60. Miejsce grasicy w strukturze układu odpornościowego i jej rola.

Grasica (łac. thymus) jest narządem śródpiersia przedniego, zaliczanym również do
narządów układu wewnątrzwydzielniczego i centralnych narządów limfoidalnych.
Uwalniane przez nią hormony to: tymozyna, tymostymulina, tymulina, THF. Ponadto
odgrywa ważną rolę w układzie limfatycznym.
Grasica zawiaduje całym układem chłonnym oraz wytwarza limfocyty, głównie w okresie
płodowym i dziecięcym. Okresem, w którym grasica jest najbardziej rozwinięta jest wiek
dziecięcy. Zaczyna się rozwijać już w szóstym tygodniu życia płodowego, a w siódmym
jest już w pełni ukształtowana. U noworodków występuje jako narząd wielkości do 15 g by
w wieku 2-3 lat osiągnąć największą wielkość około 37 g. W okresie dojrzewania narząd
zaczyna zanikać i stopniowo jest zastępowany przez tkankę tłuszczową (proces inwolucji).
Proces zanikania związany jest ze wzrostem poziomu hormonów płciowych, na które jest
wrażliwa.
U dziecka grasica znajduje się w górnej części klatki piersiowej, a dokładniej śródpiersiu
przednim, do tyłu od mostka, poniżej tarczycy i do przodu w stosunku do położenia
tchawicy. W części tylnej graniczy również z wielkimi naczyniami tj. aorta, żyła główna
dolna i żyła ramienno-głowowa. Zbudowana jest z dwóch płatów prawego i lewego o
gąbczastej spoistości. Z zewnątrz otacza ją włóknista torebka wysyłająca w głąb gruczołu
liczne przegródki dzieląc ją w ten sposób na płaciki. Część zewnętrzna płacików tworzy
korę, wewnętrzna rdzeń.
Grasica bierze udział w procesie odporności organizmu. Produkowane w szpiku kostnym
limfocyty trafiają do grasicy, gdzie nabywają zdolności rozpoznawania obcych antygenów.
Następnie gotowe do pełnienia swej roli limfocyty trafiają do obwodowych narządów
chłonnych tj. węzły chłonne, śledziona, gdzie zachodzić będzie wytwarzanie limfocytów
potomnych z nabytymi już wcześniej umiejętnościami. Po tym procesie układ chłonny
może funkcjonować nawet po usunięciu grasicy. We wrodzonym braku tego narządu układ
chłonny jest niewykształcony i istnieje upośledzona immunologiczna odporność
komórkowa wraz z całkowitym brakiem gamma-globulin lub zbyt małą ich ilością.
Za unaczynienie grasicy odpowiada tętnica podobojczykowa, zaś za unerwienie nerw
błędny i część współczulna układu autonomicznego. Odpływ chłonki odbywa się do
węzłów śródpiersiowych przednich.

Opracowane na podstawie:
- A. Bochenek, M. Reicher: Anatomia człowieka, Tom II.
- J. Sokołowska-Pituchowa: Anatomia człowieka.
- J. Bullock, J. Boyle, M. B. Wang: Fizjologia, seria NMS.
- http://pl.wikipedia.org/wiki/Grasica