DAVID POPPER

David Popper uważany jest za jednego z najwybitniejszych wiolonczelistów epoki romantyzmu, Popper był popularnym wykonawcą i cenionym nauczycielem. Jego kompozycje, w tym koncerty i utwory kameralne na wiolonczelę i fortepian były stałym repertuarem wiolonczelowym. Wiolonczelowe kompozycje Poppera niezwykle eleganckie, często wymagające ogromnej wirtuozerii w pełni wykorzystują ten instrument zarówno pod względem środków technicznych jak i ekspresyjnych.

Dzisiaj muzyka Poppera nie często znajduje się w programach koncertowych, przeważnie wykonywana jest przez młodych adeptów sztuki na pewnym etapie swojej edukacji. Jednak radość tychże wykonawców jest ogromna kiedy wykonują takie utwory jak np. Gavotte D-dur, gdzie panuje atmosfera twórczej zabawy, gdzie melodyjne frazy są wypełniane delikatną harmonią. Innym przykładem jest jego Taniec Elfów na wiolonczelę i fortepian gdzie naprawdę szalony wyścig z góry na dół w najwyższych rejestrach instrumentu pozostaje ogromnym wyzwaniem dla koncertujących wiolonczelistów.

Dawid Popper urodził się 18 czerwca 1843 r. w Pradze, stolicy Czech

w czasie, gdy ziemie czeskie były pod panowaniem Austriackim. Był synem Estery Kisch i Anselma - praskigo kantora.

Pierwszym instrumentem na którym rozpoczął naukę były skrzypce.

W wieku dwunastu lat rozpoczął naukę gry na wiolonczeli i został przyjęty do klasy Juliusa Goltermanna w konserwatorium w Pradze. W niedługim czasie zauważono niezwykły talent młodego wiolonczelisty, który w szybkim tempie robił postępy techniczne. Kiedy David miał osiemnaście lat dzięki poleceniu przez niemieckiego pianistę i dyrygenta Hansa von Bülow (1830-1894) został członkiem Chamber Orchestra księcia Fryderyka Wilhelma Konstantina von Hohenzollern w Löwenburgu. Jego pierwsza trasa koncertowa odbyła się

w 1863 roku kiedy Popper miał 20 lat. Odwiedził wiele liczących się miejsc, takich jak Szwajcaria, Holandia, Anglia i Niemcy gdzie zdobył ogromną popularność .

Naturalny talent młodego wiolonczelisty był tak imponujący, że niemiecki kompozytor Robert Volkmann (1815-1883) w 1864 roku powierzył Popperowi prawykonanie swojego Koncert wiolonczelowego op. 33.

Ten gest był wielkim zaszczytem dla młodego muzyka, gdyż w tym czasie działało wielu uznanych i nadzwyczajnych wiolonczelistów takich jak Grützmacher, Piatti, Servais, Franchomme i Davidov, którzy godni byli wykonania tego koncertu.

W 1868 roku Popper przyjął stanowisko głównego wiolonczelisty

w Imperial Opera Orchestra w Wiedniu. Cztery lata później ożenił się z Sophie Menter córką wiolonczelisty Józefa Mentera zarazem studentką Liszta

W 1873 roku Popper, aby móc wznowić swoją działalność koncertową opuścił Operę Wiedeńską wraz z żoną jako akompaniatorem wyruszył w swoją kolejną podróż koncertową po Europie i Rosji. Min. Na koncercie w Londynie Popper wykonywał swoje Requiem na trzy wiolonczele i orkiestrę.

Małżeństwo z Sophie Menter zakończyło się w 1886 roku. W tym też roku Popper osiedlił się na Węgrzech, gdzie został mianowany profesorem

w Królewskim Konserwatorium w Budapeszcie, a posadę tę zajmował przez resztę życia. Tu założył Budapesztański Kwartet smyczkowy ze skrzypkiem Jeno Hubay (1858/37). W późniejszym czasie dołączy do nich Johannes Brahms podczas premierowych koncertów własnych utworów kameralnych

Twórczość Poppera obejmuje ponad sto prac, z których większość jest na wiolonczelę i fortepian. Ulubionym gatunkiem muzycznym, który komponował Popper głównie ze względu na własne występy była miniatura –popularny wówczas utwór salonowy. Niektóre z tych kompozycji inspirowane były miejscami, które odwiedził podczas swych podróży. Wszystkie utwory posiadają swój indywidualny charakter, urok i niepowtarzalność. Mimo, że większość

z nich wymaga wyjątkowych umiejętności technicznych to sama muzyka jest uważana za priorytet.

Wśród jego znanych utworów salonowych są Vito, Gnomentanz, Elfentanz, Serenada, Song Spinning i Tarantelle. Dzięki następnym pokoleniom wiolonczelistów i ich doskonałym interpretacjom ( Pablo Casals (1876-1973), Emanuel Feuermann (1902-1942), Gaspar Cassadó (1897-1966), Maurice Gendron (1920-1990), Janos Starker (ur. 1924)) utwory Poppera stały się znane i popularne również dziś. Te miniaturowe muzyczne perełki, w tym tańce, fantazje, i piosenki, przypominają miniatury skrzypcowe pisane przez Fritza Kreislera.

David Popper był prawdopodobnie pierwszym wiolonczelistą transponującym utwory skrzypcowe na wiolonczelę. Ogromny jest również jego wkład w rozwój repertuaru wiolonczelowego przez pisanie własnych kadencji do koncertów wiolonczelowych: Haydna, Schumanna, Saint-Saëns, Volkmann

i Molique. Popper wykształcił wielu wiolonczelistów, wśród których najbardziej uznawani są Arnold Földesy (1882-1940), Steven De'ak (1897-1975), Ludwig Lebell (1872 -?), Adolf Schiffer, nauczyciel Janos Starker.

Poza działalnością artystyczną Popper miał swój cenny wkład w sztukę gry na wiolonczeli. Przykładem jest jego Szkoła Etiud op. 73,podręcznik składający się z czterdziestu etiud oraz 10 Etiud op. 76. Te dwa opusy uznawane są na całym świecie jako doskonały materiał edukacyjny.

Etiudy te zawierają rozmaite techniki gry wiolonczelowej o różnym poziomie trudności, które mogą być wykorzystywane podczas procesu edukacyjnego uczniów i studentów. Bardzo charakterystyczne jest podejście metodologiczne Poppera kiedy to używa sekwencji określonych struktur frazowych, co pozwala na osiągnięcie sprawności wiolonczelisty i zręczności palców w opanowaniu wszystkich pozycji na wiolonczeli. Każda z etiud przeznaczona jest na wyćwiczenie konkretnej techniki jednak jest jednocześnie utworem w którym odznacza się ogromna wyobraźnia kompozytora. Np. Etiuda nr 22 (Wj 35) otrzymała przydomek "chińskiej", ze względu na zastosowanie pentatoniki,

a nr 19 (Wj 36) jest znany jako "Lohengrin", ponieważ początkowy motyw pochodzi z opery Ryszarda Wagnera. Popper stosuje w swoich etiudach całą skalę instrumentu oraz wszystkie możliwe techniki smyczkowania. W swoich etiudach Popper szczególny nacisk kładzie na staranne zmiany kierunku smyczka oraz giętki ruch nadgarstka. Ze względu na wysokie rejestry, stosowanie trzech i czterech oktaw instrumentu, korzystanie z pozycji kciukowych, wielu uczniów podchodzi do nich z pewnym lękiem. Jednak Etiudy z opusów 73 i 76 są bezcenne, ponieważ stanowią podstawy do budowania doskonałej techniki wiolonczelowej, opanowania perfekcyjnej intonacji.

Twórczość wiolonczelowa Davida Poppera

Op. 3 - Sceny z Balu maskowego na wiolonczelę i fortepian
Nr 1-Harlequin-Scene

Nr 2 - [II]

Nr 3 - [II]

Nr 4-Papillon

Nr 5 - [II]

Nr 6 - [II]

Op. 5 - Romans na wiolonczelę i fortepian

Op. 8 - Koncert nr 1 d-moll na wiolonczelę i orkiestrę

Op. 10 - Utwory na wiolonczelę i fortepian:

• Nr 1 - Sarabande

• Nr 2 - Gawot, d-moll

• Nr 3-Trio-Duszpasterskim

Op. 11 - Utwory na wiolonczelę i fortepian:

• Nr 1 Widmung

• Nr 2-Humoreske

• Nr 3 - Mazurek g-moll

Op. 12 - Mazurek d-moll na wiolonczelę i fortepian

Op. 14 - Polonez de concert, na wiolonczelę i fortepian

Chanson d'utrefois, na wiolonczelę i fortepian

Op. 16 – utw. na dwie wiolonczel

Marca na dwie wiolonczele

Op. 18 - Serenada orientale, na wiolonczelę i fortepian

Op. 22 - Nokturn G-dur na wiolonczelę i fortepian

Op. 23 - Utwory na wiolonczelę i fortepian

• Nr 1 - [II]

• Nr 2 - Gawot D-dur

Op. 24 - Koncert nr 2 e-moll na wiolonczelę i orkiestrę

Op. 27 - Preludia na wiolonczelę solo

• Nr. 1-Andante Serioso; [II]

Op. 28 - Koncert Polonez nr 2 F-dur na wiolonczelę i fortepian

Op. 32 - Utwory na wiolonczelę i fortepian:

• Nr 1 - Nocturne

• Nr 2 - Mazurek A-dur

Op. 33 - Tarantella, na wiolonczelę i fortepian

Op. 35 - Cztery mazurki na wiolonczelę i fortepian

Op. 38 - Barkarola, G-dur na wiolonczelę i fortepian

Op. 39 - Dance of the Elves, na wiolonczelę i fortepian

Op. 41 - Nokturn na wiolonczelę i fortepian

Op. 42 - Trzy nokturny na wiolonczelę i fortepian

Op. 43 - Fantazja na Little rosyjskich pieśni, na wiolonczelę i fortepian

Op. 48 - Menuetto D-dur na wiolonczelę i fortepian

Op. 50 - Im Walde, Suita na wiolonczelę i orkiestrę:

• Nr 1 - Eintritt (wejście)

• Nr 2 - Gnomentanz (Gnome's Dance)

• Nr 3 - Andacht (Devotion)

• Nr 4 - Reigen (Dance Round)

• Nr 5 - Herbstblume (Kwiat Jesieni ")

• Nr 6 - Heimkehr (Homecoming)

Op. 51 - Sześć mazurków na wiolonczelę i fortepian

Op. 54 - hiszpańskie tańce na wiolonczelę i fortepian:

• Nr 1 - Zur Gitarre

• Nr 2 - Serenada

• Nr 3 - Spanische Tänze

• Nr 4 - L'Andalouse

• Nr 5 - Vito

Op. 55 - Utwory na wiolonczelę i fortepian:

• Nr 1 - Spinning Song

• Nr 2-Concert Etiuda

Op. 59 - Koncert nr 3 G-dur na wiolonczelę i orkiestrę

Op. 60 - Walzer Suite, na wiolonczelę i fortepian

Op. 62 - Utwory na wiolonczelę i fortepian:

• Nr 1 - La Mémoire

• Nr 2 - La Chanson villageoise

• Nr 3 - La Berceuse

Op. 64 - Utwory na wiolonczelę i fortepian:

• Nr 1 - Wie einst w tagen schöner'n (raz w sprawiedliwszego dni), na wiolonczelę i
  fortepian

• Nr 2 - Tarantelle, A-dur

• Nr 3-Wiegenlied (Spinning Song)

Op. 65 - Utwory na wiolonczelę i fortepian:

• Nr 1 - Adagio

• Nr 2 - Menuetto

• Nr 3 - Polonez

Op. 66 - Requiem, na trzy wiolonczele i fortepian (pierwotnie na trzy wiolonczele i
orkiestry)

Op. 67 - Utwory na wiolonczelę i fortepian:

• Nr 1 - Largo

• Nr 2 - Gawot d-moll

• Nr 3 - [II]

• Nr 4 - Gawot d-moll

Op. 68 – Rapsodia węgierska na wiolonczelę i fortepian
Op. 69 - Suita na wiolonczelę i fortepian

Largo l'ancienne trybie na wiolonczelę i fortepian

Op. 72 - Koncert nr 4 w b-moll na wiolonczelę i orkiestrę

Op. 73 - Szkoła gry na wiolonczeli: 40 Etiud na wiolonczelę solo

Op. 74 - Kwartet smyczkowy c-moll

Op. 75 - Serenada na wiolonczelę i fortepian

Op. 76 - studia przygotowawcze na potrzeby High School wiolonczeli gra

Op. 76a Etüden Leichte Fünfzehntel in der ersten lage -

Kadencje na wiolonczelę: Haydn, Koncert wiolonczelowy D-dur; Saint-Saëns, Concerto
Op. 33 a-moll; Volkmann, R. Koncert wiolonczelowy a-moll, Schumann, Koncert wiolonczelowy op 129 a-moll; Molique, B. Koncert wiolonczelowy D Major.

Romans G-dur na wiolonczelę i fortepian, pierwotnie na skrzypce i fortepian
Chant du soir, na wiolonczelę i fortepian

Transkrypcje na wiolonczelę i fortepian

J.S. Bach - Arie aus der D-dur Suite

F.Chopin - Nokturn op 9, nr 2

Campioni - Menuet duszpasterska

L. Cherubini - Ave Maria

G. Giordani - Caro mio ben

Handel, George - Largo, Sarabande

Jambor - Nokturn op. 8, nr 1

Jensen - Lüftchen Murmelndes, Op. 21, nr 4

F.Mendelssohn - Auf Flügeln des Gesanges; Reiselied, Op. 19, nr 6

G. Pergolesi - Nina (giorni Tre)
H. Purcell - Aria

A. Rubinstein - Melodie, op. 3, nr 1

F. Schubert - Du bist die Ruh "," Ave Maria ", Op. 52, nr 4; Neugierige Der;

Sei mir gegrüsst; Litanei auf das Fest "Allerseelen," An die Musik

R. Schumann - Träumerei, Op. 15, nr 7; Abendlied, Op. 85, nr 12;

Schlummerlied, Op. 124, Nr 16

P. Czajkowski - Pieśń bez słów op 2, nr 3, Chanson triste Op. 40, nr 2; Barcarolle, Op. 37, nr 6; Perce-Niegre, Op. 37, Nr 4; Chant d'automne, Op. 37, nr 10