Pokrycia ceramiczne
Wybieramy dachówkę
Decydując się na ułożenie na dachu pokrycia ceramicznego wiele osób stanie zapewne przed dylematem: jakie dachówki ceramiczne wybrać? Czy kształt dachówki ma znaczenie? Charakter budynku czy też koncepcja architektoniczna niejednokrotnie sugeruje inwestorowi użycie pewnych typów dachówek. Konkretne modele dachówek czasem narzucają się wręcz niejako samoistnie.
Na naszym rynku obecnych jest wielu producentów dachówek ceramicznych, zarówno polskich, jak i zagranicznych. Ich oferta jest nadzwyczaj bogata. Można wybierać w kształtach i przebierać w kolorach oraz powłokach. Dachówki ceramiczne wytwarzane przez różne zakłady produkcyjne mimo wielu różnic, posiadają cechy wspólne, które są identyczne dla wszystkich dachówek danego typu. Dachówka leżąca na dachu czasem jest nie do rozpoznania i dopiero po obejrzeniu pojedynczej sztuki okazuje się, z jakiego zakładu produkcyjnego pochodzi.
Wśród ogromu kształtów i modeli wyłonić jednak można pewne typy dachówek bardzo do siebie podobnych lub wręcz identycznych. Aby rozjaśnić nieco obraz posegregujmy więc dachówki ceramiczne w grupy. Pamiętajmy jednak, że producentów jest wielu i każdy z nich ma nieco inne rozwiązania techniczne konkretnych modeli dachówek. Każde zdjęcie zamieszczone poniżej przedstawia jeden typ dachówki, ale wytwarzany przez różnych producentów.
Typ: Dachówki karpiówki
Dachówki ceramiczne posiadające najdłuższą historię. Jak podają
źródła archeologiczne, znane są od około 5 000 lat. Najbardziej popularny obecnie model to dachówka o szerokości 18 cm, długości 38 cm i o zaokrąglonym u dołu wykroju. Istnieje cała gama najróżniejszych modeli karpiówek z różnymi wykrojami i o różnych wymiarach - np. malutka dachówka wieżowa. Istnieją w końcu dachówki o profilowanej powierzchni, jak np. karpiówki berlińskie. Zawsze jednak bez trudu można rozpoznać, że jest to karpiówka.
Karpiówki na dachu układać można na dwa sposoby. Jedna metoda to pokrycie "w łuskę", gdzie każdy rząd dachówek wisi na pojedynczej łacie. Druga to "w koronkę", gdzie na jednej łacie wiszą dwa rzędy dachówki przesunięte względem siebie o pół dachówki.
Dachy kryte karpiówkami sprawiają wrażenie delikatnych i lekkich, mimo że ciężar metra kwadratowego takiego pokrycia jest w rzeczywistości jednym z najwyższych spośród wszystkich pokryć.
Typ: Dachówki holenderki
Dachówka holenderka jest znana również pod nazwą dachówka "esówka", a to z racji jej charakterystycznego przekroju poprzecznego, przypominającego literkę S. Najstarsza forma tej dachówki pozbawiona jest tzw. zamków. Dachówki te mają głęboki, ale delikatny światłocień.
Typ: Dachówki holenderki płaskie
Ten typ nazywany bywa również dachówką rzymską. Jest to spłaszczona dachówka holenderka z wyraźnymi zamkami. W zależności od konkretnego producenta czy też modelu dachówki, inne są proporcje części spłaszczonej (czasem wręcz zupełnie płaskiej) oraz wypukłej fali. Światłocienie na połaciach z tej dachówki są niewielkie i harmonijne.
Typ: Dachówki marsylki
Dachówki marsylki nazywane bywają także dachówkami falsowymi lub z podwójną muldą. To najstarsze znane dachówki zakładkowe. Charakteryzują się dwoma równoległymi wgłębieniami i ostrymi, wyrazistymi światłocieniami.
Typ: Dachówki suwakowe
Dachówki te nazywane są też reńskimi bądź renowacyjnymi. Ich cechą wspólną jest wyjątkowo duża tolerancja nasuwania jednej dachówki na drugą. Są to dachówki o lekko wklęsłym profilu, dające niewielkie i subtelne światłocienie.
Typ: Dachówki romańskie
Dachówki romańskie nazywane też są dachówkami śródziemnomorskimi, toskańskimi czy też greckimi. Charakteryzują się wąską i płaską częścią środkową oraz wyraźnym, ostro zarysowanym wysokim wysklepieniem fali, podkreślonym przez głęboki światłocień.
Typ: Dachówki zabytkowe
Tutaj zakwalifikować można kilka podtypów produkowanych w mniejszych ilościach niż pozostałe grupy. Do grupy tej zalicza się na przykład klasyczne dwuczęściowe dachówki mnich-mniszka oraz masywne i ciężkie dachówki klasztorne. Jest oczywiście cała masa kształtów dachówek wytwarzanych na zamówienie na odnawiane pojedyncze zabytkowe dachy.
Do grupy tej z powodzeniem zakwalifikować można by również karpiówki, marsylki czy holenderki, ale tworzą one odrębne duże grupy.
Typ: Dachówki nowoczesne
Dachówki nowoczesne to z jednej strony nowe, nietypowe kształty dachówek, a z drugiej pewien trend panujący wśród producentów. Nietypowe, ciekawe kształty dachówek często tworzą odrębne typy. Stosowanie ich w przemyślany sposób na dachach dawać może piękne efekty.
Nowa jest też tendencja do wytwarzania dachówek wielkoformatowych o coraz to potężniejszych gabarytach. Jednak duża czy też ogromna np. "holenderka płaska" zawsze będzie holenderką płaską.
Nieco techniki
Niebagatelną kwestią przy wyborze dachówki ceramicznej jest kąt pochylenia połaci dachu na którym ma być położona. Każdy model dachówki ma tak zwany minimalny zalecany kąt pochylenia połaci. Jest to kąt, powyżej którego dachówka jest teoretycznie szczelna. Dane te znajdują się w kartach technicznych producentów. Nie znaczy to jednak, że danego modelu dachówki nie można układać na dachu pochylonym pod nieco mniejszym kątem. Można to uczynić, stosując jednak pewne dodatkowe zabezpieczenia pod dachówką. Dla wielu modeli dachówek producenci określają również minimalny dopuszczalny kąt pochylenia połaci - ten z kolei jest już nieprzekraczalny.
Czyli jak w życiu - wszystko w granicach rozsądku.