1. Rozmawiaj z dzieckiem o alkoholu i narkotykach.
Wszyscy ludzie pragną czuć się dobrze i mieć przyjemność z towarzystwa innych ludzi. Powiedz, że istnieją substancje chemiczne, które mogą zmieniać uczucia ludzi i tworzyć złudzenie szczęścia. Niestety, tworzą one pułapki, w które wielu ludzi wpada. Tymi substancjami są: nikotyna, alkohol, narkotyki. Alkohol zawarty w piwie, winie, wódce jest taki sam i działa tak samo. Różnica polega tylko na ilości zawartego alkoholu w napoju - najmniej jest go w piwie, najwięcej w wódce.
2. Naucz się uważnie słuchać dziecka
Nie wystarczy samemu mówić, trzeba umieć słuchać i rozumieć. Nie zaczynaj od razu pouczać. Bądź uważny w momentach, gdy wydaje ci się, że dziecko ma jakieś kłopoty. Słuchaj tego, co mówi „między wierszami". Okazanie zrozumienia i wsparcia liczy się bardziej niż sto mądrych pogadanek i pouczeń.
3. Pomóż dziecku radzić sobie z naciskiem kolegów
Powiedz dziecku, że decydowanie o tym co dobre, i odmawianie jest oznaką dorosłości i luzu. Zasugeruj kilka dowcipnych wymówek: „Nie, dziękuję. Poczekam na coś smaczniejszego" lub „Cały przydział alkoholu przypadający na naszą rodzinę wypił już dziadek". Czasem wystarczy powiedzieć: „Nie, dziękuję" i po prostu odejść. Dziecko może także zwalić winę na rodziców mówiąc: „Oni by mnie zabili, gdyby wyczuli ode mnie alkohol. Mają świra na tym punkcie".
4. Ustal jasno zasady dotyczące alkoholu i narkotyków
Powiedz wyraźnie dziecku, że nie wolno mu pić, palić, zażywać narkotyków. Mów wyraźnie, czego zabraniasz. Dzieci lubią wiedzieć, jakich granic nie wolno im przekraczać, nawet jeśli mówią, że w życiu będą robiły tylko to, na co mają ochotę. Ustal kary za przekraczanie zakazów. Pomoże to dzieciom odpierać zachęty kolegów przy pomocy argumentów, np. „Nie opłaca mi się pić, bo obetną mi kieszonkowe" lub „Jak ojciec się dowie, to zabroni mi...". Bądź konsekwentny - w razie złamania zakazu zastosuj karę, którą zapowiedziałeś.
5. Zachęcaj dziecko do zajęć zdrowych twórczych
Co robi twoje dziecko, gdy ma wolny czas? Zachęć je do sportu, gry na jakimś instrumencie, zabawy z komputerem, jakiegoś kółka zainteresowań w szkole, harcerstwa. Chwal dziecko za wysiłek, a nie tylko za osiągnięty efekt. Przecież nie musi zostać Maradoną, Rubinsteinem czy Edith Piaf. Ważne, ze się stara. Niech robi to, co lubi.
6. Porozmawiaj z rodzicami innych dzieci
Wszyscy mają te same problemy, co Ty. Pogadaj z sąsiadami, rodzicami innych dzieci ze swego otoczenia. Gdy Twoje dziecko wybiera się na prywatkę, upewnij się, że będzie tam jakaś dorosła osoba (dotyczy to dzieci młodszych) i że nie będzie żadnego alkoholu.
7. Przygotuj się do sytuacji, gdy dziecko wypije
To może się zdarzyć. Wtedy:
� nie wpadaj w panikę
� pamiętaj, że wiele dzieci próbuje tego zakazanego owocu, ale wcale nie wpada w nałóg
� nie rób z tego rodzinnej afery -to może tylko sprawę rozkręcić
� porozmawiaj z dzieckiem (oczywiście, gdy będzie trzeźwe) o tym, co się wydarzyło
� zapytaj, jak to się stało
� powiedz, dlaczego cię to martwi i czego się boisz
� nie udawaj, że nic się nie stało
� nie mów, że to świetny kawał i że Twoje dziecko śmiesznie wyglądało i mówiło zabawne rzeczy
� nie obśmiewaj, nie lekceważ.
8. Bądź dobrym przykładem
Dzieci dobrze znają obyczaje i postawy rodziców wobec alkoholu. Nie możesz głosić zasad, których sam nie przestrzegasz. Pamiętaj, że jeśli któreś z rodziców nadużywa alkoholu, jego dziecku bardziej grożą kłopoty z alkoholem niż innym rówieśnikom.
Pokaż swojemu dziecku, że można się dobrze bawić bez alkoholu.
Nie wyśmiewaj się z niepijących i nie nakłaniaj innych do picia.
Nie chwal się przy dzieciach, że masz lub miałeś „mocną głowę”. Nie podziwiaj innych za to.
Nie bagatelizuj przypadków upijania się innych ludzi.
Nie opowiadaj przy dzieciach zabawnych historyjek o pijaństwie.
Nigdy nie proś dziecka, aby kupowało alkohol, otwierało butelkę, przyrządzało drinki, przypalało komuś papierosa.
9. Daj dziecku miłość i pewność siebie
Pokazuj dzieciom, że je kochasz - przytulaj, głaskaj, mów „kocham cię", „Jestem z ciebie dumny". Chwal, kiedy możesz -więcej zdziałasz pochwałami niż groźbami. Pozwól dziecku czuć się potrzebnym i odpowiedzialnym. To buduje wiarę we własne siły. Poproś dziecko o coś ważnego, oczywiście na jego miarę. Dziecko ma prawo się pomylić i mieć inne zdanie. Nie złość się. Wysłuchaj, co ma do powiedzenia. Przygotuj racjonalne argumenty. Powiedz, że to w porządku, że ludzie mają odmienne zdania, nawet w rodzinie. Nauczy to dziecko swobodnie dyskutować z rodzicami o wszystkim, nawet o tematach trudnych, a także dyskutować z rówieśnikami, gdy proponują coś głupiego.
Spędzaj z dzieckiem jak najwięcej czasu. l wreszcie ostatni problem.
DAĆ SPRÓBOWAĆ ALKOHOLU CZY NIE?
Rodzice, którzy na prośbę dziecka decydują się poczęstować je winem czy piwem (jeden, dwa łyczki, jednorazowo, a nie kilkakrotnie), zyskują niewątpliwie jego wdzięczność. Dziecko „zalicza" w domu degustację alkoholową i nie musi próbować tego zakazanego owocu w parku czy piwnicy. Alkohol przestaje być tabu, traci więc swą czarodziejską moc. Pamiętaj jednak, że nawet niewielkie ilości alkoholu, niegroźne dla dorosłych, mogą zakłócać procesy rozwojowe dzieci f młodzieży. Spróbowanie alkoholu nie może być odczytane przez dziecko jako aprobata dla rozpoczęcia picia.
Postawa rodziców wobec próbowania alkoholu zależy od ich własnych wzorów picia i przekonań.
RENATA DURDA
Copyright by Moja Rodzina, nr 2/1999
http://www.opoka.org.pl/biblioteka/Z/ZR/nalogi/rady.html