© Stowarzyszenie Klon/Jawor
Przedruki lub przenoszenie całości lub części tej publikacji na inne nośniki
możliwe wyłącznie za zgodą właścicieli praw autorskich.
Autor:
Radosław Skiba (Stowarzyszenie Klon/Jawor)
Aktualizacja:
Renata Niecikowska (Stowarzyszenie Klon/Jawor)
Niniejsza publikacja powstała z zachowaniem wszelkiej staranności o rzetelność,
jednak wydawca nie ponosi odpowiedzialności za skutki zastosowania się do porad
zamieszczonych w broszurze lub posłużenie się wzorami udostępnionych dokumentów.
Niniejsza publikacja została wydana dzięki wsparciu finansowemu
Polsko-Amerykańskiej Fundacji Wolności
oraz ze środków Rządowego Programu „Fundusz Inicjatyw Obywtelskich”
ISBN 83-60337-04-7
Warszawa 2005
JAK NAPISAĆ
STATUT FUNDACJI?
Autor: Radosław Skiba
Aktualizacja: Renata Niecikowska
3w* 003, stan prawny 1.12.2005
SPIS TREŚCI
I. OBOWIĄZKOWE POSTANOWIENIA STATUTU FUNDACJI
2
1. Co to jest fundacja?
2
2. Nazwa fundacji
3
3. Siedziba fundacji
3
4. Cel fundacji
3
5. Majątek fundacji
5
6. Zarząd i sposób reprezentacji
6
II. DODATKOWE POSTANOWIENIA STATUTU
8
1. Status organizacji pożytku publicznego
8
2. Działalność gospodarcza
10
3. Inne organy fundacji
11
4. Zmiana celu lub statutu
12
5. Połączenie fundacji
13
6. Wskazanie właściwego ministra
13
7. Sposób likwidacji fundacji i przeznaczenie jej majątku
13
III. PRZYKŁADOWY STATUT
15
3w* 003, stan prawny 1.12.2005
3W* >
JA
K
NAPISAĆ
STA
TUT
FUNDACJI
?
> 2
3W* >
JA
K
NAPISAĆ
STA
TUT
FUNDACJI?
> 3
3w* 003, stan prawny 1.12.2005
*
I. OBOWIĄZKOWE
POSTANOWIENIA STATUTU
FUNDACJI
1. CO TO JEST FUNDACJA?
*
Fundacja to:
(Słownik Języka Polskiego PWN, Warszawa 1998 r.)
1. „Ofiarowanie czegoś, zbudowanie czegoś na własny koszt do
użytku społeczeństwa; ufundowanie czegoś”.
2. „Instytucja, której podstawą jest majątek przeznaczony przez jej
założyciela na określony cel (dobroczynny, kulturalny)”.
Podstawowym aktem prawnym określającym status fundacji jest ustawa z dnia 6 kwietnia
1984 r. o fundacjach (Dz. U. z 1991 r., Nr 46, poz. 203 z późn. zm.). Ustawa ta nie
zawiera definicji fundacji. Wymienia jednak, w poszczególnych artykułach, podstawowe
cechy tej instytucji. Zgodnie z art. 1 wspomnianej ustawy fundacja może być ustanowiona
dla realizacji celów społecznie lub gospodarczo użytecznych, w szczególności takich jak:
ochrona zdrowia, rozwój gospodarki i nauki, oświata i wychowanie, kultura i sztuka,
opieka i pomoc społeczna, ochrona środowiska i zabytków. Ustawodawca używając zwrotu
„w szczególności” zaznaczył, że wymienia cele, dla których realizacji może zostać
ustanowiona fundacja, jedynie przykładowo. W związku z tym możliwe jest także utwo-
rzenie fundacji, dla realizacji celu innego niż wymieniony wprost w art. 1 omawianej
ustawy, pod warunkiem wszakże, że cel ten będzie zgodny z podstawowymi interesami
Rzeczpospolitej Polskiej.
Fundacje posiadają osobowość prawną
Fundacje na mocy art. 7 ustawy o fundacjach podlegają obowiązkowi wpisu do Krajowego
Rejestru Sądowego. Z chwilą wydania przez sąd rejestrowy postanowienia o wpisie funda-
cji do rejestru stowarzyszeń, innych organizacji społecznych i zawodowych, fundacji oraz
publicznych zakładów opieki zdrowotnej uzyskuje ona osobowość prawną. Fundacja należy
więc do kategorii osób prawnych.
Fundacja powstaje, gdy fundator złoży oświadczenie woli o ustanowieniu fundacji i prze-
znaczeniu określonego majątku na realizację celu fundacji. Takie oświadczenie woli może
zostać złożone bądź w formie aktu notarialnego, bądź w treści testamentu. Akt notarialny
lub testament, którego treścią jest oświadczenie woli o ustanowieniu fundacji nazywane
są
aktem fundacyjnym.
W uproszczeniu można powiedzieć, że fundacja to spersonifikowany majątek (pieniądze,
papiery wartościowe, ruchomości, nieruchomości), przeznaczone przez fundatora na reali-
zację ważnego społecznie lub gospodarczo celu
1
. O przeznaczeniu majątku decyduje wola
fundatora, wyrażona w oświadczeniu woli o ustanowieniu fundacji (akcie fundacyjnym)
1
Uchwała SN z 2 lutego 1994 r., III CZP 183/93, OSNC 1994, poz. 137.
oraz w statucie. Jak wcześniej wspomniano fundacja jest osobą prawną, przy czym osobo-
wość prawną nabywa z chwilą wpisu do Krajowego Rejestru Sądowego. W związku z tym,
że fundacja nie jest związkiem osób, lecz prawnie wyodrębnionym majątkiem, nie można
być członkiem fundacji. Można jedynie zasiadać w jej władzach. Do powołania fundacji
konieczne jest – oprócz złożenia oświadczenia woli o ustanowieniu fundacji – ustalenie przez
fundatora statutu fundacji. Fundator może do ustalenia statutu upoważnić inną osobę.
Zgodnie z ustawą o fundacjach (art. 5 ust. 1) statut fundacji powinien określać:
1. nazwę fundacji,
2. siedzibę,
3. majątek,
4. cele fundacji,
5. zasady, formy i zakres działalności,
6. skład i organizację zarządu, a także sposób powoływania oraz obowiązki i uprawnienia
tego organu i jego członków.
2. NAZWA FUNDACJI
W odniesieniu do nazwy fundacji brak jest zastrzeżenia podobnego jak w ustawie
o stowarzyszeniach, aby nazwa ta odróżniała fundację od innych organizacji i instytucji.
Niemniej jednak należy pamiętać, że fundacja lub inna instytucja pokrzywdzona faktem
posługiwania się taką samą nazwą przez inną fundację, może wystąpić do sądu o ochronę
jej dóbr osobistych. Nazwa fundacji nie może zawierać sformułowań wprowadzających
w błąd zarówno, jeżeli chodzi o cel organizacji jak i rodzaj osoby prawnej (np. bank,
biuro podróży). Ważne jest nadanie fundacji nazwy adekwatnej do prowadzonej przez
nią działalności, ponieważ ułatwi to innym podmiotom kontakt z fundacją
2
. Żaden
przepis prawa wprawdzie nie nakazuje używania w nazwie słowa „fundacja”, ale
powszechną i słuszną praktyką jest umieszczanie w nazwie organizacji określenia
fundacja bądź fundusz.
3. SIEDZIBA FUNDACJI
Siedzibą fundacji jest miejscowość, w której ma siedzibę jej organ zarządzający (zarząd
fundacji). Nie jest konieczne, ani wskazane, określanie w statucie dokładnego adresu fun-
dacji. Siedziba fundacji powinna znajdować się na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej.
W wypadku fundacji, która ma prowadzić działalność na terenie jednego województwa,
siedziba powinna znajdować się na jego terenie (art. 5 ust. 3). Zmiana siedziby fundacji,
podobnie jak w wypadku stowarzyszenia, wymaga podjęcia stosownej uchwały o zmianie
statutu oraz zgłoszenia tego faktu do Krajowego Rejestru Sądowego.
4. CEL FUNDACJI
Fundator określa cel fundacji w akcie fundacyjnym (tzn. w akcie notarialnym zawierającym
oświadczenie woli o ustanowieniu fundacji). Określenie celu jest następnie powtarzane
w statucie nadanym przez fundatora. Zgodnie z postanowieniami ustawy fundacje
mogą być tworzone dla realizacji, zgodnych z podstawowymi interesami państwa,
celów społecznie lub gospodarczo użytecznych (art. 1). W ustawie o fundacjach
przykładowo wymienia się takie cele, jak: ochrona zdrowia, rozwój gospodarki
i nauki, oświata i wychowanie, kultura i sztuka, opieka i pomoc społeczna, ochrona
środowiska i zabytków. Konkretne określenie celu fundacji ma podstawowe znaczenie,
2
D. Bugajna-Sporczyk, I. Janson, Zakładamy fundację, Warszawa 1994.
I. OBOWIĄZKOWE POSTANOWIENIA STATUTU FUNDACJI
3w* 003, stan prawny 1.12.2005
3W* >
JA
K
NAPISAĆ
STA
TUT
FUNDACJI
?
> 4
3W* >
JA
K
NAPISAĆ
STA
TUT
FUNDACJI?
> 5
3w* 003, stan prawny 1.12.2005
ponieważ będzie oceniane przez sąd rejestrowy pod kątem zgodności z art. 1 ustawy.
Nieprecyzyjne określenie celu fundacji uniemożliwia sądowi rejestrowemu dokona-
nie jego kontroli i w konsekwencji podjęcie decyzji o zarejestrowaniu fundacji. Sąd
rejestrowy odrzuci statut, w którym cel fundacji określono w następujący sposób:
„celami fundacji są w szczególności”, „celem fundacji jest zwłaszcza”, „do celów
fundacji należy między innymi”.
*
Przykład (zapisu w statucie):
Celem fundacji jest w szczególności:
1. wspieranie różnorodnych form aktywności społecznej,
2. przyczynianie się do rozwoju organizacji pozarządowych,
3. działalność w zakresie kultury, oświaty i wychowania.
- ten sposób określenia celu fundacji jest błędny z powodu użycia określe-
nia „w szczególności”. Nie wiadomo jakie inne cele poza wymienionymi
przykładowo będzie realizowała zakładana fundacja.
Fundacja może być ustanowiona dla realizacji celów społeczno lub gospodarczo użytecz-
nych, a zatem powinna być przydatna z punktu widzenia interesu ogólnospołecznego.
Nie wolno więc tworzyć fundacji po to, by zaspokajała ona osobisty interes fundatora lub
jakiegokolwiek podmiotu.
Przykład
Sąd powinien odmówić rejestracji fundacji, której celem jest, np. wspieranie
rodziny Iksińskich. Celem fundacji nie może być także finansowanie wy-
jazdu zagranicznego określonej osoby, zakupu sprzętu na rzecz określonej
osoby, itp.
*
Nie można także tworzyć fundacji dla realizacji celów społecznie obojętnych, takich jak
np. poszukiwanie cywilizacji pozaziemskich, nawet gdy nie są one sprzeczne z interesami
Rzeczpospolitej Polskiej. Zgodność celów fundacji z interesami państwa jest wymogiem
podstawowym i podlega badaniu sądu rejestrowego.
Ważną kwestią, związaną z określeniem celów fundacji, jest możliwość skorzystania
z odliczeń podatkowych. Warunkiem skorzystania ze zwolnienia podatkowego w podatku
dochodowym od osób prawnych jest przeznaczenie dochodu na cele ściśle określone w tej
ustawie
3
. Cele te, wymienione poniżej, muszą być celami statutowymi fundacji:
> działalność naukowa, naukowo-techniczna,
> oświatowa, w tym również polegająca na kształceniu studentów,
> kulturalna,
> w zakresie kultury fizycznej i sportu,
> ochrony środowiska,
> wspierania inicjatyw społecznych na rzecz budowy dróg i sieci telekomunikacyjnej na
wsi oraz zaopatrzenia wsi w wodę,
> dobroczynności,
> ochrony zdrowia i pomocy społecznej,
> rehabilitacji zawodowej i społecznej inwalidów oraz
> kultu religijnego.
3
Ustawa z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z 2000 r.,
Nr 54, poz. 654 z późn. zm.).
I. OBOWIĄZKOWE POSTANOWIENIA STATUTU FUNDACJI
Osoby chcące przekazać swoje pieniądze na wsparcie fundacji również mogą skorzystać
z odliczenia podatkowego, analogicznie jednak, tylko pod warunkiem, że przekazują
darowizny na cele wymienione w ustawie. Cele te wskazane zostały w ustawie o podatku
dochodowym od osób fizycznych i są podobne do wymienionych powyżej
4
. Dlatego też
ważne jest, jeżeli chcemy skorzystać z przywilejów podatkowych i umożliwić naszym
ofiarodawcom odliczanie darowizn od podatku, aby cele statutowe fundacji obejmowały
cele określone również w tej ustawie. Dzięki temu zarówno dochody fundacji będą zwol-
nione od podatku, jak i darczyńcy fundacji będą mogli odliczać sobie od swojego dochodu
darowizny na rzecz fundacji.
Cel fundacji, określony w statucie, jest istotny również z punktu widzenia możliwości
uzyskania przez fundację statusu organizacji pożytku publicznego. Organizacje po-
zarządowe, w tym fundacje, jeżeli prowadzą działalność wyłącznie w zakresie zadań
publicznych wymienionych w art. 4 ustawy o działalności pożytku publicznego i o wo-
lontariacie, mogą po spełnieniu pozostałych warunków (określonych w art. 20 ustawy),
zarejestrować się jako organizacje pożytku publicznego. Istotne jest to, że wszystkie
cele statutowe fundacji muszą zawierać się w sferze zadań publicznych określonych
we wspomnianym art. 4.
Więcej na ten temat w części II. Dodatkowe postanowienia statutu – str. 8.
Polecamy też lekturę broszury z serii 3w* („Warto Wiedzieć Więcej”): „Jak zostać orga-
nizacją pożytku publicznego?”.
Statut fundacji powinien określać również zasady, formy i zakres działalności fundacji.
W praktyce sąd rejestrowy często wymaga określenia konkretnego sposobu realizacji celu
fundacji. Powszechnie przyjętą praktyką jest określanie w jednym z paragrafów statutu
celów fundacji, a w kolejnym sposobów realizacji tych celów.
5. MAJĄTEK FUNDACJI
Majątek, w który fundacja zostaje wyposażona przez fundatora, jest jednym z podstawowych
elementów aktu fundacyjnego (aktu notarialnego zawierającego w swej treści oświadczenie
woli o ustanowieniu fundacji). Obowiązkiem fundatora jest wyposażenie fundacji w środki
majątkowe stanowiące tak zwany majątek (fundusz) założycielski. Fundacja nie może istnieć
bez majątku. Ustawa o fundacjach przewiduje likwidację fundacji w wypadku wyczerpania
jej majątku (art. 15).
Składnikami majątkowymi przeznaczonymi przez fundatora na realizację celów statutowych
mogą być (art. 3 ust. 3): pieniądze, papiery wartościowe (np. akcje, obligacje) oraz oddane
fundacji na własność rzeczy ruchome (np. samochód, sprzęt komputerowy, meble), a także
nieruchomości (np. lokale, budynki, grunty).
Zapis aktu fundacyjnego o majątku powinien być dokładnie powtórzony w statucie fundacji.
W zasadzie każda rozbieżność pomiędzy treścią aktu fundacyjnego a statutem może być
powodem odmowy zarejestrowania fundacji. Ustawa o fundacjach nie przewiduje żadnego
minimum majątku niezbędnego dla ustanowienia fundacji. Ponieważ ustawodawca nie
określił minimalnego pułapu początkowego majątku fundacji, sąd nie ma prawa oceniać,
4
Ustawa z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2000 r., nr 14,
poz. 176 z późn. zm.).
I. OBOWIĄZKOWE POSTANOWIENIA STATUTU FUNDACJI
3w* 003, stan prawny 1.12.2005
3W* >
JA
K
NAPISAĆ
STA
TUT
FUNDACJI
?
> 6
3W* >
JA
K
NAPISAĆ
STA
TUT
FUNDACJI?
> 7
3w* 003, stan prawny 1.12.2005
czy jest to suma wystarczająca do osiągnięcia zakładanego celu fundacji. Między inny-
mi z uwagi na fakt, że majątek pierwotny (założycielski) fundacji w trakcie jej trwania
i działania może ulegać zmianom in plus i in minus
5
.
W sytuacji, gdy jest kilku fundatorów w akcie notarialnym należy określić, który z funda-
torów, jaki majątek, o jakiej wartości, przeznaczył na utworzenie fundacji.
Jeżeli fundator przewiduje prowadzenie przez fundację działalności gospodarczej od
początku jej istnienia powinien zaznaczyć to w statucie, określając zakres przedmiotowy
tej działalności. W tym wypadku powinien zarówno w akcie fundacyjnym, jak i statucie
wskazać środki majątkowe na działalność gospodarczą. Ustawa nakazuje jedynie prze-
znaczenie na działalność gospodarczą środków majątkowych o wartości co najmniej 1000
zł. W drodze wykładni przyjmuje się, że majątek założycielski fundacji prowadzącej
działalność gospodarczą powinien przekraczać 2500 zł. Proszę jednakże pamiętać, że
kwota ta nie wynika wprost z przepisów prawa i została podana jedynie orientacyjnie.
Statut fundacji powinien również wskazywać źródła przyszłych dochodów fundacji.
Przykład (zapisu w statucie):
Dochody fundacji mogą pochodzić z:
1. darowizn, spadków, zapisów,
2. dotacji i subwencji osób prawnych,
3. dochodów ze zbiórek i imprez publicznych,
4. dochodów z majątku fundacji,
5. odsetek bankowych,
6. dochodów z działalności gospodarczej.
*
Podana lista nie jest listą zamkniętą, tzn. dochody organizacji mogą pochodzić również
z innych legalnych źródeł, np. nawiązek zasądzanych na cel społeczny przez sądy.
W statucie należy jednakże wymienić konkretne źródła dochodów danej organizacji. Sądy
rejestrowe prawdopodobnie nie zaakceptują statutu, w którym wśród źródeł finansowania
ujęte będą „inne dochody”.
6. ZARZĄD I SPOSÓB REPREZENTACJI
Statut fundacji musi określać: skład, organizację zarządu, sposób powoływania oraz
obowiązki i uprawnienia tego organu i jego członków. Ustawa o fundacjach wymaga więc,
aby fundacja miała zarząd, który kieruje jej działalnością i reprezentuje ją na zewnątrz,
a zatem jest organem zarządzającym fundacji. Zarząd może być jedynym organem fundacji.
W praktyce nie jest to jednakże regułą. Przyjmuje się natomiast, że zarząd powinien
być organem kolegialnym. Ze względów praktycznych skład zarządu powinien liczyć
co najmniej 3 osoby. Ta liczba może być oczywiście większa, jednak dobrze, aby była
nieparzysta, zwłaszcza wtedy, gdy statut stanowi, że uchwały zapadają większością
głosów. Statut fundacji powinien określać kadencję zarządu. W tym zakresie panuje
pełna swoboda, a więc fundator może dowolnie ustalić czas trwania kadencji zarzą-
du. Statut fundacji powinien wskazywać sposób podejmowania uchwał przez zarząd.
Najczęściej zarząd podejmuje uchwały większością głosów w obecności, co najmniej
połowy jego członków.
5
Postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 12.02.2002 r., I CKN 1388/99.
I. OBOWIĄZKOWE POSTANOWIENIA STATUTU FUNDACJI
Zazwyczaj pierwszy skład zarządu jest powoływany przez fundatora. Statut powinien
przewidywać sposób wyłaniania zarządu w okresie późniejszym. Najczęściej stosowanym
rozwiązaniem jest powoływanie dodatkowego organu fundacji, np. Rady Fundacji, do
kompetencji której należy powoływanie zarządu i kontrolowanie jego pracy.
Jeżeli w statucie fundacji zastrzeżono, że jedynie fundator ma prawo powoływać i odwoływać
członków zarządu, albo podejmować decyzję w sprawie zmiany statutu, należy liczyć się
z dwoma podstawowymi problemami. Po pierwsze, fundatorem jest osoba (osoby), która
złożyła oświadczenie woli o ustanowieniu fundacji. Tego historycznego faktu zmienić nie
można i wobec tego nie można przyjąć, że ktoś przestał być fundatorem, ponieważ został
odwołany lub zrzekł się pełnienia tej funkcji. Po drugie, w razie nieobecności, śmierci lub
braku aktywności fundatora nikt inny nie może przejąć jego kompetencji, ani zostać wy-
branym na jego miejsce
6
. Uprawnienia fundatora mają charakter osobisty i nie podlegają
dziedziczeniu. Stąd też zbyt silne powiązanie fundacji z osobą fundatora może prowadzić
do paraliżu jej działalności.
O sposobie reprezentacji zarządu, a więc i fundacji, decydują postanowienia statutu. Zwykle
uprawnienia do reprezentacji mają dwaj członkowie zarządu działający łącznie (mogą to
być dowolni dwaj członkowie zarządu lub na przykład prezes działający wspólnie z innym
członkiem zarządu). Jeżeli statut nie określa sposobu reprezentacji do składania oświadczeń
woli w imieniu fundacji uprawnieni są wszyscy członkowie zarządu wspólnie.
6
prof. H. Izdebski, Fundacje i stowarzyszenia. Komentarz, orzecznictwo, skorowidz, Oficyna Wydawnicza
Anna Wilamowska Sp. z o.o., Łomianki 2000.
I. OBOWIĄZKOWE POSTANOWIENIA STATUTU FUNDACJI
3w* 003, stan prawny 1.12.2005
3W* >
JA
K
NAPISAĆ
STA
TUT
FUNDACJI
?
> 8
3W* >
JA
K
NAPISAĆ
STA
TUT
FUNDACJI?
> 9
3w* 003, stan prawny 1.12.2005
1. STATUS ORGANIZACJI POŻYTKU PUBLICZNEGO
Fundacje, które spełniają wymagania określone w ustawie z dnia 24 kwietnia 2003 r.
o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie (Dz. U. Nr 96, poz. 873 z późn. zm.),
od 1 stycznia 2004 r. mogą ubiegać się o status organizacji pożytku publicznego (więcej
w broszurze z serii 3w*: „Jak zostać organizacją pożytku publicznego?”). Uzyskanie tego
statusu następuje w momencie wpisania do KRS informacji o spełnieniu przez organizację
wymagań określonych w art. 20 tej ustawy.
**
UWAGA: Większość sędziów przyjmuje taką interpretację przepisów,
która nie pozwala na nadawanie statusu organizacji pożytku publicznego
nowopowstającym organizacjom. Status może być nadany jedynie tym
organizacjom, które już istnieją i mogą wykazać (np. w sprawozdaniu z
działalności), że prowadzą działalność pożytku publicznego w zakresie
zadań publicznych wskazanych w ustawie.
Fundacja, które chce uzyskać status pożytku publicznego musi spełnić szereg warunków wy-
nikających z ustawy – w związku z tym w statucie (lub w aktach wewnętrznych – przyp. red.)
fundacji powinny znaleźć się zapisy gwarantujące, że fundacja spełni następujące warunki:
1. Fundacja prowadzi działalność na rzecz ogółu społeczności lub na rzecz grupy, mającej
szczególnie trudną sytuację życiową lub materialną (np. bezrobotni, niepełnosprawni).
2. Cele statutowe organizacji muszą mieścić się w całości w sferze zadań publicznych
określonych w art. 4 ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie
(jego treść poniżej).
*
II. DODATKOWE
POSTANOWIENIA STATUTU
Art. 4.1. Sfera zadań publicznych, o której mowa w ustawie, obejmuje
zadania w zakresie:
1) pomocy społecznej, w tym pomocy rodzinom i osobom w trudnej
sytuacji życiowej oraz wyrównywania szans tych rodzin i osób;
1a) zapewnienie zorganizowanej opieki byłym żołnierzom zawodowym,
którzy uzyskali uprawnienie do emerytury wojskowej lub wojskowej renty
inwalidzkiej, inwalidom wojennym i wojskowym oraz kombatantom,
2) działalności charytatywnej;
3) podtrzymywania tradycji narodowej, pielęgnowania polskości
oraz rozwoju świadomości narodowej, obywatelskiej i kulturowej;
4) działalności na rzecz mniejszości narodowych;
5) ochrony i promocji zdrowia;
6) działania na rzecz osób niepełnosprawnych;
7) promocji zatrudnienia i aktywizacji zawodowej osób pozostających
bez pracy i zagrożonych zwolnieniem z pracy;
8) upowszechniania i ochrony praw kobiet oraz działalność na rzecz
równych praw kobiet i mężczyzn;
9) działalności wspomagającej rozwój gospodarczy, w tym rozwój
przedsiębiorczości;
10) działalności wspomagającej rozwój wspólnot i społeczności lokalnych;
11) nauki, edukacji, oświaty i wychowania;
12) krajoznawstwa oraz wypoczynku dzieci i młodzieży;
13) kultury, sztuki, ochrony dóbr kultury i tradycji;
14) upowszechniania kultury fizycznej i sportu;
15) ekologii i ochrony zwierząt oraz ochrony dziedzictwa przyrodniczego;
16) porządku i bezpieczeństwa publicznego oraz przeciwdziałania
patologiom społecznym;
17) upowszechniania wiedzy i umiejętności na rzecz obronności państwa;
18) upowszechniania i ochrony wolności i praw człowieka oraz swobód
obywatelskich, a także działań wspomagających rozwój demokracji;
19) ratownictwa i ochrony ludności;
20) pomocy ofiarom katastrof, klęsk żywiołowych, konfliktów zbrojnych
i wojen w kraju i za granicą;
21) upowszechniania i ochrony praw konsumentów;
22) działań na rzecz integracji europejskiej oraz rozwijania kontaktów
i współpracy między społeczeństwami;
23) promocji i organizacji wolontariatu;
24) działalności wspomagającej technicznie, szkoleniowo, informacyjnie
lub finansowo organizacje pozarządowe oraz podmioty, o których mowa
w art. 3 ust. 3, w zakresie określonym w pkt 1-23.
3. Fundacja nie prowadzi działalności gospodarczej lub prowadzi ją wyłącznie w rozmia-
rach służących realizacji celów statutowych.
4. Fundacja musi posiadać odrębny od zarządu organ kontroli lub nadzoru (np. Radę
Fundacji, Radę Fundatorów).
5. Organ kontroli powinien być niezależny od zarządu w zakresie wykonywania kontroli
wewnętrznej, natomiast członkowie tego organu:
> nie mogą być członkami organu zarządzającego ani pozostawać z nimi w stosunku
pokrewieństwa, powinowactwa lub podległości z tytułu zatrudnienia,
> nie mogą być skazani prawomocnym wyrokiem za przestępstwo z winy umyślnej,
> nie mogą otrzymywać z tytułu pełnienia funkcji w takim organie zwrotu uzasadnionych
kosztów lub wynagrodzenia w wysokości wyższej niż określone w art. 8 pkt 8 ustawy
z dnia 3 marca 2000 r. o wynagradzaniu osób kierujących niektórymi podmiotami
prawnymi (Dz. U. Nr 26, poz. 306, z 2001 r. Nr 85, poz. 924 i Nr 154, poz. 1799,
z 2002 r. Nr 113, poz. 984 oraz z 2003 r. Nr 45, poz. 391 i Nr 60, poz. 535).
6. Statut organizacji (ewentualnie inny akt wewnętrzny – uchwała, regulamin) musi zabraniać:
> udzielania pożyczek lub zabezpieczania zobowiązań majątkiem organizacji w stosunku
do jej członków, członków organów lub pracowników oraz osób, z którymi pracownicy
pozostają w związku małżeńskim albo w stosunku pokrewieństwa lub powinowactwa
w linii prostej, pokrewieństwa lub powinowactwa w linii bocznej do drugiego stopnia
bo są związani z tytułu przysposobienia, opieki lub kurateli, zwanych dalej „osobami
bliskimi”,
II. DODATKOWE POSTANOWIENIA STATUTU
3w* 003, stan prawny 1.12.2005
3W* >
JA
K
NAPISAĆ
STA
TUT
FUNDACJI
?
> 10
3W* >
JA
K
NAPISAĆ
STA
TUT
FUNDACJI?
> 11
3w* 003, stan prawny 1.12.2005
> przekazywania jej majątku na rzecz ich członków, członków organów lub pracowników
oraz ich osób bliskich, na zasadach innych niż w stosunku do osób trzecich, w szcze-
gólności jeżeli przekazanie to następuje bezpłatnie lub na preferencyjnych warunkach,
> wykorzystywania majątku na rzecz członków, członków organów lub pracowników
oraz ich osób bliskich na zasadach innych niż w stosunku do osób trzecich, chyba że to
wykorzystanie bezpośrednio wynika ze statutowego celu organizacji,
> zakupu na szczególnych zasadach towarów lub usług od podmiotów, w których
uczestniczą członkowie organizacji, członkowie jej organów lub pracownicy oraz ich
osób bliskich.
Dodatkowo należy wskazać (wśród komentatorów nie ma zgodności, czy zmiana
ta musi być wpisana w statucie – przyp. red.), która działalność statutowa
prowadzona jest jako działalność odpłatna i nieodpłatna. Nie ma przeszkód
by ten sam przedmiot działalności statutowej był prowadzony jednocześnie jako
działalność odpłatna i nieodpłatna. Jeżeli jednak fundacja prowadzi także dzia-
łalność gospodarczą to zakres tej działalności i działalności odpłatnej nie może
się pokrywać.
Wymienione wymagania wobec organizacji pożytku publicznego wynikają z art. 20 ustawy
o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie. Tym niemniej zdarza się, że różne
sądy stosują różne interpretacje tych przepisów. Do sędziów bowiem należy zastosowanie
wspomnianego przepisu i dokonanie oceny, czy organizacja spełnia kryteria organizacji
pożytku publicznego.
2. DZIAŁALNOŚĆ GOSPODARCZA
Przepisy prawa zezwalają fundacjom na prowadzenie działalności gospodarczej. Przez
działalność gospodarczą należy rozumieć wszelką działalność zarobkową, wykonywaną
w sposób zorganizowany i ciągły.
Zasady prowadzenia działalności gospodarczej:
1. Fundacja może prowadzić działalność gospodarczą tylko w zakresie i na zasa-
dach określonych w statucie. Jeżeli statut nie przewiduje prowadzenia działalności
gospodarczej przez fundację, podjęcie takiej działalności nie jest możliwe bez zmiany
statutu. Ponadto statut powinien określać zakres działalności gospodarczej fundacji.
Ze względów praktycznych dobrze jest - określając zakres działalności gospodarczej
fundacji - posługiwać się opisami działalności zaczerpniętymi z Polskiej Klasyfikacji
Działalności (PKD).
2.
Działalność gospodarcza fundacji może być prowadzona tylko w rozmiarach słu-
żących celom fundacji. Zastrzeżenie to ma bardzo duże znaczenie praktyczne. Oznacza
bowiem, że podstawowa aktywność fundacji musi być skierowana na prowadzenie działal-
ności statutowej. Działalność gospodarcza służyć powinna jedynie pozyskiwaniu środków
na działalność statutową. Działalność gospodarcza nie może być traktowana jako sposób
realizacji celu fundacji, ani tym bardziej jako jeden z celów fundacji. Dlatego też nie
można wymieniać działalności gospodarczej w części statutu poświęconej określeniu celu
statutowego fundacji oraz sposobu jego realizacji.
3. Fundacja powinna dysponować kapitałem niezbędnym do podjęcia działalności go-
spodarczej, a mianowicie musi przeznaczyć na ten cel co najmniej 1000 zł. Z uwagi na
II. DODATKOWE POSTANOWIENIA STATUTU
fakt, że działalność gospodarcza ma charakter pomocniczy wobec działalności statutowej,
przyjmuje się, że wartość środków majątkowych przeznaczonych na działalność gospodarczą
powinna być mniejsza niż wartość składników majątkowych przeznaczonych na realizację
celu fundacji. Wobec powyższego można orientacyjnie przyjąć, że w wypadku fundacji
prowadzącej działalność gospodarczą, wartość funduszu założycielskiego powinna wynosić
co najmniej 2500 zł.
4. Z faktu służebności działalności gospodarczej wobec działalności statutowej nie wynika
zakaz pokrywania się przedmiotu działalności gospodarczej fundacji z przedmiotem jej
działalności statutowej. Oznacza to, że fundacja może prowadzić działalność gospodar-
czą również w tym samym zakresie, w jakim prowadzi działalność statutową. Nie może
natomiast pokrywać się zakres prowadzonej przez fundację działalności gospodarczej
i działalności odpłatnej pożytku publicznego.
5. Fundacje mogą w zasadzie prowadzić każdy rodzaj działalności gospodarczej
pod warunkiem jednak, że inne przepisy nie zastrzegają jej prowadzenia tylko dla
określonego rodzaju przedsiębiorców. Przykładowo, prawo bankowe zastrzega dzia-
łalność bankową tylko dla banków państwowych, spółdzielczych lub w formie spółek
akcyjnych. Również działalność ubezpieczeniową mogą prowadzić jedynie zakłady
ubezpieczeń w formie spółek akcyjnych lub towarzystw ubezpieczeń wzajemnych.
Warto też pamiętać, że niektóre rodzaje działalności wymagają uzyskania koncesji
lub zezwolenia.
Działalność gospodarcza fundacji może być prowadzona bądź bez wyodrębnienia organi-
zacyjnego, bądź poprzez wyodrębnioną jednostkę organizacyjną (zakład), powołaną przez
zarząd fundacji. W pierwszym wypadku działalnością gospodarczą kieruje bezpośrednio
zarząd. W drugim przypadku działalnością statutową kieruje zarząd, natomiast zakład
zarządzany jest przez odpowiedni organ określony w statucie lub uchwale zarządu. Or-
gan ten jest z reguły jednoosobowy (kierownik zakładu). Kierownik zakładu jest podpo-
rządkowany zarządowi. Do reprezentowania zakładu kierownik, może być upoważniony
przez odpowiedni zapis statutowy lub przez udzielenie stosownego pełnomocnictwa
przez zarząd.
3. INNE ORGANY FUNDACJI
Statut fundacji może przewidywać utworzenie innych organów niż zarząd. W takim wy-
padku należy w statucie dokładnie określić sposób ich powoływania i odwoływania, skład
osobowy i organizację, kompetencje oraz sposób podejmowania decyzji.
Organami tymi mogą być:
1. Zgromadzenie Fundatorów lub Rada Fundacji,
2. Komisja Rewizyjna lub inny organ kontrolny,
3. Rada Programowa.
Ad. 1) W skład Zgromadzenia Fundatorów mogą wchodzić tylko fundatorzy. W skład
Rady Fundacji mogą wchodzić również inne osoby powołane uchwałą fundatora lub
Rady spośród osób zasłużonych dla fundacji, takich jak najważniejsi ofiarodawcy lub
ludzie wspierający działalność fundacji w inny sposób. Liczba członków Zgromadzenia
Fundatorów jest stała i ściśle określona. Natomiast liczba członków Rady Fundacji
może być określona (np. 8-10 osób) lub otwarta i nieokreślona. Statut może przewidy-
II. DODATKOWE POSTANOWIENIA STATUTU
3w* 003, stan prawny 1.12.2005
3W* >
JA
K
NAPISAĆ
STA
TUT
FUNDACJI
?
> 12
3W* >
JA
K
NAPISAĆ
STA
TUT
FUNDACJI?
> 13
3w* 003, stan prawny 1.12.2005
wać, że w kompetencjach Rady Fundacji będzie leżało uzupełnienie lub powiększenie
swojego składu (poprzez przyjęcie uchwały) albo może zastrzegać prawo powoływania
nowych członków Rady jedynie dla fundatora. Do kompetencji Zgromadzenia Fun-
datorów lub Rady Fundacji może należeć między innymi: wybór zarządu, ustalanie
kierunków działania fundacji, dokonywania zmian w statucie lub połączenia z inną
fundacją. Statut powinien zawierać postanowienia dotyczące sposobu podejmowania
decyzji przez Zgromadzenie Fundatorów lub Radę Fundacji.
W umieszczonym na końcu tej broszury przykładowym statucie fundacji Rada Fundacji
pełni rolę nie tylko organu programowego, podejmującego najważniejsze, strategiczne
decyzje, ale i organu kontrolnego, sprawującego nadzór nad działaniami zarządu.
Rozwiązanie takie jest dopuszczalne, zarówno na tle ustawy o fundacjach, jak i ustawy
o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie.
Ad. 2) Innym organem, którego powołanie przewidywać może statut fundacji jest
Komisja Rewizyjna (np. Rada Kontrolna). Przeważnie do zadań tego organu należy
kontrola majątku, bilansu i wyników ekonomicznych fundacji, ocena działalności
zarządu fundacji i przedstawienie Zgromadzeniu Fundatorów (Radzie Fundacji)
wniosków wynikających z przeprowadzonych kontroli. Członkowie Komisji Rewizyj-
nej nie mogą zasiadać w innych organach. Statut powinien określać sposób wyboru
członków Komisji Rewizyjnej, czas trwania kadencji oraz sposób podejmowania
decyzji przez ten organ.
Ad. 3) Statut fundacji może przewidywać również powołanie Rady Programowej.
Liczba członków Rady nie musi być sztywno ustalona. Przeważnie jej wyboru doko-
nują fundatorzy lub Rada Fundacji spośród osób o uznanym autorytecie, szczególnie
zasłużonych na polu objętym działalnością fundacji. Uprawnienia Rady Programo-
wej dotyczyć mogą wskazywania kierunku działań fundacji, inicjowania programów
bądź innych działań o charakterze doradczym. Statut może przewidywać kadencję
Rady. Ponadto powinien określać sposób zwoływania posiedzeń Rady oraz zasady
podejmowania uchwał.
Fundacje, w szczególności niewielkie, niewyposażone przez fundatora w znaczny
majątek, nie powinny mieć zbyt rozbudowanych organów. Jest to rada praktyczna.
Zbyt liczne organy fundacji mogą stanowić dla niej znaczne obciążenie finansowe
i organizacyjne.
4. ZMIANA CELU LUB STATUTU
Fundator określa w akcie fundacyjnym cele fundacji i przeznacza na ich realizację
wskazany majątek. Cel fundacji, sformułowany przez fundatora w akcie fundacyj-
nym, powinien być powtórzony dosłownie w statucie fundacji. Po zarejestrowaniu
organizacji zmiana jej celów możliwa jest tylko wtedy, jeżeli dopuszczają to wy-
raźnie zapisy statutu. Skoro bowiem fundator przeznaczył swój majątek na wybrany
przez siebie cel, to jego przeznaczenie nie może być dowolnie zmieniane przez
fundację. Zgodnie z uchwałą Sądu Najwyższego zmiana celu fundacji, ustalonego
przez fundatora i określonego w statucie, może zostać dokonana w razie, gdy statut
to przewiduje i z zachowaniem przewidzianych w statucie warunków
7
. Dlatego też
w sytuacji, gdy fundator chce dopuścić możliwość zmiany celu fundacji, to w jej sta-
II. DODATKOWE POSTANOWIENIA STATUTU
tucie powinien bądź upoważnić do podjęcia tej decyzji wskazany organ, bądź zastrzec
taką decyzję do własnej kompetencji. Zmiana celów fundacji może dotyczyć również
ich konkretyzacji oraz rozszerzenia lub wyłączenia. Zmiana celów fundacji w zasadzie
nie powinna prowadzić do przekształcenia fundacji w inną, o zupełnie odmiennym
zakresie działania, ponieważ przeznaczony przez fundatora majątek winien służyć
celowi, dla którego fundacja powstała.
Statut fundacji może również wykluczać możliwość zmiany celu fundacji. W takim przy-
padku cel ten pozostaje niezmienny zarówno dla fundacji, jak i fundatora.
5. POŁĄCZENIE FUNDACJI
Ustawa o fundacjach dopuszcza możliwość połączenia fundacji z inną fundacją Statut
fundacji powinien wskazywać na sposób podjęcia decyzji o połączeniu fundacji. Zgod-
nie z zapisami statutowymi uprawnione organy obu fundacji powinny podjąć uchwały
o połączeniu się fundacji. Uchwały te powinny zawierać oznaczenie fundacji przejmującej
oraz przyjęcie statutu, który będzie stanowił podstawę dalszej działalności. Statut może
określać warunki dopuszczalności połączenia fundacji. Wśród takich warunków można
przykładowo wymienić zbieżność celów obydwu fundacji lub jednomyślność uchwały
uprawnionych organów.
Z momentem przejęcia przejmowana fundacja przestaje istnieć jako osobny pod-
miot, a jej majątek przechodzi w całości na fundację przejmującą (także długi
i zobowiązania).
6. WSKAZANIE WŁAŚCIWEGO MINISTRA
W oświadczeniu dołączonym do statutu, lub w samej treści statutu, fundator może wskazać
ministra właściwego ze względu na cele fundacji. Sformułowanie „może wskazać” oznacza,
że fundator nie ma obowiązku wskazania ministra właściwego. W razie, jeżeli fundacja
została ustanowiona dla realizacji celów należących do sfery działania kilku ministrów,
fundator ma prawo wybrania jednego z nich. Wskazanie to nie ma jednak charakteru
wiążącego dla sądu rejestrowego, który może samodzielnie ustalić ministra właściwego
dla danej fundacji. Wskazanie ministra właściwego powinno następować z uwzględnieniem
klasyfikacji działów administracji publicznej. Należy zatem raczej określać go jako np.
ministra właściwego do spraw zdrowia, a nie Ministra Zdrowia.
7. SPOSÓB LIKWIDACJI FUNDACJI I PRZEZNACZENIE JEJ MAJĄTKU
Zgodnie z zasadami określonymi w ustawie fundacja ulega likwidacji w razie osiągnięcia
celu, dla którego została ustanowiona lub w razie wyczerpania środków finansowych
i majątku fundacji (art. 15). W tych przypadkach fundacja powinna, a nie tylko może,
być zlikwidowana. Z racji ogólnego sposobu formułowania celów fundacji pierwsza
z wymienionych przyczyn właściwie nie występuje w praktyce. Sposób likwidacji fun-
dacji może zostać określony w statucie. Jeżeli tak nie jest sposób likwidacji określa
sąd. Statut może również wskazywać osoby, które będą likwidatorami fundacji (np.
dotychczasowy zarząd). Statut fundacji może także określać jakie będzie przezna-
czenie majątku pozostałego po likwidacji. Pamiętać należy, że nie są dopuszczalne
postanowienia przewidujące powrót środków majątkowych pozostałych po likwidacji
fundacji do fundatora.
II. DODATKOWE POSTANOWIENIA STATUTU
7
Uchwała Sądu Najwyższego z dnia 7 lipca 1993 r., III CZP 8/93, OSNCP 1994, poz. 14.
3w* 003, stan prawny 1.12.2005
3W* >
JA
K
NAPISAĆ
STA
TUT
FUNDACJI
?
> 14
3W* >
JA
K
NAPISAĆ
STA
TUT
FUNDACJI?
> 15
3w* 003, stan prawny 1.12.2005
Inną ustawową podstawą likwidacji fundacji (poza wcześniej wymienionymi) może być
brak organów fundacji. Zgodnie z przepisami kodeksu cywilnego, jeżeli osoba prawna
nie może prowadzić swoich spraw z braku powołanych do tego organów, sąd ustanawia
dla niej kuratora. Ustanowiony kurator powinien postarać się niezwłocznie o powołanie
organów osoby prawnej, a w razie potrzeby o jej likwidację.
Fundację można więc zlikwidować wyłącznie w wypadkach przewidzianych przez
ustawodawcę, a nie z woli jakiegokolwiek organu fundacji. Sposób przeprowadzenia
likwidacji pozostawiony został regulacji statutowej, a dopiero w jej braku ustala
ją sąd.
II. DODATKOWE POSTANOWIENIA STATUTU
*
III. PRZYKŁADOWY STATUT
STATUT FUNDACJI...
Postanowienia ogólne
§ 1.
1. Fundacja pod nazwą ..., zwana dalej Fundacją, ustanowiona przez:
• ....................,
• ....................
zwanych dalej fundatorami, aktem notarialnym sporządzonym przez notariusza .........
w kancelarii notarialnej w Warszawie, ul. Pięknej 66a, w dniu 4.04.2002 działa na pod-
stawie przepisów prawa polskiego oraz niniejszego statutu.
2. Fundacja jest apolityczna i nie jest związana z żadnym wyznaniem
8
.
§ 2.
Fundacja ma osobowość prawną.
§ 3.
Siedzibą fundacji jest miasto Warszawa.
§ 4.
1. Terenem działalności Fundacji jest obszar Rzeczpospolitej Polskiej, przy czym w zakresie
niezbędnym dla właściwego realizowania celów może ona prowadzić działalność także poza
granicami Rzeczpospolitej Polskiej.
2. Fundacja może dla celów współpracy z zagranicą posługiwać się tłumaczeniem nazwy
w wybranych językach obcych.
§ 5.
Fundacja może ustanawiać odznaki, medale honorowe i przyznawać je wraz
z innymi nagrodami i wyróżnieniami, osobom fizycznym i prawnym zasłużonym
dla fundacji.
Cele i zasady działania Fundacji
§ 6.
Celami Fundacji są:
1. Inicjowanie i wspieranie nowatorskich rozwiązań w różnorodnych dziedzinach życia
społecznego, a szczególnie w ochronie praw i wolności człowieka i obywatela, w ochronie
życia rodzinnego i profilaktyce społecznej.
2. Propagowanie wykorzystania nowoczesnych technologii w ogólnie pojętym poradnictwie
obywatelskim.
3. Popularyzacja idei mediacji rodzinnej i społecznej.
4. Rozwijanie i umacnianie postaw nastawionych na aktywne współdziałanie w rozwoju
społeczeństwa obywatelskiego.
5. Działalność na rzecz organizacji, których celami statutowymi jest: działalność naukowa,
8
Jest to wyłącznie deklaracja – zapis ten nie oznacza, że nie można powołać fundacji o celach
„religijnych”, czy też propagującej jakiś światopogląd.
3w* 003, stan prawny 1.12.2005
3W* >
JA
K
NAPISAĆ
STA
TUT
FUNDACJI
?
> 16
3W* >
JA
K
NAPISAĆ
STA
TUT
FUNDACJI?
> 17
3w* 003, stan prawny 1.12.2005
naukowo-techniczna, oświatowa, kulturalna, w zakresie kultury fizycznej i sportu, ochrony
środowiska, dobroczynności, ochrony zdrowia i pomocy społecznej, rehabilitacji zawodowej
i społecznej inwalidów.
§ 7.
Fundacja realizuje swoje cele poprzez:
1. Prowadzenie poradnictwa obywatelskiego, w postaci niezależnych usług wspierających
samodzielność obywateli.
2. Rzecznictwo interesów grup marginalizowanych społecznie.
3. Działalność edukacyjną, wydawniczą i badawczą.
4. Współpracę z władzami samorządowymi, rządowymi i organizacjami pozarządowymi
w zakresie wymienionym celach działania Fundacji.
§ 8.
Dla osiągnięcia swych celów Fundacja może wspierać działalność innych osób i instytucji
zbieżną z jej celami.
Majątek i dochody Fundacji
§ 9.
Majątek Fundacji stanowi jej fundusz założycielski w kwocie 1000 (jeden tysiąc) złotych
oraz inne mienie nabyte przez Fundację w toku działania.
§ 10.
Dochody Fundacji pochodzić mogą w szczególności z:
1. darowizn, spadków, zapisów;
2. dotacji i subwencji oraz grantów;
3. dochodów ze zbiórek i imprez publicznych;
4. dochodów z majątku Fundacji.
§ 11.
1. Dochody pochodzące z dotacji, subwencji, darowizn, spadków i zapisów mogą być użyte
na realizację celów Fundacji tylko z poszanowaniem woli spadkobierców lub donatorów.
2. W sprawach przyjęcia darowizn i dziedziczenia oświadczenia wymagane przepisami
prawa składa Zarząd Fundacji.
3. W przypadku powołania fundacji do dziedziczenia jej zarząd składa oświadczenie
o przyjęciu spadku z dobrodziejstwem inwentarza.
Władze Fundacji
§ 12.
1. Władzami fundacji są:
a) Rada Fundacji
b) Zarząd Fundacji
2. Członkowie Rady Fundacji nie pobierają wynagrodzenia z tytułu udziału w pracach tego
organu, z wyjątkiem zwrotu udokumentowanych wydatków związanych z uczestnictwem
w pracach tych organów, w tym kosztów podróży.
Rada Fundacji
§ 13.
1. Rada Fundacji jest organem stanowiącym, kontrolnym i opiniującym Fundacji
2. Rada Fundacji składa się z trzech do sześciu członków.
3. W skład Rady Fundacji z mocy statutu wchodzą Fundatorzy.
III. PRZYKŁADOWY STATUT
4. Członków pierwszego składu Rady powołują Fundatorzy. Następnych członków Rady na
miejsce osób, które przestały pełnić tę funkcję lub dla rozszerzenia składu Rady, powołuje
swą decyzją Rada.
5. W szczególnie uzasadnionych przypadkach odwołanie członka Rady, i przez to pozbawie-
nie go członkostwa w Radzie, może nastąpić w wyniku uchwały podjętej jednogłośnie przez
pozostałych członków Rady Fundacji. Fundatorzy nie mogą być w ten sposób pozbawieni
członkostwa w Radzie Fundacji.
6. Członkostwo w Radzie Fundacji ustaje w przypadku pisemnej rezygnacji z członkostwa
lub śmierci członka Rady.
7. Nie można łączyć członkostwa w Radzie Fundacji z pełnieniem funkcji w Zarządzie
Fundacji lub ze stosunkiem pracy z Fundacją.
8. W razie powołania członka Rady Fundacji, za jego zgodą, do Zarządu Fundacji, lub
nawiązania przez członka Rady Fundacji stosunku pracy z Fundacją – członkostwo takiej
osoby w Radzie Fundacji ulega zawieszeniu, odpowiednio na czas pełnienia funkcji lub
trwania stosunku pracy.
9. Rada wybiera ze swego grona Przewodniczącego Rady. Przewodniczący Rady kieru-
je pracami Rady, reprezentuje ją na zewnątrz oraz zwołuje i przewodniczy zebraniom
Rady
§ 14.
1. Rada Fundacji zbiera się, co najmniej raz w roku.
2. Radę Fundacji zwołuje Przewodniczący Rady z własnej inicjatywy albo na wniosek
Zarządu lub Fundatora, zgłoszony na piśmie.
3. Rada Fundacji podejmuje decyzje w formie uchwał - zwykłą większością głosów;
w razie równej liczby głosów decyduje głos Przewodniczącego.
§ 15
Do zadań Rady należy w szczególności:
1. Powoływanie i odwoływanie Prezesa i członków Zarządu.
2. Podejmowanie decyzji o zatrudnieniu członków Zarządu i ustalanie ich wynagrodzenia.
3. Ocena pracy Zarządu, przyjmowanie corocznych sprawozdań lub bilansu i udzielanie
członkom Zarządu absolutorium
4. Kontrolowanie bieżącej działalności Zarządu Fundacji.
5. Wytyczanie głównych kierunków działalności Fundacji.
6. Nadzór nad działalnością Fundacji.
7. Podejmowanie na wniosek Zarządu Fundacji decyzji o połączeniu z inną Fundacją lub
o likwidacji Fundacji.
§ 16.
Rada Fundacji w celu wykonania swych zadań jest uprawniona do:
1. Żądania od Zarządu Fundacji przedstawienia wszelkich dokumentów dotyczących
działalności Fundacji.
2. Dokonywania rewizji majątku oraz kontroli finansowej Fundacji.
Zarząd Fundacji
§ 17.
1. Zarząd Fundacji składa się z nie więcej niż trzech osób powoływanych przez Radę
Fundacji na trzyletnią kadencję.
2. Funkcję członka Zarządu można pełnić przez więcej niż jedną kadencję.
3. Rada Fundacji powołuje Prezesa Zarządu.
III. PRZYKŁADOWY STATUT
3w* 003, stan prawny 1.12.2005
3W* >
JA
K
NAPISAĆ
STA
TUT
FUNDACJI
?
> 18
3W* >
JA
K
NAPISAĆ
STA
TUT
FUNDACJI?
> 19
3w* 003, stan prawny 1.12.2005
4. Zarząd Fundacji w całości lub jej poszczególni członkowie mogą być odwołani przez
Radę Fundacji przed upływem kadencji w drodze uchwały podjętej jednomyślnie przez
wszystkich członków Rady.
§ 18.
1. Zarząd kieruje działalnością Fundacji i reprezentuje ją na zewnątrz.
2. Do zadań Zarządu należy w szczególności:
a. uchwalanie rocznych planów działania Fundacji oraz planów finansowych,
b. uchwalanie regulaminów,
c. sprawowanie zarządu majątkiem Fundacji,
d. ustalanie wielkości zatrudnienia i wysokości środków na wynagrodzenia pracowników
Fundacji
e. podejmowanie decyzji we wszelkich sprawach nie przekazanych do kompetencji innych
organów,
f. przyjmowanie darowizn, spadków i zapisów, subwencji i dotacji,
g. występowanie z wnioskiem i wyrażanie zgody w sprawie zmian statutu Fundacji,
połączenia z inna fundacją oraz likwidacji Fundacji.
3. Zarząd podejmuje decyzje na posiedzeniach, w formie uchwał - zwykłą większością
głosów jego członków obecnych na posiedzeniu Zarządu,
4. O posiedzeniu muszą być powiadomieni wszyscy członkowie Zarządu.
5. Zarząd może powoływać pełnomocników do kierowania wyodrębnioną sferą spraw
należących do zadań Fundacji.
6. Zarząd co roku, do dnia 30 września, zobowiązany jest przedkładać Radzie Fundacji
Roczne Sprawozdanie z działalności Fundacji.
Sposób Reprezentacji
§ 19.
1. Oświadczenia woli w imieniu Fundacji, z zastrzeżeniem ust. 2, składają dwaj członkowie
Zarządu działający łącznie.
2. W sprawach dotyczących zatrudniania pracowników oraz w sprawach niezwiązanych
z zaciąganiem zobowiązań majątkowych powyżej 5000 (pięć tysięcy ) złotych – oświadczenia
woli w imieniu Fundacji może składać jednoosobowo Prezes Fundacji.
Zmiana Statutu
§ 22.
Zmian w statucie Fundacji dokonuje Rada Fundacji za zgodą Zarządu Fundacji. Zmia-
ny statutu mogą dotyczyć celów, dla realizacji, których Fundacja zastała ustanowiona,
i określonych w akcie założycielskim.
Połączenie z inną fundacją
§ 23.
1. Fundacja może się połączyć z inną fundacją dla efektywnego realizowania swoich celów.
2. Połączenie z inna fundacją nie może nastąpić, jeżeli w jego wyniku mógłby ulec istotnej
zmianie cel Fundacji.
§ 24.
W sprawach połączenia z inną Fundacją właściwy jest zarząd, przy czy jego decyzje za-
padają w drodze jednomyślnej uchwały i dla swej skuteczności wymagają zatwierdzenia
przez Radę Fundacji.
III. PRZYKŁADOWY STATUT
III. PRZYKŁADOWY STATUT
Likwidacja Fundacji
§ 25.
1. Fundacja ulega likwidacji w razie osiągnięcia celów, dla których została ustawiona lub
w razie wyczerpania się jej środków finansowych i majątku.
2. Likwidatorów Fundacji powołuje i odwołuje Rada Fundacji.
§ 26.
Decyzję o likwidacji podejmuje Zarząd w drodze jednomyślnej uchwały, która w celu wy-
wołania skutków prawnych wymaga zatwierdzenia przez Radę Fundacji.
§ 27.
Środki finansowe i majątek pozostały po likwidacji fundacji mogą zostać przeznaczone
mocą uchwały Rady Fundacji na rzecz działających w RP fundacji o zbliżonych celach.