Andrzela Gawrońska-Baran
Małgorzata Skóra
Agata Hryc-Ląd
B I B L I O T E K A
ZAMÓWIEŃ PUBLICZNYCH
§
§
KONSORCJUM,
PODWYKONAWSTWO,
UŻYCIE ZASOBÓW PODMIOTU TRZECIEGO
Wskazówki dla zamawiających i wykonawców
978-83-269-4314-0
UOX 44
Cena 57,04 zł netto
59,90 zł brutto
Andrzela Gawrońska-Baran
radca prawny, doktor nauk prawnych, była wiceprezes
Urzędu Zamówień Publicznych, obecnie kieruje
departamentem zamówień publicznych w dużej instytucji
zamawiającej
Małgorzata Skóra
prawnik z wieloletnim doświadczeniem w prawie
zamówień publicznych, kierownik wydziału zakupów
w spółce sektora energetycznego
Agata Hryc-Ląd
doświadczony praktyk w dziedzinie zamówień publicznych,
doradca, członek Ogólnopolskiego Stowarzyszenia
Konsultantów Zamówień Publicznych, obecnie główny
specjalista w dużej instytucji zamawiającej
B I B L I O T E K A
ZAMÓWIEŃ PUBLICZNYCH
§
§
Konsor
cjum, podwyk
onawstw
o, uż
ycie z
asobó
w podmiotu tr
zecie
go
Andrzela Gawrońska-Baran
Małgorzata Skóra
Agata Hryc-Ląd
KONSORCJUM,
PODWYKONAWSTWO,
UŻYCIE ZASOBÓW
PODMIOTU TRZECIEGO
Wskazówki dla zamawiających
i wykonawców
Autorzy:
Andrzela Gawrońska-Baran (str. 9–23)
Małgorzata Skóra (str. 24–37, 53–63)
Agata Hryc-Ląd (str. 75–109)
Redaktor prowadzący:
Justyna Rek-Pawłowska
Kierownik grupy wydawniczej:
Ewa Marmurska-Karpińska
Wydawca:
Rafał Duluk
Korekta:
Monika Rychalska
Projekt okładki:
Piotr Fedorczyk
ISBN: 978-83-269-4314-0
Copyright by Wiedza i Praktyka sp. z o.o., Warszawa 2015
Wydawnictwo Wiedza i Praktyka sp. z o.o.
ul. Łotewska 9a, 03-918 Warszawa
tel. 22 518 29 29, faks 22 617 60 10
e-mail: zp@wip.pl
Skład i łamanie: Raster Studio, N. Bogajczyk
Druk: Miller
Redakcja zastrzega sobie prawo dokonywania zmian i skrótów w nadesłanych artyku-
łach i ich tytułach. Artykułów ani jakichkolwiek innych materiałów niezamówionych
Redakcja nie zwraca.
Wszelkie prawa do niniejszej publikacji, w tym do jej tytułu oraz do treści zawar-
tych w zamieszczonych w niej artykułach, podlegają ochronie prawnej przewidzianej
w szczególności prawem autorskim. Ich przedruk oraz rozpowszechnianie bez wiedzy
i zgody Redakcji są zabronione. Zakaz ten nie dotyczy cytowania ww. materiałów
w granicach dozwolonego użytku, z powołaniem się na źródło.
Wszelkie materiały zawarte w niniejszej publikacji mają charakter wyłącznie populary-
zacyjno-informacyjny i nie mogą być traktowane w sposób prawnie wiążący pomiędzy
Czytelnikiem a Wydawcą lub Redakcją.
Redakcja dokłada wszelkich starań, aby informacje i dane zamieszczone w tych ma-
teriałach były poprawne merytorycznie i aktualne, jednakże informacje te nie mają
charakteru porady czy opinii prawnej, jako że Wydawca ani Redakcja nie świadczą
żadnych usług prawnych.
Nie mogą być one również traktowane jako oficjalne stanowisko organów i urzędów
państwowych. Zastosowanie tych informacji w konkretnym przypadku może wymagać
dodatkowych, pogłębionych konsultacji lub opinii prawnej.
Wobec powyższego Wydawca, Redakcja, redaktorzy ani autorzy ww. materiałów nie
ponoszą odpowiedzialności prawnej w szczególności za skutki zastosowania się lub
wykorzystania w jakikolwiek sposób informacji zawartych w tych materiałach.
Wiedza i Praktyka
3
Spis treści
Rozdział 1: Konsorcjum
Formalne zasady udziału konsorcjum w postępowaniu . . . . . . . . . . 9
Pełnomocnik konsorcjum . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9
Forma i zakres współpracy firm wspólnie ubiegających się
o zamówienie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 11
Zmiany w składzie konsorcjum . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 13
Wskazówki związane z łączeniem potencjałów konsorcjantów
w celu wykazania spełnienia warunków udziału w postępowaniu 15
8 ważnych kwestii związanych z oceną oferty wykonawcy
będącego konsorcjum . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 24
Czy w jednym postępowaniu można złożyć ofertę razem
realizację zamówienia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 29
4
Wiedza i Praktyka
O jakie zapisy siwz zadbać, aby pomóc konsorcjom
potwierdzające wspólną realizację zamówienia . . . . . . . . . . . . . . . 36
Sprawdź, jaka jest odpowiedzialność konsorcjum za realizację
Problematyka konsorcjum w pytaniach i odpowiedziach . . . . . . . 38
Jak ustanowić pełnomocnictwo dla konsorcjum,
Wzory dokumentów . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 49
Rozdział 2. Podwykonawstwo . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 53
Podwykonawcy pomogą zrealizować duże i kosztowne
Wiedza i Praktyka
5
Problematyka podwykonawstwa w pytaniach i odpowiedziach . . 64
Czym grozi brak w ofertach wymaganych informacji o zakresie
o podwykonawstwo zamówienia na roboty budowlane, których
przedmiotem są dostawy lub usługi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 71
Rozdział 3. Powoływanie się na zasoby podmiotów trzecich na
podstawie art. 26 ust. 2b ustawy Pzp . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 75
Potencjał podmiotów trzecich – jak z niego korzystać,
6
Wiedza i Praktyka
Podmiot trzeci w wielu sytuacjach odpowiada solidarnie
także w Polsce . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 107
Wzory dokumentów . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 110
Problematyka instytucji korzystania z zasobów podmiotu
trzeciego w pytaniach i odpowiedziach . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 112
Różnice między dysponowaniem pośrednim a bezpośrednim
podmiotu trzeciego – wolno złożyć także w formie kopii
z zasobów tego samego podmiotu trzeciego . . . . . . . . . . . . . . . . . 123
Wiedza i Praktyka
7
Wstęp
Nie każda firma – szczególnie ta, która stara się po raz
pierwszy o zamówienie publiczne – ma wystarczające
własne zasoby, by sprostać wymogom zamawiającego.
Jeśli brakuje jej odpowiedniego doświadczenia, środków
finansowych czy potencjału kadrowego, nie oznacza to
z góry jej przegranej pozycji. Ustawa z 29 stycznia 2004 r.
– Prawo zamówień publicznych (dalej: ustawa Pzp) podsu-
wa przedsiębiorcom różne rozwiązania, które pozwalają na
ubieganie się o zamówienie, mimo braku odpowiedniego
potencjału. Wykonawca może w tym celu:
1) utworzyć konsorcjum,
2) skorzystać z pomocy podwykonawców,
3) powołać się na zasoby innych podmiotów, aby potwier-
dzić warunki stawiane przez zamawiającego.
Każde z tych rozwiązań wymaga od przedsiębiorcy podję-
cia określonych działań i dochowania wielu formalności.
Także zamawiający musi mieć świadomość, że ocena
ofert, w których wykonawcy skorzystali z wymienionych
rozwiązań, wymaga od nich szczególnych czynności.
W opracowaniu piszemy o tym, w jaki sposób przygotować
ofertę, gdy wykonawca nie dysponuje wystarczającymi
zasobami, aby starać się o zamówienia, oraz o niuansach
oceny ofert z wymienionymi rozwiązaniami.
Justyna Rek-Pawłowska
redaktor
Konsorcjum
Wiedza i Praktyka
9
Wykonawcy, którzy sami nie są w stanie sprostać wy-
mogom zamawiającego, mają możliwość połączenia
swoich potencjałów i zawiązania konsorcjum, które
złoży wspólną ofertę. Warto znać zasady ubiegania się
o zamówienie w takiej formie, aby zapobiec wykluczeniu
z postępowania. Ustawa Pzp wymaga od konsorcjum
m.in. tego, aby ustanowiło w postępowaniu pełnomoc-
nika. Nie zezwala natomiast zamawiającemu żądać od
konsorcjantów na etapie składania ofert jakiejkolwiek
umowy regulującej ich współpracę. W poniższym tekście
piszemy o wszystkich aspektach formalnych związa-
nych ze składaniem wspólnej oferty oraz o kwestiach
dotyczących zmian w składzie konsorcjum.
Wykonawcy mają prawo utworzyć konsorcjum, zgod-
nie z art. 23 ustawy Pzp, bez konieczności wystąpienia
jakichkolwiek dodatkowych przesłanek. Nie jest zatem
nawet konieczne stwierdzenie, iż oferenci samodzielnie
nie są w stanie potwierdzić spełniania warunków udziału
w postępowaniu.
Pełnomocnik konsorcjum
Konsorcjum, jako podmiot nieposiadający osobowości
prawnej, może działać w postępowaniu o udzielenie zamó-
wienia publicznego wyłącznie za pośrednictwem ustano-
wionego do jego reprezentowania pełnomocnika. Zakres
pełnomocnictwa zależy od woli konsorcjantów (poszcze-
gólnych członków konsorcjum). Może ono – stosownie
do art. 23 ust. 2 ustawy Pzp – obejmować:
●
reprezentowanie ich w postępowaniu o udzielenie za-
mówienia publicznego albo
Formalne zasady udziału konsorcjum
w postępowaniu
Konsorcjum
10
Wiedza i Praktyka
●
reprezentowanie w postępowaniu i zawarcie umowy
w sprawie zamówienia.
Pełnomocnictwo udzielane przez wykonawców wystę-
pujących wspólnie powinno być co najmniej pełnomoc-
nictwem rodzajowym, którego zakresem minimalnym
jest upoważnienie do reprezentowania w postępowaniu
o udzielenie zamówienia publicznego (np. wyrok Krajowej
Izby Odwoławczej – dalej: KIO – z 30 września 2014 r.,
sygn. akt KIO 1898/14; z 14 sierpnia 2012 r. w połączonych
sprawach – sygn. akt KIO 1602/12, 1607/12, 1613/12,
1616/12, 1617/12, KIO 1618/12).
Dokument potwierdzający udzielenie pełnomocnictwa na
podstawie art. 23 ust. 2 ustawy Pzp, poza zachowaniem
formy pisemnej, nie musi spełniać żadnych dodatkowych
wymagań. Na skuteczność pełnomocnictwa udzielanego
przez wykonawców występujących wspólnie nie wpływa
przykładowo okoliczność, że zostało ono udzielone w kilku
odrębnych oświadczeniach (dokumentach). Istotne jest,
aby z jego treści wynikało wprost umocowanie dla peł-
nomocnika do reprezentowania konsorcjum.
Jeżeli pełnomocnikiem konsorcjum zostanie ustanowiony
jeden z konsorcjantów, to może on działać poprzez:
●
zarówno organ uprawniony do jego reprezentacji (np.
w przypadku spółek kapitałowych najczęściej dwóch
członków zarządu albo członek zarządu łącznie z pro-
kurentem), jak i prokurenta albo
●
dalszego, ustanowionego przez siebie pełnomocnika.
Jeżeli pełnomocnictwa do reprezentowania konsorcjum
udziela się osobie prawnej, nie ma potrzeby jednoczesnego
wskazywania w jego treści, kto działa w jej imieniu. Osoba
prawna nie działa bowiem osobiście, lecz za pośrednic-
twem osób fizycznych, które wchodzą w skład organów
Konsorcjum
Wiedza i Praktyka
11
upoważnionych do jej reprezentacji lub są jej pełnomocni-
kami. Daną osobę można ustanowić pełnomocnikiem także
z prawem do ustanawiania dalszych pełnomocników (np.
bez żadnych ograniczeń co do osób pełnomocników i ich
liczby), co znajduje potwierdzenie m.in. w wyroku KIO
z 30 września 2014 r. o sygn. akt KIO 1898/14. Przepisy
nie wymagają przy tym, aby w dalszym pełnomocnictwie
została zamieszczona informacja określająca kolejność
pełnomocnictw (pierwotne, dalsze). W orzecznictwie KIO
uznano, że wystarczające jest wykazanie umocowania na
podstawie jednoczesnego złożenia pełnomocnictw wska-
zujących kolejne umocowanie pełnomocników (tzw. ciąg
pełnomocnictw).
P
a m i ę t a j
Artykuł 23 ust. 2 ustawy Pzp nie przewiduje sankcji
w przypadku niewypełnienia obowiązku ustanowie-
nia pełnomocnika, a już w szczególności w postaci
wykluczenia wykonawców wspólnie ubiegających
się o udzielenie zamówienia lub odrzucenia ich oferty
(por. wyrok KIO z 17 marca 2011 r., sygn. akt KIO
462/11). W przypadku braku wymaganego pełnomoc-
nictwa zamawiający powinien zastosować procedurę
przewidzianą w art. 26 ust. 3 ustawy Pzp, tj. wezwać
wykonawcę do jego uzupełnienia.
Forma i zakres współpracy firm wspólnie
ubiegających się o zamówienie
W celu wspólnego ubiegania się o udzielenie zamówienia
publicznego wykonawcy mogą zawierać np. stosowne
porozumienia czy umowy o współpracy. Przewidziana
w art. 23 ust. 4 ustawy Pzp możliwość żądania przez
zamawiającego umowy konsorcjum przed zawarciem
kontraktu w sprawie zamówienia publicznego pozwala