10

www.gazetapodatkowa.pl

Gazeta Podatkowa nr 50 • 24.06.2010 r.

RACHUNKOWOŚĆ DLA KAŻDEGO

Importem towarów jest przywóz towarów z terytorium państwa trzeciego (tj. z tery-

torium spoza Wspólnoty Europejskiej) na terytorium kraju. Wynika to z art. 2 pkt 5 i 7

ustawy o VAT.

Faktury wyrażone w walutach obcych dokumentujące import towarów wycenia się

według kursu średniego ogłoszonego dla danej waluty przez Narodowy Bank Polski

z dnia poprzedzającego dzień wystawienia faktury dokumentującej zakup (art. 30

ust. 2 pkt 2 ustawy o rachunkowości). Nie ma w tym przypadku zastosowania kurs przyjęty

przez urząd celny przy odprawie celnej towarów. Jeżeli się zdarzy, że jednostka nie otrzyma

faktury od kontrahenta zagranicznego w terminie umożliwiającym ujęcie transakcji zakupu

w księgach rachunkowych w okresie, którego import dotyczy, to w takim przypadku do-

kument odprawy celnej SAD może stanowić podstawę ujęcia dostawy towarów w księgach

rachunkowych. Do przeliczenia wartości towarów należy w takim przypadku zastosować

kurs średni ogłoszony przez NBP z dnia poprzedzającego dzień wystawienia SAD.

Dla celów podatku dochodowego przeliczenia kosztu wyrażonego w walucie obcej na

złote dokonuje się według takiego samego kursu, jak dla celów bilansowych.

Natomiast dla celów VAT przeliczenia na złote kwot wykazanych w walucie obcej

dokonuje się zgodnie z przepisami celnymi (art. 31a ust. 3 ustawy o VAT). W księgach

rachunkowych ujmuje się podatek VAT, podatek akcyzowy i cło w kwotach wykaza-

nych w dokumencie odprawy celnej SAD. Należy zaznaczyć, że podstawą opodatkowania

w imporcie towarów jest wartość celna powiększona o należne cło, a w przypadku towarów

opodatkowanych podatkiem akcyzowym podstawą opodatkowania jest wartość celna po-

większona o należne cło i podatek akcyzowy (art. 29 ust. 13 wymienionej ustawy). Ustalając

podstawę opodatkowania importu towarów należy także uwzględnić koszty wymienione

w art. 29 ust. 15 i 16 ustawy o VAT, w tym m.in. koszty transportu, które zostały już ponie-

sione albo będą poniesione do pierwszego miejsca przeznaczenia na terytorium kraju.

W przypadku importu towarów zazwyczaj towary są ewidencjonowane w cenie nabycia,

której definicję określa art. 28 ust. 2 ustawy o rachunkowości. Jest nią cena zakupu obej-

mująca kwotę należną sprzedającemu, bez podlegających odliczeniu podatku od towarów

i usług oraz podatku akcyzowego, powiększona o obciążenia o charakterze publicznopraw-

nym oraz o koszty bezpośrednio związane z zakupem, w tym koszty transportu. Rabaty,

opusty i inne podobne zmniejszenia obniżają cenę nabycia towarów.

Jeżeli koszty zakupu (transportu) stanowią istotną kwotę, mogą być ujmowane w trak-

cie miesiąca na koncie 52 „Koszty zakupu” i na koniec każdego miesiąca przenoszone do

rozliczenia w czasie, tj. na konto 64 „Rozliczenia międzyokresowe kosztów”. Następnie

rozliczane są one proporcjonalnie na wartość towarów sprzedanych i na zapas. Odbywa się

to za pomocą wskaźnika narzutu kosztów (Wnkz), który można obliczyć według wzoru:

Wnkz =

Kzp + Kzb

× 100

Ztk + Rt

gdzie:

Kzp – kosztyzakupunapoczątekokresu,

Kzb – kosztyzakupuponiesionewbieżącymokresie,

Ztk – zapastowarównakoniecokresu,

Rt – rozchódtowarów.

Obliczoną kwotę kosztów zakupu przypadającą na towary sprzedane (Wnkz × wartość

sprzedanych towarów) odnosi się na konto 73-1 „Wartość sprzedanych towarów w cenach

zakupu (nabycia)” zapisem:

– Wn konto 73-1 „Wartość sprzedanych towarów w cenach zakupu (nabycia)”,

– Ma konto 64 „Rozliczenia międzyokresowe kosztów”.

Trzeba wspomnieć, że inną metodą rozliczania kosztów zakupu, choć rzadko stoso-

waną w praktyce, jest wliczanie kosztów zakupu bezpośrednio w cenę nabycia towarów.

Uwzględniane są one w takim przypadku w wartości towarów ujmowanych na koncie 33

„Towary”.

Sposób rozliczania kosztów zakupu (transportu) powinien zostać zapisany w dokumen-

tacji opisującej przyjęte przez jednostkę zasady (politykę) rachunkowości, o której mowa

w art. 10 ustawy o rachunkowości.

Przykład

Założenia

1. Jednostka dokonała importu towarów z Chin o wartości 20.000 USD. Towar dostar-

czony został do magazynu jednostki 10 czerwca 2010 r. przez firmę transportową. Faktura

importowa dokumentująca zakup towarów została wystawiona 2 czerwca 2010 r.

2. Polska firma przewozowa wystawiła fakturę za transport towaru od granicy Wspólnoty

do siedziby jednostki po dokonaniu odprawy celnej na kwotę: 3.000 zł (netto) + VAT 660 zł.

3. Dokument odprawy celnej SAD z dnia 8 czerwca 2010 r. zawierał następujące dane:

a) wartość celna dostawy według kursu z SAD wynosiła: 66.000 zł (20.000 USD ×

3,30 zł/USD – kurs przykładowy),

b) naliczone cło: 4.000 zł (kwota przykładowa),

c) VAT należny od importu: 15.400 zł [(66.000 zł + 4.000 zł) × 22%].

4. Jednostka nie stosuje procedury uproszczonej umożliwiającej rozliczenie VAT od

importu w deklaracji VAT (VAT należny został zapłacony do urzędu celnego).

5. Fakturę zakupu towarów jednostka wyceniła po średnim kursie NBP z dnia 1 czerwca

2010 r. który wynosił 3,3953 zł/USD.

6. Z dokumentacji opisującej przyjęte zasady (politykę) rachunkowości wynika, że do

wyceny towarów jednostka stosuje ceny nabycia, a koszty zakupu rozliczane są w czasie,

za pośrednictwem konta 64 „Rozliczenia międzyokresowe kosztów”.

7. Na dzień 1 czerwca 2010 r. saldo Wn konta 64 wynosiło 1.000 zł, natomiast stan za-

pasów towarów (saldo Wn konta 33) wynosił 5.000 zł.

8. Wartość sprzedanych towarów w czerwcu 2010 r. wyniosła 30.000 zł.

9. Stan zapasów na koniec czerwca 2010 r. wyniósł 46.906 zł (5.000 zł + 71.906 zł

– 30.000 zł).

10. Jednostka prowadzi ewidencję kosztów na kontach zespołu 4 i 5.

Dekretacja

Opis operacji

Kwota

Konto

Wn Ma

1.Fakturazakuputowarówzimportu:

(20.000USD×3,3953zł/USD)=

67.906zł

30 21-1

2.DokumentcelnySAD:

a)cło

b)VATnależny(będącyjednocześnieVATnaliczonympodlegającym

odliczeniu)

4.000zł

15.400zł

30

22-2

22-4

22-4

3.Pz–przyjęcietowarówdomagazynu:

(67.906zł+4.000zł)=

71.906zł

33

30

4.WB–zapłatacłaiVATdourzęducelnego:

(4.000zł+15.400zł)=

19.400zł

22-4 13-0

5.FakturazatransportodgranicyWspólnoty:

a)wartośćnetto

b)VATnaliczonypodlegającyodliczeniu

c)wartośćbrutto

3.000zł

660zł

3.660zł

30

22-2

21-2

6.Rozliczeniekosztówtransportu:

a)zarachowaniedokosztówrodzajowych

orazrównoleglenakontozespołu5

b)przeniesieniekosztówdorozliczeniawczasie

3.000zł

3.000zł

3.000zł

40

52

64

30

49

52

7.Wz–rozchódsprzedanychtowarów:

30.000zł 73-1 33

8.Rozliczeniekosztówzakupuprzypadającychnasprzedanetowary:

a)obliczeniewskaźnikanarzutukosztówzakupu(Wnkz)

Wnkz=

(1.000zł+3.000zł)

×100=5,2%

(46.906zł+30.000zł)

b)kwotanarzutukosztówzakupuprzypadającanarozchódtowarów

Nkz=(30.000zł×5,2%)=

1.560zł

73-1 64

Księgowania

Konto 13-0

„Rachunekbieżący”

Konto 21-1„Rozrachunki

zdostawcami”(wanalityce:

Kontrahentzagraniczny)

Konto 21-2„Rozrachunki

zdostawcami”(wanalityce:

Firmatransportowa)

S.p.)

X

19.400

(4

67.906

(1

3.660

(5c

Konto 22-2„VATnaliczony

ijegorozliczenie”

Konto 22-4„Rozrachunki

publicznoprawne”

(wanalityce:Urządcelny)

Konto 30

„Rozliczeniezakupu”

2b)

15.400

4)

19.400 4.000

(2a 1)

67.906 71.906

(3

5b)

660

15.400

(2b 2a)

4.000 3.000

(6a

19.400 19.400

5a)

3.000

74.906 74.906

Konto 33„Towary”

Konto 40

„Kosztywedługrodzajów”

(wanalityce:Usługiobce)

Konto 49

„Rozliczeniekosztów”

S.p.)

5.000 30.000

(7 6a)

3.000

3.000

(6a

3) 71.906

76.906 30.000

S.k.) 46.906

Konto 52

„Kosztyzakupu”

Konto 64

„Rozliczenia

międzyokresowekosztów”

Konto 73-1„Wartość

sprzedanychtowarów

wcenachzakupu(nabycia)”

6a)

3.000 3.000

(6b S.p.)

1.000 1.560

(8b

7)

30.000

6b)

3.000

8b)

1.560

4.000 1.560

S.k.)

2.440

Na dzień 30 czerwca 2010 r. wartość zapasów towarów według cen nabycia wynosi

49.346 zł (saldo Wn konta 33: 46.906 zł + saldo Wn konta 64: 2.440 zł).

Podstawa prawna:

– ustawa z dnia 29.09.1994 r. o rachunkowości (Dz. U. z 2009 r. nr 152, poz. 1223 ze zm.),

– ustawa z dnia 11.03.2004 r. o VAT (Dz. U. nr 54, poz. 535 ze zm.).

Ewa Kowalska

Ewidencja importu towarów