Za pomocą każdego edytora tekstu możemy rysować, sprawdzać pisownię, rejestrować i uruchamiać własne makra. Mogą one też służyć do zaprojektowania układu strony dla korespondencji firmowej. Nowoczesne programy do edycji tekstu oferują praktycznie wszystkie funkcje niezbędne do wydania prostej gazetki czy napisania ulotki reklamowej.

Edytory tekstu są praktycznie najpopularniejszym typem programów użytkowych działających na komputerach osobistych. Powód jest prosty - niezależnie do zawodu czy zainteresowań użytkownika, prędzej czy później będzie on potrzebował napisać i wydrukować parę słów. Architekci dodają opisy i komentarze do swych projektów tworzonych w programach CAD, finansiści przekształcają opracowanie w arkuszach kalkulacyjnych dane w biznesowe raporty, programiści tworzą dokumentację do swych dzieł. Większość edytorów, na ekranie monitora wygląda bardzo podobnie.

Należy zauważyć, iż edytory tekstu szybko wyszły poza samo wpisywanie tekstu, zapis tekstu na dysku i wydrukowanie go. Pojawiło się formatowanie tekstu dla znaków (character formatting) - pogrubienie, pochylenie, podkreślenie tekstu, zmiana wielkości i kroju pisma. Formatowanie akapitu (paragraph formatting) pozwalało na zdefiniowanie wcięcia akapitowego, odstępów między liniami tekstu, znaków tabulacji, wprowadzenia list numerowanych i nienumerowanych. Atrybuty formatowania akapitu wraz z wielkością i krojem pisma dla akapitu zbierane były w style tekstowe. Cenną rzeczą było już od samego początku wyszukiwanie i zastępowanie ciągów znaków. Edytory wyższej klasy mają słowniki sprawdzające pisownię i proponujące wyrazy bliskoznaczne, a także pozwalają na wprowadzanie grafiki, tabel, obiektów z innych programów. W miarę pojawiania się coraz większej liczby edytorów i tworzonych dla nich formatów tekstu cenne stały się filtry importu i eksportu plików tekstowych, zapewniające możliwość wymiany danych między programami. Od prostego pisania listów i pism urzędowych użytkownicy edytorów przeszli do korespondencji biznesowej - drukowania naklejek z adresami z baz klientów, korespondencji seryjnej. Zaczęły być wykorzystywane elementy składu - wiele kolumn tekstu, tekst pisany pod kątem, kolorowe litery i elementy graficzne.

Formatowanie:

Większość formatowania czcionki dostępna jest na pasku Formatowania. Pasek ten zawiera przyciski i rozwijane listy, które umożliwiają nam wybranie kroju, wielkości, efektów (pogrubienie, kursywa, podkreślenie) oraz koloru czcionki. Opcje czcionek dostępne są w oknie dialogowym Czcionka (wybieramy Format/Czcionka). Okno dialogowe Czcionka w programie Word zawiera trzy strony: Czcionka, Odstępy między znakami i Efekty tekstowe. Na stronie Czcionka wybieramy atrybuty czcionki oraz sprawdzamy, jak czcionka będzie wyglądała po dodaniu stylów, wielkości, krojów, kolorów itd.

Na stronie Czcionka dostępnych jest jedenaście efektów, które możemy dodać do tekstu. Są to m.in.: przekreślenie, podwójne przekreślenie, indeks górny i dolny, cień, kontur, uwypuklenie, wgłębienie.

Opcje Kapitaliki i Wersaliki zwykle wykorzystywane są w stylizowanych dokumentach, typu wizytówki. Opcja Wersaliki przekształca małe litery na mniejsze wersje wielkich liter. Aby z niej skorzystać, wpisujemy tekst małymi literami, następnie zaznaczamy opcję Wersaliki. Po zaznaczeniu opcji Ukrycie, tekst nie będzie drukowany i będzie widoczny jedynie po uaktywnieniu opcji Pokaż/Ukryj. Efekt ten był stosowany dość często kiedy nie było takich poleceń jak komentarze, których zadaniem jest przechowywanie niedrukowalnych, niewidocznych notatek.

Odstępy miedzy znakami: Jak sama nazwa wskazuje, opcja ta umożliwia określenie wielkości odstępów między znakami (Standardowe, Rozstrzelone, Zagęszczone) oraz położenie względem linii bazowej (podniesienie lub obniżenie liter niezależnie od ustawionych opcji Indeks górny/dolny). Odstępy między literami oraz położenie względem linii można również podawać w punktach korzystając z pól Wielkość. Przykładowo, tytuł „Przedwiośnie” może się rozciągnąć na całą szerokość strony. Określenie odstępów między znakami z reguły wykorzystywane jest w małej poligrafii czy dokładnym określaniu wielkości znaków lub ich skalowaniu.

Efekty tekstowe: Strona ta zawiera sześć efektów przeznaczonych dla dokumentów, które mają być odczytywane na ekranie. Dzięki nim tekst będzie migał, błyszczał, itd. Aby zastosować jeden z tych efektów, zaznaczamy blok tekstu, wybieramy Format/Czcionka/Efekty tekstowe i klikamy żądaną opcję. Jeśli chcemy wyłączyć wybrany efekt, ponownie zaznaczamy tekst i z listy opcji wybieramy (brak). Animacja powinna być stosowana z umiarem i dopiero po dokonaniu edycji całości dokumentu.

Word oferuje cztery opcje wyrównywania tekstu akapitu: do lewej, do prawej, centrowanie i justowanie Aby wyrównać tekst, umieszczamy kursor w dowolnym miejscu akapitu i klikamy jeden z przycisków na pasku formatowania.

Opcje wcięć dostępne są z paska formatowania, z linijki i okna dialogowego Akapit. Najprostsza metoda to oczywiście korzystanie z paska formatowania. Klikamy w dowolnym miejscu akapitu, który chcemy wciąć (możemy też zaznaczyć kilka akapitów) i klikamy przycisk Zmniejsz wcięcie - zmniejszamy w ten sposób wcięcie o pół cala - lub Zwiększ wcięcie - wcięcie zostanie zwiększone o pół cala.

Tabulatory to znaczniki rozmieszczone na całej szerokości dokumentu w domyślnych odległościach pół cala. Wciśnięcie klawisza [Tab] przesuwa kursor od jednego do następnego tabulatora. Punkty tabulacji najczęściej wykorzystywane są przy wcinaniu pierwszego wiersza akapitu. Innym zastosowaniem tabulatorów są tzw. kolumny równoległe, czyli pionowo wyrównany tekst w ramach dokumentu. Ustalenia punktów tabulacji zmieniamy korzystając z linijki lub okna dialogowego Tabulatory. Ustalenia tabulatorów obejmują także wybranie typu wyrównania oraz lokalizacji dla każdego tabulatora, który chcemy wykorzystać.

Style - stylem nazywamy zestaw takich elementów formatujących tekst jak - typ i rozmiar czcionki, wcięcia akapitów, odległości pomiędzy liniami itd. Aby zmienić tekstowi styl na styl istniejący na liście należy ustawić się wewnątrz akapitu lub zaznaczyć tekst (jeśli zawiera więcej iż jeden akapit) a następnie rozwinąć listę styli i wybrać żądany.

Lista stylów tekstu dostępnych w danej chwili znajduje się na pasku narzędzi Formatowanie. Rozwinięcie tej listy powoduje wyświetlenie stylów wbudowanych, które zostały zmienione lub zastosowane przez użytkownika oraz stylów utworzonych przez użytkownika w aktywnym dokumencie. Jeżeli chcemy zobaczyć listę wszystkich stylów dostępnych dla dokumentu należy przed rozwinięciem listy wcisnąć klawisz <Shift>.

Jeśli chcemy zmienić wygląd naszego tekstu (czcionki, sposób wyrównywania, tekstu, odległości między liniami itd.) wystarczy, że dokonamy zmian w odpowiednich stylach. Największe konsekwencje dla wyglądu tekstu będzie miała zmiana w stylu Standardowym, ponieważ definicje prawie wszystkich pozostałych stylów są na nim oparte. Oznacza to, że wszystkie ustawienia, które nie są jawnie określone dla tych stylów są pobierane ze stylu Standardowego. Tak więc zmiana odległości pomiędzy liniami dla stylu Standardowego spowoduje zmianę odległości pomiędzy liniami dla pozostałych stylów tekstu.

Jeżeli chcemy zmienić definicje stylu należy wcisnąć przycisk OK. Można również przywrócić właściwe ustawienia dla stylu, jeśli klikniemy myszką na opcję Ponowne zastosowanie formatu stylu do zaznaczania i potwierdzimy przez OK. Pola wyboru Aktualizuj style automatycznie lepiej nie ustawiać gdyż spowoduje on automatyczną aktualizację zmian dokonanych w naszym akapicie, we wszystkich akapitach posiadających ten sam styl.

2

---