LOGISTYKA PRZEMYSA
OWA
^
^
^^
^^
streszczenie książki
GENEZA LOGISTYKI  GA
ÓWNE IDEE
Logistyka jako dziedzina wiedzy rozwinęła się w wojskowości. Stanowi tam teorię i praktykę działalności wojskowej w
zakresie zaopatrzenia, dowozu i komunikacji, administracji, remontów itp.
Bada całokształt możliwości i zdolności państwa w zakresie zabezpieczenia działań wojennych, planuje i realizuje
związane z tym przedsięwzięcia, które mają prowadzić do zrealizowania celów wytyczonych dla określonych działań.
Logistyka  sztuka kalkulacji przestrzeni i czasu.
LogistykÄ™ pojmuje siÄ™ jako jednolity proces.
W wojsku silnie rozbudowała się teoria i praktyka systemów logistycznych  angażowano coraz większe siły i środki
techniczne, wykorzystywano najnowsze osiągnięcia w zakresie komunikacji i informatyki, a także w zakresie
zaopatrzenia i transport (działanie na dużą skalę).
Osiągnięcia logistyki w wojsku przeniesiono na grunt gospodarki cywilnej, gdzie coraz bardziej złożone
przedsięwzięcia wytwórcze a także dystrybucyjne wymagały podejścia systemowego oraz rachunków
optymalizacyjnych ułatwiających podejmowanie decyzji gospodarczych.
Niektórzy pojmują logistykę jako dyscyplinę naukową inni jako konkretną działalność wspierającą i utrzymującą takie
dziedziny jak: gospodarka materiałowa, eksploatacja, transport.
Niekiedy podkreśla się znaczenie logistyki jako filozofii zarządzania zjawiskami i procesami rzeczowymi.
Logistyka stała się dyscypliną badawczą  odnoszącą się do rzeczywistości, jaką stanowiły łańcuchy magazynowo
transportowe, rozpatrywana na przestrzeni od składników surowców, poprzez przerób i dystrybucję aż do konsumenta.
Można wyróżnić systemu logistyczne w produkcji transporcie i dystrybucji. Podporządkowane są one kompleksowej
ocenie działalności z wykorzystaniem zintegrowanych systemów informatycznych.
Powszechnie zaczęto wykorzystywać metody automatycznej identyfikacji towarów, automatyki w produkcji,
automatycznego przesyłania informacji, symulacji komputerowej, kompleksowych rachunków optymalizacji,
sterowania jakością.
Logistyka jako dziedzina badawcza znalazła praktyczne zastosowania, które przynosiły efekty z coraz szerzej
rozprzestrzeniających się systemów logistycznych
Usprawnienia w zarządzaniu uzyskano dzięki zastosowaniu kodów kresowych, co pozwoliło na sterowanie
strumieniami.
Istoty logistyki rozumianej jako nowa generacja gospodarowania, poprzez sterowanie przepływem towarów w
łańcuchach magazynowo-transportowych z wykorzystaniem sieci komputerowych metod symulacji i wielu innych
osiągnięć nauki i techniki -to właśnie należy uznać za istotę rozwiązań logistycznych.
Logistykę należy traktować jako teorię jak i praktykę. Związana jest z wieloma dziedzinami naukowo badawczymi i
wykorzystuje ich metody do procesów logistycznych.
Procesy te to ciągi czynności związane z przepływem dóbr, obejmujące fizyczne przemieszczanie i magazynowanie
materiałów i produktów oraz przepływ związanej z tym informacji przez kolejne fazy różnego typu procesów
gospodarczych, zorganizowane tak, aby ich realizacja była sprawna i ekonomicznie uzasadniona.
Patrząc na przepływową koncepcję  logistyka jako dziedzina badawcza opierająca się na ujęciu całościowym, w takim
podejściu obejmuje swym zakresem wszelkie ważne strumienie. Wyróżnienie strumieni materiałów, ludzi, informacji i
kapitału w trzech fazach: zaopatrzenia, działalności i zbytu ułatwia zastosowanie uogólnionych ujęć prowadzących do
wyodrębnienia systemów logistycznych.
Rozwój logistyki rozpoczął się do badania przepływów materiałowych w układzie: transport-magazyn-zapasy.
W ewolucji logistyki wyróżniamy okresy:
- Krystalizacji idei logistyki
- Zmiany priorytetów wraz z rozwojem komputeryzacji
- Liberalizacji transportu i postępu technicznego
- Zróżnicowania stopnia integracji
- Strategicznych wymiarów logistyki
Logistyka wnosi istotny element do zarządzania gospodarką narodową, jakim jest systemowe powiązanie procesów
przemieszczania i magazynowania dóbr w łańcuchach zaopatrzeniowych tj. od momentu pozyskania surowca na
określony towar poprzez jego wytworzenie i dystrybucję aż do ostatecznego konsumenta. Ważne tu są procesy
przeładunkowe. A
ańcuch zaopatrzeniowy (dostawcy) szeroko traktowany jako łańcuch logistyczny  rozpoczyna się
badaniami marketingowymi gdzie można przesądzić o jakości wyrobu gotowego zależnej od surowców oraz opakowań
 na poziomie akceptowalnym przez nabywców. W dalszej kolejności  wyróżniając procesy wytwarzania,
przemieszczania i przechowywania produktów oraz ich przeładunków  można podporządkować je kompleksowej
ocenie efektywności.
W logistyce wykorzystuje się JIT, dzięki czemu wpływa się na efektywność.
Szybki rozwój logistyki spowodował modyfikację jej definicji  wprowadza się więcej elementów.
Punktem wyjścia wielu definicji logistyki jest istota logistyki polegająca na zapewnieniu potrzebnych materiałów i
produktów, a więc właściwego towaru we właściwym czasie, właściwym miejscu, właściwemu klientowi w potrzebnej
ilości, odpowiedniej jakości i właściwym koszcie, czego wyrazem jest cena (zasada 7W)
Efektywność gwarantuje rozpoznanie w prawidłowy sposób potrzeb klienta.
1 aktualizacja: 24.06.2003
© www.zie.pg.prv.pl
LOGISTYKA PRZEMYSA
OWA
^
^
^^
^^
streszczenie książki
Zadania stawiane przed logistykÄ…:
- kompleksowe zarzÄ…dzanie wszystkimi dobrami potrzebnymi do produkcji poprzez planowÄ… gospodarkÄ™
materiałową
- redukcję kosztów wytwarzania produktów i usług poprzez efektywną jej organizację a zwłaszcza
optymalizację zapasów
- wybór odpowiednich kanałów dystrybucji towarów i usług zarówno w ruchu rzeczywistym jak i w fazie
bezruchu
Odpowiedni dobór strategii i sprawne posługiwanie się narzędziami logistycznymi umożliwia i ułatwia rozwiązywanie
tych problemów w działalności firm na rynku, zwłaszcza w konieczności współpracy kooperacyjnej
2 aktualizacja: 24.06.2003
© www.zie.pg.prv.pl
LOGISTYKA PRZEMYSA
OWA
^
^
^^
^^
streszczenie książki
MYÅšLENIE W KATEGORIACH SYSTEMOWYCH
Logiczna zasada  myślenia o całości łańcuchów zaopatrzeniowych tkwi w teorii systemów, która zwraca uwagę na
dynamiczny i wzajemnie powiązany charakter przedsiębiorstwa stwarza ramy do planowania działań i przewidywania
ich bezpośrednich i dalekosiężnych skutków, pozwala też na zrozumienie nieprzewidzianych konsekwencji. W
wynikającym stąd podejściu systemowym dąży się do traktowania przedsiębiorstwa jako jednorodnego celowo systemu
składającego się z powiązanych części. Podobnie podejście systemowe traktuje łańcuch logistyczne.
Podejście systemowe koncentruje się na oddziaływaniach między elementami, opiera się na spojrzeniu ogólnym,
całościowym, prowadzi do działania kierunkowego nastawionego na cel, do określenia reguł działania, których celem
jest zmiana systemu lun stworzenia nowego.
Cechą podejścia systemowego jest kompleksowy charakter rozpatrywania wszystkich zagadnień, co oznacza, że do
wyjaśnienia pewnej całości nie wystarcza objaśnienie jej elementów, lecz także wyjaśnienie zależności między nimi.
Zastosowanie teorii systemów w logistyce wyniknęło z samego charakteru i zadań logistyki:
- procesy logistyczne tworzą strukturę systemu w postaci elementów i relacji między nimi
- w systemach logistycznych następuje pokonywanie czasu i przestrzeni dzięki przepływowi dóbr między
punktami nadania i odbioru
- w każdym systemie logistycznym występują dwie sfery: przepływów fizycznych (transport, magazynowanie,
przeładunek, kontrola jakości) i regulacji (procesy zarządzania całym systemem logistycznym  planowaniem
organizowaniem sterowaniem i kontrolowaniem)
Istota podejścia systemowego w logistyce polega na tym, że ponad znaczenie poszczególnych elementów systemu
przedkłada się wzajemne zależności między tymi elementami, rzutujące na efektywność całego systemu. System musi
więc określić:
- sposób w jaki przebiegają procesy logistyczne
- techniki sterowania procesami logistycznymi
- środki realizacji procesów logistycznych
Celowe oddziaływanie na proces sterowania przepływem towarów dla uzyskania pożądanego przebiegu orientowane
jest na:
- wartość zadaną  wielkość wiodąca w sterowaniu i zawiera cel sterowania do jakiego zmierza system
sterowany
- zakłócenia  powodują że rzeczywisty przebieg zjawiska odbiega od pożądanego
- wielkość sterowaną (sterowania), którą stanowią rzeczywiste stany wyjściowe układu sterowania
Wiodącą rolę odgrywa wartość zadana, która wymaga podsystemów i układów regulacyjnych. Regulacja polega na
zapewnieniu takiego działania układu regulowanego, aby wielkość wyjściowa została doprowadzona do odpowiedniej
normy. Odbywa się to najczęściej na najniższym szczeblu wykonawczym systemu sterowania.
Norma stanu wyjściowego może być wielkością zmieniającą się lub wielkością, od której zależy realizacja określonego
celu i wówczas zamiast regulacji mamy do czynienia ze sterowaniem. Polega ono na utrzymaniu wielkości wyjściowej
na poziomie wartości zadanej. Musi więc istnieć określony program sterowania (stałowartościowy, programowy,
nadążny, optymalny).
W działaniu dynamicznym regulatora można wyróżnić:
- działanie proporcjonalne  sygnał sterujący jest wytworzony w stosunku proporcjonalnym do uchybu
- działanie całkujące - progresywny wzrost działania korekcyjnego
- działanie różniczkujące  ustalenie sygnału sterującego na poziomie proporcjonalnym do szybkości zmian
uchybu
W tak określonym sterowaniu i regulacji w systemach logistycznych należy je rozpatrywać w odniesieniu do ruchu
dóbr w całych łańcuchach logistycznych.
Ten sposób myślenia systemowego w logistyce wspierany jest przez modele podsystemów regulacji, sterowania oraz
modele systemów wyższego rzędu.
Myślenie kategoriami systemowymi przy decyzjach logistycznych przyczynia się do uniknięcia suboptymalnych
rozwiązań wycinkowych, przez uwzględnienie wzajemnych zależności między zasobami i procesami, i do osiągania
optymalnych rozwiązań kompleksowych.
Myślenie kategoriami systemowymi ściśle połączone jest z myśleniem kategoriami kosztów ogólnych lub całkowitych i
myśleniem kategoriami poziomu obsługi klientów.
Zarządzanie logistyczne zwraca uwagę nie tylko na usprawnienie organizacji zaopatrzenia, procesów magazynowania i
transportu oraz dystrybucji w odniesieniu do przedsiębiorstwa określonego producenta, ale także na modernizację
kontaktów z zewnętrznymi klientami tworzącymi łańcuch logistyczny.
3 aktualizacja: 24.06.2003
© www.zie.pg.prv.pl
LOGISTYKA PRZEMYSA
OWA
^
^
^^
^^
streszczenie książki
ISTOTA ZARZ
DZANIA LOGISTYCZNEGO  OPTYMALIZACJA
PRZEPA
YWU DÓBR
Zapewnienie optymalnego przepływu dóbr w szeroko rozbudowanych systemach logistycznych wymaga wielu prac
związanych z ich wdrożeniem, co wymaga określonego czasu.
Zarządzanie logistyczne składa się z formułowania strategii, planowania, sterowania i kontroli procesów przepływu i
magazynowania surowców, zapasów produkcji w toku, wyrobów gotowych i odpowiednich informacji  od punktu
pozyskania do punktu konsumpcji  w celu jak najlepszego dostosowania siÄ™ do potrzeb klienta i ich zaspokojenia.
Logistyka w skali przedsiębiorstwa ma na celu dążenie do osiągnięcia optymalnej koordynacji przepływu materiałów,
surowców, czynności związanych z ich magazynowaniem itp., a więc procesem planowania, wprowadzania w czyn i
kontrolowania skutecznych kosztowo-efektywnych przepływów i zapasów surowców, zapasów produkcyjnych,
wyrobów gotowych i związanych z nimi informacji, od punktu początkowego do punktu konsumpcji, zgodnie z
wymaganiami klientów.
Zadania logistyki w przedsiębiorstwie:
- usprawnienie zarządzania procesami przepływu i magazynowania, aby zaspokoić materialne potrzeby
uczestników procesów
- uwzględnienie w strategii rozwoju przedsiębiorstwa elementów związanych z budową łańcuchów
logistycznych
- podporządkowanie czynności związanych z procesami logistycznymi wymogom obsługi odbiorców
- zwiększenie efektywności przepływu dóbr (obniżka kosztów przepływu, procesów logistycznych)
Wyróżniamy 5 obszarów zarządzania logistycznego:
- optymalizacja fizycznego przepływu dóbr rzeczowych
o budowa łańcuchów logistycznych, nowa strategia logistyczna
o zarządzanie logistyczno-marketingowe (pozwala dobrać surowce i opakowania stosownie do potrzeb
klientów)
o symulacja komputerowa
o modernizacja struktur organizacyjnych
o zastosowanie badań operacyjnych do optymalizacji odcinkowych
o sterowanie przepływem materiałów i towarów (optymalizacja fizycznego przepływu)
- usprawnienie procesów informacyjno-decyzyjnych
o postęp w technologii informatycznej
o rozwój nowych technik produkcyjnych
o automatyczna identyfikacja za pomocą kodów kresowych  usprawnia weryfikację informacji o
przepływie dóbr itp.
o Elektroniczna wymiana danych  bezpapierowa ewidencja
o Analiza zamówień handlowych i nowe formy opracowania zleceń  lepsza realizacja porozumień
handlowych
- utrzymanie optymalnych zapasów
o synchronizacja transportu z gospodarkÄ… zapasami (optymalne partie dostaw)
o pojawienie siÄ™ nowoczesnych koncepcji zarzÄ…dzania JIT MRP MRPII
o spełnienie terminowości dostaw przy podwyższonym poziomie jakości świadczenia usług
o zapewnienie jakości poprzez gotowość dostawczą, lepszą jakość przesyłek itp.  gwarancja
konkurencyjności produktów
- synchronizacja infrastruktury procesów logistycznych
o koordynacja zamówień odbiorców z manipulacjami transportowymi, składowaniem i gospodarka
opakowaniami itp.
o Synchronizacja prac transportu wewnętrznego i zewnętrznego
o Koordynacja wyboru z
ródeł zakupu, programowania oraz planowania potrzeb materiałowych i
sterowania zapasami
o Dobór systemu automatycznej identyfikacji oraz rodzaju opakowań stosowanie do potrzeb
identyfikacyjnych w łańcuchach logistycznych
o Dostosowanie procesów informacyjnych do działań dotyczących pozyskiwania i gromadzenia
informacji oraz ich transformacji
- analiza kosztów procesów logistycznych
o analiza kosztów w odniesieniu do infrastruktury logistycznej
o redukcja lub skrócenie czasu realizacji usług transportowych
o zmniejszenie lub redukcja zapasów
o zastosowanie metod ABM XYZ dla grupowania materiałów i towarów
o wprowadzenie metod kontrolingu w zakresie kosztów
o właściwe wykorzystanie czasu w odniesieni do przestrzeniu
4 aktualizacja: 24.06.2003
© www.zie.pg.prv.pl
LOGISTYKA PRZEMYSA
OWA
^
^
^^
^^
streszczenie książki
o włączenie do obsługi usługodawców logistycznych
o prowadzenie kompleksowego rachunku kosztów w odniesieniu do łańcuchów logistycznych
Wpływ na optymalny przepływ dóbr w skali przedsiębiorstwa ma wzajemne położenie magazynów, które powinny
stanowić jeden ciąg, by dzięki temu uniknąć zbędnych przemieszczeń
Oprócz modernizacji gospodarki magazynowej oraz transportu niezbędne jest wprowadzenie komputerowego
wspomagania i nowoczesnych systemów informatycznych, które mogą wiele działań realizować samoczynne 
wykorzystanie np. JIT
W systemach JIT pojawia się wiele strategii, z których najważniejsze to:
- całościowe zarządzanie jakością
- uproszczenie przebiegu produkcji  przez uproszczenie i przyspieszenie ruchu produktów
- elastyczność  osiągana poprzez przechodzenie w jak najkrótszym czasie od wytwarzania jednego do drugiego
elementu lub wyrobu
- tworzenie łańcucha dostawców i odbiorców (wszyscy rozumieją celowość pracy)
Tworzenie łańcuchów dostaw należy uznać za najistotniejsze osiągnięcie prowadzące do oszczędności przy zachowaniu
dyscypliny czasowej.
5 aktualizacja: 24.06.2003
© www.zie.pg.prv.pl
LOGISTYKA PRZEMYSA
OWA
^
^
^^
^^
streszczenie książki
KODY KRESKOWE
Kody kreskowe umożliwiają automatyczną identyfikację towarów, a następnie wykorzystanie w elektronicznej
wymianie danych (EDI) i w sterowaniu przepływem dóbr
Automatyczna identyfikacja polega na zastosowaniu czynników kodów kreskowych, podłączonych do systemów
informatycznych, umożliwiających niemal natychmiastową identyfikację badanych towarów, dokumentów czy innych
przedmiotów lub osób.
Historia kodów sięga 25 lat  w amerykańskim supermarkecie wprowadzono symbolikę w ramach Uniwersalnego
Kodu Towarowego, czyli systemu kodowania towarów i odwzorowania tych numerów w symbolach kodów
kreskowych.
Kody kreskowe należą do najliczniejszych grup metod automatycznej identyfikacji. Jest graficznym odzwierciedleniem
określonych znaków poprzez kombinację jasnych i ciemnych elementów, ustaloną wg przyjętych reguł budowy danego
kodu, w celu ich maszynowego odczytu. Służą do kodowania danych identyfikujących określony produkt za pomocą
symbolu graficznego odczytywanego automatycznie przez czytniki i interpretowanego w systemie komputerowym
gdzie następuje identyfikacja danego produktu. Pozwala to na odnalezienie w bazie odpowiedniego rekordu
zawierającego indeks materiałowo towarowy i pozostałe informacje takie jak cena, nazwa, jednostka itp.
W odróżnieniu od kodów kreskowych spełniających rolę identyfikacyjną, indeksy materiałowo towarowe już wcześniej
pełniły rolę klasyfikacyjną tj. umożliwiającą uporządkowanie dużych zbiorów informacji i szybkie dotarcie do niej.
Baza indeksowa  są to symbole indeksowe będące szczegółowymi układami klasyfikacyjnym pracowników,
przedmiotów a nawet jednostek organizacyjnych. Odpowiednie symbolizowanie (kodowanie) informacji
przenoszonych do komputera to warunek działania każdego systemu informatycznego, co pozwala na identyfikowanie
danych w tym systemie i ich przetwarzanie.
Indeksy materiałowo towarowe umożliwiają więc identyfikację danych wewnątrz systemu danego przedsiębiorstwa
dzięki ich odpowiedniej klasyfikacji, a kody kreskowe służące automatycznej identyfikacji spełniają tę role w
odniesieniu do jednolitej identyfikacji towarów w skali świata.
Odczyt kodu kreskowego umożliwia odniesienie w danym konkretnym systemie tych danych do indeksu materiałowo
towarowego a więc tym samym do kartotek charakteryzujących bazę związana z obrotem towarowym
EAN  europejski system kodowania towarów  używa symboli automatycznie odczytywanych i interpretowanych.
Główne zadanie EAN: usprawnienie ewidencjonowania ruchu wyrobów w obrocie handlowym niezależnie od kraju ich
pochodzenia i miejsca sprzedaży; dokumentowanie transakcji handlowych, rozliczeń finansowych, analiz
statystycznych, itp.
EAN kod 13 znaków
- 3 prefix  numer kraju dajÄ…cej numer (polska 590 0
- 4 (lub 5) numery konkretnych producentów lub dystrybutorów krajowych (w Polsce nadaje Centrum Kodów
Kreskowych)
- 5 nadaje producent znakujący w ten sposób swoje wyroby
- 1 komputerowa cyfra kontrolna  służy sprawdzeniu poprawności odczytywania symbolu kodu przez czytnik
Można też posługiwać się kodem EAN-8 gdzie w podaje się tylko prefix kraju numer indywidualny i cyfrę kontrolną
Każdy wariant danego towaru musi mieć przyporządkowany odmienny niepowtarzalny symbol kodu EAN
Indywidualny numer wymagany jest dla każdego wariantu danej jednostki konsumenckiej, każdego innego rozmiaru
opakowania, opakowań zbiorczych, niektórych wariantów promocyjnych, modyfikacji konsumenckiej
Kody kreskowe są najczęściej drukowane na opakowaniach. Podczas drukowania kodów należy zwrócić uwagę na
konieczność dokładnego odwzorowania symbolu kodu na opakowaniu.
Informacje dotyczące kodów EAN są w Polskich Normach
Jeśli struktura kodu głównego nie jest wystarczająca do podania informacji to można te informacje oznaczyć za pomocą
kodów uzupełniających  znormalizowanych przez EAN oraz UCC. Mają one mniej skomplikowaną budowę. Po lewej
stronie podaje się dwie cyfry  identyfikator zastosowania a za nimi od 2 do 30 znaków alfanumerycznych lub
numerycznych, które służą oznaczeniu potrzebnych informacji.
Korzyści ze stosowania kodów:
- uzyskanie od odbiorców szczegółowej informacji na temat zbytu
- przyspieszenie obrotu towarowego i zmniejszenie wydatków związanych z ruchem towarów
- oszczędność czasu pracy dotyczącego inwentaryzacji
- oszczędność siły roboczej
- zmniejszenie zapasów o 30%
- usprawnienie relacji między handlem i produkcją
- przyspieszenie obsługi klientów o 15%
- usprawnienie wymiany handlowej z zagranicÄ…
Na gospodarkę magazynową można spojrzeć w podejściu logistycznym ze szczególnym zwróceniem uwagi na:
- obiekty magazynowe wraz z wyposażeniem
- struktury organizacyjne i decyzyjne powiązane z transportem wewnętrznym i zewnętrznym
6 aktualizacja: 24.06.2003
© www.zie.pg.prv.pl
LOGISTYKA PRZEMYSA
OWA
^
^
^^
^^
streszczenie książki
- rachunki optymalizacyjne związane z wyborem miejsc składowania, wykorzystania powierzchni magazynowej
i innych oszczędności
Planowanie zaopatrzenia i wynikające z planów produkcji zapotrzebowanie na surowce i materiały rzutują na wielkości
dostaw i wydań a co za tym idzie na szybkość przepływu dóbr oraz wynikające z tego potrzeby w zakresie składowania
i przechowywania.
Należy modernizować magazyny istniejące dążąc do minimalizacji zapasów zgodnie z JIT
7 aktualizacja: 24.06.2003
© www.zie.pg.prv.pl
LOGISTYKA PRZEMYSA
OWA
^
^
^^
^^
streszczenie książki
LOGISTYKA NA TLE INNYCH KONCEPCJI ZARZ
DZANIA
Najważniejsze zasady logistyki, które wymagają kompleksowego wdrażania i ich skutki:
Podejście systemowe obejmuje łańcuchy dostaw
Dokładnie na czas w realizacji dostaw
Upraszczanie przepływów dające oszczędności
Szybkie reagowanie na klienta dla uchwycenia wielkości popytu
Komputeryzacja dla przyspieszenia transakcji
Minimalizacja zapasów dająca oszczędności
Usprawnienie przepływów przez modernizację transportu
Kody kreskowe dla automatycznej identyfikacji
Elastyczność dostawców dla podnoszenia jakości
Inne zastosowanie logistyki wyłoniło z marketingu funkcję opakowania  dostosowanie opakowań do procesu
dystrybucji, rozumianego w łańcuchu procesów transportowych, przeładunku i magazynowania. Został stworzony
pomost między marketingiem a dystrybucją jak również między gospodarką materiałową (operatywne planowanie
zaopatrzenia, magazynowania oraz zamówień). Tak powstała logistyka zaopatrzeniowa a z punktu widzenia dostawcą 
zalążki łańcuchów dystrybucyjnych, w których transport odgrywa znaczącą role. Na dalszy rozwój logistyki wpłynęła
technika przepływu materiałów. Doskonalenie transportu wewnętrznego zostało sprzęgnięte z gospodarką zapasami.
Przy coraz bardziej skomplikowanych procesach produkcyjnych koniecznością stało się doskonalenie metod
planowania i sterowania produkcją. Doskonalenie systemu wspomagającego obrót materiałowy to przykład
odcinkowego wdrożenia logistyki co przyczynia się do powszechnego stosowania zasady JIT.
Podkreślając na tle łańcucha logistycznego przestrzeń i czas należy zwrócić uwagę na czynnik czasu jako kosztu.
Transport  najistotniejszy składnik infrastruktury technicznej logistyki przy zachowaniu dla niego samodzielności
technicznej organizacyjnej i ekonomicznej. Systemowe rozumienie procesów logistycznych zakłada ich kompleksowe
rozpatrywanie, ze szczególnym zwróceniem uwagi na:
- sprawność przepływu dóbr materialnych w sferze transportu
- minimalizację kosztów tego przepływu
sprawność to we współczesnej gospodarce podstawowy wymóg efektywności a minimalizacja kosztów transportu musi
być rozpatrywana w aspekcie całych łańcuchów logistycznych.
Koszty transportu zwłaszcza zewnętrznego, są istotnym składnikiem kosztów procesów logistycznych, a w łańcuchach
powiązane są ściśle z procesami magazynowania.
Transport jest integralna częścią systemu logistycznego  stanowi ważne ogniwo przepływu wyrobów gotowych a
wcześniej surowców pomiędzy dostawcami a konsumentami,.
Przy rozwijaniu systemu transportu należy osiągnąć:
- zapewnienie żądanego poziomu obsługi klienta
- zminimalizowanie kosztów przy akceptowalnym ich poziomie
Podstawowym zadaniem transportu jest przemieszczanie towarów i materiałów pomiędzy dwoma określonymi
punktami, z zapewnieniem ich przybycia w dobrym stanie.
Wybór rodzaju transportu jest związany z potrzebami w zakresie: prędkości, niezawodności, kosztu
Należy również uwzględnić dodatkowe czynniki operacyjne: klienta, produktu, przedsiębiorstwa, otoczenia.
Decydując się na rodzaj transportu trzeba rozważyć:
- typ pojazdu
- typ nadwozia
- typ wyposażenia wspomagającego manipulowanie ładunkiem
Istotnym problemem natury logistycznej to różnorodność przedmiotu transportu, w którym opakowanie ma związek
zarówno z transportem jak i magazynowaniem
Coraz częściej wykorzystuje się transport kombinowany
Międzynarodowy transport multimodalny oznacza przewóz towarów przy użyciu co najmniej dwóch różnych gałęzi
transportu. Podkreśla się przy tym konieczność:
- wykorzystania środków o co najmniej dwóch gałęziach transportu
- wystąpienia tylko jednej umowy o przewóz
- zaangażowania tylko jednego wykonawcy odpowiedzialnego za przebieg dostawy towaru
- zjednostkowanie ładunku  towar podlega manipulacjom przeładunkowo składowym w całości wraz z
kontenerem lub środkiem transportowym.
Póz
niej powstały przewozy lądowo promowe, szynowo drogowe.
Z punktu widzenia zarządzania logistycznego główną zaletą tych technologii jest znaczne ograniczenie czasu
przeładunku w punktach styku różnych gałęzi lub wręcz ego wyeliminowani, co prowadzi do wzrostu wydajności
transportu i usprawnień manipulacyjnych w procesach logistycznych.
Inne zalety to: obniżka kosztów transportu oszczędności na opakowaniach, zmniejszenie strat w transporcie, wyższa
jakość usług przewozowych, wyższa terminowość, zwiększenie zdolności przewozowej, wzrost wydajności i
usprawnienia prac przeładunkowych.
8 aktualizacja: 24.06.2003
© www.zie.pg.prv.pl
LOGISTYKA PRZEMYSA
OWA
^
^
^^
^^
streszczenie książki
Modernizacji gospodarki magazynowej i zarządzania transportem - towarzyszyło udoskonalanie w zakresie metod
zarzÄ…dzania.
Logistyka korzysta z dorobku tych koncepcji. Wśród licznych form nowoczesnego zarządzania można wymienić takie
jak:
- reengineering  fundamentalne przemyślenia i radykalne przeprojektowanie procesów prowadzące do poprawy
osiągniętych wyników
- benchmarking  porównywanie się z najlepszymi, dorównywanie im uczenie się od konkurentów
- outsourcing  koncentracja na kluczowych obszarach działania firmy, wykorzystująca zewnętrznych oferentów
- lean management  wyszczuplona produkcja i zarzÄ…dzanie
- time based management  konkurencja skierowana na czas, koncentrujÄ…ca siÄ™ na procesach
- ucząca się organizacja  wykorzystanie doświadczenia do kreowania nowej wiedzy
- wirtualna organizacja  włączenie wszystkich do wspólnej gry na rynku
- myślenie sieciowe  metodyka objaśniania zjawisk gospodarczych w ich złożonych systemach z
uwzględnieniem ich otwartości i porządku w celu realizacji kontrolowanego rozwoju
Co może być wykorzystane w zarządzaniu logistycznym, zwłaszcza przy tworzeniu łańcuchów logistycznych. Ich roli
nie należy jednak przeceniać.
Reinżynieria pojawia się zawsze, gdy udoskonalamy system informatyczny.
Procesy logistyczne obejmujące transport i magazynowanie w łańcuchach logistycznych sa czymś nowym w
dotychczasowym podejściu do zarządzania i prowadzenia biznesu, Pole działania i decyzyjne się rozszerza i obejmuje:
- transport zewnętrzny
- transport wewnętrzny
- przeładunki i magazynowanie wraz z pracami, w których jawi się nowa rola opakować mająca na celu
usprawnienie tych procesów
9 aktualizacja: 24.06.2003
© www.zie.pg.prv.pl
LOGISTYKA PRZEMYSA
OWA
^
^
^^
^^
streszczenie książki
ROLA OPAKOWAC
W PROCESACH LOGISTYCZNYCH
Z jednej strony mamy rolę opakowań w zakresie ochrony jakości w etapach procesów logistycznych związanych z
przygotowaniem do dystrybucji oraz samą dystrybucję, a także z drugiej strony znaczenie takiego doboru opakowań by
w przypadku bezzwrotnych opakowań było najmniej problemów z ich recyklingiem czy utylizacją
Opakowania w praktyce gospodarczej spełniają wiele funkcji:
- produkcyjne  umożliwienie ilościowego dzielenia produktów
- marketingowe  istotny element polityki rynkowej
- użytkowe  wiążące się z ułatwieniem lub umożliwieniem użytkowania zawartości opakowań
- logistyczne  dzięki nim opakowania powinny ułatwić lub umożliwić procesy logistczne
Do ostatniej grupy należą funkcje:
- ochronne  zapewniają dostarczenie właściwych produktów we właściwej liczbie na właściwe miejsce w
odpowiednim czasie
- magazynowe  ułatwiają proces składowania, przy czym znaczenie mają tu modularne wymiary opakować 
optymalne wykorzystanie miejsc i urządzeń
- transportowe  związane z przebiegami towarowymi których optymalizacja to główny cel
- manipulacyjne  dotyczą załadunku przeładunku i wyładunku
- informacyjne  od nich zależy dobra gospodarka opakowaniami przy wielokrotnym ich wykorzystywaniu
- recyklingowe i kasacyjne  wiążą się z problemem kasacji zużytych opakowań oraz z troską o surowce wtórne
i ograniczenie powiększania wysypisk
Nie tylko zwracamy uwagę na opakowania jednostkowe, ale również na zbiorcze (pozwalają na identyfikacje ich ruchu)
Logistyczne podejście do opakowań wymaga powiązań między kooperantami a więc w całej hierarchii od opakowania
jednostkowego poprzez jednostki ładunkowe i jednostki przewozowe, zależne od środków transportu a skończywszy na
jednostkach magazynowych, uwzględniających możliwości składowania.
Zasadniczym rozwiązaniem usprawniającym w tym zakresie przepływy logistyczne są palety wygodne w pracach
manipulacyjnych.
Przy projektowaniu opakowań należy uwzględnić rodzaj jednostek opakowaniowych.
Przy paletach należy spełnić wszystkie wymogi dotyczące nacisków, nośności jednostki ładunkowej i wymiarów.
Ułatwieniem przy tym są przy tym jednolite opakowania na palecie, natomiast trudniejszym wymogiem jest spełnienie
zachowania zgodności asortymentowej w przypadku opakowań warstwami.
Foliowanie produktów na paletach  używane w pracach manipulacyjnych  pozwala na zapewnienie zwartości
przesyłki, gdy jest kierowana w procesach dystrybucji do różnych odbiorców w handlu. Foliowanie jest kosztowne, ale
ma znaczenie również w magazynach wysokiego składowania gdzie jest pełna automatyka  tu wymaga się
wyjątkowego zabezpieczenia towarów.
Należy dążyć do standaryzacji jednostek ładunkowych w powiązaniu z możliwościami składowania i przemieszczania
towarów. Przeładunki narażają towary na zniszczenie lub uszkodzenie a w każdym razie wymagają nakładu pracy
żywej i opóz
niają realizację procesów logistycznych w czasie. Minimalizacja przeładunków prowadzi do wymiernych
efektów oszczędnościowych.
Istotny jest różnorodny udział kosztów opakowań w stosunku do wartości pakowanych produktów, dlatego może on się
stać podstawowym problemem w systemach logistycznych. Ponadto znaczny procent szkód towarowych spowodowany
był nieodpowiednimi opakowaniami.
10 aktualizacja: 24.06.2003
© www.zie.pg.prv.pl
LOGISTYKA PRZEMYSA
OWA
^
^
^^
^^
streszczenie książki
GOSPODARKA ZAPASAMI W ÅšWIETLE LOGISTYKI
Kompleksowe spojrzenie na zarządzanie logistyczne zapasami wymaga zwrócenia uwagi na wzajemne relacje
pomiędzy zbliżonymi pojęciami:
- gospodarki materiałowej
- gospodarki zapasami
- gospodarki magazynowej
gospodarka materiałowa ma na celu zabezpieczenie materiałów i surowców w przedsiębiorstwach produkcyjnych i
obejmuje procesy przepływu i gospodarowania materiałami w tak pojętym zaopatrzeniu.
Gospodarka zapasami  punkt ciężkości przeniesiony na zapasy, bierzemy tu pod uwagę dobór wielkości i struktury
zapasów oraz ich ruch zapewniając tym samym efektywne zaspokojenie potrzeb.
Gospodarka magazynowa  działalność techniczna ekonomiczna i organizacyjna związana z magazynowaniem dóbr
materialnych w celu zapewnienia właściwej działalności gospodarczej
W zarządzaniu logistycznym magazynem mamy trzy elementy składowe:
- pracochłonność
- przestrzeń
- wyposażenie
Odzwierciedlają one całkowite koszty działalności magazynu.
Komputeryzacja gospodarki magazynowej pozwala na szybkie przestawienie siÄ™ na nowe metody i kryteria oceny
działań
Z punktu widzenia zarządzania magazynami należy podkreślić ich właściwą organizację a zwłaszcza organizację
procesu magazynowania. Kolejność czynności i ich synchronizacja z wymogami działalności przedsiębiorstwa
produkcyjnego albo nawet całego łańcucha zaopatrzeniowego wymaga sprzężeń informatycznych, a uzależniona jest w
dużym stopniu od pozostałej infrastruktury magazynowej
Potrzeby w zakresie magazynowania powinny wynikać ze strategii, wiązać się z organizacją transportu by ostatecznie
dążyć do minimalizacji zapasów.
Nieodzowny jest program magazynowania.
Wykorzystuje siÄ™ go do:
- zaprojektowania procesów przebiegów magazynowych
- zagospodarowania przestrzeni magazynowej
- określenia potrzeb w zakresie wyposażenia magazynowego
- ustalenia warunków przechowywania produktów
Rodzaj świadczonych usług magazynowych wynika z posiadanego wyposażenia bazy magazynowej a więc budynków
placów składowych a także wyposażenia technicznego w sprzęt magazynowy oraz w infrastrukturę logistyczną.
Problematyka ta jest ściśle związana z transportem gdyż strumienie towarowe rozpatruje się w ruchu a różnego typu
magazyny są tylko punktem ich zatrzymania. Tu pojawia się problem optymalnych wielkości zapasów. Optymalizacja
w tym zakresie musi być skorelowana z procesami zaopatrzenia co powinno rzutować na problematykę poprawy
jakości produktów a także wiąże się ściśle z gospodarką magazynową i transportem.
Najistotniejszym podziałem zapasów jest wiążące się z poszczególnymi fazami tych procesów wyróżnienie:
- zapasów materiałowych
- zapasów produkcji niezakończonej
- zapasów wyrobów gotowych
Utrzymanie zapasów wymaga od przedsiębiorstw angażowania wielu kapitałów oraz posiadanie zaplecza
magazynowego, zarządzanie logistyczne zmierza do powszechnego stosowania zasady JIT a więc dążenia do
minimalizacji a niekiedy likwidacji zapasów. Należy przy tym spełnić ządania klienta zarówno co do ilości, terminu jak
i jakości wyrobów
Można wyznaczyć cenność zapasów:
- absolutnie niezbędnych do produkcji
- o krytycznym znaczeniu dla utrzymania produkcji
- o krótkim czasie przechowywania
- o długim czasie dostawy
- wynikających z sezonowości w dostawach lub dystrybucji
- podatnych na kradzież
- dóbr charakteryzujących się dużymi gabarytami
- które mogą stać się nieprzydatne
- wymagających specjalnego składowania
z punktu widzenia logistyki optymalną wielkość zapasów należy wyznaczać nie tylko ze względu na koszty
magazynowania ale także na koszty transportu. A
ączny koszt tak rozumianego procesu logistycznego powinien być
decydujÄ…cy.
Minimum kosztów wskazuje optymalną wielkość partii zakupu w odniesieniu do jednego produktu przy założeniu
takiego kształtowania się krzywych kosztów
11 aktualizacja: 24.06.2003
© www.zie.pg.prv.pl
LOGISTYKA PRZEMYSA
OWA
^
^
^^
^^
streszczenie książki
Przy ostatecznym wyborze systemu zamawiania należy uwzględnić różne czynniki:
- wielkość popytu - koszty towarów
- trend popytu - koszty systemu
- zmienność popytu - dostępność danych
Klasycznymi modelami sterowania zapasami sÄ…:
- model poziomu zapasu wyznaczającego moment zamawiania, w którym należy wyznaczyć dwie normy
sterowania
- model stałego cyklu zamawiania, w którym normami są poziomy zapasu maksymalnego i cyklu zamawiania
Przy systematycznym zmniejszaniu się zapasów pojawia się potrzeba zapasów bezpieczeństwa niezbędnych do
utrzymania określonego poziomu obsługi
Kształtowanie się zapasów w odniesieniu do zapasu bezpieczeństwa ukazuje proces częstotliwości dostaw będącej w
ścisłym związku z wielkością partii towarów dostarczanych. Politykę zakupów surowców, materiałów, części towarów
powinno się prowadzić przez pryzmat ich cenności określanej na przykład udziałem w wartości łącznego zużycia.
Posłużyć się przy tym można metodą ABC dzielącej materiał na 3 grupy
- zapasy cenne  udział wartościowy 75-80% udziału wartościowego w całości
- zapasy stanowiące 20% całości
- zapasy o charakterze masowym
12 aktualizacja: 24.06.2003
© www.zie.pg.prv.pl
LOGISTYKA PRZEMYSA
OWA
^
^
^^
^^
streszczenie książki
ZARZ
DZANIE LOGISTYCZNE W PRODUKCJI
Zarządzanie przepływem materiałów różni się w przedsiębiorstwach a jego przebieg zależy od tego, jak
przedsiębiorstwo jest zorganizowane i zarządzane, a także jaki jest profil produkcji.
Z punktu widzenia logistycznego należy uwzględnić podejście systemowe a więc począwszy od projektowania, poprzez
organizację i realizację procesów produkcji, na dystrybucji kończąc.
Należy zwrócić uwagę na 3 typy produkcji.
Zależności między typem produkcji a elastycznością planowania w przedsiębiorstwach produkcyjnych wskazują na fakt
że im bardziej masowa produkcja, tym bardziej realne jest stosowanie rozwiązań logistycznych. Formę organizacji
produkcji stanowi rodzaj przepływu części, zespołów, wyrobów pomiędzy stanowiskami roboczymi w cyklu
produkcyjnym. Cykl jest uzależniony od technologii.
Analiza ABC jest tu pomocna, bo możemy wydzielić grupy asortymentowe o określonej wielkości i częstotliwości ich
popytu.
Dążenie do systemów zintegrowanych oznacza ciągłe usprawnianie stosowanych i rozwijanych metod logistycznych
poprzez integrację sprzętu, metod, procedur i wreszcie danych. Procesom tym towarzyszy ciągłe doskonalenie samej
organizacji procesów produkcyjnych. Przeobrażeniu ulega zarządzanie przepływem strumienie rzeczowych.
Punktem newralgicznym sterowania przepływami materiałów w procesie produkcji są zapasy produkcji w toku, przy
czym generalną zasadą współczesnego gospodarowania jest minimalizacja ich wielkości. Znaczącą rolę także
odgrywajÄ… metody skracania cyklu produkcyjnego.
JIT stanowi filozofię zaopatrzenia. Powstała w Japonii z  Kanbanu Funkcjonuje obecnie na bazie systemów
komputerowych umożliwiających synchronizację produkcji i poprawę informacji mających na celu zmniejszenie
eliminację zakłóceń
Celem tej metody Kanban jest zwiększenie sprawności działania, troska o jakość wyrobu i obniżenie kosztów. JIT
stanowi serię powiązanych technik produkcji i dostaw mającą na celu zmniejszenie zapasów magazynowych i poprawę
obsługi klientów przez wytwarzanie wyrobów na ściśle określony termin pożądany przez klienta
Czynniki rytmiczności produkcji:
- organizacja produkcji - zaopatrzenie i kooperacja
- planowanie produkcji - związane z pracą, zatrudnieniem i płacą
- czynniki techniczne
Czynniki te wpływając na rytmiczność produkcji wpływają na rytmiczność przepływu dóbr przez przedsiębiorstwo.
Logistyczne wspomaganie procesów produkcyjnych polega na usprawnieniu przepływu materiałów pochodzących od
dostawców poprzez kolejne fazy produkcji aż do postaci wyrobów gotowych wchodzących w ogniwa dystrybucji.
Gospodarka magazynowa pomaga dojść do poważnych efektów finansowych logistycznego oddziaływania na
gospodarkÄ™ zapasami.
Wraz ze wzrostem tendencji to tworzenia logistycznych łańcuchów dostaw obejmujących kompleksowo proces
wykonania i dostawy wyrobu lub usługi rośnie w ramach zaopatrzenia materiałowego rola działań nakierowanych na
tworzenie długoterminowych związków z dostawcami. Przy opracowaniu harmonogramu produkcji mamy 2
podstawowe warianty planowania:
- produkcja na magazyn - produkcja na indywidualne zamówienia
Wybór jednego z nich nie musi być ostateczny.
Dzięki właściwie zbudowanemu systemowi planowania działalności wytwórczej można mówić o pełnym sterowaniu
przepływem surowców i materiałów oraz wyrobów. W miarę wprowadzania komputeryzacji odnoszono ją stopniowo
do kolejnych obszarów sterowania.
Z punktu widzenia zarządzania logistycznego pierwszym osiągnięciem zmierzającym do komputeryzacji procesów
wytwórczych było wprowadzenie MRP, który umożliwia zwiększanie zapasów tylko do takiego stopnia jaki jest
konieczny do zaspokojenia popytu, który może być w miarę dokładnie przewidywany.
Mechanizmy MRP;
- planowanie produkcji na podstawie prognozowanego popytu rynkowego
- zamawianie materiału
Dzięki temu uzyskiwano szczegółową listę materiałów itp., jakie należy wytworzyć lub zamówić.
System miał 3 poziomy:
- opracowanie wzorcowego harmonogramu produkcyjnego
- planowanie zapotrzebowania materiałowego
- zamawianie
Związany był głównie funkcjami kontroli i produkcji zapasów
Póz
niej wprowadzono MRPII, który rozbudowano o:
- opracowanie biznes planu - planowanie zapotrzebowania materiałowego
- planowanie produkcji - planowanie wymagań dotyczących
- opracowanie wzorcowego harmonogramu wydajności
produkcyjnego - zamawianie
13 aktualizacja: 24.06.2003
© www.zie.pg.prv.pl
LOGISTYKA PRZEMYSA
OWA
^
^
^^
^^
streszczenie książki
ZARZ
DZANIE LOGISTYCZNE W DYSTRYBUCJI
Dystrybucja nastawiona jest na usprawnianie magazynowania i rozwożenia towarów, z wykorzystaniem automatycznej
identyfikacji oraz metod dobrego przewidywania sprzedaży. Tym problemom służyć ma podejście w zarządzaniu
logistycznym na etapie dystrybucji. Należy zwrócić uwagę na odmienność indeksów materiałowo-towarowych i kodów
kreskowych ze względu na różną rolę, jaką spełniają.
Strona techniczna automatycznej identyfikacji służy tylko identyfikacji. Ma to znaczenie dla przyspieszenia procesu
identyfikacji co rzutuje na istotny w logistyce parametr czasu. Kody kresowe nie zastąpią indeksów materiałowo-
towarowych. Kiedy mówimy że kody kreskowe służą do identyfikacji mamy na myśli fakt że nie ma możliwości by
pojawiły się dwa identyczne produkty o różnym kodzie kreskowym.
Dzięki indeksom klasyfikującym zwłaszcza w dystrybucji możemy sporządzić zestawienia zbiorcze wg grup
towarowych które służą analizie zapasów i możliwości sterowania spływem masy towarowej na potrzeby klientów.
Zmiana orientacji produkcyjne na rynkową spowodowała między innymi akceptację zmiany głównych celów
przedsiębiorstwa  zaczęto kreować i dostarczać satysfakcję klientom, co w konsekwencji powinno doprowadzić do
wzrostu sprzedaży i uzyskania niezbędnych dochodów dla rozwoju przedsiębiorstwa.
Główny problem to rozpoznawanie bieżących i przyszłych potrzeb potencjalnych nabywców, uważnego śledzenia i
przewidywania poczynań obecnych i potencjalnych konkurentów, skutecznego komunikowania się ze środowiskiem,
form i technik oddziaływania na potencjalnych nabywców w celu wywoływania pożądanych zachowań.
Stąd konieczność istnienia marketingu. Podstawowe korzyści z marketingu:
- optymalizacja wykorzystania zapasów
- wzrost ekspansji przedsiębiorstwa na rynku
- zwiększenie zdolności dostosowawczych
Rozszerzenie tych działań na usprawnienie dystrybucji doprowadziło do połączenia zarządzania marketingowego z
rozwiązaniami logistycznymi, które stanowią kolejny krok w usprawnianiu zarządzania przedsiębiorstwami.
Strategia marketingowa obejmujące decyzje środki i sposoby realizacji celów przedsiębiorstwa odnosiła się do
poszczególnych towarów w przeciwieństwie do logistyki, która reprezentuje szersze kompleksowe podejście do analiz i
ocen
Jeśli chodzi o komputeryzację handlu na rzecz logistyki należy podkreślić rolę hurtu gdyż oni wiążą produkcje z
handlem detalicznym.
Główna funkcja hurtu: zakupywanie u producentów dużych partii towarów w celu zaopatrywania przedsiębiorstw
detalicznych i własnych sklepów oraz niektórych jednostek gospodarczych.
Jednostki spełniające funkcje hurtu oprócz czynności organizacyjnych wykonują również czynności techniczne:
sortowanie przepakowywanie kompletowanie uszlachetnianie. Tutaj mogą najszybciej ujawnić się korzyści
zastosowanych metod logistyki dystrybucji w skali przedsiębiorstwa
W hurcie często stosowano kody kreskowe by usprawnić organizację i technologię
Obecnie w hurtowni z jednej strony mamy kody kreskowe a z drugiej system komputerowy rozliczania sprzedaży z
wykorzystaniem automatycznej identyfikacji towarów.
Czyli magazyn ma wywieszki przy towarze z kodem kreskowym i dokonać możemy wyboru kupowanego towaru z
zapisem go na rejestratorze przenośnym ponadto po zakończeniu obsługi klienta rejestrator zostaje podłączony do
mikrokomputera i automatycznie zostajÄ… przekazane informacje i zostaje wystawiona faktura.
Skrócenie czasu i uzyskanie bezbłędności odczytów usprawnia obsługę klientów przy sprzedaży drobnohurtowej.
Komputeryzacja pozwala uzyskać większe efekty z zastosowania systemów logistycznych. Opłacalność jest
uzależniona od właściwego doboru sprzętu i oprogramowania a więc rozwiązań w ujęciu systemowym
Pojawienie się domów handlowych  zadanie masowa obsługa klientów umożliwiona przez zainstalowanie kas
elektronicznych a dalej kas z automatycznym odczytem identyfikujÄ…cym towar i jego cenÄ™ (kod kreskowy przyczyna
rozwoju handlu)
Pełną satysfakcję usprawnienia operacji kasowych uzyskuje się po zainstalowaniu systemów kasowych z
automatycznym odczytem kodów kreskowych współpracujących z systemem komputerowego wspomagania
zarządzania (kod kreskowy może być wykorzystany do współpracy z kodem materiałowo towarowym).
Kompleksowy system usprawnia sprzedaż w co najmniej trzech obszarach:
- w systemie kas gdzie jest identyfikacja towaru jego ceny
- sterowania spływającą masą towarową z poszczególnych stanowisk sprzedażnych w sklepie
- usprawnienie gospodarki magazynowej i zaopatrzenia dzięki możliwości odpowiedniej gospodarki zapasami
m.in. poprzez bieżącą kontrolę szybkości obrotu towarów
Do tego należy dodać wspomaganie zarządzania całością przedsiębiorstwa. Otwiera ono nowe możliwości rozwiązań
uzależnione w dużym stopniu od stosowanego sprzętu.
System baz danych obejmuje:
- określoną strukturę zapisywanych informacji
- zbiór danych zapisanych wg zasad określonych strukturą
- system zarzÄ…dzania zapisanymi danymi
14 aktualizacja: 24.06.2003
© www.zie.pg.prv.pl
LOGISTYKA PRZEMYSA
OWA
^
^
^^
^^
streszczenie książki
Dysponując dostępem do znacznych zbiorów informacji o działalności przedsiębiorstwa w tym procesach logistycznych
dzięki metodom statystycznym można przewidywać ich dalszy przebieg przez:
- badania tendencji rozwojowej trendów linowych
- prognozowanie na specjalnych typach modeli
- uwzględnianie wahań sezonowych
- badanie współzależności zjawisk
- wybór korzystnych tras dystrybucji
- optymalizację kosztów transportu
15 aktualizacja: 24.06.2003
© www.zie.pg.prv.pl
LOGISTYKA PRZEMYSA
OWA
^
^
^^
^^
streszczenie książki
OPTYMALIZACJA KOSZTÓW LOGISTYCZNYCH
Koszty logistyczne przedsiębiorstw to 10-40% wartości sprzedawanych towarów i są grupą kosztów w której istnieją
największe rezerwy działań oszczędnościowych.
Punktem wyjścia do polityki racjonalizacji i obniżki kosztów logistycznych jest zrozumienie ich kompleksowego
charakteru. Pomagają to zrozumieć trzy koncepcje:
- globalnych kosztów logistycznych
- współzależności kosztów
- unikania suboptymalizacji
Koncepcja globalnych kosztów logistycznych zasadza się na założeniu, że wszystkie działania przedsiębiorstwa mające
znaczenie w fizycznym przepływie i składowaniu surowców i materiałów do produkcji oraz wyrobów gotowych
powinny być traktowane jako całość. W koncepcji logistycznej kosztów globalnych powinny być uwzględnione takie
koszty cząstkowe jak: transport, utrzymanie zapasów, utrzymanie powierzchni składowej, zaopatrzenia, realizacji
zamówienia, opakowań, administracji itp.
W rezultacie podejmowania decyzji dotyczących pozycji kosztowych może się okazać że pewne koszty logistyczne
będą wzrastały ale to powinno spowodować spadek innych kosztów.
Trzeba znalez
ć wariant z najniższymi kosztami globalnymi przy założeniu osiągnięcia określonego poziomu obsługi
klienta.
Koncepcja kosztów globalnych jest ściśle związana z koncepcją współzależności kosztów. Wspomaga ona globalne
podejście systemowe do logistyki w którym za cenę wzrostu jednych kosztów uzyskuje się spadek kosztów globalnych
 przy danym poziomie obsługi klienta lub kooperanta. Dotyczy to decyzji w zakresie sfer:
- transportowych - zakupy zaopatrzeniowe
- zapasów - sposób realizacji zamówień
- zmianÄ… technologii
Należy unikać suboptymalizacji, co ma miejsce wtedy, gdy mimo wysiłków w elementach składowych decyzji
logistycznych nie osiąga się optymalnego rezultatu z punktu widzenia systemu jako całości.
Trzeba zwrócić uwagę na koszty z tytułu zamrożenia kapitału oraz występowania niedoborów. Punkt wyjścia tych
kalkulacji może stanowić określenie potrzeb kapitałowych przedsiębiorstwa z uwzględnieniem zobowiązań płatniczych
oraz środków pieniężnych będących w dyspozycji. Wysokość potrzeb kapitałowych określają czynniki:
- okres zamrożenia kapitału w wartościach majątkowych
- program produkcji i zbytu
- stan zatrudnienia
- ceny nabywanych dóbr materialnych i usług
- procesy produkcyjne i technologiczne
Określenie zapotrzebowania na kapitał jest w logistyce problemem, który trzeba rozwiązywać w sposób ciągły.
W logistyce może być wykorzystany dorobek ekonomiki transportu gdzie wycinkowo traktowane łańcuchy
transportowo- magazynowe doprowadziły do tworzenia odpowiedniej liczby baz magazynowych warunkującej
ponoszenie najniższych kosztów magazynowania i transportu
Kontrola i utrzymanie zapasów  istotną rolę odgrywa struktura kosztów zapasów. Cztery grupy koszów:
- zakupu lub wyprodukowania konkretnych pozycji
- zamówienia
- utrzymania zapasów
- wyczerpania zapasów
Skupić należy uwagę na potrzebie wyodrębniania kosztów logistycznych  nie można mówić o zarządzaniu
logistycznym, jeśli w przedsiębiorstwie nie zostały dopracowane zasady funkcjonowania rachunku kosztów logistyki.
Konieczne jest wspomaganie komputerowe przy podejmowaniu decyzji.
Maksymalizowanie obrotów świadczące o rozwoju przedsiębiorstwa nie może być realizowane za wszelką cenę toteż
minimalizacja kosztów stanowi nadrzędną funkcję o znacznie szerszym polu decyzyjnym
Aktualnie do tego dołącza się minimalizacje zatrudnienia.
Badanie operacyjne  metoda służąca do wyznaczania optymalnej decyzji w bardziej skonkretyzowanych sytuacjach
niż jest to w teorii.
Metoda simpleks  najpierw ustala się pierwsze próbne rozwiązanie dopuszczalne i bada się czy jest optymalne- jak nie
 ulepsza się wariant tak długo aż się osiągnie plan optymalny.
Dla zbudowania modelu dla zagadnienia programowania liniowego sÄ…:
- zmienne decyzyjne
- warunku ograniczające wartość zmiennych decyzyjnych
- określenie funkcji celu
- określenie kryterium optymalizacyjnego
Zasada racjonalnego gospodarowania możliwa jest:
16 aktualizacja: 24.06.2003
© www.zie.pg.prv.pl
LOGISTYKA PRZEMYSA
OWA
^
^
^^
^^
streszczenie książki
- jeżeli przy danym nakładzie środków uzyskuje się maksymalny stopień ustalonego celu  realizowana jest
zasada największej efektywności
- jeżeli pragniemy osiągnąć określony cel przy możliwie najmniejszych nakładach  zasada najmniejszego
nakładu środków
Plan optymalny plan zgodny z zasadÄ… racjonalnego gospodarowania
Zastosowanie rachunków optymalizacyjnych (w obszarach analizy obrotu towarowego, optymalizacji zapasów, analizy
obrotu towarowego w zakresie zakupów, polityki kredytowej) otwiera drogę przed kolejnym etapem, polegającym na
poszerzeniu zakresu analiz, zastosowaniu doskonalszych metod wspomagania zarządzania by następnie przejść do
kolejnego jakim byłoby wspomaganie komputerowe na wyższych szczeblach zarządzania obrotem towarowym.
Wskaz
nik DPP - bezpośrednia rentowność produktu.
Ocena rentowności produktu zależna jest od sposobu jej liczenia.
Średnie koszty dystrybucji% = (koszty dystrybucji ogółem *100)/sprzedaż ogółem
Przy czym do kosztów dystrybucji zalicza się koszty składowania, transportu, utrzymania zapasów i koszty realizacji
zamówienia.
W firmach o małej pozycji a rynku planowanie trzeba zastąpić planowaniem średniookresowym na dwa lata  w sposób
elastyczny tu wykorzystanie sprzętu mikrokomputerowego:
- wspomaganie budowy planu działalności
- dysponując planem do symulowania różnych wariantów sprzedaży
W zakresie planowania operatywnego można zastosować arkusz kalkulacyjny co pozwala na podejście
wielowariantowe.
W prognozowaniu sprzedaży można skorzystać z pakietu zintegrowanego, umożliwiającego szybką ocenę tendencji
rozwojowych.
Efektywność komputeryzacji w dziedzinie produkcji powinna być rozpatrywana globalnie jako suma wyników
działalności całego przedsiębiorstwa czyli suma osiąganych efektów. Można wyróżnić ich wiele:
- ograniczenie strat - podniesienie konkurencyjności
- obniżka kosztów - doskonalenie organizacyjne
- ograniczenie ryzyka - wzrost kwalifikacji pracowników
- trafniejsze decyzje - wzrost wydajności pracy
- zmniejszenie niepewności
Wszystko przemawia za obcięcie sterowaniem komputerowym całych systemów wytwarzania a w następnym etapie
rozwoju również dystrybucji co doprowadziło do systemów logistycznych.
W logistyce obowiązuje podejście kompleksowe.
Podkreślając kompleksowy charakter optymalizacji należy zwrócić uwagę na to że praktycznie zastosowania tego typu
rachunków wymagają rozbudowanych systemów informatycznych
W tych warunkach przedmiotem analizy i oceny funkcjonowania kanałów dystrybucji powinny być:
- skuteczność oznaczająca stopień zorientowania się na ustalony wcześniej cel
- granica obsługi rynku i jego segmentów
- wydajność oznaczająca tempo odtwarzania podniesionych zakładów mierzona fizyczną efektywnością
- rentowność będąca pomiarem finansowej efektywności członków kanału
Model strategiczny zysku  wykorzystuje wzajemne współzależności między przeciwstawnymi relacjami finansowymi,
co w kompleksowej ocenie kanałów dystrybucji może często występować SPM zawiera ważne wnioski dla kierujących
dystrybucjÄ…:
- model wykazuje zasadnicze zadanie finansowe firmy lub celowe tempo zwrotu nakładów na aktywa netto
- model wykazuje 3 drogi zysku możliwe w przedsiębiorstwie
- model eksponuje zasadnicze obszary podejmowania decyzji wewnątrz firmy: zarządzanie kapitałem, marżą,
finansami
- model jest użyteczny dal oceny finansowych strategii realizowanych przez różne organizacje w celu
osiągnięcia właściwego tempa zwrotu nakładów
17 aktualizacja: 24.06.2003
© www.zie.pg.prv.pl
LOGISTYKA PRZEMYSA
OWA
^
^
^^
^^
streszczenie książki
DBAA
OŚĆ O JAKOŚĆ W A
AC
CUCHACH LOGISTYCZNYCH
Jakość i jej kształtowanie rozpatrujemy w całych łańcuchach - one dopiero w ujęciu kompleksowym stanowią o
ostatecznym kształcie jakości produktu na rynku.
Ciąg terminów określających coraz doskonalsze metody troski o jakość:
- kontrola techniczna - zarządzanie jakością
- statyczna kontrola jakości - Strategia jakości
- sterowanie jakością - TQM
- odpowiedzialność za wyrób - TQC
- zapewnienie jakości
Procesowi podejścia do kształtowania jakości towarzyszyło stosowanie norm kontroli jakości np. TCC analiza stopnia
zadowolenia klientów, Kaizen (przetwarzanie napływających sygnałów o niezadowoleniu klienta); Połączenie TCC i
Kaizen to TQM póżniej dopełniona programem Lean Management.
Najnowsze podejście to TQC  totalne sterowanie jakością, które zawiera statystyczne sterowanie jakością.
Sterowanie jakością jest nie tylko kontrolą, oznacza oddziaływanie na jakość od projektu wyrobu poprzez całe procesy
wytwórcze często obejmujące wielu kooperantów uczestniczących w łańcuchu logistycznym po to by produkt
oczekiwanej jakości trafił do konsumenta.
Zarządzanie jakością to aspekt ogółu zarządzania określający i wdrażający politykę jakości. Gdy uwzględnimy przy
tym łańcuchy logistyczne rozpatrywane od pozyskania surowca do konsumenta, to spojrzenie na jakość można odnieść
na wielu uczestników i różne jednostki gospodarcze.
Zarządzanie logistyczne niesie nowe podejście do problematyki jakości; uwydatnia się to w zorganizowanych
systemach logistycznych. Należy podkreślić, że do pewnego momentu w łańcuchach logistycznych mamy do czynienia
tylko z kształtowaniem jakości, potem dochodzi ochrona by w końcowej fazie koncentrować się jedynie na ochronie
jakości wyrobów gotowych.
Sterowanie jakością  rozszerzenie zakresu oddziaływania na całe łańcuchy logistyczne. Staje się on dalszym rozwojem
programów TQM. W ostatniej fazie tj zintegrowanych systemów zdąża się do obszerniejszych systemów
komputerowych wspomagania procesów produkcyjnych.
TQM i LM obejmują wszystkich uczestników łańcuchów.
Istotnego znaczenia nabiera przygotowanie kadr.
Elementy sterowania jakością (TQC) powinny być wprowadzone w system sterowania przepływem materiałów wraz z
odpowiednimi regulatorami a przede wszystkim dobranym wspomaganiem komputerowym.
Wdrażanie rozwiązań logistycznych prowadzi do zintegrowanych systemów logistycznych.
Problem kształtowania i ochrony jakości w dużym stopniu uzależniony jest od podstaw wszystkich uczestników
łańcuchów logistycznych
Komputeryzację przedsiębiorstw trzeba podporządkować wymogom poprawy zarządzania logistycznego.
Dbałości o jakość wyrobów dotyczy całych łańcuchów logistycznych. Problem jakości trzeba rozpatrywać
kompleksowo począwszy od fazy projektowania wyrobu i doboru surowców oraz technologii poprzez cały proces
produkcyjny aż do magazynów zbytu należy sterować jakością i najlepiej (może się to odbywać przy wspomaganiu
zintegrowanym systemem zarzÄ…dzania).
Zintegrowany system zarządzania  modułowo zintegrowany system informatyczny obsługujący wszystkie sfery
działalności przedsiębiorstwa.
Oddziaływanie logistyki na jakość na wymiar już w momencie podjęcia strategii logistycznej, więc decyzji dotyczącej
klasy, poziomu czy pożądanego stopnia jakości.
Zastosowanie JIT umożliwia zmniejszanie zapasów do minimum a dzięki temu osiąganie oszczędności finansowych.
Do instrumentów kształtowania rynku zaopatrzeniowego zaczęto zaliczać politykę:
- kształtowania ilości zakupów - selekcji
- kształtowania jakości - komunikacją
- cenowÄ…
W łącznym oddziaływaniu umożliwiają one kształtowanie skutecznej strategii gospodarki materiałowej i to nie tylko
przedsiębiorstwa, ale na znacznie wyższych szczeblach.
Konieczność sterownia produkcją w odniesieniu do jakości wymusza logistykę, przy czym punkt wyjściowy stanowi
marketingowo określony poziom jakości wyrobu, oddziaływanie zaś na jakość musu się odbywać w czasie całego
procesu nowoczesnego gospodarowania.
Normy jakości  takie podejście systemowe do standaryzacji badań jakości doprowadziło do spirali tj pojęciowego
modelu współzależności działań, które wpływają na jakość wyrobu lub usługi.
Wyróżnienie w tym przypadku łańcucha logistycznego umożliwia dopiero faktyczną realizację sterowania jakością,
czyli metod i działania stosowanego w celu spełniania wymogów jakościowych. Celem modelu  spirali jakości jest
zapobieganie wadom na wszystkich etapach życia wyrobu.
18 aktualizacja: 24.06.2003
© www.zie.pg.prv.pl
LOGISTYKA PRZEMYSA
OWA
^
^
^^
^^
streszczenie książki
Po stronie odbiorcy, konsumenta spirali jakości wyróżnia:
- marketing i badania rynku - instalowanie i uruchamiania
- likwidację i utylizację - sprzedaż i dystrybucje
- pomoc techniczną i obsługiwanie
Po stronie producenta dostawcy:
- tworzenie projektu specyfikacji i - planowanie i rozwój procesu
konstruowanie wyroby - kontrolÄ™ i badania
- zaopatrzenia - pakowanie i przechowywanie
Celowo podkreśla się rolę transportu w kształtowaniu jakości.
Działania dotyczące zapewnienia jakości są realizowane w 3 sferach  przedprodukcyjnej, produkcyjnej i
poprodukcyjnej Ich cechy:
- pełny udział zaplecza B+R
- ciągłe ulepszanie metod kontroli i badań jakości
- tworzenie i wykorzystywanie zbioru informacji o jakości wyrobów
- współpraca z dostawcami i kooperantami
- ścisłe powiązanie wysokości wynagrodzeń z wynikami jakościowymi na każdym stanowiskiem pracy
Rozwojowi działań systemowych na rzecz zapewnienia jakości sprzyjają dodatkowo:
- zbiór norm przedmiotowych ujmujących wymagania użytkowe wyrobów itp.
- System certyfikacji jakości stymulujący rozwój produkcji wyrobów
- System miar wzorców i metod pomiarowych spełniających funkcję weryfikacyjną.
Koło jakości  grupy pracownicze zorganizowane w tym celu aby rozwiązać problem jakości. ich tok myślenia:
- więcej automatyzacji - dalsze umocnienie rynku
- lepsza jakość produktu - bezpieczne miejsce pracy
- bardziej zadowoleni klienci
TQC musi być związane z całymi procesami sterowania przepływem dóbr.
Sterownie odniesione do procesów logistycznych musi obejmować fazę projektu wyrobu i jego opakowania, poprzez
dobór dostawców zgodnie z wymogami logistyki z jednoczesnym stworzeniem warunków dalszego sterowania
procesami magazynowania i transportu, by zapewnić odpowiedni poziom jakości wyrobu, a w końcu sterowanie w fazie
dystrybucji by towar znalazł się we właściwym miejscu i czasie na rynku.
Oddziaływanie logistyki na jakość już jest w momencie podjęcia strategii logistycznej.
Nawiązując do idei kontrolingu logistycznego  dzięki niej można uzyskać i wykorzystać informacje rzetelne o stanie
jakości.
Działania w tym zakresie powinny zmierzać do:
- opracowania programów kompleksowych dla najtrafniejszych metod ilościowego określania poziomu jakości
- rozpoznawanie potrzeb dot przeznaczenia liczby oraz rozmieszczenia kryterialnych wzorców jakości w
systemach sterowania procesami gospodarczymi
- opracowania zasad racjonalnego korzystania z kryterialnych wzorców jakości w systemach sterowania
- tworzenia analitycznych metod badania strat z tyt. Niewykorzystania możliwości utrzymania jakości
- wypracowania kierunków działań projakościowych w skali całego przedsięb. w aspekcie zarządzania logistyką
- okresowej analiz skuteczności podejmowanych działań w celu dokonania korekt
Rzetelna informacja o stanie jakości pozwala dokonać korekt jeszcze we wstępnej fazie realizacji (nie dopuszcza od
 wąskiego gardła w następnym ogniwie łańcucha).
19 aktualizacja: 24.06.2003
© www.zie.pg.prv.pl
LOGISTYKA PRZEMYSA
OWA
^
^
^^
^^
streszczenie książki
KOMPUTEROWE WSPOMAGANIE ZARZ
DZANIA
LOGISTYCZNEGO
Nowoczesne systemy logistyczne bazujÄ… na systemach informatycznych, zwanych zintegrowanymi systemami
zarządzania, które stanowią ich główną część w odniesieniu do łańcuchów magazynowo transportowych.
Decydując się na strategię logistyczną należy poddać surowej ocenie aktualnie eksploatowany system informacyjny ze
szczególnym zwróceniem uwagi na komputerowe wspomaganie zarządzania. Posiadanie sprzętu komputerowego nie
może dawać satysfakcji, gdyż ich możliwości wynikają głównie z oprogramowania a zwłaszcza odpowiedniej
organizacji baz danych wspomagających zarządzanie. Dla logistyki potrzebny jest też sprzęt duży, komputery większej
mocy. W związku z tym zachodzi konieczność wytyczenia harmonogramu realizacji kolejnych etapów wdrożenia
systemu logistycznego.
Poziomy związane z rozbudową sprzętową wskazują na złożoność tej problematyki, tym bardziej, że w logistyce
makroekonomicznej mamy do czynienia raczej z systemami wyższych poziomów których nie można budować
wyłącznie na sprzęcie mikrokomputerowym. Przechodzenie od pracy autonomicznej, poprzez sieci lokalne do
rozległych a następnie do przetwarzania szerokoproblemowego i satelitarnego rzutuje w zasadniczy sposób na
koncepcję systemu logicznego, jakiemu służy sieć komputerowa, Chodzi tu głównie o oprogramowanie umożliwiające
pracę w hierarchicznych sieciach. Punk ciężkości spoczywa na projektowaniu systemów informatycznych w ich
ujęciach sieciowych i przygotowaniu powszechnym do wdrożeń systemów powielarnych.
Nie należy zaniedbać w okresie prac przygotowawczych opracowania oferty instalacji sieci lokalnej, przygotowanej na
podstawie specyfikacji, która powinna zawierać:
- projekt struktury sieci z podziałem na węzły i moduły systemu
- analizę według podanych kryteriów technicznych i ekonomicznych wyboru sieci i sprzętu
- wykaz koniecznego oprogramowania podstawowego
- prezentację cech funkcjonalnych i parametrów przewidywanych do zainstalowania systemu
- analizę możliwości przeniesienia na nowy system istniejących już baz danych
- ocenę niezawodności i całego systemu
- warunki sprzedaży sieci i komputerów oraz udzielanych gwarancji
- plan szkolenia personelu
- kosztorys zakupu sprzętu, oprogramowania i instalacji siedzi z podziałem na etapy
Przy decydowaniu o strategii rozbudowy sieci mikrokomputerowego wspomagania zarządzania należy uwzględnić czas
realizacji docelowej wersji systemu. Można się posłużyć dwojakiego rodzaju metodyką projektowania tj. metodyka
diagnostyczną i prognostyczną. Niezależnie od wyboru metodyki zakończyć ją musi postawienie daignozy dotyczącej
wyboru poziomu organizacyjnego systemu informatycznego najlepiej odpowiadajÄ…cego wymaganiom zarzÄ…dzania
logistycznego danego przedsiębiorstwa
Efektem tak postawionej diagnozy powinna być projekcja projektowanego systemu, charakterystyka jego poziomów
modułów logistycznych i wymogów jakie w danym przedsiębiorstwie stawia zarządzanie logistyczne i jego specyfika.
Przejście od systemów autonomicznych realizujących przetwarzanie rozproszone na bazach rozproszonych do
systemów sieciowych wymaga dobrego przygotowania banku danych
Ważne jest ujednolicenie struktur informacyjnych. To umożliwi stosowanie rozwiązań logistycznych zarówno w skali
przedsiębiorstw jak też w skali makro. Informatyzacja ma na celu dążenie do minimalizacji dokumentów papierowych i
na usprawnieniu przesyłania informacji w sposób automatyczny.
Od sieci informacyjnych i informatycznych zależy w dużej mierze sprawność podejmowania decyzji rynkowych przez
poszczególne szczeble w zakresie przyznanych im funkcji regulacyjnych.
Komputeryzację zarządzania zwłaszcza w postaci sieci komputerowych i stosowania metod symulacji, należy uznać za
podstawowe uwarunkowanie wprowadzania logistyki zarówno w produkcji jak i w dystrybucji, wyróżniając pewną
odrębność ich zastosować.
Aktualnie w Polsce nacisk musi być położony na dalszą budowę sieci lokalnych które już dość licznie są
eksploatowane, choć często w różnych konfiguracjach co dla logistyki nie jest bez znaczenia.
Proces łączenia licznych sieci lokalnych w sieci rozległe wymaga nie tylko współpracy sprzętowej ale również
programowej.
Wobec ogromnej liczby ofert w zakresie systemów informatycznych w postaci gotowych pakietów oprogramowania na
szczególne wyróżnienie zasługują te które już uwzględniają moduły związane z zarządzaniem logistycznym.
Zarówno w systemach informatycznych jak również w systemach logistycznych na nich budowanych, należy
podkreślić długotrwałości tych prac i potrzebę cierpliwości ze strony użytkowników systemów, którzy będą napotykać
różnego typu trudności w tym zakresie
Integracja w sieci lokalnej na obecnym etapie rozwoju informatyki powinna łączyć komputer sterujący siecią lokalną z
mikrokomputerami zainstalowanymi w poszczególnych działach użytkownika. W dalszej kolejności może dopiero
następować integracja w sieci zdalnej poprzez podłączenie do komputerów telekomunikacyjnych i sieci rozległych
20 aktualizacja: 24.06.2003
© www.zie.pg.prv.pl
LOGISTYKA PRZEMYSA
OWA
^
^
^^
^^
streszczenie książki
Komputeryzacja gospodarki magazynowej pozwala na szybkie przestawienie siÄ™ na nowe metody i kryteria oceny
działań, jednakże wymaga odpowiedniej klasy sprzętu komputerowego, który nie zawsze jest dostepny. Zachętą tego
typu rozwiązań jest coraz bardziej rozpowszechniane stosowanie automatycznej identyfikacji towarów, materiałów.
Komputeryzacja ukierunkowana na logistykę mysi tez objąć problematykę przemieszczania dóbr a więc procesy
transportowe. Oceniają z punktu widzenia komputeryzacji wspomaganie zarządzania logistycznego, należy zwrócić
uwagę na współpracę pomiędzy partnerami łańcuchów logistycznych.
Internet  zmienia się i zaczyna wychodzić naprzeciw potrzebom szerokiej rzeszy przedsiębiorstw, szeroko pojętego
biznesu. Użytkowników internetu można podzielić na co najmniej cztery grupy w zależności od wielkości firmy i
rodzaju oprogramowania:
- bardzo mała firma  konto e-mail, dostęp przez modem i usługodawcę, międzynarodowe zasoby
- imała firm  konta grupowe, dedykowane łącza, bezpieczna siec korporacji, system bezpieczeństwa i kontroli
dostępu
- średnia firma  serwery www, projekty prezentacji, opieka, dynamiczne katalogi, ankiety, sklepu, aplikacje
B2B
- duża firma  pełna integracja obiegu informacji w firmie, system grup towarowych, system przepływu prac,
systemy śledzenia zadań i projektów, składnice danych, dedykowane systemy baz danych, aplikacje Informix,
oracle, lotus notes.
21 aktualizacja: 24.06.2003
© www.zie.pg.prv.pl
LOGISTYKA PRZEMYSA
OWA
^
^
^^
^^
streszczenie książki
STRATEGIE LOGISTYCZNE
Czynności związane ze strategią logistyczną są pierwszym etapem prac wdrożeniowych; może to się odbyć na etapie
wstępnym nawet gdy nie ma bazy komputerowej. Następnie należy opracować projekcję systemu logicznego angażując
się w doskonalenie wspomagania zarządzania, aby przejść do odcinkowych wdrożeń z obszaru logistyki
Cele przedsiębiorstwa są bezpośrednio wspierane strategiami, zawierają sposoby realizacji celów i można je ująć w
ramy podstawowych rodzajów strategii przedsiębiorstwa (produkcyjną finansową marketingową logistyczna i
badawczo rozwojowÄ…
Budując plan logistyczny trzeba zwrócić uwagę na cele wynikające z orientacji logistycznej:
- optymalizację poziomu zapasów
- minimalizację czasu przepływu materiałów i wyrobów
- zapewnienie wysokiego poziomu obsługi klientów ze szczególnym zwróceniem uwagi na poziom jakości
oferowanych wyrobów
- zapewnienie jak najniższego, ale akceptowanego poziomu kosztów globalnych w kanale logistycznym
Te elementy powinien uwzględniać budowany biznes plan. Formułowanie a następnie realizowanie strategii
logistycznej wymagają spełnienia określonych warunków:
- znajomość strategii globalnej i wspierających
- możliwość kształtowania wielkości i struktury produkcji z punktu widzenia wymagań nowoczesnych
technologii i logistyki
- pionową integrację obszarów logistyki w przedsiębiorstwie
- organizację przedsiębiorstwa zorientowaną na rynek
- strukturę zaopatrzenia, produkcji i dystrybucji zorientowane przepływem materiałów i wyrobów gotowych
- odpowiedni system informacyjny i system sterowania wraz z systemem wspomagania komputerowego
- właściwe miary efektywności wraz z algorytmami decyzyjnymi
- odpowiedni poziom automatyzacji technik produkcji, przepływu materiałów oraz informacji
- zbudowanie powiązań między kooperantami w branży w stosowny łańcuch logistyczny
- zatrudnienie odpowiednio wykwalifikowanych kadr
Każde wdrożenie systemu logistycznego wymaga od dyrekcji podjęcia strategii logistycznej w swej działalności.
Strategia logistyczna należy do grupy strategii funkcjonalnych, przy czym logistyka spełnia samodzielną funkcje,
wiążąc tradycyjne sfery funkcjonowania przedsiębiorstwa tj. zaopatrzenie, produkcja, zbyt. Funkcja ta może być
realizowana we właściwym systemie logistycznym.
W sytuacji gdy strategia logistyczna ingeruje w procesy technologiczne a więc dotyczy zmiany w procesach
produkcyjnych, logistyka może tylko usprawnić zaopatrzenie i zabezpieczenie tych procesów, przy jednoczesnym
oddziaływaniu na minimalizację zapasów. Znacznie większe pole do działań o charakterze strategicznym można
znalez
ć w obszarze dystrybucji.
Najbardziej doniosła spośród zmian w podejściu do zarządzania, jakie nastąpiły w ostatnich latach, było położenie
nacisku na strategię zapewniające najwyższą postrzeganą wartość dla klienta.
Porter  konkurencyjna zależność wewnątrz przedsiębiorstwa w osiąganiu sukcesu na rynku. Zarządzanie logistyczne
ma potencjał do wspierania organizacji w osiąganiu zarówno przewagi kosztowo-produktywnościowej jak i przewagi w
wartości dla klienta.
Istotna jest umiejętność przejścia do stadium wdrażania strategii logistycznych. Wymagane przy tym jest kompleksowe
podejście systemowe, które kładzie nacisk na konieczność uwzględniania wszystkich działań związanych z
magazynowaniem i przepływami w obrębie przedsiębiorstwa i jego kanałów dystrybucyjnych. Dalszym zadaniem jest
obsługa klienta a w szczególności zapewnienie dostępności produktu na rynku przy określonym koszcie i w
określonych warunkach serwisu. Potrzebne jest przy tym uwzględnienie strategicznej zmiennej marketingowej.
Główny problem związany z rozwojem skutecznego zarządzania logistycznego wynika z potrzeby ścisłego powiązania
go z operacjami zarządzania całością działalności gospodarczej. Dzięki takiemu podejściu logistyka zwróciła uwagę na
potrzebę dokonywania wielokrotnych zmian w strategii firmy, by dzięki temu uzyskać oczekiwane efekty, polegające
na zmniejszeniu kosztów, poprzez zmniejszenie zapasów, przy jednoczesnym zapewnieniu przynajmniej
dotychczasowego poziomu obsługi klientów.
Wprowadzenie w gospodarce metod zarządzania logistycznego będzie zmuszało do tworzenia łańcuchów logistycznych
nie tylko w przemyśle ciężkim, ale także w rolnictwie i przemyśle przetwórczym zwłaszcza rolno spożywczym tak
istotnym w naszej gospodarce.
W odniesieniu do produkcji rolno spożywczej w takich łańcuchach logistycznych istotne ogniwa to: producenci
surowca a także przedsiębiorstwa przetwórcze. Pośrednimi ogniwami powinny być wyspecjalizowane przedsiębiorstwa,
zajmujące się skupem, natomiast na końcu łańcucha logistycznego znajdują się dystrybutorzy.
22 aktualizacja: 24.06.2003
© www.zie.pg.prv.pl
LOGISTYKA PRZEMYSA
OWA
^
^
^^
^^
streszczenie książki
INFRASTRUKTURA LOGISTYCZNA
Konsekwentne wdrażanie rozwiązań logistycznych prowadzi do zintegrowanych systemów logistycznych w
przedsiębiorstwach a także w ich otoczeni gdzie w ramach makrologistyki pojawiają się systemy wielkiej skali w
gospodarowaniu a także nowe organizacje w postaci logistycznych centrów dystrybucji, które dzięki stosowanemu
wyposażeniu w infrastrukturę logistyczną mogą sprostać coraz nowym zadaniom obsługi klientów, poprzez coraz
większe strumienie towarowe, z zapewnieniem większej precyzji w dostawach oraz pełniejszej informacji zwłaszcza
dotyczącej jakości produktów.
Podstawowym założeniem takiej koncepcji logistycznej jest systemowy sposób analizy. Charakterystyczne jej cechy:
całościowy, kompleksowy sposób analizy oraz zasada, że dla wyjaśnienia funkcjonowania systemu nie wystarcza
objaśnienie funkcjonowania jego elementów składowych, ale niezbędne jest wyjaśnienie związków między tymi
elementami.
Jednym z istotnych czynników w projektowaniu i wdrażaniu systemów logistycznych jest rodzaj jednostek
ładunkowych, składowanych w magazynach a które biorą udział w całym łańcuchu magazynowo  transportowym.
A
ańcuch ten należy rozpatrywać od momentu wyprodukowania danego dobra, gdyż producent przesądza o postaci
jednostki Å‚adunkowej.
Drugim istotnym czynnikiem wpływającym na strukturę systemów logistycznych są sposoby organizacji procesów
produkcyjnych, a także metody przemieszczania produktów, które zamierza się stosować zarówno w transporcie
wewnętrznym jak i między jednostkami, do których produkt ma trafić. Zależy to od doboru stosowanych środków
transportu, co wobec szybkiego rozwoju techniki w zakresie tych środków oraz informatyki staje się bardzo złożonym
problemem decyzyjnym
Wśród dalszych czynników można wymienić przestrzeń produkcyjną i magazynową.
Istotnym czynnikiem rzutującym na systemy logistyczne jest charakter działalności przedsiębiorstw i operacji w nich
przeprowadzanych. Wynikają z niego zadania dla gospodarki magazynowo transportowej, związane z przepustowością
i selektywnością magazynów. Z punktu widzenia logistyki problemy te również należy rozgraniczyć jako odrębne w
skali przedsiębiorstw i w skali kraju
Ponieważ logistykę można traktować jako proces zarządzania całym łańcuchem dostaw, należy podkreślić, że w
większości przedsiębiorstw niezbędne jest zmodernizowanie nie tylko sposobu myślenia kadry ale także wyposażenia
które warunkuje realizację tak pojętego zarządzania. Stąd w procesach logistycznych zaangażowana jest bogata
infrastruktura, zwłaszcza magazynowa, transportowa, opakowań a przede wszystkim informatyczna i dopiero
sprzęgnięcie jej może doprowadzić do oczekiwanych efektów.
Istotne jest, aby wszystkie te środki traktować jako jedną infrastrukturę służącą zarządzaniu logistycznemu, która
umożliwia realizację zadań logistyki tj.;
- składowania produktów
- przemieszczania produktów
- ochrona produktów
- przetwarzanie informacji niezbędnych w sterowaniu procesami logistycznymi
Dopiero w takim spojrzeniu można dojrzeć nowe podejście do organizacji prac przeładunkowych i związanej z tym
infrastruktury. Wszystkie te elementy infrastruktury należy analizować kompleksowo w zintegrowanych systemach.
Mówiąc o zarządzaniu magazynami należy rozważyć problem zarządzania magazynem oraz zespołami magazynów
zwracając uwagę na koszty i obsługę
Celem jest tutaj uzyskanie efektywności w odniesieniu do tych elementów przez:
- minimalizację całkowitych kosztów operacji
- zapewnienie pożądanego poziomu obsługi
System decyzji logistycznych nie może uwzględniać tylko interesów nowej gospodarki.
Transport - od samochodów do prac przeładunkowych. Prace ciężarowego taboru samochodowego dopełniają maszyny
i urządzenia wykorzystywane do zmechanizowanych robót ładunkowych.
Dynamizują one procesy załadunku, przeładunku i wyładunku co wpływa na wydajność i intensywność pracy w całym
transporcie a nawet na organizację przewozów w logistycznych łańcuchach zaopatrzeniowych
W świetle podejścia logistycznego różnorodność w zakresie transportu samochodowego należy rozpatrywać na tle
możliwości przewozów ładunków transportem kolejowym gdzie mamy:
- przewozy masowe  masowi odbiorcy, specjalistyczne wagony
- przewozy masowe do odbiorców niewielkich partii  zwarte składy pociągowe
- przewozy kontenerowe i multimedialne  specjalne wagony z urzÄ…dzeniami montujÄ…cymi kontener lub
naczepy
- procesy niemasowe  nietypowe realizowane jako przesyłki drobnicowe
Rozmaitość środków transportu i związanych z nimi różnorodnie zorganizowanych prac przeładunkowych nie można
rozpatrywać bez powiązania z jednostkami ładunkowymi, transportowymi a co za tym idzie z odmiennością opakować,
23 aktualizacja: 24.06.2003
© www.zie.pg.prv.pl
LOGISTYKA PRZEMYSA
OWA
^
^
^^
^^
streszczenie książki
wynikającą ze specyfiki towaru, jaki został opakowany, oraz uzależnioną od promienia dostaw i logistycznego systemu
dystrybucji.
Logistyka pozwala na sprzęgnięcie infrastruktury w jeden system działający pod nadzorem systemu informatycznego.
Transport stanowi główny składnik systemów logistycznych i wymaga starannego planowania zarządzania i
kontrolowania zarówno w jego wymiarze wewnętrznym jak i zewnętrznym. Transport wewnętrzny należy poddać
analizie  obsługuje on przede wszystkim proces działalności podstawowej. Najpierw musi być racjonalnie
zorganizowany proces produkcyjny a następnie do niego przystosowana organizacja procesu transportowego.
W transporcie wewnętrznym używa się różnego typu wózków. W transporcie międzystanowiskowym przydatne są
wózki mechaniczne niskiego podnoszenia oraz widłowe. Przy organizacji transportu wewnętrznego należy uwzględnić
rodzaj używanych pomocniczych urządzeń transportowych takich jak: pojemniki, palety i kontenery. Różnorodność
tych urządzeń daje duże możliwości w zakresie optymalizacji prac transportowych.
Sprawna organizacja transportu wewnętrznego w przedsiębiorstwie powinna zapewnić przemieszczanie określonej
ilości ładunków po możliwie najkrótszych drogach przy maksymalnym wykorzystaniu a jednocześnie najmniejszym
zużyciu środków transportu.
Działania usprawniające transport przez mechanizację i automatyzację procesów transportowych zmierzają w kierunku
efektywnego wykorzystania środków transportowych.
Zarządzanie logistyczne w odniesieniu do łańcuchów logistycznych zwraca szczególną uwagę na oszczędności, jakie
można uzyskać dzięki modernizacji transportu zewnętrznego. Zwrócić należy uwagę na logistykę z punktu widzenia
przedsiębiorstwa transportowego, które ma do dyspozycji małą i droga przestrzeń transportową. Towarzyszy temu
procesowi dostosowanie opakowań do procesu dystrybucji, rozumianego w łańcuchu procesów transportowych,
przeładunku i magazynowania.
Doskonalenie systemu wspomagającego obrót materiałowy jest przykładem odcinkowego wdrożenia logistyki
pozwalającego na dalszą rozbudowę id dochodzenie do coraz powszechniejszego stosowania zasady JIT. Podkreślając
na tle łańcuch logistycznego przestrzeń i czas jako nowe współrzędne wynikające z zasady JIT należy zwrócić uwagę
na czynnik czasu jako kosztu.
Sprawność procesów transportowych to we współczesnej gospodarce podstawowy wymóg efektywności natomiast
minimalizacja kosztów transportu musi być rozpatrywana w aspekcie całych łańcuchów logistycznych.
Koszty transportu, zwłaszcza zewnętrznego są istotnym składnikiem kosztów procesów logistycznych a w łańcuchach
powiązane są ściśle z procesami magazynowania.
Dobór odpowiednich środków transportu wewnętrznego w powiązaniu z zewnętrznym i organizacją magazynowania
daje dopiero pełne podejście systemowe o charakterze logistycznym procesów.
Znaczące oszczędności może przynieść transport kombinowany
Mówiąc o zarządzaniu logistycznym w transporcie należy podkreślić rolę spedytorów. Podstawowe zadanie spedycji to
organizowanie przewozów we współdziałaniu z wszystkimi gałęziami transportu.
Mówiąc o procesie transportu należy wyróżnić:
- proces przewozowy  załadunek przewóz przeładunek przewóz i wyładunek
- spedycję  poprzedza i kończy proces przewozowy zajmując się przygotowaniem ładunku do transportu,
magazynowaniem przejściowym, organizacją transportu i czynnościami zdawczo odbiorczymi
W rozwoju powiązań transportowych należy widzieć dążenie do systemu transportowego składającego się z
podsystemu transportowego (autostrad) oraz podsystemy logistycznych centrów dystrybucji, których ujęcie systemowe
warunkuje efektywność ich pracy.
24 aktualizacja: 24.06.2003
© www.zie.pg.prv.pl
LOGISTYKA PRZEMYSA
OWA
^
^
^^
^^
streszczenie książki
ZARZ
DZANIA LOGISTYCZNE W ZAOPATRZENIU
Zaopatrzenie rzutuje na gospodarkę zapasami. Procesy zaopatrzenia stanowią dystrybucję dla przedsiębiorstw, które
zaopatrujÄ… danÄ… firmÄ™
Reguły logistyczne w zaopatrzeniu;
- tworzenie między dostawcami a odbiorcami stosunków  współdziałanie i zaufanie wspólne interesy
- podejmowanie doradztwa technicznego i transferu technologii
- dążenie do wspólnej infrastruktury informatycznej oraz systemów informacyjnych
- dążenie do wspólnych rachunków ekonomicznych przedsięwzięć logistycznych wraz ze sprawiedliwym
podziałem nakładów i korzyści
- prowadzenie wspólnych rachunków rozliczeń bankowych EDI
- weryfikację wyboru dostawcy zgodnie ze zorientowaniem logistycznym w tym także z uwzględnieniem
jakości produktów
- dążenie do docelowej długoterminowej kooperacji w systemie logistycznym zaopatrzenia
- wykorzystanie nowych możliwości wynikających z rozwoju rynków zaopatrzenia
- zwrócenie uwagi na sterowanie przepływem produktów z ukierunkowaniem na systematyczne podwyższanie
jakości wyrobów gotowych
Orientacja marketingowa wpływa na strategię i organizację zaopatrzenia. Punkt wyjścia plan sprzedaży zwłaszcza w
krótkiej skali czasu, z którego można wyprowadzić program produkcji a z niego plan potrzeb materiałowych. Systemy
informatyczne do tego wykorzystywane to MRP MRPII. Rezultat zamówienie dostaw stosownie do systemu
harmonogramowania produkcji (z uwzględnieniem zapasów i ich optymalizacją)
Problem zaopatrzenia  ocena dostawców
Podstawowym kryterium wyboru z
ródeł zakupu powinno być dążenie do minimalizacji łącznych kosztów związanych z
zakupem materiałów i utrzymaniem zapasów oraz stworzeniem podstaw do niezakłóconego przebiegu produkcji.
Dalsze problemy; cena w ofercie, oferowane warunki płatności, proponowane terminy dostaw, sumienność ich
realizacji.
Dokonywanie zakupów surowców i materiałów wiąże się również z zawieraniem umów z dostawcami zarówno
długoterminowych jak i krótkoterminowych, co uzależnione jest od prognozowania sprzedaży a co za tym idzie
prognoz zaopatrzenia w poszczególne produkty.
Prognozy popytu i plany produkcji należy ze sobą wiązać.
Podstawową bazą informacyjną do planowania potrzeb materiałowych są prognozy popytu na danym produkt oraz
posiadane zamówienia.
Do instrumentów kształtowania rynku zaopatrzeniowego należy zaliczyć politykę:
- kształtowania ilości zakupów  celem jest to, aby na rynku użyć ilości jako czynnika zmiennego
- kształtowania jakości  celowe wykorzystanie w sferze gospodarki materiałowej takich parametrów jak jakość
i rodzaj materiału
- cenową  najpierw decyzja o generalnej strategii cenowej, w ramach których można się poruszać a potem
szczególne ustalenia cenowe dla poszczególnych materiałów i dóbr; polega na systemowym podejściu do
parametru działania
- selekcji  możliwość wyboru rynkowego, systemowe kształtowanie parametru  wybór rynkowy przy
uwzględnianiu polityki jakości i ilości a także możliwości polityki cenowej
- komunikacyjną -  pielęgnacja rynku zorientowana na dostawców  jej zadanie to wyjaśnienie idei i zamiarów
marketingu na rynkach dóbr zaopatrzeniowych a cel polega na tym aby wytłumaczyć rzeczywistym i
potencjalnym dostawcom treść idei marketingowych; musi ona formułować ideologię gospodarki materiałowej
i nadzorować komunikację na rynkach zaopatrzenia.
Koncepcji wyboru strategii zaopatrzenia dokonuje się na podstawie analizy typu portfelowego w sferze zakupów, która
umożliwia porównanie siły rynkowej danego przedsiębiorstwa jako nabywcy z siła rynkowa oferenta dóbr.
Ryzyko związane z zaopatrzeniem może być wyrażone przez poziom dostępności do konkretnego dobra, liczbę
dostawców, nabywców, możliwości techniczne wytwarzania we własnym zakresie, ryzyko związane z
magazynowaniem.
Na podstawie tych kryteriów można wyodrębnić 4 klasy artykułów zaopatrzeniowych:
- strategiczne o dużym wpływie na wyniki ekonomiczne nabywcy i wysokim ryzyku związanym z
zaopatrzeniem
- mające charakter wąskich gardeł  niski wpływ na wyniki, ale duże ryzyku zaopatrzeniowe
- majÄ…ce charakter dz
wigni  duży wpływ na wyniki, ale niskie ryzyko zaopatrzeniowe
- pozostałe artykułu o niskim wpływie na wynik i ograniczonym ryzyku zaopatrzeniowym
W zależności od klasy artykułów zróżnicowane są sposoby postępowania przy realizacji zakupów.
25 aktualizacja: 24.06.2003
© www.zie.pg.prv.pl