Rubens Peter Paul Przybycie Marii Medycejskiej do Marsylii

  autor — Peter Paul Rubens

data powstania — 1621–25

technika — olej na płótnie

wymiary — 394 × 295 cm

miejsce przechowywania — Paryż, Luwr

Obraz należy do cyklu namalowanego przez Rubensa w latach 1621–25 dla francuskiej królowej-matki, Marii Medycejskiej, poświęcony gloryfikacji jej i jej zmarłego małżonka, Henryka IV Burbona. Ten tzw. cykl medycejski — obok płócien zdobiących strop głównej sali pałacu Whitehall w Londynie (1634), sławiących rządy Jakuba I Stuarta — jest najbardziej imponującym wkładem Rubensa w ceremonialną sztukę dworską europejskiego baroku. Seria ta składa się z dwunastu obrazów, które dekorowały dwie galerie w Pałacu Luksemburskim w Paryżu, rezydencji królowej Marii. Prezentowany tu obraz ukazuje entradę — uroczystość przybycia monarchini i jej orszaku do Marsylii. Takie paradne entrady były częścią ówczesnego ceremoniału dworskiego. Władczyni, witana z radością przez poddanych, zstępuje na ląd z okrętu, symbolizującego zarazem nawę państwa. Hołd oddają jej nie tylko śmiertelnicy, ale i bóstwa morskie, trytony i nereidy. Tym samym obraz gloryfikuje władzę Francji na morzach i głosi jej aspiracje do panowania w obszarze śródziemnomorskim. Kapitanem statku jest rycerz zakonu maltańskiego, kontynuującego tradycję zakonu krzyżowego joannitów, rezydującego wtedy na Malcie. Podkreśla to rangę dynastii Burbonów jako królów katolickich. Ceremonialny splendor dworski tej sceny przekazał Rubens poprzez bogactwo i przepych środków malarskich — barokową dynamikę postaci oraz werwę barw i światła.

Antoni Ziemba

Encyklopedia PWN © Wydawnictwo Naukowe PWN SA