Biblijna
opowieść o początku świata i grecki mit o powstaniu świata to
dwa źródła ukazujące nam jak powstał wszechświat, Ziemia i
życie. Źródła te znacznie się od siebie różnią i
przedstawiają dwa zupełnie skrajne opisy. Zawarte w Biblii
informacje podane są w sposób przejrzysty, dokładny, uporządkowany
i chronologiczny. Są one spisane z wielką powagą i tajemniczością.
W Mitologii zaś autor – Jan Parandowski pokazuje stworzenie świata
jako wielki nieład ( chaos) gdzie wszystko powstaje bardzo szybko i
niespodziewanie.
Biblia
opisuje nam że wszystko stworzył Pan Bóg i trwało to siedem dni.
,, Mitologia” nie ukazuje nam konkretnej osoby, która stworzyła
świat ale przedstawia Chaos i nieporządek. Chaos była to wielka
otchłań, pełna siły twórczej i boskich nasieni. Była to
nieuporządkowana, ciężka i ciemna masa, mieszanina ziemi, wody,
ognia i powietrza. Otchłań ta kryła w sobie wszystkie zarodki
przyszłego świata.
Pierwszy
opis mitologiczny jest niejasny i niekonkretny w porównaniu z
dokładnym i chronologicznym opisem biblijnym, z którego dowiadujemy
się że na początku Bóg stworzył niebo i ziemię. Po stworzeniu
Ziemia była wielkim pustkowiem , a nad powierzchnią niej była
tylko ciemność. Następnie Bóg stworzył światłość , którą
oddzielił od ciemności i tak powstał dzień i noc. To wszystko
stworzył Bóg pierwszego dnia. Drugiego dnia stworzył Bóg
sklepienie niebieskie i niebo. W dniu trzecim została stworzona
Ziemia, którą Pan Bóg oddzielił wód, a wody te nazwał morzem.
Stworzył także rośliny zielone czyli trawy dające nasiona, a
także drzewa rodzące owoce. Czwartego dnia stworzył Bóg ciała
niebieskie – gwiazdy, Słońce żeby rządziło dniem a Księżyc –
aby rządził nocą. Wyznaczył też pory roku, dni i lata. Piątego
dnia rozkazał Pan , aby wody napełniły się istotami żywymi, a
ptactwo by latało pod sklepieniem nieba. Następnie pobłogosławił
Pan wszystkie istoty, nakazał im, by były płodne i rozmnażały
się, w celu zapełnienia wód morskich oraz powierzchni miedzy
niebem a ziemią. Stworzył także istoty żywe różnego rodzaju –
bydło zwierzęta pełzające i dzikie. Było to szóstego dnia. W
dniu tym stworzył też Bóg na swoje podobieństwo człowieka.
Człowiek miał panować nad wszystkimi istotami żywymi w morzu na
lądzie i w powietrzu. Stworzył Pan Bóg mężczyznę i niewiastę.
Pobłogosławił im i nakazał, aby byli płodni i rozmnażali się.
Dał im za zadanie aby zaludnili ziemię i czynili ją sobie podobną.
Tego dnia też dał człowiekowi za pokarm rośliny i owoce z drzew,
a zwierzętom zieloną trawę. Siódmego dnia odpoczął Bóg po
trudzie jaki podjął, pobłogosławił więc ten dzień i uczynił
go dniem wolnym i świętym.
Stworzenie
człowieka to bardzo istotny element powstającego świata gdyż ma
on wpływ na dalsze losy rozwoju ziemi. Element ten zaistniał także
w ,, Mitologii ” , gdzie pierwszymi istotami byli nie ludzie lecz
bogowie, którzy wyłonili się z otchłani. Były to dwa potężne
bóstwa, pierwsza para królewska bogów to Uranos – Niebo i Gaja –
Ziemia. Dali oni początek wielu pokoleniom, z ich związku wyszedł
wielki ród Tytanów. A wraz z bogami rodził się świat.
W
biblii najpierw powstał świat – czyli niebo, ziemia, roślinność
i zwierzęta, a dopiero potem powstał człowiek. Dla człowieka
wszystko co potrzebne mu do życia zostało stworzone przez Pana Boga
wcześniej. Natomiast w mitologicznym opisie ukazuje się świat wraz
z powstawaniem bogów. Bogowie ci mogli podziwiać jak powstawał i
kształtował się świat.
W
biblijnym opisie człowiek podziwiał już świat stworzony.
Mitologiczny
opis ziemi podobny jest do biblijnego, gdyż przedstawia słońce i
chmury unoszące się nad ziemią ; ,,.. Nad ziemią, która jako
stały ląd wydobywała się z Chaosu, świeciło młode słońce, a
z chmur spadały obfite deszcze. Tak jak w Biblii tak i w Mitologii
powstały pierwsze lasy, a ziemia zaczęła pokrywać się wielką
szumiącą puszczą. Wyłoniły się także zwierzęta, błądzące
po nieznanych terenach oraz ptaki na błękitnym niebie. Powstały
góry, morza, jeziora i źródła. Pojawiły się także gwiazdy na
niebie, świecące jaskrawo i widoczne w nocy.
Mitologiczna
opowieść o początkach świata nie pomija, podobnie jak i w Biblii
opisu stworzenia człowieka. Opis ten różni się jednak, w
przeciwieństwie do opisu biblijnego gdyż powstanie człowieka
stawiane jest w Biblii na głównym miejscu. Nie jest też ukazany
jako wydarzenie ważne i istotne, ale jako wydarzenie, które pokrywa
się w czasie z innymi. Natomiast w Biblii stworzenie człowieka
przez Pana Boga jest czymś oczekiwanym. Jest wydarzeniem wpisanym w
kolejce powstania świata, jest faktem godnym uwagi i ważnym
elementem w historii tworzenia świata.
Mitologia
głosi różne poglądy dotyczące powstania człowieka, na przykład
to że człowiek wyszedł wprost z ziemi, wspólnej macierzy
wszystkiego co żyje. Podaje że lasy i góry wydały ludzi na
podobieństwo drzew i skał oraz że pochodzą od bogów. Najbardziej
wiarygodnym opisem w mitologii jest baśń o czterech wiekach
ludzkości. Pierwszy to wiek złoty. Panował wtedy Kronos, rzeki
płynęły mlekiem, z drzew sączył się miód, a ziemia rodziła
wszystko w obfitości. Ludzie żyli bez trosk, trudów i smutków.
Ciała ich nigdy się nie starzały, a żucie spędzali na biesiadach
i zabawach. Z upadkiem Kronosa zakończył się wiek złoty, a ludzie
zmienili się z dobroczynnych na demony. Następny wiek to wiek
srebrny. Ludzie w tym wieku rozwijali się bardzo powoli, okres
dzieciństwa trwał u nich sto lat, a gdy dochodzili do wieku
dojrzałego, życie ich było krótkie i pełne zgryzot. Byli źli i
dumni, bogom nie chcieli składać ofiar ani ich czcić, jak należy.
Więc zostali wytępieni. W wieku brązowym żyło plemię gwałtowne,
miłujące wojny. Ludzie mieli siłę olbrzymów i serca twarde jak
kamień. Nie znali żelaza i wszystko sporządzali z brązu. W tym
okresie dokonywano czynów niezwykłych, jakie nie powtórzyły się
w wieku następnym, żelaznym który trwa do dzisiaj.
Inny
opis mitologiczny głosi że człowiek jest tworem jednego z tytanów
– Prometeusza, który ulepił go z gliny pomieszanej ze łzami.
Dusze natomiast dał mu z ognia niebieskiego, którego parę iskier
ukradł z rydwanu słońca. Człowiek był wtedy słaby i nagi, palce
miał zakończone kruchymi paznokciami, dlatego nie mógł obronić
się przed pazurami dzikich zwierząt. Wszystkie ich czyny były
nieświadome. Prometeusz postanowił więc nauczyć ludzi sztuk i
rzemiosła oraz umiejętnego używania ognia, którego zarzewie
ponownie wykradł ze spichlerza ognia niebieskiego. Życie dla ludzi
było jednak nie łatwe, zwłaszcza że Dzeus obawiający się ludzi
kazał Mefajstasowi stworzyć kobietę – Pandorę, która podstępem
sprowadziła na ziemię smutki, troski, nędze i choroby. Borykali
się więc ludzie Prometeusza z różnymi trudnościami. Prometeusz
postanowił odpłacić bogom podstępem za podstęp. Poprosił Dzeusa
do siebie i kazał mu wybrać jedną z dwóch części podzielonego
mięsa. Wybrał on część mięsa pokrytą tłuszczem bo myślał że
pod tłuszczem ukryte jest najdelikatniejsze mięso. Jednak były tam
same kości. Prometeusz ogłosił więc, że właśnie takie części
mięsa składane będą bogą w ofierze jakie wybrał Dzeus. Dzeus
straszliwie zemścił się za ten czyn i kazał przykuć Prometeusza
do skały. Co dzień zgłodniały orzeł przylatywał do Prometeusza
i wyjadał mu wątrobę, która wciąż odrastała. Prometeusz
przykuty do skały nie mógł kierować swoim ludem, i lud stał się
zły. A bogowie gdy schodzili na ziemię byli narażeni na zniewagi i
obelgi ze strony ludu. Kropka do zagłady ludu był poczęstunek
króla Lyksona dla Zeusa w postaci ludzkiego mięsa. Bogowie
postanowili wytępić lud i zesłano na ziemie wielki potop który ją
opustoszy. Jednak potop przeżyło dwóch starców, byli to Deukalion
i Pyrra. Gdy wody zaczęły opadać udali się oni do groty
delifickiej, aby dowiedzieć się co mają czynić, aby zaludnić na
nowo ziemię. Usłyszeli wtedy radę, zakryjcie twarz zasłoną i
rzucajcie za siebie kamienie, które stracą swój zwykły kształt,
a zmienią się one w ludzi. W ten sposób ziemia zaludniła się
ponownie, i wszystko wróciło do normy.
Opisów
stworzenia w Mitologii jest wiele, od jego wyjścia prosto z ziemi po
ulepienie go przez Prometeusza. Opisy te bardzo się od siebie różnią
i wzajemnie się wykluczają. Biblia natomiast w przeciwieństwie do
opisów mitologicznych podaje jeden opis stworzenia człowieka. Jest
to opis zwięzły i konkretny i informuje nas, że to Pan Bóg
stworzył człowieka z prochu ziemi i tchnął w niego życie,
wskutek tego stał się człowiek istotą żywą. Umieścił Bóg
człowieka w ogrodzie zwanym Eden, gdzie oprócz zwykłych drzew było
też drzewo poznania prawdy i zła. Z Edenu wypływała rzeka
nawadniająca ogród. Człowiek miał za zadanie uprawiać ogród i
doglądać go. Jedyne czego nie wolno mu było robić to jeść
owoców z drzewa prawdy i zła.
W
,,Mitologii” ludzie stali się źli i niegodziwi bo zabrakło
Prometeusza który nimi kierował i dawał dobre rady. W Biblii
zagubili się z innego powodu. Pan Bóg wyraźnie zabronił spożywać
owoców z drzewa prawdy i zła. Oni jednak zlekceważyli ten zakaz,
najpierw Ewa kuszona przez zło w postaci węża zjadła jabłko z
tego drzewa, a następnie poczęstowała nim Adama swojego męża. Po
zjedzeniu tego jabłka poznali dopiero dobro i zło. Bóg wygnał z
Raju pierwszych ludzi. I tak jak mitologiczna Pandora zesłała na
ludzi troski tak tu uczynił to Bóg, mówiąc kobiecie iż będzie
rodziła w bólu, a mężczyzna będzie zdobywał w trudzie
pożywienie do końca swoich dni.
Tak
w Biblii jak i w ,,Mitologii” ludzie zostali na ziemi sami ze
swoimi problemami, troskami i słabościami. Człowiek biblijny i
mitologiczny jest do siebie podobny, tak samo zagubiony, tak samo
podatny na pokusy i żądze.
Biblijna
opowieść o początku świata i grecki mit o powstaniu świata
przedstawiony jest w odmienny sposób. Zauważyć można wiele
wspólnego ale także i przeciwieństw.
Biblia
pokazuje nam że tworzenie świata nastąpiło w sposób przemyślany,
zaplanowany i pożyteczny. A w ,,Mitologii” świat stworzył się
sam z przypadku i z chaosu. Z porównania tych dwóch opisów
biblijnego i mitologicznego jest to kluczowa różnica pomiędzy tymi
opisami.
Bardzo
ciekawe też są dzieje losów człowieka, Biblijny człowiek został
stworzony przez Boga, a mitologiczny nie ma jednoznacznie
sprecyzowanego pochodzenia.
W
Biblii człowiek był pierwszą istotą rozumna, natomiast w
,,Mitologii” przed człowiekiem byli bogowie. Jednak mimo to
człowiek biblijny jak i mitologiczny są do siebie podobni. Są tak
samo zatroskani, borykający się z trudnościami życia, ulegający
pokusą .
Biblijny
i mitologiczny opis stworzenia świata jest opisem bardzo
interesującym i ciekawym, pozwala zastanowić się nad korzeniami i
dziejami naszego pochodzenia.
Mitologia
i Biblia są cennym źródłem i wartościowym, warty przeczytania i
zagłębienia się w nie.