ty mnie za bardzo absorbowałaś, a ja nie byłem dostatecznie godny zaufania. Rzucając mnie, mocno zraniłaś moją męską dumę, ale w głębi serca poczułem ulgę, że uniknąłem niebezpieczeństwa, bo gdybym się zakochał tak bardzo, żeby się z tobą ożenić, żyłbym w paraliżującym przeświadczeniu, że się nie nadaję. W rezultacie ty byłabyś nieszczęśliwa i zawiedziona. Poświęciłem sporo czasu, żeby to wszystko przemyśleć, i w końcu doszedłem do olśniewającego wniosku: kocham cię jako człowiek, nie jako mężczyzna. Jesteś najlepszym przyjacielem, jakiego kiedykolwiek miałem.

- Ja też cię kocham jako człowiek.

- Więc nie pytaj mnie, dlaczego zrobiłbym wszystko, żeby ci pomóc.

Chiara znów miała oczy pełne łez.

- Stałam się bardzo wrażliwa... Postaraj się nie dostarczać mi więcej tak silnych wzruszeń - usiłowała zażartować.

Bruno wstał.

- Chodź, dość pracy na dzisiaj. Odwiozę cię do domu.

- Muszę jeszcze skatalogować trzy lalki i przyczepić im karteczki, a poza tym...

- Jak będziesz niegrzeczna, zawołam Marinę Morello i powiem, żeby cię zjadła! - zagroził jej Bruno.

Wieczorem zadzwonił kapitan Binelli. W wyniku dochodzenia Fabio Garoppi został uniewinniony, a Cecilię, jako ofiarę oszustwa złodziei, objęto całkowitą ochroną. W konsekwencji jej zeznań na niekorzyść Fabia nie można było uznać za wiarygodne, ponieważ nie zarzucono jej współudziału w napadzie. Bandyci, których wina nie ulegała wątpliwości, zmarli tragicznie, tak więc sprawę zamknięto.

Chiara podziękowała Binellemu za te informacje. Nie była zdolna do odczuwania ani goryczy, ani smutku: proces i tak nigdy by jej nie zwrócił Sary. Mimo wszystko istniał też pozytywny aspekt: wreszcie Cecilia będzie mogła powrócić do normalnego życia.

Następnego dnia Chiarę obudziło bolesne kłucie w podbrzuszu. Chociaż było jeszcze bardzo wcześnie, przerażona zadzwoniła do ginekologa. Lekarz wyznaczył jej wizytę na dziesiątą. O dziewiątej Chiara zatelefonowała do sklepu, aby uprzedzić, że się spóźni, po czym wyszła z domu z sercem ściśniętym od niepokoju, prosząc w duchu Boga, aby to nie było poronienie.

Ginekolog uspokoił ją po badaniu: wszystko jest na jak najlepszej drodze, kłucie spowodowane zostało lekkim skurczem macicy, stanowiącym normalną dolegliwość ciążową. Przepisał jej jakieś krople i zalecił dzień odpoczynku. Chiara ponownie zadzwoniła do sklepu i ze wstydem wyjaśniła Brunonowi, że nie będzie mógł na nią liczyć do końca dnia. Przyjedzie dopiero wieczorem na aukcję.

- Nie przejmuj się, damy sobie radę. Tak świetnie wszystko zorganizowałaś, że to będzie po prostu bułka z masłem - odrzekł uprzejmie Bruno.

O osiemnastej zadzwoniła znowu: połowa wystawionych lalek została sprzedana w ciągu dnia, na aukcję mają przybyć prawdziwe tłumy.

W tej samej chwili Chiara uświadomiła sobie, że poprzedniego dnia, zdenerwowana spotkaniem z Mariną Morello i zmuszona przez Brunona do opuszczenia sklepu w wielkim pośpiechu, zapomniała zabrać starą lalkę, którą jej podarował. Ostatnią zabawkę Sary.

- Na pewno ciągle jest w twoim biurze - wyjaśniła z niepokojem Chiara. - Odłóż ją natychmiast na bok, jeśli jeszcze tego nie zrobiłeś.

Po drugiej stronie zaległa niespodziewana cisza.

- Bruno, słyszałeś, co powiedziałam?

- Tak, ale obawiam się, że zaszło nieporozumienie...

- O jakim nieporozumieniu mówisz?

- Nie widzę twojej lalki. Mam nadzieję, że nikt przez pomyłkę jej nie skatalogował i nie przeznaczył do sprzedaży.

- Upewnij się natychmiast, że tak się nie stało! Poszukaj jej!

- Możesz na mnie liczyć - odparł Bruno odkładając słuchawkę.

Xix

Niekiedy Marina Morello była przekonana, że posiada zdolności paranormalne. Z pewnością miała nieomylny węch, pozwalający jej chwytać w lot, wyczuwać, widzieć z tyłu. Nawet jeśli nie działała świadomie, pracował za nią instynkt. Jakimże bowiem sposobem, jeśli nie za sprawą przewidującego instynktu, weszła w posiadanie starej lalki leżącej na biurku Brunona Marquesa? Obszedłszy cały sklep, najpierw w towarzystwie Chiary Basile, potem Paola Lenziego, zajrzała do jego biura, aby się z nim pożegnać. Brunona nie było. Jednakże króciutki rzut oka wystarczył, aby zwróciła uwagę na lalkę.

- Czy ona jest na sprzedaż? - spytała Lenziego.

- Nie wiem. Prawdopodobnie ma jakąś wadę i dlatego nie została wystawiona na aukcję. Albo dopiero trzeba ją skatalogować...

- Chciałabym ją kupić. Czy to możliwe?

- Oczywiście, wszystko, co znajduje się w sklepie, jest do sprzedania. Tylko musisz zaczekać, nie znam ceny ani pochodzenia tej...

- Chciałabym ją mieć natychmiast. - Och, ten niewysłowiony węch...

Zakłopotany Paolo wziął do ręki lalkę.

- Niełatwo jest tak z marszu dokonać dokładnej wyceny.

- Chyba masz w katalogu podobne lalki. Wystarczy sprawdzić, jaka jest ich cena...

Wypisując czek na dwa miliony czuła się jak kretynka. Po powrocie do domu zamknęła tę niepotrzebną lalkę w szufladzie, po czym o niej zapomniała.

Dwie godziny temu lalka stała się nagle sprawą wagi państwowej. Gdy Paolo Lenzi zadzwonił do niej po raz pierwszy mówiąc, że zaszła pomyłka i że zaraz do niej przyjedzie, aby oddać jej czek i odebrać lalkę, była skłonna się zgodzić. Czuła nawet ulgę, że może unieważnić ów nierozsądny zakup. Coś ją jednak powstrzymało.

- Zastanowię się nad tym - odrzekła enigmatycznie.

Paolo zadzwonił znowu po piętnastu minutach, następnie wtrąciła się Carmen, odgrywając rolę pośredniczki. Aż wreszcie przed chwilą zainterweniował osobiście Bruno Marques. Od tylu dni zachowywał się tak, jakby nie istniała, nie odpowiadał na telefony - Boże, co za radość słyszeć, jak ją niemal błaga!

Na nieszczęście Bruno popełnił jeden błąd: mianowicie powiedział jej szczerze, że lalka stanowi cenną pamiątkę dla Chiary Basile, która bardzo pragnie ją odzyskać.

Spowodowana złośliwością odmowa nagle zamieniła się w majestatyczny gest: dać nauczkę tej złodziejce cudzych mężów.

- Zapłaciłam za nią i w żadnym razie nie zamierzam jej oddawać - powiedziała Marina rozłączając się bez pożegnania.

Telefon znowu zadzwonił.

- Nie odbieraj! - rozkazała Marii, swojej gosposi. Przestał dzwonić w chwili, gdy Andrea, wróciwszy właśnie z kancelarii, biegł, żeby podnieść słuchawkę.

- Nie słyszałaś telefonu? - zapytał.

- Pewnie, że słyszałam. Już od godziny ktoś wykręca zły numer i...

- Cecilia jest poza domem, może czegoś potrzebuje.

- Cecilia jest u twojej matki. Z pewnością rozpieszczana, w piżamie, ze szczoteczką do zębów i zmianą bielizny. Czego jeszcze mogłaby potrzebować? - odrzekła z sarkazmem.

Ledwie zdążyli usiąść do kolacji, gdy telefon odezwał się po raz kolejny. Do jadalni weszła Maria podając Andrei aparat.

- Ktoś do pana. To pilne.

- Halo! - zawołał Andrea.

Marina ujrzała najpierw jego zdziwienie, potem skupienie. Naraz zerwał się od stołu i poszedł kontynuować rozmowę do drugiego pokoju. Najwyraźniej był to telefon w sprawach służbowych, pomyślała z ulgą.

Andrea wrócił po pięciu minutach.

- Idź natychmiast po lalkę - warknął z twarzą ściągniętą z wściekłości.

- O czym ty mówisz? Do czego się wtrącasz?

- Bruno Marques wyjaśnił mi właśnie, co się stało. Idź po lalkę - powtórzył strasznym głosem.

Tym razem instynkt podpowiedział Marinie, aby czym prędzej bez słowa spełniła polecenie.

Po upływie minuty pojawiła się z powrotem z lalką w dłoniach.

- Masz - powiedziała rzucając mu ją niezdarnie.

Andrea chwycił lalkę w locie, po czym wyszedł z pokoju. Żona pobiegła za nim.

- Dokąd się wybierasz?

- Do Marquesa, żeby mu ją oddać.

- To ja kupiłam lalkę. Ja mu ją zaniosę.

Andrea zacisnął usta.

- Nawet o tym nie myśl. Jesteś taka złośliwa, że zaraz za drzwiami wrzuciłabyś ją do pierwszego kosza na śmieci, a potem powiedziała, że cię napadnięto.

- No to prowadź.

Chiara przygotowywała się do pójścia na aukcję mając serce przepełnione smutkiem. Chociaż Bruno dopiero co ją uspokajał, zbyt dobrze znała chorobliwą namiętność i manię posiadania kolekcjonerów, aby żywić nadzieję na odzyskanie lalki Sary. Nie znajdowała się razem z lalkami przeznaczonymi na aukcję, pełniła tylko rolę eksponatu. Ten, kto docenił jej wartość i ją kupił, z wielkim trudem zgodzi się z nią rozstać. Jedyna nadzieja w tym, że to jakiś życzliwy i zaprzyjaźniony klient.

Po raz nie wiadomo który tego dnia robiła sobie wyrzuty, że nie schowała jej wcześniej. W głębi duszy wiedziała jednak, że ma coś na swoje usprawiedliwienie. Gdy Sara była w śpiączce, nie myślała o lalce. Późniejsze wydarzenia rozproszyły jej uwagę i przygnębiły ją. Jej wina polegała na tym, że nie zabrała lalki z biura zaraz po pokazaniu jej Brunonowi. Lecz denerwujące spotkanie z Mariną Morello i trudna rozmowa z Brunonem sprawiły, że o niej zapomniała. I właśnie tego Chiara nie mogła sobie wybaczyć. Utrata ostatniej zabawki Sary równała się wyrzeczeniu się jej, wymazaniu z nowego życia.

Gdy Chiara przyszła do sklepu, do rozpoczęcia aukcji brakowało tylko kilku minut, w salonie zaś, zgodnie z przewidywaniami, kłębił się tłum.

Bruno rozmawiał z francuskim antykwariuszem, Paolo Lenzi zajął już miejsce na podium, gotów do licytowania pierwszego egzemplarza. Chiara skierowała się od razu do swojego biura. Nie czuła się na siłach, by uczestniczyć w rozpoczęciu aukcji, zresztą to wcale nie było konieczne. Jej praca zaczynała się dopiero pod koniec, czyli w chwili ustalania z klientami warunków dostawy zamówionych przedmiotów wraz z odpowiednimi gwarancjami oraz inkasowania zapłaty za te, które odbierano od razu. Asystentka przekazywała jej stopniowo wykaz zamówień wraz z nazwiskami nabywców i wywołaną sumą, Chiara z kolei, wpisawszy wszystkie te dane do specjalnego rejestru, wręczała listę pracownikowi sporządzającemu faktury.

Swego czasu to pozornie jałowe zajęcie wprawiało ją w zachwyt. Podniecały ją namacalne dowody wysokiego uznania dla okazów, które osobiście sfotografowała, opisała, umieściła na wystawie. Teraz jednak ta praca z każdym dniem wydawała jej się coraz bardziej obca i odstręczająca. Jednakże nie miała wyboru, przynajmniej w ciągu najbliższych kilku lat. Bardzo się myliła sądząc, że mogłaby opuścić Rzym, taki krok byłby przecież niezwykle ryzykowny.

Z salonu doleciał do niej głos Brunona, witającego gości i przedstawiającego antykwariusza Allieu. Po upływie kilku minut głosy zaczęły do niej docierać jako puste dźwięki bez żadnego sensu. Wyłączyła się całkowicie nie myśląc o niczym, ogarnięta tak przenikliwym i trawiącym smutkiem, że w pewnej chwili poczuła lęk. Musi coś zrobić, inaczej ów smutek pochłonie ją na zawsze. Rusz się, idź do salonu, porozmawiaj z kimś, nakazała sobie.

Poderwała się z krzesła i wtedy zobaczyła Andreę. Stał kilka kroków przed nią i przyglądał się jej.

Chiara zamknęła oczy i odetchnęła głęboko. Gdy je na powrót otworzyła, Andrea właśnie się do niej zbliżał.

- Przyniosłem ci lalkę Sary - powiedział, stanąwszy naprzeciw niej. Podał jej zabawkę. - Przez pomyłkę sprzedano ją Marinie i... Nieważne, liczy się tylko to, że ją odzyskałaś. - Mówił cicho, nie potrafiąc oderwać od niej wzroku.

Chiara chwyciła lalkę i przycisnęła do piersi.

- Dziękuję. To bardzo miło z twojej strony.

- Bez przerwy o tobie myślę.

- Nie powinieneś.

- Chiaro...

- Nic nie mów. Proszę.

- Przepraszam... Jak się czujesz?

- Dobrze. A jak tam Cecilia?

- Dobrze... Cecilia ma się dobrze.

Chiara zacisnęła palce na lalce.

- Muszę już iść.

- Jeszcze tylko chwilę.

Umilkli oboje, patrząc na siebie z rozpaczą.

- To nie mogło się udać, Andrea - szepnęła spuszczając wzrok.

- Właśnie. To nasze poczucie obowiązku - rzekł z goryczą.

- Nigdy nie potrafiłabym...

- Ja też nie! - przerwał jej Andrea podnosząc głos. - W nocy nie mogę spać, bo myślę o wszystkich tych rzeczach, na które nie umiałem się zdobyć, ponieważ paraliżowało mnie poczucie obowiązku, zmuszając do ustępliwości, słabości i tchórzliwości. To tak jakby się żyło za murem i nie miało odwagi go przekroczyć, żeby zobaczyć, co jest po drugiej stronie... Może słuszne kompromisy, święte prawa, inne obowiązki, z których nigdy nie zdawaliśmy sobie sprawy! Ale ja nigdy się tego nie dowiem. I właśnie to mnie dręczy. Może za tym murem była jakaś uczciwa droga dla nas dwojga.

Chiara spojrzała na niego ze smutkiem.

- Twoja córka jest po tej stronie muru. Przeskakując go utraciłbyś ją.

- Cecilia staje się kobietą w domu, w którym nie ma szacunku ani miłości. Czy to dla niej dobre?

- To pretekst, którego używają wszyscy rozwodzący się rodzice. Sędzia Sala zażądał od ciebie i twojej żony, abyście zostali razem, bo zrozumiał, że wasza miłość do Cecilii jest silniejsza niż dzielące was urazy. Dom nigdy nie staje się pustynią ani piekłem, jeśli istnieją pozytywne uczucia w stosunku do dzieci.

- Cecilia nienawidzi swojej matki - zauważył Andrea.

- Być może nie pochwala jej postępowania, czuje się niezrozumiana. Ale w najtrudniejszej chwili swojego życia zapragnęła być z nią i z tobą. Uczepiła się rodziny. Gdybyście jej ją odebrali, zeszłaby na złą drogę.

- Próbowałem latać, a ty ściągnęłaś mnie na ziemię - powiedział Andrea głosem pełnym cierpienia.

- Idź już, proszę cię. - Nagle poczuła się wyzuta z wszelkiej energii. To było straszne: musi go przekonać, żeby o niej zapomniał.

Andrea ostrożnie wyciągnął ku niej rękę.

- Jeśli cię nie dotknę, oszaleję.

- O Boże...

- Pomóż mi, Chiaro, jestem w rozpaczy.

Trwali w konwulsyjnym uścisku. Nagle rozległo się pukanie do drzwi. Chiara powoli wyswobodziła się z jego objęć.

- To asystentka Brunona. Muszę się zabrać do pracy... A ty musisz już iść.

- Co jeszcze musimy? - wybuchnął z gorzkim sarkazmem.

Przeżyć pomimo rozłąki, poddać się, spróbować zapomnieć, odparła w duchu, głośno zaś rzekła:

- Proszę wejść, Carlo.

Konieczność dokładnego wpisania nazwisk, sum i kodów okazała się zbawienna, nie pozwoliła bowiem Chiarze myśleć. Od czasu do czasu podnosiła wzrok na cudem odzyskaną lalkę Sary, której widok poprawiał jej nastrój.

Licytacja szybko postępowała naprzód, niektóre lalki uzyskiwały ceny znacznie przewyższające ceny wywoławcze. O wpół do dwunastej sprzedano ostatni egzemplarz, kilka minut później do biura Chiary wszedł Paolo Lenzi.

- Bruno czeka w salonie, żeby cię przedstawić Allieu, a potem odwieźć do domu. Ja cię tu zastąpię.

Chiara włożyła płaszcz i wzięła lalkę.

- Dzięki, owocnej pracy!

Antykwariusz Allieu był mężczyzną około siedemdziesiątki, o ogorzałej, pooranej zmarszczkami twarzy. Na Chiarze zrobił wrażenie starego wilka morskiego, oczy iskrzyły mu się od ciekawości, wesołości i sympatii. Mocno uścisnął jej dłoń.

- Moje gratulacje, madame! Jest pani formidable, wyjątkową organizatorką!

Bruno dodał ze śmiechem:

- Gdybym nie mógł liczyć na pomoc madame, z pewnością odrzuciłbym twoją propozycję zaimprowizowanej naprędce aukcji!

Chiara już miała odpowiedzieć, gdy dostrzegła zbliżającą się do nich Marinę Morello. Bruno także ją zauważył i czym prędzej wyszedł jej naprzeciw, tak jakby chciał ją zatrzymać. Marina jednak zdecydowanym krokiem zmierzała w kierunku Chiary.

- Widzę, że mąż oddał już pani lalkę - powiedziała.

- Tak. Bardzo pani dziękuję. Wiem, że to pani ją kupiła i...

Bruno uśmiechnął się do Mariny.

- Ja też dziękuję. Okazała pani prawdziwą wyrozumiałość i uprzejmość.

- Powinien pan odpłacić mi tym samym odwożąc mnie do domu. Mój mąż sobie poszedł i zostałam bez samochodu.

Bruno zawahał się przez chwilę.

- Tak naprawdę powinienem porozmawiać z moim przyjacielem Allieu... $~a propos, nie przedstawiłem jeszcze państwa sobie.

Marina uścisnęła dłoń antykwariusza ze zdawkowym "Bardzo mi miło" i ponownie zwróciła się do Brunona:

- Mieszkam niedaleko, za dziesięć minut będzie pan z powrotem.

Widząc, jak się oddalają, Chiara zastanawiała się, dlaczego Marina tak bardzo nalegała, a przede wszystkim dlaczego Brunonowi nie wpadło do głowy najprostsze rozwiązanie: wezwać taksówkę. Było coś dziwnego w jego stosunku do Mariny.

Allieu wziął ją pod ramię:

- Może usiądziemy i porozmawiamy czekając na naszego przyjaciela?

Kiedy po godzinie wrócił Bruno, antykwariusz zdążył jej opowiedzieć całe swoje życie. Nieco później, gdy odwieźli go do hotelu i z powrotem wsiedli do samochodu, Bruno przeprosił ją za spóźnienie.

- Ta Morello to prawdziwa gaduła... Staliśmy pod jej domem i rozmawialiśmy o antykwariacie, a ja nie wiedziałem, jak się od niej uwolnić.

- Najważniejsze, że ci się udało.

- Ej, co za poważny ton!

- Bruno, to byłoby podłe, gdybyś chciał ją zaciągnąć do łóżka.

- Jak mogło ci coś takiego przyjść do głowy?

- Wiem, jak cię pociągają piękne kobiety. Andrea rozpaczliwie próbuje uratować swoje małżeństwo. Nie utrudniaj wszystkiego.

- Nawet nie wiem, dlaczego mi to mówisz.

- Ja też nie wiem.

- Jestem szczęśliwy, że twoja lalka się odnalazła, Chiaro...

- Ja też. Nawet nie wiesz, jak bardzo. Ale w jaki sposób wpadła w ręce Mariny Morello?

- Paolo Lenzi myślał, że jest do sprzedania. Na szczęście mogliśmy temu zaradzić.

Xx

Ostatniego lutowego poranka Chiara uświadomiła sobie, że jej ciąża jest całkowicie widoczna. W autobusie jakiś starszy pan ustąpił jej miejsca, a zanim wysiadł, życzył jej powodzenia. Oto nadszedł najtrudniejszy moment: musi się przyznać, że oczekuje dziecka, i stawić czoło milczącej ciekawości albo wyraźnym pytaniom o to, kto jest ojcem. Zaofiarowawszy swoją gotowość do oficjalnego potwierdzenia ojcostwa, Bruno nie wrócił więcej do tej sprawy - z góry założył, że Chiara się zgadza. Ją jednak dręczyła niepewność. Była absolutnie zdecydowana nie zakłócać spokoju Andrei, ale czuła się głęboko upokorzona tym, że będzie musiała dać mu do zrozumienia, iż zdradziła go z Marquesem. Nie mogła znieść myśli, jak on zareaguje: osłupieniem, gniewem, nienawiścią do niej, cierpieniem? A Marina? Miała wrażenie, że słyszy jej sarkastyczne uwagi.

Również kapitan Binelli będzie rozgoryczony i rozczarowany. Perspektywa utraty przyjaźni osoby, która okazała jej tyle wrażliwości i ludzkiego ciepła i która była jej tak bliska, wywoływała w niej uczucie pustki.

Znalazła się jednak na rozdrożu i musiała podjąć decyzję.

Paolo Lenzi na dodatek powiedział jej, że powinna się pospieszyć.

- Wczoraj wieczorem byłem na kolacji z Carmen Grandi - rzekł po przyjściu do pracy - a ona zapytała, czy jesteś w ciąży. Udałem, że nie mam o niczym pojęcia, ale nie wydaje mi się, żebyś mogła dłużej ukrywać swój stan. Personel sklepu mówi otwarcie, że jesteś w ciąży.

Dzisiejszego poranka jednak zdarzyło się coś, co odsunęło jej myśli od tego problemu: zadzwoniła matka Andrei pytając, jak się miewa. Na koniec oznajmiła, że bardzo się niepokoi o wnuczkę. Otóż Cecilia spędziła z nią weekend, ona zaś przyłapała ją na osobliwej rozmowie telefonicznej.

- Instynkt podpowiada mi, że znów pakuje się w kłopoty - powiedziała na koniec i poprosiła, by Chiara spróbowała czegoś się dowiedzieć, jako że jest osobą wywierającą na Cecilię największy wpływ.

Telefon ten sprawił, że Chiara poczuła najpierw niedowierzanie, później zaczęła się martwić, w końcu ogarnęło ją przygnębienie: co powinna zrobić? Wprawdzie Cecilia dzwoniła do niej co jakiś czas, lecz łącząca je więź zerwała się i nie było sposobu, aby ją odnowić. Z drugiej wszakże strony Chiara nazbyt była zaniepokojona i przywiązana do Cecilii, aby tak po prostu umyć ręce. Po dłuższym namyśle postanowiła, że o pierwszej pojawi się przed jej szkolą, tak jakby przypadkowo znalazła się w okolicy, i zaprosi ją na szybką przekąskę. Nie było to wiele, ale powinno wystarczyć na zbadanie terenu i sprawdzenie, czy obawy matki Andrei są uzasadnione.

Ponieważ samochód oddała do warsztatu, o wpół do pierwszej wsiadła do taksówki i podała kierowcy adres szkoły. Kiedy zajechali pod budynek, pozostała w środku prosząc szofera, aby zaczekał chwilę. Gdyby się okazało, że Cecilia z jakiegoś powodu jest nieobecna, po prostu wróci do domu. Opuściła szybę i zaczęła bacznie przyglądać się wyjściu.

Nagle spostrzegła motor podjeżdżający z dużą szybkością i zatrzymujący się parę metrów dalej. Motocyklista zdjął kask i przygładził włosy, po czym rozejrzał się wokół.

Chiara rozpoznała go natychmiast i chwilę wpatrywała się weń w osłupieniu: był to Fabio Garoppi, łajdak, który zdołał wykręcić się sianem. Co robi przed szkołą Cecilii? I czego jeszcze od niej chce? Powinna jak najprędzej zabrać stąd dziewczynę, nim Garoppi zdąży się do niej zbliżyć.

Już miała wysiąść, gdy ujrzała Cecilię wychodzącą z budynku w towarzystwie koleżanek. Chciała ją zawołać, ale znów zastygła w bezruchu. Cecilia oderwała się od grupy i niemal biegiem ruszyła w kierunku Fabia. Chiara patrzyła oszołomiona, jak wsiada na tylne siodełko motoru i z ogromną prędkością odjeżdża wraz z chłopakiem. Opanowała się natychmiast i otrzeźwiała.

- Czy może pan pojechać za tą parą na motocyklu? - poprosiła wzburzona taksówkarza.

Mężczyzna odwrócił się spoglądając na nią ni to ze współczuciem, ni to z sarkazmem.

- Przy takim tłoku na jezdni? Droga pani, tamci pędzą jak szaleni, a my musimy wlec się jak ślimak!

- Niech pan chociaż spróbuje! Proszę, niech pan jedzie.

Po przebyciu jakichś stu metrów utknęli w kolumnie pojazdów czekających na zielone światło. Taksówkarz zjechał na lewy pas mijając dziesięć aut, ale druga kolumna też była bardzo długa.

- Proszę pani, robię, co mogę, ale straciliśmy motor z oczu.

- Nieważne, niech pan jedzie dalej, jak się da. Ja pana poprowadzę...

Rankiem w dniu identyfikacji Mino Binelli dyktował komuś przez telefon personalia Fabia i adres rzymskiego przyjaciela, u którego mieszkał. Chiara pamiętała doskonale ten adres, instynkt zaś jej podpowiadał, że Fabio wraz z Cecilią kierują się tam właśnie.

Podczas gdy kierowca popisywał się ryzykownymi manewrami i bez przerwy trąbił, Chiara zastanawiała się, czy nie powinna przypadkiem powiadomić Binellego. Szybko jednak odrzuciła ten pomysł. Binelli był przecież karabinierem - gdyby naprawdę się okazało, że Cecilia znowu wpadła w tarapaty, z pewnością nie mógłby przymknąć na to oczu.

- Jesteśmy prawie na miejscu - powiedział taksówkarz. - To był piękny pościg, ale kto wie, gdzie jest teraz motor...

Motor stał zaparkowany przed domem przyjaciela Fabia po lewej stronie drzwi wejściowych. Chiara rozpoznała go natychmiast. Zapłaciła za kurs i po odjeździe taksówki dłuższą chwilę stała niezdecydowana, co robić dalej. Zrezygnowała z pomysłu, by zadzwonić i pójść prosto na górę po Cecilię, istniało bowiem ryzyko, że Fabio nie otworzy albo ukryje dziewczynę twierdząc, iż jej tam wcale nie ma, albo, co gorsza, że zareaguje gwałtownie na jej wtargnięcie.

O wiele lepiej poczekać, aż Cecilia wyjdzie, i porozmawiać z nią wprost, nie miała bowiem żadnych wątpliwości, że jest w tym domu. Chiara rozejrzała się w poszukiwaniu odpowiedniego miejsca, gdzie mogłaby usiąść i pilnować drzwi. Spostrzegła mały bar na rogu ulicy. Ruszyła czym prędzej w jego kierunku i szczęśliwie znalazła jedyny wolny stolik naprzeciw okna.

Zerknęła na zegarek: było za pięć wpół do drugiej. Ponieważ nie jadła jeszcze obiadu, zamówiła sok pomarańczowy i grzankę. Zjadła ją powoli, wpatrując się w drzwi.

Gdy Cecilia wreszcie się pojawiła, dochodziła piąta. Godziny spędzone w stanie ciągłego napięcia i przymusowego bezruchu sprawiły, że Chiara stała się kłębkiem nerwów. Dostrzegłszy dziewczynę, poderwała się z krzesła i wybiegła z baru.

- Cecilia! - zawołała głośno, bojąc się, że jej ucieknie. Dziewczyna przystanęła, po czym prędko zawróciła.

Chiara zdołała ją dogonić, gdy już miała zniknąć za drzwiami.

- Chodź ze mną - rozkazała.

- Czego chcesz? Co tutaj robisz? - zaprotestowała Cecilia usiłując się wyrwać.

- To ja cię o to pytam - odrzekła Chiara nie zwalniając uścisku. - Idziemy stąd i bez gadania.

Zaciągnęła Cecilię niemal siłą do baru, przez cały czas oglądała się jednak, aby się upewnić, czy Fabio nie wyszedł z domu i nie przypatruje się całej scenie. Muszą obie jak najprędzej się stąd oddalić.

Ciągle trzymając dziewczynę za ramię otworzyła drzwi baru, lecz nie weszła do środka, tylko spytała barmana, czy nie mógłby im zaraz wezwać taksówki.

- Spróbuję - odrzekł barman - ale o tej porze to nie będzie łatwe.

Cecilia ponownie usiłowała się wyrwać.

- Dokąd chcesz mnie zabrać? Czego ode mnie chcesz?

- Tylko prawdy. I musisz mi ją powiedzieć!

- Nie mam nic do powiedzenia - odparła sztywno Cecilia, przybierając postawę obronną.

- Ufałam ci. Myślałam, że nie miałaś nic wspólnego z napadem.

- I tak właśnie było! - niemal wrzasnęła dziewczyna.

- W takim razie po co się zadajesz z Fabiem? Jak możesz nadal się spotykać z bandytą, który spowodował śmierć niewinnej dziewczynki i kazał cię pobić do krwi?

Cecilia zacisnęła usta.

- Fabio został uniewinniony. Nie ma żadnego dowodu na to, co ty...

- Czy ten łobuz cię szantażuje? Czymś ci grozi? A może daje ci jakieś narkotyki?

- Nie jestem narkomanką!

- No to czym jesteś? Ofiarą czy przestępczynią, która oszukała nas wszystkich? Myślę o twoich rodzicach... O szlachetnym człowieku, jakim jest twój ojciec...- głos Chiary drżał z gniewu. - Jak możesz mu robić coś takiego?

Cecilia spojrzała na nią krzywo.

- To moja sprawa.

Chiara wymierzyła jej siarczysty policzek. Natychmiast jednak cofnęła rękę, zawstydzona.

- Przepraszam cię - mruknęła strapiona. - Chciałam ci pomóc, chronić cię, a tymczasem potrafiłam tylko cię uderzyć.

Cecilia wybuchnęła płaczem.

- Tak bardzo cię kocham... To ja powinnam cię przeprosić...

Chiara objęła ją.

- Teraz zabiorę cię ze sobą i porozmawiamy. Musisz mi wszystko powiedzieć.

Cecilia odsunęła się niespodziewanie.

- Nie mogę.

Przed nimi zahamował motor.

- Czy coś się stało, Cecilio? - usłyszały głos Fabia.

- Nic, co by mogło pana obchodzić - odpowiedziała lodowato Chiara.

- Sam o tym zadecyduję, paniusiu. - Zsiadł z motoru i chwycił dziewczynę za ramię. - Wskakuj.

Chiara rzuciła się naprzód.

- Precz z łapami, jeśli pan nie chce, żebym wezwała policję. Cecilia jedzie ze mną do domu.

- Dobrze zrozumiałem, Cecilio? - spytał z uniżoną grzecznością. - Naprawdę jedziesz z panią?

Nim Chiara zdążyła cokolwiek zrobić, Cecilia wskoczyła na motor.

- Nie, nie, jadę z tobą.

Niedowierzanie ustąpiło miejsca lękowi. Gdy motor ruszył, Chiara otworzyła na oścież drzwi do baru.

- Znalazł pan taksówkę? - zapytała barmana.

- Dopiero przed chwilą. Przyjedzie za dwie minuty.

Drzwi otworzyła jej Marina Morello.

- A, to pani! Kiedy usłyszałam panią przez domofon, nie chciałam wierzyć własnym uszom. - Odsunęła się, aby ją przepuścić, i z przesadną uprzejmością wskazała salon. Widząc wahanie Chiary, dodała niemal wesoło: - Jeśli szuka pani swego mężczyzny, od wczoraj nie ma go w Rzymie.

- Bruno Marques nie jest już moim mężczyzną - odrzekła automatycznie Chiara.

Marina roześmiała się ironicznie.

- Wiem o tym! Mówię o moim mężu Andrei. - Przerwała obserwując, jaką reakcję wywołały jej słowa. - Niech pani nie będzie taka zakłopotana, sądzi pani, że nie wiem? Wiem o pani romansie z moim mężem od samego początku.

- W takim razie powinna pani też wiedzieć, że skończył się na zawsze...

Marina znowu się roześmiała:

- Wydaje mi się, że jak na uczciwą i bogobojną kobietę za dużo w pani życiu byłych kochanków!

Chiara otrząsnęła się wreszcie z upokorzenia i skrępowania.

- Nie przyszłam tu po to, żeby rozmawiać o moim życiu, ale o Cecilii. I Bóg jeden wie, ile mnie to kosztowało - oznajmiła dumnie.

- O Cecilii? A co ma z tym wspólnego moja córka?

Chiara odetchnęła głęboko.

- Pani córka jest w niebezpieczeństwie. Czy pani wie, gdzie ona teraz jest? Z Fabiem Garoppim, tym łajdakiem, który...

- Pani chyba postradała zmysły - przerwała jej Marina z zawziętością w głosie. - Moja córka odrabia lekcje u swojej najlepszej przyjaciółki Micheli.

- Proszę, musi mi pani uwierzyć. Rozstałam się z nią pół godziny temu. Na własne oczy widziałam, jak wsiada na motor z Fabiem. Gdyby sędzia dla nieletnich wiedział, że nadal się spotyka z hołotą, mógłby...

Marina znów jej przerwała gniewnym gestem.

- Pani bredzi, a ja nie mam zamiaru tego słuchać!

- Dlaczego pani tego nie sprawdzi? Dam pani adres tego chłopaka. Mogę tam panią zaprowadzić. Proszę mi uwierzyć.

Marina spoglądała na nią zmrużonymi oczyma jak szparki.

- Aby pani uwierzyć, musiałabym uznać za prawdziwe dwie szaleńcze hipotezy nie do przyjęcia: pierwszą, że moja córka rzeczywiście bywa w nieodpowiednim towarzystwie. I drugą, że pani jest dobrą kobietą...

- Pani Morello, proszę sobie myśleć, co pani chce, ale niech pani natychmiast zawiadomi męża. Trzeba coś zrobić. Cecilia jest w niebezpieczeństwie i potrzebuje pomocy.

Marina potrząsnęła głową.

- Naprawdę nie rozumiem, dlaczego się pani tak przejmuje. Właśnie się dowiedziałam, że pani jest w ciąży, a z tego, co widzę, blisko rozwiązania. Gdyby odebrano nam prawo do opieki nad Cecilią i umieszczono ją w zakładzie poprawczym, pani by tylko na tym skorzystała. Andrea byłby wreszcie wolny i mógłby się bez reszty poświęcić nowej rodzince.

Chiara spoglądała na nią w niemej furii.

- Co pani ma zamiast serca? Jak pani może być tak cyniczna i złośliwa? - wrzasnęła.

- Życie mnie tego nauczyło. Poza tym wzięłam sporo prywatnych lekcji - odparła Marina z nieoczekiwaną nutą goryczy w głosie. - Czy pani wie, co znaczy znaleźć się w wieku dwudziestu lat w kieracie, spędzić niemal całą młodość u boku mężczyzny, który cię nie szanuje, nie kocha i codziennie powstrzymuje się siłą, żeby cię nie wyrzucić? Albo wariujesz i zaczynasz sama siebie uważać za zero, albo skrywasz wszystkie szlachetne uczucia pod twardym pancerzem i szukasz tego, co ci się należy.

- Powinna się pani tego domagać od męża. Udowodnić mu, że zasługuje pani na miłość i szacunek - zauważyła Chiara, mimo woli poruszona jej bezbronnością.

Marina wszakże na powrót skryła się pod pancerzem.

- Znam swoje miejsce i od męża domagałam się tego, co interesowało mnie bardziej niż jego szacunek i miłość.

- Żal mi pani, Marino.

- Niech pani przestanie być taka diabelnie ludzka i wyrozumiała. Moje uczucia wobec pani są dalekie od przyjaznych, więc proszę się nie spodziewać, że odejdę, aby mogła pani żyć w szczęściu i radości z moim mężem i jego bachorem.

- Wcale nie oczekuję, że...

- Ta ciąża całkowicie panią zdyskwalifikowała. Wyobraża pani sobie, jak zareaguje mój mąż, kiedy się dowie, że został zdradzony z Brunonem Marquesem?

Chiara zesztywniała.

- Nie rozumiem, dlaczego mówi pani o Marquesie.

- O ile wiem, zaofiarował się jako ojciec. Nie mylę się, co?

- Niech pani się trzyma z dala od mojego życia, pani Morello.

- A pani od mojego i od Cecilii!

Zamknąwszy drzwi za Chiarą, Marina weszła do kuchni.

- Droga wolna, już jej nie ma.

Bruno Marques był wściekły.

- Wszystko słyszałem. Rzeczywiście musiałaś być taka bezlitosna i brutalna?

- Patrzcie go, znalazł się świętoszek!

- Nigdy nie sprawiało mi przyjemności ranienie i upokarzanie ludzi.

- A dopiero co zażywałeś przyjemności w łóżku mojego męża. Które z nas jest bardziej cyniczne?

- Jesteś naprawdę wulgarna.

- I co jeszcze? Nudna, despotyczna i namolna, jak pewnego wieczoru określiłeś tę Basile?

- Nie zamierzam się zniżać do twojego poziomu.

- A ja nie mogę ci odpowiedzieć tak, jak powinnam. Zaraz wrócą domownicy, lepiej żebyś sobie poszedł. Tę rozmowę odłożymy na później.

Bruno spojrzał jej w oczy.

- Nie będzie żadnego później, Marino.

Xxi

Opuściwszy mieszkanie Morellich, Chiara kilka minut stała nieruchomo, oparta o drzwi do budynku. Nogi odmawiały jej posłuszeństwa, była bardzo wzburzona. Musiała stąd odejść, ale niczym w jakimś przerażającym koszmarze nie była zdolna do koordynacji myśli i gestów. Patrzyła przed siebie zagubiona. Gdzie jestem? Co mam teraz zrobić? Przypomniała sobie, że przyjechała tu taksówką, i pojęła, że trzeba znaleźć następną, by wrócić do domu. Wydawało jej się to ogromnie trudne, ale zdawała sobie sprawę, że musi się ruszyć. Pierwszy krok polegał na oderwaniu się od tych drzwi.

Szła na oślep na sztywnych, drżących nogach. Miała wrażenie, że podniosła się z ziemi po gwałtownej walce wręcz. Czuła się wycieńczona i rozbita. Dostrzegła postój taksówek. Dzięki ci, Boże, pomyślała, z wysiłkiem przyspieszając kroku. Gdy znalazła się w samochodzie i oparła obolałe plecy o fotel, zdołała wreszcie nadać jakiś sens temu, co zaszło w ciągu ostatnich godzin. Najistotniejszy był niepokój o Cecilię, zachowanie jej matki usunęła na drugi plan - wspominając tę przykrą scenę Chiara była bardziej znudzona niż zraniona. Dziewczyna jest zdana na samą siebie. Gorzej: znalazła się w rękach łobuza, który całkowicie ją sobie podporządkował. Chiara nie ma zatem innego wyjścia jak opowiedzieć o wszystkim kapitanowi Binellemu. Tylko on ma władzę i odpowiednie środki, by interweniować.

Tak też zrobiła, ledwie dotarła do domu. Znalazła w notesie bezpośredni numer do niego i zadzwoniła na komendę. Mino Binelli wysłuchał jej relacji w milczeniu, na koniec odniosła dziwne wrażenie, że wcale go to nie zaskoczyło, a przynajmniej nie w takim stopniu, jak się spodziewała.

- Proszę mi pozwolić działać, Chiaro - oznajmił. - I dziękuję za wiadomość.

Zmierzała właśnie do sypialni, aby się przebrać, gdy odezwał się dzwonek telefonu. Był to Paolo Lenzi, którego zaniepokoiło, że po południu nie pojawiła się w sklepie. Śledzenie Cecilii, godziny spędzone w barze w oczekiwaniu na nią i wreszcie starcie z Mariną sprawiły, że zupełnie zapomniała o pracy. Chiara podała byle jaką wymówkę. Zapewniając, że następnego dnia stawi się punktualnie, poczuła gwałtowną niechęć na samą myśl, że musi wrócić do sklepu. Gdy odegnała obawę o Cecilię, zrodził się w niej wstręt wywołany drugim wstrząsającym odkryciem dzisiejszego dnia: Bruno Marques ma romans z Mariną Morello. Ich zażyłość była tak głęboka, że powiedział jej o ciąży. Bruno nie tylko zawiódł zaufanie Chiary, ale wykazał niebywały brak odpowiedzialności i cynizm. Z jego winy znalazła się teraz na łasce Mariny. Cokolwiek postanowi, ta kobieta może jej przeszkodzić, szantażować ją, zastraszyć.

Nienawidziła Brunona. Pragnienie rzucenia mu w twarz wszystkiego, co o nim myśli, było tak silne, że w pewnej chwili poczuła pokusę, aby pobiec do sklepu natychmiast, jeszcze przed zamknięciem, i rozmówić się z nim. Poniechała jednak tego zamiaru. W jej obecnym stanie ducha pretensje mogłyby sprawiać wrażenie skarg rozhisteryzowanej i rozwrzeszczanej kobietki, podczas gdy ona wolała porozmawiać spokojnie, tak aby Bruno w pełni zrozumiał, jak bardzo źle postąpił.

Następnego dnia rano skierowała się prosto do gabinetu Brunona w nadziei, że zdążył już przyjść. Nie tylko był na miejscu, lecz na jej widok wstał i odezwał się pierwszy:

- Wiem, że chcesz ze mną mówić, sam też mam ci coś do powiedzenia.

- Jak mogłeś wygadać Marinie Morello, że jestem w ciąży? - wrzasnęła Chiara. Natychmiast uświadomiła sobie, że źle zaczęła, ale przez noc złość wcale jej nie minęła, toteż nie potrafiła nad sobą zapanować. - To podłe, że romansujesz z tą kobietą, ale zdaje się, że oboje jesteście siebie warci! - krzyczała dalej. - Nie mogę ci wybaczyć, że z mojej ciąży zrobiłeś temat do łóżkowych plotek... Dałeś swojej kochance do ręki najbardziej zabójczą broń przeciwko mnie! - Zabrakło jej tchu.

Bruno, wysłuchawszy jej w milczeniu z niewzruszonym, niemal przyzwalającym wyrazem twarzy, rzekł spokojnie:

- Marina o twojej ciąży dowiedziała się od Carmen. Kiedy mi o tym powiedziała, pobiegłem do niej, żeby jej wytrącić tę broń z ręki, ale moja próba wmówienia jej, że jestem ojcem, spełzła na niczym, chociaż nie szczędziłem szczegółów o naszym płomiennym pogodzeniu... Marina najpierw się roześmiała, a potem na mnie napadła tak jak ty teraz, wrzeszcząc, żebym nie traktował jej jak idiotkę. Niestety nie jest idiotką.

- Wybacz mi - powiedziała lakonicznie Chiara. - Muszę się zabrać do pracy.

- Zaczekaj. Wiem, że mój związek z Mariną jest niewybaczalny, a jedyny argument, jaki mam na swoją obronę, jest bardzo mizerny: ta kobieta potrafi zrobić użytek ze swojego ciała.

- Ta kobieta jest żoną porządnego człowieka, ale najwyraźniej szacunek i skrupuły natury moralnej nie potrafiły powstrzymać twoich miłosnych zapałów.

- Już ci powiedziałem: to niewybaczalne... Ale już się skończyło.

W ciągu następnych dwóch dni Bruno pracował w sklepie w pełnym wymiarze godzin, wrogość zaś Chiary wobec niego coraz bardziej słabła, aż w końcu zniknęła zupełnie. Bruno należał do mężczyzn, którzy nie potrafią się oprzeć kobiecemu urokowi. Jak z uporem powtarzał, była to cecha wrodzona, podobnie jak wzrost czy kolor oczu, a więc coś, z czym nie da się walczyć. Marina to kobieta niezwykle atrakcyjna, kiedy zagięła parol na Brunona, nie mógł jej nie ulec. Chiara od dawna przecież zdaje sobie sprawę z płytkości jego uczuć, tak więc jej zaskoczenie i oburzenie są niesprawiedliwe. Nie powinno jej to wszakże przeszkodzić w docenieniu jego gotowości do poświęceń.

Burzliwe wyjaśnienia dodatkowo umocniły ich przyjaźń. Nie musząc dłużej kłamać, Bruno opowiedział jej o swym romansie z Mariną Morello, po czym wyznał, że dał się przekonać do ponownego z nią spotkania.

- To będzie ostatni raz - wyjaśnił. - Żadna kobieta nie pociągała mnie fizycznie tak mocno jak ona, ale wbrew temu, co twierdzisz, najwyraźniej wcale nie jestem amoralny, ponieważ nasz związek zaczął mnie wprawiać w potężne zakłopotanie. Musi wreszcie zrozumieć, że to już koniec.

Chiara zwierzyła się Brunonowi ze wszystkich swoich zmartwień. Pierwsze z nich dotyczyło Cecilii. Nie odważyła się jednak przyznać do lekkiej urazy w stosunku do Andrei. Czy to możliwe, aby na powrót powierzył żonie wychowanie córki? I jak mógł nie zauważyć, że Marina jest tak bardzo niegodna zaufania i miłości?

Kolejnym tematem tabu były dla Chiary dręczące ją w ciągu ostatnich dni niepewność i wątpliwości. Kiedy dokładnie i w jakiej formie Marina postanowiła porozmawiać z mężem o jej ciąży? I jak zareagował na to Andrea? Od momentu gdy Chiara przekonała się na własnej skórze, jak wulgarna i zła jest ta kobieta, odczuwała coraz silniejszą pokusę powiedzenia całej prawdy. Jednym słowem, straciła pewność, że słusznie postąpiła w dobrze pojętym interesie Cecilii ratując rodzinę, która faktycznie przestała istnieć i która wcale nie zaspokajała potrzeb dziewczyny.

Mino Binelli skłonił ją jednak do zmiany zdania. Cztery dni po tym, jak zadzwoniła do niego, wtajemniczając go w kłopoty Cecilii, sam do niej zatelefonował: czy może wpaść do niej dziś wieczorem? Ma jej coś ważnego do powiedzenia.

- Coś, co pani sprawi ogromną przyjemność - dodał.

Chiara zgodziła się bez wahania. Dopiero po odłożeniu słuchawki uświadomiła sobie, że spotkanie z kapitanem Binellim będzie krępujące i trudne. Co on sobie pomyśli, widząc ją w zaawansowanej ciąży? Będzie nad sobą panował, ograniczając się do milczącej pogardy, czy też zacznie jej zadawać pytania? I co powinna mu odpowiedzieć, aby nie utracić jego szacunku?

Postanowiła nie myśleć o tym i skupiła swoją uwagę na ważnej i przyjemnej wiadomości, o której wspomniał. Z pewnością dotyczyła ona Cecilii. A może ten cały Fabio został zdemaskowany i aresztowany?

Kapitan Binelli przyszedł o wpół do dziesiątej. Poprosiwszy go, by usiadł, Chiara stanęła przed nim czując się dokładnie tak samo jak wtedy, gdy jako mała dziewczynka spłatała jakiś figiel i miała nadzieję, że matka natychmiast to odkryje, uwalniając ją od strachu przed burą. Teraz także modliła się w duchu, aby Binelli od razu zrobił jakąś uwagę na temat jej stanu, kładąc kres niespokojnemu oczekiwaniu na jego reakcję.

- Napije się pan kawy? - spytała chcąc przerwać milczenie.

- Nie, dziękuję, dopiero co piłem przed wyjściem.

Chiara była zmuszona usiąść, by nie okazać złych manier. Rzuciła mu przelotne spojrzenie, aby sprawdzić, czy zauważył jej wielki brzuch, ale w jego twarzy nie było ani zakłopotania, ani zaskoczenia.

- Pani telefon sprzed kilku dni okazał się zbawienny, ponieważ pozwolił mi ustrzec Cecilię przed popełnieniem poważnego głupstwa - zaczął Binelli przyjaznym i uprzejmym tonem.

Cecilia. Jak mogła o niej zapomnieć, choćby na kilka minut?

- Widząc ją z Fabiem Garoppim natychmiast pomyślałam o najgorszym - odrzekła. - Mam nadzieję, że się myliłam.

Binelli przytaknął z uśmiechem.

- Zareagowała pani raczej jak niespokojna matka niż psycholog. To świadczy o pani jak najlepiej, Chiaro, ale nie pozwoliło na racjonalną analizę faktów. Było rzeczą niemożliwą, żeby Cecilia po tym wszystkim, co wycierpiała, zdecydowała się sama wrócić do pewnych znajomych.

- I właśnie to mnie zaniepokoiło, każąc myśleć o groźbach i szantażu.

- Nic z tych rzeczy. Wydanie Fabia Garoppiego było pierwszym dorosłym postępkiem Cecilii. W jej oczach był on niczym zły wilk, toteż przezwyciężenie własnego strachu wiele ją kosztowało... Gdy Fabio został uniewinniony, Cecilia poczuła się wstrząśnięta i zdradzona: okazało się, że w świecie dorosłych nie obowiązują takie wartości jak moralność czy sprawiedliwość... Spędziłem cały poranek usiłując jej wytłumaczyć, że bez dowodów nie można skazać Fabia i że prawdziwa sprawiedliwość polega na tym, że czasem lepiej zaryzykować i wypuścić na wolność przestępcę, niż skazać osobę niewinną.

- A Cecilia?

- Widząc i słysząc Fabia w akcji w nocy poprzedzającej napad, nie mogła mieć wątpliwości co do jego winy. To, że słowo kryminalisty jest bardziej wiarygodne niż jej własne, wydało jej się szczytem niesprawiedliwości... Dlatego też lekkomyślnie i z zapałem postanowiła wyruszyć na poszukiwanie osławionych dowodów: planów, rysunków, wycinków z gazet z notatkami zrobionymi ręką Garoppiego. Gdy mi o tym powiedziała, zdecydowanie jej to odradziłem. Wyjaśniłem jej, że on na pewno nie jest do tego stopnia naiwny, aby zostawić na wierzchu istotne dowody. Uświadomiłem jej niebezpieczeństwo, na jakie się naraża. Wydawało mi się, że ją przekonałem. Nie wiedziałem jednak czegoś, o czym nie powiedziała nikomu, a mianowicie że Fabio ciągle jej groził. Zagroził, że zemści się także na pani, Chiaro, ponieważ zdawał sobie sprawę z wpływu, jaki wywiera pani na Cecilię.

- Chce mi pan powiedzieć, że mimo wszystko Cecilia zaczęła się znów spotykać z tym przestępcą, aby go wsadzić do więzienia? - spytała Chiara w osłupieniu.

- Właśnie. Zrozumiałem to po pani telefonie i natychmiast wysłałem dwóch karabinierów, żeby zdjęli Garoppiego. Niestety, nie mogłem go zatrzymać, ale po tym, co mu powiedziałem, jestem pewien, że nie będzie próbował zbliżyć się do Cecilii. Co do Cecilii, sama pojęła, w jakie kłopoty się wpakowała.

- To straszne... - Chiara była wyraźnie wstrząśnięta. - Wstyd mi na samą myśl o tych wszystkich złych rzeczach, które jej powiedziałam. Okazałam się tępa i okrutna. Czy może ją pan poprosić o wybaczenie w moim imieniu, kapitanie?

- Sądzę, że nie ma takiej potrzeby. Cecilia wie, że działała pani dla jej dobra, i jest pani wdzięczna. Bała się Garoppiego i straciła kontrolę nad sytuacją.

- A co na to Andrea? Jak zareagował?

Binelli uśmiechnął się smutno.

- Obwiniając samego siebie. Czując się po raz kolejny złym ojcem. Dziś rano mi powiedział, że zamierza się przenieść do Mediolanu. Ma nadzieję, że wyjazd z miasta i zerwanie więzów z przeszłością pozwoli mu odbudować życie rodzinne.

- Ja też mam taką nadzieję - rzekła po dłuższej chwili Chiara.

- A pani co zamierza zrobić? - spytał Binelli patrząc jej prosto w oczy. W jego pełnym powagi głosie słychać było szczere zainteresowanie.

Wszystko zrozumiał, pomyślała Chiara jak rażona piorunem. Spuściła wzrok, lecz natychmiast podniosła go z powrotem.

- Nic. Nic nie mogę zrobić.

- Jest pani pewna, że podjęła słuszną decyzję?

- Myślę, że tak. - Uśmiechnęła się krótko. - Dam sobie radę. Jestem odporniejsza, niż się wydaje.

Mino Binelli wstał.

- Jest pani najsilniejszą osobą, jaką znam. Proszę pamiętać, że ja nigdzie nie wyjeżdżam... Zawsze może pani na mnie liczyć. Na moją żonę też. Pani potrzebuje przyjaciółki, a Barbara jest kobietą bardzo inteligentną i pełną ciepła.

- Nie może być inaczej, skoro jest pańską żoną - zażartowała Chiara, by ukryć wzruszenie.

- Ożeniłem się mając trzydzieści lat, gdy minął mi wiek młodzieńczych porywów miłosnych i pomyłek - odrzekł z powagą Binelli. - Wielu mężczyzn nie miało takiego szczęścia... Andrea jest jednym z nich.

- Jak mógł się dać omotać tej kobiecie? - zaprotestowała żywo Chiara.

- Nie docenia pani potęgi Mariny.

Jakże bym mogła? spytała samą siebie Chiara, zostawszy sama. Marina zwyciężyła po raz kolejny, każąc jej ugiąć kolana.

Xxii

Koniec, dość, nie powinnam więcej o tym myśleć, powiedziała sobie Marina wracając do domu. Zdjęła futro i poszła do łazienki, aby poprawić makijaż i fryzurę. Posunęła się nawet do płaczu, idiotka jedna. Ten hipokryta Bruno Marques pozbył się jej, odgrywając komedię załamanego, przygniecionego wyrzutami sumienia i poczuciem obowiązku mężczyzny. Przyszedł, żeby wsunąć jej w dłoń "drobne wspomnienie" łączącej ich miłości. W pierwszej chwili poczuła się potraktowana jak prostytutka i miała ochotę cisnąć mu w twarz tę drogocenną broszkę.

W porę się jednak opamiętała. Po co dawać mu do zrozumienia, jak bardzo jest rozwścieczona i obrażona? Lepiej, żeby myślał, iż wzięła jego udawanie za dobrą monetę, wysiliła więc cały swój talent aktorski. Podobnie jak on odegrała rolę załamanej, lecz zdecydowanej na rozstanie. W chwili pożegnania zdobyła się nawet na odwzajemnienie uścisku.

Teraz wszakże nie może sobie pozwolić na luksus nienawiści do Brunona Marquesa, musi poświęcić cały swój czas i energię na ratowanie własnego małżeństwa. Perspektywa rozwodu w celu ułożenia sobie życia na nowo na korzystniejszych warunkach uśpiła jej czujność, a teraz wszystko groziło zawaleniem. Pozostawiony samemu sobie Andrea nie tylko zdradził ją po raz pierwszy, ale na dodatek mógł zostać wplątany w niespodziewane ojcostwo.

Muszę przejąć kontrolę nad sytuacją, pomyślała Marina szminkując usta. A przede wszystkim muszę wyeliminować z gry tę podstępną Basile. Mało jej było, że omotała Andreę, udało jej się jeszcze rzucić urok na Cecilię. Gdybym jej na to pozwoliła, roześmiała się w duchu, może nawet zyskałaby moją przyjaźń...

Przejechała grzebieniem po włosach i zerknęła do lustra. Niczego sobie. Wcale nie wygląda na biedną kochankę, porzuconą z kilkoma miłymi słówkami i prezencikiem na otarcie łez.

Wyszła z łazienki i spojrzała na zegarek: była dziewiętnasta. Za chwilę powinni wrócić Andrea i Cecilia. Od dzisiaj postara się zawsze być w domu, by ich powitać. Mąż został z nią po to, aby spróbować uratować rodzinę? Już dla żadnego mężczyzny na świecie nie popełni tego błędu i nie okaże mu, że to się nie uda. Dlaczego nie posłuchała Carmen? Doskonale pamiętała jej słowa: nikt się nie rozwodzi z takim mężem jak Andrea. Wprawdzie jest człowiekiem nudnym i nietowarzyskim, ale z czasem, dzięki pochlebstwom, znajdzie sposób, żeby go wychować. Prawdę mówiąc, nigdy nie wzięła się do tego poważnie. A właściwie w ogóle nie spróbowała od chwili, gdy postanowiła wychodzić sama.

Odejście Brunona Marquesa w końcu wyszło jej na dobre. Przede wszystkim jednak otworzyło jej oczy na błędy, które popełniła, i to w samą porę, aby mogła je naprawić. Odzyskanie męża wydało jej się nagle czymś nie tylko koniecznym, ale bardzo podniecającym. Jedyny poważny problem stanowiła ciąża tej całej Basile, lecz wesoła wdówka musiała zrobić szybką kalkulację i zdecydowała, że bardziej się opłaca przypisać ojcostwo Marquesowi niż żonatemu mężczyźnie. Właśnie w taki sposób uspokoiła ją Carmen, która się na ogół nie myli.

Nadejście Andrei przerwało jej rozmyślania. Na powitanie posłała mu promienny uśmiech, który zamarł jej nagle na ustach. Andrea wyglądał na rozwścieczonego.

- Cecilia przyszła do mnie do kancelarii i odwiozłem ją do mojej matki. Dziś będzie spać u niej - zakomunikował sucho.

Marina spojrzała na niego zmieszana.

- Znowu wpadła w tarapaty?

- Nie. Tym razem to ty wpadłaś. - Ponieważ żona zdawała się nie rozumieć, dodał: - Dzisiaj Cecilia była w klubie tenisowym ze swoją przyjaciółką Michelą i widziała cię w salonie z Marquesem.

- I to wszystko? Myślałam Bóg wie co...

- Zachowywaliście się tak, jakby łączyły was bardzo intymne stosunki.

Marina wybuchnęła śmiechem:

- Mój Boże, to prawdziwa scena zazdrości! Od ilu już lat nam się to nie zdarzyło?

- Nie bądź śmieszna. Dobrze wiesz, że zostałem z tobą wyłącznie z miłości do Cecilii. Jestem wściekły tylko dlatego, że ją zraniłaś i upokorzyłaś. Oczekiwałem, że zachowasz granice przyzwoitości.

- Teraz to ja jestem wściekła! Jak możesz wierzyć w brednie, które wygaduje twoja córka?

- Zamierzasz zaprzeczyć, że spotkałaś się dzisiaj z Marquesem?

- Wcale nie zaprzeczam! Mogę jeszcze dodać, że spotkaliśmy się kilka razy. Jak wiesz, Marques jest wspólnikiem Paola Lenziego, a on ma romans z Carmen. Poznałam go właśnie przez nich i uważam, że to bardzo miły człowiek. To wszystko. Nie rozumiem, co w tym nagannego albo nieprzyzwoitego.

- Cecilia widziała, jak trzymaliście się za ręce... A ty w pewnym momencie nawet wybuchnęłaś płaczem. Czy masz jakieś logiczne wytłumaczenie także i na to?

Marina odczekała chwilę, przyglądając mu się z politowaniem, po czym z westchnieniem potrząsnęła głową.

- To nie do wiary, jak łatwo jest popełnić omyłkę - powiedziała, jednocześnie daremnie szukając w myślach jakiegoś wyjścia. Znalazła je nieoczekiwanie, jakby doznała nagłego olśnienia, ale celowo przedłużała milczenie.

- Zechcesz się wytłumaczyć? - ponaglił Andrea.

- Cóż, nie ma sensu owijać w bawełnę. Bruno Marques chciał się ze mną spotkać, żeby porozmawiać o Chiarze Basile, jego kochance.

- Rozstali się wiele miesięcy temu - odparł natychmiast Andrea.

Roześmiała się:

- Jesteś naprawdę źle poinformowany! Po napadzie przeżyli drobny kryzys, ale już od miesięcy są znowu szczęśliwie razem, a teraz...

- Nie mów głupstw - przerwał jej gestem pełnym zniecierpliwienia.

Marina westchnęła.

- Dobrze wiem, że miałeś... hm, słabość do Chiary i nie chciałabym zranić twojej męskiej dumy... Prawda jest taka, że ona i Marques spodziewają się dziecka.

- Co to znowu za historia? - zapytał Andrea zdławionym głosem.

Trafiony!, ucieszyła się w duchu Marina. Uśmiechnęła się do męża.

- Historia ze szczęśliwym zakończeniem, mam nadzieję. Dzisiaj Bruno opowiedział mi o mającym wkrótce nastąpić ślubie z Basile, a ja zareagowałam w sposób, który nasza córka uznała za podejrzany, stając w obronie jego ukochanej. Krótko mówiąc, Bruno, jako typowy męski szowinista, wyznał mi, że czuje się trochę złapany w sidła, niemal oskarżył Chiarę, że zmusiła go do małżeństwa tym nie planowanym dzieckiem. Ale w gruncie rzeczy jest zachwycony. Właśnie ja mu to uświadomiłam.

- Nie wierzę w ani jedno twoje słowo.

- Jeśli to dla ciebie takie ważne, poproś o potwierdzenie panią Basile. Albo ogranicz się tylko do wejścia do sklepu i rzucenia na nią okiem: teraz ma brzuszysko wielkie jak balon.

Może przeholowałam, pomyślała Marina spoglądając na męża. Naraz poszarzał na twarzy. Chwyciła go za rękę.

- Nie sądziłam, że nadal ci na niej zależy.

Andrea wyswobodził dłoń.

- Była kobietą mojego życia - powiedział ochrypłym głosem.

- Przykro mi, ale oboje zobowiązaliśmy się poświęcić dla Cecilii. Nigdy bym nie przypuszczała, że nasza córka jest taka wrażliwa... Wystarczyło, że zobaczyła mnie z przyjacielem, a już zaczęła snuć nie wiadomo jakie fantazje. Gdybyśmy się rozwiedli, naprawdę nie wiem, jak mogłaby zareagować. - Mówiła powoli, łagodnie, wreszcie umilkła, jakby poczuła się wyczerpana.

- Myślałem, że Chiara...

- Nie powinniśmy więcej o niej rozmawiać. A ty nie powinieneś więcej o niej myśleć. Chiara spodziewa się dziecka mężczyzny, którego kocha, nas natomiast czeka odbudowanie rodziny.

- Chcę się z nią zobaczyć. Musi mi wszystko wytłumaczyć.

- Skarbie, dlaczego chcesz sobie niepotrzebnie zadawać ból? Nie ma tu co wyjaśniać, poza tym jej też byś zadał ból, ponieważ zmusiłbyś ją, żeby upokorzyła ciebie i siebie, żeby cię okłamała chcąc się bronić...

W nagłym wypadku Marina po raz kolejny wykazała się zdrowym rozsądkiem, którego nikt by się po niej nie spodziewał, pomyślał później Andrea. Widok Chiary sprawiłby mu przykrość, lecz na pewno nie z powodów, o jakich wspomniała jego żona. Chiara by go nie okłamała ani też on nie poczułby się upokorzony słysząc prawdę. Kochał ją zbyt mocno, by nie rozumieć tego, co się stało: chociaż zakochała się w nim, nie starczyło jej siły, aby rozstać się na zawsze z Brunonem Marquesem. Rzecz jasna, napawało go to goryczą, ale jakże mógłby ją za to winić? Cierpienia uczyniły ją bardzo kruchą. Bruno zaś okazał się jej jedynym oparciem. On natomiast, niemal siłą narzuciwszy jej swoje uczucie, odszedł, zostawiając ją samą ze skrupułami, problemami, niepewnością.

Rozdzieliło ich to, że nie pragnęli być razem za wszelką cenę: jemu zabrakło odwagi, by zostawić żonę, jej zabrakło siły, by zerwać z Brunonem. Taka właśnie była jedyna prawda, a przyznanie się do niej równałoby się obracaniu noża w otwartej ranie. Ludzie niezdecydowani bądź tchórzliwi, straciwszy sposobność decyzji, muszą zaakceptować to, co przynosi im los. Chiara miała więcej szczęścia: wreszcie spełniło się jej marzenie o macierzyństwie. Wraz z upływem czasu przekona samą siebie, że nic lepszego nie mogło jej w życiu spotkać.

W przeciwieństwie do niego - już wiedział, że nigdy nie pogodzi się z utratą Chiary, podobnie jak nigdy nie pozbędzie się wrażenia, że ugiął się pod ciężarem nienormalnie wielkiego poczucia obowiązku. Nauczy się jednak z tym żyć. Musi wychować Cecilię i doprowadzić związek z Mariną do takiego stanu, aby dało się w nim wytrzymać. Przede wszystkim należy jak najszybciej wyprowadzić się z Rzymu, pomyślał. Tutaj nasze korzenie są chore, jedynie przenosząc się gdzie indziej możemy mieć nadzieję na odrodzenie.

Wieczorem Marina weszła do pokoju gościnnego, w którym sypiał już od miesięcy, i usiadła na brzegu łóżka. Spod nocnej koszuli wyłaniały się jędrne, okrągłe piersi.

- Prędzej czy później musimy znów zacząć spać razem. To nam pomoże się do siebie zbliżyć - oznajmiła po prostu.

- Tak. Chyba tak...

Złożyła krótki pocałunek na jego czole i wstała.

- Ale teraz jest jeszcze za wcześnie. Śpij dobrze. Muszę porozmawiać z Cecilią, powiedział sobie w duchu, i wytłumaczyć jej, co naprawdę zaszło między jej matką a Brunonem Marquesem. Mimo wielu ograniczeń Marina jest uczciwa i miła. To była jego ostatnia myśl, nim wyczerpany zapadł w głęboki sen.

Następnego dnia rano Andrea zadzwonił do domu, aby uprzedzić, że zabierze ze szkoły Cecilię i razem zjedzą obiad. Cecilia była mile zaskoczona widokiem czekającego na nią ojca, gdy zaś zaprowadził ją do restauracji, ucieszyła się jak dziecko.

- Nie masz dla mnie złej wiadomości, prawda? - spytała, gdy usiedli, nagle nachmurzona pod wpływem tego podejrzenia.

- Ależ skąd. Chciałem tylko trochę pobyć z tobą. Czy to coś złego?

- Nie. Po prostu nie byliśmy razem w restauracji od wyjazdu do Nowego Jorku.

Andrea wyciągnął rękę, aby uścisnąć dłoń córki.

- O tym również chciałem z tobą porozmawiać. Od teraz będziemy spędzać ze sobą o wiele więcej czasu...

- Dlaczego?

- Ja i mama zamierzamy poważnie zabrać się do odbudowy naszej rodziny. Bardzo możliwe, że wyjedziemy z Rzymu. W każdym razie zarówno ja, jak i ona będziemy się tobą o wiele więcej zajmować. Zdajemy sobie sprawę, że...

- Chcesz zostać z mamą, chociaż ma innego? - spytała Cecilia osłupiała.

- Jeśli masz na myśli jej wczorajsze spotkanie z Brunonem Marquesem, to chciał się z nią widzieć, żeby porozmawiać o Chiarze.

Na szczęście zjawił się kelner, dzięki czemu Andrea mógł na chwilę przerwać. To, co oznajmiła mu żona, nadal sprawiało ból i wcale nie był pewien, czy zdoła o tym mówić obojętnym tonem.

- Napomknąłeś coś o Chiarze - przypomniała Cecilia, gdy tylko kelner oddalił się z zamówieniem.

- Właśnie. Marques opowiedział mamie, że on i Chiara oczekują dziecka i że postanowili się pobrać. - Andrea miał nadzieję, że głos mu nie drży.

Cecilia otworzyła szeroko oczy ze zdumienia.

- To niemożliwe!

- A dlaczego? To normalne, że dwoje ludzi bierze ślub i ma dzieci.

- Ale nie Chiara! To znaczy ona nie jest zakochana w Marquesie.

- Dlaczego tak mówisz?

- Tatusiu, nie możesz mnie traktować jak smarkulę. Widziałam was razem w Orvieto i od razu zrozumiałam, że między wami coś jest.

Andrea zawahał się przez chwilę.

- Łączyło nas uczucie - rzekł - którego sami sobie zakazaliśmy, ponieważ ty zapłaciłabyś za nie zbyt wysoką cenę.

- To także zrozumiałam... - Cecilia również się zawahała. - Tatusiu, czy mogę być z tobą szczera?

- Oczywiście. Powinnaś.

- Pamiętasz, jak poprosiłam sędziego Salę, żeby pozwolił mi wrócić do domu, do ciebie i mamy? Zrobiłam to, bo się bałam, że się rozejdziecie. Teraz czuję się winna, że...

- Cecilio, wszystkie dzieci boją się rozwodu rodziców - uspokoił ją pospiesznie.

- Ja bałam się Fabia. On doskonale wiedział, jak bardzo kocham Chiarę, i zdawał sobie sprawę, że gdyby mnie poprosiła, opowiedziałabym jej wszystko. Więc kazał mi powiedzieć, że jeśli nadal będę się z nią widywać, podpali jej dom albo podłoży bombę w samochodzie... Właśnie dlatego więcej do niej nie poszłam. I strasznie się bałam, że zostawisz mamę i zamieszkasz z nią. Fabio naprawdę byłby zdolny ją zabić.

Andrei ścisnęło się serce.

- I aż do teraz żyłaś z tym strachem, tłumiąc w sobie wszystko?

- Od rozmowy kapitana Binellego z Fabiem już się nie boję. Czuję się winna, bo powinnam była opowiedzieć wcześniej o jego groźbach, zamiast trzymać Chiarę z dala ode mnie i od ciebie.

- Cecilio, proszę cię, musisz przestać się zadręczać. Chiara jest teraz szczęśliwa z mężczyzną, którego zamierza poślubić, i my troje też będziemy szczęśliwi. Już ci mówiłem, ja i mama wyjaśniliśmy sobie wreszcie mnóstwo rzeczy i w przyszłości będziemy lepszymi rodzicami.

- Mama mi się nie podoba.

Andrea spojrzał na córkę z bólem.

- Jestem pewien, że z czasem nauczysz się ją kochać...

- Ależ ja ją kocham, tatusiu! Po prostu nie potrafię z nią rozmawiać ani jej słuchać, bo nigdy nie wiem, co mam jej powiedzieć, a to, co ona mówi, doprowadza mnie do szału.

- Wszystko się zmieni, zobaczysz - uspokoił ją Andrea. Wydało mu się, że w oczach córki dostrzegł błysk jakby wyższości i współczucia, po raz drugi jednak nadejście kelnera, niosącego spaghetti z sosem pomidorowym, okazało się dlań zbawienne. - Jedzmy - powiedział z uśmiechem.

Xxiii

Dopiero w siódmym miesiącu ciąży płód przybrał odpowiednią pozycję, aby usg mogło z całą pewnością określić jego płeć. Dla Chiary sprawa ta nigdy nie stanowiła problemu, przywiązywała wagę jedynie do tego, aby dziecko było zdrowe. Jednakże kiedy się dowiedziała, że to chłopiec, jej pierwszą reakcją było poczucie obcości. Zrozumiała wówczas, że bardziej lub mniej świadomie oczekiwała dziewczynki. Codzienna więź, jaką ustanowiła z płodem, od początku była więzią między matką i córką, wszystkie jej myśli, wyobrażenia i plany odnosiły się do dziewczynki, przypominając jej uczucia, jakie żywiła w stosunku do Sary i Cecilii. Wiadomość, że urodzi chłopca, na kilka chwil zbiła ją z tropu. Nosiła w sobie obcą istotę. Wystarczyło jednak, że opuściła gabinet ginekologa i zrobiła parę kroków na świeżym powietrzu, aby prędko, żarliwie oswoiła się z nową rzeczywistością.

Syn. Tak jest lepiej, będzie go wychowywać bez wspomnień i uwarunkowań z przeszłości, pozna zupełnie nowe doświadczenia... Gdy powiedziała o tym Brunonowi, nie posiadał się ze szczęścia. Była to okazja do przeprowadzenia szczerej rozmowy, którą od jakiegoś czasu odkładali na później.

- Wszyscy uważają, że to ja jestem ojcem - oznajmił. - A ja nie mam ani rodziców, ani żadnych bliskich krewnych, z którymi musiałbym się liczyć. Jednym słowem, weź pod uwagę możliwość zarejestrowania w urzędzie dziecka jako moje.

- Pewnego dnia możesz mieć własne dziecko i wtedy będziesz żałował, że czegoś je pozbawiłeś - sprzeciwiła się Chiara.

- Nigdy nie chciałem mieć następcy i wiem, że nie nadaję się na ojca. Szczerze mówiąc nie wydaje mi się, żebym chciał być ojcem dla twojego syna. Proponuję ci jedynie odegranie roli ojca na papierze i danie mu nazwiska, a w przyszłości zostawienie mu spadku. Myślę, że to przyzwoita propozycja.

Chiara nie miała co do tego żadnych wątpliwości. Oferta Brunona okazała się wręcz zbawienna, jako psycholog doskonale rozumiała wrażliwość, uwarunkowania uczuciowe i pełną agresji chęć rywalizacji chłopców wychowywanych bez ojca i nie mających żadnego męskiego wzorca, z którym mogliby się identyfikować. Jako osoba patrząca na świat realnie i zdroworozsądkowe, nie mogła także nie doceniać praktycznych aspektów tej propozycji. Uczynienie bowiem Brunona ojcem dziecka równało się zapewnieniu mu dorosłego życia bez żadnych problemów finansowych.

Dlaczego zatem tak się wzbraniała? Może gdzieś w zakamarkach podświadomości czaiła się jeszcze nadzieja, że Andrea wróci i wszystko się ułoży? Na pewno zdawała sobie sprawę ze smutku spowodowanego nieodwracalnością, bo uznanie dziecka przez Brunona oznaczało zerwanie wszelkich więzów między nim a prawdziwym ojcem. Na zawsze. Myśl ta nie tylko napawała ją smutkiem, ale na dodatek przerażała miała wrażenie, że w ten sposób zadaje gwałt naturze, że samowolnie wymazuje rzeczywistość, która została zapisana i która powinna zostać nietknięta.

- Masz jeszcze dwa miesiące na zastanowienie. Zrób to - powiedział jej Bruno.

W praktyce żyła stale z tym obsesyjnym lękiem. Kiedy zaś, co nieuniknione, myślała o Andrei, jej smutek jeszcze się wzmagał. Od rozstania ani razu go nie widziała. Początkowo czuła nawet ulgę, że nie musi stawić czoła jego pytaniom i reakcjom. Wraz z upływem tygodni jednak ulga ustąpiła miejsca goryczy. Andrea nie odczuwał potrzeby, by ją o cokolwiek pytać. Gdy dowiedział się, że Chiara jest w ciąży, nawet mu nie przyszło do głowy, że dziecko może być jego, założywszy z góry, że go zdradziła, wyrzucił ją ze swego życia bez śladu niepewności czy wątpliwości.

Carmen zaglądała często do sklepu, by zobaczyć się z Paolem Lenzim, i właśnie ona poinformowała Chiarę, że Andrea z powrotem zbliżył się do żony. Prawdę mówiąc przyjaciółka Mariny wyraziła się w sposób o wiele bardziej entuzjastyczny, użyła bowiem takich określeń, jak palący się na nowo płomień, wielkie plany czy idealna zgoda. Jej zamiar był oczywisty: zranić Chiarę. Grandi należała do rodzaju ludzi nikczemnych, którzy są szczęśliwi unieszczęśliwiając innych. Pozbawiwszy tę wiadomość sadystycznych i nieprawdopodobnych szczegółów, Chiara doszła do rozsądnego wniosku, że Andrea i jego żona przezwyciężyli kryzys i że udało im się na powrót nawiązać w miarę przyjacielskie stosunki.

Pewnego popołudnia jej wniosek uzyskał najbardziej nieoczekiwane potwierdzenie. Na dworze królowała wiosna, niemal letnie słońce rozświetlało powietrze. Jako że antykwariat był zamknięty z powodu tygodniowego urlopu, Chiara postanowiła skorzystać z okazji i kupić sobie kilka nowych ubrań. Około szesnastej wyszła z domu i ruszyła pieszo do centrum. Jeszcze parę tygodni wcześniej strach, że wpadnie na Andreę lub na jego żonę, nie pozwalał jej się zapuszczać aż tak daleko: robiła zakupy w pobliskich sklepach, spacerowała po okolicznych ulicach, wystrzegała się kin i teatrów. Skoro jednak każdy kolejny dzień mijał bez budzącego lęk spotkania, jej czujność coraz bardziej słabła, aż w końcu, podobnie jak to się zdarza kochankom albo uciekinierom, nadmierne poczucie bezpieczeństwa przywiodło ją do przekonania, że teraz nic już jej nie grozi. Nie bacząc więc na nic chodziła tego popołudnia po sklepach, przystając, by przymierzać stroje i porozmawiać ze sprzedawczyniami. I wreszcie usiadła w ogródku koło baru przy via Borgognona, doskonale widoczna dla tłumu, który mijał ją kilka metrów dalej.

Nagle ją zobaczyła. Cecilię. Szła pod rękę z przyjaciółką i śmiała się. Wzruszenie sprawiło, że Chiara zbyt długo zwlekała. Gdy już miała się schylić pod stół udając, że czegoś szuka, Cecilia także ją dostrzegła.

Puściła przyjaciółkę i podbiegła do niej.

- Chiara... Tak się cieszę, że cię widzę! - zawołała przysuwając się, aby ją pocałować.

- Ja też. Niech ci się przyjrzę... Boże, jak urosłaś!

- Mam już piętnaście lat. Ty też urosłaś - zauważyła Cecilia wskazując na jej wielki brzuch.

- Chcesz się czegoś napić?

Dziewczyna zawahała się.

- Jestem tu z Monicą, koleżanką z ławki. - Dała jej znak, by zaczekała. - Za pół godziny muszę być w domu, bo inaczej mama mnie zabije.

Chiara skinęła głową.

- W takim razie leć. Wszystko w porządku, prawda?

- Za kilka miesięcy przeprowadzamy się do Mediolanu. Rodzice przestali już mówić o rozwodzie i w domu można wreszcie odetchnąć. Nigdy bym nie pomyślała, że tak będzie.

- A ja byłam tego pewna.

- Kiedy się urodzi dziecko?

- Bardzo niedługo. To chłopczyk.

- Strasznie bym chciała mieć braciszka... - Cecilia spojrzała na Chiarę niepewnie. - Wiem od Carmen, że jeszcze nie wyszłaś za mąż. Masz jakieś kłopoty z Marquesem?

- Nie, wszystko w porządku. Właśnie dlatego wcale się nie spieszymy.

- Teraz muszę już naprawdę uciekać - oznajmiła Cecilia wskazując przyjaciółkę.

- Tak... Twój widok bardzo mnie uszczęśliwił, maleńka. - Chiara podniosła się z trudem, by ją objąć, i potrąciła stół dużym brzuchem.

Cecilia rzuciła się w jej wyciągnięte ramiona.

- Nawet jeśli nie będziemy mogły się już zobaczyć, nigdy cię nie zapomnę... Nigdy... - Głos jej się załamał i przeszedł w szloch, zanim jednak Chiara zdążyła cokolwiek powiedzieć, dziewczyna odeszła.

Tego popołudnia powrócił strach przed spotkaniem z Andreą. Skoro widok Cecilii wywołał taki wstrząs, myślała Chiara, to gdybym stanęła z nim twarzą w twarz, na pewno bym się załamała. Wychodziła ukradkiem z budynku, rozglądając się wokół, po czym wślizgiwała się do samochodu z bijącym sercem i modliła w duchu, by nie trafić na czerwone światło po drodze do sklepu. Przy każdym postoju, na każdym rogu wydawało jej się, że czuje na sobie wzrok Andrei, w nocy zrywała się ze snu, w którym zbliżał się do niej spoglądając na nią z rozczarowaniem i pogardą.

Bruno Marques nakłonił ją do przyspieszenia urlopu macierzyńskiego, zamiast jednak odpoczywać i relaksować się, Chiara żyła w ciągłej obawie, że usłyszy dzwonek do drzwi i ujrzy w nich Andreę.

Na prośbę Brunona przyjechały z Mediolanu jej siostra i matka, lecz po kilku dniach sama Gkwanna zrozumiała, że ich obecność i próby uspokojenia Chiary tylko wzmagają jej nerwowość.

- Skoro tak panicznie boisz się spotkania z Andreą, poszukaj jakiegoś pensjonatu albo hotelu poza Rzymem i czym prędzej tam jedź! - wybuchnęła pewnego dnia Giovanna.

- W twoim stanie potrzebujesz ruchu i świeżego powietrza! - dolała oliwy do ognia matka.

- Mogłabym pojechać do Orvieto, do domu ciotki Egle - powiedziała niemal do siebie Chiara. Siostra udzieliła właśnie doskonałej rady, a gdzie będzie jej lepiej niż tam?

Ginekolog nie wyraził sprzeciwu, ograniczył się jedynie do zalecenia, aby zachowała ostrożność podczas podróży i wróciła przed końcem ósmego miesiąca. Ciotka Egle nie tylko z radością zgodziła się udostępnić jej swój dom, ale zaofiarowała się, że sama też przyjedzie do Orvieto. To było więcej, niż Chiara się spodziewała.

W przeddzień wyjazdu zadzwoniła do Binellego, aby się z nim pożegnać. Kazał sobie podać adres i numer telefonu.

- Jeśli uda nam się znaleźć kogoś do opieki nad dziećmi, w którąś niedzielę przyjedziemy panią odwiedzić - obiecał..

Ledwie Chiara zamieszkała w Orvieto, całe jej napięcie zniknęło. Wreszcie mogła swobodnie wychodzić bez paraliżującego strachu, że za każdym rogiem czai się Andrea. Ciotka Egle odgrywała rolę jej anioła stróża, czuwała nad nią, dawała jej poczucie bezpieczeństwa, robiła to jednak dyskretnie. Rano szły razem po zakupy i siadywały przy stoliku na dworze przed barem naprzeciwko, żeby się napić kawy i poplotkować. Po południu ciotka odpoczywała, Chiara zaś odbywała długie samotne spacery bez celu po ulicach miasta.

Portal, balkon tonący w kwiatach, wystawa starego sklepu, widok zaułka przecięty na pół promieniem słońca... Na każdym kroku odkrywała jakiś sugestywny szczegół albo pejzaż pełen milczącego, harmonijnego piękna. Przystawała wówczas, aby sycić nim oczy, z dłońmi splecionymi na brzuchu, jakby chciała wspólnie z synkiem przeżywać tę chwilę.

Pewnego popołudnia znalazła się na jakimś placyku i z zadartą do góry głową podziwiała zdobiący portal starego domu fresk, na którym widniały dwa aniołki. Spuściwszy wzrok, ujrzała Andreę. Stał przed nią nieruchomy i milczący, jak w tych potwornych koszmarach, które śniły jej się po nocach. Uciekaj, nie ruszaj się, zaraz zemdleję, oddychaj głęboko...

Andrea podszedł do niej powoli.

- Chiara, co za niespodzianka. - Przyglądał jej się uważnie, ale bez pogardy czy wrogości jak w snach.

Z ulgą nabrała powietrza w płuca. Oddycham, pomyślała. A po chwili: muszę coś powiedzieć, nie mogę tak trwać bez ruchu i wpatrywać się w jego twarz.

- Cześć, Andreo. - Czy ten gardłowy, głęboki głos należy do niej?

- Przyjechałem do Orvieto, żeby się spotkać z klientem, i przypadkiem cię zobaczyłem. Jak długo tu jesteś?

- Od kilku dni. Mieszkam w domu ciotki Egle. - Panika zaczęła mijać.

- Ona też tu jest?

- Tak.

- Tam jest bar - powiedział Andrea wskazując palcem prawą część placyku - usiądźmy i napijmy się czegoś. - Zabrzmiało to raczej jak rozkaz niż zaproszenie.

Chiara ruszyła za nim niczym automat. Pozwoliła, aby odsunął dla niej krzesło, po czym opadła na nie niemal całym ciężarem, czując ulgę, że nie musi stać na własnych nogach.

- Też chcesz soku pomarańczowego? - spytał Andrea, gdy nadszedł kelner.

- Tak, poproszę.

Andrea rozejrzał się wokół.

- Chętnie bym tu zamieszkał.

Chiara skinęła głową.

- Cecilia mówiła, że niedługo przenosicie się do Mediolanu.

- Zgadza się.

- Spotkałam ją przypadkiem... Bardzo ładnie wygląda.

- Ty też dobrze wyglądasz. Kiedy urodzi się dziecko?

- Za sześć tygodni... To chłopiec.

- Bruno Marques będzie szczęśliwy. My, mężczyźni, zawsze żywimy ukrytą nadzieję na męskiego potomka.

Chiara umilkła. Panika wprawdzie zniknęła, za to gorycz, jaką teraz odczuwała, pogorszyła, jeśli to w ogóle możliwe, jej samopoczucie. To smutne, że spotkali się przypadkiem i miotają się wśród banałów i patetycznych wykrętów, jak to się zdarza dwojgu znajomym, którzy dawno się nie widzieli i muszą o czymś rozmawiać. Nawet w najgorszym koszmarze nie mogłaby sobie wyobrazić podobnej tortury.

- Jeszcze nie wyszłaś za mąż? - zapytał z uśmiechem Andrea.

- Nie, jeszcze nie.

- Żona mówiła, że Marques jest do ciebie bardzo przywiązany.

Chiara spojrzała mu w oczy.

- A co jeszcze powiedziała ci żona?

- To było jakiś czas temu. O ile dobrze pamiętam, Marina spotkała twojego lubego, a on jej powiedział, że oczekujecie dziecka i że macie się pobrać. Dowiedziałem się tego właśnie od mojej żony.

- Nie rozmawialiśmy ze sobą od wielu tygodni - rzekła szorstko Chiara - a zresztą i tak odszedłeś z mojego życia.

Andrea poklepał ją czule po dłoni.

- Przecież nie mam do ciebie o nic pretensji. - Znowu się do niej uśmiechnął. - Tak naprawdę nigdy nie wszedłem do twojego życia.

- Co to znaczy?

- Jak by to powiedzieć... spotkaliśmy się tylko na chwilę. Ale miejsce na stałe było zarezerwowane właśnie dla Brunona, mężczyzny, na którym można polegać i który nie ma innych zobowiązań. Nie mogę cię potępiać. Ale nie mówmy o tym więcej... Idą nasze napoje - przerwał wskazując kelnera.

Chiara zerwała się nagle.

- Odechciało mi się pić... - natychmiast poczuła wstyd z powodu swojej przesadnej reakcji. Za nic na świecie nie chciała dać do zrozumienia temu uprzejmemu, przyjaznemu i obojętnemu człowiekowi, jak bardzo ją upokorzył.

- Przepraszam - dodała czym prędzej - ale właśnie sobie przypomniałam, że ciotka Egle czeka na mnie pod domem.

Andrea także wstał.

- Naprawdę musisz uciekać?

- Tak. Nie chciałabym, żeby ciotka się martwiła. - Podała mu rękę. - Pewnie prędzej czy później znów się zobaczymy.

- Dlaczego nie? - odparł nie dostrzegając jej ręki.

- Cieszę się, że cię spotkałam. Życzę przyjemnej przeprowadzki.

- Dziękuję, tobie też życzę wszystkiego dobrego. Daj mi znać, jak się urodzi dziecko...

Chiara skinęła głową.

- Teraz już naprawdę muszę iść. Cześć. - Odwróciła się do niego plecami z nadzieją, że zdoła się utrzymać na nogach.

Upewniwszy się, że może iść, przyspieszyła kroku.

Oddalić się stąd jak najszybciej. Chętnie by pofrunęła, gdyby tylko mogła. Otarła łzy. "Spotkaliśmy się tylko na chwilę... Tak naprawdę nigdy nie wszedłem do twojego życia..." Boże, jak to boli. I co za wstyd.

Naraz poczuła, jak czyjeś ręce chwytają ją za ramiona niczym szpony i obracają do tyłu. Przed nią stał Andrea wpatrując się w nią oczyma zwężonymi jak szparki.

- Jesteś dziwką - syknął.

Chiara instynktownie się cofnęła, ale ją przytrzymał.

- Przyjechałem do Orvieto specjalnie, żeby ci to powiedzieć. Całymi tygodniami usiłowałem cię usprawiedliwić, zrozumieć. Ale im bardziej próbowałem, tym bardziej traciłem do ciebie szacunek. To, co zrobiłaś, jest podłe... Zręcznie lawirowałaś między dwoma mężczyznami, a ściślej mówiąc między dwoma łóżkami... Udawałaś, że zadręczasz się z mojego powodu, podczas gdy obściskiwałaś się z Marquesem. Gdy pomyślę, jak bardzo cię kochałem... Gdy pomyślę, że chciałem zostawić żonę dla ciebie... - gniew dławił go w gardle.

- Przykro mi.

- Dlaczego tobie przykro? Bo jesteś godna pożałowania czy dlatego, że nie możesz dłużej udawać szlachetnej, porządnej kobiety?

- Puść mnie, to boli...

Andrea opuścił rękę.

- Wolałbym cię nigdy nie dotykać. - Patrzył na nią przez chwilę, jakby była czymś odrażającym, po czym zwiesił głowę i prędko odszedł.

Xxiv

Patrząc na swych rodziców Cecilia coraz częściej odnosiła wrażenie, że jest jedynym widzem na pustej widowni. Odgrywali wyłącznie dla niej przedstawienie zgodnej rodziny, wypowiadając nawet zwykłe, codzienne zdania z ciepłem i zapałem: podaj mi, proszę, sól, jak ci minął dzień, dobrze ci w tej sukience, pyszny ten krem, dzisiaj jest świetny film w telewizji...

W miarę jak ich obserwowała, Cecilia czuła kolejno podziw, zakłopotanie, znudzenie, irytację i wreszcie obojętność. W pewnej jednak chwili zdarzyło się coś, co nią wstrząsnęło i sprawiło, że stała się na powrót uważnym widzem: rodzice zaczęli grać inną rolę. Odłożywszy na bok kwestie z przedstawienia i odrzuciwszy nakazy scenariusza, teraz swobodnie udawali samych siebie, w ogóle nie bacząc na oklaski. Ojciec był popędliwy i groźny, matka rozhisteryzowana i wrzeszcząca. Gdy tylko otwierali usta, w powietrzu zaczynały wibrować ładunki elektryczne.

Marina, która początkowo odnosiła się do przeprowadzki do Mediolanu bardzo entuzjastycznie, nagle zaczęła gwałtownie protestować: "Nie cierpię śniegu! Nikogo tam nie znamy! Nie możesz mnie zmusić! To szaleństwo! Nie będę uciekać razem z tobą!" - krzyczała.

Cecilia pod pretekstem odrabiania lekcji biegła się schronić do swojego pokoju, lecz żadne drzwi ani żadne ściany nie były dość grube, aby oddzielić ją od wrzasków i złości matki.

Nauczyła się włączać stereo i wkładać słuchawki, ale głos Ramazzottiego czy Eltona Johna dolatywał do jej uszu wraz z wibracjami nienawiści. Czuła się znieważona, często aż trzęsła się z gniewu, zaciskając pięści i zęby. Miała ochotę umrzeć. Albo ujrzeć martwych własnych rodziców.

Jej ogromne napięcie nie uszło uwagi pracownicy opieki społecznej, która co jakiś czas się z nią spotykała, toteż powiadomiła o sytuacji sędziego Salę. Sędzia zaś, przez wzgląd na przyjaźń łączącą Binellego i rodzinę Morellich, zwrócił się najpierw do niego.

Kapitan wcale nie był zaskoczony, trzy tygodnie wcześniej Andrea wyznał mu szczerze, że po pozornej zgodzie jego stosunki z żoną znów stały się nie do zniesienia. Właśnie dlatego powiedział Andrei, że Chiara jest w Orvieto, w głębi duszy liczył, iż spotkawszy się wszystko sobie wyjaśnią, zamiast tego jednak wynikł dramat. Chiara zadzwoniła do kapitana, aby mu opisać okropną scenę, jaką zrobił jej Andrea, i aby go surowo upomnieć za to, że dał mu jej adres. Na próżno ją prosił, by wyznała prawdę na temat dziecka. Chiara była niewzruszona, co więcej, ostrzegła, żeby nie wpadał więcej na żadne zgubne pomysły.

Bojąc się popełnienia kolejnego błędu, Binelli postanowił zachować dystans również w stosunku do sprawy, o której wspomniał sędzia dla nieletnich. Nie jest przecież Bogiem. Jako człowiek nie może czynić cudów ani też sprzeciwiać się wolnej woli osób dorosłych i podejmować za nie decyzji. Zresztą nawet by nie wiedział jakich, jego racjonalny i konkretny umysł sprzeciwiał się tej gmatwaninie zaślepienia, absurdu, udawania, dumy.

Jednakże rozwój wydarzeń sprawił, że Binelli musiał zmienić zdanie. Od czterech miesięcy on i jego ludzie prowadzili dyskretne dochodzenie w sprawie Giacoma Montany, błyskotliwego animatora rzymskiej śmietanki towarzyskiej, prowadzącego podejrzaną i nieokreśloną działalność, oficjalnie szefa firmy importowo_eksportowej. Istniały podejrzenia, że za firmą tą kryje się handel bronią i narkotykami i że organizowane przez Montanę imprezy służą jako parawan dla pośrednictwa i spotkań w interesach.

Ostatnio dochodzenie objęło stałych bywalców tych imprez w celu zidentyfikowania ewentualnych podejrzanych.

Mino Binelli był zaskoczony i zaniepokojony, kiedy odkrył, że od kilku tygodni na liście gości Giacoma Montany figurują Marina Morello i jej przyjaciółka Carmen Grandi. Nawet jeśliby wykluczyć jakikolwiek udział w nielegalnym przemycie, Morello znalazła się w poważnym niebezpieczeństwie, on zaś darzył Andreę zbyt wielką przyjaźnią, by sprawę przemilczeć. W przypadku przeszukania willi Montany żona Andrei też mogłaby zostać zatrzymana i przesłuchiwana, a Binelli zamierzał oszczędzić Andrei podobnego upokorzenia. Znając powierzchowność i lekkomyślność Mariny, zrezygnował z rozmowy z nią, mogłoby to zepsuć całą operację. Nie pozostało mu nic innego jak wtajemniczyć Andreę.

Wieczorem Cecilia słyszała ze swego pokoju, jak rodzice kłócą się z taką furią, że ogarnął ją lęk. Nastawiła głośniej stereo, ale dźwięczne i straszne słowa docierały do niej niczym porywy wiatru przerywane okresami złowieszczej ciszy. Cecilia wybuchnęła płaczem. Przestańcie, dłużej tego nie zniosę, nie chcę tego słuchać!

Odchodzę, i to zaraz. To ojciec.

Cecilia zostanie ze mną. To matka.

Możesz o tym zapomnieć. Jutro po nią przyjdę. To ojciec.

Tylko spróbuj! To matka.

Cecilia przestała płakać i poderwała się na nogi. Przecież to o niej rozmawiają. Decydują o jej życiu, jakby była martwym przedmiotem, paczką, którą można przenosić w dowolne miejsce. Muszę słuchać, muszę się dowiedzieć, do czego ośmielą się posunąć, nakazała sobie drżąc z nienawiści.

Wyszła z pokoju i przebiegła krótki kawałek korytarza dzielący ją od salonu, po czym ukryła się za drzwiami. Wcale nie czuła wstydu szpiegując rodziców. To oni powinni się wstydzić. No jazda, mówcie dalej, zachęciła ich w duchu. Z tego miejsca mogła im nawet spojrzeć w twarz.

Matka siedziała, ojciec stał. Obawa, że kłótnia już się skończyła i że on zaraz sobie pójdzie, okazała się bezpodstawna.

- Łudziłem się, że będziemy mogli się rozwieść nie rozszarpując się na strzępy, ale ty najwyraźniej straciłaś wszelką zdolność rozumowania - usłyszała srogi głos ojca.

- I kto to mówi! W jednej chwili zamierzasz przekreślić całe nasze małżeństwo tylko z powodu plotki, którą rozgłasza twój przyjaciel Binelli!

- Plotki? Czy to możliwe, żebyś nie zdawała sobie sprawy z powagi tego, co zrobiłaś? Pół Rzymu wie, że ten cały Montana to podejrzany przemytnik, a ty chodzisz do jego domu bez mojej wiedzy. Gorzej, wymyślasz bajeczki, żeby tylko wyjść wieczorem.

- Pół Rzymu chodzi do domu Montany, a ja byłam tam tylko parę razy. W dodatku wcale tego nie planując. Nie wydawało mi się, że koniecznie muszę cię o tym zawiadamiać. Od kiedy to interesuje cię, co robię?

- Marino, oboje doskonale wiemy, że próba pozostania razem już od samego początku okazała się niewypałem. Od dawna wzajemnie się dręczymy, wobec tego postanowiłem z tym skończyć. Możesz sobie zostać w Rzymie. Ja wyprowadzam się do Mediolanu razem z naszą córką.

- Nigdy. Po moim trupie.

Andrea spojrzał na żonę z pogardliwym grymasem.

- Cecilia nigdy cię nie obchodziła. To podłe, że używasz jej teraz jako broni przeciwko mnie.

- Myśl sobie, co chcesz. Akurat mnie to wzrusza!

- Nie rozumiem tylko, dlaczego tak bardzo ci zależy, żeby być moją żoną.

- Bo poświęciłam piętnaście lat życia, żeby osiągnąć to, co osiągnęłam: pozycję społeczną, dobrobyt i szacunek. Nigdy nie pozwolę ci odejść! A jeśli będziesz się przy tym upierał, przygotuj się na krwawą walkę - warknęła Marina.

Andrea zacisnął usta.

- Nie doceniasz mnie. Potrafię być bardzo groźnym przeciwnikiem.

Jego żona wybuchnęła szyderczym śmiechem.

- Ty? Nie przeceniaj samego siebie! Wodziłam cię na pasku jak chciałam, bo jesteś nędznym, tępym pyszałkiem!

- Już nie. Marino. Wreszcie przejrzałem na oczy i widzę, jaka naprawdę jesteś. Nie zostanę z tobą ani minutydłużej. Jeśli masz mi coś do powiedzenia, zwróć się do adwokatów.

Marina zaczerpnęła głęboko powietrza.

- Jest coś, czego adwokaci nie mogą ci powiedzieć. Zdradzałam cię już w pierwszym roku po ślubie. Bruno Marques też był moim kochankiem. Pamiętasz podróż do Meksyku twojego drogiego wspólnika z kancelarii? Myślałeś, że jestem na wakacjach z kuzynką, podczas gdy naprawdę byłam w Meksyku razem z nim! - Wypluwała z siebie słowa niczym jad.

- Dosyć.

- Nie dosyć! - W jej oczach dostrzegł błysk niemal opętańczej furii. - Dziecko, które nosi Chiara Basile, jest twoje! Wygląda na to, że nie jestem jedyną kobietą, która wywiodła cię w pole!

Andrea rzucił się na nią z poszarzałą twarzą.

- Co ty mówisz?

- To, co słyszysz. Szlachetna wdówka ukryła przed tobą tę prawdę, żeby nie burzyć zgodnego życia naszej rodzinki... A może wolała przyjąć wspaniałomyślną propozycję Brunona Marquesa, zamiast dać dziecku za ojca takiego nędznego człowieczka jak ty!

Znieruchomiała ze zgrozy Cecilia ujrzała ojca wychodzącego pospiesznie z pokoju. Po kilku minutach trzasnęły drzwi wejściowe. Matka pozostała na miejscu. Nagle na jej twarzy pojawił się głęboki smutek. Cecilia wyłoniła się zza drzwi.

- Mamo...

Marina podniosła na nią wzrok.

- Jesteś tutaj?

- Tak. Wszystko słyszałam. - Z jej gardła wydostał się szloch. - Ty ciągle kłamałaś! Oszukiwałaś ojca! Och, mamo, jak możesz być taka... taka...

- Samolubna? Cyniczna? Amoralna? Nie wiem. Tacy ludzie istnieją, a ja do nich należę. To jest jak choroba. Albo kalectwo - odrzekła ze smutkiem Marina.

- Nie odgrywaj komedii! Ty się nigdy nie zmienisz... Zawsze będziesz wszystkich oszukiwać.

- Ale tobie i twojemu ojcu nic się nie stało. Ciebie też straciłam.

- Nie odgrywaj komedii! - powtórzyła płaczliwie Cecilia. - Odchodzę z nim, bo ciebie w ogóle nie obchodzi, czy zostanę... Och, mamo, czy tak trudno ci było mnie kochać?

- Jesteś jedyną osobą, którą kocham... Najbardziej jak potrafię. Ale wiem, że to dla ciebie za mało. Dlatego zostawiam cię z ojcem.

- Chcę iść do Chiary. Już jutro.

- Dobrze.

- Będę cię odwiedzać... Nie czuję do ciebie nienawiści, mamo.

- Wiem. Więcej nie mogę oczekiwać.

Epilog

Andrea wsiadł do samochodu i uruchomił silnik. Musi się stąd oddalić natychmiast, jak najszybciej. Słysząc niecierpliwy dźwięk klaksonu zorientował się, że przejechał na czerwonym świetle. Kiedy na następnych światłach przystanął, kierowca z samochodu obok opuścił szybę, aby dać mu znak, że ma otwarte drzwi. Gdy zapaliło się zielone, Andrea ruszył powoli, szukając jakiegoś placyku albo parkingu. Spostrzegł zatoczkę po lewej stronie kiosku i zatrzymał się. Był zbyt wzburzony, by prowadzić dalej, ponadto nie miał żadnego określonego celu.

Nie wiedział, dokąd jechać, co robić ani jak znaleźć jakiś sensowny punkt zaczepienia, który pozwoliłby mu zrozumieć, co się stało. Targały nim tak gwałtowne uczucia i emocje, że serce waliło mu jak młotem. Wstyd był silniejszy niż niedowierzanie, wściekłość, wstręt, a nawet nadludzka ulga, że Chiara nigdy go nie zdradziła i że dziecko jest jego. Na wspomnienie tego, jak ją potraktował w Orvieto, poczuł fizyczny ból. Nazwał dziwką kobietę, która zniósłszy najgorsze cierpienia, była w ostatnim miesiącu ciąży zupełnie sama, aby oszczędzić cierpienia jemu i Cecilii. Iluż upokorzeniom, iluż lękom, iluż kłopotom i jakiej samotności musiała stawić czoło w ciągu tych wszystkich tygodni oczekiwania? Poczuł ucisk w sercu.

Będę miał zawał, pomyślał z ponurą radością. Zaraz jednak uznał się za tchórza. Co z niego za człowiek, skoro zamiast wziąć się za bary z problemami, nie widzi innego wyjścia jak ostateczna ucieczka? Wkrótce będzie miał jeszcze jedno dziecko do wychowania. Dziecko jego i Chiary.

Muszę się z nią zobaczyć. Muszę natychmiast do niej jechać, pomyślał. Już miał włączyć silnik, ale nagle się powstrzymał. Okazał się zarozumialcem i idiotą sądząc, że zwykłe "kocham cię, przebacz mi" wystarczy, aby wymazać obelgi, którymi ją obrzucił, i ich historia skończy się happy endem. Musiał z pokorą przyjąć do wiadomości możliwość, że Chiara go odepchnie i nie zdoła mu wybaczyć. Ponownie wpadł w panikę i poczuł ucisk w sercu. Było z nim naprawdę źle.

Muszę się ruszyć, muszę coś zrobić. Uruchomił silnik i włączył wsteczny bieg, aby wrócić na jezdnię. Miał zamglony wzrok i stracił orientację. Gdzie się właściwie znajduje? Spojrzał w górę usiłując odczytać nazwę ulicy, po czym odetchnął z ulgą. Od domu Binellego dzieliło go jakieś sto metrów. Nabrał głęboko powietrza i wypuścił je, po czym przycisnął pedał gazu modląc się w duchu, aby przyjaciel był w domu.

Miał szczęście, wysiadając bowiem z samochodu ujrzał kapitana w drzwiach budynku. Podbiegł do niego.

- Właśnie do ciebie szedłem. Muszę z tobą porozmawiać.

- Nie teraz, bardzo się spieszę - odpowiedział mu grzecznie Binelli, nie zwalniając jednak kroku.

- Proszę cię... - Andrea przytrzymał go za ramię.

Przyjaciel przystanął, poruszony tym usilnym błaganiem.

- Czy coś się stało?

Andrea skinął głową, nie będąc w stanie wykrztusić słowa. - Źle się czujesz?

- Nie... Mino, dziś wieczorem żona powiedziała mi coś, czego nawet nie podejrzewałem... Coś, czego nie potrafisz sobie wyobrazić.

- Czy to ma związek z Chiarą?

- Tak... - odparł zdziwiony. - Proszę cię, muszę z tobą porozmawiać. Jesteś moim najlepszym przyjacielem i jeśli mi nie pomożesz, oszaleję.

Binelli zawahał się przez moment.

- Wsiadaj do samochodu, opowiesz mi po drodze.

- Nie mogę. To bardzo trudna sprawa...

- Właśnie jadę do Chiary do szpitala, zaraz się urodzi twój syn. Jedziesz czy nie?

Andreę zatkało.

- Mój syn...

Binelli wepchnął go do samochodu.

- Czy nie o tym właśnie chciałeś ze mną mówić? Dalej, wsiadaj.

- Wiedziałeś... Jak mogłeś to przede mną ukrywać? - napadł na niego Andrea, gdy tylko zajął miejsce.

- A ty jak mogłeś sam się tego nie domyślić? - odparł Binelli uruchamiając silnik.

Andrea zamilkł na kilka chwil.

- Byłem idiotą. Jak się czuje Chiara? Kiedy poszła do szpitala?

- Wczesnym popołudniem. Akurat wpadłem ją odwiedzić, kiedy się zaczęły bóle, więc zawiozłem ją do szpitala. Teraz jest z nią Barbara.

- Dziecko jeszcze się nie urodziło?

- Pół godziny temu nie.

- Wszystko w porządku? - zapytał Andrea z niepokojem.

- Tak. Matka i siostra Chiary miały przyjechać w najbliższych dniach, ale jak widać, twojemu synowi spieszno przyjść na świat.

- Mino, zaczekam na ciebie na dole. Nie mogę wejść na oddział... Nie mogę zobaczyć Chiary.

- A dlaczego nie? - zapytał spokojnie.

- Za bardzo mi wstyd. Nawet nie możesz sobie wyobrazić tego, co zrobiłem.

- Nie wyobrażam sobie, ja to wiem.

- Mino, byłem ślepy, ale dlaczego ty nie otworzyłeś mi oczu?

- Bo Chiara nigdy by mi tego nie wybaczyła. Jej życie zostało zniszczone, gdy mąż odszedł do innej kobiety, która miała mu urodzić dziecko. Za nic w świecie nie chciała sprawić takiego bólu twojej rodzinie. Niestety, na początku ja też zachowałem się jak idiota, łudząc się, że w twoim związku z Mariną da się jeszcze coś uratować.

- Była w nim pustka. A teraz straciłem Chiarę.

Binelli odwrócił się, by spojrzeć mu w oczy.

- Poddajesz się bez walki?

- Wdrapałbym się na kolanach nawet na najwyższą górę świata, gdyby była choć iskierka nadziei...

- Chiara jest tylko na trzecim piętrze. Do tego jest winda.

Barbara Binelli wyszła na spotkanie męża i wcale nie zdawała się zdziwiona widokiem Andrei.

- Właśnie bada ją położna i zaraz ją zawiozą na porodówkę - oznajmiła. Spojrzała na Andreę, po czym dodała: - Będą tędy przejeżdżać.

- Idę stąd - zawołał wystraszony.

Barbara potrząsnęła głową.

- Jeżeli ją kochasz, właśnie teraz musisz jej to powiedzieć. Zaraz urodzi dziecko, na które czekała przez dziesięć lat, i... - przerwała.

Drzwi w głębi korytarza otworzyły się, ku nim zaś począł sunąć wózek. Andrea spostrzegł okrągłą wyniosłość otuloną prześcieradłem, potem zbliżającą się coraz bardziejtwarz Chiary... Miała zamknięte oczy. Wózek przejechał obok niego. Andrea chciał postąpić krok naprzód. Z desperacją usiłował się poruszyć, wózek jednak oddalał się w kierunku otwartych drzwi do sali porodowej. Mino i Barbara Binelli przyglądali mu się z zapartym tchem. Andrea jednym susem rzucił się do wózka. Chiara otworzyła oczy.

- Kocham cię, przebacz mi - wykrzyknął pochylając się nad nią. Czuł się zrozpaczony, winny, pokonany.

Chiara powoli podniosła dłoń i pogłaskała go po twarzy.

- Ja też cię kocham. Ale to niemożliwe. Twoje miejsce jest gdzie indziej...

Musi jej wytłumaczyć. Musi jej powiedzieć, że wszystko wie, że wszystko już zostało wyjaśnione i rozwiązane... Nie było jednak na to czasu, pielęgniarze spoglądali nań ze zniecierpliwieniem.

- Musimy wejść - oznajmił jeden z nich.

- Ja też wejdę - odparł zdecydowanie Andrea, chwytając Chiarę za rękę i ściskając mocno.

- Pan? A kim pan jest?

- Jestem ojcem dziecka.

---