DADAIZM:

1.„Wszystko co artysta wypluje jest sztuką”

2. Sztuka ma szokować i gorszyć

3. Nieograniczona swoboda myśli

4. Negacja wartości moralnych, estetycznych i społecznych

5. Zwątpienie w wartości humanistyczne

6. Swoboda i demonstrowanie fantazji

7. Przyjęcie postawy buntu, szyderstwa, destrukcji

8. Prowokacja i absurd

9. Komponowanie przypadkowo zebranych przedmiotów użytku codziennego lub ich części

10. Infantylizm i dziecinność

11.Sztuka ta wyrażać miała bezsens i chaos rzeczywistości poprzez swoisty prymitywizm i infantylność

NADREALIZM:

1. Źródłem dynamiki staje się wyobraźnia

2. Tworzenie bez rozumu, automatycznie,

3. Mieszanie fantazji z rzeczywistością i snami

4. Poczucie tragizmu losu ludzkiego i tragizmu sytuacji historyczne

5. Wyzwolenie sztuki spod wszelkich kanonów i reguł.

demonstrowanie fantazji
-swoboda
-bunt
-szyderstwo
-łączenie technik i tworzenie nowych
-stosowanie techniki kolażu i fotomontażu
-własna koncepcja sztuki

Mianem dadaizmu określa się ruch artystyczno – literacki, rozwijający się w latach od 1916 roku do około 1922. Swoim zasięgiem objął on tereny Francji, Szwajcarii, Niemiec, Stanów Zjednoczonych, miał również oddźwięk we Włoszech, Czechach, Jugosławii i Hiszpanii. Ośrodki dadaizmu mieściły się w Paryżu, Berlinie, Kolonii, Zurychu, Hanowerze i Nowym Jorku. Nazwę dadaizm, choć mało znaczącą pochodzącą prawdopodobnie z gwary niemowlęcia, nadała międzynarodowa grupa z Zurychu, która skupiła licznych emigrantów politycznych. Do grupy tej należeli m.in.: rumuński poeta Tristan Tzara, malarz i rzeźbiarz Alzacji Jean Arp, niemiecki pisarz Richard Huelsenbeck i Hugo Ball.

Inspiracją do powstania dadaizmu był sprzeciw wobec I wojny światowej oraz ruch przeciw kulturze mieszczańskiej. Teoretykiem dadaizmu był Tristan Tzara. W manifeście dadaistycznym z 1918 roku pisał:

(…) Słowo „dada” wyraża najbardziej prymitywny stosunek do otaczającej rzeczywistości; wraz z dadaizmem dochodzi do głosu nowa rzeczywistość. Życie przedstawia się jako plątanina dźwięków barw i rytmów duchowych, która z dnia powszedniego i w całym brutalnym realizmie wiernie przyjmuje sztuka dadaistyczna ze wszystkimi sensacyjnymi wybuchami oraz rozgorączkowaniem swej zuchwałej psyche.

Dadaiści negowali przyjęte powszechnie wartości moralne, estetyczne i społeczne. Większość z nich dawała wyraz swojemu rozgoryczeniu, ze zwątpienia w wartości humanistyczne tj.: honor, ojczyzna, moralność, religia etc. W wyniku tego rozgoryczenia jedni protestowali przeciwko wojnie i społeczeństwu burżuazyjnemu (grupa z Zurychu), inni sami demonstrowali postawy niemoralne, jako produkt działania wojny na masy. Cechą ruchu dadaistycznego była swoboda, demonstrowanie fantazji, przyjęcie postawy buntu, szyderstwa, prowadzącego do destrukcji, prowokacji i absurdu. W sztukach plastycznych dadaizm polegał na komponowaniu przypadkowo zebranych przedmiotów użytku codziennego lub ich części. Kurt Schwitters powiedział: „Wszystko co artysta wypluje jest sztuką”. Dadaiści chcieli szokować i gorszyć, a wolni od tradycji głosili nieograniczona swobodę wyrażania myśli.

• Największą rolę w omawianym ruchu odegrali:

Francuz Marcel Duchamp (1887 – 1968) – zainteresował się badaniem ruchu zanim zetknął się z futurystami. W 1913 roku zademonstrował swoje pierwsze przedmioty gotowe (ready – mades) np.: Koło rowerowe i Suszarka do butelek. Od 1915 roku zamieszkał w Nowym Jorku, z tego okresu pochodzą np. : L.H.O.O.O., Panna młoda rozbierana przez swych kawalerów. W latach trzydziestych Marcel Duchamp związał się z ruchem nadrealizmu był głównym organizatorem jego wystaw.

Niemiec Kurt Schwitters (1887 – 1948) był związany z grupa z Zurychu, wydawał czasopismo MERZ i pod tym samym tytułem tworzył montaże i kolaże. Schwitters pisał poematy, interesował się dadaistycznym teatrem. W jednej ze swoich prac pisał:

Za materiał do tekstu służyć mogą wszystkie eksperymenty prowokujące inteligencję i emocję. Owe tworzywa nie mają być stosowane logicznie, zgodnie z ich obiektywnymi relacjami, lecz jedynie opierając się na logice dzieła sztuki. Dzieło sztuki najintensywniej niweczy obiektywna logikę, wówczas możliwości artystycznej budowy stają się największe.

W latach 1922 – 1923 Kurt Schwitters zainteresował się ideą neoplastycyzmu.

Pozostali dadaiści to:

• Francis Picabii - autor dzieł takich jak np.: Wstanie poranka, Ruch Dada, na większości tych dzieł występuje niechlujnie wykonany napis, pozbawiony sensu.

• Man Rey – autor dzieła zatytułowanego Podarek,

• Tytus Czyżewski,

• Stanisław Młodożeniec,

• M. Ernst – niemiecki autor m.in.: Słoń Celebes(1921), Arkusz blachy miedzianej, Spotkanie przyjaciół,

• Jean Arp – Francuz, którego dzieła tytułowali krytycy np.: grafiki Automatyczny rysunek, Łzy Enaka kolaż papierowy Kompozycja z kwadratami.

Dadaizm jest nowym awangardowym stylem, który powstał w wieku dwudziestym. Głównymi ośrodkami, w których ruch ten się rozwija są Niemcy, Francja Szwajcaria a nawet Stany Zjednoczone. Cechą charakterystyczną tego typu stylu jest całkowite odejście od tradycji na rzecz dowolności, zabawy i mieszania stylów, nie brakuje tutaj też przypadkowego zestawiania różnych elementów, dzięki czemu panuje chaos i stan absurdu. Dadaizm jest bardzo specyficznym nurtem, dlatego też wielu nazywa go anty sztuką. Pierwsze dzieła, jakie powstały w tym kierunku początkowo były drukowane w czasopismach. Następnie twórczość ta była prezentowana podczas spotkań dadaistów w klubach. Zadaniem dadaizmu było szokowanie, dlatego też dzieła te budziły bardzo skrajne odczucia, czyli albo zachwyt albo krytykę i brak zrozumienia. Styl ten był połączeniem kubizmu oraz futuryzmu, jego przedstawiciele w swych dziełach posługiwali się najczęściej prowokacją i obraźliwymi dodatkami, co nie przysporzyło im wielu wielbicieli.