Uwaga! Powtarzając materiał czytacie utwory (wiersze), a potem ich opracowania w pytaniach będą cytaty do interpretacji i do wskazania skąd pochodzą.

Antyk: czas trwania, filozofia (epikureizm, stoicyzm, hedonizm )

antyczny kanon piękna w sztuce i literaturze

Mit - definicja, funkcje (światopoglądowa, poznawcza, sakralna), rodzaje (teogoniczne, kosmogoniczne, antropogeniczne, genealogiczne, heroiczne) frazeologizmy wywodzące się z mitologii

Główni bogowie, herosi, stwory, znajomość mitów m.in. o powstaniu świat (najważniejsze inf)

Sofokles Król Edyp - mit o rodzie Labdakidów, (z gimnazjum Antygona), cechy tragedii antycznej, teatr antyczny, tragizm postaci, ironia tragiczna, wina tragiczna, konflikt tragiczny, sytuacja człowieka w antyku (skazanego z góry na swój los...), Król Edyp jako człowiek i władca

Horacy - interpretacja utworów: Wybudowałem pomnik  i innej wybranej ody np. Do Deliusza czy Do Leukonoe, filozofia życiowa, nauki Horacego, horacjanizm

Z gimnazjum Iliada, Odyseja (fragm.)

Biblia:

Historia stworzenia świata i prawdy z niej wynikające (np. wszystko, co stworzył Bóg jest dobre, świat powstawał wg określonego porządku, najważniejszy jest człowiek, ma swoje zadania, jest w nim pierwiastek boski)

Historia Hioba, niezawinione cierpienie, mądrość Hioba,jego postawa

Abraham - dylematy czł.wierzącego,wierność Bogu

Przypowieść - cechy gatunku, analiza 2 wybranych przypow. + przypowieść o talentach sens dosł. i ukryty, kto, w jakim celu opowiadał, co tłumaczył

Apokalipsa - co to za księga, tłumaczenie symboli

Frazeologizmy pochodzące z Biblii i mitologii

symboliczne postaci , sytuacje, przedmioty...:

Judasz, Piłat, Kain, Herod, św.Paweł, Maria Magdalena, Salomon, Dawid, Jan Chrzciciel, samarytanin, syn marnotrawny, Arka Przymierza, ziemia obiecana, czterej jeźdźcy, złoty cielec itp.

Cechy języka Biblii (styl, słownictwo)

Motywy mitologiczne i biblijne w malarstwie i rzeźbie – analiza wybranych obrazów i rzeźb (Biblia, mitologia)

Średniowiecze

Nazwa, czas trwania epoki (wiekami)

Pojęcia: teocentryzm, uniwersalizm, danse macabre, ars moriendi (sztuka umierania), literatura parenetyczna, hagiografia, historiografia,

Wzorce osobowe: asceta na przykładzie św. Aleksego, rycerz - Roland, król

Utwory: Bogurodzica (treść, idea pośrednictwa)

Lament świętokrzyski – obraz Matki Boskiej, treść utworu

Rozmowa Mistrza Polikarpa ze Śmiercią – wizerunek śmierci, średniowieczne cechy w tekście, danse macabre

Dante Alighieri – Boska komedia (Piekło) – obrazy grzechów i męki, motyw wędrówki, cechy średniowieczne i renesansowe utworu,

Dodatkowo gimnazjum : Tristan i Izolda miłość dworska, Rycerze okrągłego stołu, Pieśń o Rolandzie, Krzyżacy, Kwiatki św.Franciszka (kto czytał)

Cechy stylu gotyckiego i romańskiego

Sztuka - Obraz

Renesans:

Nazwa, czas trwania epoki (wiekami)

Człowiek renesansu – cechy, wzorce

Pojęcia: humanizm, antropocentryzm, reformacja, poeta doctus, irrenizm,

Gatunki: tren, pieśń, hymn, fraszka, sonet,

J.Kochanowski: Pieśni – O cnocie, O dobrej sławie, Miło szaleć, kiedy czas po temu, Hymn Czego chcesz od nas , Panie (obraz Boga, świata i człowieka)– filozofia Kochanowskiego w Pieśniach, Świętojańska o Sobótce – pieśń Panny XII; Treny – obraz ojca i zmarłej córki, motywy mitologiczne, obraz śmierci, artyzm trenów, kryzys filozofii życiowej i wiary (Tren IX,X,XI);

Cechy renesansowe twórczości Kochanowskiego

Szekspir – Makbet, charakterystyka bohatera, motyw dążenia czł. do władzy - metamorfoza, tragizm Makbeta w zestawieniu z tragizmem postaci antycznych, cechy dramatu szekspirowskiego, teatru elżbietańskiego

Boccacio – Sokół , sytuacja kobiety, konwersacja jako rozrywka

 

Renesansowa sztuka - Obraz i rzeźba

 

Barok:

Nazwa, czas trwania

Kierunki w poezji (metafizyczny, sarmacki, dworski) i ich przedstawiciele Twórczość J.A.Morsztyna , Naborowskiego, Potockiego – charakterystyka, wybrane wiersze

Pamiętniki J.Ch.Paska – wybrane fragmenty, obraz polskiego szlachcica - sarmaty

Pojęcia: sarmatyzm jako ideologia, formacja kulturowa – obyczaje, moda, sposób zachowania, kultura (+ szlachcic Sarmata, jego cechy pozytywne i negatywne), ksenofobia, megalomania, konserwatyzm, przerost formy nad treścią, koncept, makaronizm, kontrreformacja

Środki artystyczne: puenta, hiperbola, gradacja, kontrast, anafora, epifora, inwersja, antyteza, oksymoron, przerzutnia, peryfraza, rodzaje rymów (parzyste, krzyżowe, okalające; męskie, żeńskie, dokładne, niedokładne)

Molier - wybrany utwór (Świętoszek, Skąpiec ) - gimnazjum

Cechy malarstwa i architektury baroku

Analiza wybranego barokowego obrazu i rzeźby "Ekstaza św.Teresy"

Motyw vanitas

Oświecenie

Czas trwania, nazwa

Filozofia (racjonalizm, sensualizm, empiryzm, deizm, ateizm, krytycyzm)

Charakterystyka kierunków w sztuce:klasycyzm, sentymentalizm, rokoko(ogólnie),

klasycyzm i sentymentalizm szczegółowo z przykładami utworów

Utwory: Krasicki Satyra Do Króla (+cechy satyry jako gatunku), hymn: Święta miłości Kochanej Ojczyzny, wybrana bajka+ cechy bajki jako gatunku, prawda o świecie i ludziach w bajkach, cechy stylu i języka krasickiego

Karpiński Laura i Filon - cechy sentymentalnej sielanki,

Cechy literatury oświeceniowej, Funkcja literatury (np.Bawiąc uczyć), związki z antykiem, gatunki: satyra np. Do króla czy Świat zepsuty, bajka, poemat heroikomiczny

Romantyzm:

Czas trwania, nazwa

Pojęcia: mesjanizm, mistycyzm, prometeizm, orientalizm, ludowość, miłość romantyczna, bohater romantyczny, .

Charakterystyka bohatera romantycznego (również ze wskazaniem tych cech w konkretnych przykładach literackich)

Goethe: Cierpienia młodego Wertera – cechy bohatera (charakterystyka), werteryzm, powieść epistolarna, werterowski sposób przeżywania emocji (literatura, natura), stosunek do świata – zwłaszcza podziały społ.

Mickiewicz:

Romantyczność – charakterystyka Karusi, Karusia jako bohaterka romantyczna, spór z oświeceniowymi sposobami poznawania świata – prawdy martwe, prawdy żywe ((poeta, starzec)

III część Dziadów – Problem martyrologii narodu polskiego Obraz społeczeństwa polskiego – patrioci i arystokracja (Scena więzienna, Salon warszawski, Bal u Senatora), Wielka Improwizacja -charakterystyka Konrada (Konrad jako poeta, patriota, bluźnierca), prometeizm, rola poezji. Mesjanizm (Widzenie ks.Piotra), cechy dramatu romantycznego, sny i widzenia – funkcje w utworze