Niniejsza darmowa publikacja zawiera jedynie fragment
pełnej wersji całej publikacji.
Aby przeczytać ten tytuł w pełnej wersji
.
Niniejsza publikacja może być kopiowana, oraz dowolnie
rozprowadzana tylko i wyłącznie w formie dostarczonej przez
NetPress Digital Sp. z o.o., operatora
nabyć niniejszy tytuł w pełnej wersji
jakiekolwiek zmiany w zawartości publikacji bez pisemnej zgody
NetPress oraz wydawcy niniejszej publikacji. Zabrania się jej
od-sprzedaży, zgodnie z
.
Pełna wersja niniejszej publikacji jest do nabycia w sklepie
e-booksweb.pl - audiobooki, e-booki
.
Wszelkie prawa zastrzeżone. Nieautoryzowane rozpowszechnianie
całości lub fragmentu niniejszej publikacji w jakiejkolwiek postaci
jest zabronione. Wykonywanie kopii metodą kserograficzną,
fotograficzną, a także kopiowanie książki na nośniku filmowym,
magnetycznym lub innym powoduje naruszenie praw autorskich
niniejszej publikacji.
Wszystkie znaki występujące w tekście są zastrzeżonymi znakami
firmowymi bądź towarowymi ich właścicieli.
Praca zbiorowa. Lista autorów dostępna na stronie
http://e-
przewodniki.pl/przewodnik-Polska-Puszcza_Białowieska-51.html
/
Autorzy oraz Wydawnictwo HELION dołożyli wszelkich starań, by
zawarte w tej książce informacje były kompletne i rzetelne. Nie
biorą jednak żadnej odpowiedzialności ani za ich wykorzystanie, ani
za związane z tym ewentualne naruszenie praw patentowych lub
autorskich. Autor oraz Wydawnictwo HELION nie ponoszą również
żadnej odpowiedzialności za ewentualne szkody wynikłe z
wykorzystania informacji zawartych w książce.
Do przygotowania niniejszej publikacji wykorzystano:
OpenStreetMap - użytkownicy
OpenStreetMap
,
CC BY-SA
Treści, zdjęcia i dane zamieszczone na stronie
e-przewodniki.pl/
Wydawnictwo HELION S.A.
ul. Kościuszki 1c, 44-100 GLIWICE
tel. 32 231 22 19, 32 230 98 63
e-mail:
bezdroza@bezdroza.pl
WWW:
http://bezdroza.pl
(księgarnia internetowa, katalog książek)
Drogi Czytelniku!
Jeżeli chcesz ocenić tę książkę, zajrzyj pod adres
http://ebookpoint.pl/user/opinie/?BEP051_E
Możesz tam wpisać swoje uwagi, spostrzeżenia, recenzję.
ISBN: ePub 978-83-7853-088-6
ISBN: Mobi 978-83-7853-089-3
Copyright © Bezdroża 2012
Poleć książkę
Oceń książkę
Księgarnia internetowa
Lubię to!
»
nasza społeczność
Białowieża
Poza atrakcjami o charakterze przyrodniczym, warto poświęcić
trochę czasu zabytkom i kulturze. W centrum Białowieży zwracają
uwagę ocalałe elementy carskiego założenia pałacowego z końca XIX
w. Budynki stoją na terenie i w najbliższym sąsiedztwie Parku
Pałacowego, a wyróżniają je nieotynkowane ściany z czerwonej
cegły. Carski dom jegierski to obecnie budynek poczty i domu
dziecka.
Białowieska cerkiew św. Mikołaja również powstała w XIX stuleciu.
Kryje niezwykle oryginalny ikonostas, sprowadzony z Petersburga, a
wykonany z porcelany. Wcześniej we wsi stały cerkwie drewniane
(większość mieszkańców to prawosławni), ale gdy tereny puszczy
stały się dobrami carskimi wybudowano nie tylko pałac, ale i godną
władcy cerkiew murowaną. Ciekawym budynkiem jest też
współczesna świątyni drewniana plebania na tyłach. Martyrologię
miejscowej ludności podczas II wojny światowej upamiętnia okazały
pomnik. Na przyklasztornych drzewach, u wejścia na plac cerkiewny,
Niemcy powiesili prawie 100 osób.
Ulica Sportowa za cerkwią i domem kultury prowadzi na cmentarz
katolicko-prawosławny. Stoi na nim drewniana cerkiewka cmentarna
z 1873 r. Umieszczony w niej dzwon pochodzi z XVII w., i ocalał,
według miejscowych przekazów, z pierwszej cerkwi białowieskiej,
która spłonęła razem ze wsią podczas szalejącego w 1710 r. moru.
Na teren Parku Pałacowego prowadzi drewniana brama z 1930 r.
(podobna do tej, która wiedzie do rezerwatu ścisłego parku
narodowego). Na 48 ha można doszukać się 90 gatunków drzew i
krzewów, w większości obcego pochodzenia. Wzdłuż trasy
spacerowej ustawiono tablice opisujące spotykane rośliny i mijane
obiekty historyczne. W południowej części parku znajdują się dwa
stawy. Na grobli między nimi umieszczono obelisk z piaskowca
upamiętniający białowieskie polowanie Augusta III w 1752 r. Blisko
stąd na edukacyjny plac zabaw dla dzieci.
Na terenie parku znajduje się Muzeum Przyrodniczo-Leśne (tel.: 85
6829702, e-mail:
muzeum@bpn.com.pl
; 15 IV-15 X pn.-pt. 9.00-
16.30, sb. i nd. 9.00-17.00, 16 X-14 IV wt.-nd. 8.00-16.00;
normalny/ulgowy 12/6 zł, zwiedzanie wystawy stałej tylko z
przewodnikiem, należy go wybrać w jednym z białowieskich biur
turystycznych, niemal wszyscy korzystają z usług biura z siedzibą
naprzeciw kasy muzeum, grupy płacą za przewodnika 50-60 zł,
turyści indywidualni 4 zł/os.). Stała ekspozycja to seria dioram
prezentujących różne zagadnienia związane z Puszczą Białowieską.
Ma ona opinię jednej z najnowocześniejszych w Polsce - jest
podzielona na kilkadziesiąt bloków tematycznych, a przekaz
wspomaga światło, dźwięk i w naturalny sposób zaaranżowana
przestrzeń. Nad budynkiem góruje wieża widokowa
(normalny/ulgowy 6/3 zł, zwiedzanie bez przewodnika, obejmuje
także wstęp na wystawy czasowe), skąd, zwłaszcza jesienią, pięknie
prezentują się przebarwione wierzchołki puszczańskich drzew.
Niegdyś, w miejscu dzisiejszego muzeum i siedziby dyrekcji parku
stał drewniany pałacyk myśliwski Augusta III. Niestety, mocno
ucierpiał w czasie wojen napoleońskich, a w 1832 r. doszczętnie
zniszczyli go Rosjanie. Pod koniec XIX w. wybudowano na jego
miejscu imponującą rezydencję carską (miała podobno 134 pokoje),
która nie dotrwała do naszych czasów. Zachowała się natomiast
brama pałacowa, a nieco dalej na wschód - dom marszałka dworu
carskiego i stajnia kozacka (do niedawna Dom Wycieczkowy PTTK).
Zachowaną rezydencją jest także stojący u stóp wzgórza pałacowego
drewniany dworek myśliwski gubernatora grodzieńskiego, w którym
podczas pobytu w Białowieży zatrzymał się Aleksander II.
Pieczołowicie odrestaurowany z zewnątrz, mieści ośrodek edukacji
przyrodniczej BPN.
Na współczesną Białowieżę składa się kilka dawnych wsi ulicówek.
Przy hotelu Żubrówka zbiegają się Krzyże i Zastawa. Za tą ostatnią,
przy szosie w kierunku na Budy, znajduje się Skansen Architektury
Drewnianej Ludności Ruskiej Podlasia (ul. Zastawa, tel.: +48 85
7311971, lub biuro turystyki Ryś, tel.: 06+48 8582840; w dni wolne
od pracy 10.00-17.00, w pozostałe dni zwiedzanie w grupach po
wcześniejszym uzgodnieniu; normalny/ulgowy 3/6 zł). Opiekunowie
skansenu, regionaliści wywodzący się z miejscowych środowisk
białoruskich i ukraińskich, zgromadzili tu przykłady tradycyjnego
budownictwa z okolicznych wsi, m.in. drewniane chaty z
wyposażeniem i dwa wiatraki.
Kto mieszka na Podlasiu?
Północna część Podlasia (w granicach dzisiejszego województwa) to
region mieszany pod względem narodowościowym. Przyjęło się
uważać, że tutejsza mniejszość to wyłącznie Białorusini, chociaż
kierunki osadnictwa, język i kultura wyraźnie wskazują na jej
pochodzenie nie tylko białoruskie, ale i ukraińskie. Granicę między
obiema grupami wyznacza Narew i południowe rubieże Puszczy
Białowieskiej. Krystalizacja tożsamości ruskiej ludności Podlasia
nastąpiła stosunkowo późno, a odgórne uznanie grupy za
Białorusinów było korzystne z politycznego punktu widzenia. Rozwój
ukraińskiej tożsamości między Bugiem a Narwią to kwestia ostatnich
20 lat. Obie nacje mają własne stowarzyszenia, czasopisma,
prowadzą naukę języków w szkołach, programy w regionalnym radiu
i telewizji. Być może podczas pobytu w Białowieży i wsiach
okalających puszczę uda się usłyszeć rozmowy prowadzone gwarą i
porównać miękką wymowę z okolic Siemianówki z odmienną melodią
mieszkańców Dubicz Cerkiewnych.
Stoczek, trzecia z białowieskich wsi, to obecnie główna ulica
miejscowości (gen. Waszkiewicza). Na 2,5-kilometrowej długości
zabudowana jest przeważnie drewnianymi chatami. Z jednej strony
(od wschodu) zamyka ją brama Parku Pałacowego, na drugim krańcu
wznosi się kościół św. Teresy od Dzieciątka Jezus (1927-35).
Okazała wieża kościoła nawiązuje do białej wieży, od której, jak chce
jedna z hipotez, wzięła nazwę puszcza i miejscowość (zob. ramka
Biała wieża). Wnętrze zdobi współczesna dekoracja związana z
leśnym charakterem Białowieży. Na tyłach sąsiadującej z kościołem
szkoły leśnej mieści się osiedle Zarządu Puszczy z końca XIX w., z
głównym budynkiem dyrekcji (obecnie Zakład Lasów Naturalnych
Instytutu Badawczego Leśnictwa). Całość otacza Park Dyrekcyjny.
W znacznym oddaleniu od centrum (ok. 2 km od kościoła) znajduje
się dworzec kolejowy Białowieża Towarowa. Drewniany, stylowy
budynek (1903) powstał na końcowym odcinku torów ułożonych
specjalnie na przyjazd cara Mikołaja II. Dziś kolej nie działa, sam
obiekt jest natomiast znakomitym przykładem zagospodarowania
zabytku. Mieści się tu restauracja Carska, której wnętrza urządzono
w stylu epoki: z salą carską, wielkim portretem Mikołaja II i trofeami
myśliwskimi.
Od dworca Białowieża Towarowa warto przejść się na południe
(czerwony szlak od ostatniego skrętu przed stacją lub dojazd drogą
przez Podolany), do dawnej siedziby Nadleśnictwa Jagiellońskie (lata
20. XX w.). Główny budynek, w stylu szlacheckiej siedziby, mieści
obecnie Ośrodek Edukacji Leśnej Jagiellońskie Nadleśnictwa
Białowieża (tel.: +48 85 6812971; pn.-pt. 8.00-15.00; wstęp wolny).
Wewnątrz eksponaty związane z leśnictwem i historią
zagospodarowania puszczy.
Blisko Białowieży znajduje się też Skansen Sioło Budy (Budy 41, tel.:
+48 85 6812978, e-mail:
siolobudy@o2.pl
, http://www.siolobudy.pl;
IV-IX codz. 10.00-17.00; 5 zł, grupy powinny termin zwiedzania
uzgodnić wcześniej). Autentyczne, przeniesione gospodarstwo z 1.
poł. XIX w. składa się z chaty (1836; czynny drewniany komin),
chlewika, stodoły, wozowni, studni z żurawiem, brogu na siano.
Całość otacza ogrodzenie z płotu tykowego. Po skansenie oprowadza
Maria Niczyporuk (oprowadzanie w cenie wstępu), osoba
wyjątkowa, która znajomość eksponatów wyniosła z rodzinnego
domu. Sioło Budy to także pensjonat, karczma z lokalną kuchnią
(zob. Noclegi i Gastronomia), galeria sztuki ludowej oraz ruska
bania, czyli sauna.
Przy skrzyżowaniu szos Białowieża - Hajnówka i Budy - Czerlonka
leży niewielka osada, Zwierzyniec. W czasach ostatnich carów
mieszkał tu Wielki Łowczy puszczy Józef Newerly, dziadek pisarza
Igora Newerlego (który notabene tu się urodził). W XIX w. w
osadzie, na pamiątkę polowania Aleksandra II z 1860 r., postawiono
wykonany ze spiżu pomnik żubra. Podczas I wojny światowej figura
znalazła się w Moskwie, skąd powróciła do Polski, ale... do
Warszawy. Żubr stanął na dziedzińcu Zamku Królewskiego, a że
wyglądał tam co najmniej dziwnie, prezydent Ignacy Mościcki
przeniósł go do swojej letniej rezydencji w Spale, gdzie stoi do dziś.
Zwierzyniec natomiast zdobi kopia spiżowego żubra. Niestety, z
plastiku i pusta w środku.
Szlakiem sześcioramiennego krzyża
Okolice Puszczy Białowieskiej to kraina urokliwych, drewnianych
cerkwi prawosławnych pochodzących na ogół z XVIII i XIX w. Za
najpiękniejszą uchodzi cerkiew w nadnarwiańskich Puchłach (1913-
19). Ciekawe są również świątynie w Kuraszewie, Werstoku i
Zubaczach, na południe od puszczy, czy też w Narwi, Łosince i
Juszkowym Grodzie, na północ. Kilka drewnianych cerkwi stoi w
Bielsku Podlaskim (26 km na zachód od Hajnówki). Wędrując po
okolicy, warto odwiedzać cerkiewki wzniesione nieco na uboczu.
Choć mniej okazałe architektonicznie, zachwycają pięknem wnętrz.
Na Białostocczyźnie jest również kilka źródeł o cudownej mocy, np.
Krynoczka koło Hajnówki czy Pietraszki koło Ryboł. Część z nich
znajduje się w odludnych uroczyskach.
Hajnówka
Większość osób odwiedza niewielkie miasteczko tylko przejazdem, w
drodze do Białowieży i parku narodowego. Trudno się dziwić -
rozwój Hajnówki (od 1950 r. miasta) wiąże się z przemysłem
drzewnym, którego zręby stworzyli Niemcy podczas I wojny
światowej. Zabudowa jest więc nowa i pozbawiona ciekawszych
obiektów. Z jednym wyjątkiem - prawosławnym soborem Świętej
Trójcy (ul. ks. Dziewiatowskiego 15), jedną z trzech współczesnych
cerkwi miasta. To wyjątkowo udany i niebanalny przykład
architektury sakralnej ostatnich dziesięcioleci. Ogromna, a przy tym
piękna, dwupoziomowa cerkiew pochodzi z 1982 r. (choć prace
wykończeniowe wewnątrz trwały jeszcze kilka kolejnych lat).
Wnętrze zdobią wspaniałe polichromie ilustrujące sceny z Nowego
Testamentu. Interesujący jest też ikonostas z misternie wykonanymi
ceramicznymi obramieniami ikon i drzwi. Wizytę w cerkwi warto
zaplanować na maj, kiedy w Hajnówce odbywają się
międzynarodowy festiwal Hajnowskie Dni Muzyki Cerkiewnej (tel.:
+48 85 8734723, http://www.festiwal.cerkiew.pl; wstęp na
przesłuchania wolny, jednak w cerkwi jest wówczas tłoczno, dobre
nagłośnienie pozwala słuchać koncertów na zewnątrz).
Będąc w Hajnówce, warto odwiedzić Muzeum i Ośrodek Kultury
Białoruskiej(ul. 3 Maja 42, tel.: +48 85 6823016, e-mail:
belmuzeum@poczta.onet.pl
, http://www.belmuzeum.fm.interia.pl;
pn.-pt. 8.00-16.00, sb. i nd. 12.00-17.00; 2 zł), które gromadzi
przedmioty związane z etnografią regionu. Większość eksponatów
(meble, sprzęt gospodarczy, stroje ludowe, archiwalne fotografie)
podarowała placówce okoliczna ludność. Wystawy czasowe dotyczą
najczęściej kultury białoruskiej, obejmując m.in. twórczość lokalnych
artystów.
Interesujące jest też prywatne Muzeum Kowalstwa i Ślusarstwa (ul.
Lipowa 1, tel.: +48 85 6822564; zwiedzanie po uzgodnieniu
telefonicznym; normalny/ulgowy 4/2 zł), które mieści się w kuźni z
1927 r. W zbiorach są m.in.: narzędzia, wyroby i urządzenia
kowalskie, modele urządzeń do wytopu żelaza. W kuźni przy muzeum
wciąż odkuwa się pamiątkowe podkowy.
Turystyczną atrakcją jest przejazd kolejką wąskotorową z Hajnówki
na południe do Topiła (niewielka osada nad sztucznym zbiornikiem
wodnym służącym dawniej do magazynowania drewna, wzdłuż trasy
ścieżka edukacyjna nadleśnictwa Hajnówka) lub na północny-wschód
do przystanku Postołowo. Trasa zaczyna się na wschodnich
obrzeżach Hajnówki (dojazd ul. Celną ok. 800 m, tel.: +48 85
6822689, e-mail:
kolejki_lesne@wp.pl
, VII-IX przejazdy dla turystów
indywidualnych wt., czw. i sb. 10.00; normalny/ulgowy 20/10 zł, pies,
rower 5 zł, wynajęcie kolejki dla grupy ok. 1 tys. zł) przy
miniskansenie kolejki. Turyści jadą otwartymi bądź zamkniętymi
wagonami ciągniętymi przez motowóz. Wycieczka do Topiła (12 km)
zajmuje ok. 3 godz. (w tym postój na miejscu 1 godz.), ale jest
organizowana jeśli zbierze się co najmniej 40 chętnych. W
przeciwnym razie realizowany jest krótszy przejazd do Postołowa (6
km; 2 godz., w tym postój 1 godz.).
W pobliżu Hajnówki (3 km w stronę Białowieży) znajduje się
Krynoczka, cudowne źródło, miejsce kultu prawosławnych. Stoi tu
drewniana cerkiew św. Braci Machabeuszów z 1848 r. i znacznie
młodsza kapliczka zbudowana nad studnią z wodą o uzdrawiającej
mocy. Co roku na 2. i 3. dzień Trojcy (Pięćdziesiątnica, ruchome
święto przypadające 50 dni po Zmartwychwstaniu), jednego z
ważniejszych świąt prawosławia, przybywają do Krynoczki
pielgrzymi, a chorzy przecierają chusteczką zmoczoną w cudownej
wodzie chore miejsca.
Kraina otwartych okiennic
Puszcza Białowieska należy do tych regionów, w których dominuje
budownictwo drewniane. Drewniane są wiejskie chaty, stodoły,
spichlerze, świątynie i dworce kolejowe... Kraina otwartych okiennic
- nazwa projektu zachowania krajobrazu kulturowego doliny Narwi
sąsiadującej z Puszczą Białowieską - przyjęła się jako określenie
grupy nadnarwiańskich wsi, w których przetrwało najwięcej
przykładów charakterystycznych zdobień drewnianych domów. 32
km od Hajnówki, przy trasie do Białegostoku, leży słynna
Trześcianka, wieś z piękną drewnianą zabudową. Wyjątkowy koloryt
mają też położone nieco na uboczu Soce i Puchły. Przybyszów urzeka
dekoracyjna snycerka w formie nad- i podokienników, okiennic,
wiatrownic, narożnic i ozdobnego szalowania szczytów. W detalach
zdobniczych upatruje się wpływów rosyjskich, które miejscowi
stolarze przywieźli z bieżeństwa (mało znana, przymusowa fala
migracji ludności prawosławnej w obliczu frontu w 1915 r.).
Puszcza Białowieska
Kompleks leśny rozciągający się na wschodnich rubieżach Polski (i
zachodnich Białorusi) jest miejscem fascynującym. To jedna z
najbardziej znanych przyrodniczych atrakcji Europy i jedyny w
Polsce obiekt przyrodniczy umieszczony na Liście Światowego
Dziedzictwa Kulturalnego i Przyrodniczego UNESCO. Pozostałość
pierwotnych lasów, które niegdyś pokrywały europejskie niziny,
rangą przyrównuje się do Wawelu.
Choć Puszcza Białowieska nie jest największym kompleksem leśnym
Polski, a w XIX w. pocięła ją siatka regularnych linii oddziałowych,
przyrodnicy nie mają wątpliwości, co do jej wyjątkowej rangi.
Fenomen puszczy wiąże się z tym, że jest to ostatni w Europie
nizinny las mieszany o pierwotnym charakterze. Lasy tego typu,
porastające żyzne siedliska, w pierwszej kolejności ulegały
przekształcaniu w grunty rolne. Mimo dość silnej eksploatacji w
przeszłości ocenia się, że ok. 10% puszczańskich uroczysk ma wciąż
naturalny charakter.
Białowieski Park Narodowy
Jądrem puszczy, jej najcenniejszym fragmentem, jest Białowieski
Park Narodowy. Liczy 10 502 ha, w tym enklawy rezerwatów
żubrów (pokazowy i hodowlany) oraz Park Pałacowy w Białowieży.
Zasadniczy kompleks parku składa się z dwóch części: obszaru
ochrony ścisłej (zwyczajowa nazwa „rezerwat ścisły"), czyli
najstarszej części parku chronionej od 1921 r., i obszaru ochronnego
Hwoźna, dołączonego w 1996 r.
Rezerwat ścisły (4747 ha) przylega od północy do polany
białowieskiej, zamykają go doliny Narewki i Hwoźnej oraz granica
państwa. Działalność człowieka ogranicza się w nim do badań
naukowych. Imponuje tu wielka liczba drzew o pomnikowych
rozmiarach, liczne wykroty oraz powalone siłami natury pnie, jakich
nie spotkamy w lasach zagospodarowanych. Bogactwo szaty
roślinnej (w całej puszczy zarejestrowano ponad 1000 gatunków
roślin naczyniowych), ogromna różnorodność grzybów (przeszło
1600 gatunków) i przedstawiciele fauny, których występowanie
ściśle wiąże się z rozległymi kompleksami lasów pierwotnych to
kolejne cechy wyróżniające te tereny spośród innych w Europie. W
puszczy żyją wilki i rysie, wiele wyjątkowych gatunków ptaków
(gniazduje 178 gatunków) oraz żubry, których stado liczy ponad 400
osobników.
Tętno pierwotnej puszczy najlepiej wyczuwa się na trasie
turystycznej do Dębu Jagiełły (3,5 km w jedną stronę, ok. 3 godz.).
Ponieważ jednak trasa wiedzie przez rezerwat ścisły, wejścia są
możliwe wyłącznie w grupach z licencjonowanym przewodnikiem
(pieszo lub, po uzyskaniu zgody dyrektora parku, rowerem albo
zaprzęgiem konnym, do 20 osób w grupie, w sezonie, a szczególnie w
długie weekendy, wskazana rezerwacja; normalny/ulgowy 6/3 zł,
wjazd rowerem 4 zł, przewodnik ok. 120 zł/grupa). Do rezerwatu
ścisłego wchodzi się przez okazałą dębową bramę (1930),
zaprojektowaną w stylu zakopiańskim i postawioną bez użycia
gwoździ. Północną, nowszą część parku, można zwiedzać bez
przewodnika (wstęp wolny), poruszając się wyłącznie po
znakowanych trasach (zob. ramka).
Szlaki obszaru ochronnego Hwoźna
Na terenie obszaru ochronnego Hwoźna wyznakowano trzy szlaki
piesze:
Szlak Wokół Uroczyska Głuszec (czerwony; 5,5 km) - pętla wokół
rezerwatu Głuszec (od 2005 r. jako obszar ochrony ścisłej), start
Masiewo I (Stare); na trasie torfowiska wysokie borów bagiennych,
miniskansen kolejki leśnej.
Wilczy Szlak (zielony; 11,5 km) - na teren parku wkracza przy
Kosym Moście; na trasie mszar sosnowy i podmokłe olsy.
Carska Tropina (czarny; 4 km) - łączy Wilczy Szlak ze szlakiem
niebieskim biegnącym wzdłuż zachodniej granicy parku; na trasie
wieża widokowa nad Narewką.
Biegną tu również dwa szlaki rowerowe (oba startują z Narewki).
- zielony (36 km, w tym 12 km po parku) - pokrywa się w dużej
mierze z zielonym szlakiem pieszym.
- czarny (9 km, w tym 2 km po parku) - prowadzi przez tzw. Paliska,
uroczysko z dobrze zachowanymi borami sosnowymi, sosnowo-
świerkowymi i borem bagiennym.
Kilkudniowa wizyta może okazać się za krótka na spotkanie na
szlaku rogatego króla puszczy. Żubry, ale też koniki polskie, jelenie,
sarny, dziki, żubronie (potężna krzyżówka żubra i krowy), wilka oraz
rysia, da się jednak zobaczyć w Rezerwacie Pokazowym Żubrów,
czyli ogrodzonym zwierzyńcu (15 IV-15 X codz. 9.00-17.00, 16 X-14
IV wt.-nd. 8.00-16.00; normalny/ulgowy 6/3 zł, rower dodatkowe 3
zł). Można do niego dojechać samochodem (zjazd z szosy Hajnówka -
Białowieża 3 km przed Białowieżą) lub dotrzeć pieszo po Żebrach
Żubra. Te ostatnie to nic innego jak specjalnie wytyczona ścieżka
biegnąca na znacznym odcinku po drewnianych kładkach i mostkach
przez podmokłe olsy i bory (start na skraju lasu przy drodze z
Białowieży do Pogorzelec). Szczególnie malowniczo szlak ten
wygląda wiosną, choć przyjemność psują nieco wszechobecne
wówczas komary (od poł. V). Powrót warto zaplanować ścieżką
edukacyjną Puszczańskie Drzewa, wzdłuż której ustawiono tablice
opisujące spotykane gatunki drzew i krzewów (długość całej trasy z
parkingu przy punkcie informacji turystycznej 9 km, nie licząc
spaceru po rezerwacie pokazowym).
Niniejsza darmowa publikacja zawiera jedynie fragment
pełnej wersji całej publikacji.
Aby przeczytać ten tytuł w pełnej wersji
.
Niniejsza publikacja może być kopiowana, oraz dowolnie
rozprowadzana tylko i wyłącznie w formie dostarczonej przez
NetPress Digital Sp. z o.o., operatora
nabyć niniejszy tytuł w pełnej wersji
jakiekolwiek zmiany w zawartości publikacji bez pisemnej zgody
NetPress oraz wydawcy niniejszej publikacji. Zabrania się jej
od-sprzedaży, zgodnie z
.
Pełna wersja niniejszej publikacji jest do nabycia w sklepie
e-booksweb.pl - audiobooki, e-booki
.