Program terapii logopedycznej, rok 2016/17.

Cel i główne zadania terapii to:

• kształtowanie prawidłowej mowy poprzez korygowanie zaburzeń w zakresie strony fonetycznej, leksykalnej, gramatycznej,

• stymulowanie opóźnionego rozwoju mowy,

• doskonalenie wymowy już ukształtowanej,

• wdrażanie do praktycznego wykorzystania nawyków poprawnej wymowy przyswojonej w toku ćwiczeń,

• usprawnianie techniki czytania i pisania,

• wdrażanie dzieci do obcowania z literaturą i sztuką oraz twórczej aktywności słownej.

Terapia logopedyczna przebiega według określonego schematu postępowania:
• ćwiczenia przygotowujące artykulatory do wywoływania zaburzonych głosek:
- ćwiczenia oddechowe, 
- ćwiczenia narządów artykulacyjnych: języka, warg, podniebienia miękkiego, żuchwy,

- ćwiczenia emisyjno- głosowe,

• ćwiczenia właściwe z zakresu korekcji wad wymowy:

- wywołanie głoski w izolacji

- utrwalenie głoski korygowanej na materiale językowym w logotomach, wyrazach (nagłos, śródgłos, wygłos), zwrotach, zdaniach,

- ćwiczenia utrwalające wywołaną głoskę w wierszykach, piosenkach, wyliczankach, powiedzeniach,

- automatyzacja poprawnej wymowy w mowie spontanicznej, opowiadanie ilustracji, historyjek obrazkowych, rozmowy kierowane,

- ćwiczenia utrwalające z wykorzystaniem komputera,

• ćwiczenia wspomagające terapie logopedyczną:

- ćwiczenia ortofoniczne,

- ćwiczenia stymulujące rozwój słuchu fonemowego,

- ćwiczenia i zabawy z muzyką - logorytmika,

- ćwiczenia stymulujące ogólny rozwój dziecka (rozwijanie słownictwa czynnego i biernego, koordynacji wzrokowo- słuchowo- ruchowej, pamięci, myślenia, orientacji przestrzennej),

• kształtowanie twórczej aktywności słownej dziecka poprzez tworzenie swobodnych tekstów, rymowanek,

• wyrabianie u dziecka umiejętności posługiwania się poprawną polszczyzną, wskazywanie różnic pomiędzy gwarą, a językiem literackim.

 

 

Realizacja zadań wynikających z profilaktyki logopedycznej dotyczy:

• czuwania nad prawidłowym rozwojem mowy

• stymulowania procesów nabywania kompetencji i sprawności warunkujących prawidłowy przebieg komunikacji językowej.

• obserwacji u dzieci rozwoju mowy i doskonalenie go, zapobieganie dysharmoniom rozwojowym.

• prowadzenia ćwiczeń kształtujących prawidłową mowę

• doskonalenie mowy już ukształtowanej to znaczy stosowanie ćwiczeń ortofonicznych:

1. słuchowych,

2. rytmicznych,

3. usprawniających narządy mowy,

4. artykulacji, 

5. dykcji.

 

 

Współpraca logopedy z nauczycielami, wychowawcami dotyczy:

• uświadamiania im ważności prawidłowej wymowy u dzieci,

• zapewnienia pomocy o charakterze terapeutycznym i instruktażowym,

• udostępniania opracowanych materiałów,

Praca z rodzicami - Rodzice mogą uzyskać wskazówki do pracy z dzieckiem, otrzymują skierowania na szczegółowe badania (laryngologiczne, neurologiczne, audiologiczne, foniatryczne). Na prośbę rodziców/opiekunów wystawiane są opinie logopedyczne. Prowadzona jest również pedagogizacja rodziców w zakresie rozwoju  i profilaktyki mowy. Z ćwiczeń logopedycznych uczniowie mogą korzystać raz w tygodniu w czasie zajęć indywidualnych, bądź grupowych.

Pomoc logopedyczna:

Celem działań logopedy jest wyposażenie uczniów w umiejętności, sprawności i nawyki, tak, by mogli porozumiewać się z otoczeniem w najpełniejszy sposób -werbalnie lub pozawerbalnie, poprzez uruchomienie odpowiednich kanałów komunikowania się.

Do realizacji tego celu określa się następujące zadania:

1. Analiza dokumentacji medycznej, rozpoznanie sytuacji rodzinnej ucznia, rozpoznanie stanu zaburzeń dziecka.

2. Sporządzenie we współpracy z nauczycielem- terapeutą diagnozy logopedycznej każdego ucznia.

3. Udział w tworzeniu diagnozy uczniów

4. Odpowiednio do wyników diagnozy funkcjonalnej dziecka, ustalenie programu terapii logopedycznej Program terapii logopedycznej ustala się na rok szkolny, z możliwością weryfikacji w zależności od tempa postępów lub regresu ucznia.

5. Prowadzenie indywidualnej terapii logopedycznej z każdym uczniem.

6. Współpraca z nauczycielami i innymi specjalistami w zakresie:

• rozwijania zdolności językowych i umiejętności komunikacyjnych dziecka;

• prowadzenia zajęć logopedycznych w zespołach terapeutycznych;

• uczestnictwa w spotkaniach zespołów;

• określenie kierunków wspomagania ucznia w procesie rozwoju i adaptacji społecznej.

• wspieranie działań wychowawczych i profilaktycznych nauczycieli wynikających z programu profilaktyczno-wychowawczego szkoły.

7. Ścisła współpraca z rodzicami uczniów polegająca na aktywnym włączaniu rodziców w proces terapii ich dziecka i wymiany informacji z rodzicami w zakresie:

• przeprowadzenia instruktażu podstawowych zabiegów logopedycznych;

• organizowania zajęć indywidualnych i grupowych z udziałem rodziców;

• konsultacji z rodzicami podczas opracowywania programów terapeutycznych;

• podejmowanie działań profilaktycznych;

• zdanie ustnego sprawozdania rodzicom z przebiegu terapii logopedycznej ich dziecka na koniec semestru

8. Prowadzenie dokumentacji logopedycznej:

- dziennik zajęć

- karty badania mowy

- indywidualne programy terapii logopedycznej

9. Współdziałanie z poradnią psychologiczno-pedagogiczną oraz innymi instytucjami świadczącymi poradnictwo i specjalistyczną pomoc dzieciom i rodzicom.

 

 

METODY,  ZASADY  I  FORMY  PRACY  LOGOPEDYCZNEJ

Metody stosowane w terapii mowy można podzielić ogólnie na:

• metody logopedyczne

• metody pedagogiczne,

• metody psychologiczne.

Metody pedagogiczne, łączące działania logopedy i pedagoga służą poznawaniu dziecka, pozyskiwaniu go do współpracy oraz stymulacji językowej. Obejmują również wychowawcze oddziaływanie na dziecko, a ich stosowanie przyspiesza osiąganie efektów w pracy. Łączą się z materiałem słownym, gramatycznym oraz literackim, ponadto z elementami rytmicznymi opartymi na ruchu, rytmie i dźwięku.

Metody psychologiczne wiążą się najczęściej z oddziaływanie słownym na zachowanie i emocje dziecka z zaburzoną mową, stosowane często wobec dzieci nadpobudliwych psychoruchowo, agresywnych, podczas terapii logofobii, jąkania, afazji. Elementami tych metod są bajki terapeutyczne, dramy, rysunki dziecięce.

Metody logopedyczne stosowane są w momencie diagnozowania problemów dziecka oraz terapii. Metodyka ćwiczeń logopedycznych jest swoista, ale znającemu wszystkie podejścia metodologiczne logopedzie, daje możliwość stosowania w pracy nie tylko różnych metod, ale również ich własnych modyfikacji i to na różnych etapach pracy nawet z tym samym dzieckiem. Ważne jest to, by prowadzone wybraną metodą zajęcia zainteresowały ich odbiorców, a potencjalne efekty były znane dziecku (grupie dzieci), rodzicom i logopedzie.

Proponowane metody posiadają własną specyfikę i uwzględniają określony sposób postępowania. Dlatego jedne z nich będą częściej wykorzystywane na zajęciach z dziećmi młodszymi, inne zaś ze starszymi. Jedne znajdą zastosowanie w pracy grupowej, inne w pracy indywidualnej. Wspólne dla nich jest to, że wszystkie one prowadzone będą w formie zabawy i podporządkowane zostaną wspólnym zasadom, do których należy:

1. Zasada systematyczności i rytmiczności – wymaga ona, by każda rozpoczęta praca była konsekwentnie doprowadzona do końca, wg określonej kolejności działań. Pamiętać jednak należy o elastyczności w swych działaniach, mając na względzie cel, do którego zdążamy.

2. Zasada stopniowania trudności – nakazuje rozpoczynać od tego, co dla dziecka najłatwiejsze, by dziecko widziało efekty swej pracy i odnosiło sukcesy. Ważne przy tym jest to, by proponowane dziecku zadnia nie były zbyt łatwe, ponieważ staną się nudne.

3. Zasada utrwalania – dyktuje konieczność powtarzania zdobytych umiejętności, aż do wytworzenia nawyku.

4. Zasada indywidualizacji – nakłania do indywidualnego podejścia do każdego dziecka, nawet jeżeli pracuje ono w grupie. Trzeba uwzględnić nie tylko cechy osobowościowe dziecka, ale również wiek i wydolność dziecka i dostosować do niego czas trwania zajęć i ich intensywność. Z dziećmi młodszymi ćwiczenia trwają krótko, ale za to powinno się je powtarzać po kilka razy w ciągu dnia.

5. Zasada aktywnego i świadomego udziału – pomaga zainteresować dziecko zajęciami i zmobilizować je do pracy w celu uzyskania pozytywnych  efektów, poprzez stosowanie pochwał i nagród. Zajęcia usprawniające umiejętność porozumiewania się powinny być dla dziecka przyjemnością i dobrą zabawą. Musi im towarzyszyć atmosfera spokoju, pogody i akceptacji. Każde polecenie wydane dziecku musi być wcześniej wzorcowo wykonane przez logopedę, by dobrze było zrozumiane.

6. Zasada polisensoryczności działań – zaleca, by w pracy logopedycznej wykorzystywać doznania płynące z kilku analizatorów. W związku z tym zabawy i ćwiczenia należy urozmaicać obrazkami, grami, klockami itp.

7. Zasada kształtowania prawidłowych postaw emocjonalno-osobowościowych – nakazuje wzmacniać w dziecku poczucie własnej wartości i likwidować lęk przed mówieniem.