Politechnika Śląska, Gliwice, wydz. Elektryczny
Elektrotechnika sem. III gr. 1 sekcja 9
Laboratorium podstaw elektroniki
Temat ćwiczenia: Elementy optoelektroniczne.
Piotr Brzoza
Zbigniew Gawron
Cel ćwiczenia
Celem ćwiczenia jest zapoznanie się z właściwościami półprzewodnikowych elementów optoelektronicznych, oraz obserwacja wpływu promieniowania świetlnego na ich charakterystyki prądowo-napęciowe.
Program ćwiczenia
Fototranzystor
-Dokonaliśmy pomiaru rezystancji w funkcji natężenia promieniowania
-Dokonaliśmy pomiaru napięcia i natężenia prądu dla czterech wartości natężenia promieniowania
Fotodioda
-Dokonaliśmy pomiaru napięcia i natężenia prądu dla czterech wartości natężenia promieniowania
Fototranzystor
-Dokonaliśmy pomiaru napięcia i natężenia prądu dla czterech wartości natężenia promieniowania
Transoptor
-Dokonaliśmy pomiaru napięcia i natężenia prądu dla dwóch wartości napięcia UCE
Schematy pomiarowe
Fotorezystor
Fotodioda
Fototranzystor
Transoptor
Tabele pomiarowe
Fotorezystor
E |
R |
[Lx] |
[kΩ] |
3 |
1070 |
7 |
37,6 |
21 |
16 |
37 |
10,3 |
57 |
8,3 |
76 |
6,8 |
145 |
2,4 |
228 |
2,1 |
311 |
1,9 |
342 |
1,9 |
E=7[Lx] |
E=22[Lx] |
E=61[Lx] |
E=243[Lx] |
||||
U |
I |
U |
I |
U |
I |
U |
I |
[V] |
[mA] |
[V] |
[mA] |
[V] |
[mA] |
[V] |
[mA] |
0 |
0 |
0 |
0 |
0 |
0 |
0 |
0 |
1 |
0,02 |
1 |
0,06 |
1 |
0,11 |
1 |
0,46 |
2 |
0,05 |
2 |
0,12 |
2 |
0,23 |
2 |
0,93 |
3 |
0,07 |
3 |
0,18 |
3 |
0,34 |
3 |
1,4 |
4 |
0,1 |
4 |
0,24 |
4 |
0,46 |
4 |
1,88 |
5 |
0,13 |
5 |
0,3 |
5 |
0,58 |
5 |
2,35 |
6 |
0,15 |
6 |
0,36 |
6 |
0,7 |
6 |
2,82 |
8 |
0,21 |
8 |
0,48 |
8 |
0,93 |
8 |
3,77 |
10,5 |
0,27 |
10,5 |
0,63 |
10,5 |
1,23 |
10,4 |
4,9 |
Fotodioda
E=8[Lx] |
E=23[Lx] |
E=62[Lx] |
E=253[Lx] |
||||
U |
I |
U |
I |
U |
I |
U |
I |
[V] |
[mA] |
[V] |
[mA] |
[V] |
[mA] |
[V] |
[mA] |
0 |
0 |
0 |
0,002 |
0 |
0,005 |
0 |
0,043 |
1 |
0,001 |
1 |
0,002 |
1 |
0,005 |
1 |
0,044 |
2 |
0,001 |
2 |
0,002 |
2 |
0,006 |
2 |
0,044 |
3 |
0,001 |
3 |
0,002 |
3 |
0,006 |
3 |
0,044 |
4 |
0,001 |
4 |
0,002 |
4 |
0,006 |
4 |
0,045 |
5 |
0,001 |
5 |
0,002 |
5 |
0,006 |
5 |
0,045 |
6 |
0,001 |
6 |
0,003 |
6 |
0,006 |
6 |
0,045 |
7 |
0,001 |
7 |
0,003 |
7 |
0,006 |
7 |
0,045 |
8 |
0,001 |
8 |
0,003 |
8 |
0,006 |
8 |
0,045 |
9 |
0,002 |
9 |
0,003 |
9 |
0,006 |
9 |
0,046 |
10,5 |
0,002 |
10 |
0,003 |
10 |
0,006 |
10 |
0,046 |
Fototranzystor
E=8[Lx] |
E=23[Lx] |
E=61[Lx] |
E=254[Lx] |
||||
U |
I |
U |
I |
U |
I |
U |
I |
[V] |
[mA] |
[V] |
[mA] |
[V] |
[mA] |
[V] |
[mA] |
0 |
0 |
0 |
0 |
0 |
0 |
0 |
0 |
0,1 |
0,001 |
0,1 |
0,004 |
0,05 |
0,002 |
0,05 |
0,011 |
0,15 |
0,008 |
0,15 |
0,025 |
0,1 |
0,014 |
0,1 |
0,191 |
0,2 |
0,023 |
0,2 |
0,074 |
0,15 |
0,08 |
0,15 |
0,384 |
0,25 |
0,03 |
0,25 |
0,108 |
0,2 |
0,21 |
0,2 |
0,88 |
0,3 |
0,032 |
0,3 |
0,112 |
0,25 |
0,312 |
0,25 |
1,233 |
0,5 |
0,032 |
0,35 |
0,114 |
0,3 |
0,33 |
0,3 |
1,369 |
1 |
0,032 |
0,6 |
0,115 |
0,35 |
0,335 |
0,35 |
1,442 |
1,5 |
0,033 |
1 |
0,115 |
0,5 |
0,337 |
0,4 |
1,499 |
2,5 |
0,033 |
1,5 |
0,116 |
0,7 |
0,338 |
0,45 |
1,556 |
5 |
0,034 |
2 |
0,117 |
1 |
0,34 |
0,5 |
1,595 |
7,5 |
0,034 |
5 |
0,119 |
2,5 |
0,345 |
0,55 |
1,623 |
9 |
0,035 |
9 |
0,122 |
5 |
0,351 |
0,6 |
1,653 |
|
|
|
|
10 |
0,36 |
0,65 |
1,669 |
|
|
|
|
|
|
0,7 |
1,68 |
|
|
|
|
|
|
0,75 |
1,688 |
|
|
|
|
|
|
0,8 |
1,69 |
|
|
|
|
|
|
2 |
1,718 |
|
|
|
|
|
|
5 |
1,767 |
|
|
|
|
|
|
10 |
1,82 |
Transoptor
Uce=3V |
Uce=10V |
||
Io |
Ii |
Io |
Ii |
[mA] |
[mA] |
[mA] |
[mA] |
0 |
0 |
0 |
0 |
0,006 |
0,1 |
0 |
0,1 |
0,11 |
0,5 |
0,02 |
0,2 |
0,334 |
1 |
0,11 |
0,5 |
0,62 |
1,5 |
0,34 |
1 |
0,942 |
2 |
0,63 |
1,5 |
1,28 |
2,5 |
0,97 |
2 |
3,28 |
5 |
1,75 |
3 |
5,07 |
7 |
2,61 |
4 |
7,51 |
9,58 |
3,54 |
5 |
|
|
4,52 |
6 |
|
|
4,96 |
6,41 |
Charakterystyki i obliczenia
Czułość fotodiody
Przy wartości napięcia zasilani U=3[V]
Czułość fotranzystora
Przy wartości napięcia zasilani U=5[V]
Przekładnia prądowa:
Statyczna
Dynamiczna
Uce=3V |
Uce=10V |
||||||
Io |
Ii |
N |
η |
Io |
Ii |
N |
η |
[mA] |
[mA] |
[-] |
[-] |
[mA] |
[mA] |
[-] |
[-] |
0 |
0 |
0 |
- |
0 |
0 |
0 |
- |
0,006 |
0,1 |
0,06 |
0,06 |
0 |
0,1 |
0 |
0 |
0,11 |
0,5 |
0,22 |
0,26 |
0,02 |
0,2 |
0,1 |
0,2 |
0,334 |
1 |
0,334 |
0,448 |
0,11 |
0,5 |
0,22 |
0,3 |
0,62 |
1,5 |
0,413333 |
0,572 |
0,34 |
1 |
0,34 |
0,46 |
0,942 |
2 |
0,471 |
0,644 |
0,63 |
1,5 |
0,42 |
0,58 |
1,28 |
2,5 |
0,512 |
0,676 |
0,97 |
2 |
0,485 |
0,68 |
3,28 |
5 |
0,656 |
0,8 |
1,75 |
3 |
0,583333 |
0,78 |
5,07 |
7 |
0,724286 |
0,895 |
2,61 |
4 |
0,6525 |
0,86 |
7,51 |
9,58 |
0,783925 |
0,945736 |
3,54 |
5 |
0,708 |
0,93 |
|
|
|
|
4,52 |
6 |
0,753333 |
0,98 |
|
|
|
|
4,96 |
6,41 |
0,773791 |
1,073171 |
Wnioski
Fotorezystor
Wzrost natężenia promieniowania E powoduje zmniejszanie się wartości rezystancji. Im wyższe natężenie promieniowania tym większe natężenie prądu przy tych samych wartościach napięcia.
Fotodioda
Wzrost natężenia promieniowania E powoduje proporcjonalny wzrost prądu fotoelektrycznego mającego kierunek prądu wstecznego złącza półprzewodnikowego. Czułość fotodiody użytej w ćwiczeniu wynosi:
Fototranzystor
Wzrost natężenia promieniowania E powoduje wzrost natężenia prądu kolektora, a więc promieniowanie działa sterująco jak prąd bazy w tranzystorze bipolarnym. Czułość fototranzystora użytego w ćwiczeniu wynosi:
Transoptor
Zmiana napięcia Uce powoduje zmianę nachylenia charakterystyki. Charakterystyki przekładni prądowej zarówno statycznej jak i dynamicznej są silnie nieliniowe i dążą do wartości N=η=1 .