Sformułowanie zadania

projektowego

projektowego

IT w strategii przedsi

ę

biorstwa

Strategia

• = dokonywanie wyborów + ich realizacja

• = fundament sukcesu lub pora

ż

ki firmy

• [gr.] Strategos:

– stratos - armia rozło

ż

ona obozem

– agein - przywództwo

Michał Goli

ń

ski: IT w strategii …

2

– agein - przywództwo

• Karl von Clausewitz - O wojnie 1834

Grecy wymagali od strategów „stawki w grze”

Grecy wymagali od strategów „stawki w grze” -- to samo robi

ą

dzi

ś

firmy

to samo robi

ą

dzi

ś

firmy

Trzy fundamentalne problemy

• Wizja firmy

• Rynki i produkty

• Model działania

Michał Goli

ń

ski: IT w strategii …

3

Te problemy si

ę

nie zmieniaj

ą

.

Te problemy si

ę

nie zmieniaj

ą

.

Zmieniaj

ą

si

ę

tylko propozycje

Zmieniaj

ą

si

ę

tylko propozycje

ich rozwi

ą

zania

ich rozwi

ą

zania

Kontekst budowy strategii

• Odpowiedzi na wszystkie 3 podstawowe pytania

strategiczne dokonywane s

ą

na podstawie

analizy informacji napływaj

ą

cych z otoczenia i z

firmy

• Rosn

ą

ca rola otoczenia organizacji w TOZ!

Michał Goli

ń

ski: IT w strategii …

4

• Rosn

ą

ca rola otoczenia organizacji w TOZ!

• Analiza strategiczna:

– otoczenia

– organizacji

Co jeszcze trzeba zrobi

ć

?

• Przeło

ż

y

ć

strategi

ę

na konkret = funkcjonalne

programy działania

• Efektem realizacji strategii powinno by

ć

uzyskanie przewagi rynkowej

• Przewagi s

ą

najcz

ęś

ciej (znów IT) przej

ś

ciowe -

Michał Goli

ń

ski: IT w strategii …

5

• Przewagi s

ą

najcz

ęś

ciej (znów IT) przej

ś

ciowe -

rynek alokuje techniki, zasoby, informacj

ę

(kłania si

ę

N.G. Carr)

• Trzeba mie

ć

sposób na podtrzymanie i obron

ę

przewagi: „prawo” lub unikalno

ść

Obszar, którym si

ę

zajmujemy

POSTAWOWE ELEMENTY PROCESU BUDOWY

STRATEGII ORGANIZACYJNEJ

ANALIZA ORGANIZACJI

ANALIZA OTOCZENIA

•

ZASOBY I UMIEJĘTNOŚCI

•

POWIĄZANIA I ŁAŃCUCH
DZIAŁAŃ TWORZĄCYCH
WARTOŚĆ DODANĄ

•

ŚRODOWISKO

•

BRANśA

•

GRUPA STRATEGICZNA

SIŁY, SŁABOŚCI, UNIKALNE

WYZWANIA ZAGROśENIA

Michał Goli

ń

ski: IT w strategii …

6

SIŁY, SŁABOŚCI, UNIKALNE

SZANSE, UMIEJĘTNOŚCI

WYZWANIA ZAGROśENIA

STRATEGICZNE

WYBORY

WIZJA STRATEGICZNA

RYNKI I PRODUKTY

MODEL DZIAŁANIA

[źródło: Obłój 2001]

PROCES BUDOWY STRATEGII ORGANIZACYJNEJ

ANALIZA ORGANIZACJI

ANALIZA OTOCZENIA

•

ZASOBY I UMIEJĘTNOŚCI

•

POWIĄZANIA I ŁAŃCUCH
DZIAŁAŃ TWORZĄCYCH
WARTOŚĆ DODANĄ

•

ŚRODOWISKO

•

BRANśA

•

GRUPA STRATEGICZNA

SIŁY, SŁABOŚCI, UNIKALNE

SZANSE, UMIEJĘTNOŚCI

WYZWANIA ZAGROśENIA

STRATEGICZNE

WYBORY

WIZJA STRATEGICZNA

RYNKI I PRODUKTY

MODEL DZIAŁANIA

Michał Goli

ń

ski: IT w strategii …

7

FUNKCJONALNE

PROGRAMY DZIAŁANIA

MARKETING

FINANSE I KOSZTY

ZARZĄDZANIE LUDŹMI

PRODUKCJA/TECHNOLOGIA

STRUKTURY I PROCEDURY

EFEKTY STRATEGII

UNIKALNY SYSTEM ZASOBÓW

UNIKALNY SYSTEM UMIEJĘTNOŚCI

UNIKALNY SYSTEM RELACJI WEWNĄTRZORGANIZACYJNYCH I Z OTOCZENIEM

[źródło: Obłój 2001]

Zało

ż

enia szkoły pozycyjnej

• otoczenie firmy jest najwa

ż

niejsze - punkt

wyj

ś

cia do budowy strategii (five forces model -

Portera): nabywcy, dostawcy, nowi konkurenci,
substytuty, natura rywalizacji

• istot

ą

strategii jest osi

ą

ganie przewagi

Michał Goli

ń

ski: IT w strategii …

8

• istot

ą

strategii jest osi

ą

ganie przewagi

konkurencyjnej (competitive advantage)

• istniej

ą

dwie fundamentalne strategie wiod

ą

ce

do sukcesu: minimalizacja kosztów i
zró

ż

nicowanie

Analiza otoczenia organizacji

• Otoczenie to zło

ż

ony system rynków, zdarze

ń

,

trendów, które tworz

ą

kontekst działania firmy

• Otoczenie to wi

ę

cej ni

ż

rynek i bran

ż

a

• Trzy podstawowe poziomy analizy otoczenia:

–

ś

rodowiska

„tam i w przyszło

ś

ci”

Michał Goli

ń

ski: IT w strategii …

9

–

ś

rodowiska

„tam i w przyszło

ś

ci”

– bran

ż

y

„tu, teraz i w przyszło

ś

ci”

– grupy strategicznej

‘tu i teraz”

Analiza

ś

rodowiska

• Otoczenie dalsze i bli

ż

sze

– dalsze: firma nie ma wpływu

Wi

ę

kszo

ść

spektakularnych sukcesów/pora

ż

ek wynika z

Wi

ę

kszo

ść

spektakularnych sukcesów/pora

ż

ek wynika z

oddziaływa

ń

ś

rodowiska dalszego

oddziaływa

ń

ś

rodowiska dalszego

– bli

ż

sze: firma ma wpływ

Michał Goli

ń

ski: IT w strategii …

10

• Segmentacja otoczenia i/lub mapa

strategicznych kibiców (stakeholders) -
interesariuszy

• Analiza szans i zagro

ż

e

ń

Ale jak odró

ż

ni

ć

szans

ę

od zagro

ż

enia?

Ale jak odró

ż

ni

ć

szans

ę

od zagro

ż

enia?

Szczególnie wa

ż

ne s

ą

sz/z bardzo istotne ale mało prawdopodobne

Szczególnie wa

ż

ne s

ą

sz/z bardzo istotne ale mało prawdopodobne

Cz

ę

sty bł

ą

d analizy otoczenia

Koncentracja na bran

ż

y

• jest to automatycznie ograniczanie si

ę

do tego

co jest obecnie, dzisiejszych dostawców,
odbiorców, technologii, konkurentów, regulacji
prawnych

Michał Goli

ń

ski: IT w strategii …

11

prawnych

• nie zauwa

ż

a si

ę

nowych powstaj

ą

cych okazji

biznesowych, bran

ż

, gospodarek, odległych

trendów i zdarze

ń

, które s

ą

„słabymi sygnałami

przyszłych zmian”

Xerox wymy

ś

lił i uznał za nieistotne: PC, ikony i myszk

ę

Xerox wymy

ś

lił i uznał za nieistotne: PC, ikony i myszk

ę

Michał Goli

ń

ski: IT w strategii …

12

Bariery wej

ś

cia

• Strukturalne ograniczenia konkurencji:

– ekonomia skali (krzywa do

ś

wiadczenia)

– wymogi kapitałowe

– siła marek produktów

– koszty zamiany

Michał Goli

ń

ski: IT w strategii …

13

– koszty zamiany

– dost

ę

p do kanałów dystrybucji

– dost

ę

p do technologii

– regulacje prawne

– bariery wyj

ś

cia

Siły nacisku

dostawców/odbiorców

• liczba dostawców/odbiorców

• istnienie substytutów

• zró

ż

nicowanie wyrobów

• koszty zmiany

Michał Goli

ń

ski: IT w strategii …

14

• zagro

ż

enie integracj

ą

w przód/wstecz

np. Firmy naftowe, które najpierw wykupiły rafinerie a potem stacje

np. Firmy naftowe, które najpierw wykupiły rafinerie a potem stacje

benzynowe

benzynowe

• udział dostaw w kosztach

• znaczenie dostaw dla zysków

Zagro

ż

enie ze strony

substytutów

• Produkty i usługi ró

ż

ne od typowych w bran

ż

y

zaspokajaj

ą

ce podobne potrzeby

• IT ma tu wiele do powiedzenia:

– PC - maszyna do pisania

– mail - poczta

Michał Goli

ń

ski: IT w strategii …

15

– mail - poczta

– portale - gazety

– przemysł muzyczny

– Internet - telewizja

Intensywno

ść

rywalizacji

• Liczne zmienne, które mog

ą

kształtowa

ć

poziom

rywalizacji w bran

ż

y:

– tempo wzrostu

– stopie

ń

zró

ż

nicowania produktów

– udział kosztów stałych w kosztach całkowitych

Michał Goli

ń

ski: IT w strategii …

16

– udział kosztów stałych w kosztach całkowitych

– liczba i zró

ż

nicowanie konkurentów

Zadanie projektowe

• Dokona

ć

uproszczonej analizy strategicznej

wylosowanej firmy ograniczaj

ą

c si

ę

do IT jako

głównego czynnika wpływaj

ą

cego na

kształtowanie si

ę

pi

ę

ciu sił Portera

• Szczególny nacisk prosz

ę

poło

ż

y

ć

na:

Michał Goli

ń

ski: IT w strategii …

17

• Szczególny nacisk prosz

ę

poło

ż

y

ć

na:

– WCHODZ

Ą

CYCH

– SUBSTYTUTY

• jako

ź

ródło szans i zagro

ż

e

ń

• Prosz

ę

zdefiniowa

ć

te techniki informacyjne,

które b

ę

d

ą

miały najwi

ę

kszy wpływ na pozycj

ę

konkurencyjn

ą

firmy w przyszło

ś

ci