Czy wiara jest drogą w nieznane? 18 czerwca 2012

Czy wiara jest drogą w nieznane?

Wiarę od folkloru odróżnia pragnienie kontaktu z nieskończonością oraz ostatecznego celu, spełnienia losów człka i świata. Kategoria wiary jest b. obecna w Biblii, a prawie zupełnie nie istnieje w religiach Dalekiego Wschodu. Wiara jest tylko jedną z form zaangażowania religijnego. Wiele religii podkreśla potrzebę spełnienia nie tylko jednostki, ale całego świata. Bodhisattwa ślubował, że nie osiągnie ostatecznego spełnienia dopóki nie uzyska go całe stworzenie. Folklor poprzestaje na doznanie estetycznym, natomiast zaangażowanie religijne dociera do wnętrza człka. Dążenie do przemiany wnętrza jest cechą konstytutywną religii. Religijnego pragnienia nie może zaspokoić nic skończonego. Dla Greków soteria oznaczało wyzdrowienie albo powrót do domu. W religiach nawet w tych, które mówią o samozbawieniu , jak Buddyzm Zen), zbawienie przychodzi skądś, od czegoś co jest ponad człkiem.

Bóg jest Bogiem dlatego, że jest:

Nieuwarunkowany. Nic Bogu nie przeszkoda z spełnieniu obietnicy. My możemy powiedzieć, jak się coś nie stanie, to to i to możemy zrobić. Tylko Bóg jest godny bezwarunkowej ufności.

Święty. Godny najwyższej czci. Jest najwyższą wartością. Bogu należy się latria tj. bezwarunkowa, nie dulia, czyli cześć warunkowa. Dulia to cześć oddawana komuś ze względu na kogoś innego. Bóg jest największym możliwy do wyobrażenia dobrem. On jest nieskończenie doskonały. Bóg jest doskonały koniecznie, nie zaś przygodnie. To znaczy, że pojęciowo nie daje się odróżnić Boga od Jego doskonałości. Dlatego mówimy, że Bóg jest miłością, dobrocią, itd. Nasz język funkcjonuje tak, że odróżniamy dobroć od dobrego Pana Kazia. Czym innym są indywidua: Bóg, tata, pan Kazio, a czym innym abstrakty, cechy: dobroć, wierność, uczciwość, czerwień, zieleń. Abstrakty mogą indywiduom przysługiwać. Idea np. dobroci może zamieszkać w jednej osobie, zaś w drugiej już nie. Ta cecha naszego myślenia powoduje dylematy wiary. Kiedy okazuje się, że dobry Bóg dopuścił jakieś nieszczęście. Tak jednak mówiąc, nie traktujemy już Boga jako Boga. Czcimy nie Boga, ale dobroć lub sprawiedliwość. Czcimy Boga uważając go za dobrego, nie zaś za Boga. Mówiąc o Bogu popełniamy błąd kategorialny. Mówimy: Bóg jest dobrocią. Trochę tak jak mówimy: moje spodnie są czernią. Spodnie są czarne. W mówieniu o Bogu błąd kategorialny jest niemożliwy do uniknięcia. Chcąc go uniknąć, niczego o Bogu nie moglibyśmy powiedzieć.

Istnieje koniecznie. Istnienie Boga jest Jego istotą. Zobaczmy że z istnieniem to nie taka prosta sprawa. Dwa przykłady: w jednym B XVI rozwiązał 2 minuty temu Zakon OFM. Niby mnichy chodzą, domy istnieją, a Zakonu nie ma. Druga sytuacja: terroryści wymordowali wszystkich zakonników. Zakon jednak istniałby dalej. O. Waldemar istnieje inaczej niż action man. Wszystko co istnieje, istnieje na swój sposób. Z kolei Boże istnienie jest poza kategoriami indywiduów i abstraktów.

Mamy taki sposób myślenia, że absolut (zatem Bóg) jest wszystkim, co być może. Rzecz w tym, że niektóre kategorie wzajemnie się znoszą. Sensowne mówienie o czymś to wyodrębnianie z tła.

Jak się mają nasze dotychczasowe rozważania to Objawienia dokonanego w Jezusie Chrystusie? Jego pełnią jest śmierć i zmartwychwstanie Chrystusa. Pierwotne zakończenie Mk brzmi następująco: P o upływie szabatu Maria Magdalena, Maria, matka Jakuba, i Salome nakupiły wonności, żeby pójść namaścić Jezusa². 2 Wczesnym rankiem w pierwszy dzień tygodnia przyszły do grobu, gdy słońce wzeszło. 3 A mówiły między sobą: «Kto nam odsunie kamień od wejścia do grobu?» 4 Gdy jednak spojrzały, zauważyły, że kamień był już odsunięty, a był bardzo duży. 5 Weszły więc do grobu i ujrzały młodzieńca siedzącego po prawej stronie, ubranego w białą szatę; i bardzo się przestraszyły. 6 Lecz on rzekł do nich: «Nie bójcie się! Szukacie Jezusa z Nazaretu, ukrzyżowanego; powstał, nie ma Go tu. Oto miejsce, gdzie Go złożyli. 7 Lecz idźcie, powiedzcie Jego uczniom i Piotrowi: Idzie przed wami do Galilei, tam Go ujrzycie, jak wam powiedział». 8 One wyszły i uciekły od grobu; ogarnęło je bowiem zdumienie i przestrach. Nikomu też nic nie oznajmiły, bo się bały³. (Mk 16,1-8).

Galilea to nie jest cmentarz. To miejsce życia uczniów Jezusa. Jezusie nie szuka się w przeszłości (Grób), lecz w swym codziennym życiu. Odkrycie Zmartwychwstałego w życiu to odkrycie w życiu wymiaru wprowadzającego zdumienie i przestrach.

Łukasz z kolei ma b. namacalne opisy Zmartwychwstałego (Z).

Uczniowi idący do Emaus nie rozpoznają Jezusa. Przy łamaniu chleba otworzyły się oczy uczniom, i - dosłownie – jest napisane On stał się dla nich niewidzialny. Nie: zniknął im z oczu. Moment rozpoznania obecności Chrystusa Zmartwychwstałego to moment odkrycia Jego niewidzialności. Uczniowie nie pamiętają dokładnie, co mówił do nich Jezus. Pamiętają jednak, że pałały ich serca.

W moim życiu musi być coś takiego, co budzi we mnie ekstazę i przestrach. Takie uczucia są rozpoznaniem obecności Zmartwychwstałego w moim życiu.

Jan używa na określenie Jezusa Zmartwychwstałego słowa Uwielbiony. W ostatnim zaś, najbardziej uroczystym dniu święta, Jezus stojąc zawołał donośnym głosem: «Jeśli ktoś jest spragniony, a wierzy we Mnie - niech przyjdzie do Mnie i pije! 38 Jak rzekło Pismo: Strumienie wody żywej popłyną z jego wnętrza». 39 A powiedział to o Duchu, którego mieli otrzymać wierzący w Niego; Duch bowiem jeszcze nie był ¹⁰, ponieważ Jezus nie został jeszcze uwielbiony. (J 7,37-39).

Proces rozpoznawania obecności Zmartwychwstałego podaje opis spotkania z Marią Magdaleną.

Maria Magdalena natomiast stała przed grobem płacząc. A kiedy [tak] płakała, nachyliła się do grobu 12 i ujrzała dwóch aniołów w bieli, siedzących tam, gdzie leżało ciało Jezusa - jednego w miejscu głowy, drugiego w miejscu nóg. 13 I rzekli do niej: «Niewiasto, czemu płaczesz?» Odpowiedziała im: «Zabrano Pana mego i nie wiem, gdzie Go położono». 14 Gdy to powiedziała, odwróciła się i ujrzała stojącego Jezusa, ale nie wiedziała, że to Jezus. 15 Rzekł do niej Jezus: «Niewiasto, czemu płaczesz? Kogo szukasz?» Ona zaś sądząc, że to jest ogrodnik, powiedziała do Niego: «Panie, jeśli ty Go przeniosłeś, powiedz mi, gdzie Go położyłeś, a ja Go wezmę». 16 Jezus rzekł do niej: «Mario!» A ona obróciwszy się powiedziała do Niego po hebrajsku: «Rabbuni»⁷, to znaczy: Nauczycielu! 17 Rzekł do niej Jezus: «Nie zatrzymuj Mnie, jeszcze bowiem nie wstąpiłem do Ojca. Natomiast udaj się do moich braci i powiedz im: "Wstępuję do Ojca mego i Ojca waszego oraz do Boga mego i Boga waszego"»⁸. 18 Poszła Maria Magdalena oznajmiając uczniom: «Widziałam Pana i to mi powiedział». (J 20,11-18).

Maria Magdalena nie widzi niczego. Widzi pustkę otoczoną Boską rzeczywistością, reprezentowaną przez Aniołów. Zanim zobaczy Zgo, MM musi zobaczyć siebie. MM płacze nie dlatego, że Jezus umarł, ale dlatego, że zabrano Pana mego. Chciała wspominać Jezusa na sposób ludzki. Potem MM obróciła się. Użyte zostaje słowo estrache, oznaczające nie tylko ruch w przestrzeni, ale także w sensie przenośnym. Czasownik ten zostaje użyty w Jezusowych wezwaniach do nawrócenia. MM odwraca się od grobu czyli od rzeczywistości z której przyszła. Jezus mówi do MM Mario. Jest Dobrym Pasterzem, znającym owce po imieniu. (por. woła on swoje owce po imieniu J 10,3). Nie zatrzymuj Mnie. MM chce zatrzymać Jezusa takim, jakim był przedtem. Gdy MM to zrozumie, powie: Widziałam Pana. Już nie rabbiego, ale Pana.

W poznaniu Boga nie wolno zatrzymać się nigdy. Poznawanie Boga polega na niezatrzymywaniu się na tym, co już zostało o Bogu poznane.

2