SCENARIUSZ ZABAW I ZAJĘĆ DLA DZIECI
SZEŚCIOLETNICH
Wprowadzenie pojęcia „Śnieg”
AUTORKA: Beata Andrzejewska
TEMAT KOMPLEKSOWY: „TYLE ŚNIEGU NAPADAŁO”
Cel ogólny (podstawa programowa)
wykorzystanie i tworzenie okazji do poznawania rzeczywistości przyrodniczej poprzez obserwowanie, eksperymentowanie, odkrywanie;
Cele pośrednie
określanie pogody i zjawisk atmosferycznych dla zimy: np. śnieg;
eksperymentowanie: Poznawanie właściwości śniegu w trakcie zabawy;
rozumienie skutków braku lub nadmiaru pokrywy śnieżnej dla świata roślin, zwierząt i człowieka;
Cele operacyjne
dz. wymienia elementy pogody charakterystyczne dla zimy: temperatura, opady, wiatr;
dz. uczy się tropienia przez rozpoznawanie śladów zostawionych na śniegu;
dz. wymienia właściwości fizyczne śniegu tj. zimny; suchy- mokry; twardy- miękki; czysty-brudny- w oparciu o własne eksperymentowanie;
dz. przestrzega przyjętych umów zachowania podczas zabaw na śniegu.
dz. segreguje szablony śnieżynek wg kształtu;
dz. słucha opowiadania czytane przez nauczyciela;
dz. recytuje fragmenty wierszy;
dz. śpiewa piosenki o tematyce zimowej;
Formy pracy
praca indywidualna
w parach
praca zespołowa
praca zbiorowa
Metody
czynne
słowne
Oglądowe
Literatura
H. Kruk „Z ludźmi i przyrodą”
H. Kruk „Wybór literatury do zabaw i zajęć w przedszkolu”
S. Elbanowska „Jak zadziwić przedszkolaka tym, co świeci, pływa, lata.”
U. Smoczyńska- Nachtman „Kalendarz muzyczny w przedszkolu”
A. Misiurska- „Kalendarz plastyczny w przedszkolu”
A. Dziurzyńska, H. Ratyńska, E. Stójowa- „A jak będzie słońce...”
J. Stec „Zagadki dla najmłodszych”
I. Dudzińka, T. Fiutowska „Sto pomysłów zabaw i zajęć z domowego przedszkola”.
Wszystkie dzieci z niecierpliwością oczekują nadejścia zimy.Często w przedszkolu biegną do okna, aby zobaczyć, czy spadł wreszcie upragniony, pierwszy śnieg. A gdy za oknem zawirują pierwsze białe śniegowe płatki, trudno zatrzymać dzieci nawet przy bardzo ciekawych zajęciach. Zawsze będą takie, które podbiegną do okna, przykleją nos do szyby i zawołają: - śnieg, proszę pani, pada śnieg !
A nauczycielka cieszy się razem z dziećmi, wygląda z nimi przez okno, snując wspólne projekty wesołych zabaw.
A WIĘC: -HU, HU, HA! ZIMA NIE JEST TAKA ZŁA !
„KTO POSŁUCHA MNIE UWAŻNIE, WNET ZAGADKĘ TĘ ODGADNIE"- przykłady (do wyboru) wprowadzające w temat „śnieg”
Niebo okryły chmury, Co to za okruszki, Zgadniesz treść zagadki,
gwiazdeczki lecą z góry. może odgadniecie, gdy pomyślisz nieco:
A chociaż takie małe które z wiatrem tańczą jakie srebrne gwiazdki
Zakryją pola całe w czas zimy na świecie? Zimą z nieba lecą
„SKĄD SIĘ BIERZE ŚNIEG?”
-dzieci obserwują płynące po niebie ciemne chmury;
-dzieci udzielają odpowiedzi (w oparciu o wcześniejsze doświadczenia) na pytanie: „Skąd się biorą się biorą chmury deszczowe?- są wynikiem parowania wody.
-dzieci poznają „tajemnicę powstawania śniegu”
Śnieg pada z szarych, ciężkich chmur. Chmury śniegowe utworzone są z kryształków lodu. Kryształki te powstają z pary wodnej gdy ta zetknie się z zimnym powietrzem.
„CZY I JAK WODA PARUJE ZIMĄ?”- eksperyment
-dzieci z pomocą nauczycielki umieszczają na parapecie za oknem talerzyk wypełniony wodą.
-dzieci obserwują zawartość talerzyka przez kilka dni (to doświadczenie wykonują przy ustalonej zimowej pogodzie).
Jeśli będzie mroźna pogoda, woda na talerzyku zamarznie. Powstanie z niej lód, który po pewnym czasie zniknie z talerzyka- lód wyparował.
Wiadomo, że woda paruje zawsze, lód także, tylko dużo wolniej.
„CZY PARA WODNA MOŻE ZMIENIĆ SIĘ W KRYSZTAŁKI LODU?”-zabawa badawcza w plenerze
-W mroźny, zimowy dzień na dworze dzieci dmuchają na dowolny metalowy przedmiot.
Po pewnym czasie przedmiot pokrywa się szronem. Para wodna wydobywająca się z ust, w zetknięciu z zimnym powietrzem zmienia się w szron.
A więc- śnieżynki to para wodna, która zamarza w chmurach, a szron to para, która zamarza na metalowych przedmiotach, szybach, gałązkach drzew itp.
„ZIMA”- wiersz Cz. Janczarskiego.
Białe chmury w dal płyną
Nad doliną, niziną...
Może spadną na głowę
Białe gwiazdki śniegowe?...
„ZIMOWA PIOSENKA”- wiersz I. Suchorzewskiej.
Lubię śnieżek,
Lubię śnieg,
Chociaż w oczy
Prószy.
Lubię mrozik,
Lubię mróz,
Chociaż marzną
Uszy.
„SPACER MALUCHÓW”- wiersz I. Suchorzewskiej
Pada śnieżek biały, Chrupią pod nogami
Puszysty i suchy, Zmarznięte kałuże,
Idą na spacerek Gubi Jaś kalosze,
Z przedszkola maluchy Bo trochę za duże
Pada śnieżek biały,
Już go po kolana.
Lepią dzieci razem
Śmiesznego bałwana.
-Dzieci uczą się dowolnie wybranego fragmentu wiersza (można zorganizować w grupie konkurs recytatorski).
„JAKIE KSZTAŁTY MAJĄ PŁATKI ŚNIEGU”
- dzieci chwytają na ciemne rękawiczki płatki śniegowe, oglądają je za pomocą lupy, podejmują próbę przeliczenia ramion gwiazdek śniegowych.
Śnieg pada płatkami, które w cieple przemieniają się w wodę.
Śnieg składa się z wielu drobniutkich gwiazdek, z których każda jest inna.
ZABAWY DZIĘKO-NAŚLADOWCZE Z PIOSENKAMI
1. „ZABAWA NA ŚNIEGU”
2. „ŚNIEG PADA - CIESZĄ SIĘ DZIECI”
3. „TAK SIĘ ZACHMURZYŁO”
- dzieci ruchem, mimiką i dźwiękiem obrazują treść utworu muzycznego.
„CZY PŁATKI ŚNIEGOWE ZAWSZE TWORZĄ GWIAZDKI?”- praktyczna działalność dzieci w układanie gwiazdek śniegowych.
-Dzieci wycinają wg wzoru dużą ilość sześciokątów, z których układają różne figury (powstają różnorodne gwiazdki- nie uda się ułożyć z nich koła ani kwadratu)
Płatki śniegowe mają kształt gwiazdeczek.
„CZY Z KAŻDEGO ŚNIEGU MOŻNA ULEPIĆ BAŁWANA?”- zabawa badawcza przeprowadzana dwa razy.
1. Kiedy na dworze nie jest zbyt zimno (niewiele poniżej 0oC)
2. Kiedy na dworze jest bardzo mroźno.
-dzieci lepią śnieżki, kule śniegowe przy niebyt dużym mrozie, a następnie ponawiają próbę w mroźny dzień.
Śnieg mokry pada wtedy, kiedy nie jest zbyt zimno; moczy ubranie, z trudem daje się strząsnąć, łatwo formować go w kulki.
Śnieg „puchowy” pada wtedy, kiedy jest bardzo zimno; jest suchy, nie można go lepić, przenoszony jest z miejsca na miejsce przez wiatr, tworzy zaspy, łatwo daje się zdmuchnąć.
„KIEDY ŚNIEG SKRZYPI POD NOGAMI?”
- zabawa tropiąca ( przy dużym mrozie).
-dzieci spacerują po śniegu nasłuchując dźwięki wydawane przy każdym kroku.
-dzieci wydeptują na śniegu ścieżki, pokonują wykonaną trasę po śladach (tropią kolegów).
Śnieg skrzypi pod nogami tylko w czasie dużego mrozu. Ten dźwięk powstaje w wyniku łamania się kryształków śniegu pod butami.
,
„CZY ŚNIEG JEST CZYSTY?”- eksperymentowanie
- dzieci wysłuchują opowiadania H. Zdzitowieckiej
- dzieci umieszczają słoik wypełniony śniegiem pod ciepłym kaloryferem
- po pewnym czasie sprawdzają zawartość słoika.
Śnieg roztopił się, w słoiku pojawiła się brudna woda. Choć śnieg wydaje się czysty, znajduje się w nim dużo brudu- nie wolno jeść śniegu
„ZIMOWE ZABAWY ŚNIEGIEM I NA ŚNIEGU”
1. „ŚNIEŻKOWE SZALEŃSTWO”- zabawa rzutna
- dzieci rzucają się śnieżkami.
Im dłużej ugniatamy śnieżki, tym stają się one twardsze, zbite (pod wpływem ciepła rąk). Nie wolno takimi śnieżkami rzucać w innych.
2. „LEPIMY BAŁWANA”
-dzieci toczą śniegowe kule różnej wielkości, łączą je po trzy, ozdabiają.
3. „KOLOROWY ŚNIEG”
- dzieci barwią bałwana lub tworzą kolorowe „malunki” na śniegu
(wykorzystują do tego kolorową krepinę lub rozwodnione farby plakatowe).
Śnieg tak jak wodę można zabarwić.
4. „Z GÓRKI NA PAZURKI”
-dzieci zjeżdżają sankami z górki („dlaczego możemy zjeżdżać na sankach z górki?”).
Przy przesuwaniu się sanek po śniegu wytwarza się ciepło ( jak przy pocieraniu ręką o dywan) roztapiając wierzchnią warstwę śniegu. Ze śniegu tworzy się woda, która zamarza tworząc lód.
„KORZYŚCI I SZKODY JAKIE NIESIE ZE SOBĄ ŚNIEG”- film video
Ochrona ozimin (+)
Radość dzieci (+)
Podniesienie wilgotności gleby (+)
Ograniczenie ruchu (-)
Trudności dla świata zwierząt (-)
Wiosenne powodzie (-)
„CO MOŻNA RZEC O ŚNIEGU”- wiersz H. Szayerowej
- dzieci recytują tekst wiersza stanowiący podsumowanie zdobytej wcześniej wiedzy
O śniegu można dużo:
że pada, że prószy,
że kurzy... O śniegu można rozmaicie:
że nim miecie, śnieg skrzypi,
że śnieg wali, śnieg skrzy się,
że się kłębi, śnieg sypie,
że kotłuje się, i spoiwa świat
wiruje...i ziębi ! w senną baśniowość...
1