PRZEGLĄD PIR
MIENNICTWA
O.P. JASUJA, G.D. SINGH, rodzaje płyt CD: Amigo (52x), złoty ko-
G.S. SODHI lor, typ R (szeS
ć sztuk), Samsung
(Development of latent fingerprints (10x), kolor złoty i srebrnoszary, typ
on compact disc and its effect RW (trzy sztuki), Sony (1 4x), kolor
on subsequent data recovery) srebrnoszary, typ RW (1 sztuka) oraz
2006, vol. 156, s. 237 241 Moserbaer (4 10x), kolor srebrnosza-
ry, typ RW (1 sztuka). Dane zapisano
na poszczególnych krążkach, korzy-
stając z nagrywarki NERO Express
wersja 6, ROM z prędkoS
cią obrotową
Ujawnianie S
ladów linii papilarnych
od 4x do 40x, a następnie umieszcza-
no na płytkach informacje o formatach
na płytach CD oraz jego wpływ
plików (rozszerzenia). Na stronę zapi-
na póx
niejszy odczyt danych su nanoszono S
lady linii papilarnych,
do ujawnienia których zastosowano
cztery metody, tj. metodę z zastoso-
waniem czarnego proszku, metodę
R
lady daktyloskopijne są nano- Płyta kompaktowa (CD) to dysk z zastosowaniem jodu, metodę SPR
szone przypadkowo na różne noS
ni- optyczny stosowany do przechowy- oraz metodę z zastosowaniem opa-
ki  podłoża, z którymi nastąpił bez- wania danych cyfrowych. Krążek jest rów cyjanoakrylanowych. Po zabez-
poS
redni kontakt. Do celów dowodo- wykonany w dużej częS
ci z poliwęgla- pieczeniu i sfotografowaniu S
ladów
wych S
lady te, często niewidoczne nowej płytki pokrytej cienką warstwą podejmowano próbę odczytu płyty po-
bądx
mało czytelne, należy ujawnić glinu (aluminium) oraz ochronną war- przez tryb  auto play lub przez wej-
oraz zabezpieczyć za pomocą odpo- stwą lakieru. Najbardziej popularne S
cie do katalogu  Mój komputer .
wiednich metod. Ważnym czynni- płyty CD to krążki o 120-milimetro-
kiem przy doborze właS
ciwej metody wym przekroju, mieszczące 650 MB Metoda z zastosowaniem czarnego
wizualizacji jest uwzględnienie typu danych. Dane (w postaci kombinacji proszku
noS
nika, na którym pozostawiono mikrorowków i pól) są odczytywane
S
lad. Zagadnienie to nabiera szcze- laserem półprzewodnikowym o dłu- Na S
lady linii papilarnych za po-
gólnego znaczenia, kiedy podłożem goS
ci fali około 780 nm. W sprzedaży mocą pędzla nanoszono uaktywnio-
tym jest unikalny noS
nik, np. płyta dostępne są dwa rodzaje płyt kom- ny sproszkowany węgiel drzewny
kompaktowa lub DVD. W takim wy- paktowych: CD-R (recordable  do (Ranbaxy laboratories). Ujawnione
padku do ujawnienia S
ladów należy jednokrotnego zapisu) oraz CD-RW S
lady zostały zabezpieczone, a na-
wybrać taką metodę, która nie spo- (rewritable  do wielokrotnego zapi- stępnie sporządzono dokumentację
woduje zniszczenia lub zmiany da- su). Te ostatnie są wyposażone fotograficzną.
nych, a także nie wpłynie na ich od- w warstwę zmieniającą fazę zapisu,
czyt. która jest wykonana ze srebra, indu, Metoda z zastosowaniem jodu
Płyty CD i DVD są popularnymi antymonu czy telluru, oraz w dodatko-
noS
nikami zapisu i przechowywania wą aluminiową folię odblaskową. Płyta kompaktowa powinna zostać
danych wykorzystywanych w kom- Strona płyty, na której dokonuje się poddana miejscowemu działaniu
puterach. Z tego względu są one zapisu, jest wyjątkowo podatna na za- oparów jodu, ponieważ bezpoS
redni
coraz częS
ciej zabezpieczane na brudzenia lub zarysowania powodują- kontakt całej powierzchni krążka
miejscach zdarzenia jako ważne ce uszkodzenie danych, a tym bar- z gorącym strumieniem może spowo-
x
ródła dowodowe, którymi są z jed- dziej  na działanie S
rodków chemicz- dować jego uszkodzenie. W tym
nej strony naniesione S
lady daktylo- nych służących do ujawnienia i za- przypadku do ujawnienia S
ladów wy-
skopijne, a z drugiej  informacje bezpieczenia S
ladów linii papilarnych. korzystano specjalny rozpylacz i za-
zawarte na płycie. Samo ujawnienie raz po jego zastosowaniu wykonywa-
i zabezpieczenie S
ladów linii papi- Metoda badawcza no zdjęcie S
ladu.
larnych na noS
nikach tego typu nie
sprawia poważniejszych proble- Do zbadania wpływu procesu ujaw- Metoda SPR
mów, trudnoS
ci mogą jednak wystą- niania S
ladów na póx
niejszy odczyt
pić podczas póx
niejszej próby od- danych znajdujących się na płytach Do ujawnienia S
ladów wykorzy-
czytu danych z płyty. kompaktowych wybrano następujące stano również zmodyfikowaną meto-
PROBLEMY KRYMINALISTYKI 252/06 93
PRZEGLĄD PIR
MIENNICTWA
dę SPR z zastosowaniem czarnego sowaniu metod do ujawniania S
ladów padku próby odczytu bądx
ponowne-
proszku (tego samego, co w przypad- na płycie. go nagrania danych. Podczas odtwa-
ku pierwszej metody). Zawiesina Po naniesieniu S
ladów linii papilar- rzania płyt Amigo-R na pulpicie ekra-
SPR była rozprowadzana na po- nych na płyty sprawdzono, czy nie nu pokazały się katalogi i pliki, nie
wierzchni krążka poprzez kilkakrotne nastąpiły zmiany w zapisanych da- powiodła się natomiast próba otwar-
polewanie w celu uzyskania pożąda- nych, spowodowane występowaniem cia plików, mimo że zostały one zapi-
nego kontrastu linii papilarnych. S
ladów. Zaobserwowano, że nanie- sane w różnych formatach (ppt, doc,
Ujawnione S
lady zostały sfotografo- sienie S
ladów linii papilarnych nie rtf, WMV). W przypadku płyt Sam-
wane, a następnie zabezpieczone miało wpływu na odczyt danych sung-RW nie udało się odczytać żad-
z użyciem taS
my samoprzylepnej. z CD, nie uniemożliwiło też ponowne- nych plików (PDF, JPEG, HTML,
go zapisu danych na płytę. Sygnał MP3) ani dokonać ponownego zapi-
Metoda z zastosowaniem otrzymywany z płyty kompaktowej su, co więcej, na ekranie nie pokaza-
oparów cyjanoakrylanów był taki sam bez względu na wyko- ły się ikony z katalogami i plikami.
rzystaną S
cieżkę dostępu (tryb  auto Warto jednak odnotować, że obie
W tej metodzie wykorzystano ko- play lub katalog  Mój komputer ). czynnoS
ci wykonano z powodzeniem
morę Sirchie"!, w której płyty zostały W trakcie eksperymentów wyka- w przypadku płyt Sony-RW i Moser-
zawieszone na sznurku, w celu ła- zano, że S
lady linii papilarnych moż- baer-RW. W tym przypadku ekspery-
twiejszego naniesienia superglue. na ujawnić za pomocą wszystkich menty powtarzano kilkakrotnie, uzy-
Niewielkie krążki z folii aluminiowej czterech metod. Uzyskana jakoS
ć od- skując za każdym razem te same
zawierające płyn cyjanoakrylanowy wzorowań była bardzo wysoka, z wy- i odtwarzalne wyniki. Przyczyny róż-
trzymano na płytce grzewczej w celu rax
nym zaznaczeniem wszystkich nic, które wystąpiły między płytami
uzyskania polimeryzacji superglue. cech i konturów linii. Po sfotografo- CD od różnych producentów, będą
Czas ujawniania wynosił 30 40 min. waniu i zabezpieczeniu S
ladów na fo- przedmiotem kolejnych badań w naj-
Ujawnione S
lady zostały następnie lię S
lady wymywano z powierzchni bliższej przyszłoS
ci.
sfotografowane. krążka, a następnie  w przypadku
Aby sprawdzić, czy nastąpiła utra- metod z zastosowaniem czarnego Wnioski
ta danych, każda płyta CD została proszku i SPR  powierzchnię prze-
opłukana wodą, delikatnie przetarta tarto miękką szmatką. Po zastosowa- Należy pamiętać o tym, że metody
miękką szmatką, a następnie niu tych metod powiodły się próby stosowane do ujawniania S
ladów linii
umieszczona w napędzie CD-ROM. ponownego zapisu danych na płyty papilarnych widniejących na płytach
W przypadku metody z zastosowa- CD. kompaktowych mogą uszkodzić
niem oparów cyjanoakrylanów do W przypadku metody z zastoso- przechowywane na nich dane. Po
usunięcia ujawnionych S
ladów użyto waniem jodu dane na płycie CD rów- przeprowadzeniu prób ujawnienia
dodatkowo eteru dietylowego. nież nadawały się do odczytu i po- S
ladów na płytach CD z wykorzysta-
nownego zapisu. Z uwagi na fakt, że niem najczęS
ciej stosowanych metod
Wyniki i omówienie jod ulega sublimacji, mycie S
ladów daktyloskopijnych okazało się, że
pod bieżącą wodą oraz przetarcie wszystkie metody są skuteczne
Badania miały na celu sprawdze- płyty szmatką nie było konieczne. w ujawnieniu tych S
ladów. W przy-
nie, czy zastosowanie wybranych Po zastosowaniu metody z uży- padku płyt Sony-RW i Moserbaer-
metod ujawniania S
ladów linii papilar- ciem oparów cyjanoakrylanów nie -RW dane bez problemu udało się
nych na płytach kompaktowych ma można było usunąć organicznej pary, odczytać lub ponownie zapisać,
wpływ na póx
niejszy odczyt danych. która osadziła się na powierzchni w przypadku płyt Amigo-R  tylko
Badania obejmowały dwa aspekty: krążka, za pomocą wody, dlatego do częS
ciowo, a jeS
li chodzi o płyty
uszkodzenia zapisanych danych oraz usunięcia S
ladów zastosowano eter Samsung-RW, danych nie udało się
 w przypadku płyt kompaktowych dietylowy. CzynnoS
ć ta nie pozostała ani odczytać, ani też ponownie ich
wielokrotnego zapisu (CD-RW)  bez wpływu na odczyt danych: w za- zapisać.
możliwoS
ci ponownego zapisania da- leżnoS
ci od firmy płyty CD wykazały
nych na krążku po uprzednim zasto- zróżnicowane zachowanie w przy- oprac. Agnieszka Łukomska
e-mail: [e-mail]
94 PROBLEMY KRYMINALISTYKI 252/06