1. Wymień funkcje zarządzania
1.
Planowanie – wytyczanie celów i sposobów ich osiągania
2.
Organizowanie – kształtowanie struktury organizacyjnej i
dokonywanie zmian w strukturze
3. Przewodzenie –
oddziaływanie przełożonego na podwładnych tak, aby robili oni to,
co robią nie dlatego, że muszą, ale dlatego, że chcą
4.
Kontrolowanie
2. Kontrola – systematyczne działanie na
rzecz realizowania następujących etapów:
1. Ustalanie norm
efektywności,
2. Pomiary efektywności,
3. Porównanie
efektywności z ustalonymi normami
4. Korygowania działań,
norm, założeń
3. Wymień typy kontroli ze względu na
usytuowanie w czasie
1. Kontrola wstępna – przed
rozpoczęciem działania – sprawdzenie osiągalności celu
2.
Kontrola bieżąca – w trakcie realizacji wyznaczonego celu
3.
Kontrola końcowa – porównanie celu z osiągniętym skutkiem
4.
Wymień dwie podstawowe formy kontroli
1. Kontrola
biurokratyczna – opiera się na teorii X lub na mechanistycznych
rozwiązaniach strukturalnych
2. Kontrola angażująca
pracowników – opiera się na teorii Y lub na rozwiązaniach
organicznych
5. Wymień czynniki decydujące o wyborze
formy kontroli
1. Styl zarządzania
2. Kultura
organizacyjna
3. Dokładność i wiarygodność mierników
osiągnięć
4. Współuczestnictwo podwładnych w zarządzaniu
6. Co to jest kontroling?
Kontroling – to zbiór
systematycznych działań, zwłaszcza w zakresie planowania, doboru
pracowników i organizowania pracy, zapewniających skuteczność
realizacji wyznaczonych celów.
7. Jaka jest różnica
pomiędzy kontrolerem, a kontrolującym?
Kontroler – to osoba
wykonująca kontroling – nie podejmuje decyzji
Kontrolujący
– to osoba wykonująca kontrolę – pełni funkcję zarządczą
8. Wymień rodzaje planowania
1. Strategiczne –
zakreśla ogólne ramy działalności organizacji
2. Operacyjne
– ukierunkowuje bieżącą działalność z uwzględnieniem
formułowanych celów strategicznych
9. Co to jest
planowanie?
Planowanie jako funkcja zarządzania polega,
ogólnie biorąc, na odpowiedzi na trzy pytania:
1. Gdzie
jesteśmy – ustalenie aktualnego stanu organizacji
2. Co
chcemy osiągnąć – wytyczanie celu
3. W jaki sposób chcemy
działać
10. Wymień podział planów operacyjnych
1.
Plany jednorazowe – programy, projekty, preliminarze budżetowe
2.
Plany trwale obowiązujące
11. Jakich działań dotyczą
plany trwale obowiązujące?
Plany trwale obowiązujące
dotyczą działań powtarzalnych
12. Co zawierają plany
trwale obowiązujące?
Plany trwale obowiązujące zawierają:
Zasady postępowania – wytyczne podejmowania decyzji
Reguły
określające działania, jakie powinny być realizowane w danych
sytuacjach
Szczegółowe procedury będące metodami realizacji
powtarzalnych działań na stanowiskach
13. Co różni
planowanie strategiczne od operacyjnego?
1. Ramy czasowe
2.
Zakres oddziaływania na przedsiębiorstwo
3. Stopień
szczegółowości
14Co łatwiej dostosować: kulturę do
strategii, czy odwrotnie?
Kulturę trudniej zmienić, bo
kształtowana jest latami. Należy dostosować strategię do kultury
15.Co jest podstawą planowania operacyjnego?
Podstawą
planowania operacyjnego są sformułowane cele strategiczne
16.
Co to jest strategia?
Strategia definiuje odpowiedzi na dwa
pytania:
1. W jakiej domenie będziemy działać – w jakim
polu działania
2. Jak wygrać rywalizację w domenie, w której
działamy
17. Wymień typy struktur organizacyjnych
1.
Funkcjonalna
2. Dywizjonalna (oddziałowa)
3. Macierzowa
4. Organiczna
5. Sieciowa
18. Czym
charakteryzuje się struktura funkcjonalna?
Struktura
funkcjonalna charakteryzuje się tym, że podstawowe jednostki
organizacyjne zwane pionami specjalizują się w realizacji różnych
funkcji np. technicznej, handlowej, finansowej
19. Wymień
zalety struktury funkcjonalnej
1. Łatwa do określenia
odpowiedzialność za obszar działania
2. Brak konfliktów
kompetencyjnych – przestrzegana jest zasada jedności
rozkazodawstwa
3. Sprawna kontrola w poszczególnych pionach
4. Jednoznaczne linie komunikowania się – droga służbowa
20. Wymień wady struktury funkcjonalnej
1.
Autonomizacja – preferowanie realizacji celów poszczególnych
działów przed celami całości organizacji
2. Nadmierna
centralizacja
3. Nadmierna formalizacja
21. Wymień
działania usprawniające strukturę funkcjonalną
1.
Podejmowanie decyzji kadrowych przez dyrektora naczelnego
2.
Redukcja lub łączenie poszczególnych pionów i działów
3.
Redukcja zatrudnienia
22. Czym charakteryzuje się
struktura dywizjonalna?
Struktura dywizjonalna charakteryzuje
się tym, że podstawowe jednostki organizacyjne, zwane dywizjami lub
oddziałami, wyodrębniane są na podstawie kryterium specjalizacji
wg produktów, specjalizacji wg regionów geograficznych lub
specjalizacji wg klientów i cechuje je daleko idąca autonomia
działalności
23. Wymień zalety struktury dywizjonalnej
1. Decyzje podejmowane są szybciej i są bardziej racjonalne
(dostosowane do okoliczności)
2. Wynagrodzenia pracowników
poszczególnych dywizji mogą być uzależnione od wyników
osiąganych przez te dywizje
3. Taka struktura jest
rozwiązaniem, w ramach którego mogą obowiązywać reguły rynkowe
24. Wymień wady struktury dywizjonalnej
1. Wysokie
koszty funkcjonowania organizacji
2. Silne tendencje do
usamodzielniania się dywizji (tendencje odśrodkowe)
3.
Kanibalizm organizacyjny (wzajemne pochłanianie się dywizji)
25.
Kiedy organizacja przyjmuje strukturę dywizjonalną?
Gdy
rośnie stopień dywersyfikacji
26. Co głosi zasada
jedności rozkazodawstwa?
Zasada ta głosi, że każdy
podwładny, w sytuacji kiedy ta zasada jest przestrzegana, ma tylko
jednego bezpośredniego przełożonego
27. Czym
charakteryzuje się struktura organiczna?
Struktura organiczna
charakteryzuje się tym, że wszyscy uczestnicy organizacji są
bezpośrednio podporządkowani kierownikowi naczelnemu, a na ich
zbiorze tworzone są zespoły zadaniowe zajmujące się realizacją
określonych przedsięwzięć
28. Czym różni się
struktura organiczna od macierzowej?
Struktura organiczna różni
się od macierzowej przede wszystkim tym, że w jej ramach nie
funkcjonuje układ funkcjonalny
29. Dla jakich
organizacji dobra jest struktura organiczna i dlaczego?
Struktura
organiczna jest właściwym rozwiązaniem dla niewielkich organizacji
- ze względu na dużą rozpiętość kierowania
30.
Wymień zalety struktury organicznej
1. Bardzo wysoka
elastyczność
2. Sprawny system komunikacji w pionie i
poziomie
3. Bardzo wysoka motywacja do pracy
31.
Wymień wady struktury organicznej
1. Jest to organizacja
entropijna – funkcjonuje na krawędzi chaosu
2. Występują
konflikty kompetencyjne – brak przestrzegania zasady jedności
rozkazodawstwa
32. Jak określane są razem struktury:
funkcjonalna, dywizjonalna, macierzowa i organiczna?
Struktury
te określane są jako struktury zhierarchizowane – bo
charakteryzują się mniej lub bardziej rozbudowaną hierarchią
33. Przedstaw hierarchię potrzeb wg Maslowa
Maslow
wyróżnił 5 potrzeb według kolejności ich zaspakajania:
1.
Fizjologiczne - żywność
2. Bezpieczeństwa – emerytura
3.
Przynależności – przyjaciele
4. Szacunku – prestiż,
stanowisko służbowe
5. Samorealizacji – zaspokojenie
ambicji
34. Którą z potrzeb Maslow uznał za niemożliwą
do zaspokojenia?
Według Maslowa potrzeby samorealizacji są
bardzo trudne do zaspokojenia, o ile w ogóle możliwe
35.
Udowodnij, że w organizacji potrzeba przynależności jest
zaspakajana w sposób naturalny
Organizacja jest systemem
społecznym, więc jej członkowie wchodzą w stosunki z innym w
sposób naturalny
36. Przedstaw hierarchię potrzeb wg
Alderfera
Zdaniem Alderfera członkowie organizacji dążą do
zaspokojenia trzech potrzeb:
1. Egzystencji - odpowiadająca
potrzebom fizjologicznym i bezpieczeństwa wg Maslowa
2.
Kontaktów społecznych – odpowiadająca potrzebom przynależności
i szacunku wg Maslowa
3. Wzrostu – odpowiadające potrzebom
samorealizacji wg Maslowa
37. Wymień różnice między
teoriami Maslowa i Aldergera
Maslow założył sekwencyjne
zaspakajanie potrzeb
Zdaniem Alderfera – członkowie
organizacji dążą do zaspokojenia kilku potrzeb jednocześnie
38.
Co to jest styl zarządzania?
Styl zarządzania – to sposób
oddziaływania przełożonego na podwładnych
39. Wymień
dwie grupy koncepcji stylu zarządzania
1. Koncepcje
abstrahujące od uwarunkowań pracy przełożonego i podwładnych
2.
Koncepcje akcentujące relatywizm stylów zarządzania
40.
Wymień założenia (zmienne) modelu zarządzania wg Fiedlera
Model
stylu zarządzania wg Fiedlera opiera się na trzech założeniach
(zmiennych):
1. Każdy przełożony ma predyspozycje do
stosowania stylu zorientowanego bądź na ludzi, bądź na zadania
Predyspozycje te charakteryzyje współczynnik NLW (Najmniej Lubiany
Współpracownik)
2. Sytuację przełożonego i podwładnych
charakteryzują trzy zmienne:
Stosunki na linii przełożony –
podwładny (waga 4 – najważniejsze)
Struktura realizowanych
zadań (waga 2 – mniej ważna)
Siła stanowiska mierzona
zakresem kompetencji (waga 1 – najmniej ważne)
3.
Efektywność zachowań kierowniczych zależy od stosowanego stylu
zarządzania
41. Wymień trzy modele podejmowania decyzji
1. Model racjonalnego podejmowania decyzji
2. Model
ograniczonej racjonalności
3. Model kosza na śmieci
42.
Wymień cechę modelu ograniczonej racjonalności
W modelu
ograniczonej racjonalności decydent dysponuje niepewną informacją
(luka informacyjna)
W wyborze najlepszego wariantu kieruje się
tym, że najlepszym wariantem jest pierwszy, który go
satysfakcjonuje
43. Wymień cechę modelu kosza na śmieci
Model kosza na śmieci odrzuca sekwencyjność procesu
podejmowania decyzji, co oznacza, że najpierw może być określone
rozwiązanie problemu, a dopiero później może on być sformułowany
np. powódź
44. Wymień pułapki procesu decyzyjnego
1.
Syndrom grupowego myślenia – uzyskanie zgodności w grupie
decyzyjnej jest ważniejsze od znalezienia optymalnego rozwiązania
2. Dysonans poznawczy Festingera – dążenie do usunięcia
sprzeczności i dysonansów, osoby o niskiej samoocenie są złymi
decydentami
3. Iluzje decyzyjne:
i. iluzja ekstrapolacji
– zdarzenia z przeszłości wystąpią w przyszłości
ii.
iluzja gracza – po wielu niepowodzeniach nastąpi wygrana
iii.
iluzja kontroli – przekonanie, że dmuchnięcie w kostkę pozwoli
wyrzucić 6 oczek
45. Wymień interesariuszy i
interesujące ich kryteria efektywności
1. Właściciele -
zwrot kapitału, cena akcji
2. Pracownicy - wysokie zarobki,
satysfakcja z pracy
3. Klienci - jakość wyrobów, usług, ich
cena, serwis
4. Dostawcy - warunki umów, regulacja zobowiązań
5. Kredytodawcy - terminarze spłat, perspektywy rozwoju
6.
Społeczności lokalne - miejsca pracy, ochrona środowiska
7.
Władze państwowe - podatki, przestrzeganie prawa
46.
Wymiary kultury wg Hofstede:
1. indywidualizm - kolektywizm
2.
dystans władzy
3. stopień unikania niepewności
4.
męskość - kobiecość
47. Wymień fazy życia
organizacji wg Greinera – wykres wielkość org. = f( wieku
organizacji).
1. Faza 1 – wzrost przez kreatywność
2.
Faza 2 – wzrost przez formalizację
3. Faza 3 – wzrost
przez delegacje uprawnień
4. Faza 4 – wzrost przez
koordynację
5. Faza 5 – wzrost przez współdziałanie
48.
Wymień rodzaje kryzysów w poszczególnych fazach życia organizacji
wg Greinera.
1. Faza 1 – kryzys przywództwa
2. Faza 2
– kryzys autonomii
3. Faza 3 – kryzys decentralizacji
4.
Faza 4 – kryzys biurokratyczny
5. Faza 5 – kryzys
kompetencyjny
49. Wymień style zarządzania wg Blake’a
i Mounton’a.
Styl 1 – 1 : minimalna orientacja zarówno na
wyniki jak i na pracowników
Styl 9 – 1 : maxymalna
orientacja na wynik, minimalna na pracowników
Styl 1 – 9 :
minimalna orientacja na wynik, a maxymalna na pracowników
Styl
5 – 5 : orientacja umiarkowana – styl przeciętnego kierownika
Styl 9 – 9 : maxymalna orientacja zarówno na wyniki, jak i
na pracowników
50. Który ze stylów zarządzania został
uznany przez Blake’a i Mounton’a za optymalny?
Według
Blake’a i Mounton’a optymalnym stylem zarządzania jest styl 9 –
9, który charakteryzuje dewiza - przełożony powinien być twardy w
stosunku do zadań i wyników, a miękki w stosunku do podwładnych
51. Jakie style wyróżnia się w sytuacyjnych
koncepcjach zarządzania wg St. Kwiatkowskiego?
1. Koncepcja
Kwiatkowskiego wyróżnia dwa przeciwstawne style zarządzania:
2.
Styl zadaniowy – przełożony określa tylko cel – duża swoboda
działania podwładnego
3. Styl instruktażowy – podwładny
otrzymuje instruktaż – mała swoboda działania podwładnego
52.
Co to jest współistnienie kulturowe?
poszukiwanie kompromisu
między kulturą kraju macierzystego organizacji a kulturami krajów
gospodarzy. Uwagę koncentruje się na poszukiwaniu rozwiązań
możliwych do przyjęcia przez wszystkich zainteresowanych.
53.
Współpraca kulturowa
Przewaga interakcji opierających się
na założeniu, że stałe współdziałanie kultur może wniść
nowe wartości i przyczynić się do rozwoju pracowników i całej
organizacji. Współpraca kulturowa jest procesem, w którym
strategia organizacji i jej procedury są tworzone na bazie
indywidualnych wzorców kulturowych uczestników organizacji, ale nie
ograniczają się do nich.
54. CO to jest okres
dostosowania się przedsiębiorstwa?
Czas jaki po zmianie
struktury potrzebny jest organizacji na osiągnięcie poprzedniej
efektywności. przyczyny to:
1. -konieczność zneutralizowania
oporów i obaw towarzyszących zmianom
2. -nabyciu wprawy w
działaniu wg nowych regół
55. Co jest podstawa
zarządzania?
Zarządzanie powinno zmierzać do oferowania
klientom możliwie najlepszej jakości, po możliwie najniższych
cenach, przy możliwie najlepszej obsłudze. (???)
56 .
Wymień elementy strategii przedsiębiorstwa.
1. funkcjonalne
programy działania
2. domena działania
3. strategiczna
przewaga
4. strategiczne cele
57. Wymień 3 szkoły
strategiczne.
1. Koncepcja Chandlera
2. Koncepcja M.
Portera
3. Koncepcja zasobowa
58. Wymień 3 modele
procesu podejmowania decyzji
1. model klasyczny
2. model
ograniczonej racjonalności
3. model kosza na śmieci
59.
Obszary problemów decyzyjnych
Wydaje mi się że chodzi o:
(nie znalazłam w postach odpowiedzi na pyt. 12 ;p)
- zjawisko
dysonansu poznawczego,
- iluzje decyzyjne
- myślenie
grupowe
60. Co to jest dysonans poznawczy?
Jest
niezgodnością, rozbieżnością między postawą (ideami,
poglądami), a działaniem.
61. Iluzje decyzyjne
Redukują wysiłek i zastępują niepewność wyboru względną
chociaż iluzoryczną jego pewnością. Są nimi:
1. iluzja
ekstrapolacji – zakłada się, że dotychczasowe tendencje będą
kontynuowane
2. iluzja optymizmu – zdarzenia cenne są
bardziej prawdopodobne
3. iluzja Kolumba – dobieranie i
selekcjonowanie informacji
4. iluzja kontroli – zakłada się
możliwość kontrolowania zdarzeń losowych
62. Grupowe
myślenie
Występuje gdy dążenie grupy do konsensusu i
spójności przeważa nad dążeniem do osiągnięcia możliwie
najlepszej decyzji
63. Struktury organizacyjne
1.
hierarchiczne (liniowa, funkcjonalna, liniowo – sztabowa)
2.
pośrednie (dywizjonalna, macierzowa)
3. organiczne (zespołowa,
organiczna)
64. 2 wady i 2 zalety struktury dywizjonalnej
+ jedność rozkazodawstwa
+ szybsze podejmowanie decyzji
w stosunku do otoczenia
- wzrost kosztów ogólnych
-
może powodować konflikty między jednostkami a zarządem
65.
2 wady i 2 zalety str. funkcjonalnej
+ obniżenie ogólnych
kosztów
+ jedność rozkazodawstwa
- zawęża pole
obserwacji
- ogranicza rozwój pracowników
66.2
wady i 2 zalety str. struktury macierzowej
+ wysoka
elastyczność
+ rozwijanie umiejętności przez pracowników
- konflikty kompetencyjne
- poczucie stałej
tymczasowości
67. 2 wady i 2 zalety str. organicznej
+
bardzo duża elastyczność
+ wysoka motywacja do pracy
-
brak jedności rozkazodawstwa
- konflikty kompetencyjne
68.
Fazy dokonywania zmian
- faza przygotowania
- faza
realizacji
69. Co to jest okres dostosowania się
przedsiębiorstwa
Czas jaki po zmianie struktury potrzebny jest
organizacji na osiągnięcie poprzedniej efektywności. przyczyny to:
-konieczność zneutralizowania oporów i obaw towarzyszących
zmianom
-nabyciu wprawy w działaniu wg nowych reguł
70.
Potrzeba awansu
Potrzeba awansu- jest to jeden z czynników
motywacji w dwuczynnikowej teorii F. Herzberga.
71.
Potrzeby wg Aldefera
1. egzystencji (fizjologiczne i
bezpieczeństwa u Maslowa)
2. kontaktów społecznych (
przynależności i szacunku)
3. wzrostu (samorealizacji)
72.
Typy stylów zarządzania wg Blake’a i Mounton’a.
1.1
zarządzanie zubożone
1.9 zarządzanie klubowe
9.1
zarządzanie autorytarne
5.5 zarządzanie równoważne
9.9
zarządzanie zespołowe
73. Style zarządzania wg
Kwiatkowskiego.
Autor wyróżnił dwa przeciwstawne style
zarządzania
1. styl zadaniowy - przełożony określa tylko
cel – duża swoboda działania podwładnego
2. styl
instruktażowy - podwładny otrzymuje instrukcje – mała swoboda
działania
74. Co to jest zewnętrzny styl zarządzania.
Zewnętrzny styl zarządzania jest to styl zarządzania
stosowany przez przełożonego.
75. Jakie zmienne
kształtują sytuacje w modelu Fiedlera.
1. siła stanowiska
2. struktura zadań
3. stosunki między menagerem a
podwładnym
76. Jaki jest styl docelowy organizacji (cos
wg marshala)?
77. Wymień 4 czynniki określające
formę kontroli.
1. styl zarządzania
2. kultura
organizacyjna
3. pragnienia uczestników organizacji
współuczestnictwa w organizacji
4. wiarygodność mierników
efektywności
78. Wymień 3 podstawowe kryteria
skutecznego działania.
1. skuteczność
2. ekonomiczność
3. korzystność
drugoplanowe kryteria skutecznego
działani to:
1. -racjonalność
2. -prostota
3.
-dokładność
4. -udatność
79. określenie
sprawnego działania w sensie syntetycznym
Działanie jest tym
sprawniejsze im więcej zawiera w sobie szczegółowych kryteriów
dobrej roboty i to w możliwie najwyższym stopniu.
80.
przykłady interesariuszy
1. Właściciele (zwrot kapitału,
cena akcji)
2. Pracownicy (zarobki, satysfakcja z pracy)
3.
Klienci (jakość i cena wyrobów)
4. Kredytobiorcy
(terminowość spłat, perspektywy rozwoju)
5. Społeczności
lokalne (miejsca pracy, ochrona środowiska)
6. Władze
państwowe (podatki, przestrzeganie prawa)
81.etyka
biznesu
82.4 wymiary kultury
1. Indywidualizm
– kolektywizm
2. Dystans władzy
3. Stopień unikania
niepewności
4. Męskość – kobiecość
83.modele
integracji międzykulturowej
1. model dominacji
2. model
kulturowej współpracy
3. model kulturowego współistnienia
84.współpraca i współistnienie kulturowe
1.
Współistnienie polega na poszukiwaniu kompromisu między kulturą
kraju macierzystego organizacji a kulturami krajów gospodarczych.
Poszukuje się rozwiązań możliwych do zaakceptowania przez
wszystkich zainteresowanych.
2. Współpraca kulturowa jest
procesem, w którym strategia organizacji i jej procedury są
tworzone na bazie indywidualnych wzorców kulturowych uczestników
organizacji, ale nie ograniczają się do nich.
85. Trzy
podstawowe modele to:
1. model klasyczny
2. model
ograniczonej racjonalności
3. model kosza na śmieci
86.etapy rozwiązywania problemów
1. Rozpoznanie i
zdefiniowanie sytuacji
2. Identyfikacja alternatywnych
możliwości
3. Ocena wariantów
4. Wybór najlepszego
wariantu
5. Wdrożenie wybranego wariantu
6. Obserwacja
wyników i ocena
87. Wymień cechy dobrego przywódcy
według Adaira.
1. Wykonać zadanie
2. Utworzyć i
utrzymać zespół
3. Rozwijać jednostkę
88. Jaki
styl zarządzania nadaje się do tych warunków:
-słaby
kontakt przełożonego z podwładnymi
-proste zadania
-mała
siła władzy przełożonego
Styl zorientowany na ludzi
Cechy klijętów:
- wolą produkty dobrej
jakości nie buble
- wolą produkty i usługi tańszcze od
droższych
- chcą być dobrze obsłużeni
Zarządzanie
powinno zmierzać do oferowania klijętą:
- najlepszej jakości
- po najniższej cenie
- przy najlepszej obsłudze
Reguły jakie mają przestrzegać aby zmierzać do
oferowania klijętą:
- należy stworzyć swój własny
unikalny rynek
- należy oferować produkty lub usługi
możliwie najwyższej jakości bez względu na cenę
- należy
redukować tak daleko jak to możliwe koszty działania
-
należy budować unikalny wizerunek firmy
- należy budować
przewagę konkurencyjną także poprzez system obsługi po sprzedaży
3 typy władzy według Maxa Webbera:
-
tradycjonalistyczna
- charyzmatyczna
- racjonalna(realna)
Władza według M. Webera to:
- Prawdopodobieństwo
ze polecenia wychodzące z jednego źródła znajdą posłuch w
określonej grupie osób
Pojęcie zarządzania to:
-
Zbiór działań, obejmujących planowanie, organizowanie,
przewodzenie i kontrolę skierowanych na zasoby
organizacji(finansowe, ludzkie) wykonywanych działań i zamiarem
osiągnięcia celów organizacji w sposób skuteczny i
ekonomiczny(korzystny)
Pojęcie organizacji to:
-
Uporządkowany system społeczno- techniczny
Warunek
konieczny kierowania:
Warunkiem koniecznym kierowania jest
posiadanie władzy przez kierującego
Model Leavita:
-
ludzie )
- cele ) podsystem społeczny
- technologia }
-
struktura } podsystem techniczny
Funkcje zarządzania:
-
planowanie(polega na wytyczaniu celów i sposobów ich osiągania)
-
organizowanie(polega na kształtowaniu struktury organizacji i
dokonywaniu zmian struktury)
- przewodzenie(to takie
oddziaływanie przełożonego na podwładnych, aby robili oni to, co
robią, nie dlatego ze muszą, lecz chcą)
- kontrola(to zbiór
systematycznych działań na rzecz:
1) ustalenie norm
efektywności
2) pomiaru efektywności
3) porównaniu
norm z efektywnością
4) ewentualne korygowanie albo norm albo
efektywności
Planowanie dzieli się na:
-
strategiczne
- operacyjne
Struktura organizacyjna:
- to zbór reguł ograniczających dowolność i
nieprzewidywalność działań organizacyjnych
5 cech
struktury organizacyjnej:
- konfiguracja( opisująca kształt
struktury czy płaska czy smukła)
- centralizacja( opisująca
sposób rozmieszczenia uprawnień decyzyjnych)
- specjalizacja(
opisuje podział pracy, w szczególności jego kryteria i stopień
szczegółowości)
- formalizacja ( opisująca dokumentację
organizacyjna)
- standaryzacja(ograniczenie dowolności działań
przez niepisane zwyczaje i ujednolicone sposoby postępowania)
Kryteria podziału pracy:
- według funkcji
-
według produktów
- według klienów
- według regionów
- według faz procesu technologicznego
Menedżerowie
ze względu na szczebel hierarchii organizacyjnej:
- menedżer
najwyższego szczebla
- menedżer średniego szczeble
-
menedżer najniższego szczebla
Menedżer ze względu na
dziedzinę działania:
- menedżer do spraw produkcji
-
menedżer do spraw marketingu
- menedżer do spraw finansów
-
menedżer do spraw zaopatrzenia
Menedżer ze względu na
stopień powiązania z realizowanymi celami organizacyjnymi:
-
menadżer liniowy( bezpośrednio powiązani z realizacją celów
produkcyjnych i marketingowych)
- menadżer sztabowy( powiązani
z celami organizacji w sposób pośredni)
Stanowiska
sztabowe to stanowiska:
- pomocnicze
- doradcze
-
kontrolne
Umiejętności menadżerów dzielimy na:
-
umiejętności koncepcyjne(najwyższy szczebel)
- umiejętności
społeczne( średni szczebel)
- umiejętności techniczne(
najniższy szczebel)
Źródła umiejętności
menedżerskich:
- rzetelne wykształcenie i uzupełnianie
wiedzy w systemach kształcenia ustawicznego
- pomyślne
nabycie i wykorzystanie podstawowych umiejętności menedżerskich
-
wyjściowe doświadczenie w pracy
Mitzberg wyróżnił
następujące role kierownicze dotyczące: ROLA
- kategorii
interpersonalnej(utrzymywanie stosunków między
pracownikami)reprezentant, przywódca, łącznik
- kategorii
informacyjnej( przetwarzanie informacji)obserwator, propagator,
rzecznik
- kategorii decyzyjnej( podejmowanie
decyzji)przedsiębiorca, przeciwdziałający zakłóceniom, dysponent
zasobów, negocjator
Decyzje ze względu na ryzyko:
-
decyzje podejmowane w warunkach pewności(skutki znane)
-
decyzje podejmowane w warunkach ryzyka(konsekwencje znane)
-
decyzje podejmowane w warunkach niepewności( brak konsekwencji)
Decyzje ze względu na strukturę decyzyjna (Schimmon)
-
decyzje zaprogramowane
- decyzje wyboru(niezaprogramowane)
Decyzje ze względu na innowacyjność procesu
decyzyjnego:
- rutynowe(opisane jest podejmowanie decyzji)
-
adaptacyjne(adaptacja doświadczeń do nowych warunków)
-
innowacyjne(brak możliwości korzystania z doświadczeń)
-
regresywne(cofająca bieg wydarzeń, powrót do dawnych rozwiązań)
Modele podejmowania decyzji:
- model klasyczny
-
model ograniczonej racjonalności
- model „kosza na śmieci”
Fazy modelu klasycznego:
- fazę formułowania
problemu(zbieranie informacji, określenie przyczyny problemu,
ustalenie hierarchii ważności przyczyn)
- fazę rozwiązywania
problemu(generowaniu pomysłów rozwiązań problemów, selekcji
pomysłów rozwiązywania problemów, opracowaniu macierzy
skuteczności rozwiązań)
Diagram ryby:
Ishiera
Ludzie Metody
Materiały Maszyny
3 założenia
modelu ograniczonej racjonalności:
- menadżer ma niepełną
informację
- jest ograniczony w swojej racjonalności
-
decydent zadawala się pierwszym satysfakcjonującym go wariantem
działania, oznacza to, ze proces decyzyjny obarczony jest dużą
dozą subiektywizmu
Pułapki w podejmowaniu decyzji:
-
dysonans poznawczy Feshingera
- iluzje decyzyjne
-
syndrom grupowego myślenia
Rodzaje iluzji decyzyjnych:
- iluzja ekstrapolacji(opieramy się na tym co było w
przyszłości)
- iluzja optymizmu(gracza)
- iluzja
Kolumba(manipulowanie informacjami)
Powody planowania:
-
ustalenia standardów ułatwiających kontrolę
- wytyczanie
kierunków działania
- ograniczania wpływów zmian
-
minimalizacja marnotrawstwa i dublowania czynności
Co to
jest strategia:
- to jakościowa koncepcja działalności
organizacji, której wdrożenie ma zapewnić realizację albo
osiągniecie długofalowych zamierzeń w określonej domenie
Model
strategii: podstawowe elementy składające się na strategię
przedsiębiorstwa
- domena działania(określa, gdzie i komu
firma zamierza sprzedawać swoje wyroby lub usługi)
-
funkcjonalne programy działania(przełożenie koncepcji strategii na
konkretne działania na każdym stanowisku pracy na codzienne
zachowania każdego pracownika)
- strategiczna przewaga(polega
na tym, aby w ramach wybranej domeny być bardziej atrakcyjnym
partnerem niż inne firmy[patent, technologia, produkt])
-
strategiczne cele(określa co konkretnie firma chce osiągnąć)
Koncepcja strategiczna:
- Chandler reprezentuje
pogląd, że strategia org. Jest wynikiem jej relacji z otoczeniem.
Zdaniem Chandlera to nie strategia powinna być dostosowywana
do struktury organizacyjnej, ale struktura do strategii.
Strategia
dywersyfikacji oznacza rozszerzenie programu produkcji o nowe wyroby
sprzedawane na nowych rynkach
Struktura funkcjonalna
charakteryzuje się tym, że podstawowe jednostki org. Zwane pionami
specjalizują się w realizacji określonych funkcji(finansowej,
produkcyjnej, administracyjnej)
Sprawdza się w warunkach
wytwarzania jednego produktu lub jednej grupy produktów oraz w
warunkach stabilnego otoczenia.
Struktura dywizjonalna
charakteryzuje się tym, że podstawowe jednostki org.(dywizje,
odziały) wyodrębnione są na podstawie przedmiotowego podziału
pracy(klientów, produktu, lokalizacji) i cechuje je daleko idąca
autonomia działalności.
Stosunkowo daleko idąca
decentralizacja jak również deformalizacja, przez to decyzje
podejmowane są szybciej, bardziej racjonalne oparte na lepszym
rozeznaniu rynku
Koncepcja M.Portera, opracowanie
racjonalnej strategii przedsiębiorstwa wymaga zrozumieniu 5 sił:
-
dostawcy
- odbiorcy
- produkty substytucyjne
- nowi
producenci
- rywalizacja między działającymi na rynku
konkurentami
Według M. Portera istnieją dwie podstawowe
strategie:
- minimalizacja kosztów
- strategia
wyróżnienia
Osiem zasad postępowania doskonałej
organizacji:
- obsesja działania
- bliski kontakt z
klientem
- autonomia i przedsiębiorczość
- ludzie są
najbardziej efektywnym zespołem
- koncentracja na wartościach
- ograniczenie profilu działania
- ograniczenie
liczebności zarządu
- dyscyplina i luz
Plany
operacyjne dzielimy na:
- jednorazowe(działania nie
powtarzalne)
- trwale obowiązujące(działania powtarzalne)
Plany jednorazowe dzielą się na:
- programy
-
projekty( różnią się od programów zasięgiem(jest mniejszy)
-
preliminarze budżetowe(opisują środki finansowe niezbędne w
realizacji określonego przedsięwzięcia)
Programy
powinny zawierać:
- nazwy poszczególnych etapów działania
- nazwy stanowisk i komórek org. odpowiedzialnych za
realizację poszczególnych etapów
- czasie trwanie
poszczególnych etapów i terminach ich rozpoczęcia i zakończenia
Plany trwale obowiązujące powinny obejmować:
-
zasady podejmowania decyzji
- reguły działania opisujące
postępowania w typowych sytuacjach
- szczegółowe procedury,
instrukcje działania na poszczególnych stanowiskach
Cechy
dobrego planu:
- celowość
- konkretność
-
użyteczność
- realność
- elastyczność
-
zwięzłość
- kompleksowość
- przejrzystość
-
funkcjonalność
- operatywność
- wielowariantowość
- zgodność wewnętrzna
- ograniczona szczegółowość
- zupełność
- racjonalność
Zasady budowy
struktury organizacyjnej:
- konfiguracja(rozpiętość
kierowania głosi, ze każdy kierownik w danych warunkach Mozę
skutecznie bezpośrednio kierować ograniczoną liczbą podwładnych)
dzielimy na płaskie i smukłe, org. powinna być płaska!!
-
centralizacja(sposób rozmieszczenia uprawnień decyzyjnych)
tyle
centralizacji ile konieczne, tyle decentralizacji ile to możliwe
Równorzędne układy struktury macierzowej:
-
funkcjonalny( wyspecjalizowane jednostki w realizacji określonych
funkcji)
- przedmiotowy( jednostki przedmiotowe odpowiedzialne
na wytwarzanie określonych produktów albo usług
Struktura
macierzowa skalda się z dwóch części:
- stałej
-
zmiennej
ZALETY:
- wysoka elastyczność
-
wysoka motywacja do pracy
- sprzyja obiektywnej ocenie
pracowników
WADY:
- konflikty kompetencyjne
-
brak poczucia stabilności
- stosunkowo wysokie koszty
funkcjonowania org.
Struktura organiczna:
-
uczestnicy org. są bezpośrednio podporządkowani kierownikowi
naczelnemu a na ich zbiorze tworzone są zespoły zadaniowe zajmujące
się realizacją określonych przedsięwzięć
Struktura
organiczna różni się od macierzowej tym, że specjaliści podlegli
kierownikowi, nie są grupowani w jednostkach funkcjonalnych
ZALETY:
- bardzo wysoka elastyczność
-
sprawny system komunikowania się i informacji
- wysoka
motywacja do pracy
WADY:
- konflikty kompetencyjne
- bardzo duża improwizacja działań uczestników organizacji
5 Faz wzrostu organizacji przez:
- kreatywność
(kryzys przywództwa= brak struktury org., kierownicy przestają
panować nad tym co się dzieje w organizacji)
-
formalizację(kryzys autonomii= spowodowany wadami stosowanych
rozwiązań
- delegowanie uprawnień
- koordynację
-
współdziałanie
WNIOSKI:
- w każdej fazie cyklu
życia organizacji sprawdzają się inne typy struktur
organizacyjnych
- struktury organizacji rozwijają się w
kierunku coraz bardziej złożonych rozwiązań strukturalnych
strukturalnych małych organizacjach sprawdzają się
organiczne rozwiązania strukturalne, w przedsiębiorstwach średniej
wielkości stosuje się funkcjonalne struktury organizacyjne,
natomiast duże i bardzo duże przedsiębiorstwa wykorzystują
dywizjonalne i macierzowe struktury org.
Tom Burns i G.
Stalker ustalili, ze w warunkach stabilnego otoczenia sprawdza się
mechanistyczna strukt.org., natomiast natomiast warunkach
dynamicznego struktura org.
Struktura mechanistyczna: to
(Struktura funkcjonalna)
- rozbudowaną hierarchię
organizacyjną
- wysoki stopniem formalizacji
-
pracownicy na stanowiskach wykonują proste wysoce powtarzalne
czynności
- uprawnienia decyzyjne ulokowane są na najwyższych
szczeblach hierarchii
- podstawowym instrumentem koordynacji
jest hierarchia organizacyjna
Dwie fazy dokonywania
zmian:
- faza I przygotowanie zmiany(przygotowanie,
projektowanie, pozyskiwanie zasobów)
- faza II realizacja
zmiany(wdrażanie, korygowanie, ocena)
3 metody do
akceptacji zmian:(David)
- perswazja(kierownictwo stara się
przekonać do zmian)
- konsultacja(zbiera się informacje)
-
negocjacja(zmiany, współdziałanie pracowników i kierowników)
Typy procesu technologicznego wg. Jerzy Woddward:
-
produkcja jednostkowa i małoseryjna
- wielkoseryjna i masowa
- ciągły proces produkcyjny
Cechy efektywnego
przywódcy wg. J. Araid:
- wykonać zadanie
- utworzyć i
podtrzymać zespół
- rozwijać jednostkę
Poziomy
przywództwa wg. J. Araid:
- poziom zespołowy
- poziom
operacyjny
- poziom strategiczny
Styl zarządzania
to:
- sposób oddziaływania przełożonego na podwładnych
Style zarządzania wg Bleke’a i Mountoria:
- styl
1.1 jest nieefektywny
- styl 9.9 jest optymalny(przełożony
twardy w stosunku do zadań i miękki w stosunku do ludzi)
-
styl 5.5 jest stosowany przez przeciętnego pracownika
Style
zarządzania wg. S. Kwiatkowskiego:
- zadaniowy
-
instruktażowy
Czynniki kształtujące styl
zarządzania(wg. S. Kwiatkowskiego):
- kwalifikacje podwładnych
- kwalifikacje przełożonego
- stopień trudności
realizowanych zadań
- presja czasu
- subkultura
przełożonych
- subkultura podwładnych
Model
Fidlera:
- styl zarządzania( każdy przełożony ma
predyspozycje do stosowania stylu zorientowanego bądź na zadania,
bądź na ludziach)
- sytuację przełożonego i podwładnych
charakteryzują 3 zmienne
1)stosunki na lini
przełożony-podwładni
2)struktura realizowanych zadań
3)siła stanowiska
- efektywność zarządzania
3
podejścia motywacyjne:
- podejście tradycyjne
-
podejście od strony stosunków międzyludzkich
- podejście od
strony zasobów ludzkich
Hierarchia potrzeb Maslowa:
-
potrzeby samorealizacji
- potrzeby szacunku
- potrzeby
przynależności
- potrzeby bezpieczeństwa
- potrzeby
fizjologiczne
3 etapy ze względu na usytuowanie kontroli
w czasie:
-wstępną(przygotowanie do działania)
-
bieżąca(sterująca)
-końcową(cel ze skutkiem)
2
formy kontroli:
- biurokratyczną(sztywne funkcjonalne
rozwiązania)
- angażująca pracowników(elastyczne
rozwiązanie strukturalne)
Wybór formy kontroli
uzależniony jest od czterech czynników:
- stylu zarządzania
- kultury organizacyjnej
- dokładności i wiarygodności
mierników pracy
- chęć podwładnych współuczestnictwa w
zarządzaniu
Warunki stosowania kontroli angażującej
pracowników:
- pracowników partycypacyjnym stylu zarządzania
- partycypacyjnej kultury org.
- chęć podwładnych
współdziałania w zarządzaniu
Warunki stosowania
kontroli biurokratycznej:
- dyrektywnego stylu zarządzania
-
dokładnych i wiarygodnych mierników pracy
Dwa podejścia
do oceny efektywności:
- interesariuszy
-
prekseologiczne
Szczegółowe kryteria sprawności można
podzielić na dwie grupy:
- podstawowe(skuteczność,
ekonomiczność, korzystność) 3 najważniejsze kryteria sprawnego
działania
- drugoplanowe(dokładność, udatność,
racjonalność, prostota)
4 wymiary kultury wg. G.
Hofstrede:
- indywidualizm i kolektywizm
- duża i mała
tolerancja niepewności
- duży i mały dystans władzy
-
męskość- kobiecość
3 modele interakcji kulturowej:
- model dominujący
- model kulturowej współpracy
-
model kulturowego współistnienia
Wyróżnia się
skuteczność:
- działania skuteczne
- działania
nieskuteczne
- działania częściowo skuteczne
-
działania przeciw skuteczne
Działanie jest udatne
wtedy, kiedy oprócz celu głównego osiągane są pozytywnie
ocenione skutki uboczne