11. Rodzaje systemów medialnych
Typy systemów
medialnych wg Petersona, Schramma, Sieberta:
(autorytarny),
liberalny,
komunistyczny,
odpowiedzialności
społecznej.
Jednak ten podział był niewystarczający, więc Hellin i Mancini wymyślili nowe:
Typy systemów
medialnych:
model spolaryzowanego pluralizmu (śródziemnomorski -
Francja, Włochy, Grecja, Portugalia, Cypr) - niskie czytelnictwo,
prasa elitarna, zorientowana politycznie (we Francji telewizja o
wiele bardziej polityczna niż w Polsce); przeważa prasa lekka;
dominacja mediów elektronicznych; prasa często partyjna,
światopoglądowa; pluralizm polityczny, niski stopień
profesjonalizacji dziennikarzy, nie oddziela się informacji o
komentarzy, ograniczona etyka dziennikarska; interwencja państwa.
model demokratycznego korporacjonizmu (kraje
niemieckie i skandynawskie) - wysokie czytelnictwo prasy, wczesny
rozwój prasy masowej; mało prasy sensacyjnej, bulwarowej (typu
Fakt, Superexpres itp.); pluralizm zewnętrzny; prasa historycznie
polityczna przekształca się w neutralną, komercyjną;
uczestnictwo mediów w procesie politycznym; silna profesjonalizacja
dziennikarstwa, wolność słowa (Szwecja jako pierwszy kraj w
Europie zniosła cenzurę), prestiż zawodu dziennikarskiego; silna
interwencja państwa, ochrona wolności mediów, system dotacji;
silne media publiczne.
model liberalny (kraje anglosaskie): średnie wskaźniki czytelnictwa prasy, wczesny rozwój komercyjnej prasy masowej; WB to pierwszy kraj, gdzie powstała prasa bulwarowa (czyli „sprzedawana na ulicy”), neutralna prasa komercyjna, dziennikarstwo informacyjne; Irlandia - pluralizm wewnętrzny, WB - zewnętrzny; formalna autonomia mediów wobec systemu politycznego; niezinstytucjonalizowana kontrola dziennikarstwa; profesjonalizacja; orientacja rynkowa mediów.
15. Indywidualny wywiad pogłębiony jako metoda badawcza
Pogłębiony wywiad indywidualny, inaczej IDI jest jedną z najbardziej popularnych technik stosowanych w badaniach jakościowych. Pozwala on uzyskać szczegółowe informacje na dany temat. Wywiad indywidualny to swobodna rozmowa badacza z respondentem, która pozwala zrozumieć potrzeby, motywy i wartości respondenta.
Celem takiego wywiadu jest uzyskanie jak najbardziej szczegółowych informacji od jednego respondenta, bez wpływu osób trzecich na udzielane przez niego odpowiedzi. Wywiad umożliwia poruszenie kwestii, które mogą być uznawane za osobiste, intymne lub wręcz kontrowersyjne. Technika ta umożliwia badaczowi „wniknięcie” w świat rozmówcy i poznania np. jego motywacji czy wartości.
Pogłębiony wywiad indywidualny ma nieustrukturyzowaną formę i nie jest ujednolicony. Oznacza to, że wobec każdego rozmówcy powinno się uelastyczniać pytania zgodnie z udzielanymi przez niego odpowiedziami. Nie jest zalecane stosowanie sztywnej „listy pytań”. Język IDI przypomina język potoczny, a zadawane pytania powinny być proste i zrozumiałe. Ważne, by rozmowa nie przypominała sytuacji „odpytywania” i pozostawiała spory margines swobody dla wypowiedzi respondenta.
Badacz (lub rozmówca) powinien odpowiednio przygotować się przed przeprowadzeniem wywiadów swobodnych. Pierwszy krok to dobór respondentów. Należy zastanowić się kogo chcemy badać. Czasem trudno uzyskać informacje od interesujących nas osób. W dotarciu do respondentów można wykorzystać zarówno kanały formalne (lista członków danej organizacji) lub kanały nieformalne (znajomy przyjaciela siostry).
Szczególnie ważne jest zrozumienie specyfiki języka i kultury grupy (obce kultury, lekarze, prawnicy, informatycy – specyficzny język).
Kolejny krok – ważny – sposób, w jaki badacz się przedstawi. Od tego zależy jak zostanie odebrany oraz czy uzyska zgodę na badanie. Istotny jest także sposób przedstawienia tematu rozmowy. Nie można zdradzać za dużo, ale nie wolno też okłamywać respondentów.
W trakcie badacz nie powinien siedzieć zbyt blisko respondenta ani utrzymywać ciągłego kontaktu wzrokowego. Warto pamiętać także o płci osoby przeprowadzającej wywiad, gdyż może ona w znaczący sposób wpływać na zdobycie pewnych informacji (facet robi badanie o podpaskach – słabo).
Ostatnią rzeczą jest sporządzanie notatek. Mimo, że rozmowa często jest nagrywana, warto zapisać to co widzimy (mowa ciała, opis otoczenia). Może to uzupełnić wypowiedź werbalną respondenta. Zapisywanie dodatkowych informacji nie powinno zakłócać rozmowy ani rozpraszać rozmówcy.
Przeprowadzanie wywiadów indywidualnych nie jest proste. Wymaga to sporego doświadczenia, posiadania pewnych kompetencji i cech charakteru (otwartość, zdolność komunikowania, wysoka kultura osobista).