CZY DZIESIECINA JEST OBOWIAZKOW Nieznany

CZY DZIESIĘCINA JEST OBOWIĄZKOWA?

Analiza niektórych popularnych błędów w interpretacji Biblii

na przykładzie

nauczania o obowiązku oddawania dziesięciny

przez członków Kościoła

Krzysztof Dubis

Wstęp

Wybaczcie ten przydługawy i nieco „naukowo” brzmiący tytuł — chciałem w miarę spójnie

pokazać, o czym będę pisał. Chcę powiązać ze sobą dwa wątki. Pierwszym z nich jest

przypomnienie podstawowych zasad interpretacji Biblii [egezgezy], a drugim — omówienie

bardzo popularnej, lecz niekoniecznie biblijnej nauki o obowiązku oddawania dziesięciny przez

członków Kościoła.

Ponieważ nasza witryna ma służyć ludowi Bożemu pomocą w rozróżnianiu prawdy od fałszu w

coraz bardziej skomplikowanym gąszczu nowych idei, proroctw i nauk [„baczcie, żeby was kto

nie zwiódł” — jak ostrzegał sam Pan mówiąc o dniach ostatecznych], najlepiej będzie dać

wszystkim do ręki narzędzia pozwalające odróżnić dobro od zła. Sam Pan dał nam swego

Ducha, który wprowadza we wszelką prawdę [Jan 16:13]. Od Niego samego płynie również

umiłowanie prawdy mogące ochronić nas przed teologicznym obłędem [II Tes. 2:10-12]. On

sam wreszcie wyposaża nas we władze poznawcze niezbędne do rozróżniania dobrego od złego

(my mamy jedynie dbać, żeby nie „zardzewiały”) [Hebr. 5:11-14] oraz w Słowo Boże, dzięki

któremu możemy się uczyć, wykrywać i poprawiać błędy, abyśmy byli przygotowani do

czynienia woli Bożej [II Tym. 3:16-17].

Spróbujemy „przećwiczyć” niektóre błędy egzegetyczne, nota bene bardzo popularne wśród

współczesnych chrześcijan, na przykładzie jednej z tych nauk, które często słyszymy, lecz

niewielu osobom przychodzi do głowy, by zastanowić się głębiej nad ich prawdziwością. A jest

nad czym, gdyż akurat wymóg [„przykazanie”] oddawania dziesięciny okrada chrześcijan z

wolności w Chrystusie i z... pieniędzy, które mogliby spożytkować zgodnie z objawioną im

osobiście wolą Bożą.

Zasady interpretacji Biblii będą podawane w dość luźnym porządku, bez jakiejkolwiek gradacji

ważności. Ich kolejność będzie związana z rozwijaniem wątku samej dziesięciny.

ZASADA 1: NALEŻY CZYTAĆ TO, CO JEST NAPISANE

Bardzo proste, prawda? Czasem jednak okazuje się, że zamiast czytać właściwy tekst,

usiłujemy doczytać się w nim tego, co chcemy udowodnić [czyli zamiast egzegezy dokonujemy

tzw. eisegezy].

ZASADA 2: „TEKST BEZ KONTEKSTU JEST PRETEKSTEM”

Każdy rozpatrywany tekst należy czytać w jego kontekście, przechodząc od najbliższego

[kontekst zdania, akapitu] do coraz szerszych [rozdział, księga, wreszcie całe Słowo Boże]. W

ramach kontekstu należy się zastanowić, do kogo jest pisany dany fragment i postawić się na

chwilę w sytuacji jego bezpośrednich adresatów [np. Izraela lub Koryntian].

ZASADA 3: NAJPIERW ZNACZENIE DOSŁOWNE, DOPIERO POTEM ALEGORIA

Należy pamiętać, że Biblia została napisana przez ludzi natchnionych Duchem Świętym do ludzi

czytających ją w Duchu Świętym. Nie znaczy to jednak, że mamy ją czytać w sposób

mistyczny, numerologiczny, czy jakiś inny — należy ją czytać NORMALNIE. Tak, jakby była

listem skierowanym do każdego z nas: rozumiejąc tekst dosłownie, a dopiero wtedy, gdy nie

ma on dosłownego sensu, przechodzić na poziom alegorii [przenośni].

ZASADA 4: CZYTAJMY TEKSTY PARALELNE

Jeśli stoi przed nami problem tematyczny, dobrze jest poszukać w Biblii innych fragmentów

mówiących o tym samym [paralelnych, czyli równoległych]. Wtedy możemy uzyskać pełniejszy

obraz całości. Pamiętajmy, że nauczanie całej Biblii przypomina nieco układankę [puzzle]:

każdy fragment jest na swoim miejscu [wchodzi tam bez wciskania na siłę!] i dopiero wszystkie

razem tworzą cudowną jedność, harmonię, wzajemnie się uzupełniając.

ZASADA 5: WEŹMY POD UWAGĘ RODZAJ LITERATURY

Warto wziąć pod uwagę, z jakim rodzajem literatury mamy do czynienia. Poezję [np. Psalmy]

czyta się nieco inaczej niż narrację [ewangelie], księgi dydaktyczne [np. Przypowieści

Salomona] czy listy lub księgi prorockie. Np. nie powinniśmy wywodzić całych doktryn jedynie

na podstawie jednego z pozdrowień zawartych w listach apostolskich [a tak się zdarza!].

Skoro ustaliliśmy kilka podstawowych reguł hermeneutyki [interpretacji Biblii], przejdźmy do

nauki o dziesięcinie.

Definicja dziesięciny

Biblijna definicja dziesięciny: Rodzaj podatku lub poświęcenia (oddzielenia) dla Pana jednej

dziesiątej płodów ziemi (plonów polnych, owoców drzew) oraz bydła i trzody [III Mojż. 27:30-

W Prawie Mojżeszowym dziesięcina była obowiązkowa (przykazanie), a nie dobrowolna [III

Mojż. 27:34]

Cel dziesięciny

Wspomaganie Lewitów, obcych przybyszów, sieroty i wdowy. Oddawanie dziesięciny było

warunkiem błogosławieństwa dla narodu i ziemi izraelskiej [V Mojż. 26:12-15]

Rodzaje dziesięciny

Zwolennicy nakazu oddawania dziesięciny przez członków Kościoła powinni zdawać sobie

sprawę, że istniały trzy rodzaje dziesięciny (wszystkie obowiązkowe):

1 rodzaj

— Była oddawana raz w roku dla wspomożenia Lewitów [kapłanów] [IV Mojż. 18:21-

24]

Plemię Lewitów nie otrzymało ziemi w dziedzictwie [IV Mojż. 18:20, V Mojż. 12:12, V Mojż.

14:27]. Zostało oddzielone od reszty plemion izraelskich [IV Mojż. 3:39-45, IV Mojż. 3:5-10,

IV Mojż. 8:14-19], żeby służyć Bogu w Przybytku, a później w Świątyni. Dlatego pierwsza

dziesięcina była przeznaczona dla nich, gdyż nie mieli innych źródeł utrzymania.

2 rodzaj

— Była przynoszona do Jerozolimy w czasie świąt [V Mojż. 14:22-27]

3 rodzaj

— Była oddawana co trzy lata i przeznaczano ją dla biednych [V Mojż. 14:28-29]

Każdy trzeci rok był ogłaszany „rokiem dziesięcin” [V Mojż. 26:12]. Gdy Izraelici złożyli

wszystkie swoje dziesięciny, mieli dać trzecią z nich Lewitom, przybyszom i sierotom. Wtedy

dopiero mogli powiedzieć przed Bogiem, że wypełnili Jego przykazanie [V Mojż. 26:12-15].

Według moich uproszczonych wyliczeń suma wszystkich trzech rodzajów dziesięcin stanowiła

średnio 23,3% plonów rocznie.*

Sposób oddawania dziesięciny

Dziesięcinę oddawano raz do roku [nie raz w miesiącu!]. Nie były to pieniądze, lecz płody ziemi

i bydło. Jeżeli ktoś chciał zachować płody [lub bydło], a w zamian dać pieniądze, musiał

wykupić te dobra za sumę powiększoną o dodatkowe 20% [czyli zamiast dziesięciny (10%)

dawał 12%][III Mojż. 27:31]

Jak widać już w tym miejscu, współczesna definicja dziesięciny w ogóle nie jest biblijna.

Zachodzi pogwałcenie zasady nr 2 [wyrwanie pojęcia z jego kontekstu] oraz zasady nr 4

[ignorowanie tekstów paralelnych].

SŁYNNY FRAGMENT Z KSIĘGI MALACHIASZA

„Zaiste Ja, Pan, nie zmieniam się, lecz i wy nie przestaliście być synami Jakuba. Od dni

waszych ojców odstępowaliście od moich przykazań i nie przestrzegaliście ich. Nawróćcie się

do mnie, wtedy i Ja zwrócę się ku wam — mówi Pan Zastępów. Lecz wy pytacie: W czym mamy

się nawrócić?

Czy człowiek może oszukiwać Boga? Bo wy mnie oszukujecie! Lecz wy pytacie: W czym cię

oszukaliśmy? W dziesięcinach i daninach. Jesteście obłożeni klątwą, ponieważ mnie

oszukujecie, wy, cały naród. Przynieście całą dziesięcinę do spichlerza, aby był zapas w

moim domu, i w ten sposób wystawcie mnie na próbę! — mówi Pan Zastępów — czy wam nie

otworzę okien niebieskich i nie wyleję na was błogosławieństwa ponad miarę.

I zabronię potem szarańczy pożerać wasze plony rolne, wasz winograd zaś w polu nie będzie

bez owocu — mówi Pan Zastępów. Wszystkie narody będą was nazywać szczęśliwymi, bo

będziecie krajem uroczym — mówi Pan Zastępów.” [Mal. 3:6-12]

Powyższy tekst jest bardzo często stosowany w kościołach, by „zachęcić” wierzących do

oddawania dziesięciny. Naprawdę, warto przyjrzeć mu się bliżej. Dla większe przejrzystości

zrobimy to w punktach odpowiadających wytłuszczonym fragmentom.

1. Do kogo adresowany jest ten tekst?

Bóg zwraca się do narodu izraelskiego (synów Jakuba), którzy łamią przykazania tak, jak

czynili to ich fizyczni ojcowie. Tekst nie jest skierowany do Kościoła, bo Kościół nie jest

Izraelem. W duchowym sensie w Kościele „nie ma Żyda ani Greka” [Gal. 3:28], ponieważ Jezus

„stworzył w sobie samym z dwóch [Żyda i Greka] jednego nowego człowieka i pojednał

obydwóch z Bogiem przez krzyż” [Ef. 2:15-16].

Nie każdy tekst Starego Testamentu ma bezpośrednie zastosowanie do Kościoła. Musimy

pamiętać, że Izrael był związany z Bogiem Przymierzem Mojżeszowym. Umowa ta, której

rdzeniem był Zakon, była obwarowana klauzulą błogosławieństw (w przypadku jej

dotrzymywania) zapisanych w V Mojż. 28:1-14 oraz klauzulą przekleństw (w przypadku jej

złamania) zapisanych w V Mojż. 28:15-69. Podkreślam, że umowa ta została zawarta

wyłącznie z potomkami Abrahama według ciała (Żydami).

Izrael złamał tę umowę (Przymierze Mojżeszowe) i spadły nań zapowiedziane przekleństwa. Nie

oznacza to, że Bóg przestał kochać naród wybrany. Wielokrotnie wzywał ich do nawrócenia jak

mąż wzywa niewierną żonę do powrotu [Ez. 16 i inne księgi prorockie]. Wreszcie zapowiedział

zawarcie Nowego Przymierza z Izraelem:

„Oto idą dni — mówi Pan — że zawrę z domem izraelskim i z domem judzkim nowe

przymierze. Nie takie przymierze, jakie zawarłem z ich ojcami (...), które to przymierze

oni zerwali, chociaż Ja byłem ich Panem — mówi Pan (...)” [Jer. 31:31-32].

Do tej umowy (nazwanej Nowym Przymierzem) Bóg zapragnął włączyć pogan [Iz. 55:1-5; Ef.

2:11-20]. Nowa umowa, na podstawie której powstał Kościół, jest lepsza niż stara [zawarta z

Izraelem] [Hebr. 8:1-13] i nie zawiera klauzul fizycznego [materialnego]

błogosławieństwa ani przekleństwa [Jer. 31:31-37].

„Lecz takie przymierze zawrę z domem izraelskim po tych dniach, mówi Pan: Złożę mój zakon

w ich wnętrzu i wypiszę go na ich sercu. Ja będę ich Bogiem, a oni będą moim ludem. I już nie

będą siebie nawzajem pouczać, mówiąc: Poznajcie Pana! Gdyż wszyscy oni znać mnie będą, od

najmłodszego do najstarszego z nich — mówi Pan — odpuszczę bowiem ich winę, a ich grzechu

nigdy nie wspomnę. (...) Nie odrzucę całego potomstwa Izraela mimo wszystko, co uczynili —

mówi Pan.” [Jer. 31:34,37]

Temat jest szeroki i być może kiedyś się nim zajmiemy obszerniej. Na razie poprzestańmy na

tym, że ani błogosławieństwa ani przekleństwa z V Mojż. 28 nie dotyczą Kościoła, ponieważ nie

wynikają z umowy Nowego Przymierza. Dlatego zarówno obłożenie klątwą jak i wylanie

[materialnego] błogosławieństwa ponad miarę uwarunkowane przestrzeganiem

przykazań zakonu — także związanych z systemem świątynnym (a takim jest dziesięcina) —

odnosi się wyłącznie do Izraela pod Starym Przymierzem.

„Nie troszczcie się o życie swoje, co będziecie jedli, ani o ciało swoje, czym się

przyodziewać będziecie. (...) Tego wszystkiego bowiem ludy tego świata szukają; wie

zaś Ojciec wasz, że tego potrzebujecie. Lecz szukajcie Królestwa jego, a tamto będzie

wam dodane” [Łuk. 12:22,30-31]

„Niech życie wasze będzie wolne od chciwości; poprzestawajcie na tym, co posiadacie; sam

bowiem powiedział: Nie porzucę cię ani cię nie opuszczę” [Hebr. 13:5]

Zarówno obietnice materialnego błogosławieństwa jak i grożenie wierzącym klątwą są

sprzeczne z zasadą interpretacji nr 2 [„Tekst bez kontekstu jest pretekstem”] oraz zasady nr 4

[„Czytajmy teksty paralelne”].

2. Dokąd należy zanosić dziesięcinę?

„Do spichlerza, aby był zapas w moim domu”. Problem polega na tym, że Kościół nie jest

domem Bożym w sensie świątyni, lecz domostwem [oikos] w sensie rodziny [I Piotra 2:5; Ef.

2:19 i in.]. Domem Bożym w sensie świątyni jest teraz ciało każdego wierzącego [II Kor. 6:19].

Nie mamy również spichlerzy, ani Lewitów pobierających dziesięciny [kapłaństwo jest

powszechne]. O sieroty i wdowy Kościół dba w inny sposób niż wynikało to z przepisów Prawa

Mojżeszowego [Dz.Ap. 4:32-37; II Kor. 8:1-8,14-15; 9:1-5]. Nie możemy zanosić dziesięciny

do Świątyni, ani nie pielgrzymujemy raz w roku do Jerozolimy z naszym bydłem i płodami

rolnymi.

Traktowanie kasy zborowej jako „spichlerza”, a zboru jako „domu Bożego” jest nieuprawnioną

alegorią i naruszeniem zasady interpretacji nr 3 [„Najpierw znaczenie dosłowne”] i zasady nr 1

[„Czytać to, co jest napisane”]

3. Czy Kościół jest jednym narodem mieszkającym w konkretnym kraju?

Oczywiście, że nie. Dlatego stwierdzenie „Wszystkie narody będą was nazywać szczęśliwymi,

bo będziecie krajem uroczym” nie może odnosić się do Kościoła.

Jeśli spróbujemy „na siłę” zrobić z tego alegorię, to pogwałcimy zasadę interpretacji nr 3

[„Najpierw znaczenie dosłowne, a potem dopiero alegoria”] — wszak tekst posiada wyraźne

znaczenie literalne i nie trzeba się w nim doszukiwać przenośni.

DZIESIĘCINA W NOWYM TESTAMENCIE I WCZESNYM KOŚCIELE

Zanim omówimy wypowiedzi Jezusa na temat dziesięciny [a szczególnie ich kontekst!],

zauważmy kilka podstawowych faktów:

— W Nowym Testamencie nie ma nakazu oddawania dziesięciny. Apostołowie zebrani na

soborze w Jerozolimie mieli za zadanie rozstrzygnąć, które elementy zakonu należałoby zalecić

braciom pochodzącym z pogan. Nie ma wśród nich dziesięciny. [Dz.Ap. 15:19-20]

— W Liście do Hebrajczyków czytamy, że tylko Lewici mają prawo pobierać dziesięcinę [7:5]

— Dziesięcina była obowiązkiem i częścią systemu świątynnego. Nowy Testament zamiast

obowiązku wprowadza dobrowolność dawania i zachętę do hojności, nie ustalając wysokości

ofiar. [II Kor. 9:6-15]

— Ireneusz z Lyonu (jeden z tzw. Ojców Kościoła) [120-202 r.n.e.] pisze w dziele pt. „Przeciw

heretykom”: „I dlatego nasz Pan zamiast [przykazania] „Nie będziesz cudzołożył” zakazał

nawet pożądliwości; zamiast przykazania „nie zabijaj” zabronił gniewu; a zamiast przepisu

oddawania dziesięcin nakazał dzielić się z biednymi całym naszym mieniem” [Księga XIII].

...ALE PRZECIEŻ JEZUS NIE ZNIÓSŁ DZIESIĘCIN, A NAWET MÓWIŁ O NICH DO FARYZEUSZY!

Pierwsza i zasadnicza sprawa: Jezus nie przyszedł znieść zakonu, ale go wypełnić [Mat. 5:17-

19]. Nowe Przymierze weszło w życie dopiero w momencie Jego śmierci na krzyżu [„to jest

krew moja nowego przymierza” — Mat. 26:28]. Przez całe życie Jezus „podlegał zakonowi”

[Gal. 4:4], więc nie mógł znieść dziesięciny przed swoim ukrzyżowaniem.

Należy jednak pamiętać, że rdzeniem Nowego Przymierza jest „zakon zapisany w sercach” [Jer.

31:33] czyli inaczej „zakon Chrystusowy” [Gal. 6:2]. Czym się różni „zakon Chrystusowy” od

„zakonu Mojżeszowego”? Przede wszystkim funkcją — dla ludzi zbawionych nie jest już sędzią

lecz wskazówką [I Tym. 1:8-11; II Tym. 3:16-17]. Poza tym, „zakon jest duchowy” [Rzym.

7:14], a przykazania dobre i sprawiedliwe [Rzym. 7:12]. Złamanie przykazania jest grzechem,

z którego należy pokutować [I Jana 1:9-10;3:4].

Tora, Prorocy i Pisma zawierają jednak pewne części i przykazania odnoszące się ściśle do

„konstytucji” teokratycznego państwa Izrael oraz panującego w nim systemu świątynnego.

Dlatego też, nie odbierając im natchnienia i pożytecznych dla nas treści w sensie przestróg i

wskazówek [I Kor. 10:1-11], musimy pamiętać, że:

„(...) Są to tylko przepisy zewnętrzne, nałożone do czasu zaprowadzenia nowego

porządku. Lecz Chrystus, który się zjawił jako arcykapłan dóbr przyszłych, wszedł przez

większy i doskonalszy przybytek, nie ręką zbudowany, to jest nie z tego stworzonego świata

pochodzący, wszedł raz na zawsze do świątyni nie z krwią kozłów i cielców, ale z własną

krwią swoją, dokonawszy wiecznego odkupienia” [Hebr. 9:10-12].

Prawa duchowe pozostają na zawsze. Przepisy zewnętrzne były nałożone tylko do czasu

zaprowadzenia nowego porządku. Nakaz oddawania dziesięciny był przepisem zewnętrznym,

świątynnym i „podatkowym”, który stracił sens w momencie „wejścia Arcykapłana przez

większy i doskonalszy przybytek z własną krwią” [Hebr. 9:11-12] i „połączenia w jedną całość

wszystkiego, i tego, co jest na niebiosach, i tego, co jest na ziemi w Nim” [Ef. 1:10].

Pan Jezus rozmawiał z faryzeuszami na temat dziesięciny. Po co? Przeczytajmy ten fragment:

„Biada wam, uczeni w Piśmie i faryzeusze, że dajecie dziesięcinę z mięty i z kopru, i z kminku,

a zaniedbaliście tego, co ważniejsze w zakonie: sprawiedliwości, miłosierdzia i wierności; te

rzeczy należało czynić, a tamtych nie zaniedbywać. Ślepi przewodnicy! Przecedzacie komara, a

połykacie wielbłąda” [Mat. 23:28-29]

Jezus wykorzystał temat dziesięciny i nadgorliwości faryzeuszy w sprawach mniej istotnych,

żeby im pokazać, jakie są naprawdę ich serca: „Przecedzają komara” [oddają dziesięcinę nawet

z plonów działek i przydomowych ogródków], a jednocześnie „połykają wielbłąda” [nie

dochowują podstawowych przykazań sprawiedliwości, miłosierdzia i wierności] — a przecież

sam Pan mówi:

„Nie potrzebują zdrowi lekarza, lecz ci, co się źle mają. Idźcie i nauczcie się, co to znaczy:

Miłosierdzia chcę, a nie ofiary! Nie przyszedłem bowiem wzywać sprawiedliwych, lecz

grzeszników” [Mat. 9:12-13]

Faryzeusze uważali się za sprawiedliwych, bo... oddawali dziesięcinę nawet z mięty i z kopru.

Tymczasem owo poczucie własnej sprawiedliwości zaślepiało ich na prawdziwy stan własnych

serc [czy przypadkiem u wielu współczesnych chrześcijan nie jest podobnie?].

Nie można zatem powoływać się na Mat. 23:28-29 [ani na Łuk. 18:9-14] utrzymując, że Jezus

bronił w tych fragmentach dziesięciny — nie bronił, tylko wykorzystał jako ilustrację coś, co

było wtedy oczywiste dla wszystkich Żydów [podlegających zakonowi]. Swoją drogą, na tej

samej zasadzie można by twierdzić, że w przypowieści o nieuczciwym zarządcy [Łuk. 16:1-8]

nasz Pan popiera kłamstwo i matactwo!

A więc znów wraca problem zasad interpretacji. Zasada nr 2 pozwoliłaby nam odczytać

wypowiedzi Jezusa zgodnie z jej kontekstem i zrozumieć, że dziesięcina była tutaj jedynie

ilustracją — fakt, że Jezus o czymś mówi, nie oznacza, że to popiera! Zasada nr 4

doprowadziłaby nas do „tekstu paralelnego” o miłosierdziu i ofierze z Mat. 9:12-13 [a nawet

Ps. 50:13-23], dzięki czemu zobaczylibyśmy wątek własnej sprawiedliwości i dobrego

samopoczucia faryzeuszy, które było zgubne dla ich dusz.

ABRAHAM DAŁ DZIESIĘCINĘ, CZYLI „MISTYCZNE PRAWO DZIESIĘCINY SPRZED ZAKONU”

„A gdy wracał po zwycięstwie nad Kedorlaomerem i królami, którzy z nim byli, wyszedł mu na

spotkanie król Sodomy do doliny Szewe, doliny królewskiej. Melchisedek zaś, król Salemu,

wyniósł chleb i wino. A był on kapłanem Boga Najwyższego. I błogosławił mu, mówiąc: Niech

będzie błogosławiony Abram przez Boga Najwyższego, stworzyciela nieba i ziemi! I Niech

będzie błogosławiony Bóg Najwyższy, który wydał nieprzyjaciół twoich w ręce twoje! A Abram

dał mu dziesięcinę ze wszystkiego” [I Mojż. 14:17-20; Hebr. 7:1-10]

„Ten to Melchisedek, król Salemu, kapłan Boga Najwyższego, który wyszedł na spotkanie

Abrahama, gdy wracał po rozgromieniu królów, pobłogosławił mu, Abraham zaś dał mu

dziesięcinę ze wszystkiego. Imię jego znaczy najpierw król sprawiedliwości, następnie zaś król

Salemu, to jest król pokoju.

„Bez ojca, bez matki, bez rodowodu, nie mający ani początku dni, ani końca życia, lecz

podobny do Syna Bożego, pozostaje kapłanem na zawsze. Patrzcie tedy, jak wielki jest ten,

któremu nawet patriarcha Abraham dał dziesięcinę z najlepszego łupu” [Hebr. 7:1-4]

Czy powyższe fragmenty nauczają, że istnieje jakiś „odwieczny nakaz” oddawania dziesięciny,

wprowadzony jeszcze przez nadaniem Zakonu Mojżeszowego?

Na wstępie zauważmy, że Abraham nie otrzymał nakazu oddawania dziesięciny z plonów i

bydła. Nie czytamy również, żeby taką dziesięcinę składał w sposób regularny. Zresztą, gdzie i

komu miałby ją oddawać? Melchizedeka spotkał tylko jeden raz. To po pierwsze.

Po drugie, Abraham złożył Melchizedekowi dziesięcinę [dokładnie: dziesiątą część, a nie

podatek] z łupów wojennych [I Mojż. 14:20-24; Hebr. 7:4]. Dziesięcina dotyczy plonów i bydła,

a nie wojennych zdobyczy [V Mojż. 26:12-15].

Po trzecie, Abraham jednorazowo i dobrowolnie uczcił Melchizedeka dziesięciną, uznając

jego wyższość [Hebr. 7:4]. Natomiast jego wnuk Jakub uczynił dobrowolny ślub przed

Panem, że będzie dawał Mu dziesięcinę ze wszystkiego, co od Niego otrzyma [I Mojż. 28:20-

22]. Najwyraźniej wcześniej tego nie robił, bo Bóg tego odeń nie wymagał.

Autor Listu do Hebrajczyków pisze o dziesięcinie żeby pokazać, że Melchizedek był wyższy od

patriarchy Abrahama, ponieważ wziął od niego dziesięcinę i pobłogosławił mu. „A rzecz to

bezsporna, że mniejszy od większego otrzymuje błogosławieństwo” [7:7]. Następnie mówi o

Chrystusie jako kapłanie „według porządku Melchizedeka” [7:11]. Dzięki Niemu następuje

zmiana kapłaństwa, a „skoro zmienia się kapłaństwo, musi też nastąpić zmiana zakonu”

[7:12].

Arcykapłan Jezus „objął o tyle znakomitszą służbę, o ile lepszego przymierza jest

pośrednikiem, które zostało ustanowione w oparciu o lepsze obietnice. Gdyby bowiem pierwsze

przymierze nie było bez braków, nie szukanoby miejsca na drugie. Albowiem ganiąc ich mówi:

Oto idą dni, mówi Pan, a zawrę z domem Izraela i domem Judy przymierze nowe” [Hebr. 8:6-

8].

Jak wspomnieliśmy wyżej, w nowym przymierzu zanikają przepisy zewnętrzne, nałożone do

czasu zaprowadzenia porządku [Hebr. 9:8-10]. Należą do nich wszystkie regulacje świątynne i

systemowe z nakazem oddawania dziesięciny włącznie.

Oddanie dziesięciny przez Abrahama i Jakuba to po prostu fakty historyczne, a motywacją

obydwóch patriarchów nie było posłuszeństwo przykazaniu [które wtedy jeszcze nie istniało],

lecz dobrowolny akt uwielbienia Boga.

Wracając do zasad interpretacji Słowa Bożego, wystarczy czytać to, co jest napisane [zasada nr

1] o Abrahamie i brać pod uwagę kontekst nauczania z Listu do Hebrajczyków [zasada nr 2],

żeby nie pobłądzić w sprawie dziesięciny. Nie istnieje żadne „mistyczne prawo” nakazujące

dawać dziesięcinę od początku stworzenia!

JEŻELI MUSIMY ODDAWAĆ DZIESIĘCINĘ, TO TYM BARDZIEJ POWINNIŚMY SIĘ OBRZEZAĆ!

Skoro mowa o „odwiecznych zasadach” panujących jeszcze przed wprowadzeniem zakonu, to

jedną z podstawowych jest obrzezanie. Bóg nakazał Abrahamowi obrzezać siebie i wszystkich

potomków po nim, wprowadzając ten nakaz jako „przymierze wieczne” [I Mojż. 17:10-14].

Zwolennicy teorii o nakazie oddawania dziesięciny „dlatego, że Abraham ją oddał”, powinni być

konsekwentni i obrzezać siebie oraz swoich synów — wszak Abraham to uczynił!

Biblia naucza jednak, że jedno i drugie jest elementem przymierza między Bogiem a

potomstwem Abrahama według ciała. Prawdziwym Żydem jest według Boga ten, kto ma

obrzezane ciało i obrzezane serce [Rzym. 2:25-29]. Taki jest zarówno potomstwem [gr.

„sperma”] jak i dzieckiem [gr. „tekna”] Abrahama — nauczanie na temat różnicy między

jednym i drugim znajdziemy w Ewangelii Jana 8:31-44.

Bóg obiecał Abrahamowi, że będzie „ojcem wielu narodów” [I Mojż. 17:5]. Każdy, kto uwierzy

Bogu, staje się dzieckiem [tekna] Abrahama, gdyż tak jak on „uwierzył Bogu i zostało mu to

poczytane ku usprawiedliwieniu” [I Mojż. 15:6; Gal. 3:6]. Poganin [czyli nie-Żyd], który

nawraca się i zostaje zbawiony przez wiarę w Jezusa Chrystusa, zostaje usprawiedliwiony przed

Bogiem i otrzymuje Ducha Świętego. Tak wypełnia się obietnica dana Abrahamowi: „W tobie

będą błogosławione wszystkie narody” [Gal. 3:5-9].

Dzieckiem Abrahama staje się każdy człowiek o obrzezanym sercu — może to być Żyd [który

oprócz tego jest obrzezany na ciele jako jego fizyczny potomek] lub poganin [nie-Żyd, który

nie musi się obrzezywać]. Apostoł Paweł zwalczał fałszywą ewangelię mówiącą, że poganie

muszą się obrzezać, aby zostali zbawieni [Gal. 3-4].

Równie fałszywa jest teoria mówiąca, że aby się Bogu podobać, nie „podpaść Mu” i nie zasłużyć

na klątwę oraz żeby opływać w bogactwa [„błogosławieństwo materialne ponad miarę” z

Malachiasza i „przepełnione stodoły” z Przypowieści Salomona 3:9-10], należy oddawać

dziesięcinę do zboru.

Pytanie: Czy setki wdów i emerytów, którzy skrupulatnie oddają dziesięcinę [a nawet czasem

biorą pożyczki, żeby zapłacić zaległe dziesięciny — słyszałem osobiście o takich przypadkach!]

rzeczywiście pławią się w luksusach? Jeśli teoria nie pasuje do faktów, to trzeba zmienić teorię

[w tym przypadku interpretację biblijnego nauczania o dziesięcinie].

W JAKI SPOSÓB BÓG MOTYWUJE DO OCHOTNEGO DAWANIA?

Skoro dziesięcina nie jest obowiązkowa w Nowym Przymierzu, to jak się przedstawia

nowotestamentowe nauczanie na temat dawania?

Podczas nawrócenia i odrodzenia z Ducha Świętego Bóg „zamiast serca kamiennego daje nam

serce mięsiste” i „ducha nowego daje do naszego wnętrza” [Ez. 36:26]. Składa również

[duchowy] zakon w naszym wnętrzu i wypisuje go na naszym sercu [Jer. 31:33]. W ten sposób

uzdalnia nas do wypełniania przykazań „zakonu Chrystusowego”, którego filarami są miłość

Boga i miłość bliźniego.

„Bo wy do wolności powołani zostaliście, bracia; tylko pod pozorem tej wolności nie pobłażajcie

ciału, ale służcie jedni drugim w miłości. Albowiem cały zakon streszcza się w tym jednym

słowie, mianowicie w tym: Będziesz miłował bliźniego swego, jak siebie samego. (...) A jeśli

Duch was prowadzi, nie jesteście pod zakonem [tzn. przykazania was nie potępiają, bo

jesteście w Chrystusie — Rzym. 8:1-2] (...). Jedni drugich brzemiona noście, a tak wypełnicie

zakon Chrystusowy” [I Jana 5:2]

Aby dawać, nie musimy już mieć przed sobą marchewki błogosławieństwa, a za plecami — kija

przekleństwa [jak to było w zakonie Mojżeszowym]. Jednym z ważniejszych fragmentów o

dawaniu jest II Kor. 9:6-15, często niestety mylnie interpretowany [przynajmniej częściowo].

Należy go przeczytać w kontekście szerszego fragmentu, czyli od początku 8 rozdziału. Paweł

pisze o łasce Bożej okazanej zborom macedońskim [8:1]. W czym się ta łaska przejawiła? W

nadzwyczajnym bogactwie ich ofiarności mimo skrajnego ubóstwa [8:2]. Uznali bowiem za

przywilej, że mogli „uczestniczyć w dziele miłosierdzia dla świętych” [ubogich braci w

Jerozolimie] [8:4]. Paweł pisze do Koryntian, że nie chce im niczego nakazywać w sprawach

finansowych, lecz podaje Macedończyków za wzór dobroczynności — nie pisze ani słowa o

dziesięcinach! [8:8].

Następnie apostoł radzi, żeby ochotne postanowienie wykonać w miarę posiadanych środków i

nie obciążać siebie w imię ulżenia innym [8:10-13]. Chodzi o to, by nadmiar jednych braci

wyrównał niedostatek innych [8:14-15]. Misji dostarczenia daru dla braci w Jerozolimie podjął

się Tytus, wyznaczony przez inne zbory [8:16-19] do grupy zaufanych posłańców [8:20-24].

Miłosierdzie dla świętych jest sprawą oczywistą [9:1], a gotowość Koryntian „już od zeszłego

roku” zachęciła Macedończyków do wielkiej ofiarności wspomnianej powyżej [9:2]. Paweł posłał

[prawdopodobnie] list przez braci, którzy mieli sprawdzić stan gotowości Koryntian z ich

darem, żeby się przypadkiem nie okazało podczas jego przybycia wraz z grupą

Macedończyków, że są nie przygotowani — byłby wstyd! [9:3-5].

Teraz czytamy 9:6-15

„A powiadam: Kto sieje skąpo, skąpo też żąć będzie, a kto sieje obficie, obficie też żąć

będzie. Każdy, tak jak sobie postanowił w sercu, nie z żalem albo z przymusu; gdyż

ochotnego dawcę Bóg miłuje.

A władny jest Bóg udzielić wam obficie wszelkiej łaski, abyście [mając samowystarczalność

mogli obfitować ku każdemu czynowi dobremu], jak napisano: Szczodrze rozdaje, udziela

ubogim, sprawiedliwość jego trwa na wieki.

A ten, który daje ziarno siewcy i chleb na pokarm, da i pomnoży zasiew wasz, i przysporzy

owoców sprawiedliwości waszej; [we wszystkim ubogacani ku całej prostocie, która

sprawia przez nas dziękowanie Bogu]. Bo sprawowanie tej służby nie tylko wypełnia braki u

świętych, lecz wydaje też obfity plon w licznych dziękczynieniach, składanych Bogu.

Doznawszy dobrodziejstwa tej służby, chwalić będą Boga za to, że podporządkowujecie się

wyznawanej przez siebie ewangelii Chrystusowej i za szczerą wspólnotę z nimi i ze

wszystkimi; a modląc się za was, tęsknić będą za wami z powodu nader obfitej łaski Bożej,

która spływa na was.

Bogu niech będą dzięki za niewysłowiony dar jego.”

[9:6-15 — w nawiasach kwadratowych podałem tekst z przekładu interlinearnego, odbiegający

od tłumaczenia „brytyjki”].

Stwierdzenie „Kto sieje skąpo, skąpo też żąć będzie, a kto sieje obficie, obficie też żąć będzie”

nie jest namawianiem do zrobienia „interesu” z Panem Bogiem. Nasze dawanie musi

być czyste, a nie interesowne [ja zasieję, a Bóg mi odda!]. Takie postawienie sprawy jest

cyniczne, obrzydliwe i nie ma nic wspólnego z całym kontekstem tego fragmentu. Niestety, jest

ono popularne, szczególnie w kręgach Ruchu Wiary [„wsiej we mnie swój samochód!”].

Jeśli obficie „zasiejemy” miłosierdzie i ofiarność, to będziemy „żąć”... owoce sprawiedliwości

[9:10], a nasza służba wyda plon w licznych dziękczynieniach, składanych Bogu [9:11].

Ponadto, odbierze On sobie chwałę za to, że podporządkowujemy się wyznawanej ewangelii

Chrystusowej [9:13], a braterska więź ulegnie wzmocnieniu [9:13-14]. Zaiste, jest to dar

niewysłowiony [9:15].

A co z [rzekomo] obiecanymi pieniędzmi z zamian za obfite dawanie? Wbrew teoriom o „sianiu

pieniędzy i zbieraniu bogactwa”, Bóg da nam... jedynie samowystarczalność, żebyśmy mogli

dobrze czynić [9:8]. Ponadto, będziemy „ubogaceni ku prostocie”, z którą inni będą dziękowali

Bogu [9:11].

Sami widzicie, do czego prowadzi wyrywanie tekstu o zasiewie z kontekstu całości.

Rozdziały 8 i 9 II Listu do Koryntian mówią o dobroczynności wobec ubogich braci i postawie

ochotnego dawania, lecz bez przymusu i bez żalu, jak sobie postanowimy w sercu. Jeśli

Pan przekona nas do dawania jakiejś sumy czy dowolnej części zarobków w określonym celu,

to chwała Mu za to! Nikt jednak nie ma prawa nam nakazywać ani manipulować nami w celu

skłonienia do dawania pieniędzy — to się nazywa wyłudzenie i jest karalne.

Apostoł Paweł pisze o dawaniu na konkretne cele. Mówi np. o pomocy finansowej dla

usługujących, którzy poświęcili się całkowicie służbie, choć sam z tego prawa nie korzystał,

„aby nie stawiać przeszkód ewangelii Chrystusowej” [I Kor. 9:6-12]. Sam był na tyle wrażliwy

na biedę Koryntian, że wolał pracować własnymi rękami [mimo swego wykształcenia szył

namioty w firmie „Akwila & Pryscylla” — Dz.Ap. 18:3] niż obciążać finansowo tych, którym

usługiwał.

Zbór powinien wspierać wdowy pozbawione pomocy [I Tym. 5:16]. Należy również wspomagać

ubogich, których „zawsze u siebie mieć będziemy” [Jan 12:8]. Nie powinniśmy natomiast

promować nieróbstwa i pomagać tym, którym nie chce się pracować [II Tes. 3:6-12]. Bogatsi

chrześcijanie powinni być hojni i dzielić się z innymi, gromadząc sobie skarb w niebie [I Tym.

6:17-19].

Zasadą naczelną leżącą u podstaw dawania jest jednak miłość do Boga i bliźniego:

„Jeśli brat albo siostra nie mają się w co przyodziać i brakuje im powszedniego chleba, a ktoś z

was powiedziałby im: Idźcie w pokoju, ogrzejcie się i nasyćcie, a nie dalibyście im tego, czego

ciało potrzebuje, cóż to pomoże? Tak i wiara, która nie ma uczynków, martwa jest sama w

sobie” [Jak. 2:15-17]

„Jeśli ktoś posiada dobra tego świata, a widzi brata w potrzebie i zamyka przed nim serce

swoje, jakże w nim może mieszkać miłość Boża? Dzieci, miłujmy nie słowem ani językiem, lecz

czynem i prawdą” [I Jana 3:17-18]

Podsumowanie

Istnieje kilka prostych zasad interpretacji Pisma, nie wymagających znajomości hebrajskiego

ani greki. Dzięki Duchowi Świętemu możemy rozumieć i przyjmować biblijne nauczanie, które

„uczy prostaczka mądrości” [Ps. 19:8] i „zostało objawione prostaczkom, a zakryte przed

mądrymi”, bo tak się Bogu upodobało [Mat. 11:25-26].

Posiadając takie narzędzia, możemy śmiało iść prostą drogą Pańską, nie zbaczając ani w

prawo, ani w lewo. Nie musimy polegać na człowieku, lecz możemy rozwijać zdolność słuchania

głosu Jezusa i odróżniać Jego nauczanie od błędu i fałszu nauk ludzkich. Bóg powołał w

Kościele ludzi, których wyposażył w dar nauczania [Ef. 4:11], których nauczanie trzeba

weryfikować na podstawie Słowa Bożego „sprawdzając Pisma, czy tak się rzeczy mają” [Dz.Ap.

17:11].

Prawidłowe stosowanie prostych zasad interpretacji Słowa Bożego prowadzi do wniosku, że w

Nowym Przymierzu nie ma obowiązku oddawania dziesięciny. Najbardziej popularne wersety,

na które powołują się zwolennicy dziesięciny w Kościele, okazują się być albo wyrwane z

kontekstu, albo nie przeczytane dokładnie, albo niezgodne z resztą nauczania Biblii na ten

temat.

Niestety, większość z nas traktowała nauczanie o dziesięcinie jako oczywiste i nie zadawaliśmy

sobie trudu, by skonfrontować je ze Słowem Bożym. Szkoda, bo chyba warto. Z tej konfrontacji

wynika, że wpływy do zborowej kasy powinny pochodzić z „ochotnych serc”, a nie z obowiązku.

Ale skąd wziąć ochotne serca?

Z autentycznej miłości do Jezusa, bojaźni Bożej i pragnienia czystości przed Panem rodzą się

święte motywacje. Oczywiście, łatwiej wydać dekret o obowiązku oddawania dziesięciny lub

wyłudzić od wiernych pieniądze przy pomocy manipulacji — to nie kosztuje tyle, ile szczera

pokuta, wysiłek powrotu na ścieżki Pańskie i modlitewna praca nad utrzymaniem się na nich.

Podobnie jak łatwiej stworzyć kościelną hierarchię niż żywe Ciało Chrystusa. Dlaczego? Bo to

nie wymaga śmierci starego człowieka i jego pożądliwości.

„Kto czyni nieprawość, niech nadal czyni nieprawość, a kto brudny, niech nadal się brudzi, lecz

kto sprawiedliwy, niech nadal czyni sprawiedliwość, a kto święty, niech nadal się uświęca.

Oto przyjdę wkrótce, a zapłata moja jest ze mną, by oddać każdemu według jego uczynku. Ja

jestem alfa i omega, pierwszy i ostatni, początek i koniec. Błogosławieni, którzy piorą swoje

szaty, aby mieli prawo do drzewa żywota i mogli wejść przez bramy do miasta.

Na zewnątrz są psy i czarownicy, i wszetecznicy, i zabójcy, i bałwochwalcy, i wszyscy, którzy

miłują kłamstwo i czynią je” [Obj. 22:11-15]

_________________________

* W celu dokonania dokładniejszych obliczeń należałoby wziąć pod uwagę inne czynniki, jak

rok szabatowy, dziesięcina królewska i lata, w których oddawano poszczególne rodzaje

dziesięcin. Biorąc pod uwage szczegółowe dane, średnioroczna suma dziesięcin według różnych

obliczeń wahała się między 14,28% a 23,3% dochodów. Rabini opracowali system, z którym

można się zapoznać pod adresem:

http://www.jewishencyclopedia.com/view.jsp?artid=227&letter=T

Dziesięcina cz. II czyli o dawaniu

Wstęp, czyli jak myślimy o dawaniu

Niniejszy artykuł powstał w odpowiedzi na zapotrzebowanie czytelników, którzy po

przeczytaniu części pierwszej zadają sobie proste pytania: „W takim razie co z dawaniem?”,

„Jeśli nie dziesięcina, to co?” oraz „Jak utrzymać zbór nie nauczając o dziesięcinie?”

Zauważyłem, że większość pytań i wątpliwości dotyczących dawania wiąże się (pośrednio lub

bezpośrednio) z PIENIĘDZMI. Prawdopodobnie jest to wynik zmian, zachodzących w

mentalności chrześcijan pod wpływem różnych ruchów i ich przedstawicieli w ciągu ostatnich

kilkudziesięciu lat. Dawanie zostało przez nich sprowadzone do swoistej inwestycji, która

powinna się zwrócić [w formie pieniędzy, oczywiście] dającemu z nawiązką. Ubóstwo zaczęto

kojarzyć z przekleństwem, a nawet związaniem „duchem ubóstwa”. Zmęczonym, ciężko

pracującym [lub bezrobotnym] wmawia się, że powinni być „głową a nie ogonem”, że „będą

mogli pożyczać innym, ale sami nie będą od nikogo pożyczać”. Muszą jedynie uwierzyć, że

bogactwo im się należy jako dzieciom Bożym [nieprawda] oraz „zasiać” czyli... wrzucić

pieniądze do wiaderka, które po raz kolejny krąży po sali. Do tego wątku powrócimy później.

Wielu gościnnie „występujących” ewangelistów i nauczycieli zapomniało najwyraźniej o

zasadach, które wyraźnie nakreślił sam Pan Jezus w sprawach „zapłaty dla robotnika”

głoszącego Słowo:

„Darmo wzięliście, darmo dawajcie. Nie miejcie w trzosach swoich złota ani srebra, ani miedzi,

ani dwu sukien, ani sandałów, ani laski; albowiem godzien jest robotnik wyżywienia

swego” [Mat. 10:8-10]

„A gdy do jakiegoś domu wejdziecie, najpierw mówcie: Pokój domowi temu. A jeśli tam będzie

syn pokoju, spocznie na nim pokój wasz, a jeśli nie, wróci do was. W domu tym pozostańcie,

jedząc i pijąc to, co u nich jest; godzien jest bowiem robotnik zapłaty swojej. (...) A

jeśli do jakiegoś miasta wejdziecie i przyjmą was, spożywajcie to, co wam podadzą”

[Łuk. 10:5-8]

W tym kontekście apostoł Paweł pisze do Galacjan: „A ten, którego się naucza Słowa Bożego,

niechaj się dzieli wszelkim dobrem z tym, który naucza.” [Gal. 6:6]

„I rzeczywiście, pobożność jest wielkim zyskiem, jeżeli jest połączona z

poprzestawaniem na małym. Albowiem niczego na świat nie przynieśliśmy, dlatego też

niczego wynieść nie możemy. Jeżeli zatem mamy wyżywienie i odzież, poprzestawajmy

na tym. A ci, którzy chcą być bogaci, wpadają w pokuszenie i w sidła, i w liczne bezsensowne i

szkodliwe pożądliwości, które pogrążają ludzi w z zgubę i zatracenie. Albowiem korzeniem

wszelkiego zła jest miłość pieniędzy; niektórzy, ulegając jej, zboczyli z drogi wiary i uwikłali się

sami w przeróżne cierpienia.” [I Tym. 6:6-10]

Wczesny Kościół miał bardzo praktyczne podejście do takich spraw. Didache, czyli „Nauka

dwunastu apostołów” – tekst pochodzący z początków II wieku zaleca, co następuje:

„Jeżeli [apostoł] żąda pieniędzy, jest fałszywym prorokiem [11:6]. (...) Jeśli ktokolwiek powie

w Duchu ‘Dajcie mi srebra albo’ ‘[dajcie] cokolwiek innego’, nie posłuchacie go; lecz jeśli

poprosi o pieniądze dla innych, którzy są w potrzebie, niechaj go nikt nie osądza” [11:12]

[1]

Sam Pan powiedział do uczniów: „Albowiem ubogich zawsze u siebie mieć będziecie.” [Jan

12:8]. Apostoł Paweł wspomina: „Mieliśmy tylko pamiętać o ubogich, czym się też gorliwie

zająłem” [Gal. 2:10].

Z kolei Jakub ostrzega:

„Bracia moi, nie czyńcie różnicy między osobami przy wyznawaniu wiary w Jezusa Chrystusa,

naszego Pana chwały. Bo gdyby na wasze zgromadzenie przyszedł człowiek ze złotymi

pierścieniami na palcach i we wspaniałej szacie, a przyszedłby też ubogi w nędznej szacie, a

wy zwrócilibyście oczy na tego, który nosi wspaniałą szatę i powiedzielibyście: Ty usiądź tu

wygodnie, a ubogiemu powiedzielibyście: Ty stań sobie tam lub usiądź u podnóżka mego, to

czyż nie uczyniliście różnicy między sobą i nie staliście się sędziami, którzy fałszywie

rozumują?

Posłuchajcie, bracia moi umiłowani! Czyż to nie Bóg wybrał ubogich w oczach świata, aby byli

bogatymi w wierze i dziedzicami Królestwa, obiecanego tym, którzy go miłują? Wy zaś

wzgardziliście ubogim.” [Jak. 2:1-5]

Tymczasem we współczesnym Kościele istnieje silna tendencja, by „zwracać oczy” na

upierścienionych, bogatych „mężów Bożych” i dawać po to, żeby materialnie obfitować tak jak

oni. Za dużo myślimy o ziemskich przyjemnościach [nazywając je często

„błogosławieństwami”], a za mało o „ojczyźnie w górze” czyli o Niebieskim Jeruzalem.

Czy zatem w Kościele nie powinno być ludzi majętnych? Czy nie wolno nam materialnie

obfitować? Oczywiście, że wolno! Sam Paweł pisze:

„A uradowałem się wielce w Panu, że nareszcie zakwitło staranie wasze o mnie, ponieważ już

dawno o tym myśleliście, tylko nie mieliście po temu sposobności. A nie mówię tego z powodu

niedostatku, bo nauczyłem się przestawać na tym, co mam. Umiem się ograniczyć, umiem też

żyć w obfitości; wszędzie i we wszystkim jestem wyćwiczony; umiem być nasycony, jak i głód

cierpieć, obfitować i znosić niedostatek. Wszystko mogę w tym, który mnie wzmacnia, w

Chrystusie.” [Flp. 4:10-13]

Zobaczcie, drodzy, że apostoł był wyćwiczony we wszystkim i umiał obfitować.

Zwolennikom tezy, że skoro Paweł umiał obfitować, to chrześcijanie powinni być bogaci

zalecam, by najpierw nauczyli się ograniczać i poprzestawać na tym, co mają. To jest

bardzo ważne, dlatego że zasada „syty głodnego nie zrozumie” działa również wśród

wierzących. Ci, którzy nigdy nie byli głodni, mają blade pojęcie o rzeczywistych potrzebach i

odczuciach ludzi, którym nie wystarczy na chleb.

Członkami wczesnego Kościoła byli również ludzie bogaci. Nie stanowili jednak wzorca

pobożności ze względu na stan konta i nie bogacili się kosztem ubogich braci, obiecując im

„gruszki na wierzbie” w postaci bogactwa w zamian za oddawanie ostatniego grosza na ich

„służbę”. Apostoł pisze do Tymoteusza:

„Bogaczom tego świata nakazuj, ażeby się nie wynosili i nie pokładali nadziei w niepewnym

bogactwie, lecz w Bogu, który nam ku używaniu wszystkiego obficie udziela, ażeby dobrze

czynili, bogacili się w dobre uczynki, byli hojni i chętnie dzielili się z innymi, gromadząc sobie

skarb jako dobry fundament na przyszłość, aby dostąpić żywota prawdziwego.” [I Tym. 6:17-

19]

Jak widzimy z powyższego fragmentu, dawanie jest związane z gromadzeniem sobie skarbu w

niebie, „gdzie ani mól, ani rdza nie niszczą i gdzie złodzieje nie podkopują i nie kradną.

Albowiem gdzie jest skarb twój – tam będzie i serce twoje” [Mat. 6:20-21]. Dawanie jest

również odruchem przemienionego serca, w którym zostały wyryte przykazania miłości do Boga

i bliźniego. Takie serce nie daje po to, by z nawiązką odebrać – ono odczuwa radość z samego

obdarowania. Dlaczego? Ponieważ nowa natura odrodzonego człowieka pochodzi od Boga, a

Bóg jest wielkim i hojnym dawcą wszystkiego.

Spróbujmy wrócić do Słowa i zobaczyć, jak sam Bóg traktuje dawanie. Porzućmy wąskie

myślenie światowymi kategoriami, zapomnijmy na chwilę o ziemskich motywacjach i zacznijmy

od początku.

Bóg daje dlatego, że kocha

Dawanie jest zgodne z naturą Boga, który jest miłością. On daje dlatego, że chce, a nie

dlatego, że musi albo dlatego, że może coś z tego mieć! Największy dar, jaki otrzymała

ludzkość, czyli ODPUSZCZENIE GRZECHÓW W JEZUSIE CHRYSTUSIE, został nam dany Z

MIŁOŚCI.

„Albowiem tak Bóg umiłował świat, że Syna swego jednorodzonego dał, aby każdy, kto weń

wierzy, nie zginął, ale miał żywot wieczny” [Jan 3:16]

Prawdziwa miłość polega na tym, że obdarowuje się innych „nie szukając swego” [I Kor. 13:5].

Zauważmy, że Bóg posłał swego Syna dlatego, że umiłował świat i to jeszcze wtedy, gdy

wszyscy ludzie byli niewolnikami grzechu.

„Bóg (...) daje dowód swojej miłości ku nam przez to, że kiedy byliśmy jeszcze grzesznikami,

Chrystus za nas umarł.” [Rzym. 5:8]

„I wy umarliście przez upadki i grzechy wasze, w których niegdyś chodziliście według modły

tego świata, naśladując władcę, który rządzi w powietrzu, ducha, który teraz działa w synach

opornych. Wśród nich i my wszyscy żyliśmy niegdyś w pożądliwościach ciała naszego, ulegając

woli ciała i zmysłów, i byliśmy z natury dziećmi gniewu, jak i inni;

Ale Bóg, który jest bogaty w miłosierdzie, dla wielkiej miłości swojej, którą nas umiłował,

i nas, którzy umarliśmy przez upadki, ożywił wraz z Chrystusem – łaską zbawieni jesteście – i

wraz z nim wzbudził, i wraz z nim posadził w okręgach niebieskich w Chrystusie Jezusie, (...)

albowiem łaską zbawieni jesteście przez wiarę, i to nie z was: Boży to dar; nie z uczynków,

aby się nikt nie chlubił” [Ef. 2:1-9]

„Owce moje głosu mojego słuchają i Ja znam je, a one idą za mną. I Ja daję im żywot

wieczny, i nie giną na wieki, i nikt nie wydrze ich z ręki mojej” [Jan 10:27-28]

Człowiek obdarowany zbawieniem zostaje odkupiony i należy do Pana Jezusa

„Albo czy nie wiecie, że ciało wasze jest świątynią Ducha Świętego, który jest w was i którego

macie od Boga, i że nie należycie też do siebie samych? Drogoście bowiem kupieni.

Wysławiajcie tedy Boga w ciele waszym”

Człowiek odkupiony zmienia właściciela, czemu towarzyszy niewysłowiona wdzięczność dla

Zbawcy, który oddał za nas życie. Wdzięczność ta przejawia się pragnieniem ODDANIA MU

WSZYSTKIEGO. Bardzo pięknym tego przykładem jest historia pewnej niewiasty, zapisana w

Ewangelii Jana 12:3-8

„A Maria wzięła funt czystej, bardzo drogiej maści nardowej, namaściła nogi Jezusa i otarła je

swoimi włosami, a dom napełnił się wonią maści. A Judasz Iskariot, jeden z uczniów jego, syn

Szymona, który miał go wydać, rzekł: Czemu nie sprzedano tej wonnej maści za trzysta

denarów i nie rozdano ubogim? A to rzekł nie dlatego, iż się troszczył o ubogich, lecz ponieważ

był złodziejem, i mając sakiewkę, sprzeniewierzał to, co wkładano.

Tedy rzekł Jezus: Zostaw ją; chowała to na dzień mojego pogrzebu. Albowiem ubogich zawsze

u siebie mieć będziecie, lecz mnie nie zawsze mieć będziecie”.

Maria zrobiła coś, co wydawało się nierozsądne – wzięła ok. 0.5 kg maści nardowej wartej 300

denarów po to, by namaścić Jezusa. Ewangeliści synoptyczni Mateusz i Marek, opisując tę samą

scenę podają, że Maria namaściła nie tylko stopy, ale również głowę Pana [Mat. 26:7; Mar.

14:3]. Trzysta denarów to była równowartość średnich rocznych zarobków w tamtych czasach.

Wyobraźmy sobie, że w geście prostego uwielbienia [proroczym, jak stwierdził sam Jezus]

wydajemy „lekką ręką” sumę około 10 tysięcy złotych! Czy Maria spodziewała się otrzymać

cokolwiek w wyniku tego aktu? Ona w ogóle nie myślała w ten sposób.

Zauważmy, kto był szczególnie zgorszony jej hojnością – Judasz! Dlaczego? „Nie dlatego, iż się

troszczył o ubogich, lecz ponieważ był złodziejem” [12:6]. Myślał o tym, co ludzkie [zapewne

często o pieniądzach]. Sprzeniewierzał to, co wkładano do wspólnej kasy uczniów. Ta cecha i

sposób myślenia powodowały, że za każdym razem, gdy sięgał po wspólne pieniądze, coraz

bardziej „dawał przystęp diabłu” [Ef. 5:27-28]. Jak się to skończyło, wszyscy dobrze wiemy.

Wróćmy do Marii. Namaszczenie, którego dokonała, było gestem takiej miłości i takiego

oddania, które nie liczą się z ceną. Czasem mówimy do ukochanej osoby, że „przychylilibyśmy

jej nieba”. Cóż, tak dokładnie, to Ojciec w Umiłowanym przychylił nieba nam:

„Błogosławiony niech będzie Bóg i Ojciec Pana naszego Jezusa Chrystusa, który nas

ubłogosławił w Chrystusie wszelkim duchowym błogosławieństwem niebios (...) ku

uwielbieniu chwalebnej łaski swojej, którą nas obdarzył w Umiłowanym.” [Ef. 1:3,6]

Gest Marii był odruchem wynikającym z wdzięczności człowieka, któremu wiele odpuszczono.

Tak już jest, że komu wiele odpuszczono, ten bardzo miłuje. A jeśli bardzo miłuje, to „nieba

chciałby przychylić” według własnych możliwości. Dlatego obdarza nie licząc się z kosztami i

cieszy się z samego faktu, że może DAWAĆ.

Pamiętam jedną pieśń, którą śpiewałem jeszcze jako dziecko. Zaczynała się od słów: „Wszystko

Tobie dziś oddaję, sercem moim zawsze rządź”. W pewnym momencie, gdy się nawróciłem, to

zdanie stało się PRAWDĄ w moim życiu, podobnie jak w życiu każdego zbawionego człowieka.

Jezus stał się naprawdę naszym Panem, a to oznacza, że nie mamy już niczego, co należałoby

do nas.

„Albo czy nie wiecie (...), że nie należycie (...) do siebie samych? Drogoście bowiem kupieni” [I

Kor. 6:19-20]

Jesteśmy jedynie szafarzami powierzonych nam dóbr materialnych

Ponieważ nasze życie należy do Pana Jezusa, jesteśmy jedynie szafarzami udzielonych nam

przezeń dóbr materialnych. Nie powinniśmy zatem przywiązywać nadmiernej wagi do bogactw

tego świata, ani zamartwiać się o to, co będziemy jeść, albo co będziemy pić. „Bo tego

wszystkiego poganie szukają. (...) Ojciec wasz niebieski wie, że tego wszystkiego

potrzebujecie. Ale szukajcie najpierw Królestwa Bożego i sprawiedliwości jego, a wszystko inne

będzie wam dodane” [Mat. 6:24-34].

Jako ludzie zbawieni, staliśmy się „uczestnikami Boskiej natury” [II Piotra 1:4]. Co to oznacza

w kontekście dawania? W tym samym wersecie czytamy dalej: „uniknąwszy skażenia, jakie na

tym świecie pociąga za sobą pożądliwość”. Dlatego właśnie nie musimy mieć tak czołobitnego

stosunku do pieniądza, jaki mają poganie. Nie wmawiajmy sobie również, że „uczestnictwo w

Boskiej naturze” jest gwarancją finansowej obfitości. Jeśli natomiast Bóg w swej łasce nam jej

udzieli, to Jego natura udzielona nam w Duchu Świętym będzie nas skłaniać do HOJNOŚCI,

która wynika z MIŁOŚCI.

Cała wypowiedź Jezusa zwana potocznie „ośmioma błogosławieństwami” rozpoczyna się od

stwierdzenia: „Błogosławieni ubodzy, albowiem wasze jest Królestwo Boże” [Mat. 6:20]. W

wersecie 24 czytamy: „Ale biada wam bogaczom, bo już odbieracie pociechę swoją” [Mat.

6:24]. Następnie w wersetach 27-36 nasz Pan mówi o tym, że powinniśmy postępować tak, jak

postępuje nasz Ojciec – „za przykładem świętego, który was powołał, sami też bądźcie

świętymi we wszelkim postępowaniu waszym, ponieważ napisano: Bądźcie święci, bo Ja jestem

święty” [I Piotra 1:15-16].

Czy chodzi o to, że miarą naszej świętości jest ubóstwo materialne? Nie, bo bieda potrafi

zdeprawować człowieka tak samo, jak bogactwo. Słowo podpowiada nam właściwą postawę w

tej kwestii:

„[Panie], oddal ode mnie fałsz i słowo kłamliwe; nie nawiedź mnie ubóstwem ani nie obdarz

bogactwem, daj mi spożywać chleb według mojej potrzeby, abym, będąc syty, nie zaparł się

ciebie i nie rzekł: Któż jest Pan? Albo, abym z nędzy nie zaczął kraść i nie znieważył imienia

mojego Boga” [Przyp. Sal. 30:8-9]

Dawajcie, a będzie wam dane

W Łuk. 6:27-36 czytamy o cechach naszego Pana, w które Duch Święty nas wyposaża i które

powinny przejawiać się w naszym życiu na wzór „Świętego, który nas powołał”.

„Miłujcie nieprzyjaciół waszych; (...) dobrze czyńcie tym, którzy was nienawidzą; (...)

błogosławicie tym, którzy was przeklinają; (...) módlcie się za tych, którzy was krzywdzą; (...)

nadstawiajcie drugi policzek, (...) dawajcie tym, którzy proszą; (...) czyńcie innym dobro,

jakiego sami od nich oczekujecie; (...) pożyczajcie nie spodziewając się zwrotu; (...) bądźcie

miłosierni jak miłosierny jest Ojciec wasz. Czyńcie tak, (...) a obfita będzie nagroda

wasza, i synami Najwyższego będziecie, gdyż On dobrotliwy jest i dla niewdzięcznych i dla

złych.”

W tym kontekście czytamy kolejne wersety, gdzie jest mowa o sądzeniu, dawaniu i

odpuszczaniu:

„I nie sądźcie, a nie będziecie sądzeni, i nie potępiajcie, a nie będziecie potępieni,

odpuszczajcie, a dostąpicie odpuszczenia. Dawajcie, a będzie wam dane; miarę dobrą,

natłoczoną i potrzęsioną dadzą w zanadrze wasze; albowiem jakim sądem sądzicie, takim

was OSĄDZĄ, i jaką miarą mierzycie, taką wam ODMIERZĄ.

Zwróćmy uwagę, że cała wypowiedź jest skierowana do uczniów, a nie do tłumów: „A On

podniósłszy oczy na uczniów swoich powiedział (...)” [Mat. 6:20]. W dalszej jej części

[werset 46] Jezus mówi: „Dlaczego mówicie do mnie: Panie, Panie, a nie czynicie tego, co

mówię?” Uczniowie [a zarazem słudzy] to wszyscy wierzący, których służba kiedyś zostanie

oceniona przez samego Pana.

„Czuwajcie więc, bo nie wiecie, którego dnia Pan wasz przyjdzie. A to zważcie, że gdyby

gospodarz wiedział, o której porze złodziej przyjdzie, czuwałby i nie pozwoliłby podkopać domu

swego. Dlatego i wy bądźcie gotowi, gdyż Syn Człowieczy przyjdzie o godzinie, której się nie

domyślacie.

Kto więc jest tym sługą wiernym i roztropnym, którego pan postawił nad czeladzią swoją,

aby im dawał pokarm we właściwej porze? Szczęśliwy ów sługa, którego pan jego, gdy

przyjdzie, zastanie tak czyniącego. Zaprawdę, zaprawdę, postawi go nad całym mieniem

swoim. Jeśliby zaś ów zły sługa rzekł w sercu swoim: Pan mój zwleka z przyjściem, i zacząłby

bić współsługi swoje, jeść i pić z pijakami, przyjdzie pan sługi owego w dniu, w którym tego nie

oczekuje, i o godzinie, której nie zna. I usunie go, i wyznaczy mu los z obłudnikami; tam

będzie płacz i zgrzytanie zębów” [Mat. 24:42-51]

Będzie taki moment, gdy z Królestwa Bożego zostaną wyłączeni obłudnicy, aby przed tronem

Chrystusowym stanęli tylko ci, którzy utrzymają swoje zbawienie i nie dadzą sobie wyrwać

korony chwały. [Obj. 3:11]

„(...) Podobne jest Królestwo Niebios do sieci, zapuszczonej w morze i zagarniającej ryby

wszelkiego rodzaju („Nie bój się, od tej pory ludzi łowić będziesz” [Łuk. 5:10]), którą, gdy była

pełna, wyciągnęli na brzeg, a usiadłszy dobre wybrali do naczyń, a złe wyrzucili. Tak będzie

przy końcu świata: wyjdą aniołowie i wyłączą złych spośród sprawiedliwych, i wrzucą ich w piec

ognisty; tam będzie płacz i zgrzytanie zębów.” [Mat. 13:47-50]

Wtedy nadejdzie chwila, kiedy będzie nam dane, kiedy nas osądzą i kiedy nam odmierzą.

Będzie to sąd wierzących przed tronem Chrystusowym.

Zwracam uwagę na to, że napisane jest „dawajcie, a będzie wam DANE”, a nie „dawajcie, a

będzie wam DAWANE”. Kiedyś raz nam dadzą, kiedyś raz nas osądzą, kiedyś raz nam

odmierzą. (Podobny schemat widzimy w odniesieniu do narodów sądzonych przez Pana na

ziemi po tzw. Wielkim Ucisku [Mat. 25:31-46]. Tym, którzy dawali „najmniejszym braciom”

Pańskim, zostało dane. Co? „Królestwo, przygotowane (...) od założenia świata” [w. 34])

„A czy ktoś na tym fundamencie [którym jest Chrystus] wznosi budowę ze złota, srebra,

drogich kamieni, z drzewa, siana, słomy, to wyjdzie na jaw w jego dziele; dzień sądny

bowiem to pokaże, gdyż w ogniu się objawi, a jakie jest dzieło każdego, wypróbuje ogień.

Jeśli czyjeś dzieło, zbudowane na tym fundamencie, się ostoi, ten zapłatę odbierze; jeśli

czyjeś dzieło spłonie, ten sam szkodę poniesie, lecz on sam zbawiony będzie, tak jednak, jak

przez ogień.” [I Kor. 3:12-15]

„Dlatego też dokładamy starań, żeby, niezależnie od tego, czy mieszkamy w ciele, czy jesteśmy

poza ciałem, jemu się podobać. Albowiem my wszyscy [wierzący] musimy stanąć przed sądem

Chrystusowym, aby każdy odebrał zapłatę za uczynki swoje, dokonane w ciele, dobre czy złe.”

[II Kor. 5:9-10]

Dając, powinniśmy kierować się miłością do Boga i bliźniego oraz myśleć o wieczności, o

nagrodzie w górze, o spotkaniu z Panem, kiedy to „będzie nam dane” ze względu na naszą

ziemską postawę godną „Tego, który nas powołał”.

Tymczasem często słyszymy nauczanie mówiące: dawajcie, a będzie nam dane! Co mają na

myśli nauczyciele? Ano przeważnie to, że jak komuś damy np. pieniądze, to Pan Bóg nam odda

„z nawiązką”, czyli „miarą natrzęsioną”. Motywacja dawcy jest w tym przypadku prosta: Mieć

jeszcze więcej pieniędzy!

Kto sieje obficie, obficie też żąć będzie

Jednym ze szczytowych osiągnięć „egzegetycznych” wyznawców mamony z Ruchu Wiary jest

interpretacja II Kor. 9:6-15 ze słynnym wersetem „kto sieje obficie, obficie też żąć będzie”.

Chciałbym przypomnieć fragment na ten temat, pochodzący z artykułu pt. „Dziesięcina”.

„Aby dawać, nie musimy już mieć przed sobą marchewki błogosławieństwa, a za plecami —

kija przekleństwa [jak to było w zakonie Mojżeszowym]. Jednym z ważniejszych fragmentów o