PSYCHOLOGIA DYNAMICZNA
Jest to
jeden z głównych nurtów psychologii XX w. Wywodzi się z
psychoanalizy. Za twórcę tego kierunku uważa się Annę Freud.
Odrzuca on wszelkie "założenia filozoficzne" i stara się
koncentrować na odkrywaniu faktycznych źródeł napięć spychanych
do podświadomości. Według psychoanalizy dynamicznej, do
podświadomości są spychane nie treści związane z instynktami,
lecz wspomnienia rzeczywistych ciężkich traumatycznych przeżyć,
zwłaszcza z okresu dzieciństwa. Zepchnięta do podświadomości
pamięć o nich ma swoją dynamikę zmuszającą ludzi do
skomplikowanych mechanizmów obronnych.
Według tego nurtu, jedyna skuteczna terapia to wydobycie na powierzchnię wspomnień z dzieciństwa i świadome, dorosłe zaakceptowanie ich. W psychologii dynamicznej psycholog bada powiązania między środowiskiem w jakim dana jednostka wzrastała, z jakim warunkami na różnych etapach swojego życia się stykała i jakie zależności łączyły ją z najbliższymi, aby ustalić, czy w życiu danego człowieka nie zaszły pewne nieprawidłowości. Ma ona na celu przynieść pacjentowi ulgę i zmniejszyć napięcie psychiczne, a następnie przynieść efekt terapeutyczny - wyleczyć lub złagodzić zaburzenie psychiczne i na stałe poprawić jakość życia pacjenta oraz uchronić go w miarę możliwości od cierpienia. Obecnie psychoanaliza dynamiczna jest wiodącym kierunkiem tego nurtu psychologii.
Psychologia dynamiczna zatem akcentuje wpływ czynników motywacyjnych i popędowych na zachowanie się człowieka, jego myśli oraz rozwój i funkcjonowanie jego osobowości.
ZESPÓŁ STRESU POURAZOWEGO
PTSD
(ang. posttraumatic stress disorder) - rodzaj zaburzenia lękowego
będący efektem przeżycia traumatycznego wydarzenia. Jest on
efektem stresu o bardzo dużym natężeniu związanym z
doświadczeniem przekraczającym zwykłe ludzkie przeżycia, np.
wojna, gwałt, przebywanie w obozie koncentracyjnym, uczestnictwo lub
bycie świadkiem katastrofy z wieloma ofiarami śmiertelnymi,
bezpośrednie zagrożenie życia czy napaść.
U niektórych osób zaburzenie może utrzymywać się przez wiele lat i przejść w trwałą zmianę osobowości między innymi po przebytych katastrofach. Z historii wojen znane są różne określenia na zaburzenia przypominające zespół stresu pourazowego, takie jak: nerwica okopowa, drażliwe serce, szok wywołany wybuchem. Zespół stresu pourazowego nie tylko jest odbierany jako trudny do zniesienia stan psychiczny, ale może też uczynić człowieka niezdolnym do poprawnego funkcjonowania w społeczeństwie, w tym do pracy.
Psychologowie wyodrębnili trzy główne grupy symptomów, do których zalicza się:
Ponowne doświadczanie traumy-odtwarzanie jej poprzez częste myśli, wyobrażenia, fantazje z nią związane, które pojawiają się niezależnie od tego, czy osoba cierpiąca na PTSD tego chce czy nie.
Trwałe unikanie miejsc, ludzi i sytuacji, kojarzących się z traumatycznym wydarzeniem, graniczące wręcz z wyparciem z umysłu pewnych faktów dotyczących właśnie tego wydarzenia.
Pobudzanie psychofizyczne objawiające się poprzez różnego rodzaju zaburzenia fizjologiczne, np. zaburzenia snu, wybuchy gniewu, zaburzenia koncentracji.
Dzięki pomocy, jaką jest psychoterapia, która uczy pacjenta racjonalizacji swoich lęków i przestawienia ich regulacji z automatycznej na świadomą oraz dzięki uzupełnienia w postaci leków przeciwdepresyjnych większość osób cierpiących na zespół stresu pourazowego powraca do normalnego życia, pozbawionego lęku i traumy.