Cztery klasyczne mnemotechniki

Techniki pamięciowe (mnemotechniki) wykorzystują zdolność mózgu do kojarzenia słów, idei, obrazów. Od dawna wiadomo, że informacja zostanie na lepiej zapamiętana, jeśli jest skojarzona z czymś żywym, ciekawym lub niezwykłym. Przedstawiamy cztery najpopularniejsze techniki pamięciowe, które są klasycznymi metodami zwiększania możliwości pamięci i rzadko, jeśli w ogóle zawodzą. Wszystkie je charakteryzuje wyorzystanie kojarzenia informacji z łatwymi do zapamiętania elementami oraz z obrazami. Każda z nich opiera się na różnych zdolnościach umysłowych - wizualnych, werbalnych, matematycznych lub logicznych. Technika LOCI Kiedyś w dzieciństwie najprawdopodobniej powiedziano ci, żebyś nie myślał o niebieskich migdałach. Usłyszawszy raz coś takiego pewnie trudno ci było nie myśleć o migdałach w tym kolorze. Technika LOCI wykorzystuje psychologiczną sztuczkę w celu skojarzenia materiału, który musisz zapamiętać, z wyobrażeniem znanych Ci miejsc (nazwa pochodzi od łacińskiego słowa oznaczającego miejsce - locus, w liczbie mnogiej loci). Im bardziej dziwaczne i dramatyczne będzie wyobrażenie, które stworzysz, tym bardziej wyraziście będziesz mógł później zlokalizować skojarzoną informację. Technika LOCI jest szczególnie polecana tym , którzy łatwo zapamiętują wizualnie. Technika ta ułatwia zapamiętywanie poprzez wytwarzanie w myślach żywych obrazów, które utrwalają daty, fakty, liczby. Na początek musisz wybrać określony zbiór miejsc, które stale będziesz wykorzystywał do trwałego zapisywanie ważnych nazwisk czy danych w pamięci. Może to być ulubiona ulica czy na przykład obraz Twojego pokoju, który składa się z 5 głównych elementów: 1 - głównego wejścia, 2 - kanapy, 3 - telewizora, 4 - lampy, 5 - obrazu na ścianie. Potem wybierz obiekt, który chcesz zapamiętać, załóżmy, że jest to liczba 207 i zwiąż ją z jednym lub kilkoma miejscami np. w pokoju - niech to będzie obraz i telewizor. Stwórz wizualne obrazy łączące twoją liczbę do zapamiętania z przedmiotami w pokoju np. wyobraź sobie, że do obrazu na ścianie, przedstawiającego ohydną, niebieską twarz, przymocowana jest karteczka z ceną - 207 zł, a ty denerwujesz się, że go kupiłeś. Możesz też wyobrazić sobie telewizor stojący pod obrazem. Jakiś człowiek go naprawia, a rachunek, który ci wystawia opiewa na kwotę 207 zł. Przeglądaj w myśli te obrazy kilka razy dziennie. Po tygodniu spróbuj przypomnieć sobie tę liczbę, pomyśl o obrazie i tej obrzydliwej niebieskiej gębie - jaka była na nim cena? To samo z rachunkiem za naprawę telewizora. Zdziwisz się jak łatwo było sobie ją przypomnieć. Słowa-haki „Wlazł kotek na płotek i mruga. Ładna to piosenka, niedługa”. Takie dziecięce rymowanki pamiętamy jeszcze długo nawet wtedy, gdy jesteśmy od dawna dorośli. A to tylko dlatego, że rymy pomagają nam utrwalać informacje w pamięci. Łatwiej nam zapamiętać zrymowaną treść ponieważ zakończenie jednego wersu zawiera pewną wskazówkę odnośnie brzmienia słowa, które kończy kolejny wers, a także sugeruje sens wypowiedzi, która poprzedza to słowo. To, co specjaliści od pamięci nazywają słowami-hakami, działa w podobny sposób. Słowa-haki łączą obrazy istotnych faktów i liczb z określonymi rymami np. „jeden” i „eden” czy „sześć” i „test”. To te rymy są naszymi słowami-hakami. Takie słowa najlepiej funkcjonują w przypadku osób ukierunkowanych matematycznie lub werbalnie, ale każdy może stosować tę technikę. Poniżej przedstawiamy przykładowy zestaw rymów, ty, oczywiście, możesz wymyślić własny. Jeden - eden Dwa - rdza Trzy - kły Cztery - rowery Pięć - pięść Sześć - test Siedem - grzebień Osiem - prosie Dziewięć - wrzesień Dziesięć - rtęć Załóżmy, że masz przed sobą zebranie, na którym przedstawisz kilka punktów do dyskusji. Jako pierwszy punkt masz przedstawić rozszerzenie systemu telefonicznego, a drugim punktem jest wykonywanie zadań na czas przez zespół. Jeśli chcesz zapamiętać bez problemu poszczególne punkty w odpowiedniej kolejności to należy zacząć od wymyślania skojarzeń z poszczególnymi cyframi np. punkt pierwszy czyli jeden to eden - możesz sobie wyobrazić anioła dzwoniącego do innego anioła w niebie, albo bardzo dużo aniołów dzwoniących przez telefon nawzajem do siebie. Jako punkt drugi możesz zapamiętać "jedzony" przez rdzę napis KONIEC lub zżerany przez rdzę zegar. Im bardziej abstrakcyjne i nierealne będą Twoje wyobrażenia, tym łatwiej będzie Ci zapamiętać to, co masz do powiedzenia na zebraniu. Akronimy W jaki sposób można zapamiętać „G - E - C - B - D” - kolejność liter przedstawiających nuty na pięciolinii? Czy zdanie „Grzeczna Ewa Czyni Bardzo Dobrze” nie ułatwia zapamiętania ciągu losowych liter? Przedstawiony powyżej przykład to właśnie akronim. Akronimy są słowami lub zdaniami wymyślonymi po to, żeby zwiększyć możliwość pamięci, przypominając nam pierwsze litery ważnych informacji, które chcemy odtworzyć później. Jeśli dobrze Ci idzie w Scrabble, krzyżówkach i innych grach słownych, akronimy są dla ciebie naturalnym sposobem utrwalania informacji w pamięci. Jeśli nawet nie jesteś lingwistycznym mistrzem, zobaczysz, że tworzenie akronimów nie jest trudne, kiedy już wiesz jak to robić. Akronimy są użyteczne również wtedy, gdy chcesz zapamiętać nie powiązane ze sobą słowa czy daty. Dla każdej informacji, którą chcesz zapamiętać, wypisz pierwsze litery nazwy lub słowa, które ją określają. Jeśli nie tworzą od razu logicznego ciągu, bądź twórczy i zmieniaj kolejność liter, aż utworzą słowo lub pierwsze litery słów w zdaniu. Jeśli brakuje ci samogłosek lub spółgłosek, dopisz je - zobaczysz, że wcale nie przeszkadzają w zapamiętaniu najważniejszych liter w akronimie. Weźmy na przykład nasze cztery strategie mnemotechniczne. Spróbujmy utworzyć akronim z ich pierwszych liter. Są to: L od LOCI, H od HAKI (słowa-haki), A od AKRONIMÓW i D (indeksowanie danych) lub I oraz D. Na pierwszy rzut oka nie stanowią one zbyt obiecującego zbioru danych, jeśli chodzi o tworzenie akronimów. Są to niemal wyłącznie samogłoski. Ale pamiętaj - można uzupełniać akronim samogłoskami, jeśli zajdzie taka potrzeba. Można wykorzystać pełną nazwę LOCI (lub dołożyć litery C oraz O) i stworzyć okrzyk „Do licha” i wesprzeć go odpowiednim obrazkiem osoby męczącej się, że nie może sobie tych nazw przypomnieć. Można również ułożyć zdanie z tych liter np. „Duża Ania Lubi Huśtawki” czy „Leciwy Dionizy Atakuje Hipopotama”. Tego typu zdań jest nieskończenie wiele. Indeksowanie danych Czy kiedykolwiek patrzyłeś z zazdrością na salę pełną szafek kartotekowych i żałowałeś, że nie potrafisz świadomie w pamięci przechowywać wszystkiego, co jest ci potrzebne i nie jesteś w stanie tak szybko tego odszukać? Nasze mózgi są w stanie przechowywać około 100 miliardów bitów informacji. Problem polega na tym, że trudno jest zlokalizować i odtworzyć określone dane, dokładnie wtedy, kiedy ich potrzebujemy. Dzieje się tak ponieważ nasze informacje są zmagazynowane w mózgu dokładnie tak, jak je sobie przyswajaliśmy, czyli w sposób przypadkowy i chaotyczny. Próba odtworzenia jakiejś informacji przypomina wejście do ogromnego magazynu, w którym chcemy odnaleźć ważny list metodą przeszukiwania kolejnych półek. Gdybyś jednak miał plan magazynu, zawierający wspomnienia i dane zgromadzone w mózgu, mógłbyś bez trudno odtworzyć potrzebną informację. Indeksowanie danych działa mniej więcej tak samo, jak etykiety na kartonach lub „adresy” przypisane danym komputerowym. Zaopatrujemy informację w nalepkę lub etykietę, która sprawi, że trudno nam będzie ją zapomnieć. Indeksując i dodając do pozycji w indeksie kolejne kategorie, możemy świadomie gromadzić i wykorzystywać niemal nieskończoną liczbę danych. Sama metoda składa się z czterech kroków: 1. Stwórz pamięciowy identyfikator źródła, który pomoże Ci przypomnieć sobie, skąd pochodzą dane, np. materiał z seminarium profesora Kowalskiego na temat burzy mózgów, może otrzymać etykietę „Seminarium profesora Kowalskiego” 2. Stwórz etykietę dziedziny, aby pod nią skatalogować dane np. temat seminarium - burza mózgów - możesz wykorzystać jako etykietę dziedziny. Będziesz kojarzył z nią wszelkie przyszłe informacje. 3. Stwórz obraz, który łączy źródło z etykietą dziedziny np. możesz wyobrazić sobie profesora, który stoi przed audytorium, a nad jego głową jest chmura, z której leje deszcz - „burza mózgów” 4. Połącz informacje podrzędne - opis sześciu trybów myślenia można połączyć za pomocą obrazu profesora, wokół którego kłębi się sześć burz. Zaletą tej techniki jest to, że nigdy świadomie się niczego nie zapamiętuje. Samo połączenie obrazów i etykiet w taki sposób, prowadzi do powstania w pamięci systemu katalogowania danych.

PPCOP - optymalizacja przyswajania informacji z książek i artykułów

Skrót pochodzi od pierwszych liter nazw technik wykorzystanych przy aktywnym czytaniu dokumentów: Przegląd (Survey) Pytania (Question) Czytanie (Read) Odtwarzanie (Recall) Powtórzenie (Review) PPCOP przyspiesza i wzmacnia absorbowanie informacji, pomaga w utworzeniu spójnego i silnego obrazu myślowego analizowanego zagadnienia, pozwala także na wyodrębnienie najważniejszych faktów i oddzielenie ich od mało istotnych informacji. Poprzez używanie PPCOP w trakcie nauki i lektury książek ogromnie zwiększasz swoją efektywność nauki. PRZEGLĄD: Zacznij od przejrzenia książki lub artykułu. Zwróć szczególną uwagę na spis treści, wprowadzenia do rozdziałów oraz podsumowania rozdziałów, tak aby zdobyć ogólny pogląd na zawartość poszczególnych części tej książki. Jeśli uznasz że wybrane partie lektury są zbędne ponieważ nie przynoszą informacji, których potrzebujesz - omiń je. PYTANIA: Wynotuj pytania dotyczące analizowanego tematu, które przychodzą Ci do głowy po wstępnej lekturze oraz na podstawie celu, w jakim czytasz ten materiał. Jeśli to konieczne, jeszcze raz przejrzyj treść, na bieżąco wynotowując pytania. Wynotowane pytania możesz potraktować jako bezpośredni cel dalszej lektury: Twoim celem jest od tego momentu znalezienie odpowiedzi na postawione pytania. CZYTANIE: Teraz kolej na szczegółowe przestudiowanie części książki lub artykułu, które podczas przeglądu uznałeś za ważne, pod kątem znalezienia odpowiedzi na postawione pytania. ODTWARZANIE: Kiedy zakończysz etap czytania, odtwórz w myślach to czego się dowiedziałeś. W szczególności, jest to najlepszy moment na wyodrębnienie najważniejszych informacji i oddzielenie ich w myśli od tych mniej ważnych. Aby upewnić się, że wydobyłeś z tekstu wszystkie ważne informacje, spójrz na pytania i odpowiedz na każde z nich. Pamiętaj! Ten etap jest ogromnie ważny - od jego dokładnego wykonania zależy, jak długo będziesz pamiętał to, co przeczytałeś. POWTÓRZENIE: Sposób wykonania tego etapu zależy w dużej mierze od Ciebie: możesz go wykonać czytając materiał jeszcze raz, zapisując odpowiedzi na postawione pytania, lub dyskutując ten temat z kolegami. Jedną z najefektywniejszych metod powtórzenia jest przekazanie swojej wiedzy komuś innemu.

JAK SKUTECZNIE RADZIĆ SOBIE Z ROZTARGNIENIEM.

Roztargnienie to nieodłączny cień każdego człowieka. Na pewno i Tobie, drogi Czytelniku ono towarzyszy. Czasami zdarza się, że gorączkowo szukasz jakiejś rzeczy, np. rękawiczek, kluczy od mieszkania, czy portmonetki wiedząc, że wszystko to leży przecież gdzieś na wyciągnięcie ręki... Czy zastanawiałeś się kiedyś, dlaczego tak się dzieje? Niestety, tego nikt tak do końca nie wie. Jest też i dobra wiadomość - można z tym walczyć.
Roztargnienie występuje wówczas, gdy Twój umysł jest zajęty czymś innym, niż tym co właśnie robisz. Nie możesz więc stwarzać sytuacji, aby coś innego zaprzątało ci głowę.
Jeśli chcesz uniknąć podobnych sytuacji, postaraj się myśleć wyłącznie o tym, co w danej chwili wykonujesz, ignoruj bodźce, które by ci to uniemożliwiły. Oto kilka przykazań, pozwalających na wyleczenie się z "choroby zapominania":

1. korzystaj z symboli i skojarzeń
Boisz się, że zapomnisz o piekącym się cieście w piekarniku? Możesz temu oczywiście w prosty sposób zapobiec, nastawiając budzik lub minutnik. A może by tak poradzić sobie w inny sposób? Spróbuj wykorzystywać różnego rodzaju skojarzenia.
- Jeśli akurat oglądasz telewizję, postaw na telewizorze pustą paterę.
- Wyobraź sobie, że telewizor pracując nagrzewa się tak samo, jak piekarnik (cały czas w podświadomości będziesz miał przed oczyma właśnie piekące się ciasto).
- Trzymaj w ręce widelczyk do ciasta. I tak dalej i tak dalej...

Czy zdarza się, że napuszczając wodę do wanny, w międzyczasie robisz cos innego? Myślę, że tak. Aby nie zapomnieć o wannie, weź ze sobą np. płyn do kąpieli, czy szampon.
Staraj się umieszczać rzeczy ułatwiające przypominanie tak, aby rzucały Ci się w oczy. Jeśli na przykład po powrocie z pracy masz zadzwonić do stolarza, to przed wyjściem z domu postaw taboret do góry nogami. Po powrocie na pewno zorientujesz się, co masz zrobić.

2. koncentruj się.
Wyobraź sobie następującą sytuację: idziesz do pokoju po taśmę klejącą, aby skleć książkę. Po drodze zauważasz, że kwiatek usycha i jemu poświęcasz swoją uwagę. Gdy tak stoisz, uświadamiasz sobie, że przyszedłeś po coś innego. Tylko po co?
Jeśli chcesz uniknąć takich sytuacji, to w drodze do pokoju w podświadomości powtarzaj sobie, po co idziesz. Wtedy nie rozproszysz swojej uwagi.
Takie małe wydarzenia i sytuacje, z których wychodzisz zwycięsko, są też źródłem innych korzyści. Wyrabiają w Tobie ogólną koncentrację i zdolność analitycznego myślenia. Później już, dzięki większej sprawności twojego mózgu, podświadomie sam się koncentrujesz i po prostu zdarza Ci się mniej sytuacji, kiedy to czegoś zapomniałeś.

3. trzymaj przedmioty w stałych miejscach
Najlepiej mieć jakieś ulubione miejsce do przechowywania przedmiotów, których często używamy. Wiadomo - to żadna nowość, żadna odkrywcza recepta. Ale pomaga. Wymaga na początku trochę samodyscypliny, ale później procentuje. Spróbuj kilka razy, potem będzie to Twój naturalny odruch.

4. niczego nie odkładaj na później
Nie wymagamy od Ciebie, żebyś robił więcej rzeczy, niż dotąd. Ale co z tymi zajęciami, które i tak trzeba kiedyś wykonać? Po co stwarzać sobie okazję do zapomnienia o czymś?
Jeśli dzwoni do Ciebie znajomy i prosi abyś wziął notatki z wczorajszych wykładów, to nie czekaj do jutra, tylko włóż je od razu do torby. Wszystkie świadczenia staraj się regulować w dniu ich otrzymania. Niech przyświeca ci motto "Co masz zrobić jutro, zrób dziś".

5. rób notatki, zaznaczaj sobie, że coś masz zrobić
Załóż sobie swój notesik i notuj w nim co danego dnia masz zrobić. Jest to bardzo skuteczna metoda, aby o niczym nie zapomnieć. Jeśli boisz się, że zapomnisz zajrzeć do notesika to zanotuj na samoprzylepnej karteczce i powieś w widocznym miejscu. Wykorzystaj swój telefon komórkowy lub alarm. Nastaw sobie komórkę, aby o określonej porze dała Ci sygnał. W ten sposób przypomnisz sobie co masz zrobić. Jeśli masz komputer, to zapisz sobie wszystkie sprawy do załatwienia w programie Outlook. On sam automatycznie będzie Ci o wszystkim przypominał.
Zawiąż sobie supeł na plecaku, postaw lampę inaczej, niż stoi zazwyczaj, zawiąż sobie gumkę na ręce... wszystko to będzie Ci o czymś przypominało. Zeby się jednak ustrzec przed sytuacją, kiedy będziesz wiedział, że masz coś zrobić, ale nie pamiętasz co, skojarz w jakiś sposób: lampę, gumkę, czy supeł z Twoją czynnością. Powinno pomóc.

Jak powinien wyglądać poprawny życiorys:

piszemy go na białym papierze formatu A4,

jego objętość to maksimum 2 strony maszynopisu (nie więcej!), powinien mieć logiczną i uporządkowaną strukturę,

powinien być czysty, komunikatywny i estetyczny,

należy go pisać pod kątem pracy, o którą właśnie się starasz,

nie należy w nim kłamać, ale można nie pisać o wszystkim (życiorys to nasza reklamówka - powinien podkreślać atuty, ale atuty prawdziwe),

pisząc życiorys bądź konkretny, używaj zwięzłych zdań,

CV piszemy nie tylko o zajmowanych stanowiskach, ale i o obowiązkach,

istotne jest podkreślenie w nim doświadczeń i zainteresowań związanych z pracą,

ważne jest przyjęcie pozytywnego punktu widzenia - zaznacz swoje osiągnięcia, używaj czasowników, które podkreślają to, co robiłeś - patrz lista umiejętności

zawsze sprawdzaj błędy (ortograficzne i językowe).

Czego należy unikać w życiorysie:

pomijania istotnych informacji takich jak wykształcenie, kluczowi pracodawcy itp.,

stosowania subiektywnej charakterystyki własnej osoby np. opisywania własnej charyzmy, zdolności przywódczych i interpersonalnych - zamiast zamieszczania takich stwierdzeń trzeba znaleźć fakty, które potwierdzą to same za siebie,

stosowania wyrażeń żargonowych,

podania błędnego nazwiska adresata, jego stanowiska, adresu lub kodu pocztowego,

pomyłki w nazwie stanowiska, o które się ubiegasz,

stosowania słownictwa negatywnego lub obniżającego własną wartość,

odnoszenie się do siebie w trzeciej osobie np. "Jan Kowalski jest charyzmatycznym liderem...",

używania następujących słów: charyzma/charyzmatyczny, lider, wyzwanie - szczególnie wtedy, gdy tak określasz to, czego poszukujesz,

opisywania siebie w sposób, w jaki pisze o sobie każdy np. "zorientowany na handel", "z dużymi umiejętnościami interpersonalnymi", "dobry członek zespołu", "z dużymi umiejętnościami komunikowania się".

Najczęściej spotykane błędy w CV:

bardzo długi opis odbytych szkoleń - jeśli jest zbyt długi można pomyśleć, że autor sam wątpi w swoje kwalifikacje,

"dziury" w chronologii, zwłaszcza jeśli w taki czy inny sposób autor CV usiłuje je "zatkać". Wszystkie luki w Twojej karierze zawodowej - na przykład przerwa spowodowana urlopem macierzyńskim, urlopem zdrowotnym lub innym tego typu wydarzeniem - powinny być wyjaśnione w sposób bezpośredni i pozytywny,

długa lista gustów, zainteresowań, hobby, itd. - tyle zainteresowań pozazawodowych może sugerować, że autorowi CV nie pozostaje zbyt wiele czasu na aktywność zawodową,

dużo nieprecyzyjnych sformułowań w rodzaju "znajomość w dziedzinie..", "uczestnictwo w..",

CV "gadżet", przypominające wyglądem śpiewnik wiktoriański (w kolorze, ilustrowane, stylizowane z rysunkami); ważna jest treść życiorysu, forma powinna być standardowa i prosta - druk wytłuszczony, kursywę lub podkreślenia należy stosować bardzo oszczędnie. I żadnych informacji nie podawać WIELKIMI LITERAMI!,

CV stare, byle jakie, poskreślane, poprawiane, zbyt generalne, nie przystosowane do stanowiska, o które autor się ubiega, źle skonstruowane itd.

---