Jacek Dukaj

Wielkie podzielenie

Obudził się wczesnym popołudniem. Nie miał kaca. Nawet przelotnie się tym zdziwił. Jednak prawdziwe zdumienie przeżył już po uniesieniu powiek.

Na prawym barku posiadała tatuaż: chiński smok w pięciu kolorach. Zielonym ogonem sięgał jej piersi. Pierś unosiła się w rytm powolnego oddechu. Ciemny, spierzchnięty sutek. Zarys żeber poniżej. Zarys szczęki powyżej. Brzeg prawego ucha wycięty w artystyczne origami; srebrny, druciany kolczyk przeszywający je w kilku miejscach. Włosy przystrzyżone na dwa milimetry, trudno nawet powiedzieć jakiego koloru. Leżała dziewczyna na wznak, z twarzą lewym policzkiem przyciśniętą do poduszki; gniewnie marszczyła przez sen prawą brew, a brwi w każdym razie miała kruczoczarne.

Podniósł się na łokciu, zamrugał. Chwila, moment, zaraz sobie przypomnę...

Ale nie.

Kimżesz ona jest, u licha?

Potarł czoło. Czyżby już było ze mną aż tak źle? Wymięka mi mózg; alkohol, jak kwas, wyżera z umysłu zapisy przeszłości - czy to już ten etap? Obudzić się u boku nieznajomej... Mój Boże, co za kicz.

Co gorsza, wnet zorientował się, że nie zna również tego pokoju. To nie jego mieszkanie. Gdzie ja jestem? Co się działo tej nocy? Jezu Chryste, w podobnym stanie mógłbym popełnić morderstwo, a później spokojnie o nim zapomnieć! Zresztą diabli wiedzą, czy faktycznie go nie popełniłem... Chociaż, nie da się ukryć, co innego przerżnąć panienkę, co innego kośnąć klienta w ciemnej uliczce. Po prawdzie - ta pustka w głowie jest przerażająca.

Usiadł i ziewnął nerwowo. Spojrzał przez okno: na zewnątrz jakiś wieżowiec.

Pochylił się nad dziewczyną, potrząsnął nią za ramię; zauważył przy tym drobnoogniwny srebrny łańcuszek na jej szyi, spływający faliście pomiędzy płaskie piersi sportsmenki.

Tylko coś mruknęła, potrząsnął więc po raz drugi.

- No, kochana, ocknijże się.

- Mmm, co się dzieje? - zamamrotała nie unosząc powiek.

- Słuchaj...

- Mhm?

- Gdzie ja jestem?

- U mnie - parsknęła i obróciła się na bok, plecami do mężczyzny, do reszty przy tym skopując na podłogę koc.

Przesunął dłonią wzdłuż jej kręgosłupa. - No dobrze, ale kim ty jesteś?

Zaśmiała się sennie, cokolwiek szyderczo.

- No wiesz, nie oczekiwałam od razu zarzekań, że nie zapomnisz mnie do końca życia, ale odrobinę uprzejmości mógłbyś okazać.

Miała niski głos, a teraz, ciepło rozespana, mruczała niczym dziki kot, lew afrykański sfinksem przycupnięty naprzeciwko ofiary.

- Błagam cię, chociaż imię! - jęknął.

- Co to było - to, co piłeś?

- Nie pamiętam - westchnął tylko.

- Człowieku, z ciebie to naprawdę jest numer.

Żachnął się.

- Okażże litość ułomnemu.

- Aria.

- Co?

- Moje imię.

- Aria?

- Od Marii. Ale było nas dwie, a ja się jąkałam. Zadowolony? No to daj mi już teraz spokój. - Złapała drugą poduszkę i przykryła nią głowę, zamykając w ten sposób w puchu pięć swoich zmysłów; po omacku sięgnęła także po koc, ale ostatecznie zrezygnowała w trakcie powolnego ruchu, tonąc w słodkim syropie leniwego półsnu.

- Aria, Aria, Aria... - powtarzał w męce, wstając i podchodząc do odsłoniętego okna. Usiłował whaczyć się tym imieniem w wymykającą mu się spod myśli satynową materię pamięci wczorajszego wieczoru. Bezskutecznie. Otworzył okno, wychylił się w wilgotny zaduch środka lata. Rozpoznał ulicę, lecz bynajmniej nie przywróciło mu to wspomnienia przemierzonej nią drogi do bramy bloku, w którym teraz się znajdował. Przyjechał tu samochodem - czy przyszedł pieszo? Sam - czy z tą Arią? I w ogóle - kto ona jest, skąd się wzięła?

Rozejrzał się za ubraniem, nie znalazł - ani swojego, ani jej. Wyszedł do przedpokoju, trafił do łazienki. Potem skręcił do bezokiennej kuchni. Z braku kawy zaparzył sobie herbatę. Postawiwszy czajnik na ogniu, jął przeszukiwać mieszkanie, obawiając się, iż los jego odzienia przesądzony został w szaleństwie nocy pijackim wybrykiem w rodzaju wyrzucenia poszczególnych jego fragmentów za okno bądź rytualnego ich spalenia. Odetchnął zajrzawszy do kosza na śmieci. Jedynie koszula nie nadawała się do włożenia, kompletnie umazana cuchnącym, majonezopodobnym smarem. Od czyszczenia z sosu wiernych adidasów oderwał go gwizd czajnika. Wschodnim zwyczajem nalał wrzątku do szklanki. Poparzył sobie palce: zamachał ręką sycząc przeciągle.

- Zręcznyś bardzo, jak widzę - skomentowała zza jego pleców.

Musiał ją do reszty rozbudzić gwizd czajnika, przyszła sprawdzić, czy nie demoluje kuchni. Jakoś dziwnie mu się przypatrywała: ani uśmiechu na ustach, ani żadnego w ogóle grymasu na zaskakująco ładnej twarzy (ma się ten gust, skonstatował z satysfakcją), ani najlżejszego uczucia w ciemnych oczach. Patrzyła tak i patrzyła, znieruchomiała w progu, oparta i przyciśnięta do zimnego żelaza futryny, od którego dotyku powinna dostać dreszczy. Nie wyglądała na rozespaną. Doszukał się w jej nieruchomym wzroku jakiejś stanowczości, powagi, zastanowienia w preludium brzemiennej konsekwencjami decyzji. Oboje przecież byli nadzy, po nocy nagości myśli, lęków i żądz - a teraz poczuł się nagle przed nią zwierzęco obnażony w niezrozumiałym wstydzie i upokorzony obnażeniem tego wstydu. No i na co ona się tak gapi? Zamierzył odpowiedzieć jej podobnym spojrzeniem, ale wiedział, że przegra, zrezygnował więc, nawet nie próbując. Kimże ona jest, do cholery?

Złapał za spodnie. Patrzyła jak je wciąga. Z sekundy na sekundę dziecinniał pod tym spojrzeniem. Obrócił się do czajnika i herbaty. Przyrządził ją w drugiej szklance, którą potem przesunął po plastykowym blacie ku Arii. Oderwała się od futryny i podszedłszy do stołu, oparła wąskimi, twardymi pośladkami o jego krawędź, prawą nogę podciągając i kładąc jej stopę na taborecie. Poza ta była oczywiście jaskrawo prowokująca, ale co innego zwróciło jego uwagę. Ów charakterystyczny kobiecy sposób poruszania się, zwykle sprowadzany w opisie do kołysania biodrami, objawił mu się teraz w kilku jej krótkich krokach - czy to za sprawą uwidocznienia pod gładką skórą najmniejszych wzajemnych przemieszczeń kości i naprężeń mięśni, czy też przez specyficzny stan jego ducha, a może z nałożenia się obu tych elementów - nowym, niezrozumiałym rytuałem, tańcem pierwotnym, instynktownym podejściem ofiary przez drapieżcę: cichym, statecznym, hipnotyzująco pięknym, rytmicznym w następstwie miękkich stąpnięć, miękkim w rytmice harmonicznych poruszeń całego ciała. Znał stosowane w literaturze porównania kobiet do kotów, ale kot w zestawieniu z nią wydał mu się niczym więcej jak oswojoną, domową maskotką, nieporadnym futrzakiem do głupich igraszek z dziećmi. Ona, ta kobieta, była inna. Trzy jej kroki od drzwi do stołu otworzyły mu oczy. Cóż to za stworzenie, pomyślał unosząc gorącą szklankę do ust i dmuchając delikatnie w powierzchnię parującej cieczy; co za stworzenie. Coś mu się obróciło w myśli. W tej ulotnej chwili wolny był od paradygmatu seksualnego pożądania, owego imperatywu multiplikacji swego materiału genetycznego, wypaczającego rzeczywistość filtru wszecherotyzmu, zniewalającej umysł dominacji libido. Widział jasno i czysto. Nie wiązały go obligatoryjne skojarzenia. Przecież to obce, dziwaczne, chore, myślał ze wzrokiem zawieszonym ponad herbatą. Te mięsne wypiętrzenia na klatce piersiowej, zwyrodnienia gruczołów. Ta ptasio-anielska delikatność rysów, gładkość cery, lekkość kości. To śliskie bezwłosie, nienaturalna, dziecięca skóra. A w krótkich, twardych włosach płaskiego podbrzusza skryty - ten owadzio-roślinny narząd implantowany w organizm na mocy jakiegoś obłąkańczego planu dla stworzenia potwornej hybrydy człowieka i zwierzęcia. Czerwone wargi, czerwone wargi. Drgnięcie głowy, zafalowanie palców z długimi paznokciami. Wszystko takie gładkie, płynne, muzyczne. Spojrzała mi w oczy, przesunęła dłonią po swej piersi, brzuchu, biodrze, udzie. Zmarszczyła brwi. Przechyliła się w tył. Wydęła policzek. Co to znaczy, co znaczy?

Ja wariuję, zorientował się w panice. Odstawił czym prędzej szklankę, pozbierał odzież, siłą rzeczy tracąc z oczu Arię. - Przepraszam - mruknął, ubierając się szybko. Przesuwała opuszkiem palca po krawędzi szklanki, budząc w szkle przeciągły, wysoki dźwięk. Potem postawiła sobie szklankę na prawym udzie. To ją musi parzyć, pomyślał walcząc ze sznurówkami adidasów. Zerkał spode łba. Bo ona wciąż go obserwowała. Wszystkie czynności wykonywała niemal machinalnie; machinalnym ruchem włożyła do parującej gęsto herbaty trzy palce, wskazujący, środkowy i serdeczny.

- Muszę już iść... - zamamrotał niepewnie.

- Oczywiście.

Nareszcie się odezwała.

- Naprawdę...

- Oczywiście.

Wdział podkoszulek, umajonezowaną koszulę zwinął zaś w kłębek.

- Aria... poparzysz się. Wyjmij palce.

Nie wyjęła. - Lubisz gryźć?

- Co?

- Czy lubisz gryźć?

- A, mhm... gryzłem?

- Ty nic nie pamiętasz?

- No... nie. Gdzie myśmy się właściwie spotkali?

- W „Jamie”.

- A, ta knajpa... - Wyprostował się, sprawdził portfel i dokumenty; miał niejasną świadomość, że zachowuje się jak przed wyjściem z burdelu, Aria jednak nie zmieniała wyrazu twarzy, tonu głosu. I wciąż mieszała palcami we wrzątku.

- Jesteś brzydki - oświadczyła.

Zabrzmiało to jak skarga małej dziewczynki na urodę pluszowego misia.

Postąpił ku drzwiom, przygładził włosy. Coraz większą miał ochotę po prostu uciec. To nagie ciało kobiety wpatrujące się w niego z elektroniczną intensywnością deprymowało go, a zachowywało się przy tym jakby specjalnie pragnęło go zirytować i onieśmielić, wręcz przestraszyć.

Wbrew sobie samemu zatrzymał się w progu i szybkim gestem wskazał szklankę na jej udzie. - Cholera, widzę, że to cię boli.

Nagłym i niczym nie zasygnalizowanym ruchem nogi skopała ją prosto na niego: herbata chlusnęła wysokim łukiem. Odskoczył ze wściekłym rykiem, potknął się o coś w ciasnym przedpokoju, mało nie przewrócił. Zachlapała mu nogawki dżinsów, czuł na goleniach gorącą wilgoć cieczy. Podniósł na nią gniewny wzrok. Uśmiechała się połową twarzy, w nienaturalny sposób odsłaniając drobne zęby. (Zęby padlinożercy). Trzema palcami o zmacerowanym, zaczerwienionym naskórku przesunęła po rozchylonym zachłannie sromie, zaszeleściła paznokciami w łonowej szczecinie. Wyciągnąwszy przed się nogę na całą jej długość - a zagrały pod opaloną dermą sprinterskiej kończyny smukłe mięśnie - poturlała stopą po linoleum opróżnioną szklankę.

- Ty wariatka jesteś, kurwa, wariatka. Ześwirowałaś. Bierzesz coś, czy jak?

- Ciebie biorę.

Pomaszerował do drzwi wyjściowych. Chwilę mocował się z zamkami. Już na klatce usłyszał trzask i chrzęst rozgniatanego szkła.

Telefon z automatyczną sekretarką dostał parę miesięcy temu od zalkoholizowanego kumpla jako część rekompensaty za zniszczone przezeń w pijackim zwidzie, wypożyczone na weekend CD. Przewijając taśmę, szukał w przestrzeni przed sobą punktu do zawieszenia w nim wzroku, nie znalazł - wszystko nazbyt znajome - i samowolnie wypłynął mu w spojrzenie tamten obraz: smok tatuowany na dziewczęcym barku. W bezmyślnym, organicznym skojarzeniu pojął jego nielogiczność: to mężczyźni tatuują się w smoki, nie kobiety. Taśma szczęknęła, odezwał się Bojo:

- Eee... nie ma cię, Grabarz? Nie ma cię? Daj głos. Cholera, to ja, Bojo. Pamiętasz o Pająkach? Robisz im na basie w poniedziałek u Maniusia. Maniuś ci flaki wypruje, jak znowu nawalisz. Nie rób mi numeru, stary, głową za ciebie ręczyłem.

A dzisiaj co? Sobota chyba. Zerknął na kalendarz. Okay, w poniedziałek u Maniusia.

Po Bojo odezwał się z taśmy zachrypnięty tenor.

- Dwa trzy jeden zero zero dziewięć siedem zero. Tu Henio Kościelny. Oddzwoń jak najszybciej. To ważne.

Henio Kościelny! No tak, oczywiście! Henio z ogólniaka, ten ponury szkielet. Wczorajszego wieczoru - to była popijawa po spotkaniu rocznicowym naszej klasy.

Grabarz, od doznanej z nagłego powrotu pamięci ulgi, aż przysiadł na podłodze. Zachłannie wychwytywał i gromadził okruchy wspomnień z minionego dnia. Spotkanie maturzystów po dziesięciu latach. Ktoś to zorganizował, podzwonił po ludziach. Grabarz poszedł, chociaż nie miał ochoty - poszedł z nudów. Było sztywno i oficjalnie, ale potem urwali się starą paczką i pociągnęli do „Jamy”, której współwłaścicielem okazał się Maxi - no i rozpoczęła się gratisowa popijawa. Był tam i Henio, pił z Grabarzem. Gadali godzinami, Maxi fundował, dolewał wszystkim jakichś specyfików...

Telefonował ktoś jeszcze, nagrał się na taśmę automatycznej sekretarki czarną ciszą: pięć, sześć sekund ciężkiego milczenia. Potem koniec. Nikt więcej.

Grabarz przewinął, powtórzył i zanotował numer do Kościelnego. Z nagła zachciało mu się pić. W lodówce znalazł śmietanę; nie przypominał sobie jej zakupu, ale wielu rzeczy sobie ostatnio nie przypominał. Wypił do dna zimny zakwas. Wrócił do ciemnego pokoju, do telefonu. Krótką komendą włączył tapetę ekranową. A tam znowu szły uroczystości ku czci, pewnie rocznica kolejnego mordu; podgłośnił: faktycznie, martyrologiczna celebra. Przywódcy państw zachodnich biją się w piersi, w elokwentnych i wzruszających mowach prosząc potomków ofiar o wybaczenie za obojętność i bezczynność swych ojców. Co to jest, Oświęcim, Rwanda, Kaukaz, Chile? Zerknął na logo: akurat Bośnia. Pomniki, kwiaty, siwe głowy, flesze; dostojni notable obejmują się z omedalowanymi dziadkami. W tym są dobrzy, w ostatecznym rozrachunku te wieńce wychodzą im zawsze bardzo tanio. Zgasił tapetę.

Agonalnie poskręcane wnętrzności wzmacniacza wiły się wielokolorowym plastykowym wężem przez kanapę; usiadł na poręczy fotela. Dwa trzy jeden zero zero dziewięć siedem zero. Śmietana w ustach. Aria, Aria, jaka to była noc, kim byłem tej nocy...

Sygnał.

- Kościelny.

- Cześć. To ja - poinformował go Grabarz. - Oddzwaniam jak najszybciej.

- Grabarz?! Chryste, nareszcie... Gdzieś ty się podziewał, człowieku?

- Eee... tu i ówdzie. O co idzie?

- Muszę się z tobą natychmiast spotkać. Już. Minuty. Gdzie ci najbliżej?

Henio myślał szybko i mówił szybko, Grabarz został w tyle.

- Moment, o co...

- Gdzie ci najbliżej?

- O knajpę ci chodzi?

- Może być i sauna - warknął Henio. - Obudź się, facet! W żyłę se dałeś czy co?

- „Podziemie”.

- Dobra. Będę wozem.

Rozłączył się.

Tempo działania Henia okazało się dla Grabarza zabójcze. Poszedł mu dym z mózgu. Wszystko pomieszane. Dezorientacja. Co? Kto? Dlaczego? Jak? Kiedy? Odłożył słuchawkę, ziewnął; kolejny absurd: spać mu się chciało.

W „Podziemiu” niewielu jeszcze było klientów, bez trudu znalazł wolny stolik w ciemnym kącie. Usiadł, podeszła rudowłosa długonoga w firmowej spódniczce ani do pół uda; wziął Żywca. I jakoś tak przysnął nad szklanką. Aria w smoki... jaki smak jej ust? jakie ciepło jej ciała? jaki uśmiech jej rozkoszy?

Brutalnym potrząśnięciem obudził go Henio.

- Wyglądasz, facet, jak z krzyża zdjęty.

- Boże, Henio, mógłbym przespać tydzień.

Podali sobie ręce. Henio usadowił się w niszy naprzeciwko. Wpatrywał się tymi swoimi oczyma snajpera w przygarbionego nad drewnianym stolikiem Grabarza, jakby brał go właśnie na cel.

- Co ja ci mówiłem?

- Hę?

- Żadne hę, żadne hę. Skup się. - Henio pochylił się nad stolikiem - Co ja ci mówiłem?

W bezpośredniej bliskości Henia Kościelnego doznał Grabarz proporcjonalnie większego umysłowego udaru.

- Zabij mnie, nie kontaktuję. Mów drukowanymi.

Podeszła ta sama ruda, zagadnęła Henia.

- Wody - mruknął.

- Co?

- Wody. Wodór, wodór, tlen. W postaci cieczy.

Poprawiła zebrane w ciasny kok, rdzawozłote włosy, spojrzała na Kościelnego z góry.

- Nie podaje się - wycedziła.

- Mineralną w takim razie. Zresztą nieważne. Co tam macie.

- Co za ludzie - zamamrotała dziewczyna, wykrzywiła jasno oszminkowane usta i odeszła. Henio nawet się nie obejrzał na jej nogi i Grabarz zrozumiał, że sprawa jest poważna.

- Proszę cię, jeśli możesz, skup się - natarł nań ponownie Kościelny.

Grabarz westchnął i zrobił smętną minę. - Ja już od paru lat odnoszę takie wrażenie, jakby Bóg nieustannie trzymał wciśnięty Fast Forward. Zostaję w tyle, nie nadążam.

- W metafizykę wpadasz; pijanyś czy naćpany?

- Nie, to nie to. Coś dziwnego mi się przydarzyło...

- Grabarz, do cholery! - Henio walnął się w klatę aż zadudniło. - Przysięgam, wysłucham każdej twojej historii, każdego żalu, nawet uchlam się z tobą - ale teraz po prostu musisz mi odpowiedzieć na to pytanie... - przerwał i zerknął na niego podejrzliwie. - Czy ty w ogóle rozumiesz, co ja do ciebie mówię?

- Co ty, za kretyna mnie masz...?

Henio taktownie nie odpowiedział.

- Co ja ci wtedy mówiłem? - powtórzył za to z naciskiem.

- Kiedy?

Kościelny z coraz większym wysiłkiem utrzymywał na twarzy maskę cierpliwości.

- Wczoraj, w „Jamie” - tłumaczył jak dziecku. - Pamiętasz? Piliśmy razem.

Grabarz zmieszał się jeszcze wyraźniej; opuścił wzrok do wnętrza szklanki.

- Chodzi o to, że właśnie nie bardzo... - mruknął.

Henio oklapł.

- Serce mi wyrywasz, Grabarz, no po prostu serce mi wyrywasz.

- Och, dajże spokój...

Na to Kościelny dla odmiany się rozeźlił.

- Czy ty nie rozumiesz, jakie to ważne? Przecież wiesz, jakie ja już olśnienia miewałem po pijaku! Ja pamiętam, wiem, jestem pewien - tu znowu rąbnął się w suchotnicze piersi - że wtedy, w „Jamie”, wykoncypowałem jakoś sposób na uzyskanie antidotum i wyjawiłem ci go; plotłem co mi ślina na język przyniosła, mówiłem szybciej jak myślałem... Powiedziałem ci... ale nie pamiętam, co konkretnie powiedziałem. A ja to muszę wiedzieć! Przypomnij sobie! Na litość boską, Grabarz...!

Grabarz nie wiedział gdzie patrzeć. Wzruszył ramionami.

- Wielka mi rzecz, upij się raz jeszcze.

Mord zalśnił w oczach Henia Kościelnego, nienawiść wydestylowana.

Zaraz jednak zgasła: to przecież był Grabarz, a on Henio.

- Powiedz mi w takim razie przynajmniej tyle, ile pamiętasz.

- Noo, niewiele tego. Piliśmy. Coś mówiłeś.

- Co?

- Jezu, ja cię naprawdę przepraszam, Henio...

Kościelny bezgłośnie zazgrzytał zębami.

- Maxwella pamiętasz? - warknął.

- Kogo?

- Nie „kogo”, a „co”. Opowiadałem ci o Maxwellu. Opowiadałem o vordakach. A potem - potem - o czym?

Ruda przyniosła Kościelnemu szklankę mineralnej; rzuciła mu przy tym intensywne, złowrogie spojrzenie, które Grabarzowi mimowolnie skojarzyło się ze sceną tortur z niedawno oglądanego filmu. Tym łatwiej, że i w stosunku do przesłuchującego go Henia zaczynał tworzyć podobne skojarzenia.

- Te vordaki... co... kto... co to jest?

Kościelny zmilczał. Jął powoli spijać przyniesioną wodę. Patrzył wszędzie dookoła, byle nie na Grabarza. Szczękę miał wysuniętą do przodu, oczy przymrużone. Grabarz klął go w myśli.

- Maxwell - podjął wreszcie Henio, bardzo cicho i ze wzrokiem wciąż odwróconym od interlokutora - to była stacja orbitalna. Chaotyczny składak, jak większość. Miała już swoje lata. Chińczyki prowadzili tam prace nad bronią biologiczną; chodziło i o nieważkość, i o próżnię, i o odosobnienie, a przede wszystkim o to, że jakby co, to mogą tego całego Maxwella bezpiecznie rozpieprzyć paroma kilotonami. To była wysoka orbita. No, ale, jak powiedziałem, ten złom miał już swoje lata. Zresztą natknąłem się na plotki o sabotażu. Tak czy owak - pewnego pięknego dnia stacja spokojnie rozpadła się na kawałki. Nie słyszałeś? Nawet w telewizji o tym mówili.

- Może. Nie pamiętam.

Zamieszanie wybuchło parę stolików dalej. Obejrzeli się. Ta rudowłosa kelnerka najwidoczniej miała zły dzień: sprzeczała się właśnie jadowitym szeptem z dwoma innymi klientami, coraz mniej delikatnie mitygowana przez swą koleżankę. W końcu cisnęła notesem, a koleżance powiedziała coś, po czym ta wytrzeszczyła na nią oczy jak na upiora; następnie wyszła z sali kuchennym wyjściem.

- Pewnie ma okres - podsunął Grabarz.

Henio zamamrotał niewyraźnie.

- O stacji kosmicznej mówiłeś - przypomniał Grabarz.

- Taa. Spadła w kawałkach do oceanu. Wyciągnęliśmy ją. To znaczy do spóły z tuzinem innych państw; mieliśmy tam akurat statek... zresztą nie wiem, nieważne. W każdym razie część próbek trafiła do mojego Instytutu. Kumasz już?

- Ciemno, ciemno.

- Pieprzony Szaweł. Grabarz, co się z tobą porobiło? - Henio na chwilę odstąpił od głównego tematu - Już wczoraj to spostrzegłem. Cholera, nic nowego, widzę to w co drugim człowieku; ale nie mogę, nie potrafię zrozumieć. To jakaś choroba epoki, wszyscy jak Pinokio na haju, ućpane marionetki bez sznurków. Już nawet nie to, że lezie taki przez życie jak pięciopromilowiec przez cmentarz, luz jak w starych gaciach, zwisa mu nawet on sam... ale pytam człowieka o byle co, to mi nigdy nie odpowie „tak” albo „nie”, tylko zawsze „może”; na każde spotkanie się spóźnia, jeśli w ogóle przychodzi; nic go nie interesuje; powiesz mu, że głupi, też się nie obrazi, on o nic się nie obraża... To nie do wytrzymania. Społeczeństwo weteranów anarchizmu; jakby nie było jutra. Grabarz, no przecież tak nie można żyć, co to za życie, to grób, zasypiasz, budzisz się, zasypiasz... pewnie nawet nie wiesz, jaki to dzień, bo i po co, co za różnica. Jak śmieci płynące z prądem ścieków.

- Odwal się, dobraa? Nie o tym miałeś mówić.

Kościelny uśmiechnął się pod nosem, być może zadowolony, iż wywołał w Grabarzu chociaż ten nikły cień irytacji.

- Okay. Maxwell. Dostaliśmy pięć zestawów, bez opisu. Mój zespół zajął się vordakami. To od Vordaka, taki genetyk był, bodajże czeskiego pochodzenia. On pierwszy zaprojektował sekswirusy: atakujące po rozróżnieniu płci. To znaczy one znane były już wcześniej, ale Vordak usystematyzował i, że tak powiem, znormalizował genom selekcyjny. Ustanowił standard. Albowiem zamysł był taki: wyprodukować maksymalnie zabójczy wirus, który po zlikwidowaniu sił militarnych wroga nie ruszyłby reszty. To oczywiście ideał nieosiągalny, teoretyczna abstrakcja, wirusy są głupie, trudno nawet powiedzieć żeby one żyły, sprawiają tylko takie wrażenie - jednakowoż vordaki stanowią największe przybliżenie tego ideału: zabijają mężczyzn, natomiast kobiety, jako materiał reprodukcyjny gatunku, pozostawiają w zdrowiu doskonałym, do dyspozycji rasy zwycięzców. Nic nowego, tak było zawsze; tryumfatorzy po wyrżnięciu żołnierzy rzucali się na zdobyczne dziewice; prawo zachowania gatunku, samczy imperatyw czy jak to zwał. Ale broń masowej zagłady, te megatony, wykluczyła ów schemat. Vordaki są bardziej humanitarne, mają na uwadze przetrwanie homo sapiens. Grabarz...?

- Słucham cię, słucham.

W istocie pilniej słuchał prowadzonej w radiu dyskusji trzech krytyków filmowych; barman podkręcił odbiornik, bo leciało nieziemskie techno, i gdzieś odszedł, a teraz w eter szła kinematograficzna diatryba.

- ...sekwensery w czternastu próbkach. Rzecz jasna, powtarzaliśmy testy. Bo to są vordaki, tylko że nienormatywne. A ja zmuszony zostałem do przejęcia sprawy, ponieważ swego czasu napisałem ten program... mówiłem ci: jestem autorem algorytmu ślepej konstrukcji. On nie musi znać wzorca działania i innych charakterystyk wirusa, wystarczy mu jego pełna mapa genetyczna; antycypuje macierz, zbiór potencjalnych kontrwirusów odpowiadających polom zagrożeń obiektu. To bardzo ułatwia pracę nad wszelkiego rodzaju blockerami, antidotum, „usypiaczami”, inhibitorami, szczepionkami... Rozumiesz mnie, Grabarz?

- Taa.

- Ale to są vordaki nietypowe i program mi się zawieszał. W końcu jakoś się wypętliłem, lecz macierze i tak wyszły mi jak boiska. No i tu utknąłem. Mętlik we łbie, aspiryna i w ogóle; overload. Poszedłem na to szkolne spotkanie, bo i czemu nie miałem pójść, przynajmniej się przewietrzę, myślałem. I, cholera, słusznie kombinowałem: przewietrzyłem się. Spiłem przy tym, a jakże, a potem wyspowiadałem ci się w „Jamie” Maxiego, jak teraz się spowiadam. I wtedy, wtedy - wymyśliłem! To jest rzecz strasznie prosta, ja to wiem, tak głupio prosta... powiedziałem ci, Grabarz, powiedziałem. Dwa, trzy zdania. Ty je musiałeś zapamiętać! Ja cię błagam, postaraj się...! - uniósł głowę. - Czego?! - warknął wściekle w przestrzeń ponad Grabarzem.

Grabarz obejrzał się. Rozregulowana kelnerka, już w cywilu, bazyliszkowym wzrokiem mierzyła zza jego pleców Henia.

- Jak ja was wszystkich nienawidzę - wysyczała głosem aż zawiesistym od gęstego jadu. Po czym założyła ciemne okulary, poprawiła na ramieniu modnie zgrzebną sakwę i wymaszerowała z lokalu w głośnym staccato wysokich obcasów; z rozmachem trzasnęła drzwiami.

- Ta to umie rzucać pracę - zauważył z niejakim podziwem Grabarz.

Kościelny zwrócił nań wzrok człowieka przegranego.

- Ty mnie, kurwa, w ogóle nie słuchałeś... - westchnął jękliwie.

- No nie, Henio, naprawdę...

Odezwał się pager wirusologa. Kościelny poderwał się, złapał za gadżet i podbiegł do automatów telefonicznych umieszczonych parę metrów dalej na ścianie „Podziemia”. Wsuwając kartę do czytnika dał Grabarzowi znak, aby ten pozostał na miejscu.

Po prawdzie Grabarz całkiem serio rozważał wariant ucieczki. Miał już serdecznie dosyć Henia, vordaków i tego nieustannego, chociażby mimowolnego, poniżania go przez szybkomyślnego szkolnego kolegę. Co za dzień. Nic mu się nie chciało; może tylko spać. Upierdliwy jajogłowiec, pomyślał o Kościelnym, który warczał, nieprzyjemnie wykrzywiony, do ściskanej w kościstej dłoni słuchawki. W radiu skończyli gadać, ruszył powolny standard, ale tak okrutnie zmiksowany, że Grabarz, skądinąd zawodowiec, długo nie potrafił skojarzyć zespołu, jakiś zabytek - Hey, odgadł po chwili. Is it strange?

W szklance pusto. Potarł czoło. Vordaki, myślałby kto...

Wrócił Henio. Nawet nie usiadł.

- Muszę lecieć. - Wygrzebał forsę, rzucił na stół. - Rozczarowałeś mnie, ale nadal wierzę, że gdybyś się postarał... Będę ci dozgonnie wdzięczny. Pamiętaj - mocno uścisnął dłoń Grabarza - Masz mój numer.

Grabarz usłyszał go jeszcze, jak rusza spod kawiarni z piskiem opon. Zamówił drugiego Żywca. Mełł w myśli gorzkie szyderstwa. Czy to kometa? Czy to tornado? Czy to zaraza? Nie, to Henio Kościelny!

Miał gdzieś iść, coś zrobić, ale zapomniał. Ludzie na ulicy wyglądali jak reanimowane połcie zaśmierdłego mięsa. Mamle toto ustami, mamle; wymachuje rękami i nogami, deformuje sobie skórę z przodu twarzy. Aż spojrzał na własne ręce: też mięcho. A tu na dodatek upał. Spocone myśli, spocone odczucia.

Wrócił do domu.

W skrzynce kartka: „Byłam i wrócę. Aria”. Co to ma być, jakaś groźba? Wyrzucił kartkę do kosza.

Rozebrał się, wlazł po prysznic. Wylazł, zwalił się na kanapę. Nie wiedział, co robić, więc zasnął.

Obudził się wczesnym niedzielnym rankiem, ale nic się nie zmieniło, świat taki sam. Pomyślał, czy by się nie przejść do Dziada, Dziad podobno miał nowe rewelacyjne prochy. Pomyślał, czy by nie zadzwonić do Anki, może się okaże, że już mu przebaczyła. Pomyślał wreszcie o umówionym nagraniu u Maniusia i to przeważyło. Przekręcił do niego do domu, bo wiedział, że studio stoi teraz puste. Maniuś potwierdził, podał godzinę: dziewiąta rano. Zyskawszy w ten sposób poczucie dobrze spełnionego obowiązku, przesunął Grabarz zwrotnicę swych myśli i przypomniał sobie, że jest głodny. W lodówce czarna dziura. A tu niedziela. Łazić po sklepach? Wydawać pieniądze? Szybko znalazł rozwiązanie: wprosi się do Marty.

Marta, jego w niczym doń niepodobna siostra, z zawodu - którego już, co prawda, nie wykonywała - instruktorka karate czy innej, równie filmowej sztuki walki, mieszkała w zabytkowej podmiejskiej rezydencji w środku prywatnego parku; tłumaczyła mu nieraz, kto i kiedy budynek ów wzniósł, jakie słynne persony w nim swego czasu mieszkały - ale Grabarz, jak należało się spodziewać, nic z tego nie zapamiętał. Złamawszy cztery lata temu podczas słono opłaconego przez klienta treningu jego kość piszczelową, rozkochała go w sobie doszczętnie, po czym zaciągnęła przed ołtarz - a ten klient to był brat współwłaściciela sporego banku, w efekcie Marta została obdarzona przez rodzinę i znajomych mianem milionerki i powszechnie przez nich znienawidzona. Co, rzecz jasna, nie przeszkadzało im jej wykorzystywać. Grabarz, na przykład, wizytował ją co jakiś czas jako dyżurną jadłodajnię oraz prywatną kasę pożyczkową, której, oczywista, nigdy nic nie oddawał. Szwagier i tak go darzył szczerą niechęcią od dnia wesela, na którym Grabarz, mimo usilnych protestów tamtego, wystąpił był ze swoją kapelą. Dość powiedzieć, że było to wesele naprawdę huczne.

- Wiesz co, ty po prostu jesteś niemożliwy.

- Nie zaczynaj znowu...

- Czy ty nie masz ani krzty ambicji? Godności, dumy?

- O Boże...!

- Nawet wysłuchać mnie nie możesz. Strasznie cię dręczę, prawda?

- Litości, nie przy jedzeniu, jeszcze się udławię albo co...

- Znowu nie chciało ci się ugotować jajka? Anka nie wróciła?

- Rodzonemu bratu będziesz wypominać te parę kanapek? - wymamrotał Grabarz pomiędzy jednym a drugim kęsem.

Nic nie odrzekła. Wodziła wzrokiem za Maciusiem; dziecko pełzało w trawie pod najbliższym klonem. Marta była w przewiewnej sukience na cienkich ramiączkach, wachlowała się gazetą. Tu, w sercu wielokolorowej mozaiki słońca i cienia, w poszumie śniętych drzew, tu, gdzie wiatr wydaje się dwa razy chłodniejszy, choć przecież i tak ciepły, a rozszemrana półcisza oślepiająco zielonego parku zniechęca do mówienia i myślenia, naturalnym stanem człowieka wydaje się być senny letarg. Nie widać stąd domu, nie widać ulicy; tylko trzy krzesła i stolik na miękkim trawniku - jesteście sami. To jeszcze nawet nie popołudnie, a panuje atmosfera sierpniowego wieczoru. Po co się kłócić, wszystko nieważne. Wsłuchaj się w przypływ powietrza, zapatrz w roztrzepotane liście...

Grabarz jadł, a Marta obserwowała dłubiącego w korze synka.

Dolał sobie soku i przysunął sałatkę. Uniósłszy na moment spojrzenie, spostrzegł, iż ona już nie Maciusiowi, a jemu się przygląda. Na dodatek przestała się wachlować.

Zrobił obrażoną minę.

- No co, głodny jestem...

Nic nie powiedziała. Przełknął, ale coś nieswojo się czuł.

- Jak ci się nie podoba, to powiedz, żebym się u ciebie nie pokazywał, i już mnie więcej nie zobaczysz. Hę? Marta?

Odłożyła gazetę, przesunęła dłońmi po nagich ramionach. Rozpoznał ten gest jako oznakę zamyślenia. Cholera, źle się dzieje, za ostro poszedłem, ona faktycznie może mnie wyrzucić.

- Spoko, już się zmywam; nie to nie, nie będę się wpraszał. A pamiętasz, mówiłaś...

Zamrugała, odwróciła wzrok. Coś zdecydowała. Nie mógł odczytać wyrazu jej twarzy.

- Robala żre - wskazał widelcem Maciusia.

Nie obejrzała się. Skontaktował: coś jest nie tak. Już nie spuszczał z niej oczu.

Wstała, obeszła stolik; była na bosaka, szła jak w tańcu, znał ten chód. Wyciągnęła do niego prawą rękę, spojrzał: pusta. A kątem oka dojrzał ruch lewej. Wrzasnął i rzucił się na trawę, strącając przy tym połowę zastawy ze stolika. Skoczyła za nim. Teraz widział: w dłoni lewej miała nóż, jeszcze z masłem na ostrzu.

- Marta! Rany boskie... - wypluł plaster kiełbasy z zaślinionych ust. - Co ty robisz?!!

Odtoczył się i w panice odraczkował w bok, ale i tak go dostała; nie zauważył tego ciosu, jedynie go poczuł - nawet nie ból: zapiekły chłód i coś jakby prąd płynący przez nogę. Z trudem wstał, zataczając się i podpierając o drzewo. Zerknął w dół: z lewej łydki, przez materiał dżinsów, wystawała jasno lśniąca stal tego noża stołowego. Zemdliło go.

Ale nie miał czasu na takie drobiazgi, Marta wciąż szła na niego.

- Jezu Chryste, co ja ci zrobiłem...? - jęknął żałośnie. - Czy ty już kompletnie zwariowałaś? Z nożem na mnie, z nożem? No popatrz, teraz na pogotowie będę musiał się wlec...

Ignorowała dźwięki.

- Martaaa!!

Złamałaby mu kark tym kopnięciem, gdyby się nie uchylił. Aż zadrżał pień drzewa.

Ze strachu zaniemówił. Nawet się nie oglądał, gnał przed siebie przez park z nożem w nodze; a teraz już go bolała, i to jak. Czuł ciepło krwi ściekającej do buta. Ale biegł. Słyszał tylko swój oddech, hałas poruszeń własnego ciała, odgłos walących w ziemię adidasów. Lecz kiedy dokulawszy do alejki przystanął, by złapać oddech - zobaczył, że Marta sadzi za nim przez park niczym jakaś cholerna sprinterka, z dzikim zacięciem na twarzy; ręce jak tłoki, nogi szybsze od spojrzenia, rozfurkotana sukienka - i po prawdzie chyba już by go dopadła, gdyby nie owo chybione kopnięcie. Dopiero go śmiertelne przerażenie chwyciło za gardło! Oszalała! Co robić, co robić! Sekundy, ułamki sekund.

Skoczył przez bramę na ulicę; ktoś jedzie, na środek, machać rękami, machać i krzyczeć, to jakieś ruskie w mercedesie, mordy knajackie, garnitury dyplomatów, zdumienie w zalanych w królicze ślepia oczkach.

- Na pomocz’! Na pomocz’!

Było światełko na sekretarce. Myślał, że to Marta dzwoniła przeprosić, wytłumaczyć się - ale to ten rąbnięty Henio Kościelny: znowu nalegał na natychmiastowy kontakt. Grabarz tylko sklął jego nagrany głos. Akurat zamierzał do niego dzwonić!

Obandażowaną ciasno od kolana po kostkę nogę oparł na poręczy fotela, sam wyciągnął się na kanapie, aparat położył sobie na brzuchu; gapił się tępo w sufit i słuchał „Marco the Marco” łomoczącego przez kolumny na cały regulator. Te mocne uderzenia głębokich, ciemnych basów uspokajały Grabarza. Mimo zaaplikowanych mu na pogotowiu prochów rozcięta łydka piekła jak diabli. W tym miał przynajmniej szczęście, że personel szpitala, zorientowawszy się, kto właściwie go w owym stanie do opatrzenia dowiózł, nie zadawał wielu pytań. Zabużańska rebiata z kolei też nie za bardzo potrafiła się po polskiemu wysłowić, mógł więc Grabarz pleść, co mu się żywnie podobało, i tak nikt nie wierzył ani jednemu jego słowu.

Dumał tak i dumał, krzywiąc się co przypływ ognistego bólu, aż w końcu zdecydował się i wykręcił numer matki. Długo nie odbierała. W końcu:

- Tak?

- To ja. Słuchaj, kiedy ty się ostatnio widziałaś z Martą?

- Mmm, parę dni temu. Bo co?

- Ona chciała mnie zabić.

- ...

- Mamo?

- Zadzwoń, jak wytrzeźwiejesz.

- Jestem trzeźwy!

- Znowu coś brałeś?

- Mamo, na litość boską, krew mam czystą jak niemowlę! Wiem, bo dopiero co wróciłem ze szpitala, wyjmowali mi wbity przez twoją kochaną córeczkę nóż!

- Co to ma być, żarty...?

- Nóż, kurwa, nóż!! Wbiła mi go w nogę!

- Nie wrzeszcz i nie klnij!

- Przepraszam - odetchnął - Mamo, proszę cię, dowiedz się, o co jej chodzi, ja nie rozumiem... Zadzwoń albo co... No, cholera, po prostu rzuciła się na mnie!

- Nie wierzę ci.

- Zadzwoń i się przekonaj - nalegał.

- Nie będę dzwonić, pojadę do niej. Czuję, że coś kręcisz. Nóż ci wbiła w nogę, też coś...!

- Do diabła, mamo...!

Ale już odłożyła słuchawkę.

Przez chwilę mamrotał szeptem ciężkie klątwy. W końcu się uspokoił. Przyszło mu do głowy czyby samemu do Marty nie zadzwonić; długo się wahał. Wreszcie wykręcił numer: przecież nic mu przez telefon nie zrobi. Swoją drogą - co jej wtedy na mózg padło...?

Sygnał buczał przeciągle, nikt nie odbierał. Po dwóch minutach zrezygnował. Lecz gdy tylko nacisnął widełki - aparat rozterkotał mu się pod dłonią.

- Co jest?

- Tu Henio. Czemuś nie zadzwonił?

O Boże.

- Henio, dajżesz ty mi wreszcie spokój, dobraa?

- Ale tylko wysłuchaj mnie, Grabarz. Jedno słowo.

- No?

- Hipnoza.

- ...

- Nie rozumiesz? Znam takiego jednego specjalistę, zahipnotyzuje cię elegancko, a ty sobie raz-dwa przypomnisz wszystko, co ci wtedy mówiłem. Kapujesz?

- Ty, człowiek, jesteś nienormalny. Musiałeś się czegoś nawdychać w tym swoim laboratorium. Sam się zahipnotyzuj.

- Nie bądź gnój, nie wystawisz mnie tak przecież...

Trzask i było po rozmowie; Grabarz miał dość.

- Jestem otoczony przez wariatów - powiedział na głos.

Pokulał do ustępu, bo z tego wszystkiego rozbolał go żołądek.

Ale Henio Kościelny był niezmordowany. Obudził Grabarza wściekłym telefonem o drugiej w nocy. Grabarz chciał zignorować dzwonek, lecz on odzywał się z małymi przerwami co chwila, oszukując automatyczną sekretarkę - i w końcu musiał się zwlec z wyra i przehalsować przez chaotycznie zabałaganione mieszkanie do aparatu.

- Henio - zachrypiał w słuchawkę - jeśli to znowu ty...

- Nie możesz teraz mi odmówić! - gorączkował się Kościelny. - Ta hipnoza to jedyny sposób! Nie wiesz, co się dzieje! My ciągle tu nad nim ślęczymy i...

- Ukręcę ci łeb.

- To jest jakiś pieprzony mutant, coś absolutnie nowego; on nie zabija, on wpływa na system nerwowy. Podłącza się do mózgu czy coś w tym stylu... jak jeden organizm wielokomórkowy; to jest bardziej skomplikowane...

- Henio, ty skurwysynu!!

Walnął w widełki i odłożył słuchawkę na bok, aby uniemożliwić mu urządzanie kolejnych nocnych pobudek. Temu facetowi, myślał wlokąc się z powrotem do łóżka, po prostu popieprzyło się w głowie od nieustannego płodzenia podobnych naukowych bredni; oni tam wszyscy, jeden w drugiego, zdrowo szajbnięci. Pewnie nawet się nie orientuje która godzina.

Schodził z drugiego piętra jak jakiś kaleka: noga w dół i druga do niej; i noga w dół, i druga do niej - tak stopień po stopniu. A jeszcze ta nieporęczna gitara w kanciastym futerale ciążyła mu na ramieniu i gniotła w bok. Prócz łydki bolała go głowa, jakby w jakimś zastarzałym kacu, chociaż nic nie pił. A suszyło go nieźle. Więc raczej nie był w najlepszym humorze.

Wyszedł z cienia cuchnącej klatki schodowej na oślepiające poranne słońce betonu - i ledwo ustał: jak pięścią między oczy.

- Cześć.

- Aria...?

Zaśmiała się. - O, widzę, że jednak zapamiętałeś.

Siedziała za kierownicą czarnego, dwuosobowego kabrioletu, jednego z tych cacek chińskiej produkcji zalewających Europę i Amerykę w tsunami bezczelnego dumpingu. Nosiła fioletowe okularki, obcisły czarny podkoszulek bez rękawów, spodnie moro, ciężkie glany. Smok prężył się drapieżnie na jej opalonym barku. Uśmiechała się do Grabarza.

Dłonie złożone swobodnie na małej kierownicy. Samochód mruczący tygrysio na jałowym biegu.

- Wybierasz się gdzieś? Podwieźć cię?

Już miał zaprzeczyć, ale łydka na nowo zapłonęła piekącym bólem, skrzywił się mimowolnie - i tylko skinął głową.

Klepnęła w skórzane siedzenie po prawej. - Wskakuj.

- Akrobatyki to ty po mnie nie oczekuj.

Znowu się zaśmiała. - No, nie bądź taki skromny...!

Nieświadomość własnych wyczynów z owej piątkowo-sobotniej nocy na powrót wywołała w nim niejasne poczucie winy: co ja wtedy robiłem? kim ja wtedy byłem?

Wgramolił się ostrożnie do wozu razem ze swą gitarą - wsunął ją między kolana: wystawała mu teraz ofuteralonym gryfem pod brodę.

- Dokąd?

Podał adres. Wskazała go autopilotowi i samochód ruszył; radar rozbuczał się uspokajająco, przygłuszając radio nadające relację na żywo z oblężenia przedszkola zajętego przez terrorystów z Armii Apokalipsy, zbrojnego ramienia Partii Eschatologicznej. Gładko wyjechali na osiedlową przelotówkę, nawet niezbyt zatłoczoną. Kabriolet sunął po asfalcie niczym deska surfingowa na wznoszącej się fali.

Grabarz bezwolnie zezował na ostre wzgórki brodawek piersiowych Arii wyglądające, jak krystaliczne skrzepy pod ciemnym materiałem podkoszulka. Ów srebrny łańcuszek spływał jej z szyi między wysokie piersi, ginąc w miękkim cieniu. Ona nie musiała patrzyć na drogę i w końcu pochwyciła w fioletowych taflach swych okularów pożądliwe spojrzenie Grabarza. Odbijał się on w tych szkłach akwarelowym rozlewiskiem onirycznej wizji naćpanego surrealisty.

- Tak zaraz z rana?

- Skąd wiedziałaś, gdzie mieszkam?

- Sam mi powiedziałeś.

- Powiedziałem ci? Niby kiedy?

- A jak myślisz?

Dotarli do skrzyżowania z sześciopasmową obwodnicą, ale Aria coś pokombinowała przy autopilocie, szarpnęła kierownicą - i skręcili w lewo.

- Co jest?

- Chcesz się wlec przez korki centrum?

- Może trochę zwolnisz...

- Spoko, wyluzuj się, przepisów nie łamię.

Nie bardzo wiedział, które właściwie przepisy ma na myśli. Ani ona, ani on nie zapięli pasów. Radar co chwila gwizdał ostrzegawczo, gdy zbliżali się na zakazaną odległość do innych samochodów. Wyprzedzała je ciasnymi zakosami niczym na torze wyścigowym. Przypomniał sobie szklankę gorącej herbaty na jej udzie. Trzask szkła pod jej nagą stopą. Zaczął się pocić. Piersi Arii wyleciały mu z głowy, już nie zerkał w bok. Zaparł się mocniej nogami. Oto najeżdżali na zderzak tira. Aria docisnęła gaz i Grabarz zachwiał się w swoim ateizmie.

- Słuchaj, czy ty...

Uśmiechała się. Piękne, białe zęby. Przecież całował te wargi, czuł ich wilgotną czerwień.

- Ja cię proszę...

Zjeżyły mu się włosy na karku: wyłączyła całkowicie autopilota. Radar jęknął i umilkł. W radiu grzmiała strzelanina. Szyba z neopleksi jęła się przekształcać przed ich oczyma, by dostosować swą geometrię do aerodynamiki wyższych prędkości. Klaksony wymijanych samobójczo aut wyły wokół nich dopplerowsko mutując w pędzie.

Ciepła dłoń Arii wylądowała wtem na udzie Grabarza. Zacisnęła palce na jego desperacko naprężonych mięśniach. Nawet się nie obejrzał, teraz czuł tylko strach.

W końcu odetchnął, bo dojeżdżali do mostu i wtłoczeni w sznur zwalniających samochodów, chcąc nie chcąc, sami musieli zwolnić.

Wdepnęła hamulec. Rzuciło Grabarza na deskę. Ona nawet zwalniała wbrew prawu.

Wciąż się uśmiechała i w innych okolicznościach naprawdę byłby w stanie pokochać ją za ten uśmiech.

- Bałeś się?

Zaszeptał niezrozumiale.

Nachyliła ku niemu głowę. - Co?

- Kurwa żeż twoja mać... - mamrotał zagapiony tępo przed siebie.

Odchyliła się w fotelu, zaśmiała. Potem obróciła się do Grabarza i pstryknęła paznokciem w fioletowe szkiełko swych okularów, ściągając w ten sposób jego uwagę; a wciąż przecież sunęli ku mostowi siedemdziesiątką.

- Zastanawiałeś się kiedyś, czym jest śmierć?

- Taa, właśnie przed chwilą.

- Nie żartuj sobie. Spójrz na mnie.

- Ja wysiadam, okay?

- Spoko. Nie szalej. Spójrz na mnie. Muszę ci coś powiedzieć.

Już byli na moście i udałoby się jej, gdyby nie wrodzony oportunizm Grabarza. Na złość jej szarpał się z klamką, choć dobrze wiedział, że drzwiczki są blokowane automatycznie i póki pojazd znajduje się w ruchu, nie można ich otworzyć. Ale nie chciał ulec Arii w żaden sposób. Nie patrzył na nią, patrzył gdzieś w prawo. I zareagował wciąż jeszcze nie pojmując, co właściwie widzi, a widział najeżdżającą na nich z nagła żelazną barierkę mostu.

Nie miał tchu na krzyk. Poderwał się, chwycił za tłoczenia karoserii, podciągnął nogi. Aria próbowała go złapać: zacisnęła palce na nogawce jego spodni, potem bucie - ale się wyszarpnął, chociaż ciągnęła mocno. Nawet zdążył ją kopnąć, lecz już nie zobaczył gdzie, bo wierzgał w tył, a wypadłszy z samochodu na beton doznał kilkusekundowego zamroczenia i miał przerwę w rejestracji obrazów i dźwięków. Cisnęło go w przód i o balustradę, która z jakiegoś powodu drżała niczym potrącona struna.

W tej chwili bolało go wszystko, był jednym wielkim sińcem - o całości swych kości wnioskował z faktu, że w ogóle udało mu się chwiejnie stanąć na nogi. Potrząsnął głową. Powoli odzyskał wzrok. Spojrzał. Szczęka mu opadła.

W barierce ograniczającej z prawej strony, wzdłuż wąskiego chodnika, wyasfaltowaną nawierzchnię mostu ziała kilkumetrowa dziura. Sama barierka wywinęła się na zewnątrz i ku dołowi w dwóch dziko łopoczących stalowych wstęgach, z których leciały jeszcze małe odłamki betonu w brudną kipiel rzeki. Gięta stal jęczała ludzkim głosem. Kierowcy przejeżdżających obok pojazdów mimowolnie zwalniali i gdyby nie absolutny zakaz zatrzymywania się na moście, Grabarz znajdowałby się już w sercu sporego korka, w środku rozgorączkowanego tłumu.

Ostrożnie oparł się o balustradę i spojrzał w dół. Czarny kabriolet Arii stanowił już tylko prostokątny cień pod brunatną powierzchnią uspokajającej się wody; jeszcze jednak szły po niej nieregularne kręgi scentrowane w miejscu upadku wozu do rzeki.

Moja gitara, jęknął w duchu. Potem pomyślał: Aria - ona się zabiła! Ponownie spojrzał. Ale nikt nie wypływał. Niknący w ciemnej głębi samochód puszczał ostatnie bańki powietrza. Przecież to kabriolet, skonstatował; nie uwięzła w nim. Jakby miała wypłynąć, to by już wypłynęła. Jasny szlag. Ona była zwyczajną samobójczynią. „Zastanawiałeś się kiedyś, czym jest śmierć?” To się dopiero nazywa głód wiedzy.

Spieprzać stąd i nie oglądać się za siebie. Zaraz zjawią się gliny. Zacznie się kołomyja. A Maniuś? Boże, Maniuś do spółki z Bojo obedrą mnie ze skóry! Może jednak ma w studiu jakąś wolną, w miarę zdrową basówkę...

Zaklął i, starając się nie kuleć, czym prędzej odmaszerował z miejsca wypadku.

Już dochodząc do skrzyżowania, przy którym mieściło się Maniusiowe studio nagrań, wiedział Grabarz, że jest mocno spóźniony: naścienne ekranowe tapety reklamowo-ogłoszeniowe podawały między innymi aktualną datę i godzinę i była to godzina dziewiąta czterdzieści dwa. Więc spieszył się, nie oglądał na boki. I tak w owym dźwiękowym i wizualnym chaosie rozregulowanego ruchu ulicznego nic by nie zauważył po jednym krótkim rzucie oka - to już trzeci dzień, jak municypalny system komputerowy został sparaliżowany przez wenezuelski wirus entropijny o wiele mówiącej nazwie Barbarian Forever, co między innymi spowodowało zawieszenie pracy sieci kontroli ruchu ulicznego. Niechęć Arii do zapuszczania się wozem w centrum miasta nie wzięła się z niczego.

Było zatem tak, że Grabarz widział i słyszał aż tyle, iż w istocie nie widział i nie słyszał nic. Zresztą wszystkie pozostałe bodźce przytłumiał mu ból nogi oraz świeżych obtłuczeń. Mógł więc mówić wyłącznie o swym osobistym szczęściu, ślepym trafie, przypadku.

Kula poszła pół metra za wysoko i z przodu, rykoszetując z mrożącym krew w żyłach wizgiem od stalowej ramy okienka budki z lodami. Lodziarz wychylił się, spojrzał. Parę osób przechodzących mimo zwolniło kroku i obejrzało się, ktoś coś mruknął. Nikt nie usłyszał huku wystrzału. Nikt nie zobaczył strzelca. Nikt w ogóle się nie zorientował, że był to właśnie strzał.

Dopiero wrzaski ulicznego tłumu po drugiej stronie skrzyżowania skierowały ich spojrzenia w odpowiednim kierunku. Chwilę trwało, nim zorientowali się w sytuacji, bo ludzie bliżsi centrum zdarzeń gnali już odeń na złamanie karku, wrzeszcząc lub nie, zgięci w pół, potykający się o własne stopy; niektórzy po prostu padali na ziemię, kryjąc głowę dłońmi; kierowcy wyskakiwali z samochodów nie zaprzątając sobie głowy hamulcami albo po prostu skręcali gdzieś w bok, na chodnik, za stragan, w boczną uliczkę; czarna furgonetka rąbnęła w słup ogłoszeniowy; jakaś babcia zemdlała; Murzyn na rowerze pomylił hamulec tylni z przednim i wykopyrtnął się efektownie przez kierownicę w środek kwietnego klombu przykrytego obracającymi się statecznie wodnymi skrzydłami zraszacza; dzieci zaś pokazywały sobie to wszystko palcami i wybuchały piskliwym śmiechem. Ludzie byli już przeszkoleni w prawidłowym reagowaniu na terrorystyczne akcje, odruchy w każdym razie mieli jak komandosi.

- Co się dzieje?! - krzyknął Grabarz do lodziarza, padłszy plackiem za rogiem budki.

- Strzelają się! - odwrzasnął lodziarz.

- Kto?!

- A bo ja wiem?! To glina z drogówki wali!

Znowu wizgnął rykoszet, dosłownie pomiędzy palcami przyciśniętej do betonu dłoni Grabarza.

- O kurwa...!

- Wiej pan stamtąd, do cholery! - poradził wąsaty lodziarz, uchylając ponad głowami drzwi swej budki, co dało Grabarzowi możliwość bezpiecznego powstania na nogi za tą prymitywną osłoną i skręcenia w wąską przecznicę, którą przed momentem przegalopowało kilkadziesiąt ludzi o bardziej rozwiniętym zmyśle orientacji przestrzennej.

Już biegnąc, usłyszał Grabarz trzy szybkie pacnięcia pocisków w pchnięte przez lodziarza drzwi - i odruchowo obejrzał się: w owym ułamku sekundy zobaczył jeszcze, patrząc na przestrzał budki, ujętą w prostokątne ramy jej przeciwległych okienek, zastygłą w klasycznej pozycji strzeleckiej - postać policjantki z drogówki, w ciemnogranatowym mundurze i tych absurdalnie wielkich białych rękawicach funkcjonariusza kierującego ruchem, jak mierzy do niego ze swego stanowiska na środku skrzyżowania, ponad jezdnią, chodnikiem, trawnikiem i przez budkę z lodami, przymrużywszy jedno oko, a spojrzenie drugiego układając wzdłuż linii muszki i szczerbinki wzniesionego służbowego pistoletu, którego lufa celuje czarnym swym wylotem prosto między oczy przerażonego, nic nie pojmującego Grabarza.

- Co tam się działo? - spytał barman wchodzącego do kafejki Grabarza.

Grabarz spojrzał nań jakby nie wiedział, o co chodzi, choć lokal mieścił się nie dalej jak sto metrów od feralnego skrzyżowania i wszystkich dwudziestu aktualnych klientów o niczym innym nie mówiło, jak o owych zamieszkach, których miejskie echo szło przez aglomerację z szybkością niewiele ustępującą szybkości biegnącego człowieka.

- Wypadek jakiś był? - naciskał barman - A może to wreszcie włączyli z powrotem sygnalizację?

- Nie wiem - odmruknął Grabarz sadowiąc się przy stoliku w kącie; łapał właśnie oddech. - Wszyscy uciekali, uciekłem i ja. Piwko jakieś poproszę.

Wyciągnął się na drewnianej ławie, wyprostował zmaltretowaną nogę i przymknął oczy. Wszystko w nim drżało. Lał się z niego pot przerażenia, zmęczenia i bólu. O Maniusiu nie myślał, o Maniusiu zapomniał, położył na nagraniu krzyżyk. Przepadło. Nieważne. Myślał o sobie i płakać mu się chciało.

Mój Boże, ja wpadłem w środek jakiejś ludlumowskiej historii, gdzie się obejrzę, każdy chce mnie zabić, może i barman dosypał czegoś do piwa, czemu ta para tak się gapi, czy ktoś mnie nie ściga, zresztą i tak nie mam już siły, Boże drogi, o co tu chodzi, czemu ta pieprzona policjantka waliła do mnie z pistoletu w środku miasta, na oczach tłumu, nie zważając na przechodniów, co się dzieje, co się dzieje...

- ...poszukiwany jako podejrzany o spowodowanie śmierci Marii Nowak, lat dwadzieścia, dziś w godzinach rannych...

Radio szło obowiązkowo niemal na cały regulator; spiker powtórzył komunikat i Grabarz usłyszał wyraźnie wypowiedziane swoje imię i nazwisko oraz krótki rysopis, po prawdzie niewiele opisujący. Potem ryknęła „Factory of Joy”. Wydawało się, że nikt w pubie nie zwrócił uwagi na wyrecytowany właśnie list gończy. Tylko Grabarz przeżył mały zawał serca.

Przez blisko kwadrans był po prostu niezdolny do logicznego myślenia. Siedział nieruchomo przed pełną, nietkniętą szklanicą piwa, pocił się ciężko, z trudem oddychał i wytrzeszczał oczy w przestrzeń przed sobą. Gdyby ktoś go dotknął, chyba by wrzasnął. Był śmiertelnie blady. Dobrze, że nie przyszło mu do głowy napić się tego piwa, rozlałby bowiem całe od chorobliwego dygotu swej dłoni.

Pierwsza w miarę składna myśl była rozpaczliwym zaprzeczeniem rzeczywistości: policja nigdy nie reaguje tak szybko! Nie minęły wszak ani dwie godziny od samobójczej śmierci Arii, a tu już komunikat w radiu. Policja w ogóle nie miała powodu, by połączyć Grabarza z Arią. Gitara nie była podpisana. Odciski palców zmyła woda. Nikomu o Arii nie mówił. Tam na moście nie spostrzegł żadnych świadków wypadku.

Żalił się dalej: ta policjantka nie miała prawa tak po prostu strzelać do niego, przecież on nie posiadał broni, powinna podejść i zakuć go w kajdanki. Pewnie wyleją ją za to. Narażanie życia przypadkowych świadków. Nieuprawnione użycie broni. W miejscu publicznym. Próba zabójstwa jakby nie było.

Potem zaś opadło go owo straszliwe niezdecydowanie ofiary zapędzonej pomiędzy urwiska wyłącznie złych wyborów: co robić, co robić, co robić...?

Samemu zgłosić się na policję? A jak zabiją...? Zabiją, jak ta z drogówki chciała...? To bez sensu. Paranoja. Jakiś pieprzony spisek, czysty Ludlum.

No ale przecież w końcu ktoś go rozpozna, zgarną go, to tylko kwestia czasu. Czas. Ja nie mam czasu nawet na to, żeby się w spokoju zastanowić nad sytuacją. Naradzić z adwokatem. Adwokat! Tak, to byłoby dobre posunięcie. Trzeba jakoś zdobyć te parę godzin wytchnienia...

I wówczas Grabarz doznał klasycznego olśnienia, iluminacji najwyższej klasy: Henio Kościelny! Jeśli się tylko zgodzę na tę jego hipnozę, to osobiście przyjedzie i zabierze mnie, gdzie chcę, nawet do swojego laboratorium, nie będzie o nic pytał, nic go wszak tak naprawdę nie obchodzi poza ukochanymi wirusami, to monomaniak, ostatni człowiek w mieście, który by się dowiedział, że jestem poszukiwany przez gliny, chociażby wszystkie gazety od tygodnia trąbiły, żem drugi Kuba Rozpruwacz! Henio, mój wybawco...!

Poruszył głową, dojrzał automat telefoniczny zamontowany nie opodal na ścianie. Teraz trzeba wstać, powiedział sobie; wstać, podejść, wrzucić monetę, wystukać numer... O Boże, numer! Za cholerę go sobie nie przypomni, nigdy nie miał pamięci do liczb. Trzeba wpierw zadzwonić na informację. No dobrze, ale jaki jest numer informacji...? Musi spytać barmana.

Wykonał to wszystko. Niestety, o ile jeden element planu - ustanie przy telefonie - okazał się jedynie trudny do wypełnienia, to kolejny był już czystą niemożliwością.

- Świetnie pana rozumiem, ale musi mi pan powiedzieć, jak się nazywa ten instytut. Czy on w ogóle ma w nazwie słowo „instytut”? Nie wszystkie tego typu placówki stosują tę terminologię.

- Instytut naukowy - upierał się zdesperowany Grabarz - Badają tam wirusy.

- Rozumiem, wirusy. Ale, widzi pan, ja mam oddzielny plik dla laboratoriów przyszpitalnych, oddzielny dla placówek badawczych przy uczelniach, oddzielny dla rządowych, oddzielny dla prywatnych, ponadto pana znajomy może pracować w jakiejś fundacji... - kontynuowała panienka z informacji.

Grabarz, oparty spoconym czołem o zimny plastyk wtłoczonego w ścianę pubu aparatu, doznawał tymczasem mąk iście piekielnych.

- Proszę przyjąć, że to instytut rządowy - jęknął.

- Rozumiem - powtórzyła. - To ogranicza naszą listę do pięćdziesięciu sześciu pozycji. Jest pan pewien, że nie wybierał na ich centrali wewnętrznego?

- Jestem pewien. To linia bezpośrednia.

- To co, podyktować panu te wszystkie numery?

Poddał się. Ostatecznie zrozpaczony wrzucił następną monetę i wystukał z trudem zapamiętany przed minutą numer domowy Henia.

Jak należało się spodziewać, odezwała się automatyczna sekretarka.

- Mieszkanie Henryka Kościelnego - rzekł Henio z taśmy - Aktualnie puste. Wiadomość pilną proszę nagrać po usłyszeniu sygnału, wiadomość pilniejszą proszę mi przekazać pod numer dwa trzy jeden zero zero dziewięć siedem zero, tam bowiem najpewniej przebywam. Dzięki.

Bóg istnieje, orzekł Grabarz, pospiesznie zapamiętując drugi ciąg cyfr. Jeszcze jedna moneta, jeszcze raz stukot palca po sensorycznej klawiaturze.

Przez długą chwilę wsłuchiwał się w przeciągły sygnał oznaczający, iż tam w instytucie nikt nie chce podnieść słuchawki. No odbierz, odbierz, zaklinał Kościelnego w myśli.

W końcu:

- Nie teraz!

- Henio? Nareszcie! To ja, Grabarz.

Milczenie; tylko szybki oddech Kościelnego.

- Zgadzam się na tę twoją hipnozę, słyszysz? Zgadzam się!

- Słuchaj... To bardzo ważne... - wirusolog urwał. Potem dobiegły Grabarza ze słuchawki jakieś hałasy, zgrzyty, pogłos czyjegoś krzyku, coś jakby uderzenie metalu o metal.

- Henio, do diabła, co się dzieje? Chciałeś, żebym się poddał hipnozie; no więc jestem gotów. Teraz, zaraz. Odpowiedz!

Tam w instytucie Kościelny podniesionym głosem wydawał komuś polecenia - a raczej gniewne rozkazy - widocznie jednak zasłonił przy tym mikrofon telefonu, bo Grabarz nie rozumiał poszczególnych jego słów, choć sam ton wypowiedzi Henia był wysoce niepokojący. Pobrzmiewała w nim panika.

Niespodziewanie krzyknął w słuchawkę słowo skierowane bez wątpienia do Grabarza: - Uciekaj!

- Co?

- Uciekaj, Grabarz; ty musisz przeżyć!

I znowu jakieś hałasy, krzyki.

- Co tam się dzieje?

Nagle wyrwał się z głośnika słuchawki Grabarza ryk niemal zwierzęcy, rozedrgane zawodzenie mordowanej istoty; na wydanie podobnego dźwięku można się zdobyć tylko raz w życiu. Grabarz instynktownie, gwałtownym ruchem, odsunął słuchawkę od ucha.

- Jezu Chryste... - szepnął z niej głucho Kościelny.

Pomimo wszystko, pomimo swej dezorientacji i pomimo rozpaczy i strachu w głosie Kościelnego, Grabarz nie zamierzał rezygnować.

- Henio, zabierz mnie natychmiast... - zaczął z wysiloną stanowczością.

Wirusolog przerwał mu brutalnie. Prawie krzyczał, a mówił jeszcze szybciej niż zazwyczaj.

- To antyvordaki, słyszysz? Antyvordaki! One odziaływują nie na mężczyzn, a na kobiety! Zmutowały i wydostały się; przenoszą się drogą powietrzną; ja jestem nosicielem i wszyscy, którzy pracowaliśmy przy nich, ale ja pierwszy, byłem nim już w czwartek, nie wykryliśmy w porę tej awarii... Uciekaj! One... O kur-rrr-aaaaaarrrgh...! - Stukot słuchawki uderzającej o coś twardego. Jeszcze cichnące rzężenie Henia. Szelest poruszeń czyjegoś ciała. Echo odległych głosów. Znowu przesunięcie słuchawki; ktoś ją podnosi. Grabarz nie wytrzymał i w panice cisnął na widełki swoją.

Złapawszy oddech, odwrócił się od aparatu i oparł plecami o ścianę zimną nawet przez przesiąknięty potem materiał koszuli. Widział teraz całe wnętrze pubu. Znajdowało się w nim siedem kobiet. Cztery patrzyły na niego.

Poniedziałkowy wieczór, centrum miasta; on i one.

Świetnie wiedział, że oszalał. Bo to musi być obłęd, świat rzeczywisty nie może tak po prostu trzasnąć i rozpaść się na kawałki. Nie ma takiego prawa. A w paranoję, manię prześladowczą, monotematyczne urojenia popaść jest bardzo łatwo. Przecież to żywy koszmar megalomańskiego mizoginisty; są na to jakieś naukowe nazwy, ale nie znam ich. Gdybym tylko mógł wydostać się ze swego snu... lecz właśnie nie mogę. A on jest taki realny. Noga wciąż boli. Strach aż pali wnętrzności. Ja nigdy, nawet jako dziecko, nigdy nie marzyłem, żeby być tajnym agentem, szpiegiem przebiegłym - a na co mi przyszło?

Jak dywersant w obcym kraju - cieniami, parkami, nieoświetlonymi ulicami, kryjąc twarz, odwracając wzrok, uciekając w ciemność. I nieustannie przerażony. Że któraś go rozpozna. Bo teraz już za zarażoną uważać powinien każdą. Nie sposób rozróżnić. Od czwartku... drogą powietrzną... To mogło być już pół miasta, ta pandemia rozprzestrzenia się coraz szybciej, zagrożenie narasta w postępie geometrycznym.

Skulony w wieloliściastym cieniu zarośniętej jarzębiną parkowej ławki, rozważał przeszłe nieszczęścia. Aria. Aria. Ona jedna prawdę mi powiedziała: „Ciebie biorę”. Nie pamiętam tamtej nocy, lecz wnosząc z szybkości, z jaką wirus zaatakował mózg Marty, to już nie z Arią się kochałem. Dlaczego wtedy mnie nie zabiła? Dlaczego pozwoliła mi wyjść?

Bo wówczas jeszcze nie wiedziała, co takiego rzekł mi owego wieczoru w „Jamie” świętej pamięci Henio Kościelny. To ta ruda kelnerka z „Podziemia” podsłuchała naszą rozmowę. Ale podsłuchała również, że mam amnezję. No, a potem Henio wymyślił hipnozę i Marta usiłowała mnie zarżnąć nożem do masła. Jednak wówczas, za pierwszym naszym spotkaniem, Aria była chyba jeszcze szczera.

Lecz co takiego właściwie robi z nimi ów wirus? Wygląda jakby czynił z nich telepatki: Marta zaraziła się wszak bezpośrednio ode mnie, a minutę później już wiedziała, że musi mnie zabić. Co takiego on z nimi robi, że bez mrugnięcia okiem zdolne są zamordować rodzonego brata? Że nie wahają się poświęcić samych siebie? Aria - ona do końca się uśmiechała, a to nie był sztuczny uśmiech; żadnego napięcia na gładkoskórej twarzy, konwersowała swobodnie już skręcając z mostu w rzekę. Byle mnie zabić. Mentalność kamikaze. Co on z nimi robi...?

To wszystko przecież dlatego, że ja wiem, jak go zniszczyć. Mam to w głowie. Johnny Mnemonic. Jasny szlag - to musi być w takim razie świadomość i inteligencja wirusa, nie ich. Ale wirusy nie są świadome, nie posiadają inteligencji. Co takiego na ich temat mówił Henio? Trudno nawet powiedzieć, żeby one żyły, sprawiają tylko takie wrażenie. W każdym razie nieźle im to wychodzi. Bo kto w rzeczywistości teraz myśli - antyvordaki czy same kobiety? Kobiety, oczywiście; z antyvordakami w mózgu. I czyja to świadomość - antyvordaków czy kobiet? Kobiet, oczywiście; zdominowanych przez antyvordaki. Ha, ładnie to brzmi...

Nie oszukuj się: ty po prostu nie wiesz, co się dzieje. Możesz tak sobie spekulować, ale przecież nigdy nie zajrzysz w głąb ich myśli. A chociażbyś zajrzał - w jaki sposób rozpoznasz różnicę pomiędzy teraz a wtedy? Czyżbyś kiedykolwiek naprawdę rozumiał kobiecy umysł? Te spowodowane przez wirusa zmiany mogą być doprawdy minimalne, to może być nawet skutek uboczny jakiejś jego innej, zdegenerowanej funkcji. Spójrz prawdzie w oczy: one mogą się szczerze cieszyć z zarażenia antyvordakami, mogą być za to wdzięczne, same z siebie; teraz boją się utracić, co zyskały i po prostu się bronią. Telepatia; a skąd wiesz, co jeszcze potrafią? Wyzwoliły się, nie wrócą do klatki. To emancypacja absolutna: nie stosują się już nawet do reguł człowieczeństwa, zrzuciły i ten gorset.

Jednakże wciąż są to przypuszczenia, nic więcej. Bo może, mimo wszystko - to jedynie wirus przemawia przez ich słowa i uczynki. Może to jego wola. Nie ich. W końcu - ja je zarażałem. To jest - choroba. One są - chore.

Lecz i w to nie wierzył. W gruncie rzeczy niewiele go obchodziły te semantyczne rozróżnienia. Bał się. W tej konkretnej chwili Grabarza tylko Grabarz obchodził.

Myślał: tę policjantkę z drogówki to przecież nie ja zaraziłem. Wsiadłem do wozu Arii, podałem jej adres studia Maniusia - i wówczas znały go już wszystkie z wirusem we krwi. Znajdująca się najbliżej studia podeszła na skrzyżowanie i dmuchnęła policjantce w twarz. A potem zapewne skręciła do samego studia. Kto wie, co bym w nim zastał, gdybym jednak zdecydował się tam pójść?

Bo to jest spisek i inaczej o tym nie mogę myśleć. Kobiety chcą mnie zabić. Podczas gdy ja tak tu sobie siedzę, trzęsąc się ze strachu, wirus przenika w kolejne setki organizmów. Czas działa przeciwko mnie. Ile dni potrzebuje na dotarcie do ostatniego zakątka Ziemi? Jest chyba na to jakiś wzór... Oj, zdziwią się selenonauci wróciwszy z księżycowych baz na Ziemię. To znaczy męska część lunariańskiego personelu.

Czas działa przeciwko mnie i nie powinienem o tym ani na moment zapominać. Coś zrobić trzeba. Przecież nie mogę tak pokornie czekać na śmierć.

Ale po prawdzie nie wiedział, co innego mu pozostało. Bał się i strach blokował mu myśli, czopował wyobraźnię. W końcu wstał z ławki, ruszył alejką ku wyjściu z parku - lecz wciąż pojęcia nie miał dokąd i po co idzie.

Zatrzymał się w cieniu pod konarami ostatniego drzewa; kilka metrów dalej, za pustym chodnikiem, co jakiś czas przesuwało się powoli jedno i drugie auto. Noc w dzielnicy rozrywki: stare neony, kurwy pod ścianami, alfonsi w bramach, drug dealerzy we własnych samochodach, pogłos dzikiej muzyki z podziemnych, nielegalnych dyskotek. Wiatr przyniósł zdradziecki zapach palonej nikotyny, Grabarza zakręciło w nosie. Zamrugał, przetarł oczy. Starał się nie wykonywać szybkich ruchów, modlił się, by nikt go nie zauważył. Miał nadzieję na szybkie złapanie przejeżdżającej tędy taksówki, wsiadłby, krzyknął adres, zamachał banknotem i już by go nie było. Musi tylko wpierw przyjrzeć się dobrze kierowcy, bo nie daj Boże trafi na taryfę prowadzoną przez kobietę, a to byłby zimny koniec.

Chcąc nie chcąc obserwował leniwiące się pod ciemnymi murami przeciwległych budynków prostytutki. Czy one też są już zarażone? Czymś tam na pewno - ale czy są już zarażone w ostatecznym tego słowa sensie? Nie potrafił myśleć o niczym innym. Jaskrawe, wielokolorowe ubrania tylko podkreślały obcość tych istot. Krok, gesty, grymasy twardo omakijażowanych twarzy - one jak stwory z innej planety. Odległość i szum miasta zagłuszały dźwięki, zdany był Grabarz wyłącznie na obraz, prześwietlany co i raz reflektorami samochodów, błyskami reklam, migotaniem psujących się neonów. Zmieniał się kolor skóry owych stworzeń, zmieniała barwa włosów. Odprawiały swój rytuał z nieludzką wytrwałością.

Przyszło mu do głowy, że mógłby podzwonić po kumplach. Ale to samobójstwo. One wiedzą doskonale, do kogo by zadzwonił w pierwszym rzędzie, nie zlekceważyłyby tej możliwości, z pewnością już obstawiły każdego jego znajomego. Na dodatek kontrolują przecież wszelkie centrale i urzędy telefoniczne, zlokalizowałyby Grabarza w kilka sekund.

Znowu zwątpił. Zaklął gorzko w myśli. Ja nie mam najmniejszych szans, dopadną mnie tak czy owak. Jestem skazany.

Spostrzegł szczupłego bruneta podchodzącego doń chodnikiem z lewej. Facet przyglądał mu się sponad obracanego delikatnie pomiędzy palcami papierosa.

Grabarz spanikował. List gończy! Jam morderca Arii! Mężczyzna równie dobrze jak kobieta może wydać mnie glinom! A po tych feministycznych ustawach równo połowa policji to kobiety.

Chciał uciec, skoczyć w krzaki, skryć się w ciemności parku - lecz brunet był już zbyt blisko. Niech przejdzie, zdecydował. Może mnie nie pozna.

Ale gość wyraźnie kierował się prosto ku niemu; co prawda, nie spieszył się, lecz wciąż nie spuszczał z Grabarza oczu. I Grabarz skoczyłby w krzaki mimo wszystko, gdyby nie dostrzeżony w perspektywie ulicy, świecący mdło napis TAXI na dachu zbliżającego się volvo.

Wciąż usiłował natręta ignorować, choć było to już niemożliwe: przystanął facet krok od Grabarza - o dłoń niższy, w gustownej kurteczce, ćmiący papierosa w statecznym zadumaniu - i wydmuchiwał mu dym prosto w twarz.

Taksówka była coraz bliżej.

- Czy my się przypadkiem skądś nie znamy? - spytał brunet.

Grabarz tymczasem gapił się na przednią szybę volvo, usiłując dojrzeć twarz kierowcy, i nie odpowiadał. Musiałby odchrząknąć, gdyby chciał coś rzec, bo ze strachu całkowicie zaschło mu w ustach i gardle.

- Tak mi się coś wydaje... - mruczał brunet, odrzuciwszy i przydeptawszy peta.

Grabarz postąpił krok w przód i jął gwałtownie wymachiwać ręką. Volvo hamowało.

Coś mu błysnęło z lewa, zerknął: ostrze sprężynowca. Brunet skoczył ku niemu, jasna klinga pobłyskująca ostro w światłach reflektorów zatrzymującej się taksówki zakreśliła szeroki łuk, mijając o centymetry gardło walącego się na bruk w niezgrabnym uniku Grabarza. Brodaty taksiarz wcisnął klakson.

Grabarz wrzeszczał, klakson wył, kurwy szyderczo gwizdały. Brunet z kocią zwinnością obiegł przód samochodu i pochylił się ze srebrno rozjarzoną kosą w dłoni nad odczołgującym się obok lewego koła Grabarzem. Grabarz próbował poderwać się na nogi, ale za każdym razem sprytnie przesuwane ręką bruneta ostrze na powrót sprowadzało go do parteru. I miotał się tak po brudnym asfalcie w tył i w tył, obcierając sobie boleśnie skórę na łokciach i przedramionach.

- Co, do jasnej cholery...! - dobiegło go basowe warknięcie z wnętrza wozu, po czym przednie drzwiczki otworzyły się nagle, z zadziwiającą siłą uderzając w bruneta. Nożownika rzuciło na środek jezdni, kosa wyleciała mu z dłoni.

Spanikowany Grabarz sięgnął ku klamce drzwiczek tylnych, szarpnął i pospiesznie wgramolił się do wnętrza.

- Jedź pan! - krzyknął do kierowcy.

- Panie, co tu się...?

- Jedź pan! Ja mam forsę!

Taksiarz zatrzasnął drzwiczki, wdepnął gaz. Grabarz obejrzał się przez okno: brunet już się podnosił i chował nóż. Patrzył za oddalającym się samochodem, zapamiętywał numery.

Ale przecież to mężczyzna! - żachnął się w duchu Grabarz. I nagle zrozumiał: pieprzony transseksualista! Kogóż lepszego mogły przydzielić do patrolowania tej dzielnicy?

- Dokąd? - warknął brodacz. - I gdzie ta forsa?

Grabarz myślał gorączkowo. One wszystkie już znają numer tej taksówki i wiedzą, w którym kierunku jadę - muszę przyjąć takie założenie. Jak zatem mam się wymknąć z tej sieci?

Zdecydował.

- Wysadź mnie pan za rogiem, okay? - sięgnął po portfel. - I przez pół godziny nie zabieraj nikogo; zapłacę za ten czas. Podwójnie.

- Klient płaci, klient wymaga - mruknął zdegustowany kierowca, wlepiając oczy w odbicie Grabarza we wstecznym lusterku.

Oglądał głupie filmy, czytał głupie książki - a teraz okazuje się, że wyszło mu to jednak na dobre. Bo miał przynajmniej na czym żywić swoją manię prześladowczą i miał kogo naśladować w swoich szpiegowskich sztuczkach, mógł wybierać z całego katalogu postaci znerwicowanych agentów o paranoidalnym skrzywieniu osobowości. Najgłupszy z nich miałby odtąd każdą kobietę za śmiertelnego wroga, każdego mężczyznę za zdrajcę na ich usługach - i takie też założenie poczynił Grabarz. Jest Jamesem Bondem uwięzionym w Moskwie, to miasto chce jego śmierci, byle przechodzień z radością poderżnie mu gardło. Toteż przekradłszy się słonecznym przedpołudniem pod swój blok, zapadł czym prędzej w cuchnący cień nagrzewającego się wolno obmurowania śmietnika.

A coraz trudniej było mu odgrywać tę rolę, bo otoczony był porażającą zwyczajnością toczącego się zwykłym swym torem życia: wyrostki szalały po osiedlu na klekoczących i podzwaniających ostro rowerach, ktoś mył samochód, matka wołała z balkonu syna, gdzieś darło się radio, trzepotało na ciepłym wietrze suszące się pranie; wtorek, lato. A on w środku tego wszystkiego jak zbieg z zakładu psychiatrycznego. Wpatrywał się z pozornie bezpiecznego cienia w okna swojego mieszkania, bramę swej klatki. Powtarzał sobie: jest wojna, jest wojna, jest wojna. Obym tylko nie zwątpił. Z uśmiechem wyrwą mi serce.

Po prawdzie doskonale pasował swoim wyglądem do wybranej kryjówki; spędził noc w piwnicy nie wykończonego bloku po drugiej stronie miasta, w stercie gazet naznoszonych tam przez tymczasowo nieobecnych meneli. Trzy razy zmieniał po drodze taksówki, a wykosztowywał się na taryfy bynajmniej nie dla swej wygody: już nie mógł sobie pozwolić na swobodne spacerowanie ulicami tego miasta. A przecież i tak ostatni wóz opuścił trzy przecznice od noclegowiska, zakładał bowiem, że prędzej czy później one dopadną każdego z tamtych taksiarzy. Dzwonić po kumplach w ogóle nie próbował.

Wieczorem był nazbyt zmęczony, by się porządnie martwić, lecz obudziwszy się w stosie cuchnącej makulatury tym rozkosznym porankiem i wyjrzawszy przez przyziemne okienko na słoneczny świat, mało się nie porzygał ze strachu. Lód w żołądku, ogień w ustach, próżnia w głowie. Z tej straceńczej rozpaczy niemal dopuścił się aktu radosnego bohaterstwa: chciał tak po prostu wyjść na ulicę, stanąć na środku jezdni i zacząć wrzeszczeć pod błękitne niebo szaloną prawdę o kobietach. Nie zrobił tego; rozpłakał się. Gryzł paznokcie szlochając sucho. Co robić, co robić...? Plątały mu się w myślach nieokreślone nadzieje związane z rządem (lecz ile w nim kobiet!), wojskiem (jeszcze chyba nie do końca sfeminizowanym), Kościołem (ale te zakonnice...!). Miał zdechnąć - tam, w tej zaszczurzonej piwnicy? Myślał: do Iranu uciec! Myślał: na bezludną wyspę! Myślał: do męskiego klasztoru medytacyjnego wstąpić! Więc wprowadził w życie plan ratowania swego umysłu przed szaleństwem - i wymknął się cichcem z piwnicy, i przemknął cieniami miasta niczym wrogi szpieg, i zapadł w chłodnym półmroku osiedlowego śmietnika, pod oknami swego mieszkania. Co właściwie miał zamiar zrobić? Nie znajdował się w stanie ducha odpowiednim dla snucia dalekosiężnych planów, to wszystko były zaledwie niejasne majaki - toteż i teraz cel swych poczynań mgliście i nieostro widział: paszport zabrać, pieniądze, może ubrania, jakieś rzeczy najpotrzebniejsze w podróży... podróży dokąd? Jak na razie podróż stanowiła ratunek sama w sobie.

Lecz tam, w cieniu klatki schodowej, za bramą - stała Anka. Ujrzał w krótkim przebłysku słonecznego refleksu jej twarz, bladą w otoku kruczoczarnych włosów - i natychmiast zrozumiał. Ona tu czeka na niego. Postawiły ją jako pułapkę, strażniczkę. Patrząc z tej odległości mógł się bez wątpienia pomylić, mógł dać się zwieść świetlnym rozbłyskom, wziąć za nią kogoś innego - lecz on był pewien: to Anka. Żadnych wątpliwości. Czeka tu na niego, czeka tu na niego - by go zabić. I z desperacką wściekłością zaszczutego zwierzęcia, w krótkiej myśli, bez zastanowienia, zdecydował: to ja ją zabiję. A przecież jeszcze tak niedawno, jeszcze tydzień temu - jej oddech słodki wypijał, w jej oczach bezpamiętnie tonął, w jej zapachu zasypiał i budził się, jej uśmiechowi swe szczęście zawierzał. Lecz teraz to była tylko kobieta. A on wiedział. Zabije ją.

Jakby mu ktoś podpowiedział cały plan. Już wybiegał z drugiej strony śmietnika, już wypatrywał możliwie zbezludniałego podejścia do klatek w drugim końcu bloku. Przewlókł się te paręset metrów jego tyłem, pod balkonami. Obszedłszy budynek zacienioną stroną, przemknął czym prędzej do chłodnego wnętrza klatki, do schodów piwnicznych, i piwnicznym korytarzem, jak zabytkowym tunelem Linii Maginota, aż do schodów pionu, w którym znajdowało się jego mieszkanie, i nimi do góry, do zamkniętych drzwi. Przy nich przystanął, przyłożył ucho do drewna. Ale Anka - jeśli to była ona i jeśli rzeczywiście tu na niego czekała, jeśli tam w ogóle ktokolwiek czekał na kogokolwiek - zachowywała kompletną ciszę.

Nie namyślał się długo, prawdę mówiąc w ogóle; od nazbyt długiego namysłu mogła mu wszak minąć ta opętańcza odwaga. Po prostu wyskoczył na zewnątrz, złapał dziewczynę za szyję i powalił na beton. Nie krzyczała. On krzyczał, waląc jej głową o podłogę. Czarne loki wplątały mu się między palce, oblepiając je lepko we krwi. Anka próbowała sięgnąć do kieszeni swej kowbojskiej kurteczki, macała za czymś rozpaczliwie rękoma, kopała przy tym bezradnie w powietrze, ściany i Grabarza. Coś widział w tych jej pięknych, narkotycznie błękitnych oczach, coś widział, jakieś silne, konkretne uczucie - ale szybko wyblakło, zasnute mgłą śmierci, a nic nie odczytał z martwych źrenic.

Przestał wywrzaskiwać bełkotliwe przekleństwa, znieruchomiał nad nagle ciężkim i bezwładnym ciałem. Ona już nie żyła; cuchnęła oddanym mimowolnie moczem i ciepłą krwią, wytrzeszczała się nieludzko - nie kobieta, a przedmiot. Zepchnął ją sobie z kolan nieporadnym ruchem. Rozejrzał się nieprzytomnie. Na nowo widział świat, pierwszy raz słyszał wielooddechową ciszę wielkiego mieszkalnego bloku i świeżym umysłem chłonął wszystkie owe wrażenia. Fakt, że nikt nie zauważył dokonywanego tu, w środku ludzkiego mrowiska, morderstwa, stanowił kolejny czysty przypadek. Grabarz nie zwróciłby uwagi, gdyby przemaszerowało mu pod nosem pół przedszkola, podczas gdy on tak szarpał, tarmosił, rzucał, walił i trząsł swą szmacianą lalką. Teraz odzyskiwał przytomność. Przejaśniało mu się. Złapał się na tym, że wyciera sobie skrwawione dłonie o spodnie; natychmiast przestał. Odejść stąd, pomyślał sennie. Ciało do piwnicy zrzucić, drzwi zamknąć. Tak.

I podniósł się chwiejnie na nogi, oparł o zimny beton chropowatego muru. Wtedy dostrzegł to, za czym ona tak rozpaczliwie macała: pistolet. Wysunął się jej z kieszeni kurtki. Grabarz podniósł go ostrożnie. Był to ciężki, czarny gnat, z długą lufą w kształcie ściętego stożka. Dzięki tym filmom, dzięki tym książkom - wiedział co trzyma w ręce: gauera, trzydziestkę ósemkę, z wbudowanym tłumikiem. To broń terrorystów, handlarzy narkotyków i przemytników nikotyny. Skąd się wzięła u Anki? Obracał ciepłą jeszcze od jej dotyku spluwę w rękach. Anka nie wiedziałaby gdzie spust, gdzie bezpiecznik, nie rozpoznałaby kałasznikowa przyłożonego do swej głowy. Anka. Ale - ta istota? Ona pewnie nosiła tę kurtkę pomimo upału właśnie jedynie po to, aby ukryć gauera. To nie była, to nie była Anka. Zabiłem ją, więc chyba wiem.

Strącił ją ze schodów w mrok piwnicy, niczym ofiarę azteckim bogom. Pistolet - wzorem owych opalonych gliniarzy z południowych, nadmorskich metropolii, ganiających po plaży w szortach i podkoszulku a z ciężkim arsenałem - wsunął z tyłu za pasek spodni, pod T-shirt. Krew kobiety została mu pod paznokciami i na nogawkach, ale nie przejmował się tym. Biegł po schodach do swego mieszkania.

Zamknął za sobą drzwi na wszystkie możliwe zamki. Na sekretarce znowu paliło się światło. Zignorował je. Rzucił się do regału, po pieniądze i dokumenty. W radiu donosili o przechwyceniu kolejnego transportu indyjskich papierosów. Nie pamiętał, czy zostawił je włączone.

- Zabiłeś ją.

Serce mu stanęło. Spojrzał. Wyszły z kuchni. Marta z matką. Marta jeszcze coś żuła. Radośnie uśmiechnięte. To nie były uśmiechy filmowych potworów, owe wieloznaczne grymasy psychopatów. Przecież znał je obie, znał je doskonale - to była jego matka, a to była jego siostra - i one po prostu się uśmiechały. Szczęśliwe.

Z trudem się wyprostował, z trudem uczynił krok wstecz - lecz za sobą miał jedynie ścianę z ekranową tapetą. Nie mógł przełknąć śliny. Nie mógł nabrać w płuca oddechu. Nie wierzył we własne nieszczęście. W głębi serca tak naprawdę każdy jest solipsystą.

- Ja... nie pamiętam... - zająknął się. Chciał je przekonać, że nigdy nikomu nie wyjawi sekretu Henia Kościelnego, ale one były już zbyt blisko, by mógł zawierzyć słowom. Wciąż się cofał. Patrzył na nie z nagą rozpaczą. Marta zachodziła go z lewej. Wiedział, miał tę pewność, że jeśli tylko pozwoli jej podejść na odległość wyciągnięcia ręki, ona będzie w stanie skręcić mu kark w pół sekundy.

- Na rany Chrystusa... - zaklinał je w suchym szlochu - co wy robicie? Marta! Na litość boską...!

Obchodziła krzesło. Matka przypatrywała się temu wszystkiemu stojąc w wąskim przejściu z przedpokoju z dobrotliwym i uspokajającym - matczynym właśnie - uśmiechem na pomarszczonej twarzy.

Grabarz już nie odrywał wzroku od Marty. Ten jej chód, to jej spojrzenie. Pamiętał, jak budowali razem zamki z piasku. Pamiętał jej Pierwszą Komunię. Kiedyś nasypała mu pinezek do buta.

Mógł tylko szeptać.

- Kim ty jesteś?

- Kocham cię.

I krok bliżej. Widział jej puste dłonie; nie potrzebowała noża.

Nie mógł tego pojąć.

- Dlaczego, dlaczego, dlaczego...?

Odpowiedziała matka:

- Nie zrozumiałbyś.

Siostra zaś odgarnęła włosy z czoła, mrugnęła do niego filuternie i - skoczyła.

Sięgnął po pistolet.

Wolałbym mieszkać z lwem i smokiem

niż mieszkać z żoną przewrotną.

Złość kobiety zmienia wyraz jej twarzy,

zeszpeca jej oblicze na kształt niedźwiedzia.

Małe jest wszelkie zło wobec przewrotności kobiety,

toteż spadnie na nią los grzesznika.

Początek grzechu przez kobietę

i przez nią też wszyscy umieramy.