BMA Ocena składu wód mineralnych

----- Biuletyn Medycyny Alternatywnej -----

----------------------------------------------------------------------

Ocena składu wód mineralnych

część 1:



Gdy wchodzimy do marketu z zamiarem kupna wody mineralnej, wybór

może nas przyprawić czasem o zawrót głowy. Czym się kierować, by kupić

tę najlepszą? W dniu dzisiejszym spróbuję Państwu przedstawić

wskazówki, czym się kierować, by wybór był najlepszy możliwy. I to nie

tylko pod względem ceny, ale przede wszystkim po względem składników

mineralnych w tej wodzie zawartych.


Na początek przyjrzyjmy się przeciętnej etykiecie wody mineralnej.

Kilka informacji można tam znaleźć zawsze. Jest to zawartość wapnia

(Ca2+), magnezu (Mg2+), sodu (Na+), wodorowęglanów (HCO3-) i chlorków

(Cl-). Prawie zawsze podane są też informacje o zawartości potasu

(K+), fluorków (F-), siarczanów

( SO4(2-) ) oraz łączna zawartość składników mineralnych. Z rzadka

można spotkać informacje o zawartości innych minerałów. Co można

wywnioskować z tych informacji? Co jest ważne a co drugorzędne? Omówmy

po kolei wszystkie te składniki.



MAGNEZ


Pierwiastek ten przedstawiam jako pierwszy, gdyż jest

najważniejszym kryterium, którym powinniśmy się kierować kupując wodę.

Osobiście dzielę wody mineralne na te, które zawierają mało magnezu,

czyli poniżej 20 mg/l, średnią jego ilość czyli ok. 20-50 mg/l oraz

wody wysokomagnezowe – zawierające ponad 50 mg/l. Jeśli

porównamy sobie te ilości z minimalnym dobowym zapotrzebowaniem na

magnez wynoszącym ok. 300mg, widzimy, że jedynie wody wysokomagnezowe

są w miarę istotnym źródłem tego pierwiastka. Magnez jest

pierwiastkiem antagonistycznym do wapnia, o działaniu uspokajającym i

relaksującym. Zważywszy, że nasze życie jest pełne stresów, powinniśmy

dbać o prawidłową podaż tego pierwiastka w diecie. Woda

wysokomagnezowa może być jego istotnym źródłem. Wody o wysokiej

zawartości magnezu są z reguły droższe od szeregu innych wód

mineralnych. Jednak często nie aż tyle, by nie opłacało się ich

kupować. Warto wspomnieć, że jako suplement można nabyć magnez w

aptece w znacznie niższej cenie niż w wodzie mineralnej.


WAPŃ


To drugi istotny pierwiastek będący z reguły dominującym

składnikiem w wodach. Podaż wapnia w przeciętnej diecie może być

niewystarczająca, jeśli nie ma w niej serów i produktów mlecznych.

Poza tym wapń jest głównym składnikiem nadającym alkaliczność wodzie

mineralnej. Wody można podzielić na niskowapniowe (do 40 mg/l),

średniowapniowe (40-100 mg/l), wysokowapniowe (100-400 mg/l) oraz

hiperwapniowe (ponad 400 mg). Minimalne dobowe zapotrzebowanie na wapń

wynosi ok. 800-1000 mg. Widzimy więc, że w przypadku wód nisko- i

średniowapniowych, zawartość jest prawie nieistotna z punktu widzenia

dobowego zapotrzebowania.


Wyróżniłem tutaj wody hiperwapniowe, choć przyznam się, że chyba

tylko raz widziałem gdzieś wodę o tak wysokiej zawartości wapnia. O

ile spożycie nadmiaru magnezu w wodzie mineralnej raczej nam nie

grozi, o tyle nadmiar wapnia w przypadku skrajnie wysokiej jego

zawartości może się przytrafić. Długotrwała (>3 miesiące), zbyt duża

podaż wapnia w diecie może powodować wypłukiwanie z organizmu

niektórych innych mikroelementów.


Patrząc na wapń trzeba zwracać również uwagę na proporcję wapnia

do magnezu, która nie powinna przekraczać 3:1. Jednak w przypadku wód

niskowapniowych i niskomagnezowych jest to drugorzędne. Wszak i tak

praktycznie nie dostarczamy tych minerałów.


cdn...

Analiza składu wód mineralnych

część 2:


SÓD


W pewnych kręgach społecznych panuje przekonanie, że sód jest

szkodliwy, a w szczególności, że może być przyczyną nadciśnienia.

Któraś woda reklamowała się kiedyś, że zawiera skrajnie niską

zawartość sodu. Jak to właściwie jest?


Dobowe minimalne zapotrzebowanie na sód wg tabel IŻŻ (Instytut

Żywności i Żywienia) wynosi ok. 600mg. Półlitrowa kroplówka z NaCl

podawana w szpitalu rutynowo pacjentom zawiera 1770mg sodu. Wody

mineralne rzadko zawierają więcej jak 50mg tego pierwiastka. Wniosek

nasuwa się sam. Spożycie nadmiernej ilości sodu w wodzie mineralnej

jest praktycznie nie możliwe. Trudno też wody mineralne (z nielicznymi

wyjątkami) traktować jako istotne źródło tego pierwiastka. Możemy

sobie nie zawracać głowy jego ilością na etykiecie.


POTAS


Potas jest pierwiastkiem, który może być niedoborowy w diecie,

jeśli zjadamy małe ilości warzyw i owoców. IŻŻ jako minimalne dzienne

zapotrzebowanie na ten pierwiastek podaje 3500mg. Na niedobór potasu

narażone są przede wszystkim osoby zażywające leki moczopędne

wypłukujące potas (Furosemid!) oraz osoby starsze, u których

mechanizmy regulacyjne odzyskujące potas w nerkach mogą być niekiedy

niewydolne. Niedobór potasu i magnezu może się też czasem rozwinąć w

następstwie przewlekłego niedoboru wody i sodu, gdyż nerka jest wtedy

zmuszona oszczędzać sód kosztem tych minerałów.


Potas występuje w organizmie głównie wewnątrzkomórkowo. Niski

potas we krwi odzwierciedla często znacznie głębszy niedobór potasu

wewnątrz komórki.


Wody mineralne zawierają groszowe ilości tego pierwiastka. W

praktyce zawartość wszystkich wód pod tym względem można zaokrąglić do

ZERA.


WODOROWĘGLANY


Wodorowęglany pełnią rolę buforującą w stosunku do alkalicznych

minerałów omawianych powyżej. Sprawiają, że woda mineralna w

bezpośrednim pomiarze pH nie jest aż tak zasadowa. Po wejściu do

organizmu ich los jest dwojaki. W większości przyłączają jon H+,

zamieniają się w dwutlenek węgla i są wydalone przez płuca, część jest

bezpośrednio wydalona przez nerki. Proporcja między tymi dwoma

ścieżkami zależy od potrzeb organizmu w zakresie utrzymania równowagi

kwasowo-zasadowej. Pomagają one więc w pewnym sensie wydalać kwaśne

jony wodorowe z organizmu, a wprowadzać w ich miejsce kationy

alkaliczne. Porównując jednak ilość wodorowęglanów w wodach

mineralnych z ilością CO2 naturalnie powstającą w trakcie spalania

pokarmów, można powiedzieć, że ilość wodorowęglanów w wodach jest

nieduża. Wpływają one głównie na wartość smakową wody. Można się nimi

za mocno nie przejmować.


Osobna kwestia to wysycenie wody mineralnej dwutlenkiem węgla

(CO2). Większość po rozpuszczeniu w wodzie trafia po prostu do płuc,

gdzie jest wydalona. W sumie zaleca się picie wód nisko nasyconych

CO2. Wynika to z faktu, że uwalniające się w przewodzie pokarmowym

pęcherzyki gazu mogą wywoływać uczucie dyskomfortu. Część może również

uwolnić jon H+ i zostać wydalona jako HCO3- przez nerki, czyli

potencjalnie zakwaszać. Uwalniany w żołądku jon H+ może też być

wykorzystywany do produkcji kwasu solnego w żołądku, czyli

potencjalnie przyczyniać się do choroby wrzodowej.


cdn...


dr n. med. Krzysztof Piotr Michalak


Ocena zawartości wód mineralnych

część 3:


SIARCZANY


Siarczany powstają w naszym organizmie w sposób naturalny w ilości

ok. 1500-3000mg na dobę w zależności od wielkości spożycia białka, a

konkretnie zawartości w tych białkach aminokwasów siarkowych: cysteiny

i metioniny. Kwas siarkowy, jak wiemy, jest silnym kwasem. Jest to

jedno z głównych źródeł ładunku kwasowego powstającego w naszym

organizmie. W medycynie jako lek dożylny używany jest siarczan

magnezu, który w dużych dawkach działa hamująco na układ nerwowy i

jest wykorzystywany jako lek przeciwdrgawkowy i hamujący akcję

porodową. W pewnym sensie siarczany wspomagają więc magnez w działaniu

przeciwnerwicowym. Wody mineralne poddane analizie zawierają siarczany

w ilości ok. 30mg/l. W porównaniu z naturalnie powstającymi

siarczanami i stosowanymi jako lek jest to mało. Być może jednak, że

niektóre wody zdrojowe zawierają ich więcej. Zawartość siarczanów

wpływa na wartości smakowe wody (pozytywnie lub negatywnie w

zależności od gustu).


FLUORKI


Zawartość fluorków jest podawana ze względu na to, że w nadmiarze

jest to pierwiastek toksyczny i jego zakres właściwego dobowego

spożycia jest bardzo wąski, jak na minerał. Zbyt duża ilość

(>6mg/dobę) powoduje uszkodzenia kości i plamki na zębach, a zbyt mała

( < 0.5mg/l) powoduje przyspieszony rozwój próchnicy. Najwyższa

zawartość fluoru w analizowanych wodach to 0.5 mg/l. Do przedawkowania

mogłoby dojść jedynie w przypadku wypijania dużej ilości bogatej we

fluor wody i równoczesnego spożywania w dużych ilościach innych

obfitych źródeł fluoru, a do takich należą herbata i ryby. Patrząc z

drugiej strony, jeśli ktoś nie jada ryb i nie pija herbat, może

wybierać wody z wyższą zawartością fluoru.


CAŁKOWITA MINERALIZACJA


Ten parametr jest trudny do interpretacji. Mogłoby się wydawać, że

najlepiej oddaje zawartość minerałów w wodzie. Jednak jak się

przyjrzymy, to w praktyce w większości składają się na tę wartość

wodorowęglany. Mając kalkulator można by wyliczyć różnicę między

całkowitą mineralizacją a sumą składników opisanych na etykiecie.

Można w ten sposób wyliczyć łączną sumę wszystkich innych kationów i

anionów, które nie są na niej opisane. Mogłoby się wydawać, że wysoka

wartość tego wskaźnika mogłaby być świadczyć o bogactwie

mikroelementów w danej wodzie. Jednak trzeba by być bardzo ostrożnym z

takim wnioskowaniem. Nie wiem dokładnie, co składa się na tę resztę.

Jednak intuicja mi podpowiada, że będą to głównie takie składniki jak

azotany, azotyny, fosforany, siarczki i żelazo, czyli składniki,

których obecność producent ze względów psychologicznych woli nie

podawać, skoro nie musi.


MIKROELEMENTY


Poddane analizie wody mineralne ocenione zostały dzisiaj jedynie na

podstawie informacji z ich etykiety. Nic jednak nie mówi o zawartości

takich mikroelementów jak cynk, selen, molibden, miedź, chrom, jod,

kobalt, wanad i inne. Aby ocenić wartość odżywczą pod tym względem

trzeba by przeprowadzić odpowiednie badania albo dotrzeć do

odpowiednich pomiarów. Intuicja podpowiada mi, że wody bogate w

makroelementy powinny być też bogate w mikroelementy. Podpowiada mi

też, że różnice w zawartości tych mikroelementów będą równie duże, jak

makroelementów.

Wszystkich zainteresowanych rozwinięciem swojej wiedzy na temat

makroelementów i mikroelementów zachęcam do wspaniałej książki prof.

Juliana Aleksandrowicza i Ireny Gumowskiej &#8222;Kuchnia i

medycyna&#8221;, która w sposób wyjątkowo przystępny i popularny

przedstawia złożoną wiedzę na temat roli tych minerałów w naszym

organizmie. A już szczególnie powinni ją przeczytać wszyscy lekarze

zajmujący się w swojej praktyce odżywianiem i potraktować ją jako

wstęp do dalszego zgłębiania wiedzy z tego zakresu.



cdn...


dr n. med. Krzysztof Piotr Michalak


Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Krupa, Sołtys Ocena składu mineralnego sierści klaczy czystej krwi arabskiej
Ocena składu chem i jakości sensorycznej wybranych prod zbożowych instant otrzymanych w wyniku ekstr
Wody mineralne oraz pijalnie wód mineralnych w Muszynie
Biłyk,chemia wody, Kształtowanie się składu wód od opadowych do podziemnych
Ocena podatności wód podziemnych na zanieczyszczenia
ocena nawozów organiczno mineralnych
19 Ocena jakości wód powierzchniowych na obszarach
2008 Dz U Nr 143 poz 896 ocena stanu wod podziemnych
D19200259 Rozporządzenie Ministra Skarbu w przedmiocie stosowania Taryfy Celnej do zagranicznych wó
19 Ocena jakości wód powierzchniowych na obszarach
D19220899 Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 30 października 1922 r w przedmiocie uchylenia podat
Ocena składu chem i jakości sensorycznej wybranych prod zbożowych instant otrzymanych w wyniku ekstr
Turystyka zdrowotna gorące źródła wód mineralnych K L Sobolewski, E Jakateryńczuk Rudczyk
Ocena stanu czystosci wod Zalewu Szczecinskiego ppt
Identyfikacja składu mineralnego surowców ilastych i składu fazowego tworzyw metodą XRD
Oznaczenie składu ziarnowego kruszyw mineralnych
RENTGENOGRAFICZNE?DANIE SKŁADU MINERALOGICZNEGO PRÓBEK ŚRODOWISKOWYCH
Oznaczanie powierzchni właściwej i przybliżonego składu mineralnego metodą sorpcji pary wodnej
biłyk,Chemia wody, Procesy wzbogacania wód w składniki mineralne

więcej podobnych podstron