ANALIZA RYSUNKU DZIECKA
TOMEK - 9 LAT
ETAP WSTĘPNY
Tomek lubi rysować, najbardziej lubi szkicować. Kiedyś naszkicował portret taty w prezencie na jego urodziny. Często rysuje, zwykle rysuje w swoim pokoju, siedząc przy biurku.
Dzisiaj miał szczęśliwy dzień, bo wypadła mu lekcja języka polskiego, w związku z chorobą nauczycielki. Dostał też piątkę z plastyki. Po szkole poszedł do kolegi, z którym rzucali się śnieżkami: „Fajnie było, bo temperatura jest plusowa i śnieżki się kleiły”- stwierdził. Do kolegi chodzi często, bo to jego przyjaciel.
Przed spotkaniem ze mną miał korepetycje z języka niemieckiego. Korepetycje lubi, bo pani jest miła, no i dzięki nim ma piątki z tego przedmiotu.
Na pytanie czy jest zmęczony odpowiada przecząco. Poproszony o narysowanie rysunku chętnie się godzi.
Podaję Tomkowi kartkę w pozycji poziomej oraz dwanaście kolorów kredek.
Chłopiec zastanawia się, co narysować:
„Tylko, że teraz co by tu pani narysować?”
„Coś na temat szkoły czy jak?”
„Pani ma już jakieś rysunki?”
„Co to pani da?”
„Narysuje pani piękny wazonik z kwiatami, czy coś lepiej innego?”
Tomek wzdycha głęboko, zastanawia się.
Na pytanie, co lubi rysować odpowiada: motory i samochody.
„Co by tu narysować?” - zastanawia się dalej.
„Mógłbym na przykład narysować…?”- nie może się zdecydować.
„Ja pani wszystko mogę narysować, ja jestem uniwersalny”.
„No to namaluję pani… o bałwana, może być?”
ETAP ZASADNICZY - 14 minut
Kartkę układa pionowo, sięga po kredki. Wyjmuje kolejno: niebieską, czarną, zastanawia się nad czerwoną kredką.
Pyta: „ Marchewka jest czerwona czy pomarańczowa?”
Wyjmuje pomarańczową kredkę a następnie brązową. Stwierdza, że pozostałych kredek nie potrzebuje i odsuwa je na bok.
Widząc, że notuję pyta: „Co pani notatkę do tego też robi?
Prawą ręką, niebieską kredką rysuje trzy różnej wielkości koła, zaczyna od dołu kartki. Lewą ręką przytrzymuje kartkę ułożoną skośnie, główkę przekrzywia w lewo. Następnie rysuje kolejno: guziki, nos, oczy, uśmiech, ręce, czapkę, słońce, śnieg.
Wypowiedź werbalna i niewerbalna w trakcie rysowania:
„ Po co pani ten rysunek?”
„Kim pani jest na tych studiach?”
„Każdemu studentowi tak kazała?”
„No to jak pani profesor będzie to oglądać to trzeba się postarać.”
„A co pani studiuje?”
„Pani będzie pedagogiem?”
„Nie ta postawa” - stwierdza i klęka na krześle.
„Tutaj zrobię mu oczy też z węgla nie?”
„Pani notatkę do tego też musi robić?”
„Podoba się pani mój rysunek?”
„To pani jeszcze nie wie, co ja umiem. Szkicuję różne rysunki np. graffiti, ale nie na murach”
„To są od pani kredki? Dobra.”
„Notatkę pani też kazali robić? Tak?”
„Hm, co by tu jeszcze dorobić? Może mu garnek narysuję? Dobra. Pokolorować?”
Opowiada o swoim starszym bracie Damianie, który studiuje. Następnie stwierdza:
„ Ja umiem robić bałwana, ja nie sklejam tylko biorę małą kulkę i ją toczę.
„Ja nie lubię być cicho przy malowaniu. Dobra.”
„Od pani dzieci też będą coś malować?”
„Dlaczego nie?”
„Ale ten bałwan…. Tak zrobię.”
„Mam dużo obrazków w domu, mogę pani przynieść”
„Nie wiem, słoneczko takie zrobię w kącie czy nie robić słoneczka?”
„To nie wiem. To zrobiłbym takie, ale takie leciutkie”
Rysuje słoneczko żółtą kredką. Spogląda na zegarek. Na pytanie czy się spieszy odpowiada przecząco.
„A to pani nie może podpowiadać dzieciom?”
„Dobra. Podpisać się? Napisać ile mam lat?”
Na pytanie czy skończył już rysować odpowiada: „Tak. Nie.” Koloruje bałwana niebieską kredką.
„W dwie godziny robię elegancki rysunek, mnie się to nie nudzi. Krzysiowi to by się zaraz znudziło. Lubię rysować.”
„Uważa pani, że ładny? Znaczy się to jest taki trochę ten….Ja robię jeszcze lepsze. Trzy godziny potrzebuję.”
„Wyrwać kartkę? Podpisać się?
„Znaczy się, wie pani, wolałbym być animowany” (anonimowy).
ETAP KOŃCOWY
Tomek opowiada o swoim rysunku:
„Na rysunku…, na rysunku…, na rysunku narysowałem bałwana, który stoi w
opadach śniegu i…, i… w mrozach. Co by tu jeszcze powiedzieć? Z nieba pada
śnieg. Bałwan jest wykonany z trzech kul.”
- Dlaczego narysowałeś bałwana?
Bo teraz jest okres zimowy no i przyszedł mi pomysł do głowy, żeby narysować bałwana.
- Lubisz zimę?
Tak lubię.
- Dlaczego?
Lubię jak pada śnieg.
- Co wtedy robisz?
Rzucam się śnieżkami.
- A co bardziej lubisz, lato czy zimę?
Zimę, bo w zimie można lepić bałwana, jeździć na łyżwach, zjeżdżać na nartach, sankach.
- A czy lubisz jesień?
Nie, bo wiatr wieje.
- A wiosnę?
Wiosna jest nieciekawa, deszcz pada.
- A lato?
Lato nie, bo woda jest ciepła, wolę zimną. Wolę krajobraz np. gdy piję herbatę i gdy pada śnieg.
- Nie rozumiem.
No, że siedzę sobie w domu i piję herbatę a za oknem pada śnieg.
- A co to jest?
To są pięć bryłek węgla, które stanowią uśmiech bałwana.
- A to?
To oczy, a to nos, a to garnek jako czapka, a to gałęzie stanowiące ręce.
- Na czym stoi bałwan?
Bałwan stoi na śniegu.
- A co jest tutaj w rogu?
W rogu jest słoneczko.
- Dlaczego narysowałeś śnieg niebieską kredką?
Przecież białej nie byłoby na kartce widać, to wziąłem niebieską.
- Gdybyś miał jeszcze jeden rysunek narysować, co narysowałbyś?
No to teraz narysowałbym dzieci zjeżdżające na sankach.
ANALIZA DANYCH
TOMEK - najmłodszy w rodzinie. Ma dwóch starszych od siebie o 15 i 11 lat braci. Rodzice nie mieszkają razem, ale tata troszczy się o dzieci. Zabiera je na wczasy, kupuje ubrania, finansuje korepetycje itp.. Weekendy spędza Tomek u ojca. O sytuacji między rodzicami nie wspomina. Chętnie opowiada o sukcesach swoich braci oraz taty. Dobrze uczy się w szkole, jest rozgadany, lubi być chwalony, ważne jest dla niego by być wśród najlepszych w klasie. Lubi okres zimowy. Kiedy rysował rysunek był w dobrym nastroju. Twierdził, że miał szczęśliwy dzień. Stosunek do prośby narysowania rysunku: pozytywny.
WYTWÓR:
Tematyka: zima
Kompozycja: jasna, przejrzysta.
Ukształtowanie graficzne: proste, zwięzłe i wyraziste ukształtowanie elementów.
Kolorystyka: przewaga koloru niebieskiego, występują również kolory: pomarańczowy, żółty, czarny oraz brązowy.
ANALIZA WYTWORU
Przewaga koloru niebieskiego.
Rysunek umieszczony na środku kartki.
Dziecko wykorzystało całość kartki.
Narysowana postać ma duży rozmiar.
Postać jest uśmiechnięta.
Na rysunku występują niewielkie elementy w kolorze: pomarańczowym, żółtym, czarnym i brązowym.
Ogólny czas trwania procesu rysowania (etap wstępny, zasadniczy i końcowy)
- 24 minuty.
INTERPRETACJA WYTWORU
Spontaniczny rysunek jest własną wypowiedzią. Dziecko tworząc rysunek, daje w nim wyraz przede wszystkim obecnemu nastrojowi, wyobrażeniom, zainteresowaniom. Za pomocą rysunku dziecko wyraża swoje myśli, przeżycia, emocje.
Uzasadnieniem wyboru tematyki zimy są prawdopodobnie emocje związane z wydarzeniami, mającymi miejsce w dniu powstania rysunku. Chłopiec lubi zimę bardziej niż inne pory roku, lubi zabawy na śniegu, świetnie potrafi, jak sam twierdzi, lepić bałwana.. W dniu powstania rysunku Tomek bawił się z kolegą na śniegu, rzucali się śnieżkami. Być może narysowany bałwan jest brakującym elementem tego miłego dnia.
Kompozycja rysunku jest jasna. Rysunek przedstawia bałwana, stojącego na śniegu. Bałwan jest uśmiechnięty, posiada wszystkie elementy charakterystyczne dla bałwana tj. marchewkowy nos, oczy, guziki i uśmiech z węgla, gałęzie jako ręce, garnek jako czapka. Mimo, że pada śnieg, w rogu świeci maleńkie słońce. Uśmiech bałwana i świecące słońce, które również jest wyrazem wesołości, mogą być elementami potwierdzającymi pogodny nastrój autora rysunku.
Kolor niebieski dominujący na rysunku może oznaczać więź emocjonalną z rodziną, spokój, wrażliwość, pragnienie miłości, potrzebę uczucia, harmonii. Kolor ten świadczy również o dobrej inteligencji dziecka.
Umieszczenie rysunku na środku kartki wskazuje, że odnosi się do spraw najbardziej uświadomionych, jest oznaką spokoju wewnętrznego i poczucia bezpieczeństwa.
Tomek nadał swojej głównej postaci bardzo duży rozmiar, co może świadczyć o jego wysokim mniemaniu o sobie, co wynika również z jego wypowiedzi: „To pani jeszcze nie wie, co ja umiem”, „Ja pani wszystko mogę narysować, ja jestem uniwersalny”.
Chłopiec zapełnił całą przestrzeń na kartce. Główny element rysunku -bałwan - składa się z trzech kul, których kontury zostały narysowane długą, powstającą z jednego pociągnięcia kreską, co może świadczyć o energii, odwadze i łatwości uzewnętrzniania swoich tendencji.