Święta Bożego Narodzenia to najbardziej uroczyste święta w naszej tradycji. Święta, na które wszyscy czekamy z utęsknieniem. Święta, do których przygotowujemy się długo i starannie. Są to dni, kiedy poświęcamy więcej czasu i ciepła swojej rodzinie, bliskim i nieznajomym.
Wigilia Bożego Narodzenia - najważniejszy dzień świąteczny roku. W tym dniu zapomina się o krzywdach, żalach, wybacza się ludzkie błędy i ułomności. Ludzie bez względu na stan, stopień pokrewieństwa gromadzą się wspólnie, aby zaraz po rozbłyśnięciu pierwszej gwiazdy zasiąść do wieczerzy wigilijnej. W tym dniu nie ma kłótni, sporów, wszyscy starają się być wyrozumiali dla innych, bardziej uczynni, serdeczni, a przecież ten dzień dla każdej gospodyni jest bardziej niż zwykle dniem wytężonej pracy, której celem jest uroczyste przyjęcie domowników przy suto zastawionym wigilijnym stole.
Panujący u nas zwyczaj, aby dzień Wigilii od samego rana spędzić uczciwie, pracowicie i pogodnie związany jest z przekonaniem, że "jaka będzie Wigilia, taki będzie cały rok".
Kiedy wszystkie potrawy są już przygotowane, rozpoczyna się szykowanie stołu. Wiąże się to m.in. ze specyficznym zwyczajem układania pod obrusem dla każdej osoby wysuszonych rybich łusek, siana lub drobnych monet, które po zakończeniu biesiady każdy z obecnych na wieczerzy chowa skrzętnie do "sakiewki", aby przez cały rok nie zabrakło mu pieniędzy. Biały obrus - śnieżnej białości - bez załamań, przykrywa powierzchnię stołu. Najładniejsze naczynia, dawniej gliniane, układane są starannie w równych odstępach. Sztućce odpowiednie do wszystkich są przygotowane przy każdym komplecie naczyń. Na białym talerzyku czy serwetce złożone są opłatki wigilijne. Stół udekorowany jest gałązkami choinki, przyozdobiony kolorowymi dekoracjami. Gdy stół jest już przygotowany, wszyscy domownicy ubierają odświętne stroje. Pod choinkę składa się prezenty, a gospodyni wnosi potrawy. Wszyscy domownicy stają przy swoich miejscach wyznaczonych przez głowę rodziny - ojca, który rozpoczyna modlitwę przed przyjęciem posiłku. Zwyczaj ten jest równie ważny jak dzielenie się opłatkiem i życzenie sobie nawzajem wszelkiej pomyślności, po których można wreszcie zasiąść do stołu.
Pierwsze
informacja o święcie Bożego Narodzenia obchodzonego 25 grudnia
pochodzi z roku 356 n.e. Wcześniej prawdopodobnie dzień narodzin
Jezusa obchodzono 6 stycznia. 25 grudnia ustanowiono dniem
świątecznym jako przeciwwagę do pogańskiego święta słońca.
Podobnie jak dzień, nieznany jest dokładny rok narodzin Jezusa,
wiadomo już prawie napewno, że rok 0 (zero) nie jest rokiem
narodzin Chrystusa. Wiadomo, że wzmiankowany w Nowym Testamencie,
król Herod zmarł w 4 roku p.n.e. toteż niektórzy badacze
skłaniają się do przyjęcia tego roku jako roku narodzin Jezusa,
inni natomiast podejrzewają, że 'gwiazda betlejemska' towarzysząca
narodzinom była kometą Haleya widoczną w 12 roku p.n.e lub kometą
opisaną także przez chińskich kronikarzy w 5 roku p.n.e.
W
średniowieczu święto Bożego Narodzenia było świętem wesołym
obchodzonym niezwykla hucznie, dopiero w wieku XVII zaczęła się
kształtować tradycja jaką znamy do dziś a więc święta
radosnego ale też pełnego zadumy nad życiem, śmiercią i
zbawieniem.
Tradycje i zwyczaje
Do głównych
tradycji Bożego Narodzenia , zwanego także od 'Gwiazdy
Betlejemskiej' Gwiazdką, należy biesiadowanie i spotykanie się z
rodziną i krewnymi, obdarowywanie się prezentami, choinka,
śpiewanie kolęd, opłatek, życzenia, kolędnicy, szopka. W
niektórych kościołach (także polskim) większą wagę przywiązuje
się do dnia poprzedniego -Wieczór
wigilijny w tradycji polskiej jest najbardziej uroczystym i
najbardziej wzruszającym wieczorem roku. Punktem kulminacyjnym
przeżyć adwentowych w rodzinach chrześcijańskich jest wigilia
Bożego Narodzenia. Posiada ona bardzo bogata liturgie domowa. Geneza
tej liturgii sięga pierwszych wieków chrześcijaństwa. Obrzędy te
i zwyczaje maja wiec stara tradycje. Wigilie w ogóle znane były
juz w Starym Testamencie. Obchodzono je przed każda uroczystością,
a nawet przed każdym szabatem. Było to przygotowanie do odpoczynku
świątecznego. Izraelici zwali je "wieczorem".